جستجو در تالارهای گفتگو

پيشگفتار صنعت خودروسازي يکي از بزرگترين ، اشتغال زاترين و درآمدزا ترين صنايع براي هرکشوري مي باشد.اين صنعت در صده ي اخير شکل گرفته و روز به روز پيشرفته تر شده است. ايران نيز در اين زمينه البته با کمي تاُخير بسبت به کشورهاي در حال توسعه و توسعه يافته، پيشرفت قابل ملاحظه اي داشته است. ايران خودرو يکي از شرکت هايي است که در اين زمينه هميشه پيشگام بوده و با بهره گيري از مهندسين کار آمد و همکاري با شرکت هاي بزرگ خارجي در راه توسعه ي اين صتعت در کشور گام برداشته است. شرکت ايران خودرو ساخت خودروهايي سواري از جمله سمند، پژو جي ال ايکس ، آردي، پژو 206 ،وانت پيکان ، و غيره را بر عهده دارد. ساخت هر خودرو شامل چند بخش کلي از جمله قطعه سازي، موتورسازي، بدنه سازي، مونتاژو ..... مي باشد. مجموع موتورسازي ها شامل سه بخش موتورسازي 1 (وانت پيکان و آردي) موتورسازي 2 (جي ال ايکس ، پارس و سمند) و موتور سازي3(انواع تيپ هاي206) مي باشد.اکنون قسمت هاي نامبرده ، درادامه توضيح داده مي شود. خطوط توليد توليد شامل سه خط اصلي (لاين) است که عبارتند از بلوکه سيلندر (شورت بلاک) ، سر سيلندر(سيلندر)و پاياني (فاينال) است.سر سيلندر و بلوکه ي سيلندر در خطوط خود شکل گرفته و براي مونتاژ نهايي وارد خط سرسيلندر مي شوند. هر يک از اين قطعات برروي متحرک هايي قرار مي گيرند که پالت نام دارد، هر موتور پالت مخصوص به خودرا دارد که تمام مشخصات و اعمال انجام شده بر روي موتور در حافظه ي آن ثبت مي شود. اعمال انجام شده درهر ايستگاه نيز بر روي اين پالت ها ذخيره مي شود. هر خط شامل چندين ايستگاه است که با حروف اوپي نمايش داده مي شوند. هر ايستگاه داراي يک تاچ پانل براي هدايت آن و بنا به نياز داراي ابزار مورد استفاده براي انجام عمليات يا نصب قطعات مي باشد. کار هر ايستگاه يا بوسيله ي اوپراتور ، يا به صورت نيمه خودکار و يا به صورت تمام خودکار و به وسيله ي ربات انجام مي شود.در ادامه جزئيات هر يک از سه خطوط به تفکيک ايستگاه توضيح داده شده است.

سلام خدمت دوستان نواندیش تصمیم دارم توی این تاپیک نرم افزاری Festo Fluidsim که مربوط به هیدرولیک و پنوماتیک هست رو آموزش بدم و ارتباطش با PLC رو بگم و نهایتا پروژه های پنوماتیکی مختلف رو با PLC بصورت سیمولینک اجرا و تمرین کنیم . دوستمون قبلا در مورد کار با نرم افزار Simatic Manager رو توضیح دادند . برای آموزش میتونید به این قسمت مراجعه کنید [h=1] نرم افزار Simatic Step 7 Professional [/h] حالا از عزیزانی که تمایل به استارت خوردن این تاپیک دارن میخوام که با زدن دکمه سپاس در زیر پست اعلام کنن تا در روزهای آینده شروع کنیم

خودروهای هیبریدی معمولا تلفیقی از موتور احتراق داخلی خودروهای متداول با باتری و موتور الکتریکی یک خودرو الکتریکی هستند . این تلفیق انتشارات ( گازهای خوروجی ) اندک همراه با توان ، برد عملیاتی و سوخت مصرفی مناسب خودروهای معمول ( گازوئسل وبنزین) را عرضه می کند و این خودروها هرگز نیاز به اتصال به برق ندارند.این انعطاف پذیری ذاتی خودروهای هیبریدی آنها را برای ناوگان حمل و نقل ومصرف شخصی مناسب کرده است خودرو هاي هيبريدي مي توانند سرعت و مسافت بيشتري نسبت به انواعي كه موتورهاي درون ساز دارند داشته باشند، با اين حسن بزرگ كه شارژباتري هايش هرگز تمام نمي شود بازدهي اين خودروهابسيار بالا بوده و ميزان توليد آلودگي شان كاهش يافته است. به همين دليل بسياري از كارخانه ها از سال 1999 توليد خودروهاي هيبريدي را به صورت انبوه آغاز كرده اند. خودروهای هيبريدی (Hybrid Vehicles) خودروهای هیبریدی معمولا تلفیقی از موتور احتراق داخلی خودروهای متداول با باتری و موتور الکتریکی یک خودرو الکتریکی هستند . این تلفیق انتشارات ( گازهای خوروجی ) اندک همراه با توان ، برد عملیاتی و سوخت مصرفی مناسب خودروهای معمول ( گازوئسل وبنزین) را عرضه می کند و این خودروها هرگز نیاز به اتصال به برق ندارند.این انعطاف پذیری ذاتی خودروهای هیبریدی آنها را برای ناوگان حمل و نقل ومصرف شخصی مناسب کرده است خودرو هاي هيبريدي مي توانند سرعت و مسافت بيشتري نسبت به انواعي كه موتورهاي درون ساز دارند داشته باشند، با اين حسن بزرگ كه شارژباتري هايش هرگز تمام نمي شود بازدهي اين خودروهابسيار بالا بوده و ميزان توليد آلودگي شان كاهش يافته است. به همين دليل بسياري از كارخانه ها از سال 1999 توليد خودروهاي هيبريدي را به صورت انبوه آغاز كرده اند. تاريخچه خودروي هيبريدی يك مهندس آمريكائي به نام H.Piper در 23 نوامبر 1905 يك ماشين هيبريدي ساخت كه قادر بود در طي 10 ثانيه تا 25 مايل شتاب بگيرد. موتور اين خودرو تركيبی از موتور بنزيني و موتور الكتريكي بود كه امروزه به عنوان موتور هيبريدي شناخته مي*شود. Piper در سه سال و نيم بعد، اختراع خود را ثبت نمود؛ اما پيشرفت سريع موتورهای احتراق داخلی با قدرت و گشتاور بالا در آن دوره، همچنين قابليت استارت بدون هندل آنها و از همه مهمتر پايين بودن قيمت سوختهای فسيلی و مطرح نبودن آلودگی محيط زيست، سبب عدم توجه به اين نوع خودروها شد. در پي بحرانهاي نفتي سالهاي 1970 دوباره اين خودروها مورد توجه قرار گرفتند ولي تا سال 1990 که كار اصولي با مشاركت PNGV (Partnership for a New Generation Vehicle) در آمريكا آغاز گرديد، این خودروها به طور جدی پيگيری نشدند. امروزه خودروهاي هيبريدي مورد توجه كمپانيهاي بزرگ جهان قرار گرفته اند كه از آن جمله مي*توان به شركتهايي مانند: تويوتا، هندا، ميتسوبيشي، فورد، فيات، جنرال موتورز، دايملر كرايسلر، نيسان و پژو و ... اشاره نمود. توفيق اين محصولات به حدي چشمگير بوده كه از دسامبر سال 1997 تا ابتداي سال 2000 بيش از چهل هزار محصول پريوس كمپاني تويوتا به فروش رسيده است. خودروهای هیبریدی به وسیله دو منبع انرژی – یک واحد تبدیل انرژی (همچون یک موتور احتراق یا پیل سوختی) و یک وسیله ذخیره انرژی (هم چون باتری هل یا فرا خازن ها)- توان می گیرند . واحد تبدیل انرژی امکان قدرت گرفتن از بنزین ، متانول ، گاز طبیعی فشرده ، هیدروژن یا سوخت های جانشین دیگر را دارد. خودروهای هیبریدی این پتانسیل را دارنئ که 2 تا 3 برابر راندمان بالاتری نسبت به خودروهای متداول داشته باشند. خودروهای هیبریدی می توانند دارای طراحی موازی طراحی سری یا ترکیبی از هر دو باشند. در یک طراحی موازی ، واحد تبدیل انرژی و سیستم محرکه الکتریکی مستقیما به چرخ های خودرو مرتبط شده اند. موتور اصلی برای رانندگی در بزرگراه ها استفاده می شود ، موتور الکتریکی توان اضافی را هنگام پیمودن سر بالایی ها ، شتاب گرفتن و مواقع دیگر که توان بالای خودرو نیاز باشد فراهم می آورد.در یک طراحی سری ، موتور اصلی به یک ژنراتور تولید کننده الکترسیته مرتبط است . الکتریسیته باتری هایی را شارژ می کند که موتور الکتریکی را که به چرخ ها توان می دهد به کار می اندازد. بر خلاف خودروهای الکتریکی ، خودروهای هیبریدی نیازی به اتصال به برق شهر ندارند. در عوض آنها با ترمز واکنشی یا ژنراتور شارژ می شوند. اجزاء خودروهای هیبریدی خودروهای هیبریدی یک ترکیب بهینه از اجزای مختلف هستند.یک نمونه خودرو هیبریدی را دیاگرام بالا می بینید. کنترل کننده ها / موتور کشنده الکتریکی سیستم های ذخیره کننده انرژی الکتریکی ، همچون باتری ها و فراخازن ها واحد توان هیبریدی همچون موتور احتراق جرقه ای ، موتورهای انژکتور مستقیم احتراق تراکمی (دیزل) توربین های گازی و پیل های سوختی سیستم های سوخت رسانی برای واحد توان هیبریدی جعبه دنده (گیربکس) برای کمک به گازهای خروجی و بهبود کارایی های خودرو ، اجزاء وسیستم های زیر بواسطه تحقیق و توسعه اصلاح شدند : سیستم های کنترل گازهای خارجی مدیریت انرژی وکنترل سیستم ها مدیریت حرارتی اجزاء وزن پایین وایرو دینامیک بدنه / شاسی مقاومت غلطشی پایین (شامل طراحی بدنه وتایرها ) کاهش بار لوازم اضافی کنترل کننده ها / موتورهای هیبریدی موتورهای کارگران پر کار سیستمهای راننده خودروهای هیبریدی هستند ، یک موتور کشنده الکتریکی ، انرژی الکتریکی واحد ذخیره انرژی را به انرژی مکانیکی که چرخ های خودرو را به حرکت در می آورد.بر خلاف خودروهای معمول که برای بدست آوردن گشتاور کامل ، موتور باید سرعت بگیرد موتور الکتریکی گشتاور کامل رادر سرعت های پایین نیز فراهم می کند. همین مشخصه شتاب غیر خطی عالی به خودرو می دهد . مشخصه های مهم موتور خودروی هیبریدی شامل کنترل خوب رانندگی با خطای مجاز صدای کم وراندمان بالا می باشد. مشخصه های دیگر شامل انعطاف پذیری مربوط به نوسان ولتاژ و البته قابل قبول بودن قیمت تولید انبوه می شود. تکنولوژی موتور جلو برنده برای کاربردهای خودروی هیبریدی شامل آهنربای دائمی ، القای جریان متناوب و موتورهای مقاومت مغناطیسی متغییر می باشد. باتری خودرو هیبریدی باتری ها یک از اجزای ضروری خودروخهای هیبریدی هستند . گر چه تعداد کمی از تولیدات خودروهای هیبریدی با باتریهای پیشرفته در بازار عرضه شده اند اما هیچ کدام از باتری های رایج یک ترکیب قابل قبول اقتصادی از توان ، راندمان انرژی و طول عمر را برای حجم بالای تولید خودرو ارائه نداده اند. ویژگیهای مطلوب باتریهای با توان بالا برای کاربردهای خودروهای هیبریدی شامل این موارد است : پیک و توان مخصوص تکانه بالا ، انرژی مخصوص بالای توان تکانه ، پذیرش شارژ بالا برای بیشینه کردن بهره بری ترمز واکنشی و طول عمر طولانی . روش ها و طراحی های در حال توسعه برای هماهنگی مجموعه به صورت الکتریکی و حرارتی ، روشهای دقیق در حال پیشرفت برای تعیین وضع شارژ باتری ، باتریهای بادوام در حال پیشرفت و قابلیت بازاریابی ، چالش های تکنیکی دیگر هستند.

چنانچه دست خودراادرمقابل جریان هوا(باد)قراردهیم کمی سردمی شودواگردست شماخیس باشدمقدارسردی هوابیشترمی شودوعلت سردشدن دست به این علت است که سطح خیس دست شمابخاردارد،مقدارانرژی که برای بخارشدن دست خیس شمامصرف می شودازسطح دست گرفته می شودوآن راسردمی کندوهمین اصل درموردکولرآبی صدق می کندیعنی درکولرآبی حرارت وارژی لازم برای تبخیرآب ازهوای عبوری گرفته می شودبنابراین هوای که ازکولرخارج می شوددارای رطوبت است به خاطراین کولرهای آبی درمناطق مرطوب قادربه خنک کردن نیستند،زیرااساس کارکولرآبی تبخیرآب است ودرنتیجه چون هوای مناطق مرطوب رطوبت زیادداردقدرت تبخیرکم می شود. ساختمان کولرآبی: الکتروموتور: الکتروموتوربرحسب قدرت آن خریداری می شود،ووظیفه گرداندن وانتیلاتور(چرخ پره داربزرگ)می باشدومعمولادارای 2دورتندوکندبوده که 3سیم ازآن خارج می شودوباCOM(سیم مشترک)وL(دورکند)وH(دورتند) مشخص می شود. وانتیلاتور: چرخ پره داربزرگی که باعث جذب هوای اطراف شده وآنرابه داخل کانالهامی فرستد که اگراین چرخ تاب برداردیاپرهایش کج شودتولیدصداهای ناهنجارمی کند. تسمه:تسمه باعث انتقال حرکت الکتروموتوربه وانتیلاتورشده ودرشمارهامختلف موجودمی باشداگرتسمه خیلی کوچک انتخاب شودبه الکتروموتورفشارواردمی شودواگرشل باشدباعث حرکت آرام وانتیلاتورشده وبادکمی ایجادمی کند. طول تسمه درموتور3000،برابر116/8سانتی مترودرموتور4000،برابر150 سانتی مترودرموتور 6000،برابر165 سانتی مترودرموتور7000،برابر160 سانتی مترمیباشد. نکته:بهترین حالت اندازه تسمه آن است که وقتی تسمه راازنزدیکی پولی کوچک روی موتوربادوانگشت فشارمی دهیم به اندازه5سانتی مترفاصله داشته باشدوبه هم نرسد. پولی: پولی قرقره ای هست که تسمه برروی آن حرکت می کندوقابل بالاوپایین رفتن بودهوتنظیم می شودوچنانچه اندازه تسمه مناسب نباشدمی توان پولی راتنطیم نمود. الکتروپمپ: یک موتورکوچک است که پایین کولردرداخل آب قرارگرفته است وهنگام چرخش پره ای راچرخانده وباعث مکیدن آب می شودوآب رابه داخل شلنگهایی که برروی پوشالهاقرارداردپخش می کند. شناور: یک شیراتوماتیک است که به شکل یک توپ پلاستیکی درپایین موتوردرقسمت آب قراردارد.شناوردرمسیرآب ورودی به کولرقرارداردوهنگامی که محفظه کولرپرآب است گوی پلاستیکی شناوربه سطح آب امده ومانع ورودآب ازمدخل ورودی به داخل محفظه کولرمی شود. پوشالها: در3طرف کولر،پوشالهانصب می شوندکه توسط الکتروپمپ آب بربالای آنهاپخش می شودوهنگامیکه وانتیلاتورهوای اطراف رابه داخل می کشداین هواازپوشالهای خیس ردمی شودوباعث خنک شدن هوامی گردد. اگرپوشالهابراثرمرورزمان کثیف شده باشندویااگرسوراخهای فلزی بالای پوشالهاگرفته باشدویااگرکولرکج نصب شده باشدویااگرشلنگهای آب گرفته باشندویااگرالکتروپمپ نچرخدوآب رابالا ندهدویااگرفشارآب کم باشد،باعث شده که پوشالهاخشک باشندوبادکولرگرم باشدکه این موضوع دردرازمدت باعث گرم شدن موتوروخرابی آن می شود. کلیدروشن وخاموش: معمولاکولرهادارای3 کلیدمیباشندکلیدروشن و خاموش، کلید پمپ وکلیدکندوتند. نکته: برای تمیزکردن داخل کولرمیتوان پیچ پلاستیکی وسط محفظه کولرراکه توسط مهره ای ازقسمت زیرکولرمحکم شده،بازنموده وآب کولرراازقسمت زیرین آخارجنمایید. سیم کشی برق کولر: معمولادرسیم کشی کولر،سیمهاراازجعبه تقسیم که داخل کولردرقسمت بالاقراردارد،عبورمی دهندفیوزکولر10آمپروسیم برق شماره1.5می باشد. طریقه مشخص کردن سیمهای L و H و COM موتور: اهمترروی ضربدر100باشد(X100)سپس دوسراهمتررابه دوپایه ای میزنیم که اهمش بیشترباشدوپایه دیگر،پایه COM بوده،سپس یکسراهمتررابه پایه COM زده وسردیگررابه پایه ای که اهم بیش ترداردمیزنیم آن پایه H ودیگری L می باشد. تست موتور: طبق شکل زیردوسراهمتررابه پایه COM و L وپایه COM و H میزنیم چنانچه اهمتراهمی نشان دادموتورسالم است. کلیدهای گریزازمرکزوسیم پیچ استارت درموتور: دردورکندودردورتندهمیشهدرشروع روشن کردن،بادورتندراه اندازی می شودیعنی سیم پیچ استارت داخل موتورتوسط کلیدگریزازمرکزباسیم پیچ دورتندموازی شده وموتورراه اندازی می شودوهنگامیکه موتوربه75%سرعت نامی خودش رسیدکلیدگریزازمرکرسیم پیچ استارت راازمدارقطع می کند،درکولرهای 6000به بالاکه موتورهای3.4اسب بخاردارندیک خازن25میکروفارادی400ولتی وجوددارد. دورموتوردرحالت کند 1000 دوردردقیقه ودرحالت تند15000 دردقیقه می باشد. نکاتی ازموتورهای کولر: یک اسب بخار(HP)برابراست با736وات. قدرت پمپ 1.60 اسب بخارمی باشد. قدرت موتورهابرحسب اسب بخاراست.(HP)ویابرحسب ویابرحسب شماره سریال می نویسند.اگربرروی موتوری 1.4 نوشته باشندیعنی 1.4 اسب بخارکه برابراست با وات184=736*1.4 درموتورهای دانفوس قدرت رابرحسب شماره سریال مشخص می کنندمثلاموتور 1.4 و 1.5 راباسریال 2704 و 1.6 راباسریال 2800 و 1.8 راباسریال 2600 مشخص می کنند. ظرفیت کولر: مقدارحجم هوایی است که کولردرهردقیقه داخل اتاقها می فرستدمثلاکولر 3000 به کولری گفته می شودکه درهردقیقه 3000مترمکعب هواداخل اتاقهابفرستد. کولرهای استاندارد: 3000-3500-4000-4500-5000-6000-6500-7000-12000 قدرت کولر: کولرهای 2500 و 3000 معمولا 1.3 اسب بخارو 4500 و 5000 ، 1.4 اسب بخارو 6000 و6500 ، 3.4 اسب بخارمی باشد. برای یک ساختمان کولرچندهزارلازم است: به طورمثال ساختمانی 4 اتاق 4*3 داردکه ارتفاع آنها 4 متراست.مطلوب است محاسبه اندازه کولر 48=4*4*3 =ارتفاع*عرض*طول = حجم یک اتاق به فوت مکعب مترمکعب 192 =4*48 =حجم دواتاق به فوت مکعب فوت مکعب 2112 = 11*192 =هوای لازم برای 2 اتاق (چون برای هرمترمکعب معمولا 11 فوت هوالازم است. پس باتوجه به هوای موردنیازکه 2112 فوت مکعب است نزدیک ترین کولر،کولر 3000 می باشد. تست خازن: دوسیم خازن راازآن جدانموده ودوپایه خازن راباسیمی به هم اتصال دهیدتاولتاژآن خالی شودوسپس دوسراهم متررابه دوسرخازن متصل کنیددرصورت سالمی خازن عقربه اهمتربایدرفت وبرگشت کند. مقدارخازن کولر: درکولرهای 6000 و 6500 که ازموتورهای 3.4 اسب بخاراستفاده می شودیک خازن بدون قطب 25 میکروفاراد 400 ولتی به موتوراضافه می شود. تست الکتروپمپ: دوسیم الکترپمپ ازآن جداشود،دوسراهمترکه رویX100است به دوسرالکتروپمپ وصل شود،اگراهمی دیده شدالکتروپمپ سالم است،گاهی اوقات الکتروپمپ کثیف می شودوگیرمی کند(گیرپاژمی کند)که بایستی بازشده وتمیزشود. تست کلیدکولر: توسط اهمتردوپایه 1 و 2 موقع قطع ووصل کلید A قطع ووصل شود،دوپایه 3 و 4 بایددرموقع قطع ووصل کلید B قطع ووصل بشود،باقطع ووصل کلید C پایه 5 دریک حالت بایدبه پایه 6 راه بدهدودریک حالت به پایه 7 (حالت 1 و 2 مربوط به خاموش وروشن پمپ است،حالت 3 و 4 مربوط به روشن وخاموش موتوراست وحالت 5 و6 و 7 مربوط به دورتندوکنداست)لازم به ذکراست سیم فازبه کلیدهامی آیدوسیم نول مستقیمابه به پمپ وسرموتوروصل می شود. تست شناور: بادست محفظه شناوررادرحالی که به کولروصل است رابه پایین فشاردهیدبایدشیرآب بازشده وآب داخل کولربیایدوسپس شناوررابه بالابکشیدبایدآب قطع شود. موتور 3000 : قدرتش 1.3 اسب بخاراست،عرض کولر 72 طول آن 56 وارتفاع آن 86 سانتی متراست دورتند 1425 ودورکند 950 دوردردقیقه می چرخد،قطرپولی موتور 7.5 وقطرپولی وانتیلاتور 15.8 سانتی متراست دورتند 3 آمپرودورکند 2 آمپرودراول روشن شدن 17 آمپرجریان می کشدوطول تسمه پروانه موتور 116.8 سانتی متراست. موتور4000 : قدرتش 1.3 اسب بخاراست،عرض کولر 87 طول آن 87 وارتفاع آن 97 سانتی متراست دورتند 1425 ودورکند 950 دوردردقیقه می چرخد،قطرپولی موتور 7.5 وقطرپولی وانتیلاتور 23.6 سانتی متراست دورتند 4 آمپرودورکند 2 آمپرودراول روشن شدن 17 آمپرجریان می کشدوطول تسمه پروانه موتور 150 سانتی متراست. موتور6000: قدرتش 1.2 اسب بخاراست،عرض کولر 100 طول آن 87 وارتفاع آن 113 سانتی متراست دورتند 1425 ودورکند 950 دوردردقیقه می چرخد،قطرپولی موتور 7.5 وقطرپولی وانتیلاتور 26.2 سانتی متراست دورتند 5.5 آمپرودورکند 2.5 آمپرودراول روشن شدن 17 آمپرجریان می کشدوطول تسمه پروانه موتور 165 سانتی متراست. موتور7000: قدرتش 3.4 اسب بخاراست،عرض کولر 100 طول آن 87 وارتفاع آن 113 سانتی متراست دورتند 1425 ودورکند 950 دوردردقیقه می چرخد،قطرپولی موتور 7.5 وقطرپولی وانتیلاتور 22.4 سانتی متراست دورتند 6 آمپرودورکند 2.8 آمپرودراول روشن شدن 17 آمپرجریان می کشدوطول تسمه پروانه موتور 160 سانتی متراست. موتور13000 : موتور 13000 بابرق 3 فازکارمی کند. عیب یابی کولر: کولرکارنمی کند: ابتدابرق ورودی به جعبه کلیدراتست کنیداگرولتاژ 220 ولت بود،سپس کلیدراروشن نماییدوولت مترراروی رنج متناوب قراردهیدوبه دوسرسیمهای H و COM یا COM و L بزنیداگردرهیچ حالتی ولتاژی دیده نشد یاکلیدخراب است یامسیر سیمها قطع می باشد. ولی اگربروی موتورولتاژی مشاهده نمودید،دواحتمال وجودداردیاموتورگیرپاژنموده(گیرکرده است) یا موتورخراب شده است. 2- الکتروپمپ کارنمی کند: یاکلیدخراب است،یامسیرسیمهاخراب است،یاالکترپمپ خراب است(اگردوسرسیمهای الکتروپمپ درهنگام روشن بودن کلیدآن،220 ولت متناوب بودوالکتروپمپ نچرخد،عیب ازخودالکتروپمپ است)چنانچه الکتروپمپ کارنکندبادکولرگرم می شود. 3 -باروشن نمودن کلیدکولرفیوزساختمان قظع می شود: موتورکولرسوخته است(ممکن است سیمهای برق هم به یکدیگراتصال نموده باشند)اگرسیمهای موتورراقطع نمودیدوباوصل کلیدکولر،فیوزقطع شدعیب ازاتصالی سیم ها است واگرنه موتورسوخته است. 4 -کولرکارمی کندولی سروصدازیاددارد: یازیرکولرمحکم نیست،یاپرهای وانتیلاتورکج شده است یایاتاقانهاخشک است وبایدروغن کاری شود(یاتاقانهاروی محوروانتیلاتورقراردارد) یا موتور شل بسته شده است. 5 -کولرکارمی کند ولی بادآن کم است: یابادازکانالهابه بیرون درزمی کند(قسمتی که کانال به کولروصل است وهمچنین برزنت آن برسی شود) یا موتورکولرضعیف شده است،یاتسمه شل می باشد(می توانیدپولی موتورراتنظیم نمایید. 6 -کولرکارمی کندولی بادآن خنک نیست: یافشارآب کم است،یاشناورخراب است،یاشلنگ مسدودشده است،یاپوشالهاکثیف هستند،یامنفذهای فلزی بالاپوشالهاکثیف شده است. 7 -ازبدنه کولرآب می چکد: یاشلنگ ازجای خودخارج شده است،یاشناورتنطیم نیست وبیشترازحدبالارفته است وباعث پرشدن بیش ازحدآب درمحفظه کولرشده است.

