نقد و بررسی آذربایجانی ها بیان تو

[baybak 4434]

بافت معماری شهری چون تبریز در واپسین زلزله ویرانگر آخرین شب سال 1193 درهم می ریزد و شهر به تلی از ویرانه ها مبدل می شود اما بناهای محتشمی چون ارک علیشاه، مسجود کبود، مسجد استاد شاگرد، بازار تبریز و ده ها بنای دیگر باز می مانند تا استواری تبریز را به اثبات رسانند. این ویرانی مصادف است با آغاز حکومت قاجار و آغاز معماری قاجار براساس تحقیق مهندسین مشاور عرصه به میراث فرهنگی آذربایجان شرقی. در آن زمان تبریز ولیعهد نشین به دروازه اصلی ارتباطات و فصل مشترک داخل و خارج کشور بدل می شود. در زمینه آجر کاری بناهای آن دوره به جرأت می توان تبریز را دروازه ورود و سپس بسط نوعی از آجر کاری در بناها دانست که نمونه های آن را در تهران و دیگر شهرها نیزمی توان جستجو می کرد.

خانه های قدیمی تبریز که در ترکیب باهم، بافت دلپذیری را پدید آورده و مجموعه های با ارزشی را در اختیار می گذارد. براساس مصوبه 28/9/69 شورای عالی شهرسازی و معماری ایران که شش شهر را مرکز اصلی فرهنگی – تاریخی کشور اعلام می کند اهمیت ویژه خود را به اثبات رسانده و از سوی مسئولین میراث فرهنگی استان مورد اقدام واقع می شوند به طوری که ظرف این مدت، اقدامات زیادی در جهت شناخت و معرفی این آثار صورت گرفته است. خانه مشروطیت احیاء شده و میراث فرهنگی استان در آن مستقر است. خانه شربت اوغلی به فرهنگسرای تبریز بدل گشته، خانه قدکی برای دانشکده معماری دانشگاه سهند اختصاص یافته و در جوار خود دو خانه قدیمی دیگر را به یک مجموعه دلپذیر علمی بدل کرده است.

معماری خانه های قدیمی تبریز، معماری ایرانی بومی شده است. انطباق خارق العاده اقلیمی آن را کاملاً تبریزی می سازد. این معماری متفاوت با معماری کویری و دیگر نقاط است. سر در خانه های قدیمی تبریز مبین این ادعاست. به تعبیری خانه قدیمی از سر در آغاز می شود که تنوع آن در تبریز اعجاب آور است. این خانه ها اگرچه رو به درون دارند و دیوارهای بلند آنها را از بیرون جدا می سازد. دیوار بیرونی قاب بندی شده است و سر در نیز به بهترین شکل ممکن تزیین شده است تا عابر و گذرنده محترم داشته شود. اینک از آن خانه های پر احتشام 600 باب شناسایی شده و تخمین زده می شود که با کنکاش های رفته به 800 باب بالغ شود که بهترین آنها: خانه میرزا مهدی خان فراشباشی در محله« سرخاب قاپوسی» خانه شربت زادگان در سرخاب قاپوسی. خانه حیدرزاده در کوچه پشت ساعت شهرداری. خانه حاج محمد آقا حبشی در کوچه صدر، خانه دکتر گنجه زاده، در مقصودیه ، خانه میرزا محمد حسین مجتهد در پشت استانداری، خانه میرزا حسین واعظ در شریعتی جنوبی، خانه مستشارالدوله، کوچه امام جمعه، خانه دکتر فرزام در مقصودیه، خانه امیر نظام گروسی در ششگلان، خانه تاجر باشی در کوچه صدر، خانه سلطان القرانی در شتربان و ... دیگر خانه های قدیمی تبریز.

پل آجی چای، تنها گذرگاه قدیمی ایران و بخشی از دنیای مشرق زمین به دنیای غرب، در شمال غرب تبریز بر روی تلخه رود واقع شده است. این پل با 16 دهنه به طول 100 متر و عرض 5 متر هموار بر اثر طغیان های تلخه رود و عوامل انسانی تخریب و بازسازی شده است. نام این پل را اولین بار در متون صفویه زمان شاه اسماعیل اول در سفرنامه و نیزیان می بینیم. اینک در پشت این پل سرریزی احداث شده است که منظره دل انگیزی به وجود آورده است. با عبور از کنار این پل قدیمی پایگاه دوم شکاری تبریز را در پیش رو داریم و در جنب آن فرودگاه تبریز قرار گرفته است.

