معرفی کتاب های شهرسازی

[Mohammad Aref 120452]

آرمانِ شهر: فضا، هویت و قدرت در اندیشه ی اجتماعی معاصر

 

تاجبخش، کیان(1386)، آرمانِ شهر: فضا، هویت و قدرت در اندیشه ی اجتماعی معاصر، ترجمه ی افشین خاکباز، تهران: نشر نی.

 

شناخت شهرها، با توجه به این امر که اکثر جمعیت کشورها را در شهرها شاهدیم، از مهم ترین نیازهای اجتماعی است. این دانش، یعنی مطالعه ی شهرها، به نظریه ی انتقادی جامعه کمک می کند. در شرایط امروزه ساختارهای شهری و مفهوم یافتن فضا در ارتباط با فرهنگ، امری مهم برای رسیدن به بهره بردای بهتر از فضا در ارتباط با هر جامعه ای است.

«آرمان شهر» نوشته ی کیان تاجبخش کتابی در این راستا است که به مسائل فضا، هویت و قدرت در اندیشه ی اجتماعی معاصر می پردازد. این کتاب از مهم ترین گرایش های اندیشه ی اجتماعی اخیر مانند پسامدرنیسم، نظریه انتقادی، هابرماس، نظریه ی اجتماعی فمینیستی و... بهره دارد و می توان موضوعات مطرح در آن را به ترتیب زیر نام برد؛

پیدایی الگوهای رقیب جدید در درک ماهیت متغیر شهر در جوامع معاصر

نقد و اصلاح فلسفه ی مارکسیستی جامعه

چگونگی درک معنای شهر و زندگی شهری در جهان معاصر با تشریح عناصر سازنده ی چارچوب مفهومی ای که هویت، فضا و ساختار اجتماعی را به هم پیوند می دهد

نقد نحوه ی کاربرد فلسفه ی اجتماعی مارکسیستی برای درک شهر

و...

برخی از موضوعات کتاب در سه دهه ی قرن بیستم، یعنی از 1970 تا 1990 در محافل روشنفکرانه و آکادمیک مطرح بوده اند. و سردمداران مباحث این موضوعات را نویسندگانی در اروپا و آمریکا و هم چنین کشورهایی که استعمار و شهرسازی غربی را تجربه کرده بودند، شامل می شدند.

نسخه ی اصلی این کتاب که در سال 2000 در ایالات متحده و توسط انتشارات دانشگاه کالیفرنیا به زبان انگلیسی چاپ شد، شیوه های تفکر در باب شهر و زندگی شهری در عصر مدرن و نقد و تحلیل شهر مبتنی بر نظریه ی اجتماعی شهری ای که بیان های نظری و فلسفی خود را بر اندیشه ی مارکس استوار ساخته است، را در جریان خود دارد.

این کتاب هم چنین می تواند به جامعه شناسی شهری در ایران که توسط افرادی چون احد اشرف و ادیبی آغاز شده بود، و نیز به این دلیل که جمعیت شهرنشین در ایران رو به افزایش دارد، کمک شایانی بکند.

 

 

در ادامه فهرست کتاب آورده می شود؛

فصل اول. هویت، ساختار و فضاهای شهری

فصل دوم. تحلیل طبقاتی مارکسی، ذات گرایی و هویت شهری

فصل سوم. فراسوی گرایش کارکردگرایانه در نظریه ی شهری

فصل چهارم. به سوی تاریخ مندی و هویت مشروط

فصل پنجم. تفاوت دموکراسی و شهر

واژه نامه

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120452]

مبانی توسعه ی پایدار شهری

 

مبانی توسعه ی پایدار شهری تألیف دکتر مهرداد نوابخش و دکتر اسحق ارجمند سیاه پوش، تهران، جامعه شناسان، 1388، 224 ص.

توسعه به مفهوم جدید آن سبب ایجاد وجه اشتراک در سلیقه های افراد در زمینه های مختلف هنر، لباس،

غذا و... در جوامع مختلف شده است. مفهوم توسعه از دهه ی 60 به بعد و تحت تأثیر دیدگاههای کارکردگرا اهمیت بیشتر را به تحول صنعتی می داد و صنعت را به عنوان عامل عمده ی توسعه معرفی می کرد.

طی دهه ی 1970 نظریه پردازان مارکسیست تأکید خود را بر آثار منفی تحول صنعتی گذاشتند. آنان استدلال می کردند که برنامه های توسعه ای که منابع مالی آن توسط جوامع غربی تأمین می گردد، لزوما به رشد اقتصادی یا بهبودی اجتماعی منجر نمی گردد. با اهمیت یافتن اقتصاد جهانی طی دهه ی 90 چرخشی در مفهوم توسعه پدیدار گردید و در آن محور عمده ی توسعه صنعتی شدن و توسعه ی صنعتی منظور گردید.

مفهوم توسعه در ابعاد اجتماعی آن طی دهه های اخیر مورد بحث ناظران اجتماعی قرار گرفته است و مشخص گردیده که توسعه ی اجتماعی از توسعه ی اقتصادی جدا نیست، توسعه ی اجتماعی خود توسعه ی اقتصادی و صنعتی را به همراه دارد که می تواند تسلسل فقر را در هم شکسته و دور توسعه را جایگزین نماید.

در طی این تحولات آنچه در درجه ی اصلی اهمیت قرار گرفت این بود که بسیاری از مشکلات و مسائل اقتصادی و اجتماعی خود تحت تأثیر مشکلات زیست محیطی است. گستردگی و شدت بهره برداری انسان از منابع طبیعی کره ی زمین طی قرن 20 در جهت رشد اقتصادی صدمات قابل توجهی را به جو زمین، پوشش گیاهی، تنوع زیستی، اراضی و جنگل ها و... وارد آورده است. این اقدامات غیر اصولی خطرات جدی و بالقوه ای را برای بقای نسل انسان و دیگر گونه های زیستی کره ی زمین ایجاد کرده است و تمامی این موارد بویژه طی دو دهه ی اخیر سبب شکل گیری گونه ای جدید از توسعه تحت عنوان توسعه ی پایدار شده است.

مفهوم توسعه ی پایدار ناظر بر این واقعیت انکار ناپذیر است که ملاحظات مربوط به اکولوژی می تواند و باید در فعالین های اقتصادی به کار گرفته شود. این ملاحظات شامل ایده ی ایجاد محیطی منطقی است که در آن ادعای توسعه به منظور پیشبرد کیفیت همه ی جنبه های زندگی مورد چالش قرار می گیرد. " توسعه ی پایدار به معنای تلفیق اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برای حداکثر سازی رفاه انسان فعلی بدون آسیب رسانی به توانایی نسل های بعدی برای برآوردن نیازهایشان است" (ص22).

توسعه ی پایدار شهری موضوع های جلوگیری از آلودگی های محیط شهری و ناحیه ای، کاهش ظرفیت های تولید محیط محلی، ناحیه ای و ملی، حمایت از بازیافت ها، عدم حمایت از توسعه ی زیان آور و از بین بردن شکاف میان فقیر و غنی را مطرح می کند. توسعه ی پایدار با هدف رشد و گسترش همه ی شرایط مادی و معنوی زندگی اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی انسان ها بویژه در مناطق شهری ایجاد شده است.

کتاب مبانی توسعه ی شهری به گونه ای جامع به طرح مباحث مرتبط با توسعه ی پایدار پرداخته و تأکید اصلی خود را بر توسعه ی پایدار در شهرها گذارده است. این کتاب مشتمل بر شش فصل است که شامل موارد زیر می باشند:

 

فصل 1: تاریخچه ی طرح مبحث توسعه ی پایدار

عصر انقلاب صنعتی

مفهوم توسعه ی پایدار

بنیادهای توسعه ی پایدار

 

فصل 2: مؤلفه های توسعه ی پایدار

الف) انسان / ب) کودکان و جوانان / ج) محیط زیست / د) زنان / ه) فرهنگ / و) آموزش / ز) علم / ح) اخلاق / ط) امنیت / ی) مشارکت / ک) حکمرانی محلی مطلوب

 

فصل 3: عاملان توسعه ی پایدار

الف) دولت ها / ب) سازمان بین المللی / ج) سازمان غیر دولتی

 

فصل 4: توسعه ی پایدار شهری

مفهوم توسعه ی پایدار شهری

مشخصه ها و ویژگی های یک شهر پایدار

پدیده شناسی حمل و نقل و آلودگی شهری

حمل و نقل و توسعه ی شهری

ترافیک

فرهنگ شهر وندی

نگرش بوم شناسانه به پایداری شهری

نگرش اجتماعی-اقتصادی به پایداری شهری

 

فصل 5: دیدگاه جامعه شناسان کلاسیک

اگوست کنت

امیل دورکیم

کارل مارکس

ماکس وبر

فردیناند تونیس

جورج زیمل

چارلز هورتون کولی

 

فصل 6: نظریه های توسعه ی پایدار شهری

نظریه ی مدیریت شهری

نظریه ی شهر سالم

نظریه ی توسعه ی پایدار شهری

نظریه ی انتخاب عاقلانه

نظریه ی نیاز سنجی شهری

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120452]

مهاجرت و شهر نشینی

 

مهاجرت و شهر نشینی نوشته ی استفان کاستلز و آلیستر دیویدسون، ترجمه ی فرامرز تقی لو، تهران، پژوهشکده ی مطالعات راهبردی، 1382، 334ص

 

انگاره ی شهروندی تا همین چند سال اخیر تنها در معدود کشورهای جهان معنا می یافت. شهروند بودن به صورت معمول به معنای برخورداری از حق رأی و تصدی منصب سیاسی، بهره مندی از برابری دربرابر قانون و استحقاق بهره برداری از مزایا و خدمات مختلف حکومتی بوده است. امروز مفهوم شهروندی در کانون گفتمان های سیاسی و دانشگاهی قرار گرفته و بر این نکته اذعان شده است که تسری شهروندی به گروه های خاص و یا تغییر در مبنای برخی از جنبه های شهروندی می تواند به حل مشکلات عمده ی اجتماعی کمک کند. بدین ترتیب زمینه ی جهانی شهروندی به صورت چشمگیری در حال دگرگونی است و علاوه بر این، روش تفکر و نوع تلقی از شهروندی نیز در حال تغییر است. به نظر می رسد مبنای شهروندی بر پایه ی عضویت فردی و شخصی در یک دولت-ملت، دیگر کافی و کارآمد نیست و دیگر زمان کافی برای پیاده کردن فرآیندهای همگون سازی و فرهنگ پذیری وجود ندارد، چنانکه اکنون میلیون ها نفر دارای تابعیت مضاعف و «شهروندی چندگانه» هستند و در بیش از یک کشور زندگی می کنند و علاوه بر این الگوی دولت-ملت، خود به شدت در حال فرسایش و افول است. بنابراین باید رویکرد جدیدی در مورد شهروندی اتخاذ کرد که هم مسأله ی هویت های جمعی را در نظر بگیرد و هم این حقیقت که اکنون بسیاری از مردم در سطوح مختلف به بیش از یک جامعه تعلق دارند. اگر ما خواهان حفظ و رشد دموکراسی باشیم، در این صورت باید همه ی اعضای جامعه به عنوان شهروند دارای فرصت «اظهار نظر سیاسی» باشند.

مواردی که مطرح شدند از جمله موضوعات اصلی در کتاب حاضر هستند. هر فصل از کتاب دیدگاهها و تحلیل هایی در زمینه ی شهروندی، مهاجرت، جهانی شدن و گفتمان های این چنینی را در بر می گیرد که در ذیل به شرح مختصری از این فصول پرداخته می شود.

 

فصل اول به جهانی شدن و مسائل ناشی از آن برای دولت-ملت ها و شهروندی می پردازد. در این کتاب جهانی شدن به عنوان زمینه ای برای طرح بحث های مرتبط با شهروندی، در نظر گرفته می شود. جهانی شدن، شهروندی را به شیوه های گوناگون تحت تأثیر خود قرار داد و این تأثیر از سه جهت قابل بررسی است. جهانی شدن در جنبه ی اول خود مفهوم «خودمختاری نسبی» دولت-ملت را که شهروندی های جداگانه ی ملی بر پایه ی آن استوار شده اند را زیر سؤال می برد. در درجه ی بعدی تأثیر جهانی شدن بر تضعیف ایدئولوژی حمایت کننده از فرهنگ های متمایز ملی و نسبتا مستقل است. جنبه ی سوم تأثیرات جهانی شدن، که موضوع اصلی این کتاب نیز هست، مستلزم حرکت و جابجایی فزاینده ی مردم در طول مرزهای ملی است. بدین ترتیب جهانی شدن موجب طرح سؤالات اساسی در باره ی شیوه های تعلق سیاسی شده است. عوامل و رویدادهای جدید، روش های سنتی را که برای تعدیل تضادهای موجود در الگوی دولت-ملت به کار می رفتند، دچار تزلزل کرده است. این تضادها عبارتند از: تناقض هایی که میان استثنا و شمول گروههای گوناگون وجود دارد؛ تعارض در حقوق و تعهدات شهروندی و مهمتر از همه تضادهایی که میان تعلق سیاسی به عنوان شهروند و تعلق فرهنگی به عنوان تبعه ی ملی وجود دارد. این فصل در پایان به چهر پاسخ نظری اخیر در مقابل چالش هایی که با جهانی شدن برای شهروندی ایجاد شده است، می پردازد.

 

در فصل دوم به نظریه های شهروندی و میزان اعتباری که در شرایط متغیر جهانی دارند پرداخته می شود. قدیمی ترین نظریه های شهروندی در یونان و رم باستان توسعه یافته اند. بخش اعظمی از ساختار این نظریه ها امروز نیز برای طرح هر گونه بحثی در باره ی شهروندی مناسب هستند ولی محتوای آنها به دلیل دگرگونی در شرایط قابل طرح نیست. محدودیت الگوهای شهروندی که در یونان مطرح می شدند را می توان در نظریه ی ارسطو مشاهده کرد او از طرفی به صراحت عنوان می کرد که شهروندان گروهی هستند که برای ایجاد نظم و وضع قوانین برای حصول خیر مشترک، با یکدیگر متحد می شوند و بر همین اساس سیاست از اجتماع پیشی می گیرد، ولی از جانب دیگر او معتقد به «اصل خون» بود بدین معنی که تنها آنهایی می توانند شهروند به حساب آیند که موفق به برقراری روابط خویشاوندی با اشخاص دیگر که در گذشته از این حقوق شهروندی بهره مند بودند، شده باشند. آنچه می توان در مورد این نظریه ذکر کرد این است که حتی در آن زمان این چنین شکلی از شهروندی غیر عملی تلقی می شد (چه کسی می دانست که نیاکانش از کجا آمده اند؟).

شهروندی رمی به معنای شهروندانی فعال که به اعمال قدرت سیاسی بپردازند، نبود؛ بلکه به معنای شهروندانی منفعل با حقوق و تکالیف مشخص در قالب یک دولت قانونمند بود. شهروندی رمی در مقایسه با یونان، در زمینه ی شمول و فراگیری قدمی را رو به جلو گذاشت و لی از جهت دموکراسی یک قدم به عقب برگشت.

شهروندی از زمان انقلاب های دموکراتیک قرن های هجدهم و نوزدهم، همواره اولین و برجسته ترین محور اراده ی مردم محسوب می شده و بر همین اساس مجموعه ای از حقوق که به صورت ذاتی برای همه ی مردم به عنوان افرادی برابر وجود دارد، کورد تأکید قرار گرفته است. دموکراسی نیازمند وجود شهروندی فعال است که قادر به مشارکت در اعمال قدرت سیاسی باشد نه اینکه به صورت شهروندی منفعل تنها دارنده ی این حقوق باشد.

رویکردهای جدید در مورد شهروندی که در این فصل به آنها پرداخته شده است هر یک به گونه ای بر تقلیل ناپذیری تفاوت های چند فرهنگی که از رهگذر جهانی شدن تقویت شده اند، صحه می گذارند. حرکت جمعیت ها و مبادلات فرهنگی که به طور ذاتی ملازم با جهانی شدن است، به تقلیل ناپذیری تفاوت های چند فرهنگی منجر می شود که این خود پیوند شهروندی را با ملیت منسوخ می سازد. از این رو مشکل اساسی در این زمینه، همگرا کردن ابعاد جهانی، منطقه ای و محلی تعلق، در قالب یک الگوی سیاسی جدید است.

 

در فصل سوم به این موضوع پرداخته می شود که مهاجران چگونه می توانند در کشورهای مختلف شهروند شوند. در کشورهای مختلف قواعد شهروندی مشخصی مشخص شده اند که بر پایه ی تلفیقی از اصل خون و اصل خاک شکل گرفته است. اصل دیگر نیز در حال حاضر با اهمیت شایانی در حال رشد است. این اصل، اصل اقامت است که مطابق با آن، افراد می توانند استحقاق شهروندی را با اقامت در سرزمین یک کشور بدست آورند. ترتیبات اعطای تابعیت که مهاجران بوسیله ی آن بتوانند به شهروند تبدیل شوند در کشورهای مختلف متفاوت است. بدین معنا تابعیت در کشورهایی که به طور عمومی از اصل خاک پیروی می کنند، بسیار آسانتر از کشورهایی است که در آنها شهروندی بر پایه ی اصل خون استوار است.

قواعد مرتبط با تابعیت در واکنش به مسائلی که در پی مهاجرت انبوه روی می دهند، به سرعت در حال دگرگونی هستند. یکی از وجوه این تغییر ظهور اشکالی از شبه شهروندی یا اقامت دایمی است که بوسیله ی آن مهاجران، بسیاری از حقوق شهروندی را بدون اینکه به صورت رسمی عضو شوند، بدست می آورند. شبه شهروندی به طور عمومی در کشورهایی رشد می کند که دارای سیاست های محدود کننده در قبال اعطای تابعیت و پذیرش شهروندی نسل دوم هستند. این مسئله در مورد کشورهایی که پیرو اصل خون هستند مشکل آفرین خواهد بود زیرا در چنین صورتی شبه شهروندی هنوز گویای موقعیتی پست تر است که با تقسیم بندی میان شهروندان درجه ی اول و دوم مطابقت می کند. شهروندی اتحادیه ی اروپا نیز به نظر نوعی شبه شهروندی مشکل آفرین است. شهروندی اتحادیه ی اروپا، مبتنی بر شهروندی دولت های عضو است و با وجود اعطای حقوق اجتماعی نسبتا قابل توجه، حقوق سیاسی بسیار محدودی را به شهروندان اعطا می کند.

بدین ترتیب و بر اساس نتیجه گیری نهایی در این فصل، مشکلات دستیابی رسمی به شهروندی برای مهاجران همچنان حل نشده باقی ماند. اکنون می توان جمعیت ها را به شهروندان کامل، مقیمان دایم و حاشیه نشینان تقسیم کرد. اینگونه تمایز قانونی، موجب رشد، تداوم و تشدید تقسیم بندی های اجتماعی و نژادپرستی علیه اقلیت ها می شود.

 

فصل چهارم با بهره گیری از مثلث حقوق مدنی، سیاسی و اجتماعی تی.اچ.مارشال به این پرسش پاسخ داده می شود که شهروندی در واقع به چه معناست؟

مارشال تضاد میان برابری سیاسی صوری و تداوم نابرابری اجتماعی و اقتصادی در جامعه ی سرمایه داری را مطرح کرد. نظریه ی وی انعکاسی از گسترش حقوق اجتماعی به دنبال ظهور دولت رفاه در دوره ی بعد از جنگ جهانی دوم در انگلستان بود. صحت دیدگاه وی در مورد سایر کشورها از آنجا که تنها بر انگلستان متمرکز می شود، قابل تردید است، با این حال الگوی مارشال در نظریه ی اجتماعی بریتانیا و ایالات متحده ی آمریکا بسیار مؤثر بوده و در مباحثات اروپایی نیز به کار گرفته شده است.

در ادامه ی این فصل و در گفتارهایی مجزا به بررسی حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و جنسی پرداخته شده است. در ارتباط با این مباحث وضعیت گروههای مختلف به صورت قابل توجهی متنوع بوده و به صورت چشمگیری تحت تأثیر فرآیندهای نژادی قرار دارد. شهروند اجتماعی، از این جهت که زمینه ساز فرصت های واقعی مشارکت است، دارای اهمیت ویژه ای است. جهانی شدن به نابرابری شدید منجر شده و نشانگر اشکال تازه ای از «محروم سازی اجتماعی» است که اقلیت ها را تحت تأثیر شدید قرار می دهد. محروم سازی اجتماعی اقلیت ها، موجب تضعیف پیوند اجتماعی می شود و قوام شهروندی را به عنوان یک نیروی همگرا کننده در جامعه ی امروزی، زیر سؤال می برد و این امر خود پیامدهای مهمی را به دنبال خواهد داشت که در کتاب به آنها پرداخته شده است.

کتاب در تحلیل نهایی استدلال می کند که اکنون ضرورت گسترش بیشتر تقسیم بندی های حقوق – همچون حقوق جنسی و فرهنگی – برای دستیابی به شهروندی کامل از جانب اعضای اقلیت ها احساس می شود. مبارزاتی که برای کسب حقوق اقلیت صورت می گیرند، مبارزاتی در جهت حصول به برابری و دمکراسی هستند.

 

در فصل پنجم به این امر پرداخته می شود که اشکال جدیدی از شهروندی، در واکنش به مسائلی که با جهانی شدن و جابجایی جمعیت ایجاد شده است، در حال شکل گیری و رشد است. هر چند این اشکال جدید شهروندی هنوز ناقص و مورد بحث هستند، ولی به خودی خود از امکان ظهور «تعلق پساملی» خبر می دهند. آنچه در اینجا مورد تأکید قرار می گیرد ویژگی های جدید مهاجرت در عصر حاضر است که آن را به طور کلی از مهاجرت های انبوه پیشین متمایز می سازد. سرعت و تنوع گسترده ی مهاجرتهای جدید موجب وارد آوردن فشار در جهت ایجاد لایه ای جدید از شهروندی که بالاتر از شهروندی در قالب دولت-ملت باشد، می شود.

در ارتباط با این مبحث به بررسی دو رویکرد پرداخته شده است. رویکرد اول «چند فرهنگ گرایی» است. تمرکز در این رویکرد بر ایالات متحده ی آمریکا و استرالیا بوده است که هر یک دارای برداشت های بسیار متفاوتی از مفهوم چند فرهنگ گرایی هستند. چند فرهنگ گرایی با وجود اینکه د رهر دو کشور موجب تغییر مبانی ایدئولوژیکی و حقوق شهروندی شده است، ولی در ایجاد دگرگونی های اساسی لازم برای قدرت بخشی به شهروندان در دنیای کنونی رو به جهانی شدن کافی نبوده است.

رویکرد دوم در باره ی نقش اقتصادهای منطقه ای – به ویژه اتحادیه ی اروپا – در دگرگونی شهروندی است. این جریان سبب پایان دادن به حاکمیت ملی در مسائل اقتصادی می شود و علاوه بر این شهروندی را تحت تأثیر خود قرار می دهد. شهروندی منطقه ای تا حد بسیار زیادی مبتنی بر منفعت و نظام مندی شیوه ی کار است و به همین علت از ویژگی «رقیق» بودن برخوردار است. این در حالی است که شهروندی دولت-ملت از آنجا که مستلزم تعهد به اصل وحدت بخش هویت ملی به جای تعهد به فعالیت تفکیک شده و موضوعی است، از ویژگی «غلیظ» بودن برخوردار می شود. مشکل واقعی این جریان ( مشارکت دادن مقیمان خارجی در زندگی عمومی) این است که نمی تواند برای ملت تعهد مدنی ایجاد کند. اینگونه طرح ها گذشته از اینکه دولت چه موضعی در باره ی تابعیت بگیرد، تنها به مقاصد مدیریتی محدود است. این مسأله بیانگر یک ویژگی برای اقتصادهای منطقه ای است که شامل توسعه ی تعلیمات مدنی با تأکید بر کثرت گرایی می شود.

بنابر نتیجه گیری انتهایی این فصل مجادله در باره ی شهروند منطقه ای بسیار گسترده خواهد بود. توفیقی که اتحادیه ی اروپا کسب کرده است بیشتر به دلیل رفاه اجتماعی خود بوده است. اگر اصول رفاه اجتماعی در مناطق دیگر قابل دسترسی نباشد، نتیجه ی جهانی شدن برای بخش اعظم جهان چیزی جز بدبختی نخواهد بود.

 

فصول مختلف کتاب حاضر به شرح ذیل می باشند:

فصل اول: بحران شهروندی

مقدمه

گفتار اول: جهانی شدن و دولت-ملت

گفتار دوم: سؤالات اساسی

گفتار سوم: ابهامات شهر وندی

گفتار چهارم: رویارویی با جهانی شدن: برخی از رویکردها

نتیجه گیری

 

 

 

فصل دوم: نظریه های شهروندی

مقدمه

گفتار اول: الگوی آتنی

گفتار دوم: شهروندی چند قومی در روم باستان

گفتار سوم: شهروند دولت-ملت: قرارداد اجتماعی

گفتار چهارم: انقلاب فرانسه گفتار پنجم: نقد سوسیالیستی و ظهور دولت رفاه

گفتار ششم: دیگری

گفتار هفتم: جهان های قدیم

گفتار هشتم: جهان های جدید

نتیجه گیری

 

 

فصل سوم: شهروند شدن

مقدمه

گفتار اول: اعطای تابعیت به نسل مهاجران

گفتار دوم: شهروند شدن نسل های بعدی

گفتار سوم: شبه شهروندان، مقیمان دایمی و حاشیه نشینان

گفتار چهارم: شهروندی اتحادیه ی اروپا

نتیجه گیری

 

 

فصل چهارم: شهروند بودن

گفتار اول: وابستگی متقابل حقوق

گفتار دوم: حقوق مدنی

گفتار سوم: حقوق سیاسی

گفتار چهارم: حقوق اجتماعی الف) حقوق اقلیت ها در دوره ی شکوفایی بعد از سال 1945 ب) حقوق اجتماعی اقلیت ها در عصر جهانی شدن و نوساماندهی ج) رفاه و بدنامی

گفتار پنجم: حقوق جنسی

گفتار ششم: حقوق فرهنگی

نتیجه گیری

 

 

فصل پنجم: پایان تعلق ملی

مقدمه

گفتار اول: ویژگی متغیر مهاجرت

گفتار دوم: چند فرهنگ گرایی الف) مهاجرت، نژاد و شهروندی در ایالات متحده ی آمریکا ب) شهروندی چند فرهنگی در استرالیا ج) محدودیت های شهروندی چند فرهنگی

گفتار سوم: اقتصادهای منطقه ای الف) تجربه ی اروپایی ب) روال شهروندی نوین

نتیجه گیری

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120452]

شهر و مدرنیته

 

جابری مقدم، مرتضی هادی (1384)، شهر و مدرنیته، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران.

 

 

 

شهرهای امروزه و شناخت ما از شهرهای موجود در اغلب کشورهای جهان، شناختی است در قالب شهر

مدرن. در واقع شهرهای امروزی در دوران مدرنیته رشد و توسعه یافتند، به نحوی که امروزه تمام کشورها و مناطق جهان، هم بنا بر خواسته ی خودشان و هم بنا بر الزام بدل به شهرهای جدید و یا مدرن می شوند.

ویژگی های شهرهای امروزی، همه پیامدهای ظهور مدرنیته را به نمایش می گذارند. معماری و شهرسازی انجام شده و در حال انجام در شهرها و کشورهای امروزی چه در کشورهای غربی که مبنای نظری شهرسازی و معماری مدرن را باید در آن جا جستجو کرد، و چه در کشورهای دیگر جهان، از بارزترین اشکال نمایش حضور مدرنیته در کوچک ترین فضاهای زندگی است. از همین رو، برای شناخت شهرساز و معماری معاصر، باید به بررسی مبنای مدرنیته از آغاز تا به امروز بپردازیم. این امر، پیش نیاز هر گونه شهرشناسی در هر کشوری در دوران فعلی است.

از آن جا که گفته می شود، مبنای نظری شهرسازی و معماری مدرن را باید در فلسفه و آن هم در فلسفه ی غرب جستجو کرد، خاستگاه مدرنیته نیز در فلسفه ی جدید غرب است. دلیل این امر را می توان در میان نظریات فیلسوفان شرقی و غربی جست که همواره از یک اتوپیا یا آرمانشهر در میان آراءشان سخن می گفتند و مدینه ی فاضله ای را متصور می شدند. شهرسازی و معماری مدرن نیز، که امروزه به تمام جهان به عنوان امری غیرقابل امتناع تعمیم یافته است، از میان نظریات فیلسوفان غرب برمی خیزد.

کتاب «شهر و مدرنیته»، نوشته ی مرتضی هادی جابری مقدم، با مقدمه ی سید محسن حبیبی و شهرام پازوکی، از جمله آثار فارسی زبانی است که در رابطه با شهر و مدرنیته، دو جزء لاینفک در معنای شهر امروزی، می پردازد. نویسنده سعی در آشنایی با فلسفه ی وجودی مدرنیته و نگاه از بالا به این چرخه و از منظر آن به مسائل شهرسازی معاصر دارد که از طریق آن می توان به نوعی شهرشناسی ایرانی نیز دست یافت.

این کتاب که به ریشه یابی مفهوم مدرنیته در خاستگاه آن فلسفه می پردازد، ابتدا با بیان اصول این مبحث و بیان نظری آن آغاز می گردد و مقدمه ای بسیار خوب برای وارد شدن به مباحث بعدی مربوط به شهر و مدرنیته و شهرسازی و معماری معاصر ایران و جهان است.

 

در ادامه، فصول کتاب آورده می شود؛

 

 

مقدمه

حرف نخست

 

جمله ی اول: کلمه اول

1. مدرنیته، مدرنیسم، مدرنیزاسیون

2. روح مدرنیته

3. ماهیت سوبژکتیویته

 

 

 

جمله ی اول: کلمه دوم

1. ویژگی ها

2. نقد

 

 

 

جمله ی اول: کلمه سوم

1. بازآفرینی

2. جامعه ی مدنی، آیین شهروندی

 

 

جمله دوم: کلمه ی چهارم

1. اسفار سوژه

2. اطوار ابژه

 

 

جمله سوم: کلمه پنجم

1. شرح شهر

2. بازآفرینی شهر مدرن

 

 

جمله چهارم: کلمه ششم

1. سرزمین های جنوب

2. خیال و واقع

2. مدرنیته و شهر ایرانی

 

 

جمله پنجم: کلمه هفتم

1. حرف اول و آخر

2. کتابنامه فارسی و انگلیسی

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120452]

بررسی تطبیقی نظام های شهرسازی

 

قریب، فریدون (1380)، بررسی تطبیقی نظام های شهرسازی (هلند، نروژ، فنلاند، سوئد و دانمارک)، تهران: دانشگاه تهران، موسسه انتشارات و چاپ.

 

 

کتاب بررسی تطبیقی نظام های شهرسازی نوشته ی دکتر فریدون قریب، برنامه ریزی فضایی پنج کشور را درسه سطح ملی و منطقه ای و محلی مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. مولف کتاب کشورهای هلند، سوئد، نروژ، فنلاند و دانمارک که کشورهای واقع در شمال اروپا هستند را برگزیده است که می تواند در برداشتن گان هایی برای بررسی و برنامه ریزی های آینده ی نظام های شهرسازی بسیاری کشورها از جمله ایران راهنما باشد.

تجربه ی دیگر کشورها در شهرسازی به دلیل شباهت الگویی که در اکثر کشورها پیروی می شود به شناخت ساختارهای برنامه ریزی کشورها و بررسی سیاست گذاری های ۀن کشورها یاری می رساند.

 

فهرست:

- چارچوب و مبانی نظام های برنامه ریزی فضایی

- نظام برنامه ریزی و شهرسازی هلند

- نظام برنامه ریزی و شهرسازی نروژ

- نظام برنامه ریزی و شهرسازی سوئد

- نظام برنامه ریزی و شهرسازی فنلاند

- نظام برنامه ریزی و شرسازی دانمارک

- تحلیل، تطبیق

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Mohammad Aref 120452]

ایجاد شهرهای بهتر با کودکان و جوانان

 

دیوید دریسکل و پژوهشگران،ایجاد شهرهای بهتر با کودکان و جوانان (راهنمایی برای مشارکت و پژوهش مشارکتی )، ترجمه مهرنوش توکلی،نوید سعیدی رضوانی،تهران:دیبایه، 1387 ،168صفحه.

 

امروزه یکی ازمهم ترین روش های کیفی کاربردی درحوزه ی پژوهش-های انسان شناسی، استفاده از حضور افراد محلی در مطالعه و شناخت منطقه خود می باشد که محقق به جهت بررسی و درک مناسب و دقیق تری از داده های به دست آمده، از مشارکت آنان استفاده می کند .

این کتاب راهنمایی برای مفهوم‌سازی، ایجاد ساختار و آسان‌ترکردن مشارکت کودکان و جوانان در روند توسعه‌ی شهری و اجتماعی است و روش‌های پیشنهاد شده در آن در کشورهای در حال توسعه یا توسعه یافته در طرح پژوهشی "رشد یافتن در شهرها" که با حمایت سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) به انجام رسید ، از سی سال گذشته در آغاز به وسیله-ی کوین لینچ (شهرساز)، هدایت می شد و پس از وی ، سایر پژوهش-گران آن را پی گرفتند ؛ مطالعات موردی متعددی که در خلال این پروژه انجام شده نحوه ی بومی سازی روش های آزمون شده را روشن و علاوه بر اینکه روش های " پژوهش مشارکتی" را معرفی می کند ، شیوه های کاربردی برای اجرایی کردن ایده ی " شهرسازی مشارکتی" عرضه می دارد .

این کتاب شامل هفت فصل می باشد که درآن به این مباحث پرداخته می شود:1- گام های نخست (ذکر ایده های اصلی و بنیادی راهنمای انجام پژوهش و عواملی که موجب تبدیل شهرها به مکان های خوب یا نه چندان خوب برای افراد جوان می شود ) 2- مشارکت جوانان (تعریف بنیادی مشارکت هم به طور کلی و هم در ارتباط با جوانان)3- سازمان دهی یک پروژه (ارائه ی شرح مختصری از چارچوب سازمان دهی و فعالیت های اولیه موردنیاز به عنوان شالوده ای برای پروژه ی مشارکتی)4- طراحی فرایند (تمرکز بر طراحی حقیقی فرایند مشارکت) 5- آماده شدن برای شروع(ارائه ی مشخصات کلی افرادی که برای پروژه مناسب اند ، ارائه ی دستورالعمل هایی برای کار با جوانان و پرداختن به موضوعات سازمانی اصلی)6-جعبه ابزار مشارکت (شرح کلی از روش-های مشارکتی در جهت استفاده از آن ها برای مشارکت دادن جوانان در مشاهده و ارزیابی محیط محلی خود ) 7- به ایجاد تغییر کمک کنیم(بحث درباره ی نحوه ی تبدیل نتایج یک ارزیابی مشارکتی به یک برنامه ی عملی و شناخت منابع حاصل از مشارکت برای پروژه ها و فعالیت های آتی)

مطالعه‌ی این کتاب به دانشجویان و پژوهشگران حوزه ها ی علوم اجتماعی، علوم تربیتی، معماری و شهرسازی، آموزش و پرورش، مدیریت شهری و علاقمندان به مطالعه در حوزه ی کودک ... پیشنهاد می شود

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[nasim184 12256]

مجموعه قوانین و مقررات شهرسازی

 

 

2 جلد

محقق : مجید احسن

ناشر : مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران

شابک : 8-11-1-630-964

سال انتشار : 1382

قیمت : 45000 ریال

 

مجموعه معرفی شده ، شامل طبقه بندی موضوعی کلیه تعاریف و احکام مندرج در تمام قوانین و مقرراتی است که بطور مستقیم و غیر مستقیم در اداره امور شهرسازی و توسعه و عمران کشور دارای نقش بوده و برای اولین بار بدین صورت به مردم و دستگاه های موثر در توسعه و عمران عرضه می شود.

 

همچنین کتاب فوق ، یکی از منابع مهم کنکور کارشناسی ارشد هم در گرایش طراحی و هم برنامه ریزی شهری می باشد ، به صورتی که در قسمت اطلاعات عمومی شهرسازی در کنکور که ضریب 1 دارد سوالات فراوانی مستقیم و غیر مستقیم از این قسمت می آید.

 

در کلام آخر، مطالعه این کتاب را برای همه آنان که می خواهند بر قوانین محیط باشند توصیه می کنم.

 

 

این کتاب نمی تونم پیدا کنم،

[Mohammad Aref 120452]

پیاده راه ها؛ از مبانی طراحی تا ویژگیهای کارکردی

 

امروزه، کیفیت و جذابیت فضاهای عمومی شهری به یکی از مهمترین سنجه‌های توسعه‌یافتگی و قابلیت زندگی در شهرها بدل گردیده است. در این میان، پیاده راه ها بدلیل ویژگیهای خود در ایجاد تعاملات اجتماعی در عصر ارتباطات مجازی و تحریک اقتصادی نواحی پیرامونی و نیز به عنوان پهنه هایی چندعملکردی که دامنه گسترده ای از فعالیتها را دربر می گیرند، از نقشی اساسی برخوردار می باشند. شهرهای اروپایی به ویژه در دو کشور آلمان و هلند، پیشگام ایجاد و گسترش پهنه های پیاده بوده اند و شهرهای آمریکایی نیز در طول زمانهای مختلف، رویکردهای گوناگونی نسبت به موضوع داشته اند.

 

 

اما علی رغم وجود سابقه ای بیش از نیم قرن در جوامع پیشرو در این زمینه و در حالیکه در آستانه هزاره سوم بسیاری از شهرهای دنیا، پیاده مداری را در حد چشم انداز اصلی توسعه شهری ارتقاء داده و برنامه ها و فعالیتهای علمی و عملی گسترده ای را در این رابطه در دست اجرا دارند، به نظر می رسد که توسعه شهرها در دوران معاصر در کشورمان، در گسستی عمیق با سنت گذشته خود، خودرومدار و بر مبنای تسهیل هرچه بیشتر حرکت سواره بوده و آنچنانکه باید به فضاها و محدوده های پیاده و اهمیت آنها در ایجاد سرزندگی و پویایی شهری توجه نگردیده است. همچنین، بررسی های مختلف انجام گرفته و نیز تجارب نگارنده بیانگر آن است که تاکنون کتابی که به طور مستقل به موضوع پیاده راه ها پرداخته باشد، در ایران منتشر نگردیده و بسیار معدود منابع موجود نیز تنها به اشارات کلی بر بخشی از مساله و بیشتر از منظر ضوابط کمی اکتفا کرده اند.

کتاب پیش رو، که حاصل بیش از چهار سال تحقیق و تدریس نگارنده درخصوص فضاهای شهری پیاده مدار می باشد، بر مبنای همین ضرورت و در جهت پر کردن خلا مورد اشاره تدوین گردیده و به منظور ترویج نگرش صحیح و علمی در نزد تمامی افراد مرتبط با موضوع، کوشیده است تا منبعی کاربردی و تا حد امکان جامع از مباحث گوناگون مرتبط با طراحی پیاده راه ها را فراهم نماید. که با توجه به دامنه گسترده موارد مطرح شده می تواند به عنوان مرجعی پایه برای کلیه حرفه مندان، دانشجویان و دست اندرکاران رشته های طراحی شهری، برنامه ریزی شهری، مدیریت شهری، معماری و دیگر گرایش های مرتبط و تمامی مسوولان و کارشناسان ذیربط در شهرداریها و دیگر سازمانهای اجرایی متولی امور ساماندهی شهرها قابل استفاده باشد.

 

این کتاب، در شش فصل و دو پیوست به شرح عناوین ذیل تدوین گردیده است:

فصل اول: نقش عابران پیاده در احیای فضاهای شهری

فصل دوم: مفهوم پیاده راه، تاریخچه و سیر تکامل آن

فصل سوم: اصول برنامه ریزی برای عابران و مکانیابی پیاده راه ها

فصل چهارم: بررسی ابعاد گوناگون طراحی کالبدی پیاده راه ها

فصل پنجم: معرفی و ارزیابی برخی نمونه های پیاده راه

فصل ششم: کارکردهای گوناگون پیاده راه ها

پیوست الف: مفهوم توسعه پایدار شهری و ابعاد کلیدی آن

پیوست ب: فهرست واژگان تخصصی مرتبط با پیاده راه

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

[Jilahp 13]

ba tashakkor. mamnoon misham dar soorati ke emkane download ya kharide internetie in ketab vojood dare, rahnamaiim konid. (bande kharej az Iran zendegi mikonam, aya in moshkeli ijad mikone baraye kharide internetie ketab? )

 

ba tashakkor

Jila

[boyee baran 29]

با سلام کتابی از التمن میخواستم با موضوع ادراک شهروندان از فضای شهری

 

خیلیییییییییییییییییییییییییی فوری

[Mohammad Aref 120452]

مفاهیم بنیادین در پدافند غیرعامل با تاکید بر شهر و ناحیه

 

 

تدوين : مهندس حسن حسینی امینی و مهندس طاهر پریزادی

نشر: اندیشه کهن

 

کتاب حاضر بيشتر حول محور پدافند غيرعامل مي باشد و مفاهيم و اصطلاحات تخصصي که به نوعي در پدافند غير عامل در سطح شهر و ناحيه کاربرد دارد در چارچوب نظريه هاي متفاوت تئوريسين هاي مختلف را در بر دارد. اين کتاب که نزديک به 100 صفحه مي باشد براي متخصصان و کارشناسان رشته هاي جغرافيا, برنامه ريزي شهري و منطقه اي, شهرسازي, معماري, عمران, علوم نظامي و .... کاربرد دارد. تمامي صفحات اين کتاب را واژگان مربوط به پدافند غيرعامل تشکيل مي دهد و به عنوان يک کتاب کمکي قابل استفاده است.

[Mohammad Aref 120452]

تئوری شبکه ای و شهر فراکتال (دیدگاههای نوین در زمینه برنامه ریزی شهری)

 

نویسنده: یکاس انجلوس سالینگروس

مترجمان: کورش سرورزاده، علیرضا اشتیاقی

ناشر: نوید شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد جهرم

شهرها عالی ترین مکان تجمع زیستی انسان و بزرگترین دست ساخته بشر از آغاز تاکنون بوده است. روی آوردن او به زندگی شهری نیز از مهمترین مقاطع تاریخ بشریت و آغاز مرحله تمدن دانسته شده است. بی تردید از همان نطفه های آغازین شهرنشینی، طراحی آن نیز مطرح بوده ولی تاریخ بشر تا دوره معاصر با پدیده و فعالیتی به عنوان شهرسازی روبرو نشده بود. به مرور و به خصوص پس از انقلاب صنعتی و رشد سریع شهرها، عواملی چون افزایش چشمگیر جمعیت، فناوری، انباشت سرمایه، تمرکز تولید، رشد صنایع، مناسبات سوداگرانه و نهایتاً تحرک و پویایی روزافزون حیات شهری تعادل پایدار شهر قدیمی را نامتعادل ساخت. برای بهبود و اصلاح وضعیت شهرها، توسعه و هدایت آنها بر طبق برنامه و طرح از پیش اندیشیده شده مورد توجه متفکران، سیاستمداران و متخصصان قرار گرفت؛ اما این طرحها در عمل با برنامه و پیش-بینی خود همراه نشدند و کارآیی لازم را از خود نشان ندادند، زیرا پیچیدگی ذاتی مناسبات شهری مانع از این بود که تنها با آمار و ارقام خشک و ایده های آرمان خواهانه بتوان شهر را سامان داد. در چند دهه اخیر، لزوم توجه به عوامل مختلف، ضرورت تجدیدنظر در الگوهای متعارف و سنتی طراحی و برنامه ریزی شهری را به امری ناگزیر تبدیل نموده است.

هنگامی که به زیباترین شهرهای روزگار گذشته نگاه می کنیم، همواره احساس می نماییم که این شهرها زنده اند. این احساس امر مبهمی نیست، زیرا تصویر دقیقی از یک کیفیت ساختاری ویژه است که این شهرها از آن برخوردار بوده اند و به مثابه یک کل و تحت قوانین کلیت خود رشد کرده اند و این کلیت را نه تنها در مقیاس بزرگ بلکه در مقیاس کوچکتر نیز می توان دید. امروزه سؤالات فراوانی در زمینه اقدامات لازم برای اصلاح شکل نامطلوب شهر وجود دارد. اکنون، دقیقاً نمی دانیم که چگونه محیطی واجد خصوصیات سرزندگی و حیات بسازیم. پاسخ این پرسشها ورای رویکردهای معاصر و در تکنیکهایی نهفته است که برای تحلیل سیستمهای کاملاً درهم تنیده پدیدار شده اند.

یک سیستم درهم تنیده بزرگ شامل تعداد بیشماری روابط داخلی است. یک چنین سیستمی بر پایه ارتباط اجزایی در مقیاسهای مختلف شکل گرفته که به شیوه های گوناگون در ارتباط و تعامل با یکدیگر هستند تا سیستم یکپارچه¬ای را به وجود آورند. این موضوع که چگونه سیستمها در حالات گوناگون ایجاد می شوند تابع قوانین زیادی است که تاکنون خارج از چارچوب تفکرات شهرسازی باقی مانده اند. این در حالیست که شهرسازی باید طبق قوانین و اصول از پیش امتحان شده شکل بگیرد و هدف این مجموعه مقالات استخراج بعضی از این قوانین است.

این گزیده مقالات تحت عنوان مشترک «تئوری شبکه ای و شهر فراکتال- دیدگاه های نوین در زمینه برنامه ریزی شهری» به طرح دیدگاه های نو و بررسی بعضی از جنبه های برنامه ریزی و طراحی شهری از زاویه ای متفاوت با آنچه امروزه مرسوم است می پردازد. هدف این گزیده تأکید بر اهمیت رویکردهای مختلف به منظور ارائه راه حل برای مسائل خاص شهرسازی است.

نتایج حاصل از این گزیده حاصل اندیشه ها، مفاهیم و تلاشهای کارشناسان، صاحبنظران و دست اندرکاران برنامه ریزی شهری در سراسر جهان- از ابتدا تا به امروز- است که پس از سالها و دهه ها بحث مداوم و با تلاش فراوان و دشواریهای بسیار به دست آمده است. از این رو می توان امید داشت که این تلاش هر چند کوچک، در کنار سایر تلاشهای هم سنگ در این زمینه، انگیزه مناسبی برای عمق بخشیدن به رویکردهای جدید در عرصه برنامه¬ریزی شهری کشور باشد.

لازم به تذکر است که مقالات انتخاب شده جهت چاپ در این مجموعه غالباً به عنوان منابع دوره های تحصیلات تکمیلی مورد ارجاع دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری شهرسازی، معماری و جغرافیا و برنامه ریزی شهری قرار گرفته و بسیاری از دوستان و همکاران پیشتر قسمتهایی از این مقالات را برای تهیه پایان نامه ها و رساله های خود مورد استفاده قرار داده اند.

کتاب شامل چهار فصل است. فصلهای اول تا سوم به سه مقاله از ریاضیدان و شهرساز معروف آقای نیکوس سالینگروس - متولد ، استرالیا، یونانی الاصل) اختصاص دارد. فصل چهارم نیز مقاله ای از آقای جان مینت (از طراحان شهری بنام در فونیکس آریزونا، آمریکا) توضیحی بر نظریه یکی از نظریه پردازان پیشگام در عرصه معماری، طرح ریزی و طراحی شهری مدرن، یعنی آقای "کریستوفر الکساندر" می باشد.

عنوان فصل اول " ارتباط شبکـه ها در شـهر فراکتـال" است و بیان می کند که شهرهای زنده فی نفسه دارای ویژگی فراکتالی هستند، و این ویژگی در کلیه سیستمهای زنده مشترک است. بدین منظور برای برای بی اثر کردن آسیب هایی که گریبانگیر بافت شهری شده است، پیش از هر چیز باید درک نادرستی را که درباره ساختار فراکتالی وجود دارد برطرف کرد. سپس در مورد اهمیت ارتباط سلسله مراتبی بحث می شود، و مقاله تشریح می کند که چگونه معیار فراکتالی بودن را می توان به عنوان شرط اصلی در سنجش موفقیت ساختار هندسی شهرها به کار گرفت.

فصل دوم با عنوان " تئوری ساختارهای شبکه ای در بافت درهم تنیده شهری" فرآیندهای اصلی طراحی شهری را معرفی می نماید، و قواعدی را بیان می کند که از اصول مرتبط با تئوری درهم تنیدگی، الگوشناسی و هوش مصنوعی منتج شده است. (خلاصه ای از این مقاله در نشریه فنی- مهندسی گزارش، شماره 65، تابستان 1389، صص. 43-38 به چاپ رسیده است).

در فصل سوم با عنوان " ملاحظاتی بر ترکیب و ساخت شهر" ویژگیهای یک شهر زنده تشریح می شود و این سؤال را مطرح می کند که " آیا با در نظر گرفتن شهر سرزنده به عنوان سیستم یکپارچه پیچیده می ¬توانیم آن را به سیستمی از مدول ها تجزیه کنیم؟" با تأمل در پاسخ به این پرسش ما نیز به نتایجی مشابه مقاله الکساندر، یعنی "شهر درخت نیست می رسیم. در این مقاله سعی شده است با بیانی ساده پیام الکساندر ارائه شود بدین معنا که: اگر شما بعنوان شهرساز، به دقت عملکردها و نواحی را در پلان شهر تجزیه کنید آنگاه نتیجه حاصل شده درختی خواهد بود که سرزنده نیست.

عنوان فصل چهارم نیز " اگر شهر درخت نیست، مانند سیستم هم نباید طراحی شود- مقاله ای انتقادی در مورد شیوه حاکم بر طراحی شهرهای امروز ما" بوده و در حقیقت اعتراف نامه ای است در مورد این که شهرهای امروز ما غالباً خسته کننده، ملال آور و پرزرق و برق هستند که با ته رنگی از چاشنی «رفاه» مخلوط شده است. نویسنده انتقادها را اغلب متوجه شهرساز می داند، فردی که فاقد قدرت خلاقیت است. تفکر او در خط مسائلی همچون همسایگی ها، منطقه بندی، تراکم، و ارزش نسبی قطعات زمین محدود شده و دیدگاه او نسبت به شهر به مراتب ساده انگارانه تر از آن چیزی است که در مواجهه با چنین مجموعه پیچیده ای مورد نیاز است. جان مینت در ادامه اینگونه استدلال می کند که: مشکل این نیست که شهرسازان به طور فطری ساده انگارند بلکه فرآیند طراحی انتخاب شده منجر به اتخاذ این فرضیات ساده انگارانه شده است. وی معتقد است که شهرسازان مسائل و راه حلهای خود را نبایستی- آنگونه که سلف های معمار و شهرسازشان انجام داده اند- به شکلی آرمانگرایانه تعریف کنند. در نهایت او بیان می کند شعار «برنامه ریزی برای مردم» در حقیقت مفهومی ایستا و به لحاظ مدنی برای آنها تکلف آور است که کیفیت زیست و محیطی را که در آن زندگی می کنند کاهش می دهد و به جای آن برنامه ریزی شهری باید فرصتی را برای مردم پدید آورد که شیوه زیست خود را بهبود بخشند.

کتاب "تئوری شبکه ای و شهر فراکتال- دیدگاه های نوین در زمینه برنامه ریزی شهری" ترجمه آزاد چند مقاله از کتاب Principles of Urban Structure (2005) است که توسط علیرضا اشتیاقی و سید کورش سرورزاده صورت پذیرفته و با شمارگان 2000 نسخه در تابستان 1390 توسط دانشگاه آزاد اسلامی (انتشارات نوید شیراز) در 144 صفحه و با قطع وزیری به طبع رسیده است. این کتاب جلد نخست از مجموعه «دیدگاه های نوین در برنامه ریزی شهری» است که جلد دوم آن در آینده نزدیک به چاپ خواهد رسید.

 

فهرست کتاب

دیباچه

ارتباط شبکـه ها در شـهر فراکتـال

تئوری ساختارهای شبکه ای در بافت درهم تنیده شهری

ملاحظاتی بر ترکیب و ساخت شهر

اگر شهر درخت نیست، مانند سیستم هم نباید طراحی شود

کتابشناسی

[hamid_hisystem 6612]

مفاهیم بنیادین در پدافند غیرعامل با تاکید بر شهر و ناحیه

 

 

تدوين : مهندس حسن حسینی امینی و مهندس طاهر پریزادی

نشر: اندیشه کهن

 

کتاب حاضر بيشتر حول محور پدافند غيرعامل مي باشد و مفاهيم و اصطلاحات تخصصي که به نوعي در پدافند غير عامل در سطح شهر و ناحيه کاربرد دارد در چارچوب نظريه هاي متفاوت تئوريسين هاي مختلف را در بر دارد. اين کتاب که نزديک به 100 صفحه مي باشد براي متخصصان و کارشناسان رشته هاي جغرافيا, برنامه ريزي شهري و منطقه اي, شهرسازي, معماري, عمران, علوم نظامي و .... کاربرد دارد. تمامي صفحات اين کتاب را واژگان مربوط به پدافند غيرعامل تشکيل مي دهد و به عنوان يک کتاب کمکي قابل استفاده است.

با سلام اين آقاي اميني از دوستان ماست كتاب مذكور هم برگرفته از پايان نامه ايشون در مورد پدافند غيرعامله كه حدود چند هفته قبل دفاع كردن در مجموع كتاب مناسبيه چون مفاهيم و اصطلاحات پدافندغير عامل روبه صورت طبقه بندي آورده شده.

[boyee baran 29]

با سلام

از دانشجویان رشته شهرسازی خواهشمندم کتابهای مرتبط با ادراک شهروندان از فضای شهری رو همینجا معرفی کنند اگه بشه دانلود هم کرد همینجا که خیلی بهتر

با تشکر

[Mohammad Aref 120452]

جداره‌های شهری و نقش آن‌ها در فضای شهری(معیارهای نماسازی در فضای شهری)

 

از مجموعه کتاب‌های طراحی و برنامه‌ریزی این‌بار کتاب جداره‌های شهری و نقش آن‌ها در فضای شهری به قلم ملک طباطبایی منتشر شده است. دکتر جهانشان پاکزاد در پیش‌گفتار کتاب به نکته‌ جالبی اشاره کرده است: نمی‌دانم چرا سیستم آموزشی کشور ما به نوعی است که ما طراحان را به افرادی با شخصیت دوگانه تبدیل می‌کند. آنقدر مهندس بودن ما را مهم کرده‌اند که خود نیز به این باور رسیده و در عمل نه فقط خود را تافته‌ای جدابافته از جامعه می‌پنداریم بلکه پیچیدگی شرایط محیطی از یکسو و تعدد و کثرت فرمول‌ها و استاندارهای انتزاعی از دیگرسو؛ ما را تبدیل به یک مهندس نموده و هیچ چیز جز چند فرمول و تقلید از کار دیگران در فرآیند طراحی برایمان باقی نمانده است. با آنکه در این مقام و در راستای طراحی بستر زندگی خود و شهروندان حسن نیت داشته و جدیت از خود نشان می‌دهیم اما شواهد حاکی از آن است که طرح‌های ما فرسنگ‌ها با خواست شهروندان فاصله گرفته و به همین خاطر نه شهروندان را راضی می‌کند و نه ما را. حاصل‌اش هم چیزی نیست جز منظر شهری تهران و شهرهای مقلد آن.

نویسنده در ادامه یک پیشنهاد برای رفع این مشکل دارد که آن را به معماران تجویز می‌کند: در فرآیند مهندس شدن مولفه‌ای به نام معنا را به فراموشی سپرده‌ایم و حداکثر کوشش ما به آشتی دادن دو مولفه دیگر یعنی فرم و عملکرد معطوف شده است.

در ادامه؛ ملک طباطبایی در مقام نویسنده کتاب، به اهداف کلی و تفصیلی و انتظارات و توقعات فضایی از جداره‌های شهری می‌پردازد و می‌نویسد: باتوجه به تاریخچه نامطلوب جداره‌های شهری در دوره‌های اخیر در ایران؛ امروز احساس نگرانی شدیدی نسبت به کیفیت کالبدی فضاهای شهری وجود دارد. در این میان تعریف جداره‌ها در تعریف فضای شهری نقش مهم و سرنوشت‌سازی دارند. این تاثیر هم از کمیت جداره و هم از کیفیت آن ناشی می‌شود. هدف از این مطالعه دستیابی به مبانی و اصولی است که بتواند زمینه ارتقای کیفی نماهای شهری را فراهم کرده و بین سطوح قابل رویت یک ساختمان فاصله ایجاد کند. به عبارت دیگر شناخت قانونمندی‌هایی که بتواند نمای ساختمان را به‌عنوان جزیی از یک کل هماهنگ در ایجاد فضای شهری مطلوب و جذاب مطرح کرده و در تضاد با انتظارات مالک و طارح از نمای ساختمان نباشد.

نویسنده؛ این انتظارات را به نقش‌های حفاظتی، ارتباطی، نمایشی و نقش نما به‌عنوان جزیی از فضای شهری تقسیم‌بندی می‌کند.

کتاب شامل 6 فصل: اهداف کالبدی، ادارک محیطی و معنایی جداره،‌ شناخت عناصر طراحی تک بنا از بعد ادراک محیطی، فعالیتی و عملکردی، اهداف حفاظتی، بهره‌برداری و ضمیمه است.

نگرانی نویسنده از این روست که درحال حاضر نه فقط به نما به‌عنوان جزیی از فضای شهری توجه نمی‌شود بلکه اغلب نماهای ساختمان‌ها به‌صورت منفرد و جهت عرض اندام صاحب‌اش ساخته می‌شود. این مساله باعث اغتشاش ادارکی فضاهای شهری شده است. برای جبران این نقیصه نیز از راه‌حل‌های سری‌سازی که مشکل یکنواختی را به دنبال دارد، استفاده شده است. حال آنکه مطالعه و نظریه‌پردازی در نمای ساختمان‌ها به‌عنوان بخشی از جداره‌های شهری سعی در کشف قانونمندی‌های مستتر در نمای ساختمان دارد که بتواند پس از شناخت با کمک ضوابط و خطوط راهنما، نقاط قوت و فرصت‌های موجود را تقویت و ضعف‌ها را برطرف کند.

[Mohammad Aref 120452]

راه آیندۀ شهرداری‌ها؛ شهرداری شبکه‌ای

 

کتاب راه آینده شهرداری‌ها به بررسی ساختار شبکه‌ای سازمان‌های امروزی و مزایای آن و ضرورت روی آوردن به این ساختار بخصوص در شهرداری‌ها می‌پردازد. نویسنده ساختار هرمی سازمان‌ها و ادارات و تمرکز گرایی آن‌ها را اصلی ترین علل ناکارآمدی نظام اداری و دیوانسالاری کشور می‌داند و معتقد است این نارسایی‌های فنی و تکنیکی در فضای جنجال سیاسی و درگیری جناح‌های مختلف، برای از میدان به در کردن یکدیگر، مورد غفلت دولت‌ها واقع شده است. مطمئناً با سازمان‌های عقب مانده و آشفته - که بازتاب آشفتگی‌های گوناگون کشور است - نمی‌توان مدیریت جامعه را در عرصه‌های داخلی و بین المللی موفق و کامیاب دانست.

کتاب شامل سه بخش کلی است. بخش اول با عنوان «در جست‌و‌جوی الگوی مناسب» با اشاره‌ای به گذشته، به نظام عدم تمرکز و نهاد شورای شهر، تغییر نقش دولت‌ها و بخش عمومی و افزایش سازمان یافته سهم مردم در ادارۀ شهر‌ها می‌پردازد.

بخش دوم کتاب «سازمان‌های جدید برای دنیای جدید» راهکار اصلی و اساسی اصلاحات سازمانی را که همان ایجاد ساختار شبکه‌ای است، بیان می‌کند.

و بخش سوم «از شهرداری سنتی تا شهرداری شبکه‌ای» مروری دارد بر فعالیت‌های شهرسازی در ارتباط با فرایندهای کاری چهارگانۀ آن. این بخش همچنین، تحولات شهرداری‌هایی را که درصدد استفاده از سیستم مکانیزه شهرسازی برآمده‌اند،بررسی می‌کند. در این بخش، کارت هوشمند ساختمان و قابلیت‌ها و مزایای آن نیز توضیح داده می‌شود.

در پیش گفتار کتاب آمده است: «راه نجات سازمان‌های ما، اصلاحات عالمانه و خلاق، از نوع ساختاری است و چنین اصلاحاتی جز با الگویی مشخص و مدلی قابل اتکاء، که نمونه‌ای از آن را ما در این کتاب معرفی کرده‌ایم، اتفاق نمی‌افتد. اکنون راه شبکه‌ای شدن پیش پای کسانی است که در دولت‌ها و شهرداری‌ها دستی بر قدرت و عزمی برای اصلاح‌گری دارند.»

[Mohammad Aref 120452]

ارزیابی بازار زمین شهری؛ ابزاری جدید در مدیریت شهری

 

نویسنده: دیوید ای. دوال

مترجم: نجما اسمعیل‌پور(عضو هیات علمی دانشگاه یزد)

انتشارات آرمانشهر

از مجموعه کتاب‌های طراحی و برنامه‌ریزی؛ کتاب ارزیابی بازار زمین شهری؛ ابزاری جدید در مدیریت شهری با محوریت بازار زمین درکنار دو بازار دیگر سرمایه و کار درحالی‌که سه رکن اصلی تشکیل‌دهنده اقتصاد شهر هستند، منتشر شده است.

نویسنده، این گزارش را از دستورالعمل مدیریت شهری(UMP) که مشترکا توسط برنامه توسعه سازمان ملل، بانک جهانی و مرکز سکونتگاه‌های انسانی سازمان ملل انجام گرفته؛ به منظور ارایه به دایره مالی شهرداری تهیه کرده است.

UMP رویکرد مهمی را ازسوی سازمان‌های زیرمجموعه سازمان ملل و آژانس‌های خارجی پشتیبان معرفی کرده که هدف آن تقویت مشارکت شهرها و شهرک‌های کشورهای درحال توسعه برای دستیابی به رشد اقتصادی، توسعه اجتماعی و کاهش فقر است. و درصدد توسعه و بهبود سیاست‌ها و ابزارهای مناسب است که مورد استفاده امور اداری و مالی، مدیریت زمین، مدیریت خدمات زیربنایی و مدیریت محیطی شهری قرار گیرد.

اطلاعات مندرج در این گزارش نیز خطوط راهنمای عملی را به‌طور مشروح دراختیار سیاست‌گزاران و پرسنل فنی در کشورهای درحال توسعه قرار می‌دهد تا بتوانند سیاست‌ها و تکنیک‌های توسعه زمین به‌ویژه در سطح شهر و شهرداری اتخاذ کنند.

کتاب با بحران زمین شهری در فصل اول آغاز می‌شود و به چرایی کمبود زمین در محل مناسب و با قیمت مناسب می‌پردازد. هزینه زیاد درمقابل توان تهیه اندک زمین و مسکن، برنامه‌های ناموفق دولت در توسعه زمین شهری، دست‌ کم گرفتن مشکلات، ضعف هماهنگی بین دولت و بخش خصوصی، فقدان سرمایه، مقاومت بخش خصوصی در مقابل قوانین اراضی دولتی و ... ازجمله موضوعاتی است که در بحث بحران زمین شهری مورد توجه قرار می‌گیرد.

در فصل‌های بعدی، اینکه چرا ارزیابی بازار اراضی ضروری است، سازمان‌دهی ارزیابی بازار زمین، مطالعه موردی کاربرد فرآِیند ارزیابی بازار زمین در سن پدروسولا - هندوراس، ارزایابی تاثیر توسعه امکانات زیربنایی بر قیمت قطعات با بررسی مورد کراچی و سپس نتیجه‌گیری این مباحث مورد توجه قرار گرفته است.

از منظر نویسنده کتاب، ارزیابی بازار زمین شالوده اساسی انتخاب راهبردهای مناسب برای چهار فعالیت شامل برنامه‌ریزی و تصمیم‌سازی‌های حکومتی، ارزیابی سیاست‌ها و عملکردهای دولت، تصمیمات سرمایه‌گذاری و توسعه توسط بخش خصوصی و ساختار سیستم‌های مالیات‌بندی روی زمین است.

[Mohammad Aref 120452]

شهرهای پیاده مدار

 

سید مهدی معینی

انتشارات آذرخش

کتاب شهرهای پیاده مدار که توسط دکتر سید مهدی معینی نوشته شده در پاییز سال ۱۳۹۰ به وسیله انتشارات آذرخش منتشر شده است. نگارنده در پیشگفتار، این کتاب را در ارتباط با کار تحقیقاتی خود در دوره دکتری شهرسازی معرفی کرده و هدف از نگارش آن را اهمیت موضوع پیاده می‌داند که عموم مردم اعم از خردسال، پیر، جوان، مرد و زن را در بر می‌گیرد. او در ادامه اشاره می‌کند که حتی آن‌هایی که همیشه با اتومبیل سفر می‌کنند مجبورند قسمتی از سفر خود از مبدأ یا برعکس از مقصد را به صورت پیاده طی کنند. این یک موضوع همگانی است که به همه ارتباط دارد؛ چراکه همه ما راه می‌رویم. پیاده روی قدیمی‌ترین شکل جابجایی انسان در فضاست. شهر‌ها از دیرباز براساس حرکت پیاده بنا شده‌اند. با رشد شهرنشینی، گسترش شهر‌ها و پیدایش اتومبیل، جابجایی پیادگان کاهش یافته است. شهرهای مدرن در چند دهه اخیر تلاش چشمگیری برای افزایش سهم پیاده روی در نظام حمل و نقل شهری به خصوص برای فواصل کوتاه بجای استفاده از اتومبیل نموده‌اند. کتاب شهرهای پیاده مدار در واقع کوششی درجهت معرفی چشم انداز، سیاست و فعالیتهای این گونه شهرهاست. و تجربیات مورد اشاره با توجه به مسائل مشابه شهرهای ایران با دیگر شهرهای جهان می‌تواند برای علاقه مندان و دانش پژوهان مسائل مدیریت شهری بخصوص در زمینه حمل و نقل شهری مفید و مورد استفاده قرار گیرند. همچنین، نگارنده به درستی تاکید می‌نماید که بهسازی و نوسازی پیاده راه‌ها به تنهایی شهر‌ها را پیاده مدار نخواهند کرد. شهر‌ها نیازمند فعالیتهای فراتری نظیر افزایش تسهیلات پیاده، ایمنی و دسترسی آسان به حمل و نقل عمومی برای افزایش سهم پیاده در نظام حمل و نقل خواهند بود. این کتاب در سه بخش، ۸ فصل و دو پیوست تدوین شده است. بخش اول اختصاص به کلیات حرکت پیاده دارد و شامل فصول ۱-۳ می‌باشد. در این بخش، تعاریف کلی و موضوعات پیاده و خیابان از نظر عملکردی و نحوه استفاده از آن به عنوان یکی از فضاهای مهم شهری که توسط عابران پیاده مورد استفاده قرار می‌گیرد و نیز تاثیرات پیاده روی بر عوامل گوناگون از جمله سلامتی، پایداری محیط زیست شهری در شهرهای امروز بررسی شده است. بخش دوم که به جایگاه پیادگان از نقطه نظر مشکلات پیاده مداری در شهرهای ایران و شهرهای جدید می‌پردازد، دو فصل ۴-۵ را در بر می‌گیرد. در این بخش، قوانین و مقررات، وضعیت کالبدی، حقوقی و ایمنی مربوط به عابر پیاده در شهرهای موجود و تجارب در شهرهای جدید در ارتباط با تردد پیادگان مورد کنکاش قرار گرفته است. در بخش سوم نیز مشتمل بر سه فصل پایانی، راهکارهای به کار برده شده امروزین در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی همچون اعمال سیاست‌های مدیریتی برای افزایش سهم جابجایی عابر پیاده از نظر کالبدی و اقتصادی، رویکرد جدید شهرسازی به مقوله پیاده و مبانی طرحهای جامع پیاده مورد ارزیابی واقع شده است. فهرست عناوین فصول هشتگانه و دو پیوست کتاب به ترتیب زیر است: علاوه بر اهمیت مباحث مطرح شده در کتاب در ارتباط با شهرهای پیاده مدار، نکته قابل توجه تألیف آن توسط یکی از مدیران شهری است که پیش‌تر سال‌ها در شهرداری تهران دارای سمت‌های اجرایی همچون معاون شهرسازی و معماری و مدیرعامل شرکت پردازش و برنامه ریزی شهر تهران بوده است.

[hamid_hisystem 6612]

ارزیابی بازار زمین شهری؛ ابزاری جدید در مدیریت شهری

 

نویسنده: دیوید ای. دوال

مترجم: نجما اسمعیل‌پور(عضو هیات علمی دانشگاه یزد)

انتشارات آرمانشهر

 

اينو نمايشگاه كتاب امسال گرفتم

[Mohammad Aref 120452]

نوسازی شهر لندن، حکمرانی،پایداری و اجتماع محوری در یک شهر جهانی

مؤلفان: راب ایمری، لورتا لیز، مایک راکو

مترجم: دکتر مجتبی رفیعیان

 

علی رغم آنکه در اکثر شهرهای ماندگار جهان روند پیوسته تغییر و نو شدن شهرها از دوران کهن به دوره معاصر، با حفظ اصول و ارزش های گذشته به چشم می خورد، کشور ایران با سابقه طولانی و تجربیات فراوان تاریخی و قدمت بسیار در پدیده شهر و شهرنشینی، از این جریان دور مانده است. اقداماتی نیز که در دوره معاصر به صورت شتابزده برای نجات این بیماری صورت پذیرفته نیز گاه روند این حرکت را تسهیل نموده است و گاه به صورت مسکن موضعی، این روند را به تعویق انداخته است. در این راستا، برای آشنایی هر چه بیشتر نهادهای حرفه ای شهری از تجربیات جهانی، سازمان نوسازی شهر تهران، به عنوان نهادی عمومی و شهری و مؤسسه پژوهشی فرهنگ و هنر دانشگاه تهران به عنوان نهاد علمی و دانشگاهی، تصمیم به کاری متداول بر پایه علمی جهت برگرداندن متون علمی تخصصی کشورهای موفق در امر دخالت در امور شهری گرفته اند. مجموعه پیش رو، مقدمه ای بر این کار ارزشمند خواهد بود.