شهر هوشمند

SH E I KH · 21 آذر، ۱۳۸۹

"هوشمندی" در ساده ترین شکل به معنای توانایی یادگیری از محیط و درباره محیط، درک و تعامل با آن در راستای انطباق پذیری با محیط جدید و یا تغییرات انجام گرفته در محیط فعلی است.

بدین ترتیب "جامعه هوشمند" را می توان جامعه ای دانست که به تلاشی آگاهانه برای استفاده از فناوری اطلاعات جهت متحول وضعیت فعلی و بهبود سطح زندگی و کار در منطقه مربوطه، در مقیاسی قابل توجه و بنیادین، مبادرت می ورزد.

"شهر هوشمند" واقعیتی است که باتوجه به گسترش روز افزون تكنولوژي اطلاعات در شهر، و در راستای پاسخگویی به نیازهای جدید شهروندان به اطلاعات و امكانات سخت افزاري و نرم افزاري در زندگی شهری آنان، پا به عرصه حضور می گذارد. شهر هوشمند به معنای گشایش مفاهیمی نو در شهرسازی است. آنچه یک شهر را به سمت هوشمندی پیش می برد، صرفاً استفاده از ابزار الکترونیکی و سیستم ارتباطاتی آن شهر نیست؛ بلکه استفاده از این ابزار جهت ارتقائ سطح کیفی زندگی شهروندان یک شهر است.

شهر هوشمند همراه با 4 اصل تعریف می شود که هر کدام از این اصول در معنا دادن به شهر هوشمند نقشی اساسی را ایفا می کنند :

- دانش و توسعه دانش محور

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

- توسعه پایدار

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

- تقویت یکپارچگی شهر

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

- مشارکت شهروندان

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

در حال حاضر بسياري از كشورهاي جهان برای حل معضلات شهری خود، به ويژه مشكلاتي كه در نظام علمي- حرفه ا‌ي متعارف موجود قابل حل نيست، به راهكارهاي دنياي مجازي روي آورده‌اند که عموما تحت عناوینی نظیر "شهر دیجیتال" یا "دولت الکترونیک" معرفی می شوند. در چنین رويكردهایی، تولید و ارائه خدمات تنها محدود به اطلاعات دیجیتال بوده و از طریق ارتباطات دیجیتال و الکترونیکی تحت سلسله مراتب بالا به پایین یعنی ارائه اطلاعات از سوی مسئولان مربوطه به شهروندان صورت می پذیرد.

ولی نکته ای که می بایست در شکل گیری "شهر هوشمند" به ان توجه کرد بکار گیری فرایند های خلاقانه در زمینه های مختلف شهری جهت افزایش مشارکت شهروندان می باشد؛ به گونه ای که هریک از افراد جامعه دیدی آینده نگر نسبت به شهر و مسائل و مشکلات آن داشته و همواره خود را تاثیرگذار در جهت هوشمند سازی شهر می دانند. بنابراین یکی از تفاوت های عمده میان شهر هوشمند و شهر دیجیتال، توانایی شهر هوشمند در پاسخگویی و حل مسائل شهری شهروندان تحت سلسله مراتبی پایین به بالا است

براین اساس شهروندان شهر هوشمند به دلیل آگاهی بیشتر در مورد شهر خودشان و مشارکت در اداره آن، از مسئولیت پذیری بالایی در قبال شهر خود برخوردارند و در سطح مشارکتی خود، تولید کننده خدمات خواهند بود. بدین ترتیب است که زندگی شهری در شهرهوشمند سرزنده و پویا می شود.

در شهر هوشمند، در ضمن افزایش مشارکت شهروندان در تصمیم گیری ها، به کمک ساختارهای اطلاعاتی هوشمند و نظام کارامد آموزش شهروندی موارد زیر تحقق می یابند:

• بخش عمده ای از بار مسئولیت و فشار کاری از روی دوش مدیران و دستگاه های دولتی برداشته شده و به خود مردم منتقل می شود.

• از دوباره کاری ها، تصمیم گیری مبتنی برآزمایش و خطا و هدر رفتن زمان و منابع کاسته می شود.

• هزینه های تطبیق شهر با حوادث و رویداد ها به حداقل می رسد و شهر انعطافپذیری و توانایی لازم را در جهت مقابله با حوادث غیرمترقبه را می یابد.

• سرعت جمع آوری اطلاعات به حداکثر می رسد.

• شکل گیری تدریجی یک قشر جدید اجتماعی ”قشر خلاق“ صورت می پذیرد که شهر را در رقابت فشرده برای جذب سرمایه و تولید ارزش افزوده یاری می نماید.

• شهر در جهان بدون مرز یکپارچه خواهد شد. فرصت های اقتصادی و اجتماعی شهر به میزان چشمگیری افزایش خواهد یافت.

• شهر هوشمند می تواند بستری برای شکل گیری فرآیند های پایدار توسعه شهری به شمار آید.

لازم به یاد آوری است که هر کدام از شهر های کشور از نقش و شخصیت غالب خاصی برخوردار است و استراتژی هوشمندسازی خاص خود را نیز طلب می کند. در نتیجه بسیاری از رویکردهای رسیدن به شهر هوشمند ، منتج از مطالعات خاص آن شهر خواهد بود.

فرآیند کلی مطالعات شهر هوشمند

شرکت کاراشار پارسیان با در نظر گرفتن دیدگاه نوین هوشمندی و ارائه روش های خلاقانه در تمامی ابعاد شهر و ایجاد هماهنگی و انعطاف پذیری در اجزای آن، سعی در ارائه الگویی جدیدی از شهر هوشمند به منظور افزایش کارائی و ارتقاء سطح کیفی زندگی ساکنین شهرها می باشد.

با توجه به این که ارائه الگویی جامع برای شهر هوشمند موضوعی است که تا به حال در ایران به آن پرداخته نشده و تلاش های انجام گرفته همواره به صورت پراکنده، غیر تخصصی و جزئی بوده است، همین عامل موجب گردیده است که ساختاری منسجم در قالب چارچوبی مشخص برای معرفی شهر هوشمند حاصل نشود.