از دیگر پل های کهن وسط شهر که برروی مهر آنرود برپا شده اند. پل سنگی، پل قاری، پل صاحب الامر، پل منجم و ... را می توان نام برد که بین این پل قاری که به پاچراغ نیز مشهور است با سر ستون های کله قوچی خود و چراغ های قدیمی اش زیبایی خاطره انگیزی به همراه دارد. از لحاظ بنا نیز پل های یاد شده با سه یا چهار دهنده طاقی و شیوه کهنی را دارند.

منبع :دانشگاه تبریز

[reza 63 49]

سلام

آذربايجانين باشي ساق اولسون.

بوتون دوسلاري سلامنيرام

Saqiya cam tut ol aşiqə kim qayğuludur \

qayğu çəkmək nə üçün, cam ilə aləm doludur.

[baybak 4434]

سلام

 

 

آذربايجانين باشي ساق اولسون.

بوتون دوسلاري سلامنيرام

 

Saqiya cam tut ol aşiqə kim qayğuludur \

qayğu çəkmək nə üçün, cam ilə aləm doludur.

 

سلام عزیز دوستوموز خوش گلییپسن..:icon_gol:

[reza 63 49]

انتظار چکمک دن چتین ایش یوخ.تکجه انتظار چکن عاشقلر بو شعرین نه قدر آجی اولدوغونی دوشونرلر.

شهریارین سئوگیسینی رضا شاهین عمی سی اوغلو زورولا آلیر و سئوگینین آناسی صون دفعه اولاراق اونو شهریارلا تهرانین بهجت آباد پارکیندا گوروشدورمک سوزونی وئریر.شهریار او گئجه نی سحره قدر اوردا گالیر.بو شعر او گئجه نین وصفی دیرو منیم احوالاتیمین وصفی!

بهجت آباد خاطره سی

اولدوز ساياراق گوزله ميشم هر گئجه ياری

گج گلمه ده دير يار يئنه اولموش گئجه ياری

 

گؤزلر آسيلی يوخ نه قارالتی نه ده بير سس

باتميش گولاغيم گؤرنه دؤشور مکده دی داری

 

بير قوش آييغام! سويليه رک گاهدان اييلده ر

گاهدان اونودا يئل دئیه لای-لای هوش آپاری

 

ياتميش هامی بير آللاه اوياقدير داها بير من

مندن آشاغی کيمسه يوخ اوندان دا يوخاری

 

قورخوم بودی يار گلمه يه بيردن ياريلا صبح

باغريم ياريلار صبحوم آچيلما سنی تاری!

 

دان اولدوزی ايسته ر چيخا گؤز يالواری چيخما

او چيخماسادا اولدوزومون يوخدی چيخاری

 

گلمز تانيرام بختيمی ايندی آغارار صبح

قاش بيله آغارديقجا داها باش دا آغاری

 

عشقين کی قراريندا وفا اولمياجاقميش

بيلمم کی طبيعت نيه قويموش بو قراری؟

 

سانکی خوروزون سون بانی خنجردی سوخولدی

سينه مده أورک وارسا کسيب قیردی داماری

 

ريشخندله قيرجاندی سحر سويله دی: دورما

جان قورخوسی وار عشقين اوتوزدون بو قماری

 

اولدوم قره گون آيريلالی او ساری تئلدن

بونجا قره گونلردی ایدن رنگيمی ساری

 

گؤز ياشلاری هر يئردن آخارسا منی توشلار

دريايه باخار بللی دی چايلارين آخاری

 

از بس منی ياپراق کيمی هيجرانلا سارالديب

باخسان اوزونه سانکی قيزيل گولدی قيزاری

 

محراب شفقده ئوزومی سجده ده گؤردوم

قان ايچره غميم يوخ اوزوم اولسون سنه ساری

 

عشقی واريدی شهريارين گللی- چيچکلی

افسوس قارا يل اسدی خزان اولدی بهاری

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

 

 

نظر بدهید

[moh@mad 5513]

سلام

خوش گلمیسیز آقا رضا.

ایشالا آرتیغ چالیشماخلاریزا شاهد اولاخ.

