معرفی تابلو برق و ادوات آن

[سمندون 19437]

انواع تابلو از لحاظ محل نصب :

- داخلی (Indoor) : تابلو در فضای بسته مانند داخل سالن يا سوله نصب می شود.

- فضای باز (Outdoor) : تابلو در فضای باز نصب می شود.

 

تقسیم بندی تابلوها :

1-تابلوهای فیکس (Fix) :

-تابلوهای ایستاده چند منظوره(Multi Purpose):این تابلوها بصورت ایستاده قرار میگیرند و تابلوهای چند منظوره می باشند وداخل انها می توان تجهیزات کنترل-قدرت-پنوماتیکی و...نصب کرد.

-تابلوهای دیواری(Wall Mounting):این تابلوها به دو دسته تابلوهای روکار(On Surface)و تابلوهای توکار (Flush Mounting)تقسیم میشوند.

-تابلوهای (Rack):تابلو هایی هستند که حالت قفسه قفسه دارند و محفظه های اندازه گیری-الکترونیکی-کنترل ومخابراتی و... روی انها نصب می شود.

*تابلوهای Swing نوعی از تابلوهای Rack هستند که دارای در متحرک می باشد و مزیت ان این است که پشت تجهیزات ان قابل رویت است و دسترسی به پشت تجهیزات فراهم است این مدل بسیار گران است و درب ان هم شیشه ای است.

 

2-تابلوهای کشویی (Withdraw able):

-تابلو های کنترل موتورها(Motor Control Center(MCC)):این تابلو ها بصورت کشویی ساخته می شود و برای کنترل موتورها ساخته می شود .این تابلوها بخاطر مزیت تابلوهای کشویی بسیارگران هستند.

-تابلوهای مرکز قدرت(Power Center):این تابلوها برای تغذیه تابلوهای MCC استفاده میشوند و یک تابلوی توزیع است و میتواند چند تا تابلوی MCC را تغذیه کند در این تابلو ها کلیدها بیشتر از نوع هوایی هستندوبعد از پست اصلی استفاده می شوند.

 

*تابلوهای مدولار:نوع پیشرفته تابلوهای فیکس ایستاده است. هر فیدر به شکل یک مدول در تابلو نصب شده وبه وسیله یک صفحه فلزی از فیدر بالایی وفیدر پایینی خود جدا می شوند و از لحاظ دسترسی به سر کابل به دو نوع کلی تقسیم می شوند:

 

-دسترسی از پشت

-دسترسی از جلو :در این حالت معمولا" در کنار درب اصلی تابلو درب کوچکی به نام درب کناری تعبیه شده و اتصالات کابل ها به فیدرها از طریق این درب انجام میشود این نوع سلولها را از لحاظ محل ورود سر کابل های ورودی وخروجی میتوان به ورود از بالا و ورود از پایین تقسیم نمود.

 

*انواع تابلوها از لحاظ ايستايي :

ايستاده(Self Standing / Free Standing) :تابلو حالت خود ايستا دارد ( نياز به مهار آن توسط سازه ی ديگری نيست و يا به ديگری تکيه ندارد.)

ديواری (Wall Mounted) : تابلو هايي که روی ديوار نصب می شوند.

اين تابلوها اگر روی سطح ديوار نصب شوند، روکار، Surface Mounted و اگر داخل ديوار جاسازی شوند، توکار، Flush Mounted يا Recessed Mounted ناميده می شوند.

انواع تابلو ها از لحاظ سطح ولتاژ :

تابلو ها از لحاظ سطح ولتاژ به دو دسته تقسيم می شوند:

تابلوهاي فشار ضعيف(LV) تا 1000V

تابلوهاي فشار متوسط (MV) از 1000V تا 36000V

 

تابلوهای فشار ضعيف :

تابلوهاي فشار ضعيف در سطح ولتاژ کمتر از 1000V قرار دارند.

مطابق IEC60439-1 تابلوي فشار ضعيف ترکيبی است از يک يا چند وسيله قطع و وصل (Switching Device)فشار ضعيف همراه با تجهيزات کنترلی، اندازه گيری، نشانگر، حفاظتی، تنظيم کننده و ... مربوط به خود که نحوی کامل نصب و سوار شده و کليه Interconnection ها و اتصالات الکتريکی و مکانيکی داخلي و قطعات ساختمانی را شامل گردد.ولتاژ نامی تابلوهای فشار ضعيف معمولأ تا 690V و ولتاژ سرويس تا 400V می باشند.

تابلوهای فشار ضعيف معمولأ در دو نوع زير ساخته می شوند :

تابلوی ايستاده (Fix) ثابت

تابلوی ايستاده (Withdraw able) کشويي

تابلوهای فشار متوسط :

تابلوهای فشار متوسط در سطح ولتاژ بين 1000V تا 36000V قرار دارند.

اجزای اصلی يک تابلو فشار متوسط شامل بدنه، کليد (دژنکتور) و يا کنتاکتور فشار متوسط، رله، باسبار، ترانفورماتور ولتاژ و جريان، لوازم اندازه گيری و تجهيزات کنترلی می باشد.

تابلوهای فشار متوسط به دو دسته کلی تقسيم می شوند:

تابلوهای فشار متوسط ثابت(Fix)

تابلوهای فشار متوسط کشويي (Withdraw able)

 

منبع : متن از ewa.ir

[الهام. 8079]

:jawdrop:

[سمندون 19437]

 

مقدمه

تقریباً در تمامی كارگاه‌ها و كارخانجات صنعتی، ماشین‌آلاتی وجود دارند كه توسط آنها می‌توان انرژی الكتریكی را تبدیل به انرژی مكانیكی نموده و طی یك‌سری حركات مكانیكی كار خاصی را به انجام رسانید. مثلاً توسط ماشین‌ تراشكاری ، می‌توان روی یك قطعه را تراشیده و یا توسط جرثقیل برقی و یا تسمه نقاله، جسمی را از محلی به محل دیگر انتقال داده و یا اینكه و یا اینكه توسط پمپ آب را از محلی به محل دیگر انتقال داد كه قلب دستگاههای ذكر شده و بسیاری از دستگاههای دیگری كه در صنعت وجود دارند، یك یا چند موتور الكتریكی می‌باشد كه انرژی الكتریكی را از طریق یك وسیله قطع و وصل با كنترل‌كننده‌ها و محدود كننده‌ها از شبكه گرفته و آن را تبدیل به حركت مكانیكی كرده و سپس این حركت به كمك مكانیزم خاص دستگاه مربوطه كار مورد نظر را به انجام می‌رساند. برای اینكه این دستگاهها بنحو مطلوب و مطابق برنامه، كار مورد نظر را انجام دهند. باید اولاًُ بوسیله‌ای ، انرژی الكتریكی را به آنها وصل نموده، ثانیاً این انرژی باید در زمان و یا موقعیت مكانی مشخص به دستگاه رسیده و آن را بكار اندازد و همچنین در زمان و مكان مشخص نیز قطع شود، ثالثاً انرژی الكتریكی رسانده شده به دستگاه نباید از مقدار معینی كه برای كار دستگاه لازم است بیشتر و یا كمتر باشد.

 

بطوركلی پست‌های زمینی به انواع زیر تقسیم می‌شوند:

الف-پست پاساژ(اصلی): پستی است كه فقط كلید خانه است و لوازم اندازه‌گیری مشترك ولتاژ اولیه در آن نصب می‌شود و فاقد ترانس عمومی یا اختصاصی است.

ب-پست پاساژ عمومی: پستی است كه علاوه بر لوازم اندازه‌گیری مشترك ترانسفورماتور عمومی شركت نیز در آن نصب می‌شود.

ج-پست اختصاصی: پستی است كه در آن ترانسفورماتور اختصاصی و لوازم اندازه‌گیری مشترك نصب می گردد.

د-پست عمومی اختصاصی: پستی است كه علاوه بر ترانسفورماتور اختصاصی و لوازم اندازه‌گیری مشترك ترانسفورماتور عمومی شركت نیز در آن نصب می‌شود.

در تمام مواردی كه تأسیسات به مشترك و شركت در یك پست نصب می‌شود بایستی بین تأسیسات مزبور با فنی جداسازی شده و هر قسمت دارای درب مستقل باشد تا دسترسی مشترك به تاسیسات عمومی شركت امكان‌پذیر نباشد. در این موارد ارجح است كه برای نصب تأسیسات نیرورسانی مشترك و تأسیسات شركت دو پست مستقل از هم احداث گردد.

 

استفاده از تابلوهای نوع Z

در پستهای پاساژ و پستهای عمومی اختصاصی(پست‌هائكه ترانسفورماتور اختصاصی مشترك و ترانسفورماتور عمومی شركت در یك پست قرار دارد) سعی می‌شود برای كم‌كردن ابعاد پست لوازم اندازه گیری و دیژنكتور در یك تابلو z گنجانده شود.

شركت كاله نیز دارای پنج پست می‌باشد كه یك پست به عنوان پست پاساژ و چهار تا دیگر به عنوان پست عمومی می‌باشد.

پست‌های عمومی شركت دارای چهار ترانسفورماتور با قدرتهای 1200KVA ، 1600KVA , 2000KVA و ولتاژ می باشند ترانسفورماتورها دارای اتصال ستاره مثلث می‌باشند كاربرد اصلی این اتصال در پست‌های فرعی انتهایی خطوط برای كاهش و توزیع ولتاژ به بار است این نوع اتصال هم مزیت ستاره و هم مثلث را دارا می‌باشد و بار نامتعال اثر نامطلوبی بر روی ولتاژ ندارد.

سكسیونر:

الف-سكسیونر قابل قطع زیربار: سكسیونر قابل قطع زیر بار برابر ولتاژ بیست كیلو ولت جهت نصب در تابلو با عمل قطع و وصل دستی بطور كامل با مشخصات فنی زیر طبق استاندارد می باشد. سكسیونر مناسب برای حداكثر ولتاژ 24 كیلووات و فرنكانس 50HZ می‌باشد و شدت جریان اسمی كلید 630 آمپر ، ظرفیت تحمل كلید حدود 36 كیلومتر و شدت جریان اتصال كوتاه 14 كیلو آمپر در نه ثانیه باشد.

ب-سكسیونر اتصال زمین: در تابلوی بیست كیلو ولت سكسیونر بیست كیلو واتی اتصال زمین با مشخصات زیر می باشد.

سكسیونر مخصوص اتصال زمین با شدت جریان اسمی 400 آمپر و ولتاژ اسمی 20 كیلو ولت با عمل قطع و وصل دستی و سریع و نیز سكسیونر اتصال زمین با سكسیونر اصلی توسط قفل مكانیكی اینترلاك است.