ماشینهای سنکرون ● تاریخچه وساختار ماشین سنکرون همواره یکی از مهمترین عناصر شبکه قدرت بوده و نقش کلیدی در تولید انرژی الکتریکی و کاربردهای خاص دیگر ایفاء کرده است. ژنراتور سنکرون تاریخچه ای بیش از صد سال دارد. اولین تحولات ژنراتور سنکرون در دهه ۱۸۸۰ رخ داد. در نمونه های اولیه مانند ماشین جریان مستقیم، روی آرمیچر گردان یک یا دو جفت سیم پیچ وجود داشت که انتهای آنها به حلقه های لغزان متصل می شد و قطبهای ثابت روی استاتور، میدان تحریک را تامین می کردند. به این طرح اصطلاحاً قطب خارجی می گفتند. در سالهای بعد نمونه دیگری که در آن محل قرار گرفتن میدان و آرمیچر جابجا شده بود مورد توجه قرار گرفت. این نمونه که شکل اولیه ژنراتور سنکرون بود، تحت عنوان ژنراتور قطب داخلی شناخته و جایگاه مناسبی در صنعت برق پیدا کرد. شکلهای مختلفی از قطبهای مغناطیسی و سیم پیچهای میدان روی رتور استفاده شد، در حالی که سیم پیچی استاتور، تکفاز یا سه فاز بود. محققان بزودی دریافتند که حالت بهینه از ترکیب سه جریان متناوب با اختلاف فاز نسبت به هم بدست می آید. استاتور از سه جفت سیم پیچ تشکیل شده بود که در یک طرف به نقطه اتصال ستاره و در طرف دیگر به خط انتقال متصل بودند. هاسلواندر اولین ژنراتور سنکرون سه فاز را در سال ۱۸۸۷ ساخت که توانی در حدود ۸/۲ کیلووات را در سرعت ۹۶۰ دور بر دقیقه (فرکانس ۳۲ هرتز) تولید می کرد. این ماشین دارای آرمیچر سه فاز ثابت و رتور سیم پیچی شده چهار قطبی بود که میدان تحریک لازم را تامین می کرد. این ژنراتور برای تامین بارهای محلی مورد استفاده قرار می گرفت. در سال ۱۸۹۱ برای اولین بار ترکیب ژنراتور و خط بلند انتقال به منظور تامین بارهای دوردست با موفقیت تست شد. انرژی الکتریکی تولیدی این ژنراتور توسط یک خط انتقال سه فاز از لافن به نمایشگاه بین المللی فرانکفورت در فاصله ۱۷۵ کیلومتری منتقل می شد. ولتاژ فاز به فاز ۹۵ ولت، جریان فاز ۱۴۰۰ آمپر و فرکانس نامی ۴۰ هرتز بود. رتور این ژنراتور که برای سرعت ۱۵۰ دور بر دقیقه طراحی شده بود، ۳۲ قطب داشت. قطر آن ۱۷۵۲ میلیمتر و طول موثر آن ۳۸۰ میلیمتر بود. جریان تحریک توسط یک ماشین جریان مستقیم تامین می شد. استاتور آن ۹۶ شیار داشت که در هر شیار یک میله مسی به قطر ۲۹ میلیمتر قرار می گرفت. از آنجا که اثر پوستی تا آن زمان شناخته نشده بود، سیم پیچی استاتور متشکل از یک میله برای هر قطب / فاز بود. بازده این ژنراتور ۵/۹۶% بود که در مقایسه با تکنولوژی آن زمان بسیار عالی می نمود. طراحی و ساخت این ژنراتور را چارلز براون انجام داد. در آغاز، اکثر ژنراتورهای سنکرون برای اتصال به توربینهای آبی طراحی می شدند، اما بعد از ساخت توربینهای بخار قدرتمند، نیاز به توربوژنراتورهای سازگار با سرعت بالا احساس شد. در پاسخ به این نیاز اولین توربورتور در یکی از زمینه های مهم در بحث ژنراتورهای سنکرن، سیستم عایقی است. مواد عایقی اولیه مورد استفاده مواد طبیعی مانند فیبرها، سلولز، ابریشم، کتان، پشم و دیگر الیاف طبیعی بودند. همچنین رزینهای طبیعی بدست آمده از گیاهان و ترکیبات نفت خام برای ساخت مواد عایقی مورد استفاده قرارمی گرفتند. در سال ۱۹۰۸ تحقیقات روی عایقهای مصنوعی توسط دکتر بایکلند آغاز شد. در طول جنگ جهانی اولی رزین های آسفالتی که بیتومن نامیده می شدند، برای اولین بار همراه با قطعات میکا جهت عایق شیار در سیم پیچهای استاتور توربوژنراتورها مورد استفاده قرار گرفتند. این قطعات در هر دو طرف، با کاغذ سلولز مرغوب احاطه می شدند. در این روش سیم پیچهای استاتور ابتدا با نوارهای سلولز و سپس با دو لایه نوار کتان پوشیده می شدند. سیم پیچها در محفظه ای حرارت می دیدند و سپس تحت خلا قرار می گرفتند. بعد از چند ساعت عایق خشک و متخلخل حاصل می شد. سپس تحت خلا، حجم زیادی از قیر داغ روی سیم پیچ ها ریخته می شد. در ادامه محفظه با گاز نیتروژن خشک با فشار ۵۵۰ کیلو پاسکال پر و پس از چند ساعت گاز نیتروژن تخلیه و سیم پیچها در دمای محیط خنک و سفت می شدند. این فرآیند وی پی آی نامیده می شد. در اواخر دهه ۱۹۴۰ کمپانی جنرال الکتریک به منظور بهبود سیستم عایق سیم پیچی استاتور ترکیبات اپوکسی را برگزید. در نتیجه این تحقیقات، یک سیستم به اصطلاح رزین ریچ عرضه شد که در آن رزین در نوارها و یا وارنیش مورد استفاده بین لایه ها قرار می گرفت. در دهه های ۱۹۴۰ تا ۱۹۶۰ همراه با افزایش ظرفیت ژنراتورها و در نتیجه افزایش استرسهای حرارتی، تعداد خطاهای عایقی به طرز چشمگیری افزایش یافت. پس از بررسی مشخص شد علت اکثر این خطاها بروز پدیده جدا شدن نوار یا ترک خوردن آن است. این پدیده به علت انبساط و انقباض ناهماهنگ هادی مسی و هسته آهنی به وجود می آمد. برای حل این مشکل بعد از جنگ جهانی دوم محققان شرکت وستینگهاوس کار آزمایشگاهی را بر روی پلی استرهای جدید آغاز کرده و سیستمی با نام تجاری ترمالاستیک عرضه کردند. نسل بعدی عایقها که در نیمه اول دهه ۱۹۵۰ مورد استفاده قرار گرفتند، کاغذهای فایبرگلاس بودند. در ادامه در سال ۱۹۵۵ یک نوع عایق مقاوم در برابر تخلیه جزیی از ترکیب ۵۰ درصد رشته های فایبرگلاس و ۵۰ درصد رشته های PET بدست آمد که روی هادی پوشانده می شد و سپس با حرارت دادن در کوره های مخصوص، PET ذوب شده و روی فایبرگلاس را می پوشاند. این عایق بسته به نیاز به صورت یک یا چند لایه مورد استفاده قرار می گرفت. عایق مذکور با نام عمومی پلی گلاس و نام تجاری داگلاس وارد بازار شد. مهمترین استرسهای وارد بر عایق استرسهای حرارتی است. بنابراین سیستم های عایقی همواره در ارتباط تنگاتنگ با سیستم های خنک سازی بوده اند. خنک سازی در ژنراتورهای اولیه توسط هوا انجام می گرفت. بهترین نتیجه بدست آمده با این روش خنک سازی یک ژنراتور MVA۲۰۰ با سرعت rpm۱۸۰۰ بود که در سال ۱۹۳۲ در منطقه بروکلین نیویورک نصب شد. اما با افزایش ظرفیت ژنراتورها نیاز به سیستم خنک سازی موثرتری احساس شد. ایده خنک سازی با هیدروژن اولین بار در سال ۱۹۱۵ توسط ماکس شولر مطرح شد. تلاش او برای ساخت چنین سیستمی از ۱۹۲۸ آغاز و در سال ۱۹۳۶ با ساخت اولین نمونه با سرعت rpm۳۶۰۰ به نتیجه رسید. در سال ۱۹۳۷ جنرال الکتریک اولین توربوژنراتور تجاری خنک شونده با هیدروژن را روانه بازار کرد. این تکنولوژی در اروپا بعد از سال ۱۹۴۵ رایج شد. در دهه های ۱۹۵۰ و ۱۹۶۰ روشهای مختلف خنک سازی مستقیم مانند خنک سازی سیم پیچ استاتور با گاز، روغن و آب پا به عرصه ظهور گذاشتند تا آنجا که در اواسط دهه ۱۹۶۰ اغلب ژنراتورهای بزرگ با آب خنک می شدند. ظهور تکنولوژی خنک سازی مستقیم موجب افزایش ظرفیت ژنراتورها به میزان MVA۱۵۰۰ شد. یکی از تحولات برجسته ای که در دهه ۱۹۶۰ به وقوع پیوست تولید اولین ماده ابررسانای تجاری یعنی نیوبیوم تیتانیوم بود که در دهه های بعدی بسیار مورد توجه قرار گرفت. ● تحولات دهه ۱۹۷۰ در این دهه تحول مهمی در فرآیند عایق کاری ژنراتور رخ داد. قبل از سال ۱۹۷۵ اغلب عایقها را توسط رزینهای محلول در ترکیبات آلی فرار اشباع می کردند. در این فرآیند، ترکیبات مذکور تبخیر و در جو منتشر می شد. با توجه به وضع قوانین زیست محیطی و آغاز نهضت سبز در اوایل دهه ۱۹۷۰، محدودیتهای شدیدی بر میزان انتشار این مواد اعمال شد که حذف آنها را از این فرآیند در پی داشت. در نتیجه استفاده از مواد سازگار با محیط زیست در تولید و تعمیر ماشینهای الکتریکی مورد توجه قرار گرفت. استفاده از رزینهای با پایه آبی یکی از اولین پیشنهاداتی بود که مطرح شد، اما یک راه حل جامعتر که امروزه نیز مرسوم است، کاربرد چسبهای جامد بود. در همین راستا تولید نوارهای میکای رزین ریچ بدون حلال نیز توسعه یافت. از دیگر پیشرفتهای مهم این دهه ظهور ژنراتورهای ابررسانا بود. یک ماشین ابررسانا عموماً از یک سیم پیچ میدان ابررسانا و یک سیم پیچ آرمیچر مسی تشکیل شده است. هسته رتور عموماً آهنی نیست، چرا که آهن به دلیل شدت بالای میدان تولیدی توسط سیم پیچی میدان اشباع می شود. فقط در یوغ استاتور از آهن مغناطیسی استفاده می شود تا به عنوان شیلد و همچنین منتقل کننده شار بین قطبها عمل کند. عدم استفاده از آهن، موجب کاهش راکتانس سنکرون (به حدود pu۵/۰ ۳/۰) در این ماشینها شده که طبعاً موجب پایداری دینامیکی بهتر می شود. همانطور که اشاره شد، اولین ماده ابررسانای تجاری نیوبیوم تیتانیوم بود که تا دمای ۵ درجه کلوین خاصیت ابررسانایی داشت. البته در دهه های بعد پیشرفت این صنعت به معرفی مواد ابررسانایی با دمای عملکرد ۱۱۰ درجه کلوین انجامید. براین اساس مواد ابررسانا را به دو گروه دما پایین مانند نیوبیوم – تیتانیوم و دما بالا مانند BSCCO ۲۲۲۳ تقسیم می کنند. از اوایل دهه ۱۹۷۰ تحقیقات بر روی ژنراتورهای ابررسانا با استفاده از هادیهای دما پایین آغاز شد. در این دهه کمپانی وستینگهاوس تحقیقات برای ساخت یک نمونه دوقطبی را با استفاده هادیهای دماپایین آغاز کرد. نتیجه این پروژه ساخت و تست یک ژنراتور MVA۵ در سال ۱۹۷۲ بود. در سال ۱۹۷۰ کمپانی جنرال الکتریک ساخت یک ژنراتور ابررسانا را با استفاده از هادی های دماپایین، با هدف نصب در شبکه آغاز کرد. ساخت و تست این ژنراتور MVA۲۰، دو قطب و rpm۳۶۰۰ در سال ۱۹۷۹ به پایان رسید. در این ماشین از روش طراحی هسته هوایی بهره گرفته شده بود و سیم پیچ میدان آن توسط هلیم مایع خنک می شد. این ژنراتور، بزرگترین ژنراتور ابررسانای تست شده تا آن زمان (۱۹۷۹) بود. در سال ۱۹۷۹ وستینگهاوس و اپری ساخت یک ژنراتور ابررسانای MVA۳۰۰ را آغاز کردند. این پروژه در سال ۱۹۸۳ به علت شرایط بازار جهانی با توافق طرفین لغو شد. در همین زمینه کمپانی زیمنس ساخت ژنراتورهای دماپایین را در اوایل دهه ۱۹۷۰ شروع کرد. در این مدت یک نمونه رتور و یک نمونه استاتور با هسته آهنی برای ژنراتور MVA ۸۵۰ با سرعت rpm۳۰۰۰ ساخته شد، اما به دلیل مشکلاتی تست عملکرد واقعی آن انجام نشد. در این دهه آلستوم نیز طراحی یک رتور ابررسانا برای یک توربو ژنراتور سنکرون را آغاز کرد. این رتور در یک ماشین MW۲۵۰ به کار رفت. با توجه به اهمیت خنک سازی در کارکرد مناسب ژنراتورهای ابررسانا، همگام با توسعه این صنعت، طرحهای خنک سازی جدیدی ارایه شد. در ۱۹۷۷ اقای لاسکاریس یک سیستم خنک سازی دوفاز (مایع گاز) برای ژنراتورهای ابررسانا ارایه کرد. در این طرح بخشی از سیم پیچ در هلیم مایع قرار می گرفت و با جوشش هلیم دردمای ۲/۴ کلوین خنک می شد. جداسازی مایع ازگاز توسط نیروی گریز از مرکز ناشی از چرخش رتور صورت می گرفت. ● جمع بندی تحولات دهه ۱۹۷۰ تمرکز اکثر تحقیقات بر روی کاربرد مواد ابررسانا در ژنراتورها بوده است. ۱) استفاده از روشهای کامپیوتری برای تحلیل و طراحی ماشینهای الکتریکی آغاز شد. ۲) حلالها از سیستمهای عایق کاری حذف شدند و تکنولوژی رزین ریچ بدون حلال ارایه شد. ● تحولات دهه ۱۹۸۰ در این دهه نیز همچون دهه های گذشته سیستم های عایقی از زمینه های مهم تحقیقاتی بوده است. در این دهه آلستوم یک فرمول جدید اپوکسی بدون حلال کلاس F در ترکیب با گلاس فابریک و نوع خاصی از کاغذ میکا با نام تجاری دورتناکس را ارایه داد. این سیستم عایق کاری دارای استحکام مکانیکی بیشتر، استقامت عایقی بالاتر، تلفات دی الکتریک پایینتر و مقاومت حرارتی کمتری نسبت به نمونه های قبلی بود. در ادامه کار بر روی پروژه های ابررسانا، در سال ۱۹۸۸ سازمان توسعه تکنولوژی صنعتی و انرژیهای نو ژاپن پروژه ملی ۱۲ ساله سوپر جی ام را آغاز کرد که نتیجه آن در دهه های بعدی به ثمر رسید. سیستم های خنک سازی ژنراتورهای ابررسانا هنوز در حال پیشرفت بودند. در این زمینه می توان به ارایه طرح سیستم خنک سازی تحت فشار توسط انستیتو جایری ژاپن اشاره کرد. این طرح که در سال ۱۹۸۵ ارایه شد دارای یک مبدل حرارتی پیشرفته و یک مایع ساز هلیم با ظرفیت ۳۵۰ لیتر بر ثانیه بود. در این مقطع شاهد تحقیقاتی در زمینه مواد آهن ربای دائم بودیم. استفاده از آهنرباهای نئودیمیوم – آهن بورون در این دهه تحول عظیمی در ساخت ماشینهای آهنربای دائم ایجاد کرد. مهمترین خصوصیت آهنرباهای نئودیمیوم آهن بورون انرژی مغناطیسی (BHmax) بالای آنهاست که سبب می شود قیمت هر واحد انرژی مغناطیسی کاهش یابد. علاوه بر این، انرژی زیاد تولیدی امکان به کارگیری آهنرباهای کوچکتر را نیز فراهم می کند، بنابراین اندازه سایر اجزا ماشین از قبیل قطعات آهن و سیم پیچی نیز کاهش می یابد و در نتیجه ممکن است هزینه کل کمتر شود. شایان ذکر است حجم بالایی از تحقیقات انجام شده این دهه در زمینه ژنراتورهای بدون جاروبک و خودتحریکه برای کاربردهای خاص بوده که به علت عمومیت نیافتن در صنعت ژنراتورهای نیروگاهی از شرح آنها صرفنظر می شود. جمع بندی تحولات دهه ۱۹۸۰ با بررسی مقالات IEEE این دهه (۴۱ مقاله) در موضعات مختلف مرتبط با ژنراتور سنکرون به نتایج زیر می رسیم: ۱) تمرکز موضوعی مقالات در شکل نشان داده شده است. ۲) روشهای قبلی عایق کاری به منظور کاهش مقاومت حرارتی عایق بهبود یافت. ۳) مطالعات وسیعی روی ژنراتورهای سنکرون بدون جاروبک بدون تحریک صورت گرفت. ۴ فعالیت روی پروژه های ژنراتورهای ابررسانای آغاز شده در دهه قبل ادامه یافت. ۵) سیستمهای خنک سازی جدیدی برای ژنراتورهای ابررسانا ارایه شد. ۶) روش اجزای محدود در طراحی و تحلیل ژنراتورهای سنکرون خصوصاً ژنراتورهای آهنربای دائم به شکل گسترده ای مورد استفاده قرار گرفت. ● از ابتدای دهه ۱۹۹۰ تاکنون مهندس مهدی ثواقبی فیروزآبادی دکتر ابوالفضل واحدی مهندس حسین هوشیار هدف از انجام این تحقیق بررسی سیر تحقیقات انجام شده با موضوع طراحی ژنراتور سنکرون است. به این منظور، بررسی مقالات منتشر شده در IEEE که با این موضوع مرتبط بودند، در دستور کار قرار گرفت. به عنوان اولین قدم کلیه مقالات مرتبط در دهه های مختلف جستجو و بر مبنای آنها یک تقسیم بندی موضوعی انجام شد. سپس سعی شد بدون پرداختن به جزییات، سیر تحولات استخراج شود. رویکرد کلی این بوده که تحولات دارای کاربرد صنعتی بررسی شوند. با توجه به گستردگی موضوع و حجم مطالب این گزارش در دو بخش ارایه شده است. در بخش اول پیشرفتهای ژنراتورهای سنکرون از آغاز تا انتهای دهه ۱۹۸۰ بررسی شد. در این بخش تحولات این صنعت از ابتدای دهه ۱۹۹۰ تاکنون مورد توجه قرار گرفته است. در پایان هر دهه یک جمعبندی از کل فعالیتهای صورت گرفته ارایه و سعی شده است ارتباط منطقی بین پیشرفتهای هر دهه با دهه های قبل و بعد بیان شود. در پایان گزارش با توجه به تحقیقات انجام شده و در حال انجام، تلاش شده نمایی از پیشرفتهای عمده مورد انتظار در سالهای آینده ترسیم شود. ● تحولات دهه ۱۹۹۰ در این دهه نیز همچون دهه های گذشته تلاشهای زیادی در جهت بهبود سیستمهای عایقی صورت گرفت. در این میان می توان به ارایه سیستمهای عایق میکاپال که توسط کمپانی جنرال الکتریک از ترکیب انواع آلکیدها و اپوکسیها در سال ۱۹۹۰ بدست آمده بود، اشاره کرد. درسال ۱۹۹۲ شرکت وستینگهاوس الکتریک یک سیستم جدید عایق سیم پیچ رتور کلاس F را ارایه کرد. این سیستم شامل یک لایه اپوکسی گلاس بود که با چسب پلی آمید اپوکسی روی هادی مسی چسبانده می شد. مقاومت در برابر خراشیدگی، استرسهای الکتریکی و مکانیکی و کاهش زوال حرارتی از مزایای این سیستم بود. گروه صنعتی ماشینهای الکتریکی و توربین نانجینگ عایق سیم پیچ رتور جدیدی از جنس نومکس اشباع شده با وارنیش چسبی را در سال ۱۹۹۸ ارایه کرد. از مهمترین مزایای این سیستم می توان به انعطاف پذیری و استقامت عایقی، بهبود اشباع شوندگی با وارنیش، تمیزکاری آسان و عدم جذب رطوبت اشاره کرد. در اواخر دهه ۱۹۹۰ تلاشهایی برای افزایش هدایت گرمایی عایقها صورت گرفت. آقای میلر از شرکت زیمنس وستینگهاوس روشی را ارایه کرد که در آن لایه پرکننده مورد استفاده در طرحهای قبلی به وسیله رزینهای مخصوصی جایگزین می شد. مزیت اصلی این روش پرشدن فاصله هوایی بین لایه پرکننده و دیواره استاتور بود که موجب می شد هدایت گرمایی عایق استاتور به طرز چشمگیری افزایش پیدا کند. دراین دهه مسائل مکانیکی در عملکرد ماشینهای سنکرون بیشتر مورد توجه قرار گرفت. در سال ۱۹۹۳ آقای جانگ از دانشگاه برکلی روشی برای کاهش لرزش در ژنراتورهای آهنربای دائم ارایه کرد. لرزش در ژنراتورهای آهنربای دائم در اثر نیروهای جذبی اعمال شده توسط آهنرباهای دائم گردان به استاتور است. در این روش لرزشها با استفاده از سنسورهای ماکسول، روش اجزاء محدود و بسط فوریه مورد بررسی قرار می گرفت و نهایتاً برای کاهش لرزشها، ابعاد هندسی جدیدی برای آهنرباها ارایه می شد البته با این شرط که کارایی ماشین افت نکند. همزمان با پیشرفتهای مذکور، افزایش سرعت و حافظه کامپیوترها و ظهور نرم افزارهای قدرتمند موجب شد تا راه برای استفاده از کامپیوترها در تحلیل و طراحی ژنراتورهای سنکرون بیش از پیش باز شود. در سال ۱۹۹۵ آقای کوان روشی برای طراحی سیستمهای خنک سازی با هیدروژن ارایه کرد که بر مبنای محاسبات کامپیوتری دینامیک شاره پایه ریزی شده بود. دراین روش بااستفاده از یک مدل معادل سیستم خنک سازی، توزیع دما در بخشهای مختلف ژنراتور پیش بینی می شد. نحوه پیاده سازی سیستمهای خنک سازی نیز از جمله موضوعاتی بود که مورد توجه قرار گرفت. در سال ۱۹۹۵ اقای آیدیر تاثیر مکان حفره های تهویه برمیدان مغناطیسی ژنراتور سنکرون را با استفاده از روش اجزاء محدود مورد بررسی قرار داد و نشان داد که انتخاب مکان مناسب حفره های تهویه جهت جلوگیری از افزایش جریان مغناطیس کنندگی و پدیده اشباع بسیار حائز اهمیت است. مکان حفره ها تاثیر قابل توجهی بر شار یوغ دارد. از مهمترین تحولاتی که در این دهه در زمینه ژنراتورهای ابررسانا صورت گرفت می توان به نتایج پروژه سوپرجی ام که از دهه قبل در ژاپن آغاز شده بود، اشاره کرد. حاصل این پروژه ساخت و تست سه مدل رتور ابررسانا برای یک استاتور بود. مدل اول که در ترکیب با استاتور، خروجی MW۷۹ را می داد در سال ۱۹۹۷ و مدل دوم در سال ۱۹۹۸ با خروجی MW۷/۷۹ تست شد. نهایتاً مدل سوم که دارای یک سیستم تحریک پاسخ سریع بود در سال ۱۹۹۹ تست و در شبکه قدرت نصب شد. با بکارگیری مواد ابررسانای دمابالا در این دهه، تکنولوژی ژنراتورهای سنکرون ابررسانا وارد مرحله جدیدی شد. کمپانی جنرال الکتریک طراحی، ساخت و تست یک سیم پیچ دمابالا را در اواسط این دهه به پایان رساند. در ادامه، همکاری وستینگهاوس و شرکت ابررسانای آمریکا به طراحی یک ژنراتور ابررسانای دما بالای ۴ قطب، rpm۱۸۰۰، Hz۶۰ انجامید. این دهه شاهد پیشرفتهای مهمی در زمینه سیستمهای تحریک مانند ظهور سیستمهای تحریک استاتیک الکترونیکی بود. استفاده از اینگونه سیستمها باعث انعطاف پذیری در طراحی سیستمهای تحریک و جذب مشکلات نگهداری جاروبک در اکسایترهای گردان می شد. یکی از اولین نمونه های این سیستمها در سال ۱۹۹۷ توسط آقای شافر از کمپانی باسلر الکتریک آلمان ارایه شد. در این مقطع زمانی کاربرد سیستمهای دیجیتال در تحریک ژنراتورها آغاز شد. یکی از اولین نمونه های سیستم تحریک دیجیتالی، سیستمی بود که در سال ۱۹۹۹ توسط آقای ارسگ از دانشگاه زاگرب کرواسی ارایه شد. در ادامه تلاشهای صورت گرفته برای بهبود خنک سازی، شرکت زیمنس وستینگهاوس طرح یک ژنراتور بزرگ با خنک سازی هوایی را در سال ۱۹۹۹ ارایه داد. ارایه این طرح آغازی بر تغییر طرحهای خنک سازی از هیدروژنی به هوایی بود. استفاده از عایقهای استاتور نازک دمابالا و کاربرد محاسبات کامپیوتری دینامیک شاره موجب اقتصادی شدن این طرح نسبت به خنک سازی هیدروژنی شد. پایان دهه ۹۰ مصادف با ظهور تکنولوژی پاورفرمر بود. در اوایل بهار سال ۱۹۹۸ دکتر لیجون از کمپانی ABB سوئد، ایده تولید انرژی الکتریکی در ولتاژهای بالا را ارایه کرد. مهمترین ویژگی این طرح استفاده از کابلهای فشار قوی پلی اتیلن متقاطع معمول در سیستمهای انتقال و توزیع در سیم پیچی استاتور است. در این طرح به علت سطح ولتاژ بسیار بالا از کابلهای استوانه ای به منظور حذف تخلیه جزیی و کرونا استفاده می شود. در سال ۱۹۹۸ اولین نمونه پاورفرمر در نیروگاه پرجوس واقع در شمال سوئد نصب شد. این پاورفرمر دارای ولتاژ نامی KV۴۵، توان نامی MVA۱۱ و سرعت نامی rpm۶۰۰ بود. یکی از مسائل مهم مطرح در پاورفرمر فیکس شدن دقیق کابلها در شیارها به منظور جلوگیری از تخریب لایه بیرونی نیمه هادی کابل در اثر لرزشها است. به این منظور کابلها را با استفاده از قطعات مثلثی سیلیکون – رابر فیکس می کنند. به علت پایین بودن جریان سیم پیچ استاتور پاورفرمر تلفات مسی ناچیز است، لذا استفاده از یک مدار خنک سازی آبی کافی است. سیستم خنک سازی دمای عملکرد کابلها را در حدود ۷۰ درجه سانیگراد نگه می دارد، در حالی که طراحی عایقی کابلها برای دمای نامی ۹۰ درجه انجام شده است. لذا می توان پاورفرمر را بدون مشکل خاصی زیر اضافه بار برد. ● جمعبندی تحولات دهه ۱۹۹۰ با بررسی مقالات IEEE این دهه (۱۵۷ مقاله) در موضوعات مختلف مرتبط با ژنراتور سنکرون به نتایج زیر می رسیم: ۱) تمرکز موضوعی مقالات ۲) فعالیت روی ژنراتورهای ابررسانای دمابالا آغاز شد. ۳) کاربرد سیستمهای تحریک استاتیک و دیجیتال گسترش یافت. ۴) روشهای کاهش لرزش حین عملکرد ژنراتور مورد توجه قرار گرفت. ۵) در اوایل دهه رویکرد طراحان بهبود عملکرد سیستمهای خنک سازی هیدروژنی بود، اما در اواخر دهه سیستمهای خنک سازی با هوا به دلایل زیر مجدداً مورد توجه قرار گرفتند: الف) تولید عایقهای استاتور نازکتر با مقاومت حرارتی پایینتر ب) ظهور روشهای محاسبات کامپیوتری دینامیک شاره ج) ارزانی و سادگی ساخت سیستمهای خنک سازی با هوا ۶) تکنولوژی پاورفرمر ابداع شد. ۷) رویکرد طراحان از افزایش ظرفیت ژنراتورها به سمت ارایه طرحهای برنده برنده یعنی کیفیت و هزینه مورد قبول برای مشتری و تولید کننده تغییر کرد. ● تحولات ۲۰۰۰ به بعد همچون دهه های پیش، روند روزافزون استفاده از روشهای عددی خصوصاً روش اجزاء محدود ادامه یافت. آقای زولیانگ یک روش اجزاء محدود جدید را با بهره گیری از عناصر قوسی شکل در مختصات استوانه ای ارایه کرد. مزایای این روش دقت زیاد و فرمولبندی ساده بود. این روش برای تحلیل میدان درشکلهای استوانه ای مانند ماشینهای الکتریکی بسیار مناسب است. در سال ۲۰۰۴ آقای شولت روش نوینی برای طراحی ماشینهای الکتریکی ارایه داد که ترکیبی از روش اجزاء محدود و روشهای تحلیلی بود. از روش تحلیلی برای طراحی اولیه بر مبنای گشتاور، جریان و سرعت نامی و از روش اجزاء محدود برای تحلیل دقیق میدانها به منظور تکامل طرح اولیه استفاده می شد. به این ترتیب زمان و هزینه مورد نیاز طراحی کاهش می یافت. در زمینه عایق تلاشها جهت بهبود هدایت گرمایی در سال ۲۰۰۱ به ارایه یک سیستم با هدایت گرمایی بالا توسط کمپانیهای توشیبا و ونرول ایزولا انجامید. اثر بهبود هدایت گرمایی دراین سیستم نسبت به سیستم معمول مشهود است. در زمینه ژنراتورهای ابررسانا می توان به تحولات زیر اشاره کرد. در سال ۲۰۰۲ کمپانی جنرال الکتریک برنامه ای را با هدف ساخت و تست یک ژنراتور MVA۱۰۰ آغاز کرده است. هسته رتور و استاتور این ژنراتور مانند ژنراتورهای معمولی است. هدف این است که یک رتور معمولی بتواند میدان حاصل از سیم پیچی ابررسانا را بدون اشباع شدن از خودعبور دهد. مهمترین قسمتهای این پروژه، سیم پیچ میدان دمابالا و سیستم خنک سازی است از سال ۲۰۰۰ به بعد فعالیتهای گسترده ای در جهت ساخت و نصب پاورفرمرها صورت گرفته است که نتیجه آن نصب چندین پاورفرمر در نیروگاههای مختلف است. این پاورفرمها و مشخصات آنها عبارتند از: ▪ پاورفرمر نیروگاه توربو ژنراتوری اسکیلزتونا سوئد با مشخصات KV۱۳۶، MVA۴۲، rpm۳۰۰۰ ▪ پاورفرمر نیروگاه هیدرو ژنراتوری پرسی سوئد با مشخصات kv۱۵۵، MVA۷۵، rpm۱۲۵ ▪ پاورفرمر نیروگاه هیدروژنراتوری هلجبرو سوئد با مشخصات KV۷۸، MVA۲۵، rpm۴/۱۱۵ ▪ پاورفرمر نیروگاه هیدرو ژنراتوری میلرگریک کانادا با مشخصات KV۲۵، MVA۸/۳۲، rpm۷۲۰ ▪ پاورفرمر نیروگاه هیدروژنراتوری کاتسورازاوا با مشخصات KV۶۶، MVA۹، rpm۵/۴۲۸ ● جمعبندی تحولات ۲۰۰۰ به بعد با بررسی مقالات IEEE این سالها (۱۴۹ مقاله) در موضوعات مختلف مرتبط با ژنراتور سنکرون به نتایج زیر می رسیم: ۱) تمرکز موضوعی مقالات ۲) تلاشهای زیادی برای بهبود هدایت حرارتی عایق سیم پیچی استاتور خنک شونده با هوا با هدف رسیدن به ظرفیتهای بالاتر صورت گرفت. ۳) پاورفرمرها در نیروگاههای مختلف نصب شدند. ۴) فعالیت روی پروژه های ژنراتورهای ابررسانای دمابالا آغاز شده در دهه قبل ادامه یافت. ۵) کاربرد سیستمهای تحریک دیجیتال به خصوص سیستمهای با چند ریزپردازنده گسترش یافت. ۶) استفاده از روشهای عددی در طراحی و آنالیز ژنراتورهای سنکرون به ویژه سیستمهای خنک سازی بسیار گسترش یافت. ● نتیجه گیری ژنراتورهای سنکرون همواره حجم عمده ای از تحقیقات را در دهه های مختلف به خود اختصاص داده اند، تا جایی که بعد از گذشت بیش از ۱۰۰ سال از ارایه اولین نوع ژنراتور سنکرون همچنان شاهد ظهور تکنولوژیهای جدید دراین عرصه هستیم. تکنولوژیهای کلیدی کماکان مسائل عایق کاری و خنک سازی هستند. تکنولوژی پیشرفته تولید ژنراتور و ریسک بالقوه موجود باعث شده است تعداد سازندگان مستقل ژنراتور کاهش یابد. متاسفانه، علی رغم اینکه بالا بردن نقطه زانویی اشباع مواد مغناطیسی می تواند تاثیر به سزایی در پیشرفت ژنراتورها داشته باشد، تاکنون دستاورد مهمی در این زمینه حاصل نشده است. البته تلاشهایی در گذشته برای کاهش تلفات الکتریکی لایه های هسته صورت گرفته است، اما پیشرفتهای حاصله منوط به کاهش ضخامت لایه ها یا افزایش غیرقابل قبول قیمت آنهاست. متاسفانه پیشرفت مهمی نیز در آینده پیش بینی نمی شود. نیاز امروزه بازار ژنراتورهایی است که به نحوی پکیج شده باشند که به راحتی در سایت قابل نصب باشند. پکیجهایی که از یکپارچگی بالایی برخوردارند به طوری که نویز حاصل از عملکرد ژنراتور را در خود نگاه می دارند، در برابر شرایط جوی مقاومند، ترانسفورماتور جریان و ترانسفورماتور ولتاژ دارند، نقطه نوترال در آنهاتعبیه شده و حفاظت اضافه ولتاژ دارند. همچنین سیستم تحریک نیز در این پکیجها تعبیه شده است و تقریباً بی نیاز از نگهداری هستند. پیش بینی می شود روند جایگزینی سیستمهای خنک سازی هیدروژنی به وسیله سیستمهای خنک سازی با هوا ادامه یابد و این در حالی است که بهبود بازده سیستمهای خنک سازی هیدروژنی همچنان مورد توجه است. با توجه به حجم گسترده تحقیقات در حال انجام روی ژنراتورهای ابررسانای دمابالا، تولید گسترده اینگونه ژنراتورها در آینده نزدیک قابل پیش بینی است. پیشرفتهای مورد نیاز در این زمینه به شرح زیر است: ▪ تولید هادیهای رشته ای و استفاده از آنها به جای نوارهای دمابالای امروزی جهت افزایش چگالی جریان ▪ افزایش قابلیت خم کردن سیمهای دمابالا به منظور ایجاد شکل سه بعدی مناسب سیم پیچی رتور درنواحی انتهایی سیم پیچ ▪ استفاده از سیم پیچی لایه ای به جای سیم پیچی های پنکیک به منظور حداقل سازی اتصالات بین کویلها از موضوعات قابل توجه دیگری که پیش بینی می شود صنعت ژنراتور را در سالهای آینده تحت تاثیر قراردهد، تولید انبوه پاورفرمر و رسیدن به سطوح بالاتر ولتاژ است به طوریکه در آینده نزدیک پاور فرمرهایی با ولتاژ KV۱۷۰ برای نیروگاههای توربو ژنراتوری و KV۲۰۰ برای نیروگاههای هیدروژنراتوری ساخته خواهند شد و امید است که سطح ولتاژ خروجی آنها به KV۴۰۰ هم برسد. انتظار می رود پیشرفت سیستمهای عایقی ادامه یابد. ممکن است از تکنولوژیهای جدید عایقی مانند سیستمهای عایق پلیمری پیشرفته استفاده شود و این سیستمها بتوانند با نوارهای میکا گلاس امروزی رقابت کنند. این پیشرفتها می تواند به بهبود کابلهای پاور فرمر نیز بینجامد.