[reza 63 49]

پروفسور «زهتابی» مردی در قامت کبیر آذربایجان

 

اورین مقدم

 

ارک قالاسی - مرحوم زهتابی یک استاد والگوی بلامنازع برای جنبش اصیل و مستقل دانشجوئی آذربایجان بوده و خواهد بود. نقشبی بدیل وی در بینانگذاری پایه های تئوریک حرکت ملی آذربایجان را کسی نمی تواندانکارکند. فردی که هم در علم، هم در عمل و هم در اخلاق بی همتا بود. هویت تحقیر شدهآذربایجانیها را روحی دوباره بخشید و با فداکاری تمام تا آخرین لحظه از عمر پربارشرا فدای آذربایجان و هویت اصیل آن نمود. گرامی داشتن یاد و خاطره آن استاد بزرگواربی شک وظیفه هر دانشجو و روشنفکر آذربایجانی است. امیدواریم دوستان عزیز و فعال درجنبش دانشجوئی آذربایجان هرگونه نقطه نظر خود را درارتباط با چگونگی و نحوه برگزاریمراسم یادبود وی را از هم اینک طرح نموده و با برگزاری یک مراسم در شان عظمت ویبتوانیم دین خویش را بدیشان ادا کنیم. راهنمائیهای ارزنده فعالان غیر دانشجو و فارغالتحصیلان چراغی روشن برای دانشجویان جدید خواهد بود. بنظر می رسد با توجه به قرارگرفتن مزار مرحوم زهتابی در شهر شبستر نقش و وظیفه فعالان این شهر و به ویژهدانشجویان دانشگاه آزاد شبستر پررنگ تر از بقیه دانشجویان باشد.

 

 

 

پروفسور «زهتابی» مردی در قامت کبیر آذربایجان

 

اورین مقدم

 

ارک قالاسی - مرحوم زهتابی یک استاد والگوی بلامنازع برای جنبش اصیل و مستقل دانشجوئی آذربایجان بوده و خواهد بود. نقشبی بدیل وی در بینانگذاری پایه های تئوریک حرکت ملی آذربایجان را کسی نمی تواندانکارکند. فردی که هم در علم، هم در عمل و هم در اخلاق بی همتا بود. هویت تحقیر شدهآذربایجانیها را روحی دوباره بخشید و با فداکاری تمام تا آخرین لحظه از عمر پربارشرا فدای آذربایجان و هویت اصیل آن نمود. گرامی داشتن یاد و خاطره آن استاد بزرگواربی شک وظیفه هر دانشجو و روشنفکر آذربایجانی است. امیدواریم دوستان عزیز و فعال درجنبش دانشجوئی آذربایجان هرگونه نقطه نظر خود را درارتباط با چگونگی و نحوه برگزاریمراسم یادبود وی را از هم اینک طرح نموده و با برگزاری یک مراسم در شان عظمت ویبتوانیم دین خویش را بدیشان ادا کنیم. راهنمائیهای ارزنده فعالان غیر دانشجو و فارغالتحصیلان چراغی روشن برای دانشجویان جدید خواهد بود. بنظر می رسد با توجه به قرارگرفتن مزار مرحوم زهتابی در شهر شبستر نقش و وظیفه فعالان این شهر و به ویژهدانشجویان دانشگاه آزاد شبستر پررنگ تر از بقیه دانشجویان باشد.

 

در پایان قسمتی از مقاله یکی از فعالین سابق دانشجوئی راکه به پاسداشت مقام استاد به نگارش درآمده است را جهت شناخت بیشتر دانشجویان جدیدالورود در این قسمت درج نموده و منتظر نوشته های بعدی دوستان خواهیم بود.

 

پروفسورمحمدتقی زهتابیستاره‌ای که در آسمان ادب و فرهنگ آذربایجان درخشید

اولینروز زمستان سال گذشته روزی بس حزن‌انگیز برای جامعۀ علمی کشور و مردم آذربایجانبود. چرا که در چنین روزی آذربایجان یکی از فرزندان برومند و دانشمند خود را از دستداد و در غم از دست دادن او در ماتم و عزا نشست. آری در آخرین روز پاییز سال 1377،پروفسور محمدتقی زهتابی ادیب و مورخ بزرگ آذربایجانی در خانۀ شخصی خویش در شبسترچشم از جهان فرو بست و دار فانی را وداعگفت.اینک در آستانۀ سالگرد درگذشتآن عالم فرزانه، شرح حال مختصری از زندگی و آثار آن مرحوم ارائهمی‌گردد.

