جستجو در تالارهای گفتگو

[Hidden Content] آب روز به روز کمیاب تر می شود. برای مقابله با این مشکل می توان فاضلاب را بازیافت کرد. این کار نیازمند ابزاری ارزان است که بهداشتی نیز باشد. پژوهشگران در تلاشند تا با آب بازیافتی از تأسیسات صنعتی، کشاورزی کنند و این کشاورزی بهداشتی باشد. در آب و هوای خشک، آب شیرین بسیار با ارزش و در نتیجه تصفیه فاضلاب راه بسیار خوبی برای مقابله با کمبود آب است. اما کیفیت آب را هم باید کنترل کرد و در بیشتر موارد باید با بطریهای بزرگ نمونه های آب را با دقت برای آنالیز کامل شیمیایی به آزمایشگاه برد تا معلوم شود که استانداردهای بهداشتی را برآورده می کند. پژوهشگران اروپایی در آزمایشگاه موسوم به اینوواتر (InnoWater) ابزاری ساخته اند که کار آزمایش و کنترل آب را ساده تر می کند. هله اسکیو از آزمایشگاه اینوواتر (InnoWater) می گوید: «باید اطمینان پیدا کنیم که آب قابل مصرف است و می شود آن را برای آبیاری به کار برد. میزان مواد آلی و قابل تغذیه در آن نباید از حد مجاز بیشتر باشد.» دانشمندان این آزمایشگاه با مرکز پژوهشی مشترک کمیسیون اروپا موسوم به جی آر سی ابزاری ساخته اند که کار کنترل این آب را ساده تر می کند. به جای فرستادن آب بازیافتی به آزمایشگاه، آنها آب را با تلمبه از جعبه های قابل حمل می گذرانند. مواد شیمیایی به دام می افتند و برای آنالیز در آزمایشگاه حفظ می شوند. جولیو ماریونی، شیمیدانی که در آزمایشگاه اینوواتر (InnoWater) کار می کند، می گوید: «یکی از مزیتهای این جعبه این است که می شود آن را در جاهای مختلف به کار برد: می توان در تأسیسات تصفیه آب از آن استفاده کرد و همین طور برای آبهای سطحی یا آب دریا.» مرحله پس از نمونه گیری چیست؟ فیلترها را خیلی راحت تر از بطریهای شیشه ای می توان به آزمایشگاه تحویل داد. با بطریهای شیشه ای گاهی باید برای تشخیص مواد مختلف دهها لیتر نمونه آب برداشت. جولیو ماریانی، تکنیسین از آزمایشگاه اینوواتر (InnoWater) می گوید: «مزیتهای استفاده از این فیلتر در مقایسه با روش های آنالیز معمول این است که بسیاری از مواد آلی روی یک فیلتر جذب می شوند. به این ترتیب کار آنالیز ساده تر و هزینه اش هم کمتر می شود. همچنین نمونه را بهتر می توان حفظ و نگهداری کرد.» این وسیله نمونه برداری از آب، ساده و ارزان است و محققان آن را به رایگان در اختیار متخصصان دیگری قرار خواهند داد که در همین زمینه کار می کنند. این پژوهشگران می گویند این ابزار توجه خیلی ها را جلب کرده است. برند گاؤلیک، مهندس شیمی از مرکز پژوهشی وابسته به کمیسیون اروپا می گوید: «همکارانمان معمولا از این که دستگاهی با این کارآمدی، قیمت بالایی ندارد شگفت زده می شوند. ابزار تجاری مشابه وجود دارد اما خیلی گران است. بنابراین وقتی ابزاری می بینند که خودتان می توانید بسازید و صد مرتبه ارزان تر است، خیلی تعجب می کنند. بخصوص وقتی همان میزان دقت در آشکارکردن مواد را دارد.» euronews 2015

سمینار خودم در درس میکروبیولوژی آب و پساب موضوع : میکروارگانیسم های تصفیه فاضلاب منبع : کتاب میکروبیولوژی پساب از گابریل بیتون Presentation1.rar

هر ساختمان باید دارای یک سیستم اصولی (فاضلاب) باشد. سیستمی که بتواند به طور کامل و صحیح فاضلاب را از تمام سرویس های بهداشتی و تجهیزات موجود در آن جمع آوری کرده و آن را به شبکه فاضلاب شهری ، شبکه های خصوصی منتهی به شبکه فاضلاب شهری ، مخازن سپتیک ، و دیگر نقاط تعیین شده منتقل نماید. به طور کلی یک سیستم فاضلاب ساختمانی هنگامی اصولی و منطبق با ضوابط خواهد بود که علاوه بر انتقال فاضلاب به محل های مورد اشاره ،دارای ویژگی های زیر هم باشد: - به حد اقل رسانیدن امکان گرفتگی ،انسداد و نشت - ممانعت از ورود گازهای آلوده و بوهای ناخوشایند فاضلاب به درون ساختمان در همه شرایط - مجهز بودن به لوله های هواکش و هواکش دفع فاضلاب - دارا بودن امکان بازدید ،پاک کردن وزدودن گرفتگی های احتمالی در صورت نیاز(دریچه بازدید) - حفظ کارآئی در شرایط نشست ولرزش ساختمان منبع

با توجه به تعدد کارخانجات مختلف در شهرک های صنعتی، فاضلاب هایی مملو از ناخالصی و چربی و غیره خواهیم داشت. برای بازگشت این فاضلاب به طبیعت مجبوریم که ناخالصی های فاضلاب را به حداقل برسانیم. به همین منظور در شهرک صنعتی آمل تصفیه خانه ای احداث شده که پساب های کارخانجات را تصفیه کرده و آن را حداقل برای مصارف کشاورزی به طبیعت بازگرداند. از حدود 150 کارخانه ای که در شهرک صنعتی آمل مشغول به کار هستند بین 70 تا 80 واحد وجود دارند که به صورت شبانه روزی فعالیت می کنند و فاضلاب آن ها نیاز به تصفیه دارند که پساب این تعداد واحد مشغول بکار سبب می شوند دبی ورودی فاضلاب به تصفیه خانه حدود 40M باشد. متاسفانه تصفیه خانه موجود در شهرک صنعتی آمل ظرفیتی در حدود 400 Mرا دارد و این دلیلی بر تصفیه ناقص فاضلاب است. وقتی فاضلاب وارد تصفیه خانه می شود، ابتدا توسط دستگاهی دبی ورودی آن اندازه گیری می شود و بعد در قسمت آشغالگیر، نخاله ها و اشیاء بزرگی که در آب وجود دارند نظیر چوب، پلاستیک، شیشه و غیره از آن جدا می شود. آشغالگیر مکانیکی موجود در این تصفیه خانه دارای میله هایی است که کار جدا سازی را انجام می دهد و آن را در سبدی جمع آوری کرده و این سبد به صورت دستی تخلیه می شود. بعد از آن فاضلاب به قسمت دانه گیری و چربی گیر هدایت می شود که این حوضچه ها به هم متصل اند. شن و ماسه موجود در فاضلاب یا اشیاء موجود که از قسمت آشغالگیر رد شده اند و دارای چگالی بیشتری هستند در کف شیب دار قسمت دانه گیر جمع می شوند و فاضلاب توسط لوله هایی که کمی بالاتر از کف شیب دار نصب شده اند به قسمت چربی گیر منتقل می شوند. (شکل شماره 1) در این قسمت، چربی موجود که روی آب جمع شده اند توسط Airlift (که کار مکش و انتقال را انجام می دهند) به قسمت هاضم لجن منتقل می شوند (شکل های شماره 1 و 3) که قسمت مذکور مفصلاً توضیح داده خواهد شد. عمق 5 متری این حوضچه ها آب زیادی را در خود ذخیره می کند و به همین دلیل لوله های Airlift لوله هایی با قطر زیاد هستند. فاضلاب عاری از نخاله و چربی به قسمت متعادل ساز وارد می شود. (شکل شماره 2) در این قسمت که حوضچه ای با طول و عرض بزرگتر هستند، جریان آب کم شده و به نوعی حالت راکد به وجود می آید تا مواد احتمالی رد شده از حوضچه های قبلی در این قسمت تجزیه و جدا شوند. سپس فاضلاب به قسمت بی هوازی منتقل شده (شکل شماره 3) و در این قسمت گاز هایی به فاضلاب اضافه می شود. حوضچه ی بی هوازی در این تصفیه خانه دارای لوله کشی هایی از کف و از نوع UAFE هستند و به صورت رو باز اجرا شده است. گاهی حوضچه های بی هوازی را به صورت سرپوشیده اجرا می کنند. در این حوضچه با توجه به تغییرات شیمیایی هوای موجود در فاضلاب گاز متان از آن متصاعد می شود و در تصفیه خانه های بزرگ می توان از این گاز استفاده کرد اما در تصفیه خانه های کوچک گاز تولیدی به هوا منتقل می شوند اما این نکته باید مد نظر باشد که احتمال اشتعال در کنار این حوضچه وجود دارد. در کف این حوضچه "مدیا" هایی نصب شده است که لجن به راحتی روی آن ته نشین می شود. مدیا، صفحه ای مواج است که کار اصلی آن افزایش سطح است، به طوری که هر 100متر مربع مدیا برابر 500 متر مربع از کف زمین است. فاضلاب توسط سرریزها به قسمت هوازی منتقل می شوند (شکل شماره 4) که در این قسمت هوای فشرده شده از کف به فاضلاب پمپاژ می شود. فاضلاب به نوعی غذای باکتری های داخل حوضچه های هوازی هستند و به همین دلیل فاضلاب در این حوضچه به حداقل می رسد. آبی که از حوضچه ی بی هوازی به حوضچه ی ته نشینی می رود باید Co2 مشخصی داشته باشد و اگر زمانی Co2 موجود بیشتر از حد مجاز باشد (که به صورت دستی آزمایش می شود) فاضلاب به قسمت بی هوازی بر می گردد و عملیات اخیر مجدداً تکرار می شود. این تکرر تا زمانی ادامه می یابد تا Co2 موجود، به میزان مجاز برسد.(شکل شماره 2) زمانی که لجن از قسمت مورد نظر عبور کند، اصطلاحاً گویند فرار لجن داشتیم. پس از مستهلک کردن لجن در قسمت های مربوطه، فاضلاب به حوضچه ی ته نشینی تزریق می شود (شکل شماره 5) و لجن های باقی مانده در این قسمت ته نشین شده و در لحظه ی خروج فاضلاب از این حوضچه ها، کلر به آن اضافه می شود (شکل شماره 6) تا آب کلر دار به حوضچه ی کلر وارد شوند. در حوضچه ی کلر دیواره هایی وجود دارد که سطح تماس آب و کلر را زیاد می کند زیرا در اثر برخورد فاضلاب با دیواره آب و کلر بهتر مخلوط می شود. به این دیواره، دیوار وافل گویند.(شکل شماره 7) کلر موجود در آب باید در محدوده ی ppm0.2 تا 0.5 باشد که فاضلاب پس از آن به رودخانه ریخته شده و برای مصارف کشاورزی استفاده می شود. اما تمام لجن های گفته شده، توسط لوله هایی به قسمت هاضم لجن منتقل می شود (شکل شماره 8) که این لجن ها توسط دستگاه Filter Press فشرده، خشک .و پودر می شود و پودر آن هم به عنوان کود در کشاورزی، باغداری و غیره استفاده می شود. این گزارش در پی بازدید از تصفیه خانه ی فاضلاب فاز 1 شهرک صنعتی آمل در تاریخ 15. 2. 1388 توسط سپهر خسروداد تهیه و تنظیم شده است.

دریچه ای است که در موقع گرفتگی سیفون، لوله ها، زانویی ها و غیره، برای رفع گرفتگی و تمیزکردن بدون نیاز به شکافتن ساختمان مورد استفاده قرار میگیرد. در هر سیستم فاضلاب باید تعداد کافی دریچه بازدید در پایین ترین نقطه هر لوله فاضلاب قائم، در سر زانو سه راهه ها موقع اتصال یک لوله فرعی به لوله اصلی دیگر، در هر تغییر مسیر و بالاخره در لوله اصلی فاضلاب ساختمان که از دیوار خارجی عبور می کند نصب نمود. دریچه های بازدید اغلب توسط وصاله سه راهه y شکل در مسیر لوله فاضلاب نصب می شوند. برای لوله های فاضلاب تا قطر 4 اینچ، لوله منتهی به دریچه بازدید باید برابر با همان قطر لوله فاضلاب باشد و برای لوله ای فاضلاب با قطر بیشتر از 4 اینچ، قطر لوله منتهی به دریچه بازدید باید حداقل 4 اینچ و یا بیشتر در نظر گرفته شود. برای لوله های زیرزمینی با قطر بیشتر از 10 اینچ باید یک سوراخ آدم رو با زانویی 90 درجه در فواصل حداکثر تا 150 فوت نصب شود. دهانه دریچه باید حدود 2 اینچ بالاتر از سطح کف قرار گیرد تا کار تمیزکردن لوله ها براحتی صورت پذیرد. برای لوله های فاضلاب افقی به قطر 4 اینچ یا کمتر، در هر 50 فوت و برای لوله ای با قطر بیشتر در هر 100 فوت باید یک دریچه بازدید نصب شود. دهانه دریچه بازدید توسط درپوش بسته میشود. منبع

مهندسین عزیز برای درک و آشنای هرچه بهتر از فاضلاب و آبرسانی در درجه اول به مبحث 16 مقررات ملی ساختمان مراجعه کنند. و برای درک بهتر و دتایل اجرایی فاضلاب و آبرسانی به نشریه 128 مراجعه کرده و از اطلاعات بی نظیر این کتابها و جزوات استفاده کنید . مباحث کاربردیه هستند پس ساده از کنارشون رد نشیم.

توجه : برداشت از مطالب این تاپیک تنها با ذکر منبع آن مجاز می باشد. ( [Hidden Content] ) سلام دوستان :icon_pf (44): در این تاپیک به بررسی عملکرد واحدهای مختلف تاسیسات تولید فولاد از سنگ آهن پرداخته می شود. صنایع تولید آهن و فولاد با توجه به نوع محصول تولیدی واحدهای مختلفی دارند، اما عمده ترین آنها عبارتند از واحدهای آماده سازی مواد اولیه، واحد آهن سازی، واحد فولادسازی و واحد ریخته گری و نورد. در ادامه پس از توضیح عملکرد هر واحد، عمدتا به معضلات زیست محیطی آنها پرداخته می شود. موضوعاتی از قبیل انتشار گازها، پساب ها و فاضلاب ها، ضایعات جامد و آلودگی صوتی از جمله مهمترین مشکلات زیست محیطی صنایع تولید آهن و فولاد به شمار می روند. منبع مورد استفاده، گزارش کمیسیون اروپا در سال 2001 در رابطه با آلودگی های صنایع تولید آهن و فولاد و راه های کنترل آن در اتحادیه اروپا است. در صورت استفاده از مطالب جدیدتر، منابع آنها نیز ذکر می شوند. همچنین از شما دعوت می کنم تا دانش و مطالب خودتان را در این تاپیک با من و سایر دوستان به اشتراک بگذارید. باتشکر

دید کلی استفاده از پمپ (تلمبه) برای جابجا کردن فاضلاب به علت وجود مواد معلقی از قبیل شن ، ماسه ، چوب و غیره در آن به سادگی کاربرد پمپ در آبرسانی نیست. لذا باید کوشش نمود تا آنجا که ممکن است از طرح چنین تأسیساتی در شبکه جمع آوری فاضلاب شهرها خودداری نمود. تنها در حالتهایی که شیب شهر کم و امکان جریان فاضلاب در کانال با نیروی ثقل و با حداقل سرعت لازم موجود نباشد باید به طرح ایستگاههای پمپاژ مبادرت ورزید. البته لازم به یاد آوری است که استفاده از پمپ در تأسیسات تصفیه خانه فاضلاب غالبا اجتناب ناپذیر است. ویژگیها ویژگیهایی که پمپهای فاضلاب دارند و آنها را از پمپهای آبرسانی متمایز می‌کنند عبارتند از: 1. کمی حساسیت آنها در برابر مواد معلق موجود در فاضلاب. 2. کم بودن ارتفاع مانومتری (ارتفاع تلمبه زنی). 3. کمتر بودن بازده آنها. 4. کم بودن ارتفاع مکش در آنها که عملا صفر فرض می‌شود. 5. مقاومت بیشتر در برابر مواد خورنده در فاضلاب. 6. مقاومت بیشتر در برابر مالش. با توجه به ویژگیهای نامبرده و به ترتیب تکامل پمپهای فاضلاب مهمترین انواع آنها عبارتند از پمپهای فاضلاب با هوای فشرده ، پمپهای فاپلاب با جریان هوا ، پمپهای پیچوار و بالاخره انواع پمپهای دورانی ویژه فاضلاب. پمپهای فاضلاب با هوای فشرده (تلمبه‌های هوائی) پس از جمع شدن فاضلاب در منبع و پر شدن آن ، دریچه ورود فاضلاب بسته شده و با کمک کمپرسور هوای فشرده به منبع وارد و فاضلاب را به پائین فشار می‌دهد تا از دریچه خروجی و با کمک لوله زیر فشار به سطح مورد نظر بالا رفته و جریان یابد. به علت تماس نداشتن فاضلاب به پره‌های پمپ این پمپها و بالابرها حساسیت زیادی در برابر مواد معلق در فاضلاب ندارند، ولی بازده آنها بسیار کم است (حدود 3- تا 40 درصد) و لذا کاربرد آنها محدود و تنها برای انتقال فاضلابهای کم و بسیار آلوده می‌تواند اقتصادی باشد. پمپهای فاضلاب با جریان هوا (پمپهای حبابی) در صورتی که فاضلاب دارای مواد معلق کوچک و سنگین بسیاری بوده و در عمق زیادی باشد کاربرد اینگونه پمپها مناسب است. کار این پمپها با کمک جریان هوایی که بوسیل یک کمپرسور و لوله جداگانه به پائین‌ترین نقطه لوله بالا آورنده فاضلاب دمیده می‌شود انجام می‌گیرد. کمپرسور با فشار 3 تا 5 اتمسفر هوا به دهانه لوله انتقال فاضلاب می‌دمد. هوا از لوله و آب زیر فشار از لوله وارد و با فاضلاب آمیخته شده و موجب کاهش وزن مخصوص مخلوط گردیده و سبب می‌شود که فاضلاب و مواد معلق در آن به بالا هدایت گردند. بازده این پمپها با در نظر گرفتن کار کمپرسور در حدود 30 تا 40 درصد و قدرت آبدهی آنها 0.5 تا 75 لیتر در ثانیه می‌باشد. برای آوردن هر لیتر فاضلاب به ارتفاع 10 متر 2 تا 3 لیتر هوا و برای بالا آوردن تا ارتفاع 60 متر مقدار 5 لیتر هوا لازم است. عمق دهانه لوله فاضلاب نسبت به سطح فاضلاب در انباره یعنی He باید 0.7 تا 1.5 برابر ارتفاع مانومتری پمپ باشد. این پمپها برای بالا آوردن ماسه از کف انباره‌های فاضلاب بسیار مناسبند. پمپهای پیچوار بالابرهای پیچوار یا پمپهای ارشمیدسی قدیمی‌ترین نوع پمپهائی هستند که در جهان بکار رفته‌اند. تاریخ کاربرد این پمپها را برای بالا آوردن آب از رودخانه نیل به دوران فرعونهای مصر مربوط می‌دانند. به سبب مزایایی که این پمپها دارند امروزه هنوز کاربرد آنها به ویژه در تصفیه خانه‌های فاضلاب مورد توجه می‌باشد. ساختمان پمپهای پیچوار ، محور این پمپها با افق زاویه‌ای برابر 23 تا 35 درجه می‌سازد (معمولا 30 درجه)، طول محور پمپها محدود و حداکثر 6 تا 8 متر می‌باشد و لذا این پمپها می‌توانند ارتفاع تلمبه زنی برابر 3 تا 4 متر را تأمین نمایند. نیم استوانه‌ای که محور پمپ و پره‌های آنرا در بر می‌گیرند از صفحه فولادی و یا بتنی می‌سازند. مشخصات پمپهای پیچوار ، سرعت دورانی این پمپها 20 تا 50 دور در دقیقه است. موتورهای محرک آنها معمولا 1000 تا 1400 دور در دقیقه سرعت دارند. بازده پمپها نسبتا خوب و در حدود 60 تا 70 درصد می‌باشد. در منحنی مشخصه پمپهای پیچوار برخلاف پمپهای دورانی تغییرات دبی تأثیر چندانی در ارتفاع تلمبه زنی و بازده پمپ ندارد. معایب پمپهای پیچوار * جاگیری زیاد به ویژه وقتی نیاز به ارتفاع مانومتری بیش از 3 متر باشد که در این صورت باید دو تلمبه پشت سر هم و بصورت سری کار کنند. * گرانی ساختمان تلمبه خانه‌های این پمپها. * محدودیت ارتفاع تلمبه زنی. * ممکن نبودن کاربرد این پمپها برای فرستادن فاضلاب در لوله‌های زیر فشار. مزایای پمپهای پیچوار * حساس نبودن در برابر مواد معلق در فاضلاب که در نتیجه نیازی به ساختن آشغالگیر پیش از آنها نیست. * روباز بودن و سادگی تعمیر و دسترسی به پره‌های پمپ. * هماهنگی دبی پمپ با دبی ورودی به تلمبه خانه. یعنی با بالا رفتن سطح فاضلاب در انباره مقدار دبی بالا رونده نیز افزایش می‌یابد. پمپهای دورانی اصول کار این پمپها بر استفاده از نیروی گریز از مرکز ناشی از دوران پره‌های متحرک پایه گذاری شده است. ذرات آب یا فاضلاب به کمک پره‌های نامبرده به سویپره‌ها و مجاریهای هدایت کننده و بوسیله آنها به سوی لوله خروجی پمپ فرستاده و فشرده می‌شوند. در شبکه جمع آوری فاضلاب امروزه بجز در موارد استثنائی در بیشتر ایستگاههای پمپاژ فاضلاب از پمپهای دورانی استفاده می‌شود. برتری این پمپها در ارزانی آنها ، کاربرد آسانتر و ایمنی بیشتر در کار می‌باشد. عیب این پمپها حساسیت آنها در برابر مواد معلق در فاضلاب است که با تغییراتی در شکل و تعداد پره‌ها می‌توان از این حساسیت کاست، ولی این کار معمولا همراه با پائین آمدن ارتفاع تلمبه زنی و بازده آنها می‌باشد. انواع پمپهای دورانی دسته بندی پمپهای دورانی را از دو نقطه نظر انجام می‌دهند. نخست از نقطه نظر شکل و تعداد پره‌ها دوم از نقطه نظر شکل کار گذاردن پمپ در تلمبه خانه. از نقطه نظر شکل و تعداد پره‌ها بسته به نوع فاضلاب و مقدار مواد معلق در آن پمپهای دورانی زیر بکار برده می‌شوند: پمپهای شعاعی یک پره‌ای در این پمپها (فاضلاب) در امتداد محور وارد پمپ شده و در امتداد شعاع بیرون می‌رود. برای کاهش حساسیت این پمپ در برابر مواد معلق و درشت فاضلاب پره‌های آنرا به یک عدد تقلیل داده اند. سرعت دورانی و دبی این پمپها کم و در حدود 15 تا 150 لیتر در ثانیه و ارتفاع مانومتری آنها نسبتا خوب و در حدود 5 تا 25 متر است. این پمپها را برای پمپاژ فاضلابهای بسیار آلوده که دارای مقدار زائد مواد معلق الیافی شکل می‌باشند (مانند فاضلاب کارخانجات نساجی) بکار می‌برند. بسته به ساختمان پمپ ، قطعات سخت و درشتی به بزرگی چندین سانتیمتر نیز می‌توانند از درون این پمپها بگذرند. پمپهای شعاعی دو یا سه پره‌ای افزایش تعداد پره‌ها در این پمپها سبب افزایش دبی آنها به حدود 50 تا 500 لیتر در ثانیه و افزایش حساسیت آنها در برابر مواد معلق می‌گردد. معمولا نوع دو پره‌ای این پمپها بیشتر ساخته می‌شود. ارتفاع مانومتری این پمپها در حدود 5 تا 50 متر است. پمپهای با پروانه ای مارپیچی این پمپها را با پره‌های باز و یا با پره‌های بسته برای پمپاژ فاضلابهایی که تصفیه مقدماتی ساده‌ای شده باشند (مثلا از شبکه آشغالگیر گذشته باشند) بکار می‌برند. این پمپها محوری هستند و فاضلاب در امتداد محور پمپ وارد و با زاویه‌ای کمتر از 90 درجه نسبت به محور بیرون می‌رود. تعداد پره‌ها معمولا سه عدد و حداکثر چهار عدد پیش بینی می‌شود، ارتفاع مانومتری در این پمپها پره‌ها معمولا سه عدد و حداکثر چهار عدد پیش بینی می‌شود. ارتفاع مانومتری در این پمپها 5 تا 3-0 متر و برای دبی‌هایی در حدود 500 تا 1500 لیتر در ثانیه بکار می‌روند. پمپهای استوانه‌ای این پمپها دارای پروانه‌هایی هستند که فاصلاب را در امتداد محور هدایت کرده و توسط زانویی که محور از دیواره آن می‌گذرد به بیرون فرستاده می‌شود، در محل گذر محور دوران پمپ از زانویی با کمک کاسه تند ویژه‌ای آب بندی کامل انجام می‌گیرد. این پمپها بسته به ساختمان و سرعت دوران ویژه آنها ممکن است نیمه محوری یا محوری باشند. کاربرد این پمپها برای فاضلابهای ناشی از بارندگی و یا فاضلابهای خانگی بسیار رقیق شده مناسب است. این پمپها دبی‌های زیاد و در حدود 1000 تا 3500 لیتر در ثانیه و ارتفاعهای مانومتری در حدود 8 تا 25 متر را می‌توانند تامین کنند. بازده این پمپها بسیار خوب و به حدود 80 تا 90 درصد می‌رسد. پمپهای پروانه‌ای این پمپها از انواع پمپهای محوری می‌باشند که در آنها فاضلاب در امتداد محور وارد پمپ شده و در امتداد محور از پروانه‌ها بیرون می‌رود. زاویه پره‌های این پمپها ممکن است ثابت نبوده و با فرمانی در حین دوران تغییر نماید. پمپهای پروانه‌ای را که پره آن قابل تنظیم است بنام پمپهای کاپلان می‌نامند. کاربرد پمپهای پروانه‌ای برای فاضلابهای ناشی از بارندگی و یا فاضلابهای خانگی بسیار رقیق شده و یا نسبتا تصفیه شده مناسب است. این پمپها می‌توانند دبی‌های بسیار زیاد در حدود 500 تا 5000 لیتر در ثانیه را به ارتفاع مانومتری کم و در حدود 2 تا 8 متر بفرستند. آب با کمک پره‌های و درون استوانه‌ای ، در امتداد محور حرکت می‌کند و سپس توسط زانوی تغییر جهت می‌یابد. هر دو نوع پمپهای بند اخیر در برابر مواد معلق و به ویژه مواد معلق الیافی شکل بسیار حساسند و لذات از این گونه پمپها تنها برای پمپاژ فاضلابهای سطحی استفاده می‌شود.

ساکنان اجنماع شهری برای حفظ زندگی جمعی و بالندگی اجتماع خود مجموعاً نیازهایی داشته اند که مجبور به تأمین آنها به صورت مشترک و جمعی و مدیریت آن بوده اند. در واقع تأمین این نیازها تضمین کننده مدنیت و زندگی شهری بوده است. می توان این مجموعه نیازهای مشترک کالبدی را زیرساخت های شهری دانست که طیف وسیعی از تأسیسات و خدمات و شبکه های حیاتی را شامل می شود و باید به صورت مناسبی ارائه شود ، که اینها علاوه بر تأمین رفاه شهری ، تأسیسات اولیه مورد نیاز با مدیریت مناسب باعث پویای اقتصادی و اجتماعی شهر می شوند. به طورعام ، تأسیسات و زیر ساختهای شهری ، طیف وسیعی از عناصر شهری را که اکثراً احداث شده و ثابت و ساختمانی اند ، در برمی گیرد.در نگاهی کلی می توان زیر ساختهای شهری را شامل تمامی عناصری دانست که تأمین نیازهای مختلف شهروندان را در زمینه های مختلف سکونت ، فعالیت ، استراحت ، فراغت و به طور کلی بالا بردن کیفیت زندگی شهری را برعهده دارند . به عبارتی مجموعه عناصر فیزیکی موجود و لوازمی که کارکردهای مختلف شهری را میسر می سازند و باعث ترکیب و تشکیل فضاهای شهری می گردند ، زیرساختهای شهری نامیده می شوند . بدین ترتیب زیرساختهای شهری ، تقریباً تمامی کاربری های عمومی و خدماتی شهر ( تأسیسات روبنایی ) و همچنین شبکه های حمل و نقل ، آب و فاضلاب ، نیرو و سوخت ، ارتباطات و سایر تأسیسات مرتبط با آنها ( تأسیسات زیربنایی ) را در برمیگیرد. بخشی از این زیرساختها ، اصطلاحاً تأسیسات شهری نامیده می شوند که به عنوان شریان های حیاتی شهر ، امکاناتی چون آب ، برق ، گاز ، تلفن و سیستم جمع آوری فاضلاب را در شبکه هایی پیچیده برای شهر فراهم می سازند. این قبیل تأسیسات که عموماً زیرزمینی هستند ، در حقیقت پایه و اساس هر مجتمع زیستی را تشکیل می دهد. همانطور که متوجه شدید سیستم فاضلاب به طور خاص و تأسیسات شهری به طور عام جزو شریانهای حیاتی شهر می باشند که با یک برنامه ریزی مدون و مشخص و البته مدیریت کارآمد می توان این نبض حیاتی شهر را به صورت مؤثر به کار بست. حال در مورد سیستم فاضلاب شهری مطالبی را درخدمت شما قرار می دهیم: سیستم فاضلاب شهری : در اين بخش از مقاله سعي داريم به بررسي سيستم فاضلاب بپردازيم. با توجه به بررسي حاصله از آزمايشات و آناليز داده ها در اين مقاله ، اين مهم مشخص شده است كه سيستم های کنونی فاضلاب در کشور کارایی خود را از دست داده و می بایست از سیستمهای جدیدی نظیر تماس و تثبیت ، سیستم UASB ، سیستم غشایی یا استفاده از ابزاری نظیر نی و عدسک آبی بهره برد. برای زندگی در شهر نیاز به امکانات و تجهیزاتی می باشد تا فرد مایل به زندگی در شهر شود و برای پرداخت هزینه ی هنگفتی که بدیل زندگی در شهر می پردازد از تسهیلاتی برخوردار باشد . یکی از مهمترین تسهیلات شهری که بسیار موجب رفاه و آسایش افراد می شود تاسیسات شهری می باشد که شامل شبکۀ آب، برق ، گاز، تلفن و فاضلاب و ... است . با افزايش روز افزون جمعيت و تبديل شدن شهرها به كلان شهرها و در نتيجه افزايش جمعيت در مساحت خاص و نيز پيشرفتهاي تكنولوژي بايستي توجه بيشتر و ويژه اي به موارد بهداشتي و زيست محيطي در رابطه با شهرها داشته باشيم و در اين راستا بايستي بدنبال روشهايي با حجم كمتر، راندمان بالاتر و همچنين قابل ارتقا از لحاظ ظرفيتي باشيم در این میان شبکه ی فاضلاب شهری از دیرباز مورد توجه همگان بوده است ، وجود سیستم فاضلاب شهری در هند و پاکستان در 2500 سال قبل از میلاد مسیح این مسئله را ثابت میکند. البته در آن زمان این کار هزینۀ بالایی را شامل می شد و تنها در نقاط مهم شهر از این شبکه استفاده می شد شاید دلیل استفاده از شبکۀ فاضلاب شهری در آن زمان اهمیت بالای آن در مسائل و مشکلات بهداشتی بوده چون آلودگی ناشی از فاضلاب شهری موجب مرگ و میر بالای افراد می شد . به طور ساده فاضلابها ، پسابهای ناشی از فعالیتها و اعمال انسانی می باشد . فاضلابها را بر اساس نحوۀ ایجاد به سه گروه عمده تقسیم بندی می کنند : خانگی ، صنعتی و سطحی 1- فاضلابهای خانگی : شامل پسابهای سرویس های بهداشتی منازل مسکونی شهرنشینان مانند توالت ها ، حمام ها و... می باشد.البته پسابهای مغازه ها ، فروشگاهها ، مؤسسات آموزشی ، تعمیرگاهها را نیز جزوء این دسته از فاضلابها قرار می دهند. 2- فاضلابهای صنعتی : این دسته از فاضلابها در نتیجه فعالیتهای کارگاهها ، کارخانه ها و سایر مراکز صنعتی می باشد که بر اساس نوع فراورده تولید شده مراکز صنعتی خواص این گونه فاضلابها نیز متفاوت است . 3- فاضلابهای سطحی : این دسته از فاضلابها ، شامل آبهای ناشی از بارندگی ، ذوب برف و یخ در معابر شهری می باشد . این آبها به دلیل وجود آلودگی هوا ، محیط شهری از غلظت آلودگی خاص خود برخوردار است. البته به گروه می توان آبهای جاری در کانالها و جویها را اضافه کرد . این گروههای عمده باهم تفاوتهایی دارند که ناشی از رنگ ، بو، غلظت ، مواد خارجی موجود در فاضلاب و .... می باشد . ذکر این ویژگی ها در این برحه از زمان باعث به درازا کشیده شدن بحث و گمراه شدن از مبحث اصلی می گردد . به همین دلیل از ذکر آنها خودداری می کنیم .( برای کسب اطلاع بیشتر به مجموعه کتابهای سبز شهرداری شماره 8 مراجعه فرمایید) ولی می توان به مورد زیر را که در تصفیه فاضلابها دخیل می باشد ، اشاره نمود : مهم ترين اجزای تشکيل دهنده فاضلاب : جامدات معلق: عمدتاً شامل پسماندهای غذايي، فضولات بدن انسان، کاغذ، پارچه و ذرات خاک می باشد. مواد آلی فاضلاب : عمدتاً شامل پروتئينها (40 تا 60 درصد)، کربوهيدراتها (25 تا 50 درصد) و ليپيدها (تقريباً 10درصد) عوامل بيماريزا: انواع عوامل بيماريزا با منشأ آبی يافت می شوند که شامل باکتريها، ويروسها، پرتوزوآ و انگلها می باشند. آنچه در این مقاله سعی شده به آن اشاره گردد ، نحوه جمع آوری ، دفع و تصفیه این گونه فاضلابهاست . حال در مورد سیستم جمع آوری و دفع فاضلاب مطالبی را در محضر شما قرار می دهیم : سیستم جمع آوری فاضلاب : جمع آوری فاضلاب و بیرون راندن آن از محیط زندگی انسان سابقه ای بس دیرینه دارد ، بطوریکه تاریخ نویسان و باستان شناسان سابقه این کار را در هندوستان به 7000سال و در بابل و نینوا به 3000 سال و در یونان و روم 4000سال پیش می دانند. درایران هم سیستم فاضلاب سابقۀ نسبتاً زیادی دارد به طوریکه در یک نمونه کاوش که در اطراف شهر جرجان ( حوالی گرگان و گنبد امروزی ) انجام گردیده ، به این نکته پی برده اند که شهر جرجان تقریباً 1000 تا 1500 سال پیش سیستم فاضلاب داشته . ( قابل توجه بعضی ها که می گفتن گرگان فقط یک نهارخوران داره و بس ... پس چیه این همه تمدن!!! .... چشمها را باید شست..... ) در ابتدا سیستم جمع آوری فاضلاب یک سیستم رو باز بوده که خود عامل شیوع بیماری ها بوده. دراواخر قرن 17 میلادی اولین با سیستم جمع آوری فاضلاب (اگو) به صورت زیرزمینی در شهر پاریس به طول 16 کیلومتر احداث شد. در ایران هم دفع فاضلاب بر اساس سطح آب زیرزمینی و یا نفوذپذیری زمین انجام می شد . بدین صورت که در مناطقی که سطح آب زیرزمین پایین بوده ، برای جذب فاضلاب از حفر چاههای جذبی استفاده می گردید . در مناطقی که سطح آب زیرزمینی بالا بوده یا زمین ضریب نفوذپذیری مناسبی نداشت ، زمین را طوری زهکشی می کردند که فاضلاب بدون تصفیه بر روی رودخانه ای انتقال می یافت. متأسفانه در حال حاضر اکثر شهرهایی که در کنار رودخانه واقع شده اند از این شیوه استفاده می کنند که خطر بسیار جدی بر محیط زیست و بستر دریاست . شهرهایی همچون اهواز ، بوشهر و حتی شهرهای شمالی نیز از این روش برای دفع فاضلاب استفاده می کنند . در مکان هایی که امکان زهکشی مناسب وجود نداشت و یا چنانچه شیب شهر مساعد این سیستم نبود ، غالباً در منازل چاه فاضلاب حفر می گشت. روشهای جمع آوری فاضلاب شهری : که در 2 قالب سنتی ونوین قابل بررسی است . شیوۀ سنتی : شیوۀ سنتي يا روش متداول روشي است که بطور ثقلي آب مصرف شده را بطور صحيحي جمع آوري و به تصفيه خانه منتقل مي کند، که خود به 2 روش کانالهای جدا ازهم و روش درهم تقسیم می شود. در روش کانالهای جدا از هم فاضلابهای سطحی از طریق یک خط لوله مجزا و فاضلابهای خانگی بوسیله لوله دیگر به تصفیه خانه انتقال داده می شوند. در روش درهم ، فاضلابهای خانگی و سطحی از طریق یک خط لوله به تصفیه خانه منتقل می گردند. بر اساس تحقيقاتي که در دهه 1960 و 1970 بر روي وضعيت جمع آوري فاضلاب در جوامع کوچک انجام دادند به اين نتيجه رسيدند که هزينه هاي سيستم ثقلي و يا متداول 4 برابر هزينه هاي تصفيه و دفع فاضلاب مي باشد. از اين رو جهت اجتناب از اين مسايل، سيستم جديد را پيشنهاد داده اند. روش هاي نوین: 1- روش سپتيک تانک ثقلي Septik Tank Effluent Gravity { STEG }) :) در اين روش يک پيش تصفيه بر روي فاضلاب صورت مي گيرد و مشکلي جهت تامين سرعت خود شستشويي وجود ندارد چون مواد جاند معلق درشت در سپتيک تانک مانده و اختلالي در تامين سرعت خودشستشويي ايجاد نمي کنند. در سپتيک تانک لازم نيست که قطر لوله 200 mm و يا بالاتر انتخاب گردد. اين روش براي جوامع کوچک کاربرد دارند و چون قطرها کوچک هستند، مي توان از لوله هاي پلاستيکي استفاده نمود زيرا خوردگي اين نوع لوله ها کمتر است و مشکل نشتاب وجود ندارد. فاضلاب بدون هيچ پيش تصفيه اي وارد شبکه جمع آوري شده و به صورت ثقلي به سمت تصفيه خانه حرکت مي کند. حداقل قطر لازم 150 تا 200 mm است. جهت جلوگيري از رسوب جامدات معلق، حداقل قطر 0.6متر بر ثانيه حفظ بايد گردد. جهت تميز کردن آنها وجود منهول الزاميست. بدليل آب بند نبودن کامل شبکه جمع آوري سنتي، يکي از مشکلات اصلي Infiltration يا نشتاب به داخل و Exfiltration يا نشتاب به خارج مي باشد. در اين روش قطر شبکه کم است ( حدود 25 تا 50 mm ) و لوله هاي پلاستيکي مورد استفاده قرار مي گيرند. لوله هاي خروجي از منازل، در ابتدا وارد سپتيک تانک مي گردند. بدليل اينکه در اين حالت مواد جامد قابل ته نشيني وجود ندارد. سيستم با قطر کم و شيب کمتر قادر به انتقال فاضلاب خواهد بود. اين سيستم به دليل اينکه کاملا آب بند مي باشد، امکان نشتاب به داخل و يا خارج وجود ندارد. اين سيستم براي اولين بار در سال 1961 در استراليا و سپس در سال 1977 در آمريکا مورد استفاده واقع شد. عمق کارگذاري لوله ها در اين سيستم حدود 9/ متر مي باشد. 2- روش سپتيک تانک با پمپ ( Septik Tank Effluent Pump ) اين روش، شامل شبکه تحت فشار مي باشد. در اين روش، سپتيک تانک مجهز به صافي و پمپ با فشار بالاست. فاضلاب خروجي توسط لوله هايي با قطر کم، که تحت فشار مي باشند، پمپاژ مي شود. شبکه جمع آوري فاضلاب اصلي نيز در اين روش تحت فشار مي باشد. قطر لوله هاي تخليه در اين سيستم 25تا38 mm است. قطر لوله هاي اصلي حداقل 50 mm مي باشد. مانند سيستم STEG مشکل نشتاب در اين سيستم نيز وجود ندارد.. در اين سيستم شبکه در عمق بسيار کم گذارده مي شود و لوله ها داراي انعطاف کافي هستند، به همين دليل نياز به شيب دهي نيست..تنها مشکله مربوطه، زماني است که سطح آب زيرزميني بالاست و منطقه سنگلاخي است. اين سيستم اولين بار در سال 1968 و در آمريکا بکار برده شد. 3- Pressure Sever With Grinder Pump اين سيستم شبيه روش دوم است ولي بجاي استفاده از پمپ ساده از پمپي استفاده مي شود که قدرت بيشتري دارد. در اين سيستم براي شبکه جمع آوري از سپتيک تانک استفاده نمي شود و بجاي آن از يک پمپ خردکننده براي خرد کردن جامدات استفاده مي شود. بنابراين مي توان از شبکه هايي با قطر کوچک استفاده کرد. مانند روش STEP اين شبکه نيز با قطر کم و عمق کارگذاري کم استفاده مي شود ولي در اين روش به دليل عدم استفاده از پيش تصفيه مقدار جامدات معلق، چربي و روغن بيشتر خواهد بود. 4- روش خلاء : در اين سيستم از شبکه اي استفاده مي گردد که تحت فشار منفي و خلا قرار دارد. در اين روش جايگزين نيز مانند حالت هاي قبلي، قطر لوله ها کم ، عمق کارگذاري شبکه نيز کم و شتاب نيز وجود ندارد. از بين اين روشها تنها سيستم STEG قابل استفاده است. در اینجا چند لحظه ای درنگ می کنیم تا هم حال من نویسنده سر جاش بیاد ، هم شما چند دقیقه ای راحت باشید .... درنگ می کنیم . . . بعد از چند دقیقه ای استراحت بحث را پی می گیریم (....خودمونیما خداییش استراحت لازم بود ....) نوبت بعدی هم که باشه نوبت سیستم دفع فاضلاب شهریه. سیستم دفع فاضلاب شهری : مسأله فاضلاب و دفع بهداشتي آن مساله‌اي نيست كه بشر امروز با وجود پرداختن به موضوعات مختلف بتواند براحتي از كنار آن بگذرد. سال 2008 از سوي سازمان ملل به عنوان سازماني مرجع و مورد اطمینان تمام جهانيان به نام سال «دفع بهداشتي فاضلاب» نامگذاري شد. در حال حاضر جهان در تلاش خود براي كاهش تعداد نفرات كه به خدمات بهداشتي دفع فاضلاب دسترسي ندارند، عقب مانده است لذا بسياري از افراد از شأن و منزلت انساني محروم مي باشند . این افراد ناچارند به جاي سرويس‌هاي بهداشتي از كيسه، سطل يا از چاله هاي كنار جاده ها استفاده كنند كه اين امر سلامتي خود آنها و ديگران را تهديد مي كند. تاریخچه سیستم دفع فاضلاب نیز حکایت خاص خود را دارد . ايران، به ويژه در زمان ساخت تخت جمشيد، داراي دانش شهرسازي سرآمدي در جهان بود كه شاهد كشف سيستم دفع فاضلاب در بقاياي اين افتخار ملي يعني تخت جمشيد هستيم. البته قرنها پس از آن، بنا بر اتكا بخشي از رمان ويكتورهوگو (بينوايان) بر وجود سيستم دفع فاضلاب شهري كه به عنوان راه فرار ژان والژان مورد استفاده قرار مي ‌گيرد، در فرانسه نيز، چنين سيستمي ‌تعبيه شده بود. مسأله دفع فاضلاب آنقدر پیچیده است که حتی قانونی تحت عنوان قانون مدیریت پسماندها در سال 1383 در مجلس شورای اسلامی تصویب شد. به طریقی که رهاسازی هرچیز آلوده ساز جرم محسوب می شود و مرتکبین طبق قانون مشمول مجازات می گردند، که مجازات از جریمه نقدی 50 هزار تومانی گرفته تا حبس یکساله می باشد . (واقعاً ضروری بود این قانون .... ولی حیف !! که مانند بقیه قانونهای مجلس ، قانونی بود دکوری ...حالا چرا اصلاً پیشنهاد داده شد و بعد تصویب شد و بعدشم اجرا نشد باید از خود نماینده ها سؤال کنیم؟؟!!! ) مشروح این قانون به شکل زیر می باشد : براساس ماده 688 مجموعه كامل قوانين ومقررات جزايي ، هر اقدامي‌ كه تهديد عليه بهداشت عمومي‌ شناخته شود ... ممنوع است و مرتكبين چنانچه طبق قوانين خاص مشمول مجازات شديدتري نباشند، به حبس تا يكسال محكوم خواهند شد." حال چنانچه مسئولان ذيربط به برخورد با مجرمان تصميم بگيرند، بايد تا حدودي تمامي‌ ساكنان منطقه به حبس محكوم شوند " قانون مديريت پسماندها مصوب 2/ 2/ 83 مجلس شوراي اسلامي‌ ايران ماده 16 نگهداري، مخلوط كردن، جمع‌آوري، حمل و نقل، خريد و فروش، دفع، صدور و تخليه پسماندها در محيط بر طبق مقررات اين قانون و آيين‌نامه اجرايي آن خواهد بود. در غير اين صورت اشخاص متخلف به حكم مراجع قضايي به جزاي نقدي در بار اول براي پسماندهاي عادي از 500 هزار ريال تا 100 ميليون ريال و براي ساير پسماندها از دو ميليون ريال تا 100 ميليون ريال و در صورت تكرار، هر بار به دو برابر مجازات قبلي در اين ماده محكوم مي‌شوند. معمولترين روش برای دفع فاضلاب رقيق نمودن آن در آبهای سطحی است. از جريانهای خروجی فاضلاب در کشاورزی و ايجاد فضاهای سبز شهری در پارکها، زمينهای گلف، کناره بزرگراهها و جاده های منتهی به فرودگاهها به نحو موفقيت آميزی استفاده شده است. ممکن است از جريانهای خروجی تصفيه فاضلاب جهت مقاصد صنعتی استفاده شود. با توجه به کمبود آب آشاميدنی، استفاده از فاضلاب تصفيه شده به عنوان بخشی از منبع آب آشاميدنی اخيراً در بعضی کشورها بيشتر متداول شده است. حال بیاید بحث کنیم اصلاً چرا دفع فاضلاب امری است ضروری . اهمیت دفع فاضلاب : بدون شک دوستان عزیز خطرات وجود فاضلاب را از بندۀ حقیر بهتر می دانند و قطعاً اشراف کامل بر موضوع دارند. ولی بهر حال برای اینکه مقاله نقصی درش وجود نداشته باشد به آن اشاره می کنیم . قطعاً مهمترین فایده دفع مناسب فاضلاب ، ارتقاء بهداشت محیط و در کل بهداشت شهری است . فاضلابها همواره حاوی مواد و موجوداتی هستند که برای سلامت عمومی شهروندان و بهداشت شهر خطرناک هستند. بی شک دفع مناسب این گونه مواد تضمین سلامت شهروندان را به همراه خواهد داشت ( البته نه به طور کامل ). فایده دیگری که می تواند به همراه داشته باشد ، تعادل زیست محیطی می باشد. همواره سرازیر شدن فاضلابها به تالابها ، رودخانه ها ، رودها ، حتی نفوذ این مواد به آبهای زیرزمینی تعادل محیط زیست و اکوسیستم رابر هم می زند. بدون شک دفع مناسب این گونه مواد باعث تضمین حیات گونه های جانوری و دریایی و بویژه حیات خود انسان می گردد. نعمتی که مردم شهرهای شمالی کشور به دلیل عدم دفع درست فاضلابها از آن بی بهره اند. همچنین با توجه به کمبود منابع آبی ، دفع و تصفیه صحیح فاضلابها می تواند به نوبه خود تأمین کننده آب غیرآشامیدنی شهر باشد. ..... بله رسیدیم به قسمت اصلی مقاله یعنی تصفیه فاضلابهای شهری تصفیه فاضلابهای شهری : هم اکنون تصفیه فاضلابها در سه مرحله سخت و نفس گیر انجام می گردد. تصفيه اوليه - تصفيه ثانويه - تصفيه ثالث تصفيه اوليه: هدف جداسازی مواد جامد از فاضلاب ورودی و جدا کردن نخاله های بزرگ توسط غربالها و يا خرد کردن آنها با تجهيزات خرد کننده ، جداسازی جامدهای معدنی در کانالهای دانه گير و بيشتر جامدات معلق آلی با ته نشينی ، جداسازی تقريباً نيمی از جامدات معلق که تقريباً 30% BOD کل فاضلاب ورودی را تشکيل می دهند. به دلیل کمبود زمان ما فقط قسمتهای مراحل تصفیه را عنوان می کنیم واز توضیح مراحل خودداری می کنیم : مراحل تصفیه اولیه : 1- غربال کردن يا آشغال گيری 2- خرد کردن 3- شن گيری يا حذف دانه 4- اندازه گيری جريان 5- ته نشين سازی مقدماتی تصفيه ثانويه : تبديل بيولوژيکی مواد آلي کلوئيدی و محلول به جرم زنده که بعداً به وسيله ته نشين سازی جدا می شود. تماس بين ميکروارگانيسم ها و مواد آلی در اثر معلق بودن جرم زنده در فاضلاب و يا عبور فاضلاب از سطح جرم زنده چسبيده به سطوح جامد معروفترين سيستم جرم زنده معلق لجن فعال می باشد..جرم زنده توليد شده توسط کاتابوليسم خود خوری و يا ساير ميکروارگانيسم ها قابل تجزيه می باشد. معمولاً تصفيه بيشتر لجن ثانوی توسط فرايندها بيولوژيکی بی هوازی صورت می گيرد. محصولات نهايي گازی شکل، متان، دی اکسيد کربن و مايعات و جامدات بی اثر توليد می شوند. متان دارای ارزش حرارتی است.مايعات با غلظت های بالای ترکيبات آلی به واحد تصفيه بازگردانده می شوند. جامدات با مقدار زيادی از ترکيبات معدنی به عنوان تنظيم کننده مواد خاک و يا کود در زمينهای کشاورزی مصرف می شوند.. بقيه جامدات را با سوزاندن و دفن بهداشتی دفع می کنند. گاهی تصفيه اوليه و ثانويه همراه با هم انجام می شود.. فاضلاب در حوضچه های اکسيداسيون ريخته می شود و فاضلاب در سطح به طور هوازی و در عمق به صورت غيرهوازی تجزيه می شود در سيستم لاگون هوادهی شده، اکسيژن در اثر هوادهی مکانيکی تأمين می شود و تجزيه در کل عمق برکه به صورت هوازی می باشد. در اغلب موارد تصفيه ثانويه جهت دستيابی به استانداردهای جريان خروجی کافی می باشد. مراحل تصفیه ثانویه : 1- جريان خروجی از تصفيه اوليه هنوز دارای 40 تا 50 درصد از مواد جامدمعلق و تقريباً تمام مواد آلی و معدنی محلول اوليه می باشد. جهت حذف مواد آلی در تصفيه ثانويه از فرايندهای فيزيکی، شيميايي و يا بيولوژيکی استفاده می شود 2- لجن فعال 3- هوادهی لجن فعال 4- برکه ها و لاگونها 5- گندزدايي جريانهای خروجی 6- تصفيه و دفع لجن 7- تغليظ لجن 8- شناور سازی 9- هضم لجن 10-دفع لجن تصفيه ثالت : شامل جداسازی بهتر مواد جامد معلق و حذف مواد مغذی می باشد. حذف ترکيبات فسفر و نيتروژن به وسيله مجموعه ای از فرايندهای فيزيکی، شيميايي و بيولوژيکی انجام می شود. تصفيه ثالث يا تصفيه پيشرفته فاضلاب: هر گاه کيفيت جريان خروجی از تصفيه ثانويه منطبق با استانداردهای جريان خروجی نباشد. تصفيه ثالث شامل حذف ترکيبات نيتروژن و فسفر، مواد مغذی رشد گياهی، جامدات معلق اضافی، نمکهای معدنی محلول و مواد آلی مقاوم ممکن است باشد. مهم ترين مواد مغذی معمولاً در برگيرنده ترکيبات نيتروژن و فسفر می باشند. مراحل تصفیه ثالث : 1- حذف نيتروژن 2- حذف فسفر دفع فاضلاب و استفاده مجدد از آن: قسمت عمده فاضلابهای تصفيه شده بايد دفع شوند. دريافت کننده های نهايي فاضلابهای تصفيه شده آبهای سطحی و بسترهای آب زيرزمينی سطح زمين و در برخی موارد اتمسفر محل های دفع يا تجهيزات مورد استفاده مجدد بايد در فاصلة مناسبی نسبت به واحد تصفيه فاضلاب قرار داشته باشند. بهر حال آنچه مسلم است این می باشد که هنوز سیستم فاضلاب شهری ( اگو ) در همه شهرهای این به کار بسته نشده و 98 درصد شهرهاى ايران سيستم جمع آورى فاضلاب ندارد و فاضلاب شهرى به آب هاى سطحى رودخانه ها و آب آشاميدنى مردم وارد می شود . به امید آنکه تمامی شهرهای کشور عزیزمون از این شریان حیاتی شهری بهره مند گردند. منابع : 1- کتاب آب و زیستگاه شهری 2- وبلاگ پارس شهر ( وبلاگ دانشجویان شهرسازی 85 دانشگاه مازندران ) 3- وب سایت مهندسی تصفیه آب و فاضلاب 4- وبلاگ بهداشت محیط

دید کلی استفاده از پمپ (تلمبه) برای جابجا کردن فاضلاب به علت وجود مواد معلقی از قبیل شن ، ماسه ، چوب و غیره در آن به سادگی کاربرد پمپ در آبرسانی نیست. لذا باید کوشش نمود تا آنجا که ممکن است از طرح چنین تأسیساتی در شبکه جمع آوری فاضلاب شهرها خودداری نمود. تنها در حالتهایی که شیب شهر کم و امکان جریان فاضلاب در کانال با نیروی ثقل و با حداقل سرعت لازم موجود نباشد باید به طرح ایستگاههای پمپاژ مبادرت ورزید. البته لازم به یاد آوری است که استفاده از پمپ در تأسیسات تصفیه خانه فاضلاب غالبا اجتناب ناپذیر است. ویژگیها ویژگیهایی که پمپهای فاضلاب دارند و آنها را از پمپهای آبرسانی متمایز می‌کنند عبارتند از: 1. کمی حساسیت آنها در برابر مواد معلق موجود در فاضلاب. 2. کم بودن ارتفاع مانومتری (ارتفاع تلمبه زنی). 3. کمتر بودن بازده آنها. 4. کم بودن ارتفاع مکش در آنها که عملا صفر فرض می‌شود. 5. مقاومت بیشتر در برابر مواد خورنده در فاضلاب. 6. مقاومت بیشتر در برابر مالش. با توجه به ویژگیهای نامبرده و به ترتیب تکامل پمپهای فاضلاب مهمترین انواع آنها عبارتند از پمپهای فاضلاب با هوای فشرده ، پمپهای فاپلاب با جریان هوا ، پمپهای پیچوار و بالاخره انواع پمپهای دورانی ویژه فاضلاب. پمپهای فاضلاب با هوای فشرده (تلمبه‌های هوائی) پس از جمع شدن فاضلاب در منبع و پر شدن آن ، دریچه ورود فاضلاب بسته شده و با کمک کمپرسور هوای فشرده به منبع وارد و فاضلاب را به پائین فشار می‌دهد تا از دریچه خروجی و با کمک لوله زیر فشار به سطح مورد نظر بالا رفته و جریان یابد. به علت تماس نداشتن فاضلاب به پره‌های پمپ این پمپها و بالابرها حساسیت زیادی در برابر مواد معلق در فاضلاب ندارند، ولی بازده آنها بسیار کم است (حدود 3- تا 40 درصد) و لذا کاربرد آنها محدود و تنها برای انتقال فاضلابهای کم و بسیار آلوده می‌تواند اقتصادی باشد. پمپهای فاضلاب با جریان هوا (پمپهای حبابی) در صورتی که فاضلاب دارای مواد معلق کوچک و سنگین بسیاری بوده و در عمق زیادی باشد کاربرد اینگونه پمپها مناسب است. کار این پمپها با کمک جریان هوایی که بوسیل یک کمپرسور و لوله جداگانه به پائین‌ترین نقطه لوله بالا آورنده فاضلاب دمیده می‌شود انجام می‌گیرد. کمپرسور با فشار 3 تا 5 اتمسفر هوا به دهانه لوله انتقال فاضلاب می‌دمد. هوا از لوله و آب زیر فشار از لوله وارد و با فاضلاب آمیخته شده و موجب کاهش وزن مخصوص مخلوط گردیده و سبب می‌شود که فاضلاب و مواد معلق در آن به بالا هدایت گردند. بازده این پمپها با در نظر گرفتن کار کمپرسور در حدود 30 تا 40 درصد و قدرت آبدهی آنها 0.5 تا 75 لیتر در ثانیه می‌باشد. برای آوردن هر لیتر فاضلاب به ارتفاع 10 متر 2 تا 3 لیتر هوا و برای بالا آوردن تا ارتفاع 60 متر مقدار 5 لیتر هوا لازم است. عمق دهانه لوله فاضلاب نسبت به سطح فاضلاب در انباره یعنی He باید 0.7 تا 1.5 برابر ارتفاع مانومتری پمپ باشد. این پمپها برای بالا آوردن ماسه از کف انباره‌های فاضلاب بسیار مناسبند. پمپهای پیچوار بالابرهای پیچوار یا پمپهای ارشمیدسی قدیمی‌ترین نوع پمپهائی هستند که در جهان بکار رفته‌اند. تاریخ کاربرد این پمپها را برای بالا آوردن آب از رودخانه نیل به دوران فرعونهای مصر مربوط می‌دانند. به سبب مزایایی که این پمپها دارند امروزه هنوز کاربرد آنها به ویژه در تصفیه خانه‌های فاضلاب مورد توجه می‌باشد. ساختمان پمپهای پیچوار ، محور این پمپها با افق زاویه‌ای برابر 23 تا 35 درجه می‌سازد (معمولا 30 درجه)، طول محور پمپها محدود و حداکثر 6 تا 8 متر می‌باشد و لذا این پمپها می‌توانند ارتفاع تلمبه زنی برابر 3 تا 4 متر را تأمین نمایند. نیم استوانه‌ای که محور پمپ و پره‌های آنرا در بر می‌گیرند از صفحه فولادی و یا بتنی می‌سازند. مشخصات پمپهای پیچوار ، سرعت دورانی این پمپها 20 تا 50 دور در دقیقه است. موتورهای محرک آنها معمولا 1000 تا 1400 دور در دقیقه سرعت دارند. بازده پمپها نسبتا خوب و در حدود 60 تا 70 درصد می‌باشد. در منحنی مشخصه پمپهای پیچوار برخلاف پمپهای دورانی تغییرات دبی تأثیر چندانی در ارتفاع تلمبه زنی و بازده پمپ ندارد. معایب پمپهای پیچوار * جاگیری زیاد به ویژه وقتی نیاز به ارتفاع مانومتری بیش از 3 متر باشد که در این صورت باید دو تلمبه پشت سر هم و بصورت سری کار کنند. * گرانی ساختمان تلمبه خانه‌های این پمپها. * محدودیت ارتفاع تلمبه زنی. * ممکن نبودن کاربرد این پمپها برای فرستادن فاضلاب در لوله‌های زیر فشار. مزایای پمپهای پیچوار * حساس نبودن در برابر مواد معلق در فاضلاب که در نتیجه نیازی به ساختن آشغالگیر پیش از آنها نیست. * روباز بودن و سادگی تعمیر و دسترسی به پره‌های پمپ. * هماهنگی دبی پمپ با دبی ورودی به تلمبه خانه. یعنی با بالا رفتن سطح فاضلاب در انباره مقدار دبی بالا رونده نیز افزایش می‌یابد. پمپهای دورانی اصول کار این پمپها بر استفاده از نیروی گریز از مرکز ناشی از دوران پره‌های متحرک پایه گذاری شده است. ذرات آب یا فاضلاب به کمک پره‌های نامبرده به سویپره‌ها و مجاریهای هدایت کننده و بوسیله آنها به سوی لوله خروجی پمپ فرستاده و فشرده می‌شوند. در شبکه جمع آوری فاضلاب امروزه بجز در موارد استثنائی در بیشتر ایستگاههای پمپاژ فاضلاب از پمپهای دورانی استفاده می‌شود. برتری این پمپها در ارزانی آنها ، کاربرد آسانتر و ایمنی بیشتر در کار می‌باشد. عیب این پمپها حساسیت آنها در برابر مواد معلق در فاضلاب است که با تغییراتی در شکل و تعداد پره‌ها می‌توان از این حساسیت کاست، ولی این کار معمولا همراه با پائین آمدن ارتفاع تلمبه زنی و بازده آنها می‌باشد. انواع پمپهای دورانی دسته بندی پمپهای دورانی را از دو نقطه نظر انجام می‌دهند. نخست از نقطه نظر شکل و تعداد پره‌ها دوم از نقطه نظر شکل کار گذاردن پمپ در تلمبه خانه. از نقطه نظر شکل و تعداد پره‌ها بسته به نوع فاضلاب و مقدار مواد معلق در آن پمپهای دورانی زیر بکار برده می‌شوند: پمپهای شعاعی یک پره‌ای در این پمپها (فاضلاب) در امتداد محور وارد پمپ شده و در امتداد شعاع بیرون می‌رود. برای کاهش حساسیت این پمپ در برابر مواد معلق و درشت فاضلاب پره‌های آنرا به یک عدد تقلیل داده اند. سرعت دورانی و دبی این پمپها کم و در حدود 15 تا 150 لیتر در ثانیه و ارتفاع مانومتری آنها نسبتا خوب و در حدود 5 تا 25 متر است. این پمپها را برای پمپاژ فاضلابهای بسیار آلوده که دارای مقدار زائد مواد معلق الیافی شکل می‌باشند (مانند فاضلاب کارخانجات نساجی) بکار می‌برند. بسته به ساختمان پمپ ، قطعات سخت و درشتی به بزرگی چندین سانتیمتر نیز می‌توانند از درون این پمپها بگذرند. پمپهای شعاعی دو یا سه پره‌ای افزایش تعداد پره‌ها در این پمپها سبب افزایش دبی آنها به حدود 50 تا 500 لیتر در ثانیه و افزایش حساسیت آنها در برابر مواد معلق می‌گردد. معمولا نوع دو پره‌ای این پمپها بیشتر ساخته می‌شود. ارتفاع مانومتری این پمپها در حدود 5 تا 50 متر است. پمپهای با پروانه ای مارپیچی این پمپها را با پره‌های باز و یا با پره‌های بسته برای پمپاژ فاضلابهایی که تصفیه مقدماتی ساده‌ای شده باشند (مثلا از شبکه آشغالگیر گذشته باشند) بکار می‌برند. این پمپها محوری هستند و فاضلاب در امتداد محور پمپ وارد و با زاویه‌ای کمتر از 90 درجه نسبت به محور بیرون می‌رود. تعداد پره‌ها معمولا سه عدد و حداکثر چهار عدد پیش بینی می‌شود، ارتفاع مانومتری در این پمپها پره‌ها معمولا سه عدد و حداکثر چهار عدد پیش بینی می‌شود. ارتفاع مانومتری در این پمپها 5 تا 3-0 متر و برای دبی‌هایی در حدود 500 تا 1500 لیتر در ثانیه بکار می‌روند. پمپهای استوانه‌ای این پمپها دارای پروانه‌هایی هستند که فاصلاب را در امتداد محور هدایت کرده و توسط زانویی که محور از دیواره آن می‌گذرد به بیرون فرستاده می‌شود، در محل گذر محور دوران پمپ از زانویی با کمک کاسه تند ویژه‌ای آب بندی کامل انجام می‌گیرد. این پمپها بسته به ساختمان و سرعت دوران ویژه آنها ممکن است نیمه محوری یا محوری باشند. کاربرد این پمپها برای فاضلابهای ناشی از بارندگی و یا فاضلابهای خانگی بسیار رقیق شده مناسب است. این پمپها دبی‌های زیاد و در حدود 1000 تا 3500 لیتر در ثانیه و ارتفاعهای مانومتری در حدود 8 تا 25 متر را می‌توانند تامین کنند. بازده این پمپها بسیار خوب و به حدود 80 تا 90 درصد می‌رسد. پمپهای پروانه‌ای این پمپها از انواع پمپهای محوری می‌باشند که در آنها فاضلاب در امتداد محور وارد پمپ شده و در امتداد محور از پروانه‌ها بیرون می‌رود. زاویه پره‌های این پمپها ممکن است ثابت نبوده و با فرمانی در حین دوران تغییر نماید. پمپهای پروانه‌ای را که پره آن قابل تنظیم است بنام پمپهای کاپلان می‌نامند. کاربرد پمپهای پروانه‌ای برای فاضلابهای ناشی از بارندگی و یا فاضلابهای خانگی بسیار رقیق شده و یا نسبتا تصفیه شده مناسب است. این پمپها می‌توانند دبی‌های بسیار زیاد در حدود 500 تا 5000 لیتر در ثانیه را به ارتفاع مانومتری کم و در حدود 2 تا 8 متر بفرستند. آب با کمک پره‌های و درون استوانه‌ای ، در امتداد محور حرکت می‌کند و سپس توسط زانوی تغییر جهت می‌یابد. هر دو نوع پمپهای بند اخیر در برابر مواد معلق و به ویژه مواد معلق الیافی شکل بسیار حساسند و لذات از این گونه پمپها تنها برای پمپاژ فاضلابهای سطحی استفاده می‌شود. انواع پمپهای گریز از مرکز پمپهای گریز از مرکز را بر حسب نوع ساختمان آنها به انواع زیر تقسیم بندی می‌کنند: 1. از نظر وضعیت طبقات که ممکن است یک طبقه و یا چند طبقه باشند. 2. از نظر مقدار آبدهی و ارتفاع که ممکن است بصورت کم ، متوسط و زیاد باشند. 3. از نظر نوع پروانه ، تعداد تیغه و وضعیت آنها. ممکن است پمپها را بر حسب نوع استفاده آنها تقسیم بندی کنند: 1. پمپهای سیرکولاتور برای به جریان انداختن آب گرم در سیستمهای حرارتی. 2. پمپهای افقی یک طبقه از نوع مکش مارپیچی جهت استفاده در تأسیسات مکانیکی. 3. پمپهای سانتریفوژ فشار قوی چند طبقه جهت استفاده در آبرسانی و غیره. 4. پمپهای شناور جهت استفاده در چاههای عمیق و نیمه عمیق. 5. پمپهای لجن کش جهت استفاده در سیستمهای فاضلاب. نظر به اینکه پمپهای طبقاتی در سیستم تأسیساتی کاربرد فراوان دارند، مختصرا به ساختمان این نوع پمپها اشاره می‌گردد. پمپهای سانتریفوژ از نظر مکش پمپهای سانتریفوژ ممکن است با یک مکش یا با دو مکش باشند. پمپهای سانتریفوژ با دو مکش جریان سیال را از طریق دو لوله و به مقدار یکسان از دو طرف پروانه وارد پمپ می‌کنند. عوامل موثر بر ظرفیت پمپهای سانتریفوژ ظرفیت یک پمپ سانتریفوژ بستگی به چگونگی طراحی پمپ ، سرعت گردش پروانه پمپ ، فشار مطلق قسمت مکش پمپ ، فشار قسمت تخلیه پمپ و خواص فیزیکی سیال عبوری از پمپ دارد. اجزای یک پمپ سانتریفوژ 1. موتور ، که باعث حرکت دورانی محور می گردد. 2. روتور ، (که خود شامل محور و پره‌ها است). 3. پوسته جداره 4. لوله مکش 5. لوله رانش 6. محفظه بین پوسته و پروانه پروانه پمپ شامل پره‌هایی می‌باشد که به نحوی ساخته شده‌اند تا جریان داخل پمپ حتی المقدور یکنواخت باشد. انواع پروانه‌های پمپهای سانتریفوژ چند نوع از پروانه‌های پمپهای سانتریفوژ را نشان می‌دهد هر چه تعداد پره‌های پروانه بیشتر باشد کنترل در جهت حرکت سیال بیشتر بوده و تلفات ناشی از جریانهای گردشی بین پره‌ها کمتر خواهد بود. انواع پروانه‌های معمولی پروانه ممکن است به یک صفحه متصل باشد یا بین دو صفحه قرار گرفته باشد یا آزاد باشد. مایع در جهت محور وارد بدنه پمپ می‌شود و مایع ورودی بوسیله پره‌های پروانه گرفته شده و به داخل یک پیچک که مماس بر پمپ می‌باشد تخلیه می‌گردد. آب بندی پمپهای سانتریفوژ مسئله مهمی است که عدم رعایت آن باعث کاهش راندمان عمل پمپ می‌گردد. همانطور که از این پمپها در ک می‌شود، اساس کارشان برای حمل سیالات از نقطه‌ای به نقطه دیگر بر حرکت سیال در خلاف جهت مرکز محور پمپ بنا نهاده شده است، یعنی در واقع سیال با دور شدن از مرکز محور پمپ به داخل لوله رانش هدایت خواهد شد و یا اختلاف فشار ایجاد شده بین قسمت مکش و رانش پمپ ، سیال با سرعت به حرکت خود در سوی تخلیه ادامه می‌دهد. اصولا این پمپها متشکل از یک پروانه و یک محور که در داخل یک پوسته فلزی مستقر می‌باشند (این پوسته فلزی VOLUTE یا نوع پیچکی نامه دارد و پروانه داخل پوسته IMPELLER موسوم است.) مواد ساختن پمپهای سانتریفوژ پمپهای سانتریفوژ را از مواد مختلفی می‌سازند. اکثرا پروانه و بدنه از مواد مقاوم در مقابل خوردگی و سایش ساخته می‌شوند. فولاد ضد زنگ ، نیکل ، لاستیک ، پلی پروپیلن در ساختمان پمپهای سانتریفوژ بکار می‌روند. در صورتی که پمپهای سانتریفوژ برای انتقال سیالات حاوی مواد معلق جامد مورد استفاده قرار می‌گیرند، بایستی فاصله بین پره‌ها و دریچه‌ها به اندازه کافی بزرگ باشند تا از خطر مسدود شدن آنها جلوگیری شود. مزایای پمپهای سانتریفوژ * پمپهای سانتریفوژ دارای ساختمان ساده‌ای بوده و از مواد گوناگون ساخته می‌شوند. * در استفاده از این پمپها نیازی به شیر یا سوپاپ می‌باشد. * چون پمپ در سرعتهای بالا عمل می‌کند لذا می‌توان آنرا مستقیما به موتور الکتریکی متصل نمود. با افزایش سرعت برای عملکرد معین ابعاد پمپ کوچکتر می‌شود. * دبی آن یکنواخت است. * هزینه تعمیرات آن از پمپهای دیگر کمتر می‌باشد. * درصورت قطع جریان می‌تواند مدت بدون آسیب رسیدن به پمپ به گردش ادامه دهد. * برای انتقال سیالات با مواد معلق بخوبی عمل می‌کنند. * نسبت به پمپهای دیگر با ظرفیت مشابه دارای ابعاد کوچکتری می‌باشند. معایب پمپهای سانتریفوژ * پمپهای سانتریفوژ قادر به ایجاد فشارهای بالا نمی‌باشند و به این منظور برای فشارهای بالا باید از پمپهای چند مرحله‌ای استفاده نمود. * در شرایط معین و محدودی با راندمان بالا عمل می‌کند. * راه اندازی این پمپها نیاز به آماده سازی دارد. * در صورتی که پمپها از کار بیفتند، سیال می‌تواند به قسمت مکش از درون پمپها جاری شود. لذا بهتر است که در خروجی این پمپها از شیر یک طرفه استفاده نمود. * برای سیالات با ویسکوزیته (غلظت) بالا نمی‌توان از این نوع پمپ استفاده نمود. پمپهای حلزونی (پیچکی) و افشان لازم به یادآوری است که پمپهای پیچکی و افشان کاملا از نوع گریز از مرکز می‌باشند. پمپ حلزونی تلمبه پیچکی: در تلمبه‌های پیچکی گریز از مرکز، پروانه در داخلی محفظه مارپیچ حلزونی که بتدریج توسعه می یابد گردش می کند و در اثر گردش محور تلمبه، که به پروانه انتقال می یابد سیال از مرکز پمپ در جهت شعاع و به سوی کناری پوسته پمپ حرکت کرده بطرف لوله رانش منحرف می شود. این پمپها یا طبقه و چند طبقه نیز ساخته می شوند. بیشترین کاربرد را در صنعت دارند. پمپ افشان: پروانه تلمبه افشان در داخل محفظه پره داری گردش می‌کند که پره‌های آن ثابت بوده (پخش کننده‌ها) و برای عبور مایع مجراهائی واگرایی تعبیه شده‌اند که به تدریج توسعه می‌یابند. جهت جریان مایع ورود به این مجراها تغییر کرده و پیش از ورود به محفظه مارپیچی تغییرات سرعت مبدل به تغییرات فشار می‌شود. اصولا راندمان با ضریب بهره دهی پمپهای افشان بیش از پمپهای پیچکی است و همچنین پمپهای افشان را با قدرتهای بالا و ظرفیتهای آبدهی فراوان می‌سازند و چون ساختمان داخل آن پیچیده است به نسبت ، قیمت آن از قیمت پمپهای پیچکی گرانتر است. این پمپها یک طبقه و چند طبقه ساخته می‌شوند. کاربرد پمپهای سانتریفوژ در اکثر صنایع و رسانشهای ساختمانی ، در صنایع شیمیای و نقت پمپهای سانتریفوژ مصارف بسیاری دارند. پمپهای سانتریفوژ برای مایعات مختلفی با مواد معلق گوناگون بکار می‌روند. سرعت این پمپها زیاد می‌باشد، لذا می‌توان آنها را مستقیما به الکتروموتور وصل نمود. پمپهای یک طبقه و چند طبقه پمپهای یک طبقه SINGLE-STAGE PUMPS: پمپهای گریز از مرکز یک طبقه با انواع گوناگون پروانه ها ساخته می شود، یکی از ساده ترین انواع آنها دارای یک مجرای مکش و یک پروانه می باشد و به این جهت یک طبقه نامیده شده است. پره های پروانه بین دو صفحه قرار گرفته اند و مجاری مایع بین پره ها و این دو صفحه محصور گردیده اند. این نوع پروانه به تمام بسته موسوم می باشد که مورد استعمال بیشتری دارد. پمپهای چند طبقه MULTISAGE PUMPS: پمپهای طبقه گریز از مرکز ، تا کنون برای تولید 40 اتمسفر فشار (600 پوند بر اینج مربع و یا ارتفاع 350 متر آبدهی) و با سرعت 7150 دور در دقیقه ساخته شده اند. با این حال وقتی که سرعت گردش تلمبه از 3500 دور در دقیقه تجاوز نکند، معمولا ارتفاع آبدهی آنها از 120 متر تجاوز نمی‌کند. بنابراین در مواردی که ارتفاع آبدهی پمپهای یک طبقه کافی نباشد از پمپهای چند طبقه که دارای ارتفاع آبدهی بیشتری است استفاده می‌کنند. شاید لازم به یادآوری باشد که چون در صنایع استخراج نفت لازم است، پمپهائی بکار گرفته شود که دارای ظرفیت گذر حجمی بسیار زیاد و ارتفاع فوق العاده باند از پمپهای چند طبقه استفاده می‌شود، برای مثال پمپی ساخته شده است که دارای 317 طبقه (هر طبقه و یک محفظه می‌باشد) و به ارتفاع انرژی 2700 متر بوده است. بطور خلاصه در یک پمپ چند طبقه دور یا چند پروانه متوالی روی یک محو قرار می‌گیرند. آب در پوسته همان طبقه جمع شده ، طبقه دوم تخلیه می‌شود و از دوم به سوم و به همین ترتیب ادامه می‌یابد. پمپهای چند طبقه هم با محور افقی و هم با محور قائم کاربرد دارند. منبع : سایت همکلاسی