بدین ترتیب این شرکت، در راستای ارائه الگویی برای شهر هوشمند، طرح مطالعاتی را راه اندازی کرده است تا در نهایت الگویی اجرایی و کارامد را برای شهرهای مختلف کشور ارائه دهد. جهت تحقق این هدف، شرکت به مطالعه شرایط حاکم بر شهرهای کشور، بررسی نقاط ضعف و قدرت تجربیات انجام گرفته در زمینه هوشمند سازی در شهرهای جهان و تطبیق آنها با شرایط بومی شهرهای ایران پرداخته است.

شرح خدمات

1- فاز مطالعاتی

در مراحل ابتدائی مطالعات، نقطه نظرات صاحب نظران، اندیشمندان، و همچنین کلیه عوامل موثر و تعیین کننده در رشد و پیشرفت شهر تاثیر داشته و یا به دیدگاه شهر هوشمند و وضعیت موجود در شهر پایلوت اشراف دارند، جمع آوری شده و مورد مطالعه قرار می گیرند.

در مرحله بعدی، داده های جمع آوری شده از مطالعات شناخت شهر مورد تحلیل قرار گرفته و از چشم انداز سازی مشارکتی

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای ارائه و معرفی برنامه های خویش استفاده کرده، رویکردها و نیروهای پیش برنده

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

ی طرح بررسی و مورد ارزیابی قرار گرفته و نتایج مطالعات صورت گرفته زمینه ساز مناسبی برای ارائه الگویی جامع خواهد بود.

2- طراحی و برنامه ریزی

نتایج حاصله از مطالعات اولیه شهر، تصویر کاملی از وضعیت موجود ارائه می گردد که بر اساس آن، نقاط ضعف و قدرت موجود مشخص گشته و سپس برای بهبود وضعیت موجود طراحی لازم انجام می پذیرد.

این فاز خود در دو مرحله قابل انجام است:

الف( طراحی نظری یا تئوریک؛ که همان طوفان ذهنی و به معنای شناخت و ایده- پردازی گروهی است. این عمل در جهت طبقه بندی نیازهای پروژه از دیدگاه سرمایه گذار و همچنین استفاده کننده صورت می گیرد .

ب( طراحی عملی؛ در این مرحله براساس نتایج حاصل از مراحل قبلی، طراحی ترسیمی در مقیاس واقعی پروژه آغاز شد. بنابراین، بر اساس اصول و رهنمودهای تعیین شده از طرف شرکت، طرح جامع پروژه ارائه خواهد شد.

3- اجرا

در این مرحله، طرح و برنامه اهداف پیش بینی شده اولیه، حالتی اجرایی به خود گرفته و عملیات لازم جهت تحقق ان صورت میگردد. با توجه به جدید بودن موضوع، ایجاد شهر هوشمند ابتدا به صورت آزمایشی برای یکی از شهرهای کشور در نظر گرفته می شود تا دستاوردها و نتایج حاصل از آن پس از نقد، اصلاح و رفع مشکلات و معایب آن به سایر نقاط کشور تعمیم داده شود.

4- بازرسی و کنترل

پس از اجرای طرح آزمایشی، به منظور تشخیص کارائی سیستم پیاده شده، کلیه عملیات و سرمایه گذاری های صورت گرفته در طی کل فرآیند مورد بازرسی قرار می گیرد. خروجی این مرحله در صورت مثبت بودن نتایج، به نوعی اثبات موفقیت آمیز بودن نسخه آزمایشی طرح تلقی می گردد که قابل تسری به پروژه های آتی خواهد بود.

5- اقدامات اصلاحی

هدف از این مرحله پیاده سازی اقدامات اصلاحی و اِعمال تغییرات مورد نیاز برای کل سیستم به منظور اصلاح ساختار آن و جهت دستیابی به هدف نهایی مورد انتظار می باشد. این مرحله شامل اخذ بازخورد از سیستم، طرح ریزی فرآیند های جدید و یا استاندارد کردن فرایندهای موجود، و همچنین انجام آموزش های لازم برای اجرای فرایند های استاندارد شده می باشد.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

knowledge and knowledge-based development

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

sustainable development

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

urban integrity

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

citizens involvement

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

participatory vision making

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

driving forces

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

SH E I KH · 21 آذر، ۱۳۸۹

یک شهر هوشمند دیگر. این بار قبرس در حاشیه دریای مدیترانه خبرساز شده است. قرار است این کشور کوچک تنها تا یک دهه دیگر صاحب یکی از شهرهای هوشمند جهان باشد، اما باید کمی مکث کرد، چون این یکی با سایر طرح‌هایی که تاکنون ارائه شده است، تفاوت‌های زیادی دارد. ساکنان شهر از زمانی که چشمان خود را هنگام صبح باز می‌کنند به طور خودکار در جریان سبک زندگی کاملا هوشمندانه‌ای قرار می‌گیرند که نتیجه آن در شب هنگام، بازده کاری چشمگیر است. درخصوص پروژه عظیم شهرسازی Smart Eco City شاید همین نکته کافی باشد که نخستین پروژه در نوع خود در منطقه مدیترانه و البته یکی از بزرگ‌ترین شهرهای هوشمند سراسر اروپا خواهد بود.