 

* * *

درطی سالها اقامت در بغداد، استاد به دفعات مسافرتهایی به آلمان نیز داشتند و در آنجانیز مشتاقان علم و ادب از گنجینۀ دانش بی‌کران ایشان بهره‌مندمی‌شدند.اما آنچه در طی این سالهاقلب استاد را به درد می‌آورد، فراق و دوری از وطن بود. ایشان که هدفش از سفر بهخارج از کشور به دست آوردن علم و دانش به خصوص در زمینۀ ادب و فرهنگ آذربایجان ـچیزی که با توجه به دوران خفقان رژیم منحوس پهلوی به دست آوردنش در ایران غیر ممکنبود ـ و انتقال آن به مردم سرزمینش بود، حال آن شایستگی را در خود می‌دید که بهآغوش وطن بازگردد و سینه‌های تشنۀ طالبان علم را از دانش خود سیرابگرداند.وقوع انقلاب اسلامی، اینامکان را برای استاد به وجود آورد. دیگر آن خفقان قبلی از بین رفته بود و اومی‌توانست در کنار مردم سرزمینش قرار گیرد. به همین خاطر در پی نوشتن تقاضایی برایورود به کشور و موافقت با آن، استاد در اوایل سال 1358 وارد کشور شد و از همان سالبا ایجاد کرسی زبان و ادبیات ترکی آذربایجانی در دانشگاه تبریز با عنوان استادی بهتدریس زبانهای ترکی و عربی مشغول گردید. اما متاسفانه دو سال بعد به بهانه‌های واهیو در عین بی‌گناهی به چهار سال زندان محکوم و پس از آزادی از زندان نیز از تدریس دردانشگاه محروم گردید. بدین ترتیب استاد بار سفر بسته، رحل اقامت در خانۀ آبا واجدادی خود در شبستر افکند و در آنجا مشغول مطالعه و بررسی و تحقیق و نویسندگیشد.سرانجام نیز در آخرین روز پاییزسال 1377 در حالیکه تنها چند روزی بود که از سفر علمی به آلمان برگشته بود، در اثرسکتۀ قلبی (؟) در پشت میز مطالعه جان به جان آفرین تسلیمکرد.مراسم خاکسپاری آن عزیز از دسترفته با شکوه زیاد و با حضور بسیاری از شخصیت های علمی ـ فرهنگی آذربایجان درشهرستان شبستر انجام گرفت و بدین ترتیب مردی که تمام عمرش را در راه اعتلای وطن وملت گذارده بود، به خاک سپرده شد. هرچند که یادش برای همیشه در قلوب مردم آذربایجانزنده خواهدبود.نگاهیبه خصوصیات رفتاری و آثار قلمی پروفسور محمدتقی زهتابی :

 

استاد درزمینه‌های مختلف علمی ـ ادبی صاحب نظر بودند. ایشان با آنکه مورخی توانا بودند،شاعری پر قریحه نیز بودند. در عین حال در ادبیات ترکی نیز از همگان سر بودند. استادبه پنج زبان ترکی، فارسی، عربی، روسی و فرانسه احاطۀ کامل داشت و در جاهای مختلف بهتدریس این زبانها پرداخته بود. در زمینه شعر، اشعار بسیاری از ایشان چاپ شده استبمانند : «پروانه‌نین سرگوذشتی» (سرگذشت پروانه ـ بغداد)، «باغبان ائل اوغلو» (نگاهی به حرکات مشروطه و انقلاب پرشور مردم ایران به خصوص آذربایجانیان و تبریزیاندر مقابل استبداد و استعمار و بررسی زندگانی یکی از قهرمانان و سرداران جنگهای 11ماهه تبریز به نام حسین خان باغبان به صورت شعر ـ بغداد)، «چریک افسانه‌سی» (افسانۀچریک ـ بغداد)، «بذ قالاسیندا» (در قلعۀ بذ ـ برلین)، «بختی یاتمیش» (بخت خوابیده ـبغداد)، «هستی نسیم»(بغداد)، «شاهین زنجیرده» (شاهین در زنجیر ـ تبریز)، «باغبانائل اوغلو» (تکمیل شده ـ تبریز) و ...اشعار استاد یکی از بهترین وپرمعناترین نمونه‌های شعر ترکی معاصر هستند و ایشان را می‌توان در زمینۀ شعر یکی ازشاعران برجستۀ قرن حاضر در حوزۀ زبان ترکیخواند.استاد در زمینۀ ادبیات ترکیآذربایجانی دارای علمی سرشار و دانشی فراوان بودند، طوریکه شاگردان بسیاری علاوهبر ایران در خارج از کشور منجمله جمهوری آذربایجان، ترکیه، آلمان، سوئد و ... داشتند. ایشان را می‌توان بزرگترین ادیب زبان ترکی در ایران در سدۀ اخیر دانست، چراکه خدمات بسیار ارزنده‌ای در این زمینه انجام داده‌اند که می‌توان به موارد زیراشاره کرد :ـ تدریس زبان و ادبیاتترکی آذربایجانی بعد از ورود به ایران تا پایان عمر ـ در طول این 20 سال ایشانهزاران شاگرد در ساحۀ ادبیات پروراندند که اینک هر یک برای خود عالمیهستند.ـ تحریر و چاپ آثار ارزشمندیدر مورد زبان و ادبیات منجمله : «زبان آذری ادبی معاصرـ آواشناسی، قواعد نگارش» (تبریز)، «موعاصیر ادبی آذری دیلی‌ ـ سس، صرف» (تبریز)، «علم المعانی ـ لکسیکولوژی» (تبریز)، «قوی اولسون اون» (مجموعه حکایات ـ تبریز )، مقالات متعدد در روزنامه‌ها ومجلات مختلف از جمله وارلیق، امید زنجان، پیام اورمیه و... ، «قواعد الفارسیه» (بهزبان عربی ـ بغداد) و ...با وجودمطالب بالا، تخصص استاد در زمینۀ تاریخ بود. از ایشان دو اثر در زمینه تاریخی بهچاپ رسیده است : «جنایات 2500 سالۀ شاهان» (بغداد)، «ایران تورکلری‌نین اسکیتاریخی» (تاریخ دیرین ترکان ایران ـ جلد اول ـ از ماقبل از تاریخ تا حملۀ اسکندرـتبریز)کتاب اخیر که چند ماه پیش ازدرگذشت استاد از زیر چاپ خارج شد و به دست مشتاقان رسید مهمترین اثر چاپ شدۀ ایشاناست. همانطور که می‌دانیم در زمان رژیم طاغوت به دلیل وجود افکار نژادپرستانه درخاندان پهلوی، وجود تبار ترک در ایران از سوی دولت و عالمان وابسته به آنان انکارمی‌گردید. حال آنکه قضیه هیچگاه چنین نبود و ترکان در تاریخ از اولین آفرینندگانتمدنهای بشری به شمار می‌آیند. در این کتاب 870 صفحه‌ای اقوام از لحاظ زبان شناختیبه سه گروه عمده تقسیم شده‌اند : التصاقی، تحلیلی (قالبی) و هجایی. التصاقی مانندترکی، فنلاندی، مغولی ـ تحلیلی مانند فارسی، انگلیسی، عربی ـ و هجایی بسانچینی.استاد که در نوشتن این کتاباز منابع مختلفی به زبانهای مختلف سود برده‌اند، ثابت نموده‌اند سومریان که اولینپدید آورندگان تمدن بشری به حساب می‌آیند، التصاقی زبان بوده‌اند و زبان آنها صورتقدیمی زبان ترکی آذربایجانی امروزی است. همچنین در این کتاب در مورد اقوام متعددیکه قبل از آمدن اقوام هند و اروپایی به ایران، در این سرزمین می‌زیسته‌اند بحثهایفراوان و دلپذیری انجام گرفته و با استناد به منابع متعدد ثابت گردیده که زبان همۀآن اقوام (اقوامی که در آذربایجان و غرب ایران می‌زیسته‌اند) التصاقی بوده است. ازاین اقوام می‌توان ایلامی‌ها، قوتی‌ها، لولوبی‌ها، اورارتوها، کاسسی‌ها، اوتی‌ها،مانناها و سرانجام مادها را نام برد. این کتاب حاوی مطالب بسیار مهم تاریخی است وبحثهایی که در آن رفته و نظریاتی که در آن ارائه شده بسیار نو و بر اساس منطق واسناد هستند.البته آثاری که دربالا از آنان نام برده شد تنها حدود یک چهارم آثار نوشته شده توسط پروفسور زهتابیهستند و بقیۀ آثار ایشان هنوز به زیور طبع آراستهنشده‌اند.

(

 

 

روحش شاد و راهش پر رهروباد

 

توضیح : بعد از نگارش ایننوشته، یعنی در طی شش سال گذشته بسیاری از آثار قلمی پروفسور زهتابی به وسیله مرکزنشر آثار استاد و با همت شاگردان ایشان چاپ شده‌اند که از بین آنها می‌توان به «ایران تورکلری‌نین اسکی تاریخی ـ ایکینجی جیلد»، « آذربایجان تورکجه‌سی‌نین نحوی»، «علی آغا واحیددن خاطیره‌لریم» ،« شاهین زنجیرده» و ... اشارهکرد.‌) خصیصه‌ایکه همگان در استاد به وضوح می‌دیدند، جوان‌دل بودن ایشان بود. وی با آنکه در اواخرعمر 75 سال از سنشان گذشته بود، ولی بسان جوانی 20 ساله پر شور و شوق بود. خستگی رانمی‌شد در چهرۀ ایشان دید. رفتارشان به خصوص با جوانان چنان بود که هرکس کمی با اوهم‌صحبت می‌شد مجذوبش می‌گشت. به دلیل همین مجذوبیتشان محبوب‌ترین فرد در بیندانشجویان و جوانان آذربایجانی به شمارمی‌رفت.زندگانیش بسیار بسیار سادهبود. نه در خانه‌اش و نه در پوشش‌اش و نه در هیچ جای دیگر نشانی از تجملنمی‌توانستی پیدا کنی. بسیار ساده و بی‌ریا می‌زیست و به این سادگی نیز افتخارمی‌کرد.هیچگاه بسان بعضی‌ها درمقابل سئوالی که جوابش را نمی‌دانست، از خود جوابی در نمی‌آورد و می‌گفت : می‌گردمو پیدا می‌کنم. عدم پیشرفت ملل شرق را در عدم ایجاد محیطی مناسب برای اقوام مختلفجهت برخورداری از حقوق ملیشان می‌دانست و معتقد بود تا زمانی که این چنین محیطیایجاد نگردد، آن استعدادهای طبیعی که در مردم مشرق زمین نهفته است هیچگاه به منصۀظهور نخواهند رسید. پروفسور محمدتقیزهتابی (کیریشچی) در 22 آذر ماه سال 1302ه.ش در «چای محله‌سی» شهر شبستر درخانواده‌ای مذهبی دیده به جهان گشود. پدرش با زهتابی خرج عایله را در می‌آورد. درشش سالگی به کمک خواهرش در مکتب قرآن بانوان، قرائت قرآن و خواندن متون ترکی را یادگرفت. چنانکه خودشان می‌گفتند در خانه، ایشان را بالای کرسی می‌نشاندند و همه دورکرسی جمع می‌شدند و او برای فامیل کتاب‌های داستان قرائتمی‌کرد.در سال 1309 وارد مدرسۀدولتی جدید التاسیس شبستر شد و بعد از شش سال در سال 1315 تحصیلات ابتدایی خود رابه اتمام رساند. پس از آن به وسیلۀ پدر از رفتن به مدرسه منع گردید و بدین ترتیب بهمدت دو سال به کار کشاورزی و زهتابی پرداخت و سپس به خاطر علاقه‌ای که به آموختنداشت، به صورت پنهانی به تبریز نزد برادرش رفت و تا سال 1320 به مدت سه سال دردبیرستان فیوضات تا کلاس نهم درس خواند. پس از آن وارد دانشسرای پسران گشته، در مدتدو سال آن مقطع تحصیلی را نیز با موفقیت به اتمام رساند. طی سالهای 23 و1322 دردبیرستان‌های رشدیه و ادب تبریز به تدریس مشغول شد. در طول سال های 24 ـ 1320 درکلاسهای حاج یوسف شعار زبان عربی و در کلیسای کاتولیک‌ها زبان فرانسه را به خوبییاد گرفت. در سال 1325 که دانشگاه تبریز به وسیله حکومت ملی آذربایجان تاسیس شد،استاد در دانشکدۀ ادبیات آنجا پذیرفته شده و به عنوان یکی از دانشجویان اولین دورهدر آن دانشگاه مشغول تحصیل شد.پساز انحلال حکومت دموکرات آذربایجان به وسیلۀ نیروهای ارتش پهلوی، استاد در سال 1327برای فراگیری علم و تحصیل در زمینۀ ادب و تاریخ زبان ترکی به صورت قاچاقی واردشوروی گردید.در آنجا با اشارۀ حزبتوده و رهبران فرقۀ دموکرات به دو سال زندان محکوم شده، به سیبری فرستاده شد. بعداز تحمل سه سال زندان در سیبری به دوشنبه تبعید گردید و سرانجام در سال 1333 (1954م) پس از سه سال تبعید توانست خود را به باکو برساند و در دانشکدۀ زبان وادبیات دانشگاه دولتی باکو مشغول تحصیلگردد.همچنین از همین سال به عضویتهیأت علمی دانشکدۀ خاورشناسی باکو در آمد و در آن دانشکده به تدریس زبان و ادبیاتعرب پرداخت. در سال 1969 با دفاع از تز دکترای خود با عنوان «زندگانی و خلاقیتابونواس» مدرک دکتری گرفت و سه سال بعد موفق به اخذ لقب دوچنت شد. در همین سالها باخانم دکتر خاور اسلان محقق زبان و ادبیات آذربایجانی ازدواج نمود که حاصل این پیونددو فرزند به نامهای بابک و آذربود.در طی سالهای اقامت در باکو وشوروی به دلیل مخالفت رهبران فرقۀ دموکرات آذربایجان، موفق به چاپ هیچ یک از آثارخود نگردید. سرانجام در سال 1350 از شوروی خارج و به عراق و بغداد رفت و در دانشگاهبغداد به تدریس «زبان دیرین ترکی» و «زبان فارسی» پرداخت. در سال 1357 به دلیل پدیدآوردن آثار علمی فراوان مفتخر به دریافت لقب پروفسوری از دانشگاه بغداد گردید

مطلب زياد باشه شرمنده.

[spow 44197]

مرحبا بوتون دوستلاریما

خوش گوردوک عزیز لر

[reza 63 49]

نامگذاری و شمارش اعداد در ترکی آذربایجانی

شمارش اعداد در زبان ترکی آذربایجانی تابع قاعده معینی است و از لحاظ دستوری و نوشتاری استثنایی در آن وجود ندارد. اعداد شامل : بیر (۱)، ایکی (۲)، اوچ (۳)، دؤرد (۴)، بئش (۵)، آلتی (۶)، یئددی (۷)، سککیز (۸)، دوققوز (۹) می باشد

22/07/2010

شمارش اعداد در زبان ترکی آذربایجانی تابع قاعده معینی است و از لحاظ دستوری و نوشتاری استثنایی در آن وجود ندارد. اعداد شامل : بیر (۱)، ایکی (۲)، اوچ (۳)، دؤرد (۴)، بئش (۵)، آلتی (۶)، یئددی (۷)، سککیز (۸)، دوققوز (۹) می باشد.برای نمونه به این نامگذاری ها توجه کنید: [۲۳] [۲۴]

 

* اون (۱۰) + بیر (۱)=اون بیر (۱۱)

* اون (۱۰) + آلتی (۶)=اون آلتی (۱۶)

* اییرمی (۲۰) + سککیز(۸)=اییرمی سککیز (۲۸)

* اوتوز (۳۰) + بئش (۵)=اوتوز بئش (۳۵)

* یئتمیش (۷۰) + اوچ (۳)=یئتمیش اوچ (۷۳)

 

* دوخسان (۹۰) + دوققوز (۹)=دوخسان دوققوز (۹۹)

* یوز (۱۰۰) + اللی (۵۰)=یوز اللی (۱۵۰)

* بئش یوز (۵۰۰) + آلتمیش (۶۰)=بئش یوز آلتمیش (۵۶۰)

* سککیز یوز (۸۰۰) + اوتوز اوچ (۳۳)=سککیز یوز اوتوز اوچ (۸۳۳)

* مین (۱۰۰۰) + یوز اون بیر (۱۱۱)=مین یوز اون بیر (۱۱۱۱)

 

* سه هشتم=سککیزده اوچ

* یک دوم=ایکی ده بیر (یاریم)

* اوچ ، اوسته گل بئش ، برابر دیر سککیز (۸=۵+۳)

* هزار و سیصد و هفتاد و هشت = مین اوچ یوز یئتمیش سککیز

* دو ممیز بیست وپنج صدم (25/2)=ایکی تام ، یوزده اییرمی بئش

* دهها=اونلار ، اونلارجا

* صدها=یوزلر ، یوزلرجه

* هزارها=مین لر ، مین لرجه

* میلیو ن و میلیارد=ملیون و ملیارد

* آلتی ، چیخ ایکی ، برابر دیر دؤرد (۴=۲–۶)

 

از لحاظ محاوره و گفتگوی شفاهی به این زبان در ایران و در بعضی از مناطق جمهوری آذربایجان استثنایی وجود دارد. و آن کاربرد کلمه فارسیهشتاد به جای کلمه ترکی آن یعنی سکسن می باشد. البته کلمه هشتاد در این حالت تابع قواعد شمارش اعداد در ترکی آذربایجانی است . این استثنا در مورد آذربایجانی های شرق ترکیه ، گرجستان ، داغستان و مناطق شمالی جمهوری آذربایجان صادق نیست.

 

* شمارش اعداد از هشتاد تا عدد نود در زبان محاوره ای ترکی آذربایجانی در ایران بدین صورت است: هشتاد (۸۰) ، هشتاد بیر (۸۱) ، هشتاد ایکی (۸۲) ، هشتاد اوچ (۸۳) ، هشتاد دؤرد (۸۴) ، هشتاد بئش (۸۵) ،هشتاد آلتی (۸۶) ، هشتاد یئددی (۸۷) ، هشتاد سککیز (۸۸) ، هشتاد دوققوز (۸۹) ، دوخسان (۹۰)

* شمارش اعداد هشتاد تا عدد نود در زبان نوشتاری ترکی آذربایجانی بدین صورت است: سکسن (۸۰)، سکسن بیر (۸۱)، سکسن ایکی (۸۲) ، سکسن اوچ (۸۳) ، سکسن دؤرد (۸۴)، سکسن بئش (۸۵) ، سکسن آلتی (۸۶) ، سکسن یئددی (۸۷) ، سکسن سککیز (۸۸) ، سکسن دوققوز (۸۹) ، دوخسان (۹۰)

[Javid Maleki 11668]

بيزده توركيك.......اما آذربيجانم دا دويليك......

ياشاسين هر نمنه تورك وارده

[spow 44197]

بيزده توركيك.......اما آذربيجانم دا دويليك......

ياشاسين هر نمنه تورك وارده

 

اوغلان کفون

یوخسان ها

هارالارداسان؟

[Javid Maleki 11668]

اوغلان کفون

یوخسان ها

هارالارداسان؟

گارداشمون من سنه نوكرچولوغم وار....

گارداش واريك سيزين نوكرچولوغيزدا...

[spow 44197]

گارداشمون من سنه نوكرچولوغم وار....

گارداش واريك سيزين نوكرچولوغيزدا...

 

باش اوجالیغیمیزسان

سوینیروک ارتیخ راخ گوراخ سیزلری

[Javid Maleki 11668]

باش اوجالیغیمیزسان

سوینیروک ارتیخ راخ گوراخ سیزلری

:4uboxsmiley::rose:

[saray89 3064]

انگار جمیعا همه بچه های اینجا همشهری و همزبونن ها:jawdrop:

سلام

:icon_gol:

[soheiiil 24251]

انگار جمیعا همه بچه های اینجا همشهری و همزبونن ها:jawdrop:

سلام

:icon_gol:

به به خانیم موهندیس

خوش گلمیسن جمعیمیزه

[saray89 3064]

به به خانیم موهندیس

خوش گلمیسن جمعیمیزه

 

 

ساغول گارداش:persiana__hat:

[sokut.n 1212]

تقدیم....

[baybak 4434]

[baybak 4434]

ارک علیشاه تبریز 30 سال پیش

 

حالا هم به همت دوستان روحانی شده این ((مجری تخریب: مهندس همدانی))

 

[sokut.n 1212]

بونا دیلر،مرمت...!