ج-سكسیونر فیوزدار: كلیه مشخصات سكسیونر فیوزدار عیناً شبیه سكسیونر قابل قطع زیر بار است ولی مجهز به سه عدد فیوز محدود كننده جریان می‌باشد كه در زیر كلید قطع و وصل نصب می‌شود.

 

دیژنكتور

دیژنكتور بیست كیلوواتی كم روغن مخصوص نصب در داخل تابلو می‌باشد و دیژنكتور توسط اهرم دستی شارژ و آماده قطع و وصل می‌شود. ولتاژ اسمی كلید 20 كیلوولت و حداكثر ولتاژ سیستم 24 كیلوولت می‌باشدو شدت جریان اسمی كلید 630 آمصر و فركانس آن 50 هرتس باشد روغن دیژنكتور باید مطابق استاندارد باشد و مخزن روغن كلید باید فشاری برابر 10BAR را به مدت 15 دقیقه تحمل كند.

[سمندون 19437]

سنسور

المان حس‌كننده یك سیستم می‌باشد كه كمیتهای فیزیكی مانند فشار، حرارت، رطوبت ، دما و ... را به كمیتهای الكتریكی پیوسته ، غیرپیوسته یا حتی كمیت غیرالكتریكی(مانند تغییر مقاومت داخلی سنسور) تبدیل می‌كند. این سنسورها در انواع دستگاه‌های اندازه‌گیری ، سیستمهای كنترلی آنالوگ و دیجیتال مانند PLC باعث شده است كه سنسور بخشی از اجزای جدانشدنی دستگاه كنترل اتوماتیك باشد سنسورها اطلاعات مختلف از وضعیت اجزای متحرك سیستم را به واحد كنترل ارسال نموده و باعث تغییر وضعیت عملكرد دستگاهها می‌شوند.

سوئیچهای بدون تماس:

سوئیچهای هستند كه با نزدیك شدن یك قطعه وجود آن را حس كرده و فعال می‌شوند این عمل باعث جذب یك رله، كنتاكتور و یا ارسال سیگنال الكتریكی به طبقه‌ ورودی یك سیستم گردد.

انواع سنسورهای بدون تماس:

سنسور القایی: حساس در مقابل فلزات

سنسور خازنی: حساس در مقابل همه چیز

سنسور نوری: حساس در مقابل همه چیز

سنسور مغناطیسی: حساس در مقابل آهنربا

سنسور كدرنگ: تشخیص نوار رنگی كاغذهای بسته‌بندی

 

كاربر سنسورها:

شمارش تولید-كنترل سطح مخازن-اندازه‌گیری سرعت-تشخیص پارگی ورق-كنترل تردد

 

شیرهای برقی:

یكی از ساده‌ترین ابزارها و وسایل كنترل در مدار صنعتی شیرهای برقی بوبین‌دار هستند. این نوع شیرها از یك سیم‌پیچ مغناطیسی به اضافه یك میله متحرك تشكیل شده‌اند. هنگامی كه سیم‌پیچ برقدار می‌گردد، میله را به طرف خود می‌كشد و بدین‌ترتیب مسیر شیر باز می‌گردد و راه برای روان شدن و گردش مایع فراهم می شود زمانی كه سیم‌پیچ از تحریك می‌افتد نیروی كشش فنر میله را به حالت اولیه خود برمی‌گرداند و راه گردش مایع مسدود می گردد.

سیم‌پیچ شیرهای برقی از چند دور سیم كه به دور یك هسته پیچیده شده‌اند تشكیل شده است این هسته از نوع میان‌تهی است و درست به اندازه میله‌ای كه در وسط آن قرار می‌گیرد ساخته شده است. سیم‌پیچها به منظور حفاظت در برابر گرد و غبار و حرارت در محفظه‌ای از جنس اپكسی قرار داده شده‌اند و دو رشته سیم به منظور برقراری ارتباط با خارج از این محفظه بیرون آمده است. در هنگام تحریك شدن سیم‌پیچ یك میدان مغناطیسی قوی در اطراف ان ایجاد می‌شود كه باعث كشیده شدن میله تا وسط آن می‌شود.شیرهای برقی در انواع مختلف AC , DC قابل تهیه هستند. شیرهای برقی برای كنترل جریان هوا، آب، گازهای ساكن، شیر، روغن‌های سبك و دیگر سیالات ساخته شده‌اند.

 

رله‌ها، كنتاكتورها و راه‌اندازهای موتور:

محدوده وسیعی از وسائل كنترل‌كننده در سیستمهای كنترلی عبارتند از: رله‌ها، كنتاكتور و راه‌اندازهای موتور در یك سیستم كنترلی قسمتهای مختلفی با هم همكاری می كند تا كنترل یك سیستم پیچیده امكان‌پذیر باشد مانند سوئیچ‌های محدود كننده، سوئیچ‌های بدون تماس و سوئیچ‌های نوری كه تمام انها به وسیله كابل به هم مرتبط شده‌اند و در نهایت پس از انجام عملیاتی بر روی علائم فرستاده شده توسط آنها یك عملگر مثل رله‌ یا كنتاكتور یا راه‌انداز موتور را فعال می‌كنند رله‌ها و كنتاكتورها و راه‌اندازهای موتور تا حد زیادی به هم شباهت دارند زیرا تمام آنها دارای بوبین محرك هستند كه با تحریك آن یكسری اتصالات به هم مرتبط و یكسری از هم جدا می‌شوند. راه‌انداز موتور در واقع یك كنتاكتور است كه قسمت محافظ در برابر اضافه بار به ان اضافه شده است. محافظ اضافه بار وظیفه محافظت در برابر جریان اضافی را كه از موتور متصل شده به راه‌انداز كشیده می‌شود بر عهده دارد و این قسمت جریان اضافی احتمالی و یا درجه حرارت بالای حد مجاز را حس كرده و فوراً اتصالات خود را قطع می كند و موتور را از زیر بار خارج می‌نماید.

شارژ سه‌فازه صنعتی (لیفت‌تراك)

شارژ سه فازه صنعتی برای شارژ لیفت تارك برق متناوب AC یا همان برق شهر را گرفته و پس از عبور از فیوز به یك ترانس با اتصال ستاره مثلث می‌دهد كه خروجی آن نیز به یك برد الكتریكی داده كه در نهایت خروجی دو سر مثبت و منفی به ما می‌دهد كه برای شارژ لیفت‌تراك می‌باشد و خود لیفت‌تراك نیز از 36 باتری 2 ولتی تشكیل شده كه پس از شارژ كامل علامت آن روی نمایشگر روی صفحه شارژ قرار دارد نشان داده می‌شود و شارژ شدن آن نیز به دو صورت با جریان ثابت و یا معمولی صورت می‌گیرد.

موتور دو سرعته(دالاندر) با استفاده از دو موتور یكی با سرعت كم و دیگری با سرعت زیاد:

در این نوع موتور (دالاندر) به علت سختی كار سیم پیچی و هزینه آن ما بدین صورت استفاده می‌كنیم كه از دو موتور سه‌فاز یكی با دور 1500R.P.M و دیگری با دور 3000R.P.M بطوری كه یك محور (شفت) از رتور هر دو موتور عبور كرده و ما نیز اینك دو موتور M2 , M1 داریم و زمانی كه احتیاج به دور كم داریم موتور M1 را استارت می‌كنیم و زمانی كه با سرعت بیشتر نیاز داریم موتور M1 را از مدار خارج كرده و موتور M2 را وارد مدار می‌سازیم و دستگاه مورد نظر با سرعت بیشتری به گردش درمی‌آید و این موتور دو سرعته در سالن پنیر گودا بر روی یكی از دستگاهها نصب بوده است.

 

حشره‌كش(صنعتی):

این دستگاه همانند لامپهای فلورسنت می‌باشد با این تفاوت كه علاوه بر چوك مهتابی استارت و لامپ برای ایجاد روشنایی نیز از یك ترانس فزاینده و رگلولاتور ولتاژ(برد الكتریكی) و تعدادی میله‌های آهنی كه به ترتیب یكی در میان دارای ولتاژ مثبت و منفی می باشد و ولتاژ بین میله‌ها نیز حدود 0 تا 1000 ولت می‌باشد و حشره‌ها و پشه‌ها برای نزدیك شدن به روشنایی لامپ فلورسنت كه در دو طرف میله قرار دارد به این میله‌های آهنی دارای ولتاژ برخورد كرده و كشته می‌شود این سیستم حشره كش در سالن‌های بزرگ برای از بین بردن حشره ها استفاده می‌گردد.

فتوسل:

فتوسل وسیله‌ای است كه نسبت به نور حساس بوده و با برخورد شعاعهای نوری با صفحه آن از خود ولتاژی تولید می‌كند و از تولید این ولتاژ می‌توان رله‌ای را بكار انداخت كه مداری را قطع یا وصل كند.

از فتوسل معمولاً برای خاموش و روشن كردن اتوماتیك لامپهای معابر استفاده می‌شود.

طرز كار ان بدین صورت است كه وقتی روز است فتوسل ولتاژی را تولید می‌كند كه این ولتاژ تولیدی به رله‌ای فرمان می‌دهد كه مدار روشنایی معابر را قطع كند. با تاریك شدن هوا چون نوری وجود ندارد فتوسل دیگر ولتاژی تولید نمی‌كند و جریانی به رله نمی‌رسد كه دستور قطع لامپهای معابر را بدهد در نتیجه لامپهای معابر روشن می‌شود به همراه فتوسل یك تقویت كننده وجود دارد كه تغییرات جریان در اثر نور را تقویت و رله را بكار می‌اندازد.

 

ژاك:

ساختمان داخلی ژاك كه از دو قسمت ژاك نر و ماده تشكیل شده است همانند (پریز برق و دوشاخه) ژاك در مدلهای مختلف چهارشاخه كه از سه فاز MP , R.S.T پنج شاخه و غیره تشكیل شده است طریقه نصب ما ورودی را به ژاك ماده می‌دهیم و خروجی را نیز می‌توانیم از ژاك نر بگیریم.

پرده هوا:

پرده هوا كه در ورودی سالنها نصب می‌گردد و برای جلوگیری از ورود حشره و غیره به داخل می‌گردد و بطوری می‌باشد كه دارای دو موتور سه فاز و گاهی سه موتور كه یك محور از وسط آنها گذشته و پره‌هایی نیز به محور متصل می‌باشد.

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[samyar 3407]

کنتاکتورهاکنتاکتورها کلیدهای الکترو مغناطیسی می باشند که مهمترین جزء مدارهای فرمان الکتریکی را تشکیل میدهد.

موارد استفاده کنتاکتورها امروزه در ماشینهای صنعتی بسیار زیاد بوده و برای راه اندازی و کنترل اکثر ماشینها از کنتاکتور استفاده میشود .

مزایای استفاده کنتاکتورها در ازای کلیدها را میتوان بشرح زیر بیان نمود:

۱.کنترل و فرمان از راه دور توسط کنتاکتور اقتصادی تر وایمنی تر است.

۲.از خطرات ناشی از راه افتادن دوباره ماشینهایی که در اثر قطع ناگهانی برق شبکه از کار افتاده است جلو گیری میکند .

۳.توسط کنتاکتور امکان قطع و وصل مصرف کننده از چندین محل عملی میباشد.

۴.امکان مدار فرمان اتوماتیک مقدور است .

۵.با طراحی مناسب میتوان سرعت قطع ووصل مدار رابالابرد .

۶.حفاظت دستگاه ها مناسب تر و مطمئن تر است .

ساختمان کنتاکتورها:

کنتاکتور تشکیل شده است از یک مغناطیس الکتریکی که یک قسمت آن متحرک بوده و توسط فنری از قسمت ثابت نگه داشته میشود و یک سری کنتاکت عایق شده را از یکدیگر به آن متصل می باشند و با آن حرکت میکنند.

در قسمت ثابت این مغناطیس الکتریکی فیزیک یک سری کنتاکت دیگر نیز محکم شده است . هنگامی که از سیم پیچ مغناطیسی جریان معینی عبور میکند . کنتاکتهای متحرک توسط نیروی مغناطیسی به کنتاکتهای ثابت فشرده می شوند و در همان حال یک یا چند فنر فشرده شده ویا کشیده می شوند . اما زمانی که ولتاژ قطع شده و یا از حد معینی کمتر شود . نیروی فنرها باعث میشود که این کنتاکتها بطور اتوماتیک از هم جدا شوند.

کنتاکتورهای استاندارد شده دارای سه کنتاکت اصلی برای مدار تغذیه مصرف کننده (اصلی) و چند کنتاکت فرعی برای مدار فرمان است .

در مورد کنتاکتور میتوان گفت که یک کلید مغناطیس است که وقتی ولتاژ مورد نظر به آن اعمال میشود یک سری کنتاکت(یا کلید)باز را بسته و یک سری کنتاکت بسته را باز میکند.که با استفاده از این خاصیت مدارهای مختلفی میتوان مدارهای زیادی رو طراحی کرد.این کلید از دو هسته به شکل E یا U که یکی ثابت و دیگری متحرک است و در میان هسته ثابت یک بوبین یا سیم پیچ قرار دارد،تشکیل شده است. وقتی بوبین به برق وصل میشود با استفاده از خاصیت مغناطیسی ،نیروی کششی فنر را خنثی میکند و هسته فوقانی را به هسته تحتانی متصل کرده باعث میشود که تعدادی کنتاکت عایق شده از یکدیگر به ترمینال های ورودی و خروجی کلید متصل میشود و یا باعث باز شدن کنتاکت های بسته کنتاکتور بسته کنتاکتور گردد.در صورتی که مدار تغذیه بوبین کنتاکتور قطع شود ،در اثر نیروی فنری که داخل کلید قرار دارد هسته متحرک دباره به حالت اول باز میگردد.مزایای استفاده از کنتاکتورکنتاکتورها نسبت به کلیدهای دستی صنعتی مزایایی به شرح زیر دارند:1_مصرف کننده می تواند از راه دور کنترل می شود.2_مصرف کننده میتواند از چند محل کنترل شود.3_امکان طراحی مدار فرمان اتوماتیک برای مراحل مختلف کار مصرف کننده وجود دارد.4_سرعت قطع و وصل کلید زیاد و استهلاک آن کم است.5_از نظر حفاظتی مطمئن ترند و حفاظت مطمئن تر و کامل تری دارند.6_عمر موثرشان بیشتر است.7_هنگام قطع برق،مدار مصرف کننده نیز قطع می شود و به استارت مجدد پیدا میکند؛در نتیجه از خطرات وصل ناگهانی دستگاه جلو گیری می کند.کنتاکتور برای جریان های AC وDC ساخته میشود.تفاوت این دو کنتاکتور در این است که در کنتاکتور های AC از یک حلقه اتصال کوتاه برای جلوگیری از لرزش حاصل از فرکانس برق استفاده می شود. نیروی کششی یک مغناطیس الکتریکی جریان متناوب،متناسب با مجذور جریان عبوری از آن و در نتیجه متناسب با مجذور اندکسیون مغناطیسی است.چون مقدار جریان لحظه ای با توجه به رابطه i=Imax SIN wt تعقیر میکند،نیروی کششی مغناطیسی نیز برابر با F=Fmax sin wt (سینوس توان 2 دارد که نمیشد تایپ کنی) خواهد شد و تعداد دفعاتی که این نیرو ماکزیمم و صفر می شود، به اندازه دو برابر فرکانس شبکه خواهد گردید.در نتیجه ،در لحظاتی که مقدار نیروی کششی بیشتر از نیروی مقاوم فنر های کنتاکتور باشد ،هسته کنتاکتور جذب می شود و در لحظاتی که مقدار نیروی کششی کمتر از مقدار نیروی فنر ها شود،هسته متحرک هسته نیز آزاد شده و به محل اول خود باز می گردد.بدین ترتیب در هسته متحرک لرزش و صدا ایجاد خواهد شد این نوسانات را می توان به وسیله یک حلقه بسته در سطح قطب ها جا سازی شده و حدود نصف تا 3/2 سطح هر قطب را پوشانده است از بین برد و لرزش آن را برطرف کرد. عمل این حلقه آن است که مانند سیم پیچ ثانویه ترانسفورماتوری که در حالت اتصال کوتاه قرار گرفته است،از آن جریان القایی عبور میکند و باعث ایجاد فوران مغناطیسی فرعی در مدار هسته می شود. این فوران فرعی با فوران اطلی اختلاف فاز دارد و در زمانی که نیروی کششی حاطل از فوران اطلی صفر باشد ،نیروی کششی حاصل از فوران اطلی ماکزیمم خواهد بود و در حالتی که نیروی حاصل از فوران ماکزییم باشد ،این نیرو صفر خواهد بود و چون جمع این دو نیرو به هسته متحرک اثر میکند،نیروی کششی در هر لحظه از نیروی مقاومت فنر بیشتر خواهد بود.ولتاژ تغذیه بوبین متفاوت است و از 24 تا 380ولت ساخته می شود. در اکثر کشورهای صنعتی برای حفاظت بیشتر ،تغذیه بوبین کنتاکتور را زیر ولتاژ حفاظت شده (65ولت)انتخاب میکنند. و یا برای تغذیه مدار فرمان ،ترانسفورماتور مجزا کننده به کار می برند.

شناخت مشخصات کنتاکتورنوع کنتاکتور

با توجه به نوع مصرف کننده و شرایط کار ،کنتاکتورها دارای قدرت و جریان عبوری مشخصی برای ولتاژهای مختلف هستنند. بنابراین باید به جدول و مشخصات کنتاکتور توجه کافی مبذول کرد و انخاب کنتاکتو.را منطبق بر مشخصات مورد نیاز قرار داد.برای اتصال مصرف کننده به شبکه باید از کلید یا کنتاکتوری با مشخصات مناسب استفاده کرد که کنتاکت های آن تحمل جریان راه اندازی و جریان دائمی را داشته باشد و همچنین در صورت اتصال کوتاه،جریان لحظه ای زیادی که از مدار عبور می کند. و یا جرقه ای که هنگام اتصال مدار ایجاد می شود ،صدمه ای به کلید نزند.بدین منظور و برای این که بتوانیم پس از طراحی مدار ،کنتاکتور مناسب را برای اتصال مصرف کننده به شبکه انتخاب کنیم،باید با مقادیر نامی مربوط به کنتاکتور آشنا شویم.برای انتخاب کنتاکتور در قدرت های مختلف می توان از جدول هایی استفاده کرد.

قسمتهای مختلف کنتاکتور عبارتند از:

۱- حامل کنتاکتهای ثابت( باید دارای درجه عایقی مناسبی باشد )

۲- ترمینال

۳- صفحه فلزی انتهایی برای نصب قسمتهای ثابت روی آن

۴- کنتاکتهای ثابت و متحرک ( این کنتاکتها باید در یک خط قرار گرفته و از پوشش اکسید نقره بمنظور بالا بردن ضریب اطمینان در مقابل کار زیاد در روی آنها استفاده شود )

۵- بوبین کنتاکتور (در کنتاکتور این بوبین طوری طراحی شده است که در مقابل عوامل جوی و نیروهای مکانیکی مقاوم باشد )

۶- ترمینالهای ورودی و خروجی

۷- سیستم هسته آهنی ثابت و متحرک

۸- قسمت کنترل جرقه

۹- حامل کنتاکتهای متحرک ( این قسمت باید دارای درجه عایقی مناسبی باشد.)

جریانهای نامی . جریان کار نامی ولتاژ کار نامی و انرژی مصرفی کنتاکتورها

جریانهای نامی:

چون کنتاکتهای متحرک با فشار بر روی کنتاکتهای ثابت اتصال پیدا میکنند و سطح

کنتاکتها نیز کاملا صاف نیست لذا سطح تماس آنها یک نقطه کوچک خواهد بود بنا

ـــ بر این در محل تماس دو کنتاکت مقاومت الکتریکی وجود داشته و عبور جریان

با عث گرم شدن کنتاکتها خواهد شد . هرچه زمان عبور جریان از کنتاکتورها بیشتر

باشد کنتاکتهای آن بیشتر گرم میشود .باتوجه به زمان لازم برای وصل بودن کنتاکتورها جریانهای زیر نعریف میشود :

الف ـــ جریان دائمی ( Ith2 )

جریانی است که میتواند در شرایط کار نرمال و در زمان نامحدود و بدون قطع شدن از کنتاکتهای کنتاکتور عبور کرده و به آن صدمه ای نزند و حرارت ایجاد شده در کنتاکتها از حد مجاز تجاوز ننموده .

ب ـــ جریان هفتگی ( Ith1 )

جریانی است که در شرایط کار نرمال و با هفته ای یک بار اتصال میتوان از کنتاکتهای کنتاکتور عبور کرده و در خصوصیات کار کنتاکتور هیچگونه تغییری پیش نیاورد .

ج ـــ جریان هشت ساعتی ( Ith )

جریانی است که با اتصال یک بار در هر هشت ساعت در شرایط کار نرمال میتواند از کنتاکتهای کنتاکتور عبور کرده و تغییری در خصوصیات کار کنتاکتور ایجاد نکند .

جریان کار نامی :جریان کار نامی یک کنتاکتور جریانی است که شرط استفاده از کنتاکتور را بیان میکند و در رابطه با نوع و مقدار ولتاژ بار میباشد .

جریان اتصال کوتاه ضربه ای:

در مدار فرمان و مدار قدرت کنتاکتور باید از وسایل حفاظتی استفاده نمود تا در صورت اتصال کوتاه بلافاصله مدار قطع شود چون در فاصله زمانی اتصال کوتاه تا قطع مدار توسط وسایل حفاظتی از کنتاکتهای کنتاکتور نیز جریان خیلی زیادی عبور میکند لذا باید کنتاکتها تحمل این جریان را در این زمان کوتاه داشته باشند و به یکدیگر جوش نخورده و یا تغییر فرم ندهند .

مقدار ماکزیمم جریان را در لحظه اتصال کوتاه به Is نشان داده و جریان اتصال کوتاه ضربه ای مینامند .

جریان نامی زمان کم ( جریان ۱ ثانیه )

مقدار موثر جریانی را که کلید برای زمان یک ثانیه در حالت اتصال کوتاه میتواند تحمل کند بدون اینکه صدمه ببیند جریان نامی زمان کم و یا جریان یک ثانیه تامیده میشود

ولتاژ های نامی :الف ـــ ولتاژ کار نامی ( Ue )

مربوط به اتصال دهنده ( کنتاکتها ) بوده و مقدار ولتاژی است که کنتاکتها میتوانند با جریان کار نامی Ie در این ولتاژ مورد استفاده قرار گیرند .

ب ـــ ولتاژ عایقی نامی ( Ui )

استحکام عایقی بین عضوهای اتصالی را مشخص میکند .

ج ـــ ولتاژ تغذیه نامی ( Uc )

ولتاژی است که باید به بوبین کنتاکتور اتصال یابد و معمولا مقدار آن روی بوبین کنتاکتور نوشته میشود .

انرژی مصرفی کنتاکتورها :بوبین هر کنتاکتوری را می توان برای کار با ولتاژهای مختلف طراحی نمود از ۱۲ولت جریان مستقیم تا ۱۵ ولت متناوب و ولتاژهای دیگر .

به علت عبور جریان از بوبین کنتاکتور . کنتاکتور به صورت یک مصرف کننده مقداری توان مصرف کرده و گرم میشود . یک کنتاکتور خوب باید دارای مصرف داخلی کم باشد . برای کم کردن مصرف کنتاکتور میتوان از یک مقاومت که بعد از عملکرد کنتاکتور بابوبین سری شود استفاده کرد . به دو سر این مقاومت تیغه ای از خود کنتاکتور وصل میگردد بعد از اینکه جریان وارد سیم پیچ شد تیغه که قبلا بسته بود باز شده و مقاومت سر راه بوبین قرار میگیرد با آن سری می شود .

[pesare irani 41805]

- تابلوی کنتور را متقاضی بايستی با هماهنگی کامل مهندس ناظر و با عنايت به موارد زيرساخته و نصب نمايد. در اين مورد توصيه می شود از سازندگانی که مورد تائيد شرکت برق هستند استفاده گردد تا از مسائل احتمالی بعدی جلوگيری شود.

 

2- نحوه و کيفيت ساخت تابلوی کنتوری:

 

 

1-2-ضخامت ورق تابلو کمتر از 1.5 ميليمتر نباشد.

 

2-2-ارتباط بين فيوزها و کنتور و کليدهای مينياتوری از طريق سيم افشان نمره 6 باشد.

 

3-2-ابعاد تابلو بايد به گونه ای باشد که ارتفاع بالاترين کنتور از کف تمام شده حداکثر 220 سانتيمتر و ارتفاع نمراتور پايين ترين کنتور از کف تمام شده حداقل 80 سانتيمتر باشد.

 

4-2-ابعاد تابلو بايد براساس کنتورهای تک فاز الکترومکانيکی شيشه ای طراحی شود.

 

5-2-درصورت نياز به تعبيه سيم آنتن ـ تلفن ـ آيفون ـ اعلام حريق و .... پانل جداگانه ای جهت تابلو درنظرگرفته شود و اين قسمت هيچگونه ارتباط الکتريکی با تابلو برق نداشته باشد.

 

6-2-حفاظ روی قسمتهای برقدار داخل تابلو نصب شده باشد (روی کنتورها ـ کليدهای مينياتوری ـ کليد فيوزی ـ فيوزهای فشنگی ـ شمشها و ...)

 

7-2-کليه سيم ها به فاصله هر 20 سانتيمتر با کمربند کابل بسته شده و يا در داخل داکت پلاستيکی قرارگيرند.

 

8-2-سيم ها تماماً از نوع افشان و با روکش ترموپلاستيک و به سطح مقطع 6 ميليمترمربع باشد.

 

9-2-کليه سرسيمها درهر نقطه اتصال از فيوز فشنگی تا کنتور و کليد مينياتوری و ترمينال بايد قلع اندود يا مجهز به کابلشو بوده و دارای شماره باشند.

 

10-2-ارتباطات و سيم کشی های بعد از کنتور تا ترمينال خروجی مطابق شکل A (ضميمه) می باشد.

11-2-شمس ارت در محل نشان داده شده شکل A (ضميمه) بايستی از جنس مس جهت بستن سيم ارت واحدهای مسکونی درنظرگرفته شود.

 

12-2-سوراخ روی شمش نول جهت بستن سرکابل ورودی بايستی با پيچ و مهره نيکلی نمره 6 درنظرگرفته شود.

 

13-2-در شکل A نحوه اتصال يک سيم نول به کنتور و از کنتور به ترمينال خروجی مربوطه نشان داده شده است. بديهی است بقيه کنتورها نيز به همين صورت تغذيه می شوند.

 

14-2-عمق تابلو بايد به گونه ای باشد که کنتورها از مجرای خود بيرون نزنند و ضمناً دارای قطر مناسب باشد تا ورود دست دست و يا ابزار به داخل تابلو امکان پذير نباشد.

 

15-2-رنگ تابلو از نوع کوره ای يا الکترواستاتيک باشد.

 

16-2-روی کاور متحرک پلاک مناسبی جهت درج شماره شناسائی مشترک و شماره واحد ساختمانی وی درنظر گرفته شود.

 

17-2-جهت نصب کنتور بر روی کفی تابلو لازم است کنتور بر روی پلی نصب گردد تا اولاً استحکام بيشتر شود و ثانياً پيچ های مونتاژ کنتور از بدنه تابلو بيرون نزند.

 

18-2-اگر محل کنتورهای تعبيه شده از تعداد تقاضای مشترکين بيشتر باشد بايد کاور فلزی موقت به صورت پرچ شده روی کاور متحرک قرارگيرد.

 

19-2-ارت نمودن بدنه تابلوی کنتوری الزامی می باشد.

 

20-2-استفاده از کليدهای قطع نشت جريان الکتريکی برای هر مشترک به صورت مجزا و مطابق شکل A الزامی بوده و اتصال يک نول مشترک به همه يا تعدادی از کليدهای قطع نشت جريان ممنوع می باشد.

 

21-2-برای رنگ آميزی شين های مسی بايد از رنگ های استاندارد قرمز ـ زرد ـ آبی استفاده شود. بهتراست رنگ روکش سيم های مرتبط با هر فاز نيز با رنگ شينه آن مطابقت داشته باشد و شينه نول نبايد رنگ شود و بهتراست رنگ روکش سيم های مرتبط با آن به رنگ مشکی انتخاب شود و سيم ارت به رنگ زرد با نوار سبز استفاده گردد

[pesare irani 41805]

وسایلی که در مدارهای فرمان به کار میروند به این قرار است:

1_کنتاکتور(کلید مغناطیسی)2_شستی استاپ استارت3_رله الکتریکی4_رله مغناطیسی5_لامپ های سیگنال 6-فیوزها 7_لیمیت سویچ8_کلیدهای تابع فشار 9_کلیدهای شناور10_چشم های الکتریکی(سنسورها)11_تایمر و انواع آن12_ترموستات13_کلیدهای تابع دور

بهره برداری مطمئن و بی وقفه از تاسیسات الکتریکی و مراکز تولید نیرو و تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز تجهیزات برقی کارخانه جات صنعتی و مراکز اقتصادی تا حدود زیادی به خصوصیات و ویژگی ها و طرز عمل کلیدها و وسایل کنترل مدارها بستگی دارد.

در مدارهای الکتریکی وسایل مختلفی به کار میرود که از مهمترین انها کنتاکتور یا کلید مغناطیسی است .استفاده از این کنتاکتور در مدارهای کنترل تنوع طراحی های مختلف را به وجود می آورد.

برای طراحی مدارهای کنترل و کار با آنها باید وسایل تشکیل دهنده آن را به طور کامل شناخت و به اصول ساختمان و مورد استفاده این وسایل آشنا شد.

وسایلی که در مدارهای فرمان به کار میروند به این قرار است:

1_کنتاکتور(کلید مغناطیسی)2_شستی استاپ استارت3_رله الکتریکی4_رله مغناطیسی5_لامپ های سیگنال 6-فیوزها 7_لیمیت سویچ8_کلیدهای تابع فشار 9_کلیدهای شناور10_چشم های الکتریکی(سنسورها)11_تایمر و انواع آن12_ترموستات13_کلیدهای تابع دور

 

در مورد کنتاکتور میتوان گفت که یک کلید مغناطیس است که وقتی ولتاژ مورد نظر به آن اعمال میشود یک سری کنتاکت(یا کلید)باز را بسته و یک سری کنتاکت بسته را باز میکند.که با استفاده از این خاصیت مدارهای مختلفی میتوان مدارهای زیادی رو طراحی کرد.

 

ساختمان کنتاکتور:

این کلید از دو هسته به شکل E یا U که یکی ثابت و دیگری متحرک است و در میان هسته ثابت یک بوبین یا سیم پیچ قرار دارد،تشکیل شده است. وقتی بوبین به برق وصل میشود با استفاده از خاصیت مغناطیسی ،نیروی کششی فنر را خنثی میکند و هسته فوقانی را به هسته تحتانی متصل کرده باعث میشود که تعدادی کنتاکت عایق شده از یکدیگر به ترمینال های ورودی و خروجی کلید متصل میشود و یا باعث باز شدن کنتاکت های بسته کنتاکتور بسته کنتاکتور گردد.

در صورتی که مدار تغذیه بوبین کنتاکتور قطع شود ،در اثر نیروی فنری که داخل کلید قرار دارد هسته متحرک دباره به حالت اول باز میگردد.

مزایای استفاده از کنتاکتورکنتاکتورها نسبت به کلیدهای دستی صنعتی مزایایی به شرح زیر دارند:

 

1_مصرف کننده می تواند از راه دور کنترل می شود.

 

2_مصرف کننده میتواند از چند محل کنترل شود.

 

3_امکان طراحی مدار فرمان اتوماتیک برای مراحل مختلف کار مصرف کننده وجود دارد.

 

4_سرعت قطع و وصل کلید زیاد و استهلاک آن کم است.

 

5_از نظر حفاظتی مطمئن ترند و حفاظت مطمئن تر و کامل تری دارند.

 

6_عمر موثرشان بیشتر است.

7_هنگام قطع برق،مدار مصرف کننده نیز قطع می شود و به استارت مجدد پیدا میکند؛در نتیجه از خطرات وصل ناگهانی دستگاه جلو گیری می کند.

 

کنتاکتور برای جریان های AC وDC ساخته میشود.تفاوت این دو کنتاکتور در این است که در کنتاکتور های AC از یک حلقه اتصال کوتاه برای جلوگیری از لرزش حاصل از فرکانس برق استفاده می شود. نیروی کششی یک مغناطیس الکتریکی جریان متناوب،متناسب با مجذور جریان عبوری از آن و در نتیجه متناسب با مجذور اندکسیون مغناطیسی است.چون مقدار جریان لحظه ای با توجه به رابطه i=ImaxSIN wt تعقیر میکند،نیروی کششی مغناطیسی نیز برابر با

F=Fmax sin wt (سینوس توان 2 دارد که نمیشد تایپ کنی)

خواهد شد و تعداد دفعاتی که این نیرو ماکزیمم و صفر می شود، به اندازه دو برابر فرکانس شبکه خواهد گردید.در نتیجه ،در لحظاتی که مقدار نیروی کششی بیشتر از نیروی مقاوم فنر های کنتاکتور باشد ،هسته کنتاکتور جذب می شود و در لحظاتی که مقدار نیروی کششی کمتر از مقدار نیروی فنر ها شود،هسته متحرک هسته نیز آزاد شده و به محل اول خود باز می گردد.

 

بدین ترتیب در هسته متحرک لرزش و صدا ایجاد خواهد شد این نوسانات را می توان به وسیله یک حلقه بسته در سطح قطب ها جا سازی شده و حدود نصف تا 3/2 سطح هر قطب را پوشانده است از بین برد و لرزش آن را برطرف کرد. عمل این حلقه آن است که مانند سیم پیچ ثانویه ترانسفورماتوری که در حالت اتصال کوتاه قرار گرفته است،از آن جریان القایی عبور میکند و باعث ایجاد فوران مغناطیسی فرعی در مدار هسته می شود. این فوران فرعی با فوران اطلی اختلاف فاز دارد و در زمانی که نیروی کششی حاطل از فوران اطلی صفر باشد ،نیروی کششی حاصل از فوران اطلی ماکزیمم خواهد بود و در حالتی که نیروی حاصل از فوران ماکزییم باشد ،این نیرو صفر خواهد بود و چون جمع این دو نیرو به هسته متحرک اثر میکند،نیروی کششی در هر لحظه از نیروی مقاومت فنر بیشتر خواهد بود.

 

ولتاژ تغذیه بوبین متفاوت است و از 24 تا 380ولت ساخته می شود. در اکثر کشورهای صنعتی برای حفاظت بیشتر ،تغذیه بوبین کنتاکتور را زیر ولتاژ حفاظت شده (65ولت)انتخاب میکنند. و یا برای تغذیه مدار فرمان ،ترانسفورماتور مجزا کننده به کار می برند.

 

شناخت مشخصات کنتاکتور

نوع کنتاکتور

 

با توجه به نوع مصرف کننده و شرایط کار ،کنتاکتورها دارای قدرت و جریان عبوری مشخصی برای ولتاژهای مختلف هستنند. بنابراین باید به جدول و مشخصات کنتاکتور توجه کافی مبذول کرد و انخاب کنتاکتو.را منطبق بر مشخصات مورد نیاز قرار داد.

 

برای اتصال مصرف کننده به شبکه باید از کلید یا کنتاکتوری با مشخصات مناسب استفاده کرد که کنتاکت های آن تحمل جریان راه اندازی و جریان دائمی را داشته باشد و همچنین در صورت اتصال کوتاه،جریان لحظه ای زیادی که از مدار عبور می کند. و یا جرقه ای که هنگام اتصال مدار ایجاد می شود ،صدمه ای به کلید نزند.

 

بدین منظور و برای این که بتوانیم پس از طراحی مدار ،کنتاکتور مناسب را برای اتصال مصرف کننده به شبکه انتخاب کنیم،باید با مقادیر نامی مربوط به کنتاکتور آشنا شویم.

برای انتخاب کنتاکتور در قدرت های مختلف می توان از جدول هایی استفاده کرد.

 

شستی استاپ استارت و سلکتور سوئیچ های فرمان

شستی ها از جمله وسایل فرمان هستنند که تحریک آنها به وسیله دست انجام میگیرد و در انواع مختلف و برای کاربردهای متفاوت طراحی می شوند.

شستی که پس از تحریک،دو کنتاکت وصل را قطع میکنند استاپ(قطع) و شستی هایی که پس از تحریک دو کنتاکت،قطع را وصل می کنند شستی استارت (وصل) نامیده می شوند. شستی های که هر دو عمل را در یک زمان انجام می دهند،به شستی استارت استاپ یا دوبل معروف هستنند یعنی با فشار کلید دو کنتاکت باز بسته و دو کنتاکت بسته باز می شود.

تصویر چند کلید استاپ استارت و در یکی از عکس ها یک کاربرد اونو به نمایش گذاشته شده در ضمن در عکسی که سه کلید دارد کلید وسطی دوبل می باشد.

 

رله اضافه بار(حرارتی یا بیمتال)

دستگاه های الکتریکی را باید در مقابل خطرات و خطاهای احتمالی حفاظت کرد.یکی از راه های حفاظت موتورهای الکتریکی ،استفاده از رله حرارتی و رله مغناطیسی است رله حرارتی موتور را در مقابل اضافه بار حفاظت میکند.

رله اضافه باری جهت کنترل جریان موتورهای الکتریکی بکار میرود و یک نوع رله حفاظتی است.

این رله از دو فلز مختلف الجنس که ضرایب انبساط طولی مختلفی دارند تشکیل شده است. به اطراف این دو فلز به هم چسبیده ،یک رشته سیم حامل جریان الکتریکی پیچیده شده را طوری تنظیم کرد که در اثر افزایش کم جریان ،دستگاه مربوطه بدون دلیل و به سرعت قطع نشود با استفاده از این منحنی ها همچنین می توان آنرا طوری تنظیم کرد که زمان قطع زیاد شده و عبور جریان اضافی موجب صدومه به دستگاه نشود.

شرایط کار این رله ها از(20-)درجه تا (60+)درجه سانتی گراد متغیر است .

 

رله مغناطیسی

رله مغناطیسی نیز برای کنترل جریان به کار می رود . اصول کار این رله بر اساس پدیده مغناطیس پایه گذاری شده است .

از این رله برای قطع جریان های اتصال کوتاه استفاده می شود.می دانیم که یک اتصال کوتاه باید سریع قطع شود بنابر این در چنین موقعیتی نمی توان از رله اضافه باری(حرارتی)استفاده نمودچون گرم شدن بیمتال رله به یک زمان نسبتا طولانی نیاز دارد.

این رله از یک هسته مغناطیسی که اطراف آن چند دور سیم پیچیده شده تشکیل گردیده است.عبور جریان اتصال کوتاه باعث مغناطیس شدن و جذب اهرم قطع می شود.این رله را به طور مجرا به ندرت مورد استفاده قرار می دهند و در کلیدهای اتوماتیک از آنها بهمراه رله های حرارتی بهره می گیرند.

 

لامپ های سیگنال

لامپ های علامت دهنده یا لامپ های سیگنال در کلیه دستگاه های صنعتی و تابلو های توزیع و تابلو فرمان به کار میروند. نوع استفاده از این لامپ متفاوت است .این لامپ به عنوان لامپ خبر استفاده می شود و میتوان روشن بودن،خاموش بودن و یا عیب دستگاه و...را نشان دهد.

چراغ های مورد استفاده در مدار فرمان ،یک چراغ کم قدرت (2/1تا5وات)است که با ولتاژهای مختلف از 24تا 220ولت کار میکند.این چراغ ها معمولا در سه رنگ استاندارد قرمز،سبزو نارنجی ساخته می شوند.

 

برای مثال در کارخانه ای که تعداد زیادی موتور در آن واحد مشغول به کار بوده و فواصل آنها تا تابلوی کنترل نسبتا زیاد باشد،از چراغ قرمزی که توسط کنتاکت بازی از کنتاکتور اصلی موتور روشن می شود استفاده می کنند.با استفاده از کنتاکتهای باز کنتاکتور می توان چراغ سبزی را که نمایشگر حالت خاموشی مدار است روشن نمود.در نقشه ها برای نمایش چراغ سیگنال از حرف h استفاده می شود.

 

تصویر چند لامپ سگنال از جلو و ساختمان آن

فیوزها

در کلیه تاسیسات الکتریکی برای جلوگیری از صدمه دیدن و معیوب شدن وسایل و نیز برای قطع کردن دستگاه های معیوب از شبکه که بر اثر عئامل مختلف از قبیل نقصان عایق بندی،ضعف استقامت الکتریکی یا مکانیکی و ازدیاد بیش از حد جریان مجاز(اتصال کوتاه)وسایل حفاظتی مختلف به کار می رود.این وسایل باید طوری انتخاب شوند که در اثر اضافه بار یا اتصال کوتاه در کوتاهترین زمان ممکن و قبل از اینکه صدمه ای به سیم ها و شبکه الکتریکی شبکه برسد،مدار قسمت معیوب را قطع کنند.یکی از این وسایل حفاظتی فیوز است فیوزها از نظر زمان قطع بر حسب منحنی ذوب سیم حرارتی داخل انها به دو نوع کند کار و تند کار تقسیم میشوند.

 

فیوز های تند کار زمان قطع کمتری نسبت به فیوزهای کند کار دارندو به همین دلیل در مصارف روشنایی استفاده می شوند.فیوز های کند کار دارای زمان قطع طولانی تری هستنند و در نتیجه برای راه اندازی موتورهای الکتریکی به کار میروند.تحمل جریان راه اندازی موتور در حدود 3تا 7 برابر جریان نامی است که بر روی کلیه فیوزها جریان نامی انها نوشته شده میشود.این جریان کمتر از جریان ماکزیمیم تحمل فیوز است.

 

فیوز در انواع فشنگی ،اتوماتیک(آلفا)،مینیاتوری، بکٌس،کاردی (تیغه ای)،شیشه ای یا کارتریج و فیوز های فشار قوی ساخته می شوند.

معمولا فیوزهای که در مدار قدرت به کار میروند،مدار کنتاکتور را در مقابل اتصال کوتاه محافظت میکند؛یعنی در واقع حفاظت سیم های رابط مدار را نیز بر عهده دارد.بنابراین در مدارهایی که مثلا فیوز 25 آمپری به کار می رود،ممکن است در مدار فرمان آنها از سیم یک یا یکو نیم استفاده شود.پس لازم است مدار فرمان با فیوز جداگانه ای حفاظت شود.

فیوزهای اتوماتیک یا آلفا نوعی فیوز خودکار است که عبور جریان بیش از حد مجاز از آن باعث قطع مدار می شود؛اما دوباره می توان شستی آن را به داخل فشار داد تا ارتباط برقرار شود.بعضی از فیوزهای خودکار دو عمل جریان زیاد و بار زیاد در مدار کنترل می کنند؛اما پس از قطع شدن ،باید پس از مدت کمی دباره شستی مربوطه را فشار داد تا مدار وصل شود.

در فیوز های اتوماتیک دو عنصر مغناطیسی و حرارتی وجود دارد که قسمت مغناطیسی آن اتصال کوتاه یا جریان زیاد و قسمت حرارتی آن (بیمتال) بار زیاد (افزایش جریان تدریجی) را قطع می کند.

 

کلید مینیاتوری نوعی فیوز اوتوماتیک است که از نظر ساختمان داخلی با فیوز آلفا شباهت دارد و از سه قسمت رله مغناطیسی (رله جریان زیاد زمان سریع)،رله حرارتی یا رله بیمتال (رله جریان زیاد تاخیری)و کلید تشکیل شده است.این مجموعه را نیز کلید موتور مینامند.این کلیدها در دو نوع L و G ساخته شده است.نوع Lدر مصارف روشنایی به کار می رود و تند کار است(LIGHT) و نوع G در راه اندازی وسایل موتوری مورد استفاده قرار می گیرد و کند کار است. این کلید ها در انواع تک فاز دو فاز و سه فاز ساخته می شوند.

 

کلید های محدود کننده

کلید محدود کننده(LIMIT SWITCH) که گاهی میکرو سویچ نیز نامیده می شوند،کلیدی است که برای قطع و وصل یک حرکت خطی یا دورانی و یا تعویض جهت دوران یک متحرک به کار می رود.

این کلید اهرمی دارد که وقتی دسته متحرک به آن برخورد می کند کنتاکتی را قطع می نماید. کنتاکت مذبور خود عامل فرمانی است برای ماشینی که هدف کنترل آنست.چنانچه از اسم این کلید بر می اید کلید یاد شده برای محدود کردن حرکت متحرک ها به کار می رود.مثلا در یک چرثقیل سقفی که در چند جهت حرکت می کند وقتی متحرک به انتهای هر قسمت از مسیر خود میرسد،یک کلید محدود کننده مدار رفت را از کار انداخته و مدار برگشت را مهیا میسازد.

مطلب مهمی که باید در کاربرد این کلید ها در نظر گرفت وضعیت کنتاکت ها در موقع وارد آمدن نیرو به اهرم آنها است.کارخانه های سازنده این وضعیت را بر حسب تعغیر طولی یا زاویه ای اهرمشخص می نمایند.

انواع لیمیت سویچ ساده

1-کلید محدود کننده فشار انتهایی

2-کلید محدود کننده ای قرقرهای

3-کلی محدود کننده قرقره اییک طرفه از چپ

4-کلید محدود کننده قرقرهای یک طرفه از راست

5-کلید محدود کننده قرقر ه ای دو طرفه

6-کلید محدود کننده آنتنی دو طرفه

کلید تابع فشار(کلید های گازی)

 

این کلید ها برای کنترل سطح گاز داخل مخازن و کمپرسورها،تنظیم فشار آب داخل لوله ها و روشن و خاموش کردن اتوماتیک این دستگاه ها مورد استفاده قرار م گیرد.عامل فرمان این کلید ،فشار گاز یا مایع داخل مخزن است.

عامل قطع و وصل این کلید گاز می باشد اصول کار آن بدین صورت است که که فشار گاز موثر بر هر صفحه نیرویی معادل F=P.A ایجاد می نماید(P فشار و A سطح مقطع صفحه است).در رله ها F باعث جابه جایی صفحه می شود.این جابه جایی از طریق یک اهرم منتقل شده و کنتاکتی را قطع و وصل می نماید.نیروی برگردان را فنر زیر صفحه ایجاد می کند.پس با انتخاب فنر های مختلف می توان فشار های کم یا زیاد را بر روی صفحه اثر داده و قطع و وصل کنتاکت را بطور دلخواه تنظیم نمود.

 

کلید های شناور

کلید های شناور برای کنترل سطح آب یا مایهات داخل منبع ها،استخر ها و مخازن مورد استفاده قرار می گیرد.ساختمان این کلید از وزنه تعادل ،یک قسمت شناور و یک میکرو سویچ تشکیل شده است.هنگامی که قسمت شناور را تنظیم می کنند با تغیر سطح مایع داخل مخزن شناور تغیر مکان داده به میکرو سویچ داخل کلید فرمان می دهد و باعث قطع و وصل مدار می شود.

 

چشم های الکتریکی(سنسورها)

این کلید نوعی کلید فرمان دهنده است که بدون برخورد فیزیکی با دست یا هر وسیله دیگری توسط سیستم چشم الکتریکی از فاصله حداقل یک میلی متر و حداکثر8متر واکنش نشان میدهد و فرمان صادر می کند همچنین به وسیله رله ای که در داخل آن به کار رفته ،کنتاکت های را باز می کند یا می بندد و در نتیجه به دستگا ه های مورد نظر فرمان میدهد.از این کلید در دستگاه های صنعتی و خطوط تولید استفاده فراوان می شود.

 

رله زمانی (تایمر)و انواع آن

یکی از وسایل فرمان دهنده مدار های کنترل اتوماتیک ،تایمر ها یا رله های زمانی هستنند که وظیفه کنترل مدار را برای مدت زمان معینی بر عهده دارند.

اصول کار رله ها همانند کنتاکتور ها است با این تفاوت که در رله ها:

1-تمام کنتاکت ها از لحاظ فرم ظاهری شبیه هم هستنند و در مدار های فرمان شرکت می کنند .

2-کنتاکت ها بنا به مقتضیات کار ممکن است به طور لحظه ای یا با تاخیر زمانی قطع و وصل شوند . در این صورت نام رله ،رله لحظه ای یا رله با تاخیر زمانی خواهد بود.

3-رله ها همچنین ممکن است دارای کنتاکت های لحظه ای یا با تاخیر زمانی باشند.البته منظور از تاخیر زمانی فاصله زمانی است که بین عمل کنتاکت (اعم از باز شدن یا بسته شدن) از لحظه اتصال سیم پیچ رله به ولتاژ به وجود می آید.

تا کنون در صنعت برق رله های زیادی ساخته شده اند که مشخصات مختلفی داشته و هر یک برای کار بخصوصی مورد استفاده قرار می گیرند.برای مثال در انتقال انرژی و حفاظت خطوط ،از یک رله خاص استفاده می کنند.یک جور رله دیگر که مشخصات بخصوص دیگری دارد در صنعت نساجی و رله دیگر در جای دیگر....

 

من چند رله را برای دوستان معرفی می کنم که از مشهورترین و پر کاربد ترین رله ها هستنند البته اگر دوستان می توانند رله های دیگری را معرفی کنند خیلی خوب میشه

 

1-رله زمانی موتوری یا الکترو مکانیکی

این رله بر اساس ساعتی کار میکند که محرک چرخ دنده های آن موتور آسنکرو سنکرو و بیشتر موتور با قطب چاکدار است می باشد.اصول کار آن به این صورت است که دور موتور توسط یک سیستم چرخ دنده کاهش می یابد بطوری که در نهایت ،آخرین چرخ دنده کنتاکت را خیلی به آرامی با یا بسته می کند. زمان شروع رله از لحظه راه اندازی موتور محسوب می شود.

توسط این رله می توان زمان هایی از حدود ثانیه تا حدود ساعت ،و حتی روز و هفته تنظیم نمود.

 

محل دیسک در لحظه شروع به کار ،قابل تنظیم است و پس از تنظیم زمان آن (توسط زایده خارجی) و تغذیه تایمر ،موتور با دور ثابت به حرکت در می آید و با گردش موتور ،زمان تایمر شروع می شود. پس از گردش ،به علت برخورد با زایده دیسک ،متوقف می شود و به میکرو سویچ داخلی فرمان می دهد و کنتاکت های تایمر عمل می کنند و به طور اتوماتیک قطع می شوند و موتور یا هر وسیلهء دیگر از کار می افتد.البته رله های جدیدی است که هنگام عمل کنتاکت بازی را بسته و کنتاکت بسته ای را باز می کند و می توان موتوری را خاموش یا روشن کرد یا نیرو را از مو توری به موتور دیگر انتقال داد .

 

2-رله زمانی الکترونیکی

از تایمر های الکترونیکی برای تنظیم زمان های کمتر از ثانیه تا چندین ثانیه استفاده می شود. در ساختمان این تایمر ها ،از مدار ها و اجزای الکترونیکی استفاده می شود.

در در نوعی از این تایمر ها با شارژ و دشارژ شدن یک خازن بوبین یک رله کوچک تحریک می شود. اصول ساختمان رله الکترونیکی بر مبنای مدار RC (خازن و مقاومت)و بر حسب تاخیر زمانی استوار است .تنظیم این نوع تایمر ها بستگی به مقاومت سر راه خازن دارد.

در ساده ترین نوع تایمر الکترونیکی در تایمر نوع خازنی ،رله هنگامی وصل می شود که خازن شارژ بشود و ولتاژ دوسر آن برابر ولتاژ وصل رله گردد.پس از وصل رله ،با ذخیره شدن در خازن روی مقاومتی که توسط کنتاکت باز رله به دو سر خازن وصل می شود تخلیه می گردد.در این نوع با تعغیر ظرفیت خازن می توان زمان تایمر را تنظیم کرد.

 

3-رله زمانی نیو ماتیکی

در این رله ا خاصیت ذخیره سازی و فشردگی هوا استفاده می شود .به این ترتیب که رله هنگام رها شدن،خیلی راحت رها می شود.

وقتی که بوبین تحریک قسمت متحرک را جذب می کند ،اهرم،قطعه ای را که به شکل دم آهنگری است فشار خواهد داد .هوای دم از طیق سوپاپ یک طرفه خارج می شود. وقتی که بوبین از تحریک خارج می شود ،فنر دم را منبسط می کند .دم از طریق سوپاپ تنظیم ،از هوا پر می شود.سرعت انبساط دم در رابطه با پیچ تنظیم تفاوت می کند وقتی که دم به حالت عادی برگشت ،کنتاکت ها عمل می کنند.بنابراین به وسیله تنظیم کردن پیچ تنظیم ،عمل کردن کنتاکت ها را می توان تعقیر داد.کار این زمان سنج شبیه تایمر موتوری است ؛با این تفاوت که زمان سنج موتوری پس از تنظیم و وصل بوبین آن به ولتاژ شروع به کار می کند،ولی زمان سنج نیو ماتیکی پس از قطع بوبین آن از ولتاژ شروع به کار می کند.

 

4-رله زمانی بی متال یا حرارتی (تایمر حرارتی)

این نوع تایمر با استفاده از خاصیت بی متال کار می کند و در انواع رله ذوب شونده ،رله حرارتی بی متال و رله حرارتی منعکس کننده میله ای ساخته می شوند.زمانی که جریان از بی متال عبور می کند گرم میشود و پس از مدتی در اثر تعقیر شکل عمل کرد مدار را قطع یا وصل میکند.دقت این نوع تایمر زیاد نیست و آب و هوای محیط بر روی آن اثر می گذارد به طور کلی می توان رله های زمانی را به دو دسته تقسیم کرد:

الف-رله های تاخیر در وصل(ON-DELAY) :به رله ای گفته می شود که باید به رله انرژی داده شود و سپس رله عمل کرده کنتاکتی را باز یا بسته کند؛مثل رله زمانی موتوری.

ب-رله تاخیر در قطع(OFF-DELAY) :به رله ای گفته می شود که بعد از قطع شدن انرژی عمل کرده کنتاکتی را باز یا بسته کند؛مثل رله نیو ماتیکی.

 

5-رله زمانی هیدرو لیکی

در این رله ها از سیستم هیدرو لیکی جهت تاخیر در مدار استفاده می شود. طرز کار آن طوری است که وقتی جریان برق به رله وصل می شود ،مقداری روغن در داخل آن جابهجا می شود.

برای بازگشت روغن به مکان اولیه زمانی لازم است که این زمان را به عنوان زمان تایمر در نظر میگیرند.این رله ها را در مدارهای مختلف به کار می برند.اگر کسی از دوستان توضیح بیشتری در ارتباط با این رله دارد لطفا ارائه بده تا مطالب کامل تر شود.

 

ترموستات

ترموستات نوعی رله حرارتی است که در مقابل حرارت محیط حساس بوده و عمل میکند.این وسیله در دستگاه های مختلف صنعتی کاربرد فراوان دارد و وظیفه تعادل حرارتی دستگاه را بر عهده دارد.در صورتی که درجه حرارت از حد تنظیمی فراتر رود ،کلید عمل کرده یک کنتاکت باز را می بندد و یا کنتاکت بسته ای را باز می کند.از ترموستات بیشتر در وسایل حرارتی و برودتی مانند شوفاژ،یخچال،و چیلر استفاده می شود.

 

کلیدهای تابع دور(گریز از مرکز)

کلید های تابع دور در بعضی الکترو موتورهای یک فاز جهت خارج کردن سیم پیچ کمکی از مدار و در موارد دیگر مانند ترمز جریان مخالف به کار می رود.ساختمان آنها از یک محور و دو وزنه تشکیل شده که به وسیله یک طوق و یک فنر حول محور حرکت می کند و با زیاد و کم شدن سرعت موتور یا وسیله چرخنده ،وزنه های دو طرف به محور نزدیک یا دور می شود ؛به این ترتیب طوق روی محور حرکت می کند و باعث قطع و وصل کلید می شود.

[epour 10]

سلام عکس ضمیمه رو پیدا نمیکنم لطفا دوباره آپ کنید یا برام email کنید ممنون

email:e.pouradineh@gmail.com

[کهربا 18089]

رنگ های سیم در سیستم 3 فاز

 

فاز r قرمز

فاز s زرد

 

فاز t آبی

 

و برای نول بوبین ها و چراغ سیگنال ها سیاه

 

ارت زرد با خط سبز

 

 

رنگ شمش

 

فاز r قرمز

 

فاز s زرد

 

فاز t آبی

 

نول مشکی

 

ارت سبز

[siyavash2010 10]

سلام و خسته نباشید

بابت مطلب خوبتئن ممنون

مطلبی درباره انواع تست های تابلو و روش های تست و چگونگی و شرح تست ها نیاز دارم

اگه کسی مطلبی داره یا سایتی که بهم معرفی کنه ممنون میشم

با تشکر

[esnak 16]

سلام

اگه کسی کاتالوگ فارسی یا انگلیسی بریکرهای ABB 33 kv را داشته باشه و بزاره برا دانلود ممنون میشم.

[mr.elber 11]

برق مصرف شده در واقع همان کار الکتریکی می باشد برای اندازه ایگری میزان برق مصرف شده از کنتورها استفاده می شود که انواع مختلفی دارند. در این مقاله انواع کنتور و کارکرد و طریقه قرار گرفتن هریک در مدار و طریقه خواندن آن ها و ... بیان شده است.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

رمزش چیه؟

[am in 25041]

رمزش چیه؟

www.noandishaan.com

[spow 44197]

انواع تابلوهای برق

 

تابلو برق چيست؟

 

 

تابلو برق عبارت است از فضايي که تجهيزات برقی در آن نصب می شوند.در تعريف تابلو برق لزومی ندارد آنرا حتمأ يک فضای بسته فلزی بدانيم بلکه فضای بسته فلزی، نوعی از تابلو محسوب می شود. مشکلات ناشی از نصب تجهيزات و خطرات ناشی از عوامل محيطی و پديده هايي مانند اتصال کوتاه که در تجهيزات الکتريکی روی می داد و در دسترس بودن تمام قسمتهای برقدار از سوی اپراتور، سازندگان را بر آن داشت تا ايمنی بيشتری را تامين کنند، از اين رو تابلو برق به شکل محفظه بسته طراحی شد تا تجهيزات داخل آن غير قابل دسترس باشند.

 

انواع

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

از لحاظ ساختار :

تابلوهای Metal Enclosed : تابلوهايي به شکل محفظه تمام بسته فلزی که تمام تجهيزات الکتريکی اعم از کليدها، ترانسهای جريان و ولتاژ، لوازم اندازه گيری، شينه ها و ... در داخل آن نصب می شود.این تابلو برق ها به دو دسته تقسیم می شوند:

1- تابلو برق های Metal Clad: اين نوع تابلو برق ها نوعي از تابلوهای Metal Enclosed هستند که در آنها، محفظه های مختلف از يکديگر جدا شده اند. اين امر باعث می شود تا اگر خطايي در يکی از محفظه ها روی دهد، اين خطا به محفظه های ديگر انتقال پيدا نکند و ساير محفظه ها نيز تحت تأثير آن آسيب نديده و محفوظ می مانند.

يک تابلو برق Metal Clad به چهار بخش تقسيم می شود :

- محفظه باسبار

- محفظه سر کابل

- محفظه LV (کنترل) که تجهيزات اندازه گيری، حفاظتی و کنترلی در آن قرار می گيرند.

- محفظه کليد

 

2- تابلو برق های Compartment Type: اين نوع تابلو برق ها نوعي از تابلوهای Metal Enclose هستند که در آنها، محفظه های مختلف از يکديگر جدا نشده اند.

در طراحی يک تابلو برق بايد موارد زير در نظر گرفته شود :

- شرايط محيطی (جهت بهره برداری)

- شرايط لازم برای نصب

- شرايط حفاظتی

 

انواع تابلو برق از لحاظ محل نصب :

- داخلی (Indoor) : تابلو برق در فضای بسته مانند داخل سالن يا سوله نصب می شود.

- فضای باز (Outdoor) : تابلو برق در فضای باز نصب می شود.

 

تقسیم بندی تابلو برق ها :

1-تابلو برق های فیکس (Fix) :

-تابلو برق های ایستاده چند منظوره(Multi Purpose):این تابلو برق ها بصورت ایستاده قرار میگیرند و تابلو برق های چند منظوره می باشند وداخل انها می توان تجهیزات کنترل-قدرت-پنوماتیکی و...نصب کرد.

-تابلوبرق های دیواری(Wall Mounting):این تابلو برق ها به دو دسته تابلو برق های روکار(On Surface)و تابلو برق های توکار (Flush Mounting)تقسیم میشوند.

-تابلو برق های (Rack):تابلو برق هایی هستند که حالت قفسه قفسه دارند و محفظه های اندازه گیری-الکترونیکی-کنترل ومخابراتی و... روی انها نصب می شود.

*تابلو برق های Swing نوعی از تابلو برق های Rack هستند که دارای در متحرک می باشد و مزیت ان این است که پشت تجهیزات ان قابل رویت است و دسترسی به پشت تجهیزات فراهم است این مدل بسیار گران است و درب ان هم شیشه ای است.

 

2-تابلو برق های کشویی (Withdraw able):

-تابلو برق های کنترل موتورها(Motor Control Center(MCC)):این تابلو برق ها بصورت کشویی ساخته می شود و برای کنترل موتورها ساخته می شود .این تابلوبرق ها بخاطر مزیت تابلو برق های کشویی بسیارگران هستند.

-تابلو برق های مرکز قدرت(Power Center):این تابلوبرق ها برای تغذیه تابلوهای MCC استفاده میشوند و یک تابلوبرق توزیع است و میتواند چند تا تابلوی MCC را تغذیه کند در این تابلو برق ها کلیدها بیشتر از نوع هوایی هستندوبعد از پست اصلی استفاده می شوند.

 

*تابلو برق های مدولار:نوع پیشرفته تابلوبرق های فیکس ایستاده است. هر فیدر به شکل یک مدول در تابلو برق نصب شده وبه وسیله یک صفحه فلزی از فیدر بالایی وفیدر پایینی خود جدا می شوند و از لحاظ دسترسی به سر کابل به دو نوع کلی تقسیم می شوند:

 

-دسترسی از پشت

-دسترسی از جلو :در این حالت معمولا" در کنار درب اصلی تابلو برق درب کوچکی به نام درب کناری تعبیه شده و اتصالات کابل ها به فیدرها از طریق این درب انجام میشود این نوع سلولها را از لحاظ محل ورود سر کابل های ورودی وخروجی میتوان به ورود از بالا و ورود از پایین تقسیم نمود.

 

*انواع تابلوبرق ها از لحاظ ايستايي :

ايستاده(Self Standing / Free Standing) :تابلو برق حالت خود ايستا دارد ( نياز به مهار آن توسط سازه ی ديگری نيست و يا به ديگری تکيه ندارد.)

ديواری (Wall Mounted) : تابلو برق هايي که روی ديوار نصب می شوند.

اين تابلو برق ها اگر روی سطح ديوار نصب شوند، روکار، Surface Mounted و اگر داخل ديوار جاسازی شوند، توکار، Flush Mounted يا Recessed Mounted ناميده می شوند.

 

انواع تابلوبرق ها از لحاظ سطح ولتاژ

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

تابلوبرق ها از لحاظ سطح ولتاژ به دو دسته تقسيم می شوند:

تابلو برق هاي فشار ضعيف(LV) تا 1000V

تابلو برق هاي فشار متوسط (MV) از 1000V تا 36000V

 

تابلو برق های فشار ضعيف :

تابلو برق هاي فشار ضعيف در سطح ولتاژ کمتر از 1000V قرار دارند.

مطابق IEC60439-1 تابلوبرق فشار ضعيف ترکيبی است از يک يا چند وسيله قطع و وصل (Switching Device)فشار ضعيف همراه با تجهيزات کنترلی، اندازه گيری، نشانگر، حفاظتی، تنظيم کننده و ... مربوط به خود که نحوی کامل نصب و سوار شده و کليه Interconnection ها و اتصالات الکتريکی و مکانيکی داخلي و قطعات ساختمانی را شامل گردد.ولتاژ نامی تابلو برق های فشار ضعيف معمولأ تا 690V و ولتاژ سرويس تا 400V می باشند.

تابلو برق های فشار ضعيف معمولأ در دو نوع زير ساخته می شوند :

تابلو برق ايستاده (Fix) ثابت

تابلو برق ايستاده (Withdraw able) کشويي

تابلو برق های فشار متوسط :

تابلو برق های فشار متوسط در سطح ولتاژ بين 1000V تا 36000V قرار دارند.

اجزای اصلی يک تابلو برق فشار متوسط شامل بدنه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

کليد (دژنکتور) و يا کنتاکتور فشار متوسط، رله، باسبار، ترانفورماتور ولتاژ و جريان، لوازم اندازه گيری و تجهيزات کنترلی می باشد.

تابلو برق های فشار متوسط به دو دسته کلی تقسيم می شوند:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

برق های فشار متوسط ثابت(Fix)

تابلو برق های فشار متوسط کشويي (Withdraw able)

[seyed mehdi hoseyni 27119]

کلیدها

کلیدها وسیلههای قطع انرژی الکتریکی هستند. و میتوان آنها را از لحاظ جریان و ولتاژ کاری به انواع مختلف تقسیم کرد. در نقشه کلید را با حرف S و یک اندیس که نشانگر شماره آن است نشان میدهند.

کلیدهای اتوماتیک

کلیدهای اتوماتیک: امروزه بیشتر اقسام کلیدها در مقابل جریان غیر مجاز نیز حساس بوده و مانند فیوز هنگام عبور جریان خارج از محدوده جریانشان عمل کرده و به صورت خودکار انرژی الکتریکی را قطع مینمایند. به این گونه کلیدها کلیدهای اتوماتیک میگویند. در نقشه کلید را با حرف Q و یک اندیس که نشانگر شماره آن است نشان میدهند. در ادامه انواع این کلیدها را میشناسیم:

• کلید MCB : ( Miniature Circuit Beaker قطع کننده مدار کوچک ) یک نوع کلید اتوماتیک کوچک است. در این کلیدها یا از خاصیت حرارتی و یا از یک میدان مغناطیسی که شدت آن با تغییر جریان عبوری از فیوز تغییر میکند، جهت عملکرد فیوز، استفاده شده است. بنابراین این فیوز یا حالت تندکاری و یا حالت کندکاری را دارد. معمولا حالت تندکار را با حرف B و کندکار را با حرف C نشان میدهند.
  این فیوز در آمپرهای 6 تا 100 در بازار وجود دارد.
  

 

 

• 
  
• کلید MCCB : (Moulded case circuit breaker قطع کننده مدار محفظه دار ) این کلیدها که به کلیدهای کامپکت نیز معروفند ، برای کنترل جریان تا 1600 A مورد استفاده قرار میگیرند و قابل تنظیم نیز هستند. و میتوانند به وسیله سوکتهایی به ماژول های حفاظتی و کمکی متصل گردند.
  

 

 

• کلید RCD : ( Residual Current Device دستگاه جریان نشتی ) این کلید جهت حفاظت از جان افراد در برابر برق گرقتگی و یا جلوگیری از نشت برق به زمین میباشد. روش کار آن بدین صورت است که جریان عبوری از سیم فاز و یا فازها را با جریان عبوری ازسیم نول میسنجد و هر گاه این دو برابر نبودند، میفهمد که جایی جریان به زمین نشتی میکند. حال این نشتی میتواند از طریق برق گرفتگی یک انسان و یا اتصال برق به صورت مستقیم به زمین باشد. در هر صورت برق به وسیله کلید در این وضعیت قطع میگردد. جریانی نشتی که به وسیله این گونه کلیدها قابل تشخیص است به صورت معمول 30mA میباشد و در بعضی از انواع این کلیدها به وسیله ولومی قابل افزایش ( کاهش حسساسیت کلید ) است.
  
  

[seyed mehdi hoseyni 27119]

تابلوی برق در حقيقت يک محفظه می باشد که تجهيزات الکتريکی را در بر می گيرد و البته تابلو ها می توانند در بر گيرنده تجهيزات پنيوماتيک نيز باشند مانند شير های برقی ، کمپرسور و …. به طور کلی لازم به ذکر است که جهت فراگيری فنون مربوط به تابلوهای برق نياز به فراگيری چندين آيتم اصلی می باشد که در ذيل به اختصار عنوان می کنم : 1- اصول کلی و استانداردهای مربوط به تابلو های برق و محفظه های الکتريکی مانند درجه حفاظتی IP و درجه بندی جداسازی محفظه ها Segregation و مقابله با عوامل جوی و … 2- اصول تخصصی در مورد تابلو های برق ، مقادير نامی مانند ولتاژ و جريان نامی و.. 3- آشنايی با تجهيزات الکتريکی و عملکرد آنها و نحوه انتخاب صحيح آنها 4- آشنايی با تاسيسات الکتريکی وآُشنا با محاسبات مربوطه 5-آشنايی با دروسی مانند رله و حفاظت سيستم ها–طرح پست الکتريکی و … 6- آشنايی با طراحی مدارات فرمان و کنترل و لاجيک جهت فراگيری هر يک از فنون ياد شده لازم است به صورت جداگانه اقدام به فراگيری نمود. البته وقتی تنها در مورد تابلو های برق صحبت به ميان می آيد آيتم های يک و دو فوق الذکر بسيار پررنگ تر می باشند. البته در حرفه تابلو سازی علوم مهم ديگری نيز نقش دارد که از نام بردن کليه آنها صرف نظر می کنم مانند علم ارگونومی و ….. به صورت کلی در مورد تابلو های برق اصول کلی و استاندارد و همچنين تعاريف کلی وجود دارد و بسيار حائز اهميت است مثلا نوع تابلو از نظر ساختمان آنها به عنوان مثال تابلوهای ايستاده – ديواری – ميزی – رک و … و هر يک از آنها ساختمان منحصر به فردی دارند و کاربرد آنها نيز متفاوت است. همين جا لازم است به اين نکته اشاره کنم که تشريح کليه مسائل مربوط به تابلو های برق در اين سایت غير عملی است .دوستان علاقه مند با توجه به راهنمايی های من می توانند در اين زمينه تحقيق کنند واطلاعات لازم را بدست آورند و البته می توانند سوالات تخصصی خود را در کامنت ها عنوان کنند و من نيز در صورت امکان راهنمايی خواهم کرد.

درفایل زیر مطالب بسیار زیادی گردآوری شده است که می تواند راهنمای خوبی در برای کسانی که بدنبال آشنایی مقدماتی با تابلو هستند باشد.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[مجید بهره مند 43111]

مواردي كه تحت شرايط محيطي استاندارد براي طراحي و بهره برداري تابلوهاي برق اهميت دارد محدوده دماي هوا -رطوبت هوا-ارتفاع از سطح دريا و نوع الودگي است كه هر كدام داراي مقرراتي به شرح زير است:

1-(ambient air temperature):طبق استاندارد iec60439 دماي استاندارد درجه گرماي هوا در 24 ساعت بايدبطور نرمال 35 درجه سانتي گراد باشد و مقدار ماكزيمم ان نبايد از40 درجه سانتي گراد بيشتر شود وهمينطور مقدار مينيمم ان نبايد از 5-درجه سانتي گراد كمتر باشد..

2-(atmosfer humidity):طبق استاندارد iec60439 در هواي پاك كه رطوبت نسبي است رطوبت هوا نبايد در حداكثر مجاز دماي هوا كه40درجه سانتي گراد است بيشتر از 50درصد باشد.

3-(altitude):طبق استاندارد iec60439 ارتفاع از سطح دريادر سطح ولتاژ فشار ضعيف نبايد از مقدار 2000متر تجاوز كند كه در سطح ولتاژ فشار متوسط از 1000متر نبايد تجاوز كند.

انواع آلودگي:

-درجه يك:آلودگي وجود ندارد يا الودگي از نوع خشك مي باشد.

-درجه دو: الودگي از نوع خشك مي باشد كه با رطوبت به نوع هادي تبديل ميشود.

-درجه سه: الودگي از نوع هادي و به شكل موقتي وجود دارد و (ايتم دو).

-درجه چهار:آلودگي از نوع هادي و بطور دايمي وجود دار