سواحل مدیترانه هوشمندتر از قبل می‌شوند

پروژه طراحی و ساخت شهر هوشمند Neapolis Smart EcoCity از سوی محققان و طراحان Leptos Group ارائه شده است. این پروژه مملو از نکات جالب توجه و آمارهای خیره‌کننده است که همگی نشان از اهمیت

طراحان اصلی پروژه می‌گویند، سرمایه‌گذارانی که در پروژه Neapolis Smart EcoCity حضور خواهند داشت نباید نگران آینده سرمایه‌گذاری‌شان باشند چون بودجه‌ای که برای این پروژه هزینه می‌کنند در مدت 13 سال به جیبشان باز می‌گردد. این شهر قرار است در شهر پافوس قبرس با مساحتی حدود 1/1 میلیون مترمربع ساخته شود. البته مساحت کلی که برای پروژه در نظر گرفته شده بالغ بر 520 هزار مترمربع ساختمان است که تمامی آنها دارای یک وجه تمایز مشترک هستند: اوج فناوری‌های نوین در هر یک از آنها دیده می‌شود. چنین زیربنایی عملا با زیربنای بسیاری از شهرک‌ها برابر می‌کند، اما طراحان پروژه عنوان شهر هوشمند را روی آن گذاشته‌اند و امیدوارند در 2 دهه آینده به عنوان یکی از بهترین الگوها در زمینه توسعه شهرنشینی هوشمند برگزیده شود.زیرساختارها آغاز شده‌اند

نخستین فاز این پروژه عظیم شامل طراحی و ساخت ابتدایی زیرساختارهاست. در هر شهری بیمارستان‌ها و مراکز آموزشی به عنوان مهم‌ترین زیرساختارها محسوب می‌شوند. براساس برنامه‌ریزی‌های از پیش انجام شده قرار است کار ساخت تاسیسات حیاتی شهرنشینی در این پروژه یعنی تاسیسات آب، برق، تامین گاز و نظایر آنها رسما از سال 2011 آغاز شود، اما فاز بعدی این پروژه آغاز پیش‌فروش واحدهای تجاری، اداری و مسکونی آن است.

تجربیات تلخی که در برخی پروژه‌های ناتمام قبلی به ثبت رسیده است موجب شده علاقه‌مندان به زندگی در چنین محیط‌هایی با احتیاط بیشتری به این طرح‌ها فکر کنند. از این رو مجریان پروژه پیش‌فروش این واحدها را در فاز دوم قرار داده‌اند. فاز نخست این پروژه با بودجه کلانی حدود 171 میلیون یورو آغاز شده است و هم‌اکنون شمار قابل توجهی از سرمایه‌گذاران اروپایی و همچنین سرمایه‌گذارانی از گوشه و کنار جهان هزینه‌های قابل توجهی را به آن تزریق می‌کنند. یکی از نکات جالب توجه این پروژه فرصت‌های شغلی قابل توجهی است که برای افراد مختلف ایجاد می‌شود.

برآورد شده که این پروژه بالغ بر 8 هزار فرصت شغلی برای افراد مختلف با مهارت‌های گوناگون به همراه داشته باشد. البته این تازه آغاز یک ماجرای طولانی است. فرصت‌های شغلی که به این ترتیب ایجاد می‌شوند صرفا به چند سال آینده محدود نشده، بلکه این افراد حداقل تا سال 2018 در این مشاغل به کارهای خود ادامه می‌دهند. به عقیده کارشناسان کمک به پیشرفت اقتصاد این منطقه از جهان ازجمله مزایای پروژه Neapolis Smart Eco City است.

نگاهی به علاقه‌مندان به خرید واحدهای ساخته شده در این پروژه هوشمند نشان از آن دارد که تقریبا تمام مردم جهان از فرهنگ‌ها و دیدگاه‌های مختلف به شهرنشینی در محیط‌های هوشمند علاقه‌مند هستند. فهرستی که گروه Leptos منتشر کرده نشان می‌دهد خریداران و سرمایه‌گذارانی از کشورهای سردسیر اسکاندیناوی، انگلیس، روسیه و چند کشور منطقه خاورمیانه در این پروژه حضور دارند.

اما چرا قبرس انتخاب شده است؟ این پرسشی است که ممکن است به ذهن هر علاقه‌مندی خطور کند. نگاهی به موقعیت جغرافیایی این کشور کوچک نشان می‌دهد می‌توان از آن به عنوان پل میان اروپا، آفریقا و خاورمیانه نام برد. راه‌اندازی چنین پروژه‌ای در این منطقه مهم از مدیترانه و جهان می‌تواند دیگر مناطق جهان را به بررسی پروژه‌های مربوط به شهرهای هوشمند علاقه‌مند سازد.الگویی برای شهرهای آینده

پروژه Neapolis Smart EcoCity گرچه هنوز رسما راه‌اندازی نشده است، اما با توجه به چشم‌انداز روشنی که برای آن ترسیم شده از هم‌اکنون به عنوان یکی از الگوهای قابل اطمینان برای طراحی شهرهای هوشمند آینده در نظر گرفته می‌شود. رئیس گروه سازنده این پروژه می‌گوید: با توجه به افزایش علاقه مردم جهان به فناوری‌های پاک و نو، فرصتی بسیار مناسب برای طراحان پروژه‌های شهری، آموزشی، بهداشتی، تجاری و اداری است. یکی از نقاط عطف این پروژه بهره‌گیری از مجموعه‌ای از فناوری‌های نوین در یک نقطه واحد است. در گذشته ایده‌های خلاقانه متعددی درخصوص شهرهای هوشمند و به‌کارگیری منابع متنوع انرژی پاک ارائه شده است، اما نکته مهم این است که در اکثر این طرح‌ها صرفا روی استفاده از یک یا دو منبع تامین انرژی پاک تمرکز شده است. با این حال این پروژه مجموعه‌ای از فناوری‌هایی نظیر استفاده از انرژی خورشیدی در قالب به‌کارگیری سلول‌های خورشیدی، تصفیه آب و فاضلاب مبتنی بر روش‌های پاک و مقرون به صرفه و همچنین توسعه فناوری خودروهای برقی است تا به این ترتیب حداقل در این شهر نگرانی چندانی از بابت آلودگی هوای درون‌شهری وجود نداشته باشد.دانشگاه هوشمند

در شهر زیستی همه چیز هوشمند است حتی درس خواندن و ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر. از این‌رو قرار است دانشگاه اصلی این شهر مبتنی بر اصول شهرسازی مدرن و هوشمند ساخته شود. تنها تا چند سال دیگر نخستین دانشگاه خصوصی بین‌المللی در پافوس قبرس راه‌اندازی می‌شود. اما مزایای این دانشگاه در مقایسه با سایر دانشگاه‌های جهان چیست؟ در این دانشگاه که محیطی مبتنی بر آموزش و یادگیری پویا و فعال خواهد داشت توجه اصلی به دانشجو و تلفیق آن با استانداردهای پیشرفته دانشگاهی است که این کار عمدتا با استفاده از کادر آموزشی معتبر و در پیشرفته‌ترین تاسیسات ساختمانی تحقق می‌یابد.

این دانشگاه دارای 3 دانشکده است: دانشکده بازرگانی، خدمات بهداشتی و معماری، خدمات زیست‌محیطی. وزارت آموزش قبرس اعتبار آموزشی لازم را به این دانشگاه می‌دهد تا در عرصه بین‌المللی مشکلی بابت اعتبار و جایگاه علمی نداشته باشد. پیش‌بینی شده است از استادانی برای تدریس در این دانشگاه استفاده شود که سابقه تدریس در شناخته شده‌ترین دانشگاه‌های جهان را داشته باشند. این دانشگاه نخستین کمپ واقعی آموزشی در قبرس و یکی از معدود کمپ‌هایی در سراسر جهان است که تا 3 هزار دانشجو ظرفیت دارد. قرار است دانشجویانی از کشورهای مختلف جهان از یونان گرفته تا کشورهای مختلف اروپایی و منطقه خاورمیانه و همچنین کشورهای گوناگون آسیایی در این دانشگاه مشغول به تحصیل شوند. چشم‌اندازی که برای این دانشگاه ترسیم شده است نگاه منطقه‌ای و جهانی به توسعه علوم مختلف آن هم براساس تازه‌ترین پیشرفت‌های تکنولوژیکی است.

مرکز تحقیقات و نوآوری شهر به عنوان اوج خلاقیت به کار گرفته شده در این پروژه محسوب می‌شود. در حقیقت کاری که در این مرکز انجام می‌شود پیوند زدن ایده‌های خلاقانه با پروژه‌های مختلف و کاربردی در زندگی روزمره مردم است. چشم‌انداز روشنی برای این مرکز و فعالیت‌های آن ترسیم شده، به طوری که گفته می‌شود قرار است در سال‌های آتی به قطب تحقیقاتی علمی منطقه مدیترانه تبدیل شود. این مرکز نخستین مرکز توسعه ایده‌های خلاقانه در قبرس به شمار می‌آید که همکاری و ارتباط تنگاتنگی با پارک تجاری، دانشگاه و بیمارستان شهر هوشمند خواهد داشت. نتیجه چنین ابتکار عملی فراهم شدن محیطی بسیار مناسب برای مطالعه و کارهای تحقیقاتی منحصربه‌فرد و ظهور چهره‌های برتر دانشگاهی و تحقیقاتی خواهد بود. مجریان این بخش از پروژه شهر هوشمند آینده قبرس بر این باورند که از این مرکز و تنها در یک دهه آینده چهره‌های برجسته علمی و متفکر به جهان ارائه خواهد شد.

بخش مطالعات بازرگانی این مرکز خود به چند زیرمجموعه تقسیم شده است: مرکز بازرگانی و امور تجاری محدود، مرکز مطالعات حقوقی و صنفی، مرکز ملی بررسی سیاست‌های اتحادیه اروپا و تاسیسات کنفرانس. اما در بخش تحقیقات این مرکز، تمرکز اصلی روی مطالعات استراتژیک علمی و شکل‌گیری اتاق‌های فکر و به دنبال آن راه‌اندازی گروه‌هایی متفکر و صاحب‌نظر است. بخش ارتباطات این مرکز نیز شامل استودیوهای آموزش و مرکز رسانه، مرکز منابع اطلاعات الکترونیکی و مراکز دیگری از این دست است. مرکز تحقیقات و نوآوری شهر Neapolis Smart EcoCity زیربنایی حدود 2800 مترمربع خواهد داشت که ارتباط نزدیکی با هتل هوشمند این شهر خواهد داشت. نزدیکی این دو نقطه خود نشان از توجه به معیارهای نوین در شهرسازی هوشمند است. پیش‌بینی می‌شود در چند دهه آینده همه ساله شمار قابل توجهی از دانشمندان، محققان، سیاستمداران و چهره‌های برجسته از گوشه و کنار جهان در رفت و آمد با این شهر باشند. از این‌رو نزدیکی هتل هوشمند شهر با این مرکز نه‌تنها در کاهش مصرف سوخت نقش قابل توجهی خواهد داشت، بلکه از تردد بیش از حد در شهر و تبعات منفی آن جلوگیری می‌کند. این هتل دارای 80 اتاق چندمنظوره است. چند منظوره بودن این اتاق‌ها موجب می‌شود تا در آن واحد استفاده‌های متنوعی از این هتل صورت گیرد.سبک زندگی در شهر هوشمند

شعار اصلی‌ای که مجریان این پروژه برای سبک زندگی در Neapolis Smart EcoCity انتخاب کرده‌اند در نوع خود جالب توجه است: زندگی مبتنی بر ایده‌های سبز و دوستدار محیط زیست و در عین حال مجلل و باشکوه. توجه اصلی در این شهر و نوع زندگی مردم به استفاده حداکثری از فناوری‌های برتر سبز و تازه‌ترین پیشرفت‌های دیجیتالی و در عین حال بهره‌گیری از روش‌های پایدار در توسعه زیرساختارهای زندگی است. سبک زندگی در این شهر و بخصوص نحوه تامین نیازهای پزشکی ساکنان آن با تمامی ایده‌هایی که در پروژه‌های دیگر ارائه شده است، تفاوت دارد. در این شهر، ساکنان از خدمات بهداشتی و سلامتی در خانه‌های خود بهره‌مند می‌شوند و عملا نیازی به مراجعه به مراکز درمانی ندارند. یکی از راهبردهای بنیادین در این پروژه شهر هوشمند قبرس سیستم حضور غیرفیزیکی کارمندان است. این نگرش پیامدهای مثبت زیادی برای مدیریت کلان این شهر در بخش‌های مختلف انرژی، حمل و نقل و بهبود کیفیت هوای تنفسی شهروندان خواهد داشت. سیستم‌های هوشمند استفاده از منابع انرژی، کمک زیادی به ساکنان شهر می‌کنند تا حتی در مواردی که به هر دلیلی بیش از حد استاندارد و تعریف شده از منابع محدود انرژی استفاده می‌کنند، مدیریت مصرف شوند. همچنین ساکنان این شهر یاد می‌گیرند که چگونه حتی در قالب یک شبکه پیشرفته و از پیش برنامه‌ریزی شده به تفریحات و سرگرمی‌ها مورد علاقه خود نیز توجه داشته باشند. حرکت مبتنی بر این سیستم به آنها امکان می‌دهد تا در حین لذت بردن از تفریحات و سرگرمی‌های مختلف حداقل مصرف انرژی و اتلاف زمان را نیز داشته باشند. در شهر، مردم با استفاده از پیشرفته‌ترین فناوری‌های ارتباطاتی نظیر Wi-Fi، اینترنت پرسرعت و شبکه پیشرفته و جامع تلفن همراه در ارتباط با یکدیگر خواهند بود. نکته جالب توجه این است که شبکه ارتباطات به گونه‌ای ساخته می‌شود که در آینده و با توجه به پیشرفت‌هایی که در این زمینه صورت می‌گیرد، امکان بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن و به روز نیز وجود داشته باشد.

در چنین شهری عملا مردم بابت امور امنیتی نگرانی نخواهند داشت. تاسیسات و همچنین تمامی مراکز خرید، درمانی، آموزشی و البته تاسیسات مسکونی شهر به سیستم‌های پیچیده و پیشرفته امنیتی مجهز هستند و در عین حال استفاده از آنها برای افراد مجاز بسیار ساده خواهد بود. سیستم مدیریت خانه به اعضای خانواده امکان می‌دهد تا مصرف انرژی بهینه‌ای داشته باشند. این به معنای آن است که ساکنان شهر همچون محققانی زندگی می‌کنند که نحوه درست زندگی کردن را می‌دانند.باغ‌های هوشمند

تامین فضای سبز در پروژه Neapolis Smart EcoCity یک دغدغه نیست، چون طراحان پروژه تمرکز کافی را بر آن داشته‌اند. بدین ترتیب سیستم آبیاری و نگهداری و پرورش فضای سبز بخصوص باغ‌ها و باغچه‌ها به طور کاملا هوشمند انجام می‌شود که عملا با استفاده از این فناوری نیازی به حضور نیروهای انسانی نخواهد بود. گذشته از این امتیازات حتی کنترل در منازل و گاراژها هوشمندانه است. استخرهای شنا و تمامی نکات مربوط به آنها از تنظیم دمای آب گرفته تا تصفیه‌‌کننده آب آنها به طور کاملا هوشمندانه صورت می‌گیرد.

مدیران ارشد پروژه در نظر دارند در یک دهه آینده قبرس را به عنوان موطن یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای هوشمند جهان معرفی کنند؛ شهری که ساکنان آن پس از باز کردن چشمان خود در صبح، زندگی هوشمندانه‌ای را تا شب و رفتن به تختخواب دنبال می‌کنند. آنها در مدت بیش از 14 ساعت بیداری مجموعا حداقل اتلاف انرژی و حداکثر بازده کاری را خواهند داشت. این بازده کاری مناسب صرفا به دلیل سیستم‌های کنترل هوشمندی است که از درون اتاق خواب افراد گرفته تا محل کار، بیمارستان، دانشگاه و مراکز تفریحی نصب شده‌اند.

پروژه طراحی و ساخت شهر هوشمند Neapolis Smart EcoCity از سوی محققان و طراحان گروه Leptos در قبرس به عنوان کشوری اروپایی در حاشیه دریای مدیترانه آغاز شده است. به این ترتیب این کشور کوچک تنها تا یک دهه دیگرصاحب یکی از شهرهای هوشمند جهان خواهد بود. این شهر هوشمند قرار است با بودجه خیره‌کننده 2/5 میلیارد یورویی ساخته شود و به عقیده کارشناسان این یک رقم نجومی است که با توجه به اوضاع نه‌چندان مساعد مالی جهان آشکار است که طراحان این پروژه اهداف بزرگی را دنبال می‌کنند.

از حدود یک قرن پیش تا به امروز، دانشمندان و طراحان، ایده شهرهای آینده را در ذهن خود می‌پرورانده‌اند و در هر دوره‌ای، تصوری از آن را به نمایش می‌گذاشتند. در شرایط کنونی شهر هوشمند واقعیتی است که با توجه به گسترش روزافزون تکنولوژی اطلاعات در شهر و در راستای پاسخگویی به نیازهای جدید شهروندان به اطلاعات و امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در زندگی شهری آنان، پا به عرصه حضور می‌گذارد، اما علاوه بر هوشمندی توجه به معیارهای زیست‌محیطی هم برای شهرهای آینده به ضرورتی انکارناپذیر تبدیل شده است.

در تازه‌ترین نمونه، شانزدهم اکتبرامسال قبرسی‌ها در شهر توریستی پافوس، کلنگ ساخت نخستین شهر زیستی هوشمند در اروپا را بر زمین زدند. آغاز ساخت شهری با استانداردهای متفاوت و مترقی برای قبرسی‌ها تا آن حد از اهمیت برخوردار بود که رئیس‌جمهور این کشور کلنگ احداث آن را بر زمین زد و بسیاری از مقامات مذهبی و اقتصادی این کشور حضور داشتند. شهر زیستی هوشمند قبرس که نام آن را هم neapolis یا شهر جدید نام نهاده‌اند در فضای 22 هکتاری ساخت شهر زیستی به گونه‌ای طراحی شده است که حتی یک درخت هم از این منطقه نیمه جنگلی قطع نخواهد شد و به این ترتیب علاوه بر تکنولوژی‌های سبزی که قرار است در این شهر استفاده شوند سبز بودن فضا هم یکی از مزیت‌های اصلی neapolis است.

مهدی پیرگزی

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

SH E I KH · 21 آذر، ۱۳۸۹

«شهر الکترونیک»، «شهر هوشمند»، «شهر مجازی» و ... واژه هایی هستند که «شهروند الکترونیک» را به دنیای جدید و زندگی در شهرهای مدرن، دعوت می کنند، شهری که در آن می توان به طور آنلاین خرید کرد، حساب های خود را آنلاین پرداخت کرد، آنلاین جلسه برگزار کرد و حتی آنلاین سفر کرد.

شهر الکترونیک ما را از دنیای یک بعدی شهرهای سنتی و امروزی، به دنیای دو بعدی می برد که دستاورد فناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات دنیای اینترنتی است.

شهر الکترونیک، شهری ۲۴ ساعته است که امور شهری در تمام شبانه روز در آن جریان دارد. شهروندان می توانند از طریق اینترنت، در هر زمان و هر مکان به اطلاعات و خدمات آموزشی، تفریحی، تجاری، اداری، بهداشتی و ... موردنیاز خود دسترسی پیدا کنند.

در شهر الکترونیک، پلیس همیشه در دسترس است. شهروندان می توانند ناامنی های به وجود آمده را گزارش دهند تا در اسرع وقت مورد بررسی قرار گیرد.

وقتی اکثر کارهای روزمره را بتوان از طریق اینترنت و در منزل انجام داد زندگی بسیار راحت تر خواهد شد. از آنجا که رفت وآمدهای شهری در شهر الکترونیک به حداقل می رسد، تاثیرات مخرب وسایل نقلیه بر محیطزیست نیز کاهش می یابد و محیطی زیباتر و طبیعی تر برای زندگی شهروندان به وجود خواهد آمد.

«کارت های هوشمند»، «بانکداری الکترونیک»، «آموزش الکترونیک»، «سلامت الکترونیک»، «تجارت الکترونیک»، «دولت الکترونیک» و ... واژه هایی هستند که هر روزه به گوش ما می رسند، اما تمام اینها وقتی در شهری واحد کنار هم جمع می شوند، «شهر الکترونیک» را به وجود می آورند.

ارائه خدمات با سرعت و کارایی بالا در حوزه شهر، همزمان با کاهش هزینه ها و ترافیک، آلودگی ها و ... در شهر الکترونیک متصور است. فراهم آوردن زیرساخت های ارتباطی، شبکهافزار، نرمافزار، انسانافزار، زیرساخت های امنیتی و توسعه نهادهای اطلاعاتی از جمله پیشزمینه های ایجاد شهر الکترونیک است.

شهرها، برحسب میزان استفاده از خدمات الکترونیک طبقه بندی می شوند. در برخی مناطق دنیا نظیر آمریکا، نمونه های موفقی از شهرهای الکترونیک وجود دارد. ایجاد شهرهای هوشمند یکی از مهم ترین اهداف فناوری اطلاعات است که شهرداری ها نقش عمده ای در تحقق آن دارند.

● حمل و نقل هوشمند

سیستم های حمل و نقل هوشمند (ITS) مجموعه ای از بهکارگیری فناوری های روز نظیر دوربین دیجیتال، سیستم های موقعیت یاب ماهواره ای (GPS) و الگوریتم های هوشمند مورد استفاده در کامپیوتر است که امروزه جایگزین سیستم های سنتی و دستی گذشته شده و راهکاری برای بهبود وضعیت ترافیک، افزایش ایمنی، کاهش مصرف سوخت و کاهش آلودگی هواست.

در شهر دیجیتال، کنترل و برنامه ریزی چراغ های راهنمایی داخل شهرها، برای مدیریت، روانسازی و بهینه سازی جریان ترافیک، براساس حجم و میزان تراکم خودروها که توسط حسگرهای گوناگونی که در زیرسطح جاده و یا در حواشی آن نصب شده اند، سنجیده شده و برای پردازش و اخذ تصمیم، توسط ابزار ارتباطی نظیر فیبرنوری یا به صورت بیسیم به مراکز کنترل مرکزی ارسال می شود و در آنجا براساس اصول مدیریت ترافیک و محاسبات فازبندی چراغ ها توسط نرم افزارهای مربوطه و با در نظر گرفتن شرایط متفاوت، زمان بهینه توقف پشت چراغ و حرکت در شبکه معابر منطقه در وضعیت سبز، پردازش و دستورات لازم به دستگاه های کنترل کننده چراغ ها ارسال می شود.

هم اکنون در سراسر دنیا استفاده از سیستم کنترل هوشمند چراغ های راهنمایی به عنوان ابزاری برای کاهش میزان تاخیر در شبکه راه های شهری مطرح و در بیش از ۶۵ کلان شهر مهم جهان بیش از ۱۲ هزار تقاطع را تحت پوشش دارد. در تهران از حدود ۵ سال پیش، عملیات نصب و راه اندازی سیستم های کنترل هوشمند چراغ های راهنمایی شروع شده و در حال حاضر بیش از ۳۰۰ تقاطع مجهز به سیستم های هوشمند هستند.

در شهر الکترونیک، تمام خودروها به سیستم موقعیتیاب محلی (GPS) مجهز می شوند و در تمام طول مسیر از قدرت تشخیص موقعیت جغرافیایی خود برخوردار خواهند بود و به این ترتیب پلیس نیز توان مدیریت ترافیک را براحتی خواهد داشت.

علاوه براین، در چنین سیستمی اصولاً تصادفی رخ نمی دهد، زیرا در صورت احتمال بروز برخورد میان دو متحرک با اعلام خطر بموقع در یک کیلومتر قبل از محل پیش بینی تصادف، از بروز حادثه جلوگیری می شود. در واقع با این روش حوادث رانندگی تحت کنترل درآمده و حتی در صورت وقوع روی نمایشگر پلیس ثبت می شود و نیازی به اطلاع رسانی مجدد نیست.

بنابراین، علاوه بر افزایش سرعت رسیدن پلیس به محل حادثه، دیگر نیازی به کشیدن کروکی نخواهد بود و همین امر کار شرکت های بیمه را سهل تر از گذشته می کند.

همچنین، تصور کنید در شهر دیجیتالی، وجود سیستم هوشمند تا چه حدی می تواند خدمات اورژانسی را گسترش دهد. مثلاً، فردی را در نظر بگیرید که از یک طرف دچار عارضه قلبی شده و هر ثانیه برای او حکم مرگ و زندگی دارد و از سوی دیگر، مرکز اورژانس نمی تواند در مورد صحت هر تماس تلفنی اطمینان حاصل کند. در این شرایط، سیستم هوشمند به مرکز اورژانس این امکان را می دهد که به مجرد برقراری تماس تلفنی، محل سکونت تماسگیرنده و حتی نام مالک آن روی نمایشگر مرکز اورژانس حک شود. از سوی دیگر، محل حادثه نیز روی نمایشگر آمبولانس قرار می گیرد و سیستم اطلاعرسانی جغرافیایی (GIS) نیز به مرکز اورژانس اطلاع می دهد که نزدیک ترین آمبولانس به شخص حادثهدیده کدام است و کوتاه ترین مسیر تا مقصد و نزدیک ترین مرکز فوریت های پزشکی و بیمارستان نیز مشخص می شود.

بنابراین، با استفاده از سیستم ناوبری هوشمند در لوای طرح شهر هوشمند، اطلاعات مکانی، مسیر حرکت، سرعت و موقعیت مربوط به وسایل نقلیه از جمله وسایل نقلیه عمومی، پلیس، آتشنشانی، آمبولانس ها، اتوبوس ها و دیگر وسایل، قابل دریافت است. اهمیت این موضوع هنگامی بیشتر روشن می شود که توجه داشته باشیم سیستم های ناوبری مطلوب، آن دسته از سیستم هایی هستند که امکان تغییر نقشه و استفاده از نقشه های موجود و به روز کشور، قابلیت حمل و نقل و قیمت قابلقبول و مناسب داشته و در بازار نیز براحتی در دسترس باشند.

سیستم موقعیت یاب جهانی یا GPS در حملونقل شهر دیجیتالی، نقش اساسی ایفا می کند. نحوه کار سیستم مذکور این گونه است که هر جایی که بیشتر از ۴ ماهواره وجود داشته باشد، موقعیت قابل تشخیص است. در حال حاضر، در ایران از تمام ماهواره های جهان استفاده می شود. به بیان دیگر سیستم GPS از خدمات و اطلاعات ۲۴ ماهواره که به طور مداوم در حال چرخش در مدار زمین هستند استفاده می کند.

این ماهواره ها تنها برای ایران نمی چرخند بلکه تمام کشورهای جهان می توانند از خدمات آنها استفاده کنند و گیرنده GPS براحتی می تواند تمام اطلاعات را دریافت کند. GPS در واقع دستگاهی است که از طریق ماهواره قادر به موقعیت یابی است و هر چه تعداد ماهواره ها بیشتر باشد، دقت هندسی نقطه موردنظر، بیشتر خواهد بود. پس از انجام عملیات موقعیتیابی، اطلاعات دریافت شده روی نقشه های دیجیتالی ثبت می شود. به این ترتیب، شخص و خودروی وی، صاحب شخصیت مکانی می شوند.

● شهرسازی الکترونیک

به طور کلی اجرای طرح شهر هوشمند به این معناست که تمام خدمات موردنیاز ساکنان از طریق شبکه های اطلاع رسانی تامین شود. به این ترتیب دیگر نیازی به حرکت فیزیکی شهروندان برای دسترسی به خدمات دولت و نهادهای خصوصی نیست. به بیانی دیگر ادارات دیجیتالی جایگزین ادارات فیزیکی می شوند و سازمان ها و دستگاه هایی همچون شهرداری، حمل و نقل عمومی و سازمان آب منطقه ای، خدمات خود را به صورت مجازی در اختیار مشترکین و مشتریان خود قرار می دهند. برای مثال فردی که به دنبال ساخت ساختمان و متقاضی دریافت مجوز از شهرداری است پس از ورود به شبکه اطلاع رسانی شهرداری، خدمات موردنیاز خود به همراه مشخصات زمین تحت مالکیت و ساختمان دلخواه خود را وارد شبکه می کند. سپس شهرداری الکترونیک براساس استانداردهای موجود، میزان مساحت قابل ساخت و طبقات ساختمان را به متقاضی اعلام می کند و در نهایت فرد متقاضی براساس مجوز شهرداری با ورود به شبکه مهندسان مشاور با یکی از شرکت های مشاور بر اساس طرح و قیمت مناسب به توافق می رسد.

در این مرحله، متقاضی حتی قادر است طرح ارائه شده از سوی مهندس مشاور را به صورت سه بعدی روی صفحه نمایشگر مشاهده و اصلاحات دلخواه خود را اعمال کند. این طرح پس از تایید از سوی شهرداری الکترونیک و صدور مجوز با ورود به شبکه امور پیمانکاران و با انتخاب بهترین پیشنهاد از لحاظ قیمت به مرحله عقد قرارداد رسیده و سپس به اجرا درمی آید. حتی ارائه گزارش کار از سوی پیمانکار به کارفرما نیز می تواند از طریق شبکه صورت پذیرد.

کل این فرایند در شبکه هوشمند می تواند در کمتر از ۲ ساعت به پایان رسد، در حالی که در شرایط عادی در شهر تهران مراحل یاد شده به ۱ تا ۲ سال زمان نیاز دارد و طبق آماری که همیشه از سوی مسئولان شهرداری منتشر می شود، بیش ترین آمار مراجعه مردم به شهرداری تهران در رابطه با مسایل شهرسازی است که در واقع با استناد به سخنان شهردار تهران بیشترین نارضایتی هم در این حوزه وجود دارد، در شهر هوشمند بروکراسی اداری به نحوی بسیار چشمگیر کاهش می یابد و میزان رضایتمندی مردم نیز متقابلاً افزایش خواهد یافت. ضمن اینکه در سایه کاهش هزینه های اداری فضای جدید در جهت اشتغالزایی ایجاد می شود.

امروزه، اگر کسی در شهر مجازی تصمیم به اجرای پروژه ای صنعتی داشته باشد، کاری را که مهندسان مشاور در شهرهای حقیقی برای یافتن بهترین نقطه برای احداث کارخانه، ظرف یک سال انجام می دهند در کوتاه ترین زمان ممکن، اطلاعات مربوط به نزدیک ترین گسل، مسیل، طوفان ها، جنس خاک، شیب زمین، گاز، لوله های آب، کابل های برق، و مترو، فاضلاب و سایر اطلاعات زیرزمینی را به دست می آورند. در شهر هوشمند، علاوه بر اینکه شهروندان در شهر مجازی و در وزارتخانه ها و سازمان های الکترونیک حرکت می کنند، قادرند خدمات جاری خود را همچون خریدهای روزمره از طریق شبکه انجام دهند.

● شهروند الکترونیک

با تمام این مسائل، در نهایت این «شهروند الکترونیک» است که باید در این شهر زندگی کند. شهروند الکترونیکی فردی است که با اطلاعات آشنایی داشته باشد و بتواند از خدمات شهر الکترونیک استفاده کند.

«مانوئل کاستلز» محقق اسپانیایی الاصل آمریکایی معتقد است: «شهر اطلاعاتی، نیازمند شهروندان اطلاعاتی است» تنها با این پیش نیاز باید پا به دنیای آنلاین گذاشت.

نویسنده : مسعود عزمی

منابع

۱.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

۲.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

۳.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

ماهنامه صنعت خودرو

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

SH E I KH · 21 آذر، ۱۳۸۹

این برای مردم هر شهری مهم است که از پتانسیل ها و امکانات شهر خود با خبر باشند تا درباره زندگی شهری خود بهتر بتوانند برنامه ریزی کنند. واقعیت این است که شهر تهران ضمن مشکلاتی که به ویژه در زمینه ترافیک و حمل و نقل و آلودگی هوا دارد، از برخی جهات نیز امتیازاتی دارد. بی تردید فن آوری اطلاعات را می توان یکی از امتیازات مدرن برای هر شهری در دنیای امروز دانست. فناوری اطلاعات در راحت کردن زندگی شهری در جوامع امروزی نقش اساسی داشته و پیشرفت آن در چند سال گذشته موجب شده که در خیلی از کشورها با استفاده از این فناوری ها، راهکارهای نوینی برای کنترل و بهبود وضعیت ترافیک ارائه شود.این نقش به خصوص در قالب مفهومی به نام ITS در کنترل ترافیک شهری و جاده ای بسیار برجسته است.

در کشور ما نیز بعضی از این فناوری ها مانند سامانه کنترل هوشمند چراغ راهنمایی تقاطع ها،سامانه اطلاع رسانی تراکم ترافیک با رادیو و تابلوهای متغیر خبری، ثبت خودکار وقایع و تصادفات و تخلفات، توزین در حال حرکت، آمارگیری اتوماتیک از پارامترهای ترافیکی و دوربین های کنترل سرعت به کار برده می شود.

تعاریف گوناگونی برای ITS ارائه شده اما یکی از بهترین تعاریف آن توسط وزارت ترابری ایالات متحده عنوان شده است; «سامانه های خودکار جمع آوری، نگهداری، پردازش و توزیع اطلاعات مربوط به جابه جایی کالا و مسافر».

درصورت استفاده درست ازITS، بسیاری از مشکلات حمل ونقل از قبیل خسارت های مادی و معنوی ناشی از سوانح و تصادفات، مشکلات نظارت و مدیریت در حمل ونقل، زمان های تلف شده و... رفع می شود.

سامانه های کنترل تطبیقی یا هوشمند چراغ های راهنمایی تقاطع ها یکی از پیشرفته ترین شاخه های ITS است که در بسیاری از کشورهای دنیا به کار می رود و در مدیریت و بهینه سازی جریان ترافیک و روانسازی آن، نقش مهمی دارد.

در شهرهای بزرگ جهان، از سامانه های مختلفی برای کنترل هوشمند چراغ های راهنمایی استفاده می شود که از آن جمله می توان بهSCOOT ،SCATS ،Philips ،Probyn و... اشاره کرد.

در این سامانه ها، چراغ های راهنمایی تقاطع ها باید طوری عمل کنند که حداقل تاخیرها و توقف ها و حداکثر گذردهی و ایمنی را در تقاطع ها ایجاد کنند.

به این ترتیب، با ایجاد هماهنگی بین چراغ های راهنمایی تقاطع های مجاور توسط مرکز هوشمند کنترل ترافیک، کمترین تاخیر در شبکه ترافیک شهری حاصل می شود.

در این سامانه ها حجم و میزان تراکم خودروها توسط حسگرهای گوناگونی که در زیر سطح جاده یا در حواشی آن نصب شده اند، اندازه گیری شده و با فیبر نوری یا به صورت بیسیم به مرکز کنترل ترافیک فرستاده می شوند.

در آنجا، نرم افزارها، محاسبات مربوط به مدیریت ترافیک را با در نظرگرفتن شرایط و زمان بهینه توقف پشت چراغ یا حرکت در حالت سبز انجام داده و سپس دستورات لازم به دستگاه های کنترل کننده چراغ ها فرستاده می شود.

از این سامانه ها، در ایران، SCATS (سامانه تعدیل ترافیک تطبیقی سیدنی) از همه معروف تر است و بیشترین کار پژوهشی و عملیاتی روی آن انجام شده است.

همان طور که از نام این سامانه پیداست، اولین بار در شهر سیدنی استرالیا از این سامانه استفاده شد و پس از آن در شهرهای هنگ کنگ، تهران، دوبلین و آتلانتا به کار رفت.

به این سامانه، گاهی CATSS (سامانه خودکار علامت دهی ترافیک کