معرفی کتاب های شهرسازی

[Mohammad Aref 120452]

طراحی شهر خرد:مبانی وچارچوب ها

مؤلف: دکتر علی مدنی پور

مترجم: دکتر بهادر زمانی

مروری بر ادبیات شهرنشینی و شهرگرایی مبین این واقعیت است که تا کنون تعریف واحدی از شهر نزد صاحبنظران مقبولیت عام نیافته است. اگر تعریف پدیده ای تا این حد پیچیده باشد، طراحی و تدبیر آن به مراتب پیچیده تر خواهد بود. از این رو یکی از تهدیدهای پیش روی شهرسازان در مواجهه با مسائل پیچیده شهری، تصمیم گیری شتابزده و سطحی و تجویز راه حل بدون قرائت و تبیین دقیق و عمیق و تحلیل واقع بینانه، همه جانبه و یکپارچه مسائل و بی توجهی به مبانی ای است که این تبیین و تحلیل باید بر آن استوار باشد. در کتاب " طراحی شهر خرد " قابلیت بشری برای تبیین عقیده (باور و پندار) و عمل (فعل و کردار) مرتبط با عقل تعریف می شود.

[Mohammad Aref 120452]

خوانش مفاهیم طراحی شهری

 

 

مؤلفان: متیو کرمونا، استیو تیزدل

مترجمان: کامران ذکاوت، فرناز فرشاد

طراحی یک فعالیت خلاقانه، تحلیلی و مسئله گشایی است که در خلال آن هدف ها و محدودیت ها مورد سنجش قرار گرفته و تعدیل می شوند. مسئله و راه حل های احتمالی آن مورد بررسی قرار می گیرند و بهترین راه حل ها، از آن استخراج می شوند. این کتاب شامل 8 بخش می باشد:

• بخش اول: درک طراحی شهری
  
• بخش دوم: بعد ریخت شناسی
  
• بخش سوم: بعد ادراکی
  
• بخش چهارم: بعد اجتماعی
  
• بخش پنجم: بعد بصری
  
• بخش ششم: بعد عمل کردی
  
• بخش هفتم: بعد زمانی
  
• بخش هشتم: تحقق و اجرای طراحی شهری.
  

[Mohammad Aref 120452]

نظارت مدیریت شهری در برنامه پنجم توسعه کشور

 

مؤلفان: سید مناف هاشمی، حبیب اله طاهرخانی، میثم بصیرت

ناشر: مؤسسه نشر شهر

قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران (1394 - 1390) مصوب جلسه علنی مورخ 1389/10/15 مجلس شورای اسلامی که برخی از مواد آن از سوی مجلس محترم شورای اسلامی به مجمع محترم تشخیص مصلحت نظام ارسال گردیده و پس از اظهار نظر مجمع یاد شده طی نامه شماره 419/73285 مورخ 1389/10/30 مجلس شورای اسلامی به دولت ارسال و در تاریخ 1389/11/10 توسط رئیس جمهور جهت اجرا ابلاغ گردید. برنامه پنجم توسعه، شامل 235 ماده بوده و در 9 فصل با عناوین زیر تدوین شده است:

• فصل اول: فرهنگ اسلامی ایرانی
  
• فصل دوم: علم و فناوری
  
• فصل سوم: اجتماعی
  
• فصل چهارم: نظام اداری و مدیریت
  
• فصل پنجم: اقتصادی
  
• فصل ششم: توسعه منطقه ای
  
• فصل هفتم: دفاعی، سیاسی و امنیتی
  
• فصل هشتم: حقوق قضائی
  
• فصل نهم: بودجه و نظارت
  

[Mohammad Aref 120452]

دستیابی به رشد هوشمندانه شهری

 

انجمن بین المللی مدیریت شهر و استان و شبکه رشد هوشمندانه

مترجم: عباس آذری

شهر نیز مانند موجودات زنده به رشد نیاز دارد.رشد متناسب و پایدار می تواند عامل مؤثری برای پیشرفت و شکوفایی شهرها باشد. به عبارت دیگر، شهرها نیاز به توسعه ای هماهنگ و برنامه ریزی شده دارند تا با توجه به قابلیت و توان موجود، نیازهای شهروندان کنونی و همچنین نسل های آینده را برآورده کنند. عدم توجه به توسعه پایدار می تواند مشکلات فراوانی را برای مردم و مدیران شهری ایجاد کند که از این جمله می توان خدمات شهری نامناسب، آلودگی هوا، انباشته شدن انواع پسماندها، آلودگی خاک،ترافیک سنگین، تأسیسات و زیرساخت های شهری ناکارآمد، حاشیه نشینی و انواع آسیب های اجتماعی را نام برد. این کتاب می تواند راهنمایی مناسب برای مدیران و تصمیم گیران شهری، برنامه ریزان و طراحان شهری، معماران، کارشناسان محیط زیست باشد، همچنین می تواند برای تمام کسانی که با مقوله شهر ارتباط دارند، مفید باشد.

[Mohammad Aref 120452]

تراکم در توسعه شهر

 

تراکم و توسعه شهری مطلب بحث انگیز و گاهی گیج کننده است. هر تصمیمی در مورد تراکم به طور کلی می‌تواند تأثیر چشم‌گیری بر بهداشت، محیط شهری کارآیی شهر و رشد انسانی داشته باشد. هدف کتاب، متخصصانی هستند که درگیر توسعه شهری‌اند و باید به توصیه یا تصمیم‌گیری مربوط به تراکم بپردازند. و تأکید بر کسانی است که به طراحی و تصمیم‌سازی مربوط به سکونت‌گاه‌های انسانی و سر پناه برای گروه‌های کم‌درآمد مشغولند.

 

اهداف این گزارش در مقدمه چنین تشریح شده است:

-توضیح مسائل مربوط به تراکم

بررسی تجارب و مواردی که تراکم نقش مهمی در توسعه شهری دارد

شناخت مهم‌ترین متغیرهای مربوز به تراکم و اجرا

-انتشار اطلاعاتی که در حین مطالعه به دست آمده و فراهم کردن نکات، ابزار‌ها و اصول راهنما و مرجع برای کمک به تصمیم پیری در رابطه با تراکم شهری بخصوص در جایی که به سکونتگاه اقشار کم درآمد‌ها مربوط می‌شود. گزارش درسه قسمت اصلی تنظیم شده است. بخش نخست به مفهوم بندی تراکم و درک از آن و نتایج عمده می‌پردازد. بخش دوم به برنامه‌ریزی و فرایند طراحی در رابطه با تراکم تأکید می‌کند و بخش سوم به مدیریت و جنبه‌های حقوقی تراکم پرداخته و نقش ضوابط و اعمال آن‌ها را برجسته می‌سازد.

 

تجربه‌های مناسبی از طراحی شهری و تراکم در کشورهای مختلف نیز در کتاب وجود دارد.

[Mohammad Aref 120452]

 

شهر وکارکردهای اجتماعی آن از جمله مباحث اصلی و تاثیر گذار در حوزه توسعه پایدار و سلامت شهری است که می تواند رابطه پایداری فضای شهری را با فضای اجتماعی بیان کند. هدف کتاب شهر و کارکردهای اجتماعی آن، بررسی رابطه علت و معلولی فضای اجتماعی و فضای شهری به صورت یک دیاگرام علّی است و سعی دارد مشخص کند که این دو متغیر هرگز از یکدیگر قابل تفکیک و تمایز نیستند. این کتاب در 11 بخش (دفتر) به شرحل تدوین شده است:

دفتر اول: شهرو عناصر آن

دفتر دوم: محله و عناصر آن

دفتر سوم: فضای شهری و توسعه

دفتر چهارم: توسعه و عناصر آن

دفتر پنجم: تحرک اجتماعی

دفتر ششم: روابط اجتماعی فضای شهری ایران

دفتر هفتم: سرمایه اجتماعی در فضای شهری

دفتر هشتم: سلامت و توسعه پایدار

دفتر نهم: سرمایه اجتماعی و سلامت شهری

دفتر دهم: رفاه اجتماعی و توسعه پایدار

براین اساس، کتاب شهر و کاکردهای آن در مباحث مطرح شده تلاش کرده است که فضای اجتماعی وعناصر آن را در کالبد سخت و فضای مشوش شهری مورد بررسی قرار دهد تا بتواند راهکارهایی را تا حد توان برای بهزیست زندگی اجتماعی انسان بیان کند.

[Mohammad Aref 120452]

فضا، شهر و نظریۀ اجتماعی

فضا، شهرو نظریۀ اجتماعی، فرن تانکیس، ترجمۀ حمیدرضا پارسی و آرزو افلاطونی، انتشارات دانشگاه تهران،1390

 

شهر مهم ترین کانون اسکان اجتماعات انسانی است و از این رو تحلیل مناسبات درون شهری و برون شهری همواره با نظریات جامعه شناسانه پیوند دارد. تحلیل جامعه شناختی شهر می تواند در سطح کلان بر مبنای ساختارها و نظام های بالادست و در سطح خرد بر مبنای تفسیر کنش های افراد، زندگی روزمره آن ها و پدیده های کوچک مقیاس صورت گیرد. کتاب حاضر بر آن است که از زوایه موضوعات مختلف اجتماعی چون تفاوت اجتماع و جامعه، جنسیت، انزوا و اجتماع، تفاوت های فرهنگی، سیاست های فضایی، جنبش های اجتماعی و ذهنیت به پدیده شهر نگاه کند و کیفیت تاثیر این واقعیت های اجتماعی را بر تولید شکل های مختلف شهری را بکاود.

 

 

در فصل اول به بحث دربارۀ روابط اجتماعی در شهر از خلال انزوا یا به عبارت دیگر تنهایی و خلوت پرداخته می شود. شکلی از تنهایی در میان انبوه جمعیت شهری که با یکدیگر بیگانه هستند وجود دارد. چنین تنهایی ای نوعی آزادی عمل را، تحت لوای گمنامی در شهر، به ساکنان اعطا می کند و همین امر «زمینه شکل گیری خرده فرهنگ ها، پیوندهای اجتماعی داوطلبانه و خلاق و از نوساختن اجتماع را فراهم می کند» (تانکیس، 139: 13). به عبارتی بیگانگی افراد نسبت به یکدیگر در شهر و گمنامی آن ها به سادگی شاخص منفی و از خود بیگانه ساز زندگی شهری تلقی نمی شود، بلکه فرصتی است که حقوق و آزادی های وسیع تری را برای شهروندان به ارمغان می آورد. نویسنده از روابط اجتماعی شهر به مفهوم بی تفاوتی می رسد و آن را رابطه اجتماعی کلیدی در شهر می داند. «از نظر زیمل، روابط بی تفاوتی یا حتی با اکراه، اصولا روابطی اجتماعی هستند که تنها راه عملی، برای همراه بودن با تعداد بیشماری بیگانه در فضاهای پرازدحام شهر را نشان می دهند» (همان: 17). این روابط نشانه فاصله اجتماعی است که به تعبیر لوییس ویرث به دلیل مجاورت فیزیکی و کثرت برخوردهای اجتماعی ایجاد می شود. از منظر دیگر می توان از این اخلاقیات بی تفاوتی به «اخلاقیات مدارا» (همان:37) تعبیر کرد. ویرث در این باره باور دارد که بی تفاوتی در شهر اگرچه از وفاداری ها و علایق را می کاهد، اما همزمان خصومت و کینه ها را نیز تضیف می کند.

 

فصل دوم فضاهای تقسیم و تفاوت نام دارد و به بازتاب های فضایی تمایزات اجتماعی، و خطوطی که مردم بین مکان ها می کشند می پردازد. به باور تانکیس «تقسیمات فضا حقایق سادۀ فیزیکی نیستند، بلکه محصولاتی اجتماعی اند» (همان: 49-48). زیمل برای مفاهیم جدایی و پیوستگی ارتباط متقابل قایل است و آن ها را دو روی یک فرایند می داند و می گوید: «در طراحی دو شیءِ جدا، ما همواره آن ها را در ذهن مان به یکدیگر ارتباط داده ایم، این دو را با یکدیگر در برابر هر آنچه بین آن ها قرار دارد، برجسته ساخته ایم؛ اگر ابتدا آن ها را در تفکرات عملی مرتبط نمی کردیم، بر حسب نیازمان و در خیال مان، دیگر مفهوم جدایی نمی توانست هیچ معنایی داشته باشد» (همان 5-49). مرزهای فضایی در شهر هم حاصل تفاوت های اجتماعی و بازتاب دهنده آن هاست و هم رفتارهای متفاوت اجتماعی را تقویت کرده و به آن ها جهت میدهد، تا جایی که شهر مدرن با تقسیم بندی های اقتصادی و عملکردی که در کالبد خود دارد «ماشین تولید تفاوت بین مردم» (همان: 88) در نظر گرفته می شود. این تقسیمات فضایی را می توان از مناظر مختلفی مورد توجه قرار داد. چنان که دیوید هاروی از منظر ادبیات مارکسیستی بازتولید الگوهای نابرابر اقتصادی و نژادی در شهر را «شهری شدن بی عدالتی نظام مند» (همان) می داند، مکتب شیکاگو «هویت های فرهنگی» (همان) را در جدایی های فضا جستجو می کند و زیمل این جدایی را بستر مناسبات اجتماعی می داند و بر قراری ارتباط بدون آن ها ناممکن می داند.

 

فصل سوم (سیاست های فضا، جنبش های اجتماعی و فضای عمومی) نمودهای قدرت اجتماعی در فضا را تحلیل و بررسی می کند. فضا از این زاویه محل منازعۀ قدرت اجتماعی و موضع کشمکش سلطه و مقاومت است. تانکیس بارزترین نمود شیوه های قدرت در شهر را «اشغال یا کنترل فضا» (همان: 92) می داند. او از سویی به معماری قدرت اشاره می کند که قدرت را در حول فضایی که در اشغال دارد بازنمایی می کند و هم به فضاهای اعتراضی می پردازد که حول این فضاها شکل می گیرند و «نقاط نمادین مبارزه» (همان: 93) محسوب می شوند. از این ره او به موضوع جنبش های اجتماعی می رسد که خود را حول مفاهیم نابرابری ها اجتماعی و اقتصادی و اشکال هویتی تعریف می کنند. این جنبش ها مستقیما با فضا ارتباط دارند، چه بر سر مالکیت فضا و چه بر سر دسترسی به فضای عمومی به عنوان حق جمعی شهروندان. «این جنبش ها تمایل دارند تا مسائل گسترده تری [دربارۀ] هویت فرهنگی و شیوۀ زندگی، خصوصاً آن جا که به استفاده از فضا یا اشکال عمل فضایی پیوند می خورد، را به میان آورند.» (همان: 96). رابطه جنبش اجتماعی با فضا می توان به شکل گیری ضد فضا نیز بیانجامد، به گونه ای که در اعتراض به نظم فضایی موجود این جنبش ها کاربرد یک فضا را به خواست خود به نحو خلاقانه ای تغییر دهند.

 

 

موضوع فصل چهارم «سرمایه و فرهنگ: اعیان سازی شهر» است. بحثی که در این فصل باز می شود «ساخت مجدد اجتماعی و نمادین شهر درونی» (همان: 125) از طریق اعیان سازی آن است. تغییراتی که علاوه بر شکل فیزیکی بافت شهری، کارکرد اقتصادی، ارزش های فرهنگی و ترکیب اجتماعی این محدوده ها را تحت تاثیر قرار می دهد. همان گونه که در فصل دوم نیز درباره تقسیمات و مرزهای فضایی بحث شده، شهر درونی علاوه بر یک محدوده کالبدی، نماد یک طبقه اجتماعی نیز هست. شهر درونی عموما با عنوان مکان محرومیت اجتماعی شناخته می شود، که این محرومیت در طول زمان خود به فرسایش فضایی بیشتر می انجامد. در فرایند اعیان سازی کوشش می شود برای بازیابی منظر ارزشمند شهر قدیم، طبقه کم درآمد و محروم از مرکز شهر بیرون رانده شوند و با نوسازی شهری و ساخت خانه ها گران قیمت طبقه متوسط و اعیان در آن جایگزین شوند. نویسنده بر آن است که ارتباط میان روند های مادی و نمادین را در این اعیان سازی نشان دهد. در واقع اتفاقی که در شهر درونی می افتد یک واقعیت فضایی ساده نیست، «موسسات متفاوتی که به آن آویخته اند نشان از آن دارند که چگونه ارزش های فرهنگی همچنین روندهای اقتصادی گرد اشکال شهری ترکیب می شوند» (همان: 125). تانکیس همچنین بحث تبادل معنا در اعیان سازی را مطرح می کند که طی آن مرکز شهر به جای محرومیت، نماد رفاه می شود و تنوع اجتماعی (که ارزش زندگی شهری محسوب می شود) در آن تقلیل می یابد. او تحلیل می کند که در اعیان سازی های انبوه و مدرنیستی تنوع زندگی شهری، به مفهوم انواع مختلفی از مردم و کاربری های شهری، چگونه توسط شیوه های مشخصی از مصرف شهری و استاندارد های زندگی اجتماعی جایگزین می شوند.

 

فصل پنجم به مباحث جنسیتی اختصاص دارد (فضاهای متجسم: جنس، جنسیت و شهر). بحث بر این است که چگونه بدن های متفاوت به فضاهای متفاوت و تجارب فضایی متفاوت می انجامند. به باور تانکیس «جنس و جنسیت با حدود بدن فرد تعریف نمی شوند: آن ها با مناسبات اجتماعی ارتباط دارند که بسط یابنده است و از طریق فضا شکل می گیرد» (همان: 147). بحث جنسیت و فضای شهری بیشتر بر رابطه زنان و فضای شهر دلالت دارد. محدودیت تحرکات بدن زنانه به دلیل خشونت و ترس، آزادی و امنیت زنان در شهر، فضاهای جنسیتی شده و تاثیری که بر رفتار بدن ها می گذارند، نمایش هویت های جنسی و خرده فرهنگ های همجنس خواهان در شهر از موضوعاتی است که در این فصل در تحلیل رابطه جنسیت و فضای شهر مورد توجه واقع شده اند.

 

 

فصل ششم موضوع ذهنیت در شهر را مطرح می کند (حکایت های فضایی: ذهنیت در شهر). منظور از ذهنیت آن است که فارغ از واقعیت بیرونی «افراد چگونه با فضاهای شهر در سطوح ادراک، خاطره و فاعلیت درگیر می شوند» (همان: 177). در واقع نویسنده قصد دارد که تجربۀ شهری فرد را که تحت تاثیر ساختارهای کلان تر اقتصادی و اجتماعی نیز هست، از منظر «ادراکات فردی، نقشه های ذهنی و اعمال فضایی» مورد توجه قرار دهد؛ بدین صورت افراد به عنوان «بازیگران متفاوت اجتماعی» (همان) «حکایت های فضایی» (همان) کاملا متفاوتی خواهند داشت. نویسنده تحلیل ذهنیت بازیگران اجتماعی از شهر را از سه زوایه مورد بحث قرار داده است. نخستین محور بحث «اثر زندگی شهری بر آگاهی انسان» بر پایه نظریات زیمل درباره حیات ذهنی در شهراست. زیمل دربارۀ حیات ذهنی پیچیدۀ فرد شهرنشین صحبت می کند و اینکه چگونه بنیاد روانشناختی فرد به گونه ای شکل می گیرد که در برابر «فراوانی حسی صحنه های شهری» (همان: 178) مقاومت کند و واکنش های معینی نسبت به آن ها داشته باشد. محور دوم «رابطه شهر با خاطره، خیال و ادراک» است که بر پایه کار والتر بنیامین در دهه ها 1920 و 1930 درباره چگونگی شکل گرفتن معانی شهری به واسطه خاطره و ادراک قرار دارد. «بنیامین نیز، مانند زیمل به موضوع رویارویی میان فرد و محیط حسّی شهری می پردازد. موضوع او، اگرچه، بیشتر در چارچوب درگیری تصوری آن ها با شهر تعریف می شود تا به یک بی اعتنایی طفره آمیز از آن» (همان). محور سوم «نقش عمل روزمره مردم در ایجاد فضا در شهر» است که بر پایه اندیشۀ دوسرتو قرار دارد و عمل فضایی استفاده کنندگان معمولی شهر را مورد بررسی قرار می دهد. دوسرتو از این امر بحث می کند که چگونه مردم در کردارهای روزمره خود مانند خرید کردن، قدم زدن و غیره از نقشه های ذهنی خود پیروی کرده، در مقابل نظم مسلط فضا مقاومت می کنند و تجارب متفاوتی را در آن رقم می زنند.

 

عنوان فصل هفتم «فرهنگی های شهر، تاکتیک های فضایی» است. در واقع بحث این فصل در باره فضاهای دیگری است که در مقابل نظم معمول فضاهای موجود و بر پایۀ انقطاع این نظم شکل می گیرند. بحث حول نظریات سه متفکر یعنی میشل فوکو، رولاند بارت و میشل دوسرتو بسط می یابد. اولین قسمت بحث بر مفهوم «هتروتوپیا»ی میشل فوکو متمرکز است. این مفهوم از سوی فوکو به عنوان عرصه ای برای بی اثر کردن نظم موجود فضا و به مثابۀ یک ضد مکان و اعتراض به آرایش اجتماعی و فضایی موجود مطرح می شود. هتروتوپیا در تقابل با مفهوم اتوپیا قرار دارد؛ اتوپیا یک لامکان است و در واقعیت وجود ندارند، در حالی که هتروتوپیا «یک مکان واقعی متفاوت است» (همان: 207). دومین قسمت، بحث نشانه شناسی شهری ای است که رولات بارت مطرح می کند. بر پایه این اندیشه «ذهن های شناسنده، فضا را برای خود به گونه ای ترکیب می کنند که گویی شهر سخن می گوید» (همان: 206). «از نظر بارت رویارویی میان ذهن و شهر یک رویارویی مبتکرانه است زیرا فضاها به طرق مختلف معنا می دهند و خوانده می شوند» به باور بارت « شهر به تمامی آشنا نیست. حتی قدیمی ترین شهرها نیز شوک نو در خود دارند» (همان). سومین قسمت شهر بر پایه نظریه دوسرتو درباره تاکتیک های فضایی است که در فصل قبلی نیز مورد بحث قرار گرفت. تاکتیک های فضایی استفاده از فرصت و توان ها در بطن موقعیت های رسمی است که دوسرتو از آن به عنوان استراتژی یاد می کند. تاکتیک ها در خلال کردارهای روزمره به نحو خلاقانه ای فضا و زمان را برای خود مناسب می کنند. به زعم تانکیس «این طرق اشغال فضا وسیله ایست که مردم برای خود در شهر جایی می سازند» (همان: 217)

 

در ادامه مقدمه نویسنده و فهرست عناوین کتاب ارائه شده اسjت.

دربارۀ کتاب

کتاب فضا، شهر و نظریۀ اجتماعی در چارچوب تحلیل و نظریۀ اجتماعی، بررسی انتقادی و روشنی از رویکردهای کلیدی به شهرها و فضاهای شهری ارائه می کند. این کتاب رابطۀ اجتماعی و فضایی را در بستری از مباحث دشوار شهری: اجتماع و گمنامی؛ تفاوت اجتماعی و جدایی های فضایی؛ سیاست و فضای عمومی؛ اعیان سازی و نوسازی شهری؛ جنس و ویژگی جنسی؛ ذهنیت و فضا؛ تجربه عمل روزمره مورد بررسی و تحقیق قرار می دهد.

این متن با رویکردی بین المللی و چند رشته ای منطبق است، و طیفی از مباحث مربوط به شهرها و زندگی شهری را طرح می کند. این کتاب چشم اندازهای برجستۀ جامعه شناسی شهری و نظریۀ اجتماعی را با تحلیلی از مسائل و موضوعات شهری معاصر به هم می آمیزد. بحث کتاب نظر به آن دارد که به جای دیدن سادۀ شهر به جای پس زمینۀ عام تر فرایندۀ اجتماعی، باید دید که مناسبات اجتماعی و فضایی چگونه انواع متفاوتی از شهرها را شکل می دهد: به عنوان مکان ارتباط متقابل اجتماعی و محل انزوا؛ به عنوان عرصه های تفاوت و جدایی؛ به عنوان فضای سیاست و قدرت؛ به عنوان منظر تمایز اقتصادی و فرهنگی و به عنوان قلمرو تجربۀ روزمره و آزادی. به همین منوال، چگونگی بازتولید و شکل گیری مقولات اصلی اجتماعی مانند طبقه، فرهنگ، جنس، ویژگی جنسی و اجتماع، در بستر و عرصه های شهری بررسی می شود. ایجاد ارتباط مباحث در مطالعات شهری در چارچوب تحلیل و نظریۀ اجتماعی با برخوردی وسیع تر، این متن را برای دانشجویان دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد جامعه شناسی شهری و جغرافیای اجتماعی و فرهنگی، و مطالعات شهری و فرهنگی جذاب خواهد کرد. (فرن تانکیس، مدرس جامعه شناسی مدرسۀ علوم اقتصادی و سیاسی لندن).

 

فهرست مطالب

دربارۀ نویسنده

دربارۀ کتاب

قدردانی

مقدمه

فصل اول- اجتماع و انزوا: مناسبات اجتماعی در شهر

فصل دوم- فضاهای تفاوت و تقسیم

فصل سوم- سیاست های فضا: جنبش های اجتماعی و فضای عمومی

فصل چهارم- سرمایۀ و فرهنگ: اعیان سازی شهر

فصل پنجم- فضای متجسم: جنس، ویژگی جنسی و شهر

فصل ششم- حکایت های فضایی ذهنیت در شهر

فصل هفتم- ایجاد فضا: فرهنگ های شهری، تاکتیک های فضایی

فصل هشتم- نتیجه گیری

مناب و ماخذ

واژه نامه

نمایه

[Mohammad Aref 120452]

درآمدی بر مدیریت و کاربرد نمادها و نشانه‌ها در فضای شهری

درآمدی بر مدیریت و کاربرد نمادها و نشانه‌ها در فضای شهری، افشین داورپناه، انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران

 

کتاب درآمدی بر مدیریت و کاربرد نماد‌ها و نشانه‌ها در فضای شهری که توسط افشین داورپناه عضو هیات علمی پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی نوشته شده، در تابستان سال ۱۳۹۱ به وسیله انتشارات سازمان زیباسازی شهر تهران منتشر شده است. نگارنده در پیشگفتار، با استناد به جمله‌ای از «رولان بارت» بیان می‌دارد که شهر را باید یک «متن» تصور کرد؛ متنی که مانند هر متن دیگر، همواره از در کنار هم قرار گرفتن نشانه‌ها و نماد‌ها شکل می‌گیرد؛ نشانه‌ها و نمادهایی که‌گاه قاعده‌مند و براساس قراردادهایی اجتماعی و‌گاه نیز نه چندان قاعده‌مند، در کنار یکدیگر چینش شده‌اند. این چینش، چه براساس قواعدی مشخص و برنامه ریزی شده و چه تصادفی شکل گرفته باشد، متنی است که همواره در معرض «خوانده شدن» قرار دارد؛ از این رو، شهروندان همیشه در حال خوانش متونی هستند که خود به عنوان جزیی از آن و به عنوان کنشگری فعال در آن حضور دارند. آن‌ها رابطه خود با محیط و فضاهای عمومی و خصوصی پیرامونشان را براساس نوع و سطح برداشت و دریافتی که از این متون دارند، مدیریت و تنظیم می‌کنند و این، امری اجتناب ناپذیر است که شهروندان خواسته یا ناخواسته در آن حضور دارند. در چنین شرایطی، تصور زندگی اجتماعی بدون نماد‌ها و نشانه‌ها، محال می‌نماید.

نویسنده اشاره می‌نماید که در سال‌های اخیر، موضوع نماد‌ها و نشانه‌ها، در جامعه شهری ایران به بحثی داغ و‌گاه جنجال برانگیز تبدیل شده است؛ در واقع، تصویر و تحلیلی که گاهی از کاربرد نماد‌ها و نشانه‌ها در فضای شهری برخی از شهرهای ایران -وبیش از همه، شهرهای بزرگ، به ویژه شهر تهران- ارائه می‌شود با اغراق‌ها و سیاه نمایی همراه بوده است؛ این نوع نگاه نادرست را باید بیشتر ناشی از بی‌اطلاعی‌ها و ناآگاهی‌ها درباره نماد‌ها و نشانه‌ها، معنا، تحلیل و کاربرد آن‌ها دانست. دراین نگاه، معمولا مرز میان مفاهیم نماد و نشانه به قدری مبهم است که عموما در کاربردهای روزانه -و متاسفانه‌گاه تخصصی- این دو اصطلاح کلیدی به یک معنا به کار برده می‌شود؛ نامشخص بودن اینکه چه چیزی در شهر نماد قلمداد می‌شود و چه چیزی نشانه، موضوع جایگاه و کاربرد نماد‌ها و نشانه‌ها در شهر و تحلیل آن را پیچیده‌تر می‌کند.

 

 

نگارنده، سر و سامان بخشیدن به وضعیت نماد‌ها و نشانه‌های شهری را علاوه بر بنیان‌های نظری علمی مستلزم طراحی و تدوین مدل‌ها، رویه‌ها یا فرآیندهایی می‌داند که مدیران شهری، طراحان و سایر مراجع یا کسانی که در حوزه نماد‌ها و نشانه‌های شهری نقش یا وظیفه‌ای دارند، بتوانند براساس آن در ساماندهی بهتر به وضعیت نماد‌ها و نشانه‌ها در فضای شهری موفق یا موفق‌تر باشند. بر همین اساس، نویسنده اظهار می‌دارد که توجه به چنین نیازی و فقدان منبع مشخصی در این زمینه انگیزه اساسی او در تدوین کتاب مذکور بوده است. کتاب درآمدی بر مدیریت و کاربرد نماد‌ها و نشانه‌ها در فضای شهری، در پنج فصل و دو پیوست به ترتیب زیر تنظیم شده است:

در فصل اول، مفاهیم و مباحث اساسی نماد و نشانه و همچنین دیدگاههای نشانه‌شناختی در این زمینه معرفی شده و به رویکرد رشته‌هایی چون مطالعات شهری، جغرافیای فرهنگی، انسان‌شناسی شهری، جامعه‌شناسی شهری و مطالعات فرهنگی به مبحث نشانه‌شناسی و جایگاه نماد‌ها و نشانه‌ها در این حوزه‌های مطالعاتی اشاره شده است.

در فصل دوم، مفهوم فضای شهری و عناصر مبلمان شهری مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

در فصل سوم، الگوی ارتباطی نماد‌ها و نشانه‌ها در فضای شهری تحلیل و کوشش شده تا الگویی کاربردی در این زمینه ارائه شود.

در فصل چهارم، کارکرد نشانه‌ها در فضاهای شهری به ویژه با استناد به نمونه‌هایی از کلانشهر تهران مورد بررسی قرار گرفته است.

در فصل پنجم، فرآیند مدیریت و کاربرد نماد‌ها و نشانه‌ها در فضای شهری با تمرکز بر موضوعاتی چون؛ ملاحظات طراحی و زمینه معرفی شده است.

در پیوست اول، نمونه‌هایی از نماد‌ها و نشانه‌های غیربومی که به ویژه از سوی فرهنگ حاکم و نهادهای ایدئولوژیکی کشور، در مواجهه با فرهنگ ایرانی، «ضد فرهنگی» قلمداد می‌شوند، معرفی شده‌اند.

در پیوست دوم، نمونه‌هایی از عناصر و بن مایه‌های تصویری بومی ارائه شده است.

نماد‌ها و نشانه‌ها در فضاهای شهری یکی از مهم‌ترین، حساسترین، پیچیده‌ترین و در نتیجه دشوار‌ترین موضوعات مطرح درمدیریت شهری هستند. این اهمیت و دشواری چنانچه رییس سازمان زیباسازی شهر تهران در سخن آغازین کتاب بیان داشته است به ویژه در فرهنگ‌های دینی و جوامع ایدئولوژی محور، دوچندان می‌شود. در این می‌ان، تدوین کتاب درآمدی بر مدیریت و کاربرد نماد‌ها و نشانه‌ها در فضای شهری از آن رو که جزو اولین و معدود منابعی است که به صورتی تقریبا جامع و در عین حال کاربردی به موضوع نماد‌ها و نشانه‌ها در فضاهای شهری پرداخته است، می‌تواند در افزایش آگاهی و دانش نشانه‌شناختی مسوولان و شهروندان نقشی بسزا ایفا نماید.

[Gizmo 5887]

الفبای روانشناسی محیط برای طراحان

 

نويسنده : دکتر جهانشاه پاکزاد - حمیده بزرگ

ناشر: آرمانشهر

 

هدف از تدوین کتاب حاضر ، توضیح و توجیه بسیاری از ایده های طراحی براساس دیدگاه روانشناسی محیط است.این که انسانها محیط را چگونه احساس و ادراک می کنند ، چه فرایندهای ذهنی را طی می کنند تا محیط را بشناسند، چگونه در محیط رفتار می کنند و محیط چه تاثیراتی بر رفتار ایشان دارد.

[Mohammad Aref 120452]

آسیب شناسی حاشیه نشینی در شهر تهران

 

آسیب شناسی حاشیه نشینی در شهر تهران، دکتر بهرام بیات، سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، مؤسسه نشر شهر، 1389

 

حاشیه نشینی از مشکلات اجتماعی جوامع بشری است که از قرن نوزدهم و با توسعه ی شهرها و کلان شهرها پدید آمده و خود، در شتاب گرفتن روند شهرنشینی مؤثر بوده است. از این رو، مدیریت شهری باید برای رو به رو شدن با این پدیده آمادگی لازم را داشته باشد و در اهداف، ساختار و عملکرد خود قابلیتی را فراهم آورد تا پیامدهای این توسعه ی روزافزون را مدیریت نماید. بدین سان، حاشیه نشینی و آسیب ها و پیامدهای آن یکی از محورهای اساسی برای مدیریت شهری در کلان شهرهاست. کتاب حاضر به بررسی این آسیب ها می پردازد.

[Mohammad Aref 120452]

شاخص های برنامه ریزی شهری و منطقه ای

 

شاخص های برنامه ریزی شهری و منطقه ای، پروفسور سسیلیا وونگ، ترجمه دکتر کرامت الله زیاری، انتشارات آراد کتاب

 

شاخص های برنامه ریزی شهری و منطقه ای روی اندازه گیری و استفاده از شاخص های کمیتی در رشته برنامه ریزی شهری و منطقه ای متمرکز می گردد.منفعت سیاسی و اکادمیک در استفاده از شاخص ها برای اطلاع رسانی طرح موجود بطور جزئی در واکنش با نظریه قوی و موثر اطلاعات دولت کنونی برای تصمیم گیرنده بوده است.

اولین بخش کتاب مفاد سیاسی وسیعتر،و موضوعات سیاسی و مدیریتی را جمع اوری می کند،که روی پیشرفت شاخص ها و حمایت ساختار آماری تأثیر می گذارد.بخش دوم روی بررسی آخرین مباحث در مورد موضوعات متدولوژیکی راجع به ساخت و تجزی و تحلیل شاخص های کمیتی متمرکز می گردد.در بخش سوم،اگر چه تجزیه و تحلیل تحقیق مورد نظر از سه گروه وسیع شاخص ها،محرومیت،پیشرفت شهری و منطقه ای،پیگیری و طراحی برخی از موضوعات فنی و سیاسی در عمق وسیعتری کشف می گردند،جنبه های سیاسی-مدیریتی روی فرایند تکنیکی پیشرفت شاخص نیز آشکار می گردد.

[Mohammad Aref 120452]

مرفولوژی شهری:جغرافیا،آمایش و معماری شهر

 

مرفولوژی شهری:جغرافیا،آمایش و معماری شهر، رمی آلن، ترجمه علی اشرفی، انتشارات دانشگاه هنر، 1388

 

شهر واقعیت اجتماعی_اقتصادی است که در عین حال فرمی پیچیده دارد.مناظر و موقعیت های شهری،خیابان ها،میادین و معماری،مفاهیمی ورای تفاسیری ساده از فرایند اقتصادی_اجتماعی یا سیاسی هستند.

بررسی مرفولوژیک،کلید درک منظره ی شهری است که در حال حاضر مهمترین دغدغه ی آمایشکران و قانونگذاران است.این مطالعه،شرط نخست و اجتناب ناپذیر هرگونه اقدام آمایشی است که از تهیه ی نقشه ی محل تا عملیات کامل شهرسازی را در بر می گیرد و اهمیت ان روز به روز افزایش می یابد،زیرا زمان در جهت نوسازی شهری یعنی همگام جراحی بافت های شهری موجود،گام برمی دارد.بنابراین توجه به شرایط شهرسازی از اهمیت فزاینده ای برخوردار می شود.

مرفولوژی شهری واقعیتی پیچیده و قابل تحلیل هم محسوب می شود که در مقیاس های مختلف از مرز تخصص های گوناگون می گذرد.از جنبه های نظری،با جغرافیای انسانی،تاریخ و معماری ارتباط دارد؛از نظر فرم های اجرا شده،یکی از عناصر مهم شهرسازی است و همزمان از آمایش شهری(Urban Planning) و ترکیب شهری(Urban Design) مایه می گیرد.

[Mohammad Aref 120452]

برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری

برنامه ریزی راهبردی توسعه شهری، جواد مهدیزاده، حسین پیرزاده نهوجی، مهین دخت امیری، محمد حسین جهانشاهی، محمد تقی زاده مطلق، هایده صراف زاده، وزارت مسکن شهرسازی، معاونت معماری و شهرسازی، شرکت طرح و نشر پیام سیما، 1386

 

به دنبال گسترش شهرنشینی در جهان و ایران و حاد شدن مسائل و مشکلات آن موضوع بازنگری در رویکردهای برنامه ریزی و طراحی شهری به یک ضرورت گریزناپذیر در کشور بدل شده است. وزارت مسکن و شهرسازی با تشخیص این ضرورت از سال 1377 اقداماتی را در زمینه اصلاح و بهبود نظام شهرسازی کشور در دستور کار خود قرار داد. از جمله به منظور ارزیابی تجارب ایران و بهره گیری آگاهانه از تجارب جهانی در زمینه اعتلای کارآیی و کیفیت طرحهای توسعه شهری به انجام چندین طرح پژوهشی همت گماشت. کتاب حاضر حاصل یکی از مطالعات پژوهشی است که در سال 1380به انجام رسید و در سال 1382 زیر نظر شورای انتشارات حوزه معاونت شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی انتشار یافت. خوشبختانه، با توجه به نیازهای کشور به آشنایی با رویکردها و تجارب جدید جهانی در زمینه شهرسازی، این کتاب مورد استقبال وسیع برنامه ریزان، مدیران، دانشگاهیان، کارشناسان، مشاوران و پژوهشگران قرار گرفت و در برخی دانشگاهها به عنوان کتاب درسی پایه در دوره های دکترا و کارشناسی ارشد در رشته های برنامه ریزی شهری و منطقه ای مورد استفاده قرار گرفت.

[Mohammad Aref 120452]

جهانی شدن و شهر

 

جهانی شدن و شهر، جان رنای شورت_یونگ هیون کیم، دکتر احمد پور احمد_شایان رستمی، پژوهشگاه علوم انسانی،فرهنگ و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی_سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، 1384

 

جهانی شدن عموماَ به معنای نقطه ی اغاز مباحث نظری مربوط به نوسازی شهری معاصر است.با این حال،در مورد ارتباط پیچیده ی میان جهانی شدن و شهرنشینی،بررسی های اندکی انجام گرفته و حتی برای دوره های کارشناسی آثار در خور توجهی وجود ندارد.

این کتاب برای مبحث مورد نظر،از سه جنبه حایز اهمیت است.نخست اینکه فقط گروه اندک شهرهای جهانی را بررسی نمی کند،بلکه به بررسی نقش شهرها در نقاط مختلف جهان می پردازد.سپس با تصویر اینکه چگونه فرآیندهای متفاوت اقتصادی،فرهنگی و سیاسی در سطح جهانی به تغییر و تحول شهرها می انجامد،ارتباط میان پویش های شهری و جهانی شدن فرهنگی و سیاسی را برملا می سازد و بالاخره بر خلاف مطالعات موجود که فقط به تحولات جهانی تاثیرگذار بر شهر تمرکز می کند،کتاب حاضر بررسی می کند که چطور فرآیند مزبور در جهت مخالف عمل می کند تا جهانی شدن را از طریق پویش های شهری منعکس کند.

«جهانی شدن و شهر» در زمینه ی جغرافیای شهری،سیاست های شهری،جغرافیای اقتصادی،اقتصاد سیاسی جهان و مطالعات فرهنگی مطالب با اهمیتی ارایه می کند.

[Mohammad Aref 120452]

مباحثی در اقتصاد شهری

مباحثی در اقتصاد شهری، آرتور او سالیوان، دکتر جعفر قادری و علی قادری، نور علم، 1388

 

در این کتاب اقتصاد شهرها و مسائل و مشکلات شهری را مورد بررسی قرار خواهیم داد. اظهار نظرهای پارکر و مک کویین، احساسات پیچیده ما انسانها درباره شهرها را منعکس می کند. از دیدگاه اثباتی، شهرها نوآوری، تولید و تجارت را تسهیل کرده و استانداردهای زندگی ما را ارتقا می بخشند. در مجموع، شهرها تنوع بسیار زیادی از کالاها و خدمات را برای مصرف کنندگان فراهم می آورند. از دیدگاه سلبی، بهای زمین و نیروی کار در شهرها بالاتر است و شهرها منشأ بسیاری از مشکلات از جمله تراکم، آلودگی، جرم و جنایت و فقر می باشند.

احساسات در هم آمیخته ما درباره شهرها دو پرسش مهم را مطرح می کند. یکی اینکه چرا مردم با وجود تمام مشکلات، در شهرهای بزرگ اقامت دارند و کار می کنند که هزینه های آشکار زندگی در شهرهای بزرگ (بهای بالای زمین، نیروی کار، تراکم، آلودگی و جرم و جنایت) توسط مزایا و منافع بسیار زیاد زندگی در این شهرها تعدیل می شود. دومین سئوال این است که آیا سیاست هایی که به مصارف مشکلات شهری مانند تراکم، آلودگی و جرم و جنایت می روند، سبب رشد شهرهای بزرگ می شوند یا سبب افول آنها؟ همانطور که ملاحظه خواهیم کرد، احتمالاً سیاست هایی که به حل این مشکلات می پردازند، افزایش سرزندگی و نشاط در شهرها و رشد آنها را به دنبال دارند

[Mohammad Aref 120452]

دستیابی به شکل پایدار شهری(روشها و استراتژیها/جلد 2)

 

دستیابی به شکل پایدار شهری(روشها و استراتژیها/جلد 2)، کاتی ویلیامز،الیزابت برتون،مایک جنکز، محمد هادی خلیل نژادی، شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری(وابسته به شهرداری تهران)، 1387

 

برای دستیابی به شکل شهری پایدار راه های مختلفی وجود دارد اما قرایندهای اجرایی انها کاملاَ متفاوت بوده و شامل طیفی از راه حلهای مختلف می شود.زیر بنای فکری طرحها و مثالهای ارائه شده شامل این موارد می شود:

1-اجتناب از نسخه برداری

2-استفاده مناسب از اطلاعات

3-اجتناب از استفاده استانداردهای خشک و بدون انعطاف

4-تاکید بر مسائل زیست محیطی،صرفه جوئی در مصرف انرژی و حفظ منابع

5-توجه به مشارکت مردم

6-انتخاب استراتژی مناسب

7-در اختیار داشتن طیفی از گزینه ها به هنگام تصمیم گیری

8-نگاه به شهر به عنوان سیستمی پیچیده

9-تاکید بیشتر بر فرایند

10-تاکید بر حفظ وضعیت موجود از دیدگاه صرفه جوئی در مصرف انرژی

[Mohammad Aref 120452]

مسکن فقرای شهری

مسکن فقرای شهری (در شهرهای آسیایی)، سازمان ملل متحد، ترجمه کیومرث ایراندوست و روح اله تولایی، انتشارات سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، 1392

 

در مقدمه اين كتاب آمده: " ميليون ها نفر از فقرا در شهرهاي بزرگ و كوچك سرتاسر جهان زندگي ما كنند و از شرايط مسكن مناسب برخوردار نيستند.ناكارمدي مديريت و برنامه ريزي شهري و سياست هاي مسكن در تامين مسكن مناسب براي گروه هاي مختلف اجتماعي از يك سو و تجمع فزاينده فقر در نقاط شهري از سوي ديگر،مسئله مسكن فقر را پيچيده تر كرده است.فقراي شهري غالبا در انتخابي ناگزير در چارچوبي غير رسمي گرفتار آمدند كه اشتغال و مسكن غير رسمي از مشخصه هاي اصلي زندگي آنان شده است. آنان توان تامين هزينه هاي رسمي شدن را ندارند و از اين رو،روي آوردن به عرصه غير رسمي برايشان انتخابي از روي ناچاري و از روي منطق اقتصادي ؛ به قول هرناندو دستو رسمي شدن و رسمي ماندن براي بسياري از فقراي شهر هزينه هايي به همراه دارد كه امكان تامين آن را ندارند. در تفسير و تحليل چگونگي شكل گيري سكونتگاههاي غير رسمي اگر چه فقر به مثابه يك عامل كلان و ساختاري مورد توجه است، اما ناكارامدي سياست هاي دولتي در سطوح محلي،منطقه اي و ملي تاثير روشن و قابل توجهي در اين زمينه دارد."

 

در بخش ديگري از مقدمه اين كتاب،كه در بيش از 50 كشور جهان ترجمه و منتشر شده ،آمده است:"كتاب مسكن فقراي شهري (در شهرهاي آسيائي) نكات بسيار ارزشمند و مفيدي را براي مديران و برنامه ريزان شهري در بر دارد تا بتواند با شناخت و درك عميق تر از مسئله مسكن فقراي شهري،سياست ها و رويكردهاي فراگيرتري را براي مواجه منطقي با اين پديده اتخاذ كنند."

 

كتاب در 7 بخش تهيه شده كه فهرست عناوين آن عبارتست از:

 

• بخش اول : نقش فقرا در توسعه شهري
  
• بخش دوم :مسكن كم درآمدها
  
• بخش سوم : زمين كانون اصلي حل چالش مسكن
  
• بخش چهارم : تخليه؛گزينه هايي براي تخريب كامل سكونتگاه فقراي شهري
  
• بخش پنجم : روش هاي مالي كمك به فقرا براي تهيه مسكن
  
• بخش ششم : نهادهاي اجتماعي فقرا به مثابه عامل توسعه
  
• بخش هفتم :اجاره نشيني گزينه اي فراموش شده براي فقرا
  

[Mohammad Aref 120452]

درآمدی بر اصول و مبانی شهرسازی

درآمدی بر اصول و مبانی شهرسازی، حسین رحیمی، پرهام نقش، 1389

 

دانش شهرسازی به دلیل پویندگی انسان، دانشی پویا است که روز به روز تحول بیشتری یافته و زمینه های مساعدی را جهت پژوهش و تحقیق به وجود می آورد. به همین دلیل نمی توان یکجا و یکباره به تعریف و توضیح اصول و مبانی آن پرداخت و کتابی را فراهم آورد که به نحو کامل شامل اصول و مبانی شهرسازی بوده و کلیه ی نکات را نیز یادآور شده باشد؛ بلکه تنها می توان به توضیح در مورد قسمتهایی از آن پرداخت.

هدف از تدوین کتاب حاضر، بیان برخی از اصول، مبانی و ضوابط شهرسازی برای بهره مندی عموم خصوصاً دانشجویان رشته های کارشناسی مهندسی عمران، مهندسی شهرسازی و مهندسی معماری است.

این کتاب به عنوان درسنامه ی دانشگاهی برای دانشجویان رشته ی مهندسی عمران در مقطع کارشناسی و یکی از منابع اصلی درس " اصول و مبانی شهرسازی" به ارزش 2 واحد درسی تدوین شده است.

[Mohammad Aref 120452]

انسان شناسی فرهنگی و اخلاق شهروندی

انسان شناسی فرهنگی و اخلاق شهروندی، محمد حسن مظفری، نغمه نواندیش، 1387

 

کتاب حاضر مجموعه مقالات با عناوین ذیل را شامل می شود:

 

 

• چالش محله های فرودست و نقش مدیریت شهری: مورد پژوهی بندرعباس
  
• تأثیر تأکید فرهنگی بر انتخاب فراغت شهری
  
• تحلیلی بر وضعیت شهروندی در شهر تهران : نگاهی بر مدیریت شهری
  
• تقویت اخلاق شهروندی :راهی برای گذار به مردم سالاری مشارکتی
  
• شهر بی انضباط و محدودیت های ظهور شهروندی : با تأکید بر فرهنگ ترافیک در تهران
  
• نقش اخلاق در توسعه پایدار شهری
  
• تناقضات توسعه شهری : رشد شهری و فرهنگ ناموزون
  
• جهانی شدن و تأثیر آن بر حوزه فرهنگی شهر
  
• شهروندان جوان و فضاهای اجتماعی شدن
  

[Mohammad Aref 120452]

شهرها و فرهنگ های شهری

شهرها و فرهنگ های شهری، دبورا استیونسون، ترجمه رجب پناهی و احمد پور احمد، مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری، 1388

 

کتاب شهرها و فرهنگ های شهری با استفاده از یک رویکرد میان رشته ای و بهره گیری از مطالعات موردی نشان می دهد که شهر«واقعی» در قالب کالبد،تنازع و شهر «تصوری» بازنمودها در ساخت فرهنگ های شهری با یکدیگر درآمیخته اند.

این بززسی که با مقایسه زندگی شهری و روستایی آغاز می شود،شیوه های تجسم شهر و مفهوم سازی فرهنگ های شهری را مورد توجه قرار می دهد؛همچنین این مجموعه در ادامه،پیچیدگی های محورهای متفاوت جریان های شهری و فرهنگی را،مانند استفاده از هنر و فرهنگ های محلی در ارتباط با پیشبرد تصورات جدید از شهر و شیوه هایی که در ان مدرنیسم،پسامدرنیسم و جهانی شدن محیط زیست مصنوع را شکل داده اند و جهت گیری مطالعات آکادمیک را مورد بررسی قرار می دهد.همچنین آنچه در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته،شیوه هایی است که از طریق آن باز نمودهای چشم انداز شهری در فیلم،ادبیات،هنر و متون عمومی،ایده های غالب درباره شیوه ای را روشن می کند که به وسیله آن فضاهای شهری معین،شامل مراکز شهری؛نواحی حاشیه آب ها (Water Front) و به اصطلاح شهرهای جهانی باید دیده،عمل و احساس شوند.این کتاب توسعه و تکوین محیط زیست های شهری را از قرن نوزدهم تا زمان حاضر دنبال کرده و ابعاد ماهیت زندگی شهری را روشن می سازد.