سروموتور سروموتور (به انگلیسی: Servo motor) یا موتور کنترل (به انگلیسی: Control motor) نوعی از موتورهای الکتریکی است که با هدف بکارگیری در سیستم‌های کنترل فیدبک طراحی می‌شود. لختی (اینرسی) در این موتورها پایین بوده و در نتیجه تغییر سرعت در این موتورها بسیار سریع است. معمولا قطر این موتورها کم اما درازای آنها زیاد می‌باشد.اما نسبت به موتورهای معمولی قیمت بالایی دارند. توان نامی این موتورها بین چند دهم وات تا چندصد وات متغیر است. سرووموتورها در دو نوع ساخته می‌شوند: سرووموتورهای جریان مستقیم (دی‌سی) سرووموتورهای جریان متناوب (ای‌سی) در کاربردهاي مـدرن ، واژه سرو يا مکانيــسم سرو به يک سيستم کنـترلي فيدبک که متغير کنترل شونده ، موقعيت يا مشتق موقعيت مکانيکي به عنوان سرعت و شتاب است، محدود مي شود. يک سيستم کنترلي فيدبک ، سيـستم کنـترلي است که به نگهداشتن يک رابطه مفروض بين يک کميت کنترل شده و يک کميت مرجع ، با مقايسه توابع آنها و اسـتفاده از اختلاف به عنوان وسيله کنترل منجر مي شود. سيستم کنترلي فيدبک الکتريکي ، عموما براي کار به انرژي الکتریکی تکيه مي کند . مشخصات مهمي که معمولا براي چنين کنترلي مورد نياز است ، عبارتند از : 1- پاسخ سريع 2- دقت بالا 3- کنترل بدون مراقبت 4- کارکرد از راه دور . درادامه یک فایل اموزشی خلاصه را درمورد سروموتورها میتوانید دانلود کنید دانلود کنید

خودروهای هایبریدی و پیل سوختی دانلود تحقیق در زمینه خودروهای هیبریدی و پیل سوختی به صورت اسلاید پاورپوینتاین تحقیق در دانشگاه ازاد مشهد انجام شده و پروژه پاورپوینت خودروهای هیبریدی و پیل سوختی را میتوانید از لینک زیر دریافت نمایید. خودروهای هایبریدی و پیل سوختی عوامل تکامل صنعت خودروسازی: 1.تقاضای بازار مصرف 2.افزایش هزینه سوخت 3.مقررات بین المللی در دهه اخیر: 1.بحران انرژی 2.آلودگی هوا مزایای خودروهای هایبریدی: 1.راندمان بسیار بالا 2.آلایندگی بسیار کم 3.مسافت قابل پیمایش بالا 4.ایمنی مطلوب 5.قیمت قابل رقابت با خودروهای متداول 6.امکان بازیابی انرژی 7.قابلیت جابجایی نقطه کار موتوراحتراقی به نواحی راندمان بهینه دانلود تحقیق خودروهای هیبریدی و پیل سوختی دانلود کنید. پسورد : [Hidden Content]

انیمیشن های ماشین های الکتریکی این انیمیشن های اموزشی همانطور که با کلیک کردن بر روی هرکدام از لینک ها میتوانید مشاهده فرمایید شماتیکی انیمیشنی از مباحث جزئی ماشین های الکتریکی به همراه توضیحی مختصر و مفید درباره روابط وشرح عملکرد هر کدام از اجزای ماشین های الکتریکی را با خود دارد. انیمیشن های اموزشی ماشین های الکتریکی شامل نمایش های محوری، ویژگی ها، بردار فضا ، میدانهای مغناطیسی و...میباشد. در ادامه فهرست انیمیشن ها ولینک های دانلود(برای مشاهده روی نوشته ها کلیک نمایید.) را مشاهده می نمایید: 1. دیاگرام شماتیک از یک ماشین DC 2. دیاگرام شماتیک از یک موتور DC بدون جاروبک 3. کنترل موقعیتموتور DC 4. دیاگرام شماتیک از یک موتور القایی روتور گرد 5. ساختار یک ماشین القاء سنجاب قفس 6. اصل بهره برداری از موتور القایی سنجاب قفس و ژنراتور 7. نمایش محوری یک ماشین القاء سنجاب قفس 8. نمایش توسعه یافته از یک ماشین القاء سنجاب قفس 9. سینوسی سیم پیچ توزیع شده و زمینه در یک دستگاه 3 فاز AC 10. توزیع میدان مغناطیسی به دلیل تحریک تک فاز 11. شار شکاف هوایی با توجه به 3 مرحله تحریک 12. توزیع MMF در ماشین 3 فاز AC 13. حرکت از بردارهای فضایی در یک سیستم 3 فاز تحریک 14. تجزیه بردار فضایی درقاب DQ همزمان 15. توزیع MMF های سینوسی و بازنمایی فضای متناظر با بردار 16. بردار فاصله برای3 فاز سیگنال متعادل 17. سینوسی توزیع سیم پیچ 18. فازورها متحرک یک موتور القایی ( منحنی سرعت گشتاور ) 19. ولت در کنترل سرعت موتور القایی هرز 20. فضا حرکت بردار در یک موتور القایی تحت بارهای گام 21. دیاگرام شماتیک از4 فاز 8 / 6 تغییر و اکراه موتور 22. 3 فاز ابتدایی دور روتور ژنراتور سنکرون 23. ابتدایی 3 فاز قطب برجسته دینام و ولتاژ تولید شده 24. هماهنگ سازی سیستم 3 فاز AC 25. پایداری گذرا در یک ماشین سنکرون توسط بردارهای ولتاژ فضا 26. نمودار فازور متحرک از یک ژنراتور سنکرون ( منحنی ترکیب ) 27. فازور نمودار متحرک یک موتور سنکرون (V منحنی ) 28. نمودار فازور متحرک یک موتور سنکرون ( زاویه منحنی برق ) 29. سه فاز اینورتر 30. کنترل مستقیم گشتاور ماشین های AC 31. عکس 32. ریاضیات مدل سازی ماشین های الکتریکی [h=1] ANIMATION OF ELECTRIC MACHINES:[/h] [h=1]Axial views, characteristics, space vectors, magnetic fields[/h] [TABLE=class: style4, align: center] [TR] [TD] 1. Schematic diagram of a dc machine[/TD] [/TR] [TR] [TD=class: style24] 2. Schematic diagram of a brushless dc motor[/TD] [/TR] [TR] [TD] 3. Position control of a dc motor[/TD] [/TR] [TR] [TD] 4. Schematic diagram of a round-rotor induction motor[/TD] [/TR] [TR] [TD] 5. Structure of a squirrel-cage induction machine[/TD] [/TR] [TR] [TD] 6. Principle of operation of squirrel-cage induction motor and generator[/TD] [/TR] [TR] [TD] 7. Axial view of a squirrel-cage induction machine[/TD] [/TR] [TR] [TD] 8. Developed view of a squirrel-cage induction machine[/TD] [/TR] [TR] [TD] 9. Sinusoidally distributed windings and fields in a 3-phase ac machine[/TD] [/TR] [TR] [TD] 10. Magnetic field distributions due to single-phase excitation[/TD] [/TR] [TR] [TD] 11. Air gap flux due to 3-phase excitation[/TD] [/TR] [TR] [TD] 12. MMF distributions in a 3-phase ac machine[/TD] [/TR] [TR] [TD] 13. Motion of space vectors in a 3-phase excitation system[/TD] [/TR] [TR] [TD] 14. Space vector decomposition in the synchronous dq frame[/TD] [/TR] [TR] [TD] 15. Sinusoidal mmf distributions and corresponding space vector representations[/TD] [/TR] [TR] [TD] 16. Space vectors for a balanced 3-phase signal[/TD] [/TR] [TR] [TD] 17. Sinusoidally distributed windings[/TD] [/TR] [TR] [TD] 18. Animated phasors of an induction motor (Torque-speed curve)[/TD] [/TR] [TR] [TD] 19. Volt per Herz speed control of an induction motor[/TD] [/TR] [TR] [TD=class: style11] 20. Space vector motion in an induction motor under step loads[/TD] [/TR] [TR] [TD] 21. Schematic diagram of a 4-phase 8/6 switched-reluctance motor[/TD] [/TR] [TR] [TD] 22. Elementary 3-phase round rotor synchronous generator[/TD] [/TR] [TR] [TD] 23. Elementary 3-phase salient-pole alternator and generated voltages[/TD] [/TR] [TR] [TD] 24. Synchronization of 3-phase ac systems[/TD] [/TR] [TR] [TD] 25. Transient stability of a synchronous machine described by voltage space vectors[/TD] [/TR] [TR] [TD] 26. Animated phasor diagrams of a synchronous generator (Compounding curve)[/TD] [/TR] [TR] [TD] 27. Animated phasor diagrams of a synchronous motor (V curve)[/TD] [/TR] [TR] [TD] 28. Animated phasor diagrams of a synchronous motor (Power-angle curve)[/TD] [/TR] [TR] [TD] 29. Three-phase inverter[/TD] [/TR] [TR] [TD] 30. Direct torque control of ac machines[/TD] [/TR] [TR] [TD] 31. Still images[/TD] [/TR] [TR] [TD] 32. The mathematics of electric machine modeling[/TD] [/TR] [/TABLE]

روغنکاری موتور موتور بوسیله روغن موجود در کارتل روغنکاری می شود روغن توسط پمپ از کارتل کشیده شده و به تمام قطعاتی که حرکت نسبی دارند ارسال می شوند روغن موتور که بین 4 تا 6 لیتر است توسط اویل پمپ مکیده شده و پس از تصفیه بوسیله ***** با فشار معینی به مدار روغنکاری ارسال شده و سپس به یاتاقانهای اصلی و فرعی هدایت می گردد روغن رسیده به هر یاتاقان در سطح محور توزیع شده و مقداری از ان از سوراخ لنگ به محورهای لنگ ارسال گردیده و انها را روغنکاری می کند محورهای لنگ در حال چرخش روغنهای خارج شده از یاتاقان را به دیواره های سیلندر و زیر پیستون می پاشند که دو عمل ضمن ان صورت می گیرد ابتدا روغنکاری دیواره سیلندر و پیستون , سپس خنک کاری پیستون و سیلندر روغن های برگشتی از دیواره سیلندر روی یاتاقان های اصلی , میل سوپاپ , تایپت ها و دنده میل سوپاپ پاشیده شده و انها را روغنکاری می کند تایپت ها هیدرولیکی بوسیله مدار اصلی روغن کاری می شوند میل اسبکها و دستگاه سوپاپ بوسیله لوله روغن منشعب از مدار اصلی روغنکاری می شوند از مدار اصلی لوله نازکی روغن را به نشاندهنده فشار روغن انتقال می دهد و یا این عمل بوسیله سیم بطریقه الکتریکی از مدار روغن فرمان می گیرد پس از اویل پمپ ***** تصفیه روغن قرار دارد که روغن تحت فشار را قبل از استفاده در یاتاقانها تصفیه می کند روش های کنترل روغن ریزی روغن ریزی یاتاقانها جلو و عقب میل لنگ را بوسیله کاسه نمد کنترل می کنند روی میل لنگ و قبل از یاتاقان ها عقب یک صفحه روغن برگردان وجود دارد که قطرش بیشتر از قطر میل لنگ بوده و روغنهای رسیده را به کارتل باز می گرداند با وجود پیش بینی های لازم جهت جلوگیری از روغن ریزی معهذا نشتی کمی از دو انتهای میل لنگ غیر قابل جلوگیری می باشد در صورت خرابی یاتاقانها و کاسه نمدها مقدار نشتی افزایش یافته و در یاتاقان ها عقب روغن های نشت کرده به صفحه کلاچ نفوذ نموده و کار دستگاه کلاچ را مختل می نماید چگونه روغن موتور الوده می شود بیشترین علت الوده سازی روغن موتور احتراق ناقص است زیرا از طریق محفظه احتراق دوده و پس مانده های سوخت ناقص وارد کارتل شده و با قطرات بخار اب ترکیب گردیده و مواد شیمیایی مضری بوجود می اورد اکثر مواد الوده ساز روغن در موقع سرد کار کردن موتور به کارتل نفوذ می کند در هنگام گرم کار کردن موتور اب حاصل از سوختن هیدروکربور بصورت بخار از اگزوز خارج شده و تقطیر نمی شود در اثنای فعل و انفعالات مواد خورنده ای مانند اسید سولفورو تولید می شود که همراه بخار اب تقطیر گردیده و وارد کارتل می گردد عمل تقطیر اب و اسید سولفورو در موقعی شدت می یابد که درجه حرارت دیوراه سیلندر کمتر از 60 درجه سانتیگراد باشد این مواد پس از تقطیر به کارتل ریخته و به علت سنگینی در کف ان قرار می گیرد مواد رسوب کرده با کثافات و فلزات پوسیده و ذرات ر ترکیب شده و در اثر گرمای محیط ترکیبات لجنی چسبنده ای تولید می کند که باعث انسداد مجاری روغن می گردد از طرف دیگر در موتور سرد بنزین از دیواره های سیلندر به کارتل نفوذ و روغن موتور را رقیق می کند روغن رقیق شده نه تنها کیفیت روغنکاری مطلوبی ندارد بلکه مقدار نشتی و روغن ریزی نیز افزایش می یابد مقدار تقطیر اب و اسید سولفورو ظرف چند دقیقه در هوای سرد برابر است با تقطیر همان مقدار اب و اسید که در چندین ساعت در هوای گرم و شرایط عادی انجام گیرد پمپ روغن یا اویل پمپ در همه موتورها نیروی پمپ روغن از میل سوپاپ تامین می شود گاهی دندانه محرک روی محور پمپ روغن قرار دارد و انتهای ان نیز بصورت کوپلینگ میل دلگو را بحرکت در می اورد و گاهی دندانه محرک روی محور دلکو قرار داشته و اویل پمپ بوسیله کوپلینگ از انتهای محور دلکو نیرو می گیرد پمپ روغن دنده ای اویل پمپ دنده ای رایج ترین پمپ روغن است که نیروی خود را از میل سوپاپ دریافت می کند در پمپ دنده ای دو چرخ دندانه وجود دارد که با یکدیگر درگیر بوده و در محفظه داخلی پمپ گردش می کنند یکی از دو چرخ دندانه محرک است و بوسیله محور پمپ روغن می گردد و دیگری متحرک بوده و در روی محور ثابتی که در داخل بدنه پمپ قرار دارد حرکت می کند وقتی چرخ دندانه ها در داخل محفظه بسته پمپ حرکت چرخشی می کنند در قسمتی از محفظه حجم مرتبا افزایش پیدا کرده و فشار در انجا کاهش می یابد در این قسمتی که افزایش حجم ایجاد می شود لوله مکشی پمپ را قرار داده اند و در ان قسمتی که حجم به کوچکترین مقدار خود می رسد لوله فشاری یا خروجی را نصب می کنند بنابراین با چرخش دندانه ها روغن از کارتل مکیده شده و وارد فضای داخلی پمپ می شود سپس با چرخش بدور دندانه ها به محفظه ای که دارای حجم کوچکی است هدایت گردیده و فشار ان افزایش می یابد روغن با همین فشار وارد مدار روغنکاری شده و به وظیفه خود عمل می کند پمپ روغن روتوری پمپ روغن روتوری مانند پمپ دنده ای است تفاوت ان با نوع دنده ای در روتور خارجی ان است روتور خارجی در محیط دندانه محرک واقع شده و بطور داخلی در ان شیارهایی ایجاد کرده اند روتور خارجی بجای چرخ دنده دیگر عمل می کند مرکزهای روتور خارجی و روتور داخلی رویهم منطبق نیست و لذا روتور داخلی با محور اویل پمپ هم مرکز بوده و فقط حرکت دورانی می کند در صورتی که روتور خارجی دارای مرکز دوران خارج از مرکزی بوده و وقتی بوسیله روتور داخلی به حرکت در می اید دو حرکت انجام می دهد یکی حرکت دورانی و دیگری حرکت انتقالی بنابراین هرگاه در جایی که حجم بزرگترین اندازه را پیدا می کند سوراخی ایجاد کرده و به کارتل وصل کنند روغن در اثر اختلاف فشار وارد پمپ می شود و اگر سوراخ دیگری در تنگ ترین موضع ایجاد شود روغن تحت فشار از ان مجرا به مدار روغنکاری ارسال می شود سوپاپ کنترل فشار روغن یا فشار شکن پمپ روغن در اکثر مواقع بیش از نیاز روغنکاری موتور روغن پمپ می کند زیرا شدت جریان روغن ارسالی باید از شدت جریان روغن مصرفی زیادتر باشد تا در صورت بروز نشتی و یا افزایش روغن ریزی در یک محل کمبود روغن در یاتاقانها اصلی بوجود نیاید بنابراین در حالت نو بودن موتور و یا عدم عیب در مدار روغنکاری , فشار روغن بیشتر از حد مجاز می باشد لذا مدار روغنکاری را مجهز به سوپاپ کنترل فشار می کنند سوپاپ فشار وظیفه دارد فشار روغن مدار را همواره ثابت نگهداشته و در صورتی که فشار از حد لازم تجاوز کند نیروی فنر سوپاپ خنثی گردیده و با حرکت پیستون به یک طرف مدار تحت فشار به مدار ورودی ارتباط پیدا می کند و فشار مدار ثابت می شود سوپاپ فشار را معمولا خارج از ساختمان اویل پمپ می سازند تا در صورت نیاز بتوان به سهولت ان را بازدید کرده و یا مورد ازمایش قرار داد منبع : تکنولوژی مولد های قدرت (مهندس محمد محمدی بوساری)

برای دانلود رو لینک زیر کلیک کنید مبانی برق 1

مکانیزم موتور جت موتورهای جت به چند دسته اساسی تقسیم می شوند: • توربوفن Turbo Fan • توربوجت Turbo Jet • توربوپراپ Turbo Prop • پالس جت Pulse Jet • پرشر جت Pressure Jet • رم جت Ram Jet • سکرام جت Scram Jet در حقیقت، تمام موتورهای جت که توربین دارند، نوع پیشرفته تری از همان موتورهای توریبن گازی هستند که در زمان های دورتر استفاده می شده است. از موتورهای توربین گازی بیشتر برای تولید برق نه تولید نیروی رانش استفاده می شود. موتورهای جت کلاً بر پایه ی موارد زیر کار می کنند: هوا از مدخل وارد موتور جت شده و سپس با چرخاندن توربین نیروی لازم را برای مکش هوا برای سیکل بعدی آماده کرده و خود از مخرج خارج می شود. در این حالت فشار و سرعت هوای خروجی، بدون در نظر گرفتن اصطکاک، با سرعت و فشار هوای ورودی برابر است. سیکل کاری موتورهای جت پیوسته است، این بدین معناست که هنگامی که هوا وارد کمپرسور می گردد، به سوی توربین عقب موتور رفته و آن را نیز همراه با خروج خود به حرکت در می آورد، یعنی نیروی لازم برای مکش در حقیقت به وسیله توربین انتهایی موتور تولید شده است و بدین گونه است که همزمان با ورود هوا به کمپرسور، توربین نیز به وسیله نیروی تولید شده توسط سیکل قبلی در حال چرخش است و نیروی آن صرف چرخاندن کمپرسور می شود. در این فرآیند، دوباره نیروی تولید شده توسط این سیکل به توربین داده شده و توربین نیروی لازم جهت ادامه کار را فراهم می آورد. موتور توربوفن با ضریب کنار گذر پایین F-119 پرات اند ویتنی 1- موتورهای توربوفن یا Turbo Fan موتورهای توربوفن در حقیقت چیزی میان موتورهای توربوجت و توربو پراپ هستند. بازده موتورهای توربوفن بسیار زیاد است، و به همین علت هم در بسیاری از هواپیماهای مسافربری و ترابری در سرعت های ساب سونیک Sub Sonic از آن ها استفاده می شود. در موتورهای توربوفن، ابتدا هوا کمپرس شده سپس وارد اتاقک احتراق می شود و بعد از انفجار از طریق شیپوره یا نازل خروجی خارج شده و در طی این فرآیند، نیروی تراست لازم را جهت رانش هواپیما به جلو تامین می نماید. البته در موتورهای توربوفن، مقادیر دیگری از هوا از طریق کنارگذر نیز عبور داده می شود که در نهایت به گازهای خروجی داغ پیوسته و نیروی تراست را افزایش می دهد. تفاوت موتورهای توربوفن با توربوپراپ در این است که موتورهای توربوپراپ، فن یا ملخ ایجاد کننده تراستشان در خارج از پوسته موتور قرار گرفته اما در موتورهای توربوفن، ملخ یا فن تولید کننده تراست کاملاً در درون پوسته موتور قرار گرفته است. دیاگرام یک موتور توربوفن با ضریب کنار گذر بالا 2- موتورهای توربوجت یا Turbo Jet موتورهای توربو جت، بیشتر بر نیروی تولیدی از گازهای خروجی اتکا دارند و در هواپیماهایی بیشتر کاربرد دارند که با سرعت های مافوق صوت حرکت می کنند. در موتورهای توربوجت، ابتدا، هوا وارد کمپرسور شده و متراکم می گردد. اما چون این هوا با سرعت نسبتاً زیادی وارد موتور گردیده برای احتراق مناسب نمی باشد و بیشتر سوخت مصرف شده، بدون اشتعال حدر می رود. به همین دلیل هوا به قسمت دیفیوژر یا همان کاهنده سرعت فرستاده می شود تا از سرعت آن کاسته شود. در دیفیوژر، ابتدا از سرعت هوا کاسته و بر دما و فشار آن افزوده می شود. سپس این هوای آماده برای احتراق، به اتاقک احتراق فرستاده می شود. در اتاقک احتراق یا Combaustion Chamber، هوا ابتدا وارد لوله احتراق گشته، با سوخت مخلوط شده سپس منفجر می گردد. قسمتی از نیروی حاصله از این انفجار صرف گرداندن توربین شده و مابقی برای تولید نیروی رانش به کار می رود. گاهی در هواپیماهای توربوجت، بعد از شیپوره خروجی یا نازل، قسمتی به نام پس سوز یا After Burner قرار می دهند که بر نیروی تراست می افزاید. دیاگرام کار موتور های توربوجت، توربوپراپ و توربوفن After Burner یا قسمت پس سوز چگونه کار می کند؟ هنگامی که گازهای خروجی از موتور خارج می شوند، هنوز مقداری اکسیژن و سوخت مصرف نشده دارند که در قسمت پس سوز، با مشتعل ساختن دوباره گازهای خروجی و افزایش 4 برابر سوخت معمولی به این مخلوط، به طور قابل توجهی بر نیروی تراست می افزایند. البته استفاده از پس سوز فقط در شرایط اضطراری و شرایط جنگی مجاز است در غیر این صورت مجاز نیست. تنها هواپیمای مسافربری با پس سوز، هواپیمای کنکورد Concorde ساخت مشترک آلمان، انگلیس و فرانسه است که به علت ایجاد آلودگی صوتی زیاد و مصرف سوخت بالا، بازنشست شد. 3- موتورهای توربوپراپ یا Turbo Prop: موتورهای توربو پراپ، در حقیقت از نیروی ملخ برای تولید تراست استفاده می کنند و تنها وجه جت بودن آنها، تولید نیروی لازم برای این چرخش توسط موتور جت است. طرز کار موتورهای توربوپراپ عیناً مانند موتورهای جت توربینی دیگر است و تنها وجه تمایز آنها این است که نیروی تولید توسط توربین بیشتر صرف چرخاندن ملخ می شود تا کمپرسور، به همین دلیل برای تولید نیروی بیشتر، تغییراتی هم در توربین موتورهای توربوپراپ داده می شود. 4- موتورهای پالس جت یا Pulse Jet: موتورهای پالس جت دارای توربین، کمپرسور، یا شفت نمی باشند و تنها قطعه متحرک البته در نوع دریچه دار، دریچه آن می باشد. در این گونه موتورها، ابتدا توده بزرگی از انفجار در داخل موتور صورت می پذیرد که سبب بسته ماندن دریچه می شود. چون تنها راه فرار هوا از موتور قسمت انتهای آن می باشد هوا به طرف آنجا هجوم می آورد.در نتیجه تر ک هوا، خلا یا حالت مکشی به وجود آمده که باعث باز شدن دریچه و ورود هوای تازه می شود. در این حالت، مقداری هوای محترق شده از خروج بازمانده و صرف تراکم و انفجار گاز تازه وارد می گردد و سیکل به همین ترتیب ادامه پیدا می کند.در نوع بدون دریچه، از یک خم برای ایفای نقش دریچه استفاده می شود که با انفجار گازها و بدلیل وجود این خم، کاهش فشار صورت گرفته و مقداری از گازهای خروجی باز می گردند به همین ترتیب سیکل ادامه داده می شود. 5- موتورهای پرشر جت یا Pressure Jet: از این گونه موتورها در حال حاضر استفاده ای نمی شود و شرح کارکرد آنها در اینجا اضافی است. 6- موتورهای رم جت یا Ram Jet: موتورهای رم جت، هیچ قطعه ی متحرکی ندارند و در نگاه اول، مانند یک لوله توخالی به نظر می رسند که بیشتر در سرعت های مافوق صوت به کار می روند. موتورهای رم جت نیز مانند پالس جت، دارای توربین، کمپرسور یا ... نمی باشند استفاده از آنها به عنوان موتور دوم معمول است که بیشتر در موشکها به کار می روند. در این گونه موتورها، برای روشن شدن موتور ابتدا باید سرعت هوا به مقدار لازم برسد در صورت رخداد چنین حالتی، موتور جت به طور خودکار خود را روشن می کند. در موتور رم جت، هوا با سرعت زیاد وارد موتور شده و به علت سرعت بیش از حد، در قسمت دیفیوژر به خوبی کمپرس و متراکم شده و دما و فشار آن بسیار بالا می رود. در این حالت مخلوط هوا و سوخت منفجر گشته و با خروج از موتور، نیروی تراست بسیار زیادی را آزاد می کنند. این موتورها قدرت بسیار زیادی را دارا می باشند اما برای شروع پرواز و برخاست مناسب نمی باشند.

عنوان موتورهای دیزل که به نام موتورهای اشتعال بر اثر فشار بالا نیز شناخته میشوند، از نام دکتر رودلف دیزل اقتباس گشته که در حدود سال 1893 در آلمان اختراع آن را به ثبت رسانید. این موتورها از نوع موتورهای احتراق داخلی محسوب میشوند زیرا اشتعال در داخل موتور انجام میشود. اساس این نوع موتور از نظر ساختمان و طراحی مشابه موتورهای بنزینی میباشد که آن هم نوعی موتور احتراق داخلی بوده ولی اختلاف آنها در طریقه ورود سوخت به سیلندرهای موتور و شیوه وقوع احتراق میباشد. در موتورهای بنزینی، سوخت با هوا مخلوط شده و وارد سیلندر میشود و اشتعال بر اثر یک جرقه الکتریکی توسط شمع ایجاد میگردد. در موتورهای دیزل، سوخت به شکل پودر شده و به درون سیلندر تزریق شده و اشتعال در اثر درجه حرارت بالای داخل سیلندرها حاصل میشود. نام اشتعال بر اثر فشار بالا بر اساس عملکرد موتور انتخاب شده است. موتورهای دیزل بر مبنای نسبت فشار بالا طراحی شده اند که در نتیجه فشار بالا، درجه حرارت هوای فشرده شده داخل محفظه احتراق، بالا میرود. درجه حرارت به قدر کافی بالا بوده تا پس از تزریق سوخت به داخل محفظه احتراق، اشتعال رخ دهد. بنابراین میتوان اینگونه نتیجه گرفت که فشار سبب اشتعال خواهد شد. به همین دلیل این نوع موتورها را اشتعال بر اثر فشار بالا نامیده اند. سیستم سوخت رسانی در موتور دیزل به این ترتیب عمل می کند که ابتدا گازوییل از باک توسط پمپ برقی گرفته شده و پس از عبور از ***** وارد پمپ فشار بالا می شود. این پمپ که نیروی خود را ازمیل سوپاپ میگیرد فشار سوخت را بسیار بالا می برد و به درون ریل سوخت رسانی فشرده میکند. این ریل مشترک بین تمام سیلندرها است و تمام انژکتورها به این ریل انشعاب دارند. انژکتورها مکانیکی الکترومغناطیسی بوده و به فرمان واحد کنترل موتور عمل می کنند. در زمانی که باید تزریق سوخت صورت گیرد با گردش میل سوپاپ و رسیدن بادامک میل سوپاپ به روی نشیمنگاه انژکتور و فشرده کردن، این نشیمنگاه با ادامه گردش سوپاپ ؛ سوخت وارد شیر کنترل انژکتور شده و با تنظیم دقیق فشار و زمان تزریق در ابتدا و انتها و در طول تزریق بهترین شرایط را برای یک احتراق عالی نسبت به شرایط موتور ، خودرو و محیط فراهم می¬کند . واحد کنترل موتور اطلاعات مورد نیاز خود را با استفاده از حسگرهای مختلف دریافت کرده و ابزاهای مختلفی از جمله انژکتور را کنترل می کند .زمان مکش: در این زمان سوپاپ گاز باز بوده و پیستون از نقطه مرگ بالا به طرف نقطه مرگ پایین حرکت میکند.در این لحظه خلاء نسبی ایجاد شده که باعث میشود هوا وارد سیلندر شود. زمان تراکم: با حرکت پیستون به طرف نقطه مرگ بالا و فشرده شدن هوای وارد شده، فشاری بین 30 تا60 اتمسفر و درجه حرارت به 500تا700 درجه سانتی گراد برسد. هر دو سوپاپ در این مرحله بسته هسنند. زمان قدرت: با حرکت پیستون به طرف نقطه مرگ پایین سوخت اتمیزه از انژکتور به سیلندر تزریق میگردد. در این مرحله ازکار موتور فشار به 60تا100اتمسفر و احتراق خود به خودی انجام میگیرد. در مرحله سوم از کار موتور دیزل نیز هر دو سوپاپ بسته هستند. زمان تخلیه :که با حرکت پیستون از نقطه مرگ پایین به طرف نقطه مرگ بالا دود و پسماندهای احتراق به دو دلیل عمده سیلندر را ترک میکنند. دانلود

عنوان موتورهای دیزل که به نام موتورهای اشتعال بر اثر فشار بالا نیز شناخته میشوند، از نام دکتر رودلف دیزل اقتباس گشته که در حدود سال 1893 در آلمان اختراع آن را به ثبت رسانید. این موتورها از نوع موتورهای احتراق داخلی محسوب میشوند زیرا اشتعال در داخل موتور انجام میشود. اساس این نوع موتور از نظر ساختمان و طراحی مشابه موتورهای بنزینی میباشد که آن هم نوعی موتور احتراق داخلی بوده ولی اختلاف آنها در طریقه ورود سوخت به سیلندرهای موتور و شیوه وقوع احتراق میباشد. در موتورهای بنزینی، سوخت با هوا مخلوط شده و وارد سیلندر میشود و اشتعال بر اثر یک جرقه الکتریکی توسط شمع ایجاد میگردد. در موتورهای دیزل، سوخت به شکل پودر شده و به درون سیلندر تزریق شده و اشتعال در اثر درجه حرارت بالای داخل سیلندرها حاصل میشود. نام اشتعال بر اثر فشار بالا بر اساس عملکرد موتور انتخاب شده است. موتورهای دیزل بر مبنای نسبت فشار بالا طراحی شده اند که در نتیجه فشار بالا، درجه حرارت هوای فشرده شده داخل محفظه احتراق، بالا میرود. درجه حرارت به قدر کافی بالا بوده تا پس از تزریق سوخت به داخل محفظه احتراق، اشتعال رخ دهد. بنابراین میتوان اینگونه نتیجه گرفت که فشار سبب اشتعال خواهد شد. به همین دلیل این نوع موتورها را اشتعال بر اثر فشار بالا نامیده اند. سیستم سوخت رسانی در موتور دیزل به این ترتیب عمل می کند که ابتدا گازوییل از باک توسط پمپ برقی گرفته شده و پس از عبور از ***** وارد پمپ فشار بالا می شود. این پمپ که نیروی خود را ازمیل سوپاپ میگیرد فشار سوخت را بسیار بالا می برد و به درون ریل سوخت رسانی فشرده میکند. این ریل مشترک بین تمام سیلندرها است و تمام انژکتورها به این ریل انشعاب دارند. انژکتورها مکانیکی الکترومغناطیسی بوده و به فرمان واحد کنترل موتور عمل می کنند. در زمانی که باید تزریق سوخت صورت گیرد با گردش میل سوپاپ و رسیدن بادامک میل سوپاپ به روی نشیمنگاه انژکتور و فشرده کردن، این نشیمنگاه با ادامه گردش سوپاپ ؛ سوخت وارد شیر کنترل انژکتور شده و با تنظیم دقیق فشار و زمان تزریق در ابتدا و انتها و در طول تزریق بهترین شرایط را برای یک احتراق عالی نسبت به شرایط موتور ، خودرو و محیط فراهم می¬کند . واحد کنترل موتور اطلاعات مورد نیاز خود را با استفاده از حسگرهای مختلف دریافت کرده و ابزاهای مختلفی از جمله انژکتور را کنترل می کند .زمان مکش: در این زمان سوپاپ گاز باز بوده و پیستون از نقطه مرگ بالا به طرف نقطه مرگ پایین حرکت میکند.در این لحظه خلاء نسبی ایجاد شده که باعث میشود هوا وارد سیلندر شود. زمان تراکم: با حرکت پیستون به طرف نقطه مرگ بالا و فشرده شدن هوای وارد شده، فشاری بین 30 تا60 اتمسفر و درجه حرارت به 500تا700 درجه سانتی گراد برسد. هر دو سوپاپ در این مرحله بسته هسنند. زمان قدرت: با حرکت پیستون به طرف نقطه مرگ پایین سوخت اتمیزه از انژکتور به سیلندر تزریق میگردد. در این مرحله ازکار موتور فشار به 60تا100اتمسفر و احتراق خود به خودی انجام میگیرد. در مرحله سوم از کار موتور دیزل نیز هر دو سوپاپ بسته هستند. زمان تخلیه :که با حرکت پیستون از نقطه مرگ پایین به طرف نقطه مرگ بالا دود و پسماندهای احتراق به دو دلیل عمده سیلندر را ترک میکنند. دانلود

مقدمه: در مولدهاي شنت افت ولتاژ به ازاي بارهاي مصرفي زياد است. ولي مي توان آن را بدون بار راه انداخت . در مولد سري افت ولتاژ تقريباً ناچيز است زيرا هر چه جريان مصرف كننده زياد شود ولتاژ در سر مولد سري نيز افزايش پيدا مي كند. ( تا نقطه اشباع) اما مولد سري را نمي توان بدون بار راه انداخت. براي اينكه بتوان افت ولتاژ را كم كرد و همچنين از مواد در تمام حالات ، يعني براي بارهاي متغير استفاده كرد آنرا بصورت كمپوند ( سري و موازي) مي سازند. در مولد كمپوند سيم پيچ شنت نازك و داراي دور زياد است و فوران اصلي مولد توسط آن ايجاد مي شود در صورتيكه سيم پيچ سري ضخيم و داراي تعداد دور كم مي باشد و افت ولتاژ اهمي و عكس العمل مغناطيسي آرميچر را خنثي مي كند. مولد كمپوند بر حسب نوع اتصال به دو نوع مولد كمپوند با شنت كوناه و كمپوند با بلند بلند تقسيم مي شود. مولد كمپوند بر اساس در نظر گرفتن جهت هاي فوران ناشي از سيم پيچي هاي سري و موازي به دو نوع تقسيم مي گردد. مولد كمپوند نقصاني در مولد كمپوند نقصاني فوران ناشي از سيم پيچ تحريك سري با فوران ناشي از سيم پيچ تحريك شنت هم جهت نيستند و در حالت باردار بودن مولد ، سيم پيچ سري باعث تضعيف ميدان مغناطيسي شنت مي گردد و ولتاژ خروجي مولد را به شدت پايين مي آورد مولد كمپوند اضافي در مولد كمپونه اضافي فوران ناشي از سيم پيچ تحريك سري فوران سيم پيچ تحريك شنت را تقويت مي نمايد و ولتاژ خروجي افزايش پيدا مي كند اما با توجه به ميزان افت ولتاژ اهمي و عكس العمل مغناطيسي آرميچر توسط سيم پيچ سري سه حالت زير ممكن است ايجاد شود. 1- حالت فوق كمپوند : با افزايش بار ، ولتاژ خروجي مولد زياد مي شود و در اين حالت افزايش نيروي محركه ناشي از سيم پيچ سري يزرگتر از افت ولتاژ در اثر مقاومت و عكس العمل آرميچر است. 2- حالت كمپوند مسطح: با افزايش بار ، ولتاژ خروجي ثابت مي ماند . در اين حالت ، افت ولتاژ ناشي از مقاومت و عكس العمل آرميچر با افزايش نيروي محركه ناشي از سيم پيچ سري ميدان مي شود. 3- حالت زير كمپوند: با افزايش بار ، ولتاژ خروجي كاهش مي يابد . در اين حالت افزايش نيروي محركه ناشي از سيم پيچ سري نمي تواند افت ولتاژ را جبران كند. روشهاي ايجاد حالت مختلف كمپونه اضافي در يك مولد 1- استفاده از تعداد دوره هاي مختلف سيم پيچ سري در مدار به اين صورت كه اگر تعداد دور هاي بيشتر از سيم پيچ سري در مدار قرار گيرد و نيروي محركه ناشي از سيم پيچي سري افزايش يا كاهش يافته و يكي از سه حالت فوق حاصل مي شود. 2- استفاده از يك مقاومت متغيير كه موازي با سيم پيچي سري بسته مي شود . اگر مقاومت روي مقداري كم تنظيم شود بخش اعظم جريان جريان آرميچر از مقاومت عبور كرده بنابراين مي توان طوري بين مقاومت و سيم پيچ سري تقسيم جريان كرد كه نيروي محركه ناشي از سيم پيچ سري برابر افت ولتاژ ناشي از مقاومت اهمي و عكس العمل مغناطيسي آرميچر باشد در اين حالت يك ژنراتور با كمپونه مسطح حاصل شده است. مشخصات مولد كمپونه الف: مشخصه بي باري مولد كمپوند منحني مشخصه بي باري مولد كمپونه فقط با استفاده از سيم پيچ تحريك شنت به دست مي آيد . چون جرياني كه از سيم پيچ تحريك سري عبور مي كند صفر است (شنت كوتاه) يا بسيار ناچيز و قابل صرف نظر كردن است(شنت بلند) لذا منحني بي باري اين مولد مانند منحني مشخصه مولد شنت است. ب: مشخصه خارجي مولد كمپونه اضافي مشخصه خارجي مولد تغييرات ولتاژ خروجي به ازاي تغييرات جريان بار مي باشد كه در دور ثابت و مقاومت تحريك ثابت بمدت مي آيد..

موتور شراگ ریشتر مقدمه: نیاز به موتورهائی با دور متغیر همواره یکی از نیازهای مهم صنعتی بوده است که بشر در طول سالیان متمادی در تلاش جهت حل آن بوده است که از موتورهای جریان مستقیم قدیمی گرفته تا انواع درایوهای صنعتی .ابتدایی و پیشرفته ترین روشها هستند که در میان این دو مطالعه در مورد برخی تکنیکهای خاص مانند تکنیک شراگ-ریشتر نیز خالی از لطف نیست. --------- موتورشراگ ریشتر این موتور در واقع یک موتور القایی سه فاز با رتورسیم بندی شده است که مانند یک مبدل فرکانسی در درون خود عمل می نماید و با ایجاد سرعت میدان دوار متفیر حاصل از مجموع دو پارامتر "امگای شبکه+تفاضل میدان دوار رتور و استاتور" سرعت متغیر رتور را در دامنه و سیعی رقم می زند. --------- ساختمان رتور این موتور دارای یک سیمبندی سه فاز است که به واسطه سه حلقه لغزان(اسلیپ رینگ)به ولتاژسه فاز شبکه متصل میشود که در ساختمان این موتور به ان "سیمبندی اولیه" اطلاق میشود.علاوه بر این رتور دارای بک سیمبندیdc نیز میباشد که در انتهای رتور مانند یک آرمیچرdc به یک کلکتور متصل شده است که به ان "سیمبندی کموتاتور" میگویند.لازم به ذکر است که سیمبندی کموتاتور میتواند به تمام انواع سیمبندی اعم از حلقوی،موجی و غیره بسته شود. بر روی استاتور این موتور سه سیم پیچیac نصب شده که به آن "سیمبندی ثانویه"گفته شده و سرهای ابتدا و انتهای هر به وسیله ذغال روی کلکتور قرار گرفته اند.گفتنی است زاویه قرارگیری ذغالهای ابتدا و انتهای هر کلاف قابل تنظیم بوده که مقدار آن بر روی شکل با"گاما"مشخص شده است ونیز زاویه بین سه ذغال ابتدائی120درجه وزاویه بین سه ذغال انتهائی نیز 120درجه ثابت می باشد. در این موتور یک موتور کمکی به عنوان pilot وجود دارد که وظیفه تنظیم زاویه بین سه ذغال ابتدایی و انتهائی سیمپیچها را به عهده دارد. ------- حالات کار موتور حالات مختلف کاری این موتور در فرکانس ثابت شبکه،وابسته به زاویه"γ"(گاما) میباشد که این حالات به شرح زیرند: 1-حالت زیر سنکرون:در صورتیکهγ 2-حالت سنکرون:اگر γ=0شود لغزش 0 شده و موتور به صورت سنکرون کار میکند. 3-حالت فوق سنکرون:چنانچهγ>0شود لغزش کوچکتر از 0 شده و سرعت رتور بیشتر از سرعت میدان دوار حاصل ازشبکه میشود. ---------- مزایاوکاربرد -ویژگی قابل توجه این موتور دامنه وسیع کنترل دور آن است که میتواند بین40 تا 160 درصد سرعت میدان دوار شبکه باشد. -استفاده این موتور دردستگاههای چاپ و پرس ضربه ای است. ---------- معایب -ایجاد جرقه بر روی کلکتور و کاهش توان موتور با افزایش مقدار جرقه زنی که باعث میشود بالاترین توان این نوع موتوربین 80 تا 100 کیلووات باشد -نیاز ممتد به سرویس و نگهداری -هزینه بالای تعمیرات

همانطور که میدانیم کنترلرهای دیجیتال میتوانند جایگزین سیستمهای پیوسته شوند و وظایف کنترلی مشابهی را اجرا کنن. تنها تفاوت اینها در نوع سیستم یا نمونه برداری انهاست.برای اگاهی بیشتر با نحوه عملکرد این سیستم و همینطور نمونه عملی این سیستم میتونین از مطلب زیر استفاده کنین. دانلود

موتور های نیمکره ای چگونه کار می کند؟ اگر به خودرو علاقه مند اید احتمالا درباره ی موتور های نیمکره ای شنیده ايد. اگر مسابقات اتوموبیل رانی را دنبال می کنید می دانید که موتور نیمکره ای ٤٢٦ به خاطر کارآیی آن یک موتور محبوب است،احتمالا راجع به موتور های نیمکره ای که کرایسلر از سال ٢٠٠٣در وانت دوج استفاده کرده است شنیده اید. حتی اگر کمی درباره ی خودرو و موتور بدانید لغت نیمکره ای احتمالا برایتان معنی دارد،در دنیای خودرو ها این کلمه مترادف با موتور های بزرگ و قدرتمند شده است. در این مقاله درباره ی موتور های نیمکره ای خواهید آموخت و می فهمید چه چیزی موتور های نیمکره ای را این چنین ترسناک ساخته است. موتور نیمکره ای برای خودرو ها در سال ١٩٤٨ متولد شد که هری وست لیک و دیگران یک موتور ٦ سیلندر نیم کره ای برای جگوار طراحی کردند،چند سال بعد در سال ١٩٥١ کرایسلر یک موتور نیمکره ای ١٨٠ اسب بخاری را در مدل های مختلف معرفی کرد،موتور نیمکره ای کرایسلر جابه جایی هوایی برابر با ٣٣١ اینچ مکعب،٤/٥ لیتر داشت،بنابر این به عنوان یک موتور نیمکره ای ٣٣١ شناخته شد. dual ghia powered by a 392 hemi کرایسلر به بهتر کردن موتورهای نیمکره ای ادامه داد و یک موتور ٣٥٤ اینچ مکعبی را در ١٩٥٦،یک ٣٩٢ اینچ مکعبی در ١٩٥٧ و سر انجام یک ٤٢٦ اینچ مکعبی،٧ لیتری ،را در ١٩٦٤ طراحی کرد موتور ٤٢٦ افسانه ی موتورهای نیمکره را بر سنگ ثبت کرد زیرا مکان اول،دوم و سوم را در مسابقات nascar ١٩٦٤ بدست آورد،موتور ٤٢٦ برا ی استفاده در شهر ها با ٤٢٥ اسب بخار قدرت در ١٩٦٥ به بازار آمد هنوز هم سیلندر و سرسیلندرهای موتور ٤٢٦ پیدا می شود،چیزی که به موتور نیمکره ای ١٩٥١ کرایسلر اجازه می داد نسبت به موتورهای دیگر آن روز قدرت بیشتری داشته باشد،بهبود بخشیدن به محفظه ی احتراق است در موتور های نیمکره ای بالای محفظه ی احتراق ،همان طور که در تصویر بالا می بینید،به شکل نیمکره است،چنین موتوری سرسیلندر نیمکره ای دارد و معمولا شمع در بالای محفظه ی احتراق و سوپاپ ها در طرف های مخالف هم قرار دارند بیشتر خودرو های قبل از ١٩٥٠ از سر سیلندر تخت استفاده می کردند و هنوز هم بیشتر ماشین های چمن زنی از این نوع سرسیلندر استفاده می کنند زیرا ساخت آن ارزان تر است،درموتورهای با سرسیلندر های تخت،سوپاپ ها در بدنه سیلندر جای دارند و در محفظه کنار پیستون باز می شوند سرسیلندرهای تخت بسیار ساده اند و با ریخته گری و ایجاد یک سوراخ برای شمع ساخته می شوند،میل بادامک در سیلندر مستقیما دسته سوپاپ را هل می دهد تا سوپاپ باز شود،همه چیز در سر سیلندر های تخت ساده تر است اما مشکل این نوع موتور ها راندمان حرارتی است که در ادامه درباره ی آن صحبت می کنیم مزایا چیز های متفاوتی در طراحی یک موتور مقدار انرژی بدست آمده از هر احتراق را کنترل می کند،برای مثال ●شما می خواهید تمام سوخت در سیلندر بسوزد،اگر درموتور طراحی شده مقداری سوخت نسوخته بماند،انرژی آزاد نشده ای خواهیم داشت ●وقتی میل لنگ در زاویه مناسب قرار دارد باید بیشترین مقدار فشار را داشته باشیم ،زیرا تمام انرژی از فشار بدست می آید ●باید کمترین مقدار انرژی برای کشیدن سوخت و هوا و خروج دود هدر رود ●تا جایی که ممکن است گرمای دیواره سیلندر کمتر ازدست برود زیرا گرما چیزی است که فشاررا تولید می کند و از دست دادن گرما یعنی فشار بیشینه کمتر آخرین مورد یکی از برتری های اصلی سرسیلندر نیمکره ای در برابر سرسیلندر تخت است،دیواره محفظه احتراق گرما از دست می دهد و سوخت نزد یک دیواره آنقدر سرد است که بخوبی نمی سوزد،در سرسیلندر تخت مساحت دیواره نسبت به کل محفظه احتراق زیاد است اما در موتور های نیمکره ای مساحت دیواره خیلی کمتر از سرسیلندر های تخت است بنا بر این گرمای کمتری هدر می رود و فشار بیشینه بیشتر است خصوصیت دیگر سرسیلندر نیمکره ای اندازه سوپاپ هاست،از آنجایی که سوپاپ ها در دو جهت مخالف سرسیلندر قرار دارند برای هر سوپاپ جای بیشتری است،موتورهای قبل از نیمکره دارای محفظه احتراق گوه ای شکل با سوپاپ های در یک جهت بودند،چیدن خطی سوپاپ ها اندازه آنها را محدود می کند،اما در موتور های نیمکره سوپاپ ها می توانند بزرگ باشند و جریان هوا به موتور بهتر باشد موتور نیمکره ای دوج موتور نیمکره ای ۳۴۵ اینچ مکعبی ، ۷/٥ لیتری،دوج رکورد قدرت موتور های نیمکره ای را شکسته است 5.7-liter hemi magnum v-8 engine from the 2003 dodge ram این موتور ۳۴۵ اسب بخار قدرت دارد و نسبت به سایر موتور های بنزینی این رده بهتر است ●موتور ۷/٥ لیتری دوج، ۳۴۵ اسب بخار در ۵۴٠٠ دور بر دقیقه ●فورد 4.5 لیتری،260 اسب بخار در 4500 دور در دقیقه ●جنرال موتورز،۶ ليتری ۳٠٠اسب بخار در ۴۴٠٠ دور در دقيقه ●جنرال موتورز،١/٨ ليتری،۳۴٠ اسب بخار در ۴٢٠٠ دور در دقيقه ●دوج ٨ ليتری ،٣٠٥ اسب بخار،۴٠٠٠ دور در دقيقه ●فورد ٨/۶ ليتری، ۳١٠ اسب بخار در ۴٢۵٠ دور در دقيقه موتور نیمکره ای دوج دو سوپاپ و دو شمع برای هر سیلندر دارد،وجود دو شمع برای هر سیلندر به حل مشکل انتشار که موتورهای نیمکره های کرایسلر در گذشته با آن روبرو بودند کمک می کند ،دو شمع دو نقطه شروع سوختن را بوجود می آورد،و سوختن کاملتر را تضمین می کند معایب اگر موتور های نیمکره ای این همه مزایا دارند چرا همه موتور ها به این شکل ساخته نمی شوند؟ چون امروزه روش های بهتری موجود است چیزی که یک سرسیلندر نیمکره ای هیچوقت ندارد چهار سوپاپ برای هر سیلندر است،زاویه چهار سوپاپ آنقدر بد می شود که تقریبا نمی توان چنین سرسیلندری ساخت،داشتن چهار سوپاپ به ازای هر سیلندر برای خودرو های مسابقه مهم نیست زیرا این خودرو ها به داشتن دو سوپاپ محدود شده اند اما در مورد خودرو های شهری داشتن چهار سوپاپ کمی کوچکتر به موتور اجازه تنفس بهتری نسبت به دو سوپاپ بزرگ می دهد،موتور های امروزی از طرح pentroof برای جا دادن چهار سوپاپ استفاده می کنند دلیل دیگر استفاده نکردن از سرسیلندر نیمکره ای در موتور های قدرتمند علاقه به وجود داشتن محفظه احتراق کوچکتراست،محفظه کوچکتر در حین احتراق حرارت کمتری از دست می دهد و نیز در زمان کمتری تمام سوخت می سوزد که هر دو به افزایش فشار کمک می کنند در نتیجه طرح pentroof فشرده مفید تر است

سرعت دور یا چرخش یک موتور DC وابسته به تغذیه آن می باشد.به طور مثال اگر یک موتوری که بتواند ولتاژ 12 ولت را تحمل کند به تغذیه 12 ولت متصل کنید و سپس ولتاژ تغذیه آنرا تا مقدار 6 ولت پایین بیاورید.سرعت چرخش آن نصف حالتی خواهد بود.،که شما به آن ولتاژ 12 ولت را می دادید.در حالت PWM کنترل موتور به صورت دستی انجام نمی شود.در این حالت شما موتور را به صورت دستی کنترل نمی کنید.بلکه این میانگین ولتاژ های فرستاده شده توسط مدار درایور موتور است که سرعت موتور را کم و زیاد می کند. هنگامیکه یک فیلم را مشاهد می کنیددر واقع شاهد هزاران عکس ثابت هستید.، که با یک فرکانس بالا آنرا مشاهده می کنید.سرعت پخش شدن عکس ها آنقدر زیاد است که مغز شما فواصل زمانی بین پخش شدن و عدم پخش شدن را نمی تواند تشخیص دهد. در واقع مغز شما میانگین این عکس ها را مشاهده می کند.در کنترل PWM نیز همین وضعیت وجود دارد.آنقد سرعت روشن و خاموش شدن زیاد است.که شما متوجه آن نمی شوید.هر چه فرکانس کاری بالاتر باشد.موتور سریعتر روشن و خاموش می شود.و در واقع میانگین،چیزی که شما مشاهده می کنید سرعت بیشتر موتور و زمانیکه فرکانس پایین باشد.فواصل زمانی روشن و خاموش شدن موتور کمتر می شود که شما میانگین آنرا با سرعت کمتر موتور مشاهده خواهید کرد.در واقع مانند یک فیلم شما نیز میانگین روشن و خاموش شدن را می بینید.در این حالت مغز شما سرعت این روشن و خاموش را به صورت سرعت کم و زیاد مشاهد خواهید کرد.در زیر دو نمونه عملی و ساده یک مدار کنترل دور موتور با استفاده از پهنای پالس را مشاهده می کنید. قطعات مورد نیاز برای حالتی که از مسفت استفاده می کنید 1 عدد آی سی 4093 1 عدد پتانسیومتر 100 کیلو اهم 1 عدد خازن 103 1 عدد مقاومت 1 کیلو اهم 2 عدد دیود 1N4148 1 عدد دیود 1N4007 1 عدد ترانزیستور اثر میدان (مسفت)BUZ80 1 عدد موتور DC با رنج دلخواه 5 تا 18 ولت برد بورد یا برد مسی سوراخدار سیم تلفنی در صورت استفاده از برد بورد نقشه مدار به همراه توضیحات قبل از هر چیز می بایست بگویم.،دیود موجود در مسفت یک دیو داخلی است.،آنرا به عنوان یک المان مجزا در نظر نگیرید. آی سی 4093 دارای 4 عدد گیت NAND با ورودی هایی است .،که به صورت اشمیت تریگر عمل می کند.ورودی های آن هم می توانند ولتاز های مثبت و هم ولتاژ های منفی باشند.و میزان ولتاژ های ورودی آن دارای محدوده بیشتری از لحاظ حداقل و حداکثر نسبت به 4011 می باشد. برای تجسم بهتر عملکرد مدار در کنار نقشه مدار، ساختمان داخلی آی سی 4093 را نیز مشاهده می کنید.همانطور که در نقشه مشاهده می کنید تمامی ورودی های آی سی 4093 بجز پایه های 2 و 1 به یکدیگر متصل شده اند.و تمامی این ورودی ها به پایه خروجی 3 که نتیجه ورودی 1 و 2 آی سی 4093 است.به صورت مشترک وصل شده اند. مقاومت 1 کیلو اهم به همرا پتانسیومتر 100 کیلو اهم و خازن 103 کار تولید پالس را در اولین گیت آی سی 4093 به عهده دارد.این گیت با توجه به سیم بندی مدار گیت های دیگر را نیز تحت تاثیر قرار می دهد. با پیچاندن پتانسیومتر نیز می توانید سرعت موتور را کم یا زیاد کنید.در واقع با پیچاندن پتانسیومتر مدار RC را که از حاصلضرب مقاومت 1 کیلو اهم به همراه پتانسیومتر 100 کیلو اهم در خازن10 نانو فاراد ایجادمی شود.،را کم و زیاد می کنید.با پیچاندن پتانسیومتر تا انتهای یک سمت سرعت موتور حداکثر و با پیچاندن پتانسیومتر تا انتهای سمت دیگر سرعت آن حداقل می شود تا اینکه به صفر می رسد.البته با وجود مقاومت 1 کیلو اهم در مدار حتی اگر با پیچاندن پتانسیو متر مقاومت ایجاد شده را به صفر برسانید.مقاومتی که در پایه 2 موجود است به مقدار حداقل یک کیلواهم خواهد رسید.مقدار فرکانس پالس مربعی ایجاد شده در پایه 1و 2 از حاصلضرب مجموع مقاومت یک کیلو اهم و پتانسیومتر 100 کیلو اهم در خازن 10 نانو فاراد بدست می اید که این حاصلضرب را در دو حالت برای شما حساب می کنم.البته حالت های زیادی در اثر پیچاندن پتانسیومتر و تغییر مقاومت کل مجموع بدست می آید.که شما نیز به راحتی می توانید این حالت ها را محاسبه کنید. حالتی را در نظر بگیرید.که پتانسیومتر مقاومت 100 کیلو اهم را داشته باشد.در این حالت مجموع دو مقاومت 101 کیلو اهم می شود.که حاصلضرب مقاومت 101 کیلو اهمی در خازن 10 نانو فارادی معادل 10 به توان،منفی 3 می شود.برای بدست آوردن فرکانس بایست این حاصلضرب را برعکس کنید که نتیجه معادل یک کیلو هرتز خواهد شد.در حالتی که پتانسیومتر مقدار 0 را داشته باشد.فرکانس کاری مدار از حاصلضرب،مقاومت 1 کیلو اهم در خازن 10 نانو فاراد بدست می آید.که این مقدار معادل 100 کیلو هرتز می شود.به یاد داشته باشید.که کیلو معادل 1000 و نانو معادل 10 به توان،منفی 9 می باشد. با تعویض جای دیود های متصل به پایه های پتانسیومتر می توانید جهت حداکثر و حداقل شدن سرعت را با انتهای پتانسیومتر تنظیم کنید.یعنی اینکه در چه سمت که پتانسیومتر را می پیچانید سرعت زیاد یا کم شود.این دیودها همچنین مکان ورود پالس های مثبت و منفی از پایه 3 نیز می باشند. تمامی خروجی های 4 ، 10 و 11 از آی سی 4093 به یکدیگر مشترک شده.و به گیت مسفت BUZ80 متصل می شوند.زمانیکه در مسفت ولتاژ در گیت از ولتاژ آستانه هدایت که در اینجا Vth نام دارد بیشتر شود.جریانی از سورس به سمت درین خواهیم داشت. (در واقع در این وضعیت مسفت روشن می شود.در ترانزیستورهای اثر میدان مسفت درین دارای قطبیت مثبت و سورس دارای قطبیت منفی است.به طوریکه اگر ولتمتر در اختیار داشته باشد.می توانید این پایه های را حتی اگر به اطلاعات مربوط به پایه های ترانزیستورهای اثر میدان دسترسی نداشته باشید براحتی پیدا کنید.ولتمتر را در حالت تست دیود قرار دهید.در ترانزیستورهای اثر میدان این درین است که به سورس راه می دهد.و سورس به درین راه نمی دهد.اگر به این مسفت و سمت نوشته های روی آن نیز دقت کنید.اولین پایه از سمت چپ گیت ،دومین پایه درین و پایه سوم سورس خواهد بود.) همانطور که در نقشه مشاهده می کنید.،یک سمت موتور به صورت مستقیم به مثبت ولتاژ متصل است.بنابراین موتور برای حرکت احتیاج به زمین دارد.که این زمین،توسط سورس مسفت بر روی درین و از آنجا بر روی یک سمت موتور ایجاد می شود. در واقع موتور برای حرکت احتیاج به اختلاف پتانسیل دارد.که این اختلاف پتانسیل توسط آی سی 4093 به همراه مسفت BUZ80 در موتور ایجاد می شود.ایجاد این زمین در یک سمت موتور بستگی به فرکانس ایجاد شده در پایه های 1و 2 متاثر از خازن و مقاومت خواهد داشت.که این مسئله را نیز به راحتی با قرار دادن مقادیر متفاوتی از خازن و مقاومت براحتی می توانید تجربه کنید. در مسفت مقدار جریان ایجاد شده با توجه به رابطه ای که در آن نیز حاکم است به سطح ولتاژ ورودی در گیت کاملا وابسته است.هر چه قدر این ولتاژ بیشتر باشد.شدت جریان ایجاد شده نیز بیشتر خواهد بود.در این وضعیت اگر ولتمتر در اختیار داشته باشد.،و یک سر سیم آنرا به زمین این مدار و سر دیگر آنرا به پایه گیت مسفت متصل کنید.مشاهده می کنید که با پیچاندن پتانسیومتر سطح ولتاژ در این پایه ممکن است.،کم یا زیاد شود.در سمتی که پتانسیومتر را می پیچانید.و میزان ولتاژ دیده شده در ولتمتر شروع به افزایش می کند.،در این وضعیت موتور نیزسرعتش زیاد می شود..همین مطلب را نیز به صورت برعکس می توانید تجربه کنید.در این حالت سرعت موتور رو به کاهش می رود. برای افزایش جریان، پایه های خروجی 4،10 و 11 با یکدیگر مشترک شده اند.تا برای تقویت جریان به گیت مسفت احتیاجی به تقویت کننده ای مثل ترانزیستور ها نباشد. در مسفت ها با توجه به کم بودن مقاومت Rds تلفات حرارتی کمتری را نسبت به ترانزیستورهای BJT خواهیم داشت. قطعات مورد نیاز برای حالتیکه از ترانزیستور استفاده می کنید 1عدد آی سی 4093 1عدد پتانسیومتر 50 کیلو اهم 1عدد مقاومت 1 کیلو اهم 1عدد مقاومت 100 اهم 2عدد ترانزیستورC1815 2عدد دیود 1N4148 1عدد دیود 1N4007 1 عدد خازن 100 نانو فاراد 1 عدد موتور DC بسته به نیاز 5 تا 12 ولت 1 عدد خازن 100 میکرو فاراد 1 عدد خازن 10 نانو فاراد نقشه مدار به همرا توضیحات در این نقشه مانند حالت قبل کار تولید پالس را مقاومت های یک کیلو و پتانسیومتر صد کیلو اهم و خازن 10 نانو فاراد به عهده دارند.پایه 3 نیز مانند حالت قبل به پایه های ورودی 5 و 6 گیت دوم NAND از آی سی 4093 متصل می باشد.و خروجی 4 آی سی 4093 با یک مقاومت 100اهم،به بیس ترانزیستور C1815 متصل است.در این مدار به جای مسفت از ترانزیستورهای BJT استفاده شده است.در این حالت نیز مانند حالت قبل یک سر موتور به مثبت ولتاژ متصل است.وجهت حرکت موتور احتیاج به زمین داریم.،که این زمین در سر دیگر موتور و از طریق دو عدد ترانزیستور موجود در مدار ایجاد می شود.ترانزیستورها همانطور که مشاهده می کنید به صورت دارلینگتون بسته می شوند.دراین حالت مقدار جریان ایجاد شده در کلکتور ترانزیستور جهت حرکت موتور بیشتر می شود.،و همچنین موتور با کو چکترین تحریک بیس ترانزیستور رو شن خواهد شد.اگر ولتمتر در اختیار داشته باشد می توانید نکات جالبی را مشاهده کنید.به طور مثال زمانیکه پتانسیومتر را در یک سمت تا انته می پیچانید.و موتور خاموش می شود.اگر ولتاژ موجود در پایه 3 آی سی 4093 را اندازه بگیرید مقدار آن نزدیک به مقدار مثبت منبع تغذیه است.اگر تغذیه شما به طور مثال 5 ولت باشد.در این حالت،پایه 3 ولتاژ 5 ولت را نشان می دهد.این پایه به پایه های 5 و 6 که هر دو، وردودی های دومین گیت NAND موجود در این آی سی هستند.مطابق نقشه اتصال دارد.بنابراین با توجه به اینکه گیت NAND تنها زمانی خروجی آن صفر می شود که هر دو ورودی آن یک باشد.در این حالت خروجی 4 مقدار صفر را دارد.وترانزیستور همچنان خاموش است. نویسنده مجتبی حداد

* در این پروژه دو عدد موتور پله ای به صورت مجزا از طریق دو پورت سریال کامپیوتردر حالت دو بیتی راه اندازی می شود.موقعیت دقیق موتور توسط برنامه ای که به زبان ویژوآل بیسیک نوشته شده با ارسال پالسهای دیجیتال (0و1) به پایه های 1و2 آیسی ULN2803 برای موتور اول و پایه های 5 و 6 همان آیسی برای موتور دوم کنترل می شود موتور پله ای که در این پروژه استفاده شده چهار قطبی می باشد وسایل مورد نیاز ابزار مورد نیاز 1-کامپیوتر 2- برد بورد 3-سیم تلفنی 4- منبع تغذیه یا باطری 12VDC(منظور از DC همان ولتاژ ثابت است) 5-هویه 6-سیم لحیم 7-فایلهای DLL قطعات مورد نیاز 1-دو عدد موتور پله ای 2-دو سوکت RS232 IC ULN2803-3 روش کار میزان ولتاژ قابل تحمل آیسیULN2803 تا حدود 50ولت میباشد.پایه های 1 تا 8 این آیسی ورودی وپایه های 18 تا 11 خروجی هستند.پایه 10 تغذیه و پایه 9 منفی آیسی است.میزان جریان قابل تحمل این آیسی حدود 500 میلی آمپر است. اگر به شکل این آیسی نگاه کنید متوجه یک نیم دایره کوچک در وسط یکی از عرضهای آن می شوید اگر این نیم دایره را پیدا کردید سمت چپ آن شروع پایه های آیسی از 1 می شود. در هنگام شروع به کار با منبع تغذیه در صورتیکه منبع تغذیه هر دو حالتAC, DC (منظور از AC همان ولتاژ متغیر است مثل برق شهر) داشته باشد حتما آنرا روی حالت DC قرار دهید و کلید تنظیم مربوط به ولتاژ را تا حدی بچرخانید که صفحه نمایش 12vرا نمایش دهد.خروجی مثبت ومنفی منبع تغذیه یا باطری 12vDCرا مطابق شکل انتهای صفحه بر روی برد بورد قرار دهید البته فعلا آنرا خاموش کنید. پایه 9 آیسی را به قطب منفی که از باطری یا منبع تغذیه آورده اید وصل کنید و پایه 10 آیسی را به قطب مثبتی که از باطری یا منبع تغذیه آمده است وصل کنید روش اتصال سیمهای سوکت RS232 اگر به دو عدد سوکت RS232 که تهیه کرده اید به خوبی نگاه کنید متوجه یک سری شماره از 1 تا 9 روی آن می شوید این شماره ها در واقع همان شماره پینهای مربوط به ارسال و دریافت هستند در این پروژه ما به 3 پین احتیاج داریم پینهای 4و5و7 پین 4 DTR پین 5 GND پین 7 RTS پین 5 در واقع زمین ما در ارسال ودریافت استانداردRS232 است که می بایست به قطب منفی که از منبع تغذیه یا باطری به روی برد بورد آورده ایم وصل کنید.برای اتصال این پینها بر روی برد بورد پیچهای مربوط به این سوکتها را باز کرده واز سیمهای تلفنی که در اختیار دارید حدود سه تکه 30سانتی متری بسته به فاصله کامپیوتر تا میز کار ببرید.حال با استفاده از هویه و سیم قلعی که تهیه کرده اید این سیمها را به پینهای سوکت RS232 وصل کنید در هنگام لحیم کردن به شماره پینها دقت کنید و برای اینکه بعدا مشکلی پیش نیاید بهتر است برای هر پین یک سیم رنگی مجزا در نظر بگیرید.حال DTR را که پین 4 است و آنرا به یک تکه سیم لحیم کرده اید به پایه شماره 1 آیسی و RTS را که پین 7 میباشد و آنرا نیز لحیم کرده اید به پایه 2 آیسی بر روی برد بورد قرار دهید.ضمننا همانطور که گفته شد حتما پین 5 را نیز لحیم کرده و به منفی روی برد بورد وصل کنیر. از پایه 18 آیسی که خروجی پایه 1 آیسی است به پایه 3 آیسی و از پایه 17 آیسی که خروجی پایه 2 آیسی است به پایه 4 آیسی وصل کنید

این پروژه نحوه راه اندازی یک موتور پله ای را با پورت سریال توضیح داده است. مقاله PDF آموزشی و سایر فایل های لازم پروژه رو می تونید از لینک زیر دانلود کنید. دانلود پروژه

این پروژه توانایی راه اندازی یک موتور پله ای از نوع تک قطبی را داراست که در حالت تمام پله عمل می کند. میکروکنترلر به کار رفته AT2313 می باشد که پالس های کنترلی که به موتور پله ای اعمال می شود را می سازد. این پروژه به همراه فایل PDF آموزشی آن را می توانید از لینک زیر دانلود کنید. دانلود پروژه دانلود از لینک مسقیم

موتور پله ای(Stepper Motor) یکی از انواع مو تور الکتریکی است که حرکت آن کاملا دقیقو از پیش تعریف شده می باشد و با ارسال بیتهای 0,1به سیم پیچهای آن میتوان آنرا حرکت داد. ساختار موتور پله ای اینموتورعموما دارای چهار قطب میباشد که سیم پیچها بر روی این چهار قطب قرارمی گیرند و شما با ارسال بیتهای 0و1به این سیم پیچها در واقع میدان مغناطیسی ایجاد می کنید که این میدان باعث حرکت روتورمغناطیسیموجود در داخل موتور پله ای می شود البته میبایست این سیم پیچها را بهتوالی 0 و 1 کرد و گرنه موتو ر مطابق میل شما نخواهد چرخید یکی از مشخصههای این موتور زاویه حرکت آن می باشد و هر موتوری زاویه حرکتی مخصوص بهخودش را دارد مثلا اگر موتوری زاویه حرکتش 7درجه باشد این موتور در هر باری که سیم پیچهایش حاوی ولتاژ می شوند 7 درجه در سمت حرکت عقربه های ساعتیا خلاف جهت آن بسته به اینکه سیم پیچها با چه ترتیبی ولتاژ دار می شوندخو اهد چرخید این 7 درجه چرخش برای این موتور پله ای نمونه یک پله یا یکstep محسوب می شود با این تعریف متوجه شدید که یک موتور پله ای در یک دورکامل ممکن است.،100تا 200 پله کمتر یا بیشتر بسته به نوع موتور خواهدداشت.شما حتی می توانید یک موتور پله ای را به صورت نیم پله یعنی با نصفزاویه حرکت راه اندازی کنید این موتورها به صورت میکرو پله نیز حرکت میکنند در واقع منظور حرکت خیلی ریز ودقیق است. وقتیکه شما یک موتور پله ایرا از نزدیک می بینید متوجه تعدادی سیم رنگی می شوید که از موتور پله ایبیرون آمده در واقع این سیم ها هر کدام به سر یک سیم پیج متصل هستند و یکسیم بین تمام سیم ها مشترک است نحوه کنترل این موتور بهصورت 1 بیتی یا دو بیتی حرکت می کند در حالت یک بیتی در هر لحظه تنها یکسیم پیچ پالس 1 را دریافت می کند ودر حالت دو بیتی دو سیم پیچ در هر لحظهپالس 1 را دریا فت می کنند اگر این دریافت پالس به صورت منظم و پشت سر همانجام شو د موتور نیز به صورت صحیح به سمت جهت حرکت عقربه های ساعت یاخلاف جهت آن حرکت خواهد کرد. بیایید نحو ه کنترل موتور پله ای را در دو حالت یک بیتی یا دو بیتی بررسی کنیم نحوه کنترل 1 بیتی در حالت یک بیتی اگر اول سیم پیچ 1را تحریک کنیم .سیم پیچ 2و3و4 بدون تحریک باید باشند جهت حرکت موتور پلهای در سمت حرکت عقربه های ساعت بعد از سیم پیچ 1 نوبت سیم پیچ 2 است کهتحریک شود.، و در این حالت نیز بقیه سیم پیچها بدون تحریک هستند بعد از آننوبت سیم پیچ 3 و سپس نوبت سیم پیچ شماره 4 است دقت کنید که در هر لحظه یکسیم پیچ تحریک شو د اگر بعد از سیم پیچ 1 سیم پیچ 4 را تحریک کنیم و سپسبه سراغ3و2 برویم موتور در جهت عکس عقربه های ساعت خواهد چرخید. نحوه کنترل 2 بیتی در حالت دو بیتی در لحظه دو سیمپیچ بار دار می شو ند مثلا اگر اول سیم پیچ 1 و2 تحریک شوند بعد سیم پیچ2و3 سپس 3و4 ودر نهایت 4و 1 برای حرکت موتور پله ای بایست همین ترتیب راتا موقعییکه می خوا هید موتور حرکت داشته باشد ادامه دهید حال اگر اینترتیب را عوض کنید موتور در خلاف جهت فعلی حرکت می کند نحوه حرکت موتورهای الکتریکی حالا بیا یید ببینیم چه اتفاق می افتد که موتور پله ای حرکت می کند. کلید فهمیدن اینکه موتورهای الکتریکی]چگونه کار می کنند فهمیدن نحوه عملکرد آهن ربای الکتریکی است آهن ربای الکتریکی مبنای کار موتورهای الکتریکی است. اگرسیمی حدود 10 سانتی متر بردارید و به دور میخی بپیچید و دو سر آنرا به دوسر یک باطری وصل کنید زمانیکه جریان از سیم عبور می کند یک میدان مغناطیسی دراطراف سیم ایجاد می شود و آن میخ تبدیل به آهنربا می شود این میدان تازمانییکه جریان از سیم عبور میکند وجود دارد یعنی تا زمانییکه دو سر سیمبه باطری متصل باشد و زمانییکه این اتصال قطع شود این میدان نیز از بین میرود آن سر میخ که به قطب مثبت باطری وصل شده S وسر دیگر را که به قطب منفیباطری وصل شده N می نامییم حال اگر یک آهن ربای نعلی شکل بردارید و اینمیخ را به صورت معلق در وسط این آهن ربا قرار دهید به طورییکه میخ کاملاافقی قرار گیرد در صورتیکه قطب N میخ در مقابل قطب N آهن ربا ی نعلی شکلقرار بگیرد وقطب دیگر میخ نیز به همین صورت در این وضعییت میخ 180درجه خواهد چرخد تا قطب N میخ در مقابل قطب S آهنربا و قطب S میخ در مقابلقطب N آهن ربا قراربگیرد همانطور که میدانید دو قطب متضاد همدیگر را جذبودو قطب همسان همدیگر را دفع می کنند که حرکت میخ نیز در آهن ربای نعلیشکل به همین صورت است حرکت موتورپله ای نیز در واقع از همین قانونپیروی می کند ما هر بار که در یک موتور پله ای یک سیم پیچ را تحریک میکنیم در واقع قطبهای N , S را در داخل موتور ایجاد میکنیم و روتور نیز مثلآن میخ و با استفاده از قانون جذب ودفع قطبها به حرکت در مآید واین حرکتهمان چیزی است که ما به صورت فیزیکی از موتور مشاهده می کنیم

درایور L298 یکی از قطعات مناسب جهت راه اندازی موتور است که با توجه به جریان دهی مناسب ( تا یک آمپر در هر کانال ) می تواند نیاز بسیاری از پروژه ها را مرتفع سازد. این قطعه با مدار ارائه شده می تواند دو موتور را به صورت مجزا راه اندازی کرده و جهت گردش آنها را کنترل نماید. که این کنترل توسط اعمال ولتاژ به چهار ورودی منطقی این قطعه صورت می گرد. ( برای هر موتور دو ورودی ) که می توان خروجی میکروکنترلر یا مدارات حسگر را به صورت مستقیم به این چهار ورودی متصل نمود و به راحتی موتور را کنترل کرد. در صورتی که از این قطعه برای راه اندازی موتورهای روبات خود بهره میگیرید دقت کنید که حتماً بر روی آن حرارت گیر مناسب وصل نمایید. اطلاعات کاملتر در مورد این قطعه را می توانید در برگه اطلاعی آن جستجو کنید. که لینک دانلود آن در زیر قرار دارد. فایل : L298 Datasheet فرمت : پی دی اف - pdf حجم : 185kb این مدار تنها یکی از راه های اتصال درایور ال 298 L298 به موتور را نشان می دهد. در این مدار پایه های حسگر جریان ( current sensing pins ) به زمین متصل شده اند که با روشهایی می توان توسط این پایه ها جریان مصرفی موتور را کنترل نمود همچنین کنترل سرعت را می توان به روش مدلولاسیون پهنای باند PWM (Pulse Width Modulation) و با اعمال فرکانس به پایه های 6 و 11 انجام داد که با اعمال +5 ولت موتور روشن و با اعمال 0 موتور خاموش می گردد. در این مدار پایه های مذکور به +5 ولت متصل شده اند و موتور با حداکثر سرعت گردش خواهد نمود. تشریح پایه های درایور موتور ال 298 L298 L298 Pin Description Pin 1. CURRENT SENSING A از این پایه جهت کنترل جریان موتور A استفاده می گردد. همچنین می توان این پایه را به صورت مستقیم به خط منفی مدار GND اتصال داد که در این صورت کنترلی بر روی جریان وجود ندارد. Pin 2. OUTPUT 1 این پایه به یکی از ترمینالهای موتور A متصل می گردد . همچنین دیودها نیز جهت حفاظت به همین پایه متصل می شوند . ( به نقشه مدار توجه کنید ) Pin 3. OUTPUT 2 این پین به ترمینال دیگر موتور A متصل شده و دیودها نیز مانند نقشه به آن متصل می گردند. Pin 4. SUPPLY VOLTAGE (VS) به پایه باید ولتاژ مورد نظر خود جهت اعمال به موتورها را متصل نمایید. این ولتاژ با توجه به موتورهای مورد استفاده شما حداکثر تا 46 ولت می تواند افزایش یابد. به برای ساخت رباتهای کوچک به طور معمول بین 6 تا 12 ولت است. Pin 5. INPUT 1 TTL Compatible Inputs 1 to drive Motor A. این پایه باید به صفر یا پنج ولت متصل گردد که همراه با پین 7 می توانند جهت گردش موتور را مشخص نمایند. Pin 6. ENABLE A TTL Compatible Enable Input for Motor A. این پایه جهت روشن و خاموش کردن موتور A و در بیشتر مواقع جهت اعمل فرکانس PWM به موتور استفاده می گردد. پنج ولت موتور را روشن و صفر موتور را خاموش می کند. Pin 7. INPUT 2 TTL Compatible Inputs 2 to drive Motor A. این پایه باید به صفر یا پنج ولت متصل گردد که همراه با پین 5 می توانند جهت گردش موتور را مشخص نمایند. Pin 8. GND اتصال به خط منفی مدار GND Pin 9. LOGIC SUPPLY VOLTAGE (VSS) اتصال به 5 تا 7 ولت Pin10. INPUT 3 TTL Compatible Inputs 1 to drive Motor B. این پایه باید به صفر یا پنج ولت متصل گردد که همراه با پین 12 می توانند جهت گردش موتور B را مشخص نمایند. Pin 11. ENABLE B TTL Compatible Enable Input for Motor B. این پایه جهت روشن و خاموش کردن موتور B و در بیشتر مواقع جهت اعمل فرکانس PWM به موتور استفاده می گردد. پنج ولت موتور را روشن و صفر موتور را خاموش می کند. Pin 12. INPUT 4 TTL Compatible Inputs 2 to drive Motor B. این پایه باید به صفر یا پنج ولت متصل گردد که همراه با پین 10 می توانند جهت گردش موتور B را مشخص نمایند. Pin 13. OUTPUT 3 این پایه به یکی از ترمینالهای موتور B متصل می گردد . همچنین دیودها نیز جهت حفاظت به همین پایه متصل می شوند . ( به نقشه مدار توجه کنید ) Pin 14. OUTPUT 4 این ترمینال دیگر موتور B متصل می گردد . همچنین دیودها نیز جهت حفاظت به همین پایه متصل می شوند . ( به نقشه مدار توجه کنید ) Pin 15. CURRENT SENSING B از این پایه جهت کنترل جریان موتور B استفاده می گردد. همچنین می توان این پایه را به صورت مستقیم به خط منفی مدار GND اتصال داد که در این صورت کنترلی بر روی جریان وجود ندارد.

اكنون ما به يكي از مهم*ترين پديده*هايي كه غالبا در حين تست*ها و مونتاژ موتورهاي موشك سوخت مايع مشاهده مي*شود، توجه مي*كنيم. بحث در خصوص رژيم*هاي ارتعاشات خود محرك يا در مورد احتراق ارتعاشي است. اين سئوال نه فقط براي موتورها مهم است بكله كاربرد عمومي نيز دارد. اصول بروز خود ارتعاشي در فرآيندهاي كنترلي براي از بين بردن مجموعه مشكلات مكانيكي، الكترونيكي و راديوالكترونيكي واحد است. همچنين در تكنولوژي موشكي، جايي كه ما با سيستم*هاي اتوماتيك سروكار داريم، مسايل خود ارتعاشي جايگاه خاصي دارد. بنابراين در مباحث آينده، به رژيم*هاي خود ارتعاشي بر خواهيم گشت.وقتي كه بخواهيم حركت موشك و اصول كنترلي آن را بررسي كنيم، در آنجا نيز در حالت كلي توضيح داده خواهد شد كه به كمك چه مثالهايي مي*توان اين پديده را تحقيق و بررسي كرد و چگونه مي*توان احتمال خطر بروز خود ارتعاشي نامطلوب را پيش*بيني كرد. فعلا ما فقط به توضيح اين مساله مي*پردازيم. در علم مكانيك، خودارتعاشي در حالت كلي مربوط به فرآيندهايي است كه اثر پريوديك خارجي وجود ندارد و به تاثير از تغيير پريوديك پارامترهاي داخلي در خود سيستم ايجاد مي*شود و مطابق با اين تغييرات، مصرف پريوديك انرژي از بعضي چشمه*هاي خارجي صورت مي*گيرد. رژيم*خاي خود ارتعاشي در مهندسي كاربرد فراوان دارد. بارزترين مثال خودارتعاشي كنترل شونده، موتور اتومبيل با احتراق داخلي است. مكش و تراكم مخلوط كاربراتور و بعدا احتراق، انبساط و تخليه مثالي از فرآيند خودارتعاشي كنترلي است. فرستنده*هاي راديويي كه امواج با فركانس ثابت را ارسال مي*دارند نيز نوعي از كاربرد فني فرآيندهاي خود ارتعاشي است. اين چنين مثالهايي در اطراف زندگي ما، خيلي زياد است. مجموعه*اي از مثال*ها وجود دارد كه خودارتعاشي بدون پيش*بيني به وجود مي*آيد و كار نرمال سيستم را به هم* مي*ريزد و در نتيجه آن حادثه*اي يا مشكلي ايجاد مي*شود. بنابراين، بايد در موتور موشك*هاي سوخت مايع به آن توچه داشت. رژيم*هاي احتراق ارتعاشي در حين كار با اولين موشك*هاي جنگي سوخت جامد در جنگ جهاني دوم مشاهده شد. همچنين وقتي كه در دهه*هاي چهل و پنجاه ميلادي كار روي موتورهاي سوخت مايع شروع شد خيلي زود متوجه شدند كه در اين نوع موتورها نيز مشكل وجود دارد. بروز رژيم ارتعاشي در موتور سوخت مايع باعث شگفتي طراحان شد. به خصوص وقتي كه خودارتعاشي در مرحله تست*هاي استند و حتي در موتورهاي نصب شده روي موشك خود را نشان داد. در آن زمان علت مشكل به طور دقيق مشخص نبود و لازم است كه كم و بيش به گزارشس*ها و بحث*هاي واقع*گرايانه ارجاع شود. در ضمن تجربه به دست آمده براي آينده مفيد واقع شود. در شروع، انواع ارتعاشهاي خود محرك، همگي به يك شكل ظاهر مي*شدند كه درمان و چاره آن*ها نيز با تدابير مشابه صورت مي*گرفت. اما همان*طور كه در تجربه كار پزشكي مشخص شد كه بيماري سرماخوردگي انواع گوناگون دارد و براي هر نوع آن يك واكسن خاص مورد نياز است، در اين*جا نيز در آناليز خودارتعاشي مشاهده شد كه چندين نوع خودارتعاشي وجود داردو براي هر كدام نيز راه حل جداگانه وجود دارد. چنين تقسيم*بندي براي انواع خودارتعاشي و زير گروه*هاي آن منطقي است. رژيم*هاي خودارتعاشي به صورت يك زنجيره توابع ديفرانسيلي نوشته مي*شود. به عنوان مثال A تابعي از B، B تابعي از C و C از D تابعي است و فرض مي*كينم كه D تابعي از A است. اگر به يكي يا چند تا از پارامترهاي شمرده شده، اغتشاشي اعمال گردد، همه آن پارامترها به شكلي برحسب زمان تغيير خواهند كرد. در شرايط معمولي، زماني كه خودراتعاشيوجود ندارد، هيچ تغييري در وضعيت پارامترها مشاهده نمي*شود و به فرم اوليه خود باز مي*گرداند. اما ممكن است كه تغيير دامنه در هر يك به وجود آيد و نسبت به زمان افزايش يابد. سيكل بسته تغييرات ABCDA براي چنين سيستمي، مانند موتور موشك به جهت حلقه*هاي ارتباطي كه روي يكديگر اثر مي*كند مشكل*تر مي*شود. به سيكل مورد نظر مي*توان به عنوان مثال همچنين حلقه*هاي CDEC و ABFA را پيشنهاد كرد. البته در شرايط مشابه بروز حلقه*هاي خودارتعاشي با يكديگر مرتبط هستند. آناليز چنين سيستم خودارتعاشي به مراتب ساده*تر مي*شود اگر فركانس*هاي خودارتعاشي در هر يك از حلقه*ها به طور محسوس با يكديگر متفاوت باشند در اين صورت مي*توان ارتباط بين حلقه*ها را ضغيف در نظر گرفت. در اين*جا مي*توان نتيجه گرفت كه اگر هنگام تست، خودارتعاشي با فركانس مشخص در يك زنج خاص به وجود آيد، مي*توان بلافاصله گفت كه چه حلقه*اي را كه مرتبط كننده بين پارامترها است، بايد تغيير داد كه خودارتعاشي سيستم از بين برود. رژيم*هاي خودارتعاشي به وجود آمده در موتورهاي موشك سوخت مايع را برحسب فركانس تقسيم*بندي مي*كنند. نوع اول- ارتعاشات فركانس پايين. اين*ها فقط در تست*هاي پروازي مشاهده مي*شوند. آن*ها در تست استند به وجود نمي*آيند. فركانس اين نوع ارتعاشات در رنج 10 تا 100 هرتز قرار دارد. علت بروز اين نوع خودارتعاشي به خود از ارتباط بين تغيير شكل الاستيك طولي پوسته موشك و تغيير پيش*ران حاصل مي*شود. در ارتعاشات طولي پوسته به طور پريوديك، فشار سوخت و اكسيد كننده در ورود به پمپ*ها تغيير مي*كند و در نتيجه تزريق و پيش*ران تغيير مي*كنند و در نتيجه، زنجيره اثر ارتباطي در همان تغييرشكل طولي پوسته بسته مي*شود. در چنين بررسي*هايي لازم نيست كه عامل اوليه شروع ارتعاشات را جست*وجو كرد(اين يك اشتباه فراگيراست) چون به سئوال بي*جواب اول تخم*مرغ بوده است يا مرغ بر مي*گرديم. آناليز خودارتعاشي فركانس پايين در موشك كاملا مشكل است. جرم سوخت و اكسيد كننده در مخازن كه به وسيله درپوش*هاي خم شونده الاستيك تحمل مي*شود، تعداد زياد از جرم*هاي معلق و پيچيدگي تابع تبديل فشار در ورود به پمپ برحسب تغييرات پيش*ران از جمله مسايلي است كه بايد بررسي شود. هدف كاملا روشن است و توفق آن در مرحله مطالعه طراحي است. در نتيجه لازم است كه از بروز خودارتعاشي جلوگيري كرد و تدابير لازم براري از بين بردن آن*ها را به كار برد. سيستم كنترلي كه قبلا بررسي شد در مقابله با اين نوع از خودارتعاشي ناتوان است. رگولاتور دبي جرمي و شير داراي اينرسي نسبتا زيادي هستند. آن*ها براي تغييرات نسبتا ملايم پيش*ران و دبي جرمي كاربرد دارند. سيستم كنترل خود محرك، استعداد ايجاد فركانس طبيعي با ارتعاشات فركانس پايين*تر را دارد كه اين سئال در مرحله مطالعه طراحي هر سيستم كنترلي بررسي مي*شود. هنگام بروز ارتعاشات فركانس پايين طولي، خارج كردن پارامترهاي سيستم از ناحيه خطر ناپايداري مشكل است. تغيير سختي پوسته يا تغيير قانون محوه توزيع جرم، عملا غير ممكن است. بنابراين در شرايط خيلي ضروري، يك از تدابير، نصب دمپرهاي هوايي است كه نزديك به لوله*هاي سوخت و اكسيد كننده همراه با مخازن(حجم*هاي) بسته*اي نصب مي*شود. هنگام شارژ سوخت و اكسيد كننده در اين مخازن، حباب*هاي هوا توليد مي*شود. در اين صورت سيال غير قابل تراكم با خواص تغيير يافته شبيه تراكم*پذير مي*شود كه مشخصه*هاي ديناميكي سيستم ارتعاشي به اين صورت تغيير مي*يابد. با تغيير حجم اين دمپرها مي*توان سهم بالايي از اين فركانس*هاي خطرناك خود تحريك را از بين برد. نوع دوم ارتعاشات در رنج فركانسي 50 تا 300 هرتز قرار مي*گيرد. اين نوع ارتعاشات، در تست استند موتور ايجاد مي*شود و غالبا بر اثر فشار معكوس در محفظه روي سيستم شارژ اتفاق مي*افتد. اگر در محفظه به دليلي فشار بالا رود، در اين صورت سيستم تزريق، آن را به صورت يك مقاومت حس مي*كند. در نتيجه، تزريق سوخت و اكسيد كننده كم و محدود مي*شود و به نوبه خود با يك تاخير زماني باعث كاهش فشار در محفظه مي*شود. بدين ترتيب يك حلقه ارتباطي بسته شده بين محفظه و سيستم تزريق ايجاد مي*گردد كه در اين صورت خودراتفاشي ممكن است ايجاد شود. به اين صورت فشار بالا مي*رود، در نتيجه دبي جرمي كاهش مي*يابد و در اثر كاهش دبي جرمي فشار كم مي*شود، بنابراين دبي جرمبي افزايش مي*يابد. اثر مدت زمان پاشش سوخت و اكسيد كننده تا تبديل آن*ها به محصولات احتراق كه به شكل يك تاخير زماني ظاهر مي*شود، نقش حلال را بازي مي*كند. با افزايش افت فشار روي انژكتور به خودارتعاشي فركانس متوسط مي*توان غلبه كرد. اين كار باعث ضعيف شدن اثر معكوس(برگشت) تغيير فشار سريع داخل محفظه روي كار سيستم تزريق مي*شود. گاهي اوقات براي مبارزه با اين ارتعاشات و تغيير فاز اترعاشات، دبي جرمي و فشار طول يك يا چند تاز از لوله*هاي شارژ سوخت و اكسيدكننده به محفظه را تغيير مي*دهند. بالاخره سومين نوع خودارتعاشي، ارتعاشات فركانس بالا است كه ارتعاشات داخل محفظه*اي با فركانس*هاي بالا 500هرتز هست. اين پديده از نوع گاز ديناميكي و خطرناك*ترين نوع خودارتعاشي است. اين ارتعاشات ارتباطي به سيستم تزريق و محفظه ندارد و بيشتر در موتورهايي با پيش*ران بالا ظاهر مي*شود. مكانيزم بروز آن*ها بر اين اساس است كه زمان توليد گاز(گازي شدن) ثابت نيست و تابعي از فشار نزديك به صفحه انژكتور موتور است. با افزايش فشار محلي(مهم نيست به چه دليلي ايجاد مي*شود) گاز با شدت بيشتري توليد مي*شود و در نتيجه فشار محلي بازهم افزايش مي*يابد و موجي با سرعت صوت توزيع مي*شود. با انعكاس موج از طرف ديواره مقابل، موج به صفحه انژكتور بر مي*گردد و مجددا توليد گاز شديد*تر مي*شود. پريود چنين ارتعاشي برحسب زمان مورد نياز موج به طوري كه طولي برابر با طول مشخصه محفظه را طي كند، تعيين مي*شود. مدهاي ايجاد شده ارتعاشي به مدهاي طولي و عرضي تقسيم مي*شود. در مدهاي طولي موج*ها از صفحه انژكتور به سمت نازل محفظه احتراق حركت مي*كنند. در مدهاي عرضي يا شعاعي موج*ها متقارن و غير متقارن هستند و از ديواره*هاي عرضي محفظه منعكس مي*شوند. شكل خود ارتعاشي فركانس بالا نه تنها باعث اثر رزونانسي در سازه ديواره*هاي نازك محفظه مي*شود، بلكه در تغيير ساختار لايه گاز كناره ديواره و بر هم زدن رژيم خنك*كاري مؤثر است. اگر خودارتعاشي فركانس بالا به وجود بيايد، محفظه حتي ثانيه*اي نمي*تواند در چنين رژيمي كار كند. راه چاره مبارزه با خودارتعاشي فركانس بالا، انتخاب طول مناسب محفظه، نصب صفحه صليبي ميراكننده ارتعاشات بين ناحيه گسترش موج و تغيير شكل صفحه انژكتور است. برطرف كردن كامل رژيم خودارتعاشي مشكل است، اما مي*توان قطعا تاكيد كرد كه در زمان حاصر، تجربه كافي براي مبارزه با اين پديده به دست آمده است و در فن موشك*سازي امروزي مشكلي در اين خصوص وجود ندارد.

چرا در موتور سیکلت های قدیمی یک برآمدگی یا شکم در لوله اگزوز آن ها بود . این برآمدگی که محفظه انبساط نامیده می شود برای افزایش توان موتور ایجاد شده است. این تکنیک تنها در موتور های دو زمانه امکان پذیر است. برای همین از آن در موتور سیکلت های قدیمی استفاده می شود . عملکرد پنهانی که در این محفظه است باعث می شود که با استفاده از فشار یک پمپ برای بیشتر وارد کردن سوخت و هوا به سیلندر شود. ین کار تقریبا شبیه کار توربو شارژ ها است اما مثل آن از قطعات متحرک استفاده نمی شود ( توربو شارژ ها حرکت خود را از اگزوز می گیرند و آن را به حرکت میل لنگ اضافه می کنند ) همان طور که می دانید در موتور های دو زمانه مرحله مکش و سوخت در یک زمان انجام می شود .( ابتدا تخلیه شروع شده و بعد از آن مرحله مکش آغاز می شود .) هنگامی که پیستون پایین می رود سوراخ لوله اگزوز باز می شود و دود تخلیه می شود. اما بعد از مدتی که سوراخ ورود بنزین هم باز شد دو اتفاق می افتد: 1- بدلیل مکش هوا مقداری بنزین وارد لوله اگزوز می شود و بجای 175 cc ، 250 cc بنزین مکیده می شود . 2- موج فشاری که به دلیل باریک بودن لوله خروج در ته محفظه انبساط ایجاد می شود بنزین و هوای وارد شده به اگزوز را با فشار به سیلندر بر می گرداند. چون محفظه سیلندر پر از بنزین است و مقداری بنزین هم با فشار به داخل سیلندر رانده می شود ، در نتیجه تراکم بیشتری آنجا ایجاد می شود که باعث افزایش قدرت و توان می شود ( سرعت حرکت شافت میل لنگ بیشتر می شود).