آشنایی کلی با پست برق

[Mehdi.Aref 26780]

ایستگاه های برق به طور کلی به عنوان رابط بین قسمت های تولید ( نیروگاه ) و توزیع برق ( مصرف کننده ها ) در یک سیستم می باشند. در این میان ایستگاه های فوق توزیع نیز به عنوان نقش ارتباط دهنده انتقال نیروی برق و توزیع برق می باشند.

 

مقاله زیر به صورت PDF در مورد آشنایی کلی با پست ها می باشد که امیدوارم بدردتون بخوره.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[anjello 2427]

سلام

جزوه اموزشی با عنوان

مباني طراحي و استاندارد مشخصات عمومي پست

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

پسورد: www.noandishaan.com

[anjello 2427]

سلام

دانلود مجموعه اموزشی با عنوان:

 

طراحِي پست هاِي فشار قوِي

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

پسورد: www.noandishaan.com

[anjello 2427]

سلام دوستان عزیز

دانلود جزوه ای اموزشی با عنوان

 

برنامه ریزی بهینه ظرفیت ومحل پستهای توزیع

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

پسورد: www.noandishaan.com

[behzad kh 12]

danlod nemishe

[behzad kh 12]

tarahi post feshar ghavi danlod nemishe

[spow 44197]

دوست عزیز لینک فایل سالمه

مورد از شماست که نتونستید داتلود کنید

به هرحال من شب دانلود کردم والان براتون همینجا اپ میکنم ومیزارم

امیدوارم به دردتون بخوره

موفق باشید

[arash_silver 13]

دوست عزیز . دانلود می شه اما بعد از دانلود فایل قابل خوندن نیست ، فکر کنم درست به pdf تبدیل نشده .

 

ممنون می شم چکش کنی

[spow 44197]

دوستانی که بعد ازدانلود دردیدن فایل مشکل دارن یه مقدار فونت فارسی میخوان

اونو به فونتاشون اضافه کنن مشکلشون حل میشه

موفق باشید

[am in 25041]

پست الکتریکی ایستگاهی فرعی است که در مسیر تولید، انتقال یا توزیع انرژی الکتریکی ولتاژ را به وسیله ترانسفورماتور به مقادیر بالاتر یا پایین‌تر تغییر می‌دهد. توان الکتریکی ممکن است از میان تعداد زیادی پست بین نیروگاه و مصرف کننده عبور کند و ولتاژ آن در طول مسیر بارها تغییر کند.

پست‌هایی که از ترانسفورماتورهای افزاینده استفاده می‌کنند باعث افزایش ولتاژ و به این ترتیب کاهش جریان می‌شوند، در حالیکه پست‌هایی که از ترانسفورماتورهای کاهنده استفاده می‌کنند برای افزایش ایمنی، ولتاژ را کاهش داده و جریان را افزایش می‌دهند.

 

 

[am in 25041]

یک پست به طور کلی دارای یک یا چند ترانسفورماتور و همچنین از سیستم‌های محافظت کننده و تجهیزات کنترل است. در پست‌های بزرگ از مدارشکن‌ها یا دژنکتور برای قطع هرگونه اضافه جریان ناشی از اتصال کوتاه یا اضافه بار استفاده می‌شود. در پست‌های کوچکتر ممکن است از سکسیونر یا فیوز برای محافظت از مدارهای منشعب استفاده کنند. پست‌ها (معمولا) دارای ژنراتور نیستند اگرچه نیروگاه‌ها ممکن است در نزدیکی خود پست داشته باشند. یک پست الکتریکی شامل تجهیزات نگهدارنده پایان خط، تابلوی فشار قوی، یک یا چند ترانسفورماتور قدرت، تابلوی فشار ضعیف، جرقه‌گیر، سیستم کنترل، سیستم زمین و سیستم‌های اندازگیری می‌شود، همچنین ممکن است از تجهیزات دیگری مانند خازن‌های اصلاح ضریب توان یا تنظیم کننده ولتاژ نیز در پست استفاده شود.

پست‌های الکتریکی ممکن است بر روی سطح زمین و در حصار، زیر زمین و یا در ساختمان‌ها با توجه به کاربردشان ساخته شوند. ساختمان‌های بسیار بلند ممکن است دارای یک پست الکتریکی مجزا باشند. از پست‌های داخلی معمولا در مناطق شهری و برای کاهش صدای ناشی از ترانسفورماتورها، ملاحظات بصری شهر و محافظت تابلوها از تاثیرات آلودگی هوا و تغییر آب و هوا استفاده می‌شود. در مناطقی که از حفاظ فلزی در اطراف پست استفاده می‌شود باید این حفاظ زمین شده باشد تا از خطر برق گرفتگی در موارد ایجاد جریان خطا در پست استفاده شود. بروز خطا در شبکه و تزریق جریان ناشی از آن به زمین در پست ممکن است باعث افزایش پتانسیل در مناطق اطراف پست شود. این افزایش پتانسیل در اطراف پست باعث ایجاد یک جریان در طول حصارهای فلزی می‌شود و در این مواقع ولتاژ حصارها می‌تواند با ولتاژ زمینی که فرد بر روی آن ایستاده کاملا متفاوت باشد که این موجب افزایش ولتاژ تماس تا حدی خطرناک خواهد شد.

[am in 25041]

وظیفه پست انتقال اتصال دو یا چند خط انتقال است. ساده‌ترین حالت زمانی است که دو خط دارای ولتاژ یکسان هستند. در این موارد پست دارای مدارشکن‌هایی است تا در صورت نیاز مثل انجام تعمیرات مدار را از شبکه جدا کند. یک پست انتقال ممکن است دارای ترانسفورماتور برای تبدیل دو ولتاژ انتقال یا تجهیزات تنظیم اختلاف فاز باشد.

پست‌های انتقال ممکن است ساده یا پیچیده باشند. یک ایستگاه کوچک سوئیچینگ گذشته از چند مدارشکن چیزی بیشتر از یک گذرکاه ندارد. درحالیکه یک پست انتقال بزرگ, منطقه بزرگی را با چندین ولتاژ پوشش می‌دهد و دارای تجهیزات متعدد حفاظتی و کنترلی (خازن‌ها، رله‌ها، سوئیچ‌ها، مدارشکن‌ها و ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ) است.

[am in 25041]

وظیفه یک پست توزیع تحویل گرفتن توان از سیستم انتقال و تحویل آن به سیستم توزیع است. از نظر اقتصادی و ایمنی وصل مصرف‌کننده‌ها به طور مستقیم به شبکه انتقال به صرفه نیست بنابراین پست توزیع ولتاژ را تا میزانی مناسب برای مصرف‌کننده‌ها کاهش می‌دهد.

حداقل برای ورودی یک پست توزیع از دو خط انتقال استفاده می‌شود. ولتاژ ورودی به پست‌ها توزیع به استانداردهای هر کشور وابسته‌است با این حال ولتاژ ورودی به پست‌های توزیع معمولا ولتاژی متوسط بین ۲٫۴ تا ۳۳ کیلوولت است.

گذشته از تغییر ولتاژ, وظیفه پست توزیع ایزوله کردن هر یک از شبکه‌های توزیع یا انتقال از خطاهای رخ داده در دیگری است. پست‌های توزیع ممکن است وظیفه تنظیم ولتاژ را نیز بر عهده داشته باشند, البته در مسیرهای توزیع طولانی (چندین کیلومتر) تجهیزات تنظیم ولتاژ در طول خط نصب می‌شوند.

پست‌های توزیع پیچیده را بیشتر می‌توان در مراکز شهرهای بزرگ دید.

[am in 25041]

در روش‌های تولید غیر متمرکز مانند استفاده از انرژی بادی, ممکن است به پست جمع‌کننده نیاز باشد. این پست‌ها تا حدودی شبیه پست‌های توزیع هستند با این تفاوت که به جای توزیع برق آن را جمع‌آوری می‌کنند و عملکرد تقریباً معکوس دارند. معمولا به دلیل ملاحظات اقتصادی سیستم جمع‌آوری کننده ولتاژی در حدود ۳۵ کیلوولت تولید می‌کند و سپس پست جمع‌آوری ولتاژ را تا ولتاژ انتقال برای وصل به شبکه انتقال بالا می‌برد. این پست‌ها همچنین دارای تجهیزات اندازگیری و اصلاح ضریب توان نیز هستند.

[am in 25041]

بزرگترین ملاحظات در مهندسی قدرت هزینه و اعتبار تاسیسات طراحی شده هستند. یک طراحی خوب در تلاش است تا تعادلی را بین این دو به وجود آورد تا بتواند به بیشترین میزان اطمینان با خرج کمترین هزینه برسد. طراحی باید امکان توسعه شبکه را نیز در نظر گرفته و راحی آسان برای آن ایجاد کند.

در انتخاب محل نصب پست الکتریکی باید به عوامل مختلفی توجه کرد. برای انتخاب محل مناسب باید به امکان دسترسی به پست برای انجام عملیات تعمیر یا نگهداری توجه کافی داشت. در منطقی که قیمت زمین بالا است (مانند مناطق شهری) استفاده از تجهیزات کوچک بسیار پراهمیت است. محل باید دارای اتاقی اضافه برای امکان توسعه پست باشد تا در صورت نیاز بتوان تجهیزات جدیدی را در آن نصب کرد. تاثیر محیطی بر کار پست نیز باید در موقع طراحی مورد توجه قرار گیرد. ملاحظات مربوط به سیستم زمین و افزایش پتانسیل باید مورد محاسبه قرار گیرد تا با استانداردها مغایرت نداشته باشد.

[am in 25041]

اولین قدم برای طراحی یک پست الکتریکی یک دیاگرام تک خطی ساده‌شده‌است که ترتیب سوئیچ‌ها و تجهیزات محافظ کننده مدار و همچنین خطوط ورودی, خروجی فیدرها یا خطوط انتقال را نشان دهد.

خطوط ورودی تقریبا همیشه دارای سکسیونر و دژنکتور (مدارشکن قدرت) هستند. در برخی موارد خط دارای هر دوی آنها نمی‌باشد و با استفاده از یک سکسیونر یا دژنکتور نیاز مدار برطرف می‌شود. از سکسیونرها برای جداسازی یا ایزوله کردن قسمتی از مدار استفاده می‌شود چراکه این کلیدها قابلیت قطع مدار زیر بار را ندارند. از دژنکتور معمولا برای قطع خودکار جریان‌های خطا استفاده می‌شود اما ممکن است برای قطع یا وصل بار نیز مورد استفاده قرار گیرد. زمانیکه یک جریان خطای بزرگ از میان دژنکتور عبور می‌کند با استفاده از یک ترانسفورماتور جریان میزان جریان تشخیص داده می‌شود. ممکن است از جریان خروجی ترانسفورماتور جریان به عنوان جریان تغذیه دژنکتور برای قطع مدار استفاده شود. این عملکرد موجب جدا شدن مدار معیوب از بقیه مدار می‌شود و این امکان را فراهم می‌کند که بقیه مدار با کمترین ضربه به کار خود ادامه دهد. دژنکتورها و سکسیونرها ممکن است به طور محلی (از داخل پست) یا از خارج به وسیله مرکز کنترل نظارتی فرمان بگیرند.

پس از سوئیچ‌ها, خطوط با ولتاژی مشخص به یک یا چند شین وصل می‌شوند. این شین‌ها معمولا به صورت سه تایی مرتب شده‌اند چراکه استفاده از سیستم توزیع سه فازه به طور گسترده‌ای در سراسر جهان رایج است.

ترتیب استفاده از سکسیونرها, دژنکتورها و شین‌ها سیستمی را به وجود می‌آورد که به طور اختصاصی دارای محاصن و معایبی از نظر هزینه و اعتبار است. به این ترتیب در اصطلاح سیستم شین‌بندی پست می‌گویند. در پست‌های مهم ممکن است از سیستم شین‌بندی رینگ یا دوبل استفاده شود, به این ترتیب در این پست‌ها با بروز خطا در هر یک از خطوط شبکه می‌تواند بدون وقفه به کار خود ادامه دهد و همچنین این امکان برای شبکه به وجود می‌اید تا بدون نیاز به قطع مدار عملیات تعمیر یا نگهداری از کلیدها انجام شود. پست‌های که تنها برای تغذیه یک بار صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند معمولا از کمترین میزان کلیدها و تدارکات استفاده می‌کنند.

زمانی که از ولتاژهای مختلفی برای وصل به شین‌ها استفاده می‌شود بین سطوح مختلف ولتاژ از ترانسفورماتور استفاده می‌شود. هر ترانسفورماتور نیز به نوبه خود دارای یک مدارشکن است تا در صورت بروز خطا در آن, بقیه مدار را از ترانسفورماتور جدا کند.

[am in 25041]

یکی از وظایف مهم که به وسیله پست انجام می‌شود راه‌گزینی یا سوئیچینگ است که به معنای قطع یا وصل خطوط انتقال یا مصرف‌کننده‌ها از یا به شبکه‌است. این راه‌گزینی‌ها ممکن است از پیش برنامه‌ریزی شده باشند یا به طور اتفاقی صورت گیرند.

ممکن است نیاز باشد که خط‌های انتقال یا تجهیزات موجود در پست برای انجام تعمیرات یا عملیات گسترش مانند اضافه کردن یک ترانسفورماتور از شبکه جدا شوند. برای انجام چنین عملیاتی به هیچ وجه کل شبکه را قطع نخواهند کرد بلکه کل عملیات در طول کار شبکه صورت می‌گیرد.

در صورت بروز یک خطا در شبکه یا یک قسمت از تجهیزات موجود در پست نیز این ضرورت ایجاد خواهد شد که این قسمت از مدار جدا شود بدون آنکه تاثیری زیادی در کار دیگر قسمت‌ها داشته باشد. در این موارد وظیفه پست‌ها خواهد بود تا قسمت‌ها اسیب دیده بر اثر باد, قوس الکتریکی یا هر دلیل دیگری را از شبکه جدا کنند تا عملیات تعمیر شروع شود.

[am in 25041]

شبکه‌های توزیع معمولاً به دو صورت دسته‌بندی می‌شوند:

 

• شعاعی (Radial)
  
• اتصال یافته (Interconnected)
  

در شبکه شعاعی خطوط توزیع پس از جدا شدن از پست توزیع به منبع دیگری متصل نمی‌شوند. از این روش معمولاً در شبکه‌های روستایی با مصرف کننده‌های دور افتاده استفاده می‌شود. از شبکه‌های اتصال یافته معمولاً در شهرها استفاده می‌شود. در این شبکه مسیرهای توزیع دارای دو یا چند اتصال به مسیرهای دیگر هستند بنابراین مصرف کننده‌ها چندین مسیر برای اتصال به منبع دارند.

نقاط اتصال در شبکه اتصال یافته معمولاً باز هستند. اعمال دستور بسته یا باز شدن اتصال‌ها معمولاً به وسیله «دیسپاچینگ» صورت می‌گیرد. کارایی این اتصال‌ها معمولاً در مواقع بروز مشکل در خط مشخص می‌شود. در صورتی که قسمتی از خط به علت خرابی غیر قابل استفاده باشد به وسیله وصل و قطع تعدادی از اتصال‌ها می‌توان قسمت معیوب را از بقیه قسمت‌ها جدا کرده و دیگر قسمت‌ها را تغذیه نمود. هر یک از خطوط جدا شده از پست توزیع دارای کلید

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

(دژنکتور) برای قطع مدار در موقع بروز اشکال هستند.

ممکن است در داخل هر شبکه انواع مختلفی از خطوط مثل خطوط هوایی یا کابلی وجود داشته باشد. البته استفاده از خطوط کابلی در کشورهای پیشرفته درحال افزایش است چراکه در این خطوط کابل‌ها در مسیر دیده نمی‌شوند و این کمک شایانی به افزایش معیارهای زیبایی به ویژه در شهرهای بزرگ با شبکه‌های توزیع درهم پیچیده می‌کند. اما با این حال قیمت تمام شده برای ایجاد خطوط کابلی به مقدار قابل توجهی از خطوط هوایی بیشتر است, تکنولوژی احداث آنها بالاست و همچنین این خطوط از نظر قیمت و راحتی تعمیر و نگهداری نیز با خطوط هوایی قابل مقایسه نیستند و این بزرگ‌ترین مانع برای گسترش این خطوط در کشورهای در حال توسعه‌است.

خصوصیات برق تحویلی به مصرف کننده‌ها به صورت یک تعهد از طرف تولیدکننده بوده وثابت است. برخی از خصوصیات شبکه عبارت‌اند از:

 

• امروزه تمامی منابع و ژنراتورهای الکتریکی AC هستند. مصرف کننده‌هایی که از انرژی الکتریکی به صورت DC و در مقادیر بالا استفاده می‌کنند مانند برخی از راه‌آهن‌های برقی, مراکز تلفن و یا بعضی صنایع مانند صنایع ذوب آلمینیوم باید از ژنراتورهای DC یا تجهیزات یکسوساز استفاده کنند.
  
• ولتاژ تحویلی شامل تلرانس نیز می‌شود(معمولاً حدود ۱۰ درصد)
  
• فرکانس معمول تولیدی ۵۰ یا ۶۰ هرتز است. در حالی که در بعضی خطوط راه‌آهن برقی از فرکانس ۱۶-۲/۳ Hz و در بعضی از صنایع و معادن از ۲۵ Hz استفاده می‌شود.
  
• پیکره‌بندی فازها, که شامل تک فاز و چند فاز (شامل دو یا سه فاز) می‌شود.
  

مصرف کننده‌ها نیز باید دارای خصوصیات خاصی در شبکه باشند به طوریکه انحراف از این خصوصیات برای تولید کننده زیانبار است بنابراین برای انحراف از برخی از این خصوصیات جریمه در نظر گرفته شده:

 

• حداکثر بار, که با توجه میزان حداکثر مصرف در دوره‌ای مشخص تعیین می‌شود.
  
• ضریب بهره خط انتقال (نسبت بار نامی به حداکثر بار در یک دوره زمانی), که نشان دهنده درجه بهروری از تجهیزات خط است(هرچه این ضریب به یک نزدیکتر باشد بهره‌وری تجهیزات خط بالاتر است).
  
• ضریب توان بار اتصال یافته که نسبت توان اکتیو مصرف شده توسط بار به توان راکتیو آن است.
  
• سیستم زمین کردن (Earthing) که می‌تواند TT, TN-S, TN-C-S یا TN-C باشد.
  
• حداکثر جریان اتصال کوتاه
  
• بیشترین میزان و فرکانس جریان لحظه‌ای
  

[spow 44197]

**انواع پستهای فشار قوی**

 

1- انواع پستهای فشار قوی از نظر عملكرد

1-پستهای از نظر وظیفه ای كه در شبكه بر عهده دارند به موارد زیر تقسیم بندی می شوند

 

الف: پستهای افزاینده ولتاژ

 

این پستها كه به منظور افزایش ولتاژ جهت انتقال انرژی از محل تولید به مصرف بكار می روند معمولا در نزدیكی نیروگاهها ساخته می شوند.

 

ب: پستهای كاهنده ولتاژ:

 

این پستها معمولا در نزدیكی مراكز مصرف به منظور كاهش ولتاژ ساخته می شوند.

 

ج: پستهای كلیدی:

 

این پستهای معمولا در نقاط حساس شبكه سراسری و به منظور برقراری ارتباط بین استانهای مختلف كشور ساخته می شوندو معمولا رینگ انتقال شبكه سراسری را بوجود می آورند در این پستها تغییر ولتاژ صورت نمی گیرد و معمولا بخاطر محدود كردن تغییرات ولتاژ از یك راكتور موازی با شبكه استفاده می شود در بعضی از مواقع از این راكتورها با نصب تجهیزات اضافی مصرف داخلی آن پست تامین می شود.

 

د: پستهای تركیبی تا مختلط

 

این پستها هم به عنوان افزاینده یا كاهنده ولتاژ و هم كار پستهای كلیدی را انجام می دهند و نقش مهمی در پایداری شبكه دارند.

2- انواع پستهای از نظر عایق بندی

 

الف: پستهای معمولی

 

پستهایی هستند كه هادیهای فازها در معرض هوا قرار دارند و عایق بین آنها هوا می باشند و تجهیزات برقرار و هادیها بوسیله مقره هایی كه بر روی پایه ها و استراكچرهای فولادی قرار دارند نصب می شوند این پستها در فضای آزاد قرار دارند در نتیجه عملكرد آنها تابع شرایط جوی می باشد.

 

ب: پستهای گازی یا پستهای كپسولی ) G.I.S)

 

در این پستها بجای استفاده از عایق های چینی و شیشه ای p.v.c از گاز هگزا فلوئور سولفور به عنوان عایق استفاده می شود این گاز نقاط برقدار را نسبت به یكدیگر و نسبت به زمین ایزوله می كند در این نوع پستها كلیه تجهیزات درون محفظه قرار دارند و طوری طراحی شده اند كه گاز به بیرون نشت نكند از محاسن این پستها اشغال فضای كم می باشد و چون در فضای بسته قرار دارند تابع شرایط جوی نمی باشند و از معایب آنها به دلیل تكنولوژی بالای كه دارند تعمیر و نگهداری آنها مشكل است.

 

*** اجزاء تشكیل دهنده پستها ***

 

1-سوئیچگیر(سوئیچ یارد):Switchgear

 

2- ترانسفورماتر قدرت:Power Transformer

 

3-ترانسفورماتور زمین:Ground Transformer

 

4-ترانسفورماتور مصرف داخلی:Staition Service ( T )

 

5-جبران كننده ها:Componsators

 

6-تاسیسات جانبی:

 

 

 

*سوئیچگیر:

 

به مجموعه ای از تجهیزات كه در یك ولتاژ معین رابطه بین دو باس را برقرار می كند گفته می شود وشامل قسمتهای زیر است:

 

1- باسبار (شینه): Bas bar

 

2- كلیدهای قدرت:Circuit Breaker

 

3- سكسیونرها: Disconector Switch

 

4- ترانس جریان: Current Transformer

 

5- ترانس ولتاژ:Voltage Transformer 6- مقره اتكایی: (P.I)

 

7-برقگیر:Lighting Arester

 

8- تله موج: Line Trap

 

9-واحد منطبق كننده:L.M.U= Line Matching Unit

 

 

 

 

 

جبران كننده ها:

 

1-خازنها

 

2-سلفها(راكتورها)

 

 

 

*تاسیسات جانبی:

 

1-اتاق فرمان.

 

2-اتاق رله .

 

3-باطریخانه.

 

4-دیزل ژنراتور.

 

5-تابلو توزیع AC

 

6-تابلو توزیع DC

 

7-باطری شارژر.

 

8-روشنایی اضطراری.

 

9-روشنایی محوطه.

 

10- تاسیسات زمین كردن و حفاظت در مقابل صاعقه.

 

بی خط:

 

به موقعیت ست و تعداد ورودیها و خروجیها بستگی دارد و به مجموعه ای از تجهیزات كه تشكیل یك خط ورودی یا خروجی را بدهند بی خط گفته می شود كه شامل:

2- برقگیر

 

3- ترانس جریان

 

4- لاین تراپ

 

5- سكسیونر ارت

 

6- سكسیونر خط

 

7- ترانس جریان

 

8- سكسیونر

 

9- بریكر

10- سكسیونر

 

بی ترانس:

 

به تعداد ترانسهای قدرت بستگی دارد و به مجموعه تجهیزاتی كه ارتباط باسبار و ترانسفورماتور را برقرار می نماید بی ترانس گفته می شودو شامل:

1- سكسیونر

 

2-بریكر

 

3-سكسیونر

 

4-ترانس جریان

 

5-ترانس ولتاژ

 

6-برقگیر

 

7-تله موج یا تله خط یا موج گیر:Line Trap, vawe Trap

[spow 44197]

از خطوط انتقال نیرو به منظور سیگنالهای مختلف نظر سیگنال اندازه گیری و كنترل ار راه دور,مكالمات تلفنی,تله تایپ,حفاظت جهت ارسال و دریافت فرمان از پست های دیگر نیز استفاده می شود. جهت جلو گیری از تداخل این سیگنالها كه دارای فركانس بالا می باشند و جدا كردن آنها از فركانس سیستم قدرت و هم چنین به منظور جلو گیری از انتقال سیگنال به قسمتهای دیگر و امكان ایجاد عملكرد صحیح از موج گیر استفاده می شود.موج گیرباید طوری باشد كه بتواند حداكثر جریان نامی و جریانهای اتصال كوتاه را تحمل نماید, موج گیر بطور سری در انتهای خطوط انتقال نیرو و در ایستگاهها نصب می شود و بعد از ترانسفورماتورهای ولتاژ قرار می گیرد) در انتها و ابتدای خطوط قرار می گیرد).

 

سیگنالهای p.L.c دارای فركانس بالا بوده و در شبكۀ ایران از 30khz تا500khz تغییر می كند.موج گیرها معمولا از یك سلف كه دارای هسته می باشد و یك مجموعه خازن و مقاومت كه مجموعا بطور موازی با هم قرار گرفته اند تشكیل می شود از سلف(سیم پیچ) جریان خط بطور مستقیم عبور نموده و مجموعه خازن و مقاومت معمولا در داخل سیم پیچ نصب می گردند.

 

در یك موج گیر برای تغییر فركانس و پهنای باند مسدود كننده فقط با تعویض خازن و تغییر ظرفیت آن این عمل صورت می گیرد. به منظور حفاظت لاین تراپ در مقابل اضافه ولتاژهای ناگهانی كه ممكن است در دو سر لاین تراپ پدید آید از برقگیر استفاده می شود.

 

*موج گیرها در پستهای فشار قوی به سه طریق نصب می شوند:

 

1- بصورت آویزی

 

2- نصب موج گیر بر روی مقره اتكایی

 

3- نصب موج گیر بر روی ترانسفورماتور ولتاژ.(مزیت این طرح صرفه جویی در زمین پست است.)

 

*تذكر :موج گیرها فقط در دو انتهای خطوطی كه سیستم P.L.C بین دو پست برقرار باشد نصب می گردد و معمولا بر روی دو فاز نصب می شوند.( گاهی بر روی یك فاز ویا هر سه فاز نیز نصب می گردند.)

 

*كلیدهای قدرت (بریكر):

 

كلیدهای فشار قوی تنها یك وسیلۀ ارتباطی بین مولدها و ترانسفورماتورها و مصرف كنندها و خطوط انتقال انرژی و یا مجزا كنندۀ آنها از یكدیگر نیستند,بلكه حفاظت دسیگاهها و سیستمها الكتریكی را در مقابل جریان زیاد بار و جریان اتصال كوتاه به عهده دارند.

 

*شرایط و مشخصات بریكرها:

 

**در حالت بسته: باید در مقابل عبور جریان بار و حتی جریان شدید اتصال كوتاه از خود مقاومت قابل ملاحظه ای نشان ندهند و نیز در مقابل اثرات حرارتی و دینامیكی این جریانها در یك زمان طولانی دارای پایداری و ثبات قابل ملاحظه ای باشند

 

**در حالت باز : بریكرها باید قادر باشند اختلاف سطح الكتریكی موجود بین دو كنتاكت باز را بطور كاملا مطمئن تحمل نماید.

 

- تمام قسمتهای كلید در شرایطی كه هم پتانسیل فشار را الكتریكی شبكه هستند باید در موقع قطع و یا در حالت وصل بطور كاملا مطمئن نسبت به زمین و نسبت به قطبها و تیغه های دیگر ایزوله و عایق باشند.

 

- بریكرها باید قادر باشند مدار الكتریكی را در زیر ولتاژ نامی ببندند( بریكرها معمولا برای ولتاژ ماكزیمم شبكه طراحی می شوند).

 

- بریكرها باید قادر باشند مدار الكتریكی را در ضمن عبور جریان باز كنند.

 

- بریكه ها باید قابلیت سرعت عملكرد بالایی در قطع و وصل مدار الكتریكی را داشته باشند.

 

- بریكرها محدودیت جریانی ندارند و برای بزرگترین جریانهای اتصال كوتاه ساخته می شوند.

 

- یكی از مشخصات مهم بریكرهای قدرت زمان تاخیر در قطع كلید است. این زمان عبارت است از حدفاصله بین لحظه فرمان قطع توسط رله مربوط و آزاد كردن ضامن قطع كلید تا خاموش شدن كامل جرقه.

 

 

 

*ویژگیهای مشترك بریكرها:

 

1- داشتن مكانیزم عملكرد قطع و وصل: operating Mechanism

 

2- داشتن مكانیزم خاموش كردن جرقه در اتاق جرقه: Arcextinction Inarcing Chamber

 

3- داشتن كنتاكتهای اصلی بریكر(كنتاكتهای ساده و متحرك): Fixed& Moving Contacts

 

4- داشتن سیم پیچ های قطع و وصل: Triping coil& Closing Coil

 

5- داشتن كنتاكتهای فرعی: Auxiliary Contact

 

6- داشتن مدارات كنترل بریكر: Control Circuits Circuit Breaker

 

*انواع بریكر از نظر محل نصب:

 

1- نصب در فضای آزاد:Out Door

 

2- نصب در تاسیسات داخلی: In Door

*بریكرها بر اساس مكانیزم خاموش كردن جرقه بصورت زیر تقسیم بندی می شوند:

 

 

 

1-بریكر تانك روغن یا روغنی: Bulk Oil Circuit Breaker

 

2- بریكر كم روغن یا نیمه روغنی: Minimum Oil Circuit Breaker

 

3- بریكر گازی SF6 : Sulphur- hexafluoride(sf6) C.B

 

4- بریكر با محفظهء خلاء: Vacuum Circuit Breaker

 

5- بریكر هوایی: Air Circuit Breaker

 

6-بریكر هوای فشرده: Air Blast Circuit Breaker

 

 

 

*بریكرهای روغنی:

 

جرقه , روغن دی الكتریك را تجزیه می نماید و گازهای ناشی از این تجزیه باعث افزایش فشار درون محفظه ای كه قطع كننده درآن نصب می شود می گردد. گازها از طریق سوراخ هایی درون محفظه هدایت می گردند و جرقه درون سوراخ ها كشیده شده و توسط جریان گاز خنك میگردد. هنگامیكه بریكر یك مدار فعال را قطع می نماید, روغن بخاطر گرمای شدید تجزیه شده و گازها و بخارات همچون گازH2 به مقدار 70 درصد C2H2به مقدار 20 درصد و CH2 به مقدار 10 درصدو مقدار كربن از روغن متصاعد می شود كه از میان گازهای مذكور هیدوژن( H2 ) از قدرت دی الكتریك خوبی برای حذف و از بین بردن قوس الكتریكی برخوردار است , پس از قطع جرقه فضای كنتاكتها توسط روغن دی الكتریك تازه پر می گردد و قدرت عایقی كافی بین كنتاكتها تامین می گردد.

 

.

 

*نقش روغن در بریكرهای روغنی:

 

1- برای عایق كردن كنتاكتها از بدنه تانك روغن و نیز از زمین.

 

2- برای آماده كردن یك واسطۀ عایقی در میان كنتاكتها بعد از خاموش شدن جرقه.

 

3- برای تولید هیدروژن در مدت بوجود آمدن قوس.

 

نكته: در این نوع كلیدها عموما یك كنتاكت متحرك و دو كنتاكت ثابت وجود دارد.

 

*نكات ضعف بریكرها روغنی:

 

1- روغن باعث كربونیزه شدن و ایجاد رسوبات در داخل كلید می شود.

 

2- تركیب هوا و هیدروژن باعث ایجاد انفجار و آتش سوزیهای خطرناك می شود.

 

3- ترشح و نشت از مخزن امكان آتش سوزی و انفجار را در بر دارد ,این محدودیت نیاز به یك تانك روغن بزرگ دارد كه در ولتاژ و جریانهای خیلی زیاد امكان ساخت تانك روغن متناسب با آن جریان و ولتاژ وجود ندارد.

 

4- حجم بسیار زیادی را اشغال می نماید بخصوص در ولتاژ های بالا.

 

5- به سرویس و بازدید مرتب از كنتاكتها و روغن نیاز دارد.

 

6- برای كلید زنی های مكرر مناسب نیستند.

 

7- در بریكرهای روغنی هر سه فاز می توانند داخل یك تانك قرار داشته باشند و یا اینكه هر فاز تانك مخصوص به خود را داشته باشند.

 

*دلایل خاموش شدن جرقه:

 

1-طولانی شدن قوس( ناشی از عملكرد بازوی مكانیكی).

 

2-خنك شدن جرقه.

 

*با افزایش طول جرقه,سطح تماس جرقه با روغن بیشتر شده در نتیجه انتقال حرارت روغن بیشتر و قوس خنك تر می شود.

 

 

 

*دسیكانكت( سكسیونر): Discon nect

 

كلیدهای غیر قابل قطع و وصل در زیر بار و جریانهای اتصال كوتاه می باشند,این نوع كلیدها فاقد محفظۀ خاموش كنندۀ جرقه هستند و تیغه ها كاملا قابل رویت می باشند و هدف از بكار گیری آنها در پست های فشار قوی جدا كردن دو قسمت پست از یكدیگر می باشند.

 

*سكسیونرها در ولتاژهای متفاوت ساخته می شوند و از سه قسمت اساسی ساخته می شوند:

 

1-تیغه های حامل جریان

 

2-مقره های اتكایی

 

3-مكانیزم عمل كننده و اهرمهای مربوطه

 

 

 

*مكانیزم عمل كنندۀ سكسیونرها:

 

1-دستی: كه در اینحالت مكانیزم عمل كننده توسط دست تحریك می شود.

 

2-موتوری: كه مكانیزم عمل كننده توسط یك موتور الكتریكی كه به یك سیستم گیربكس متصل است به اهرمهای عمل كننده نیرو وارد می كنند و باعث باز و بسته شدن سكسیونرها می شود.

 

*انواع دیسكانكتها:

 

1-دورانی( دوستونی):

 

در ولتاژهای 132kv و بالاتر مورد استفاده قرار می گیرند و عملكرد آنها بصورت موازی با سطح زمین با زاویۀ 90 درجه صورت می گیرد.

 

2-دورانی( عمودی):

 

كه در تمام سطوح ولتاژ مورد استفاده قرار می گیرند.( سكسیونر تیغه ای)

 

3-قیچی شكل( پاندو گراف):

 

در جاهایی كه اختلاف ارتفاع دارند معمولابكار می رود.

 

4-دسیكانكتهای زانوئی( چاقویی):

 

5- دیسكانكت زمین: Earthing Switch & Grounding Switch

 

این دیسكانكتها معمولا دارای یك اینترلاك الكتریكی و یا مكانیكی با سكسیونرهای خط و یا ترانسها,راكتورها, بانكها خازنی می باشند بدین مفهوم كه تا سكسیونر سر خط یا ورودی به ترانس باز نباشد بسته نخواهد شد و تا زمانی كه سكسیونر زمین بسته باشد سكسیونر مربوط بسته نخواهد شد.

 

 

 

*شرایط باز و بسته شدن دیسكانكتها:

 

1- تنها در مدار جریانهای شارژ خازنی خطوط یا جریانهای مغناطیس كنندگی ترانسهای توزیع كوچك وجود داشته باشد.

 

2- با باز و بسته شدن كلید ولتاژ دو سر كلید تغییر نكند.

 

3- بعلت اینكه كلیدها در زیر جریان باز و یا بسته نمی شوند و جریان عبوری از آنها تقریبا صفر است زمان قطع و وصل در سكسیونرها خیلی بیشتر از بریكرها است.

 

4- برای اطمینان از عملكرد دیسكانكتها در ارتباط با بریكر مدارات فرمانی بنام اینترلاك سیستم در نظر گرفته می شود كه این سیستم اینترلاك هم می تواند الكتریكی باشد و هم مكانیكی.

 

 

 

**برقگیر(L.A) Lighting Arester

 

 

 

* برای حفاظت تجهیزات در مقابل اضافه ولتاژهایی كه می توانند توسط دو عامل زیر در شبكه قدرت ایجاد شود از برقگیر استفاده می شود:

 

1- عوامل بیرونی از قبیل صاعقه و رعدوبرق

 

2- عوامل داخلی كه بر اثر اختلالات شبكه و مواردی نظیر سوئیچینگ,اتصال كوتاه و یا رزونانس ممكن است پیش آید.

 

*خصوصیات تجهیزات حفاظتی در مقابل اضافه ولتاژ بطور كلی عبارتند از:

 

1- در مقابل ولتاژ نامی شبكه هیچ عكس العملی نشان ندهند.

 

2- در مقابل اضافه ولتاژهای بوجود آمده بسیار سریع عكس العمل نشان دهند تا به تجهیزات سیستم آسیب نرسد.

 

3- قابلیت عبور جریان های بسیار زیاد را داشته باشند.

 

4- پس از رفع اضافه ولتاژ و رسیدن ولتاژ به مقدار نامی عبور جریان از برقگیر قطع و مدارات كاملا باز گردد.

 

 

 

*انواع برقگیرها:

 

1-برقگیر میله ای

 

2-برقگیر سوپاپی

 

3-برقگیر اكسید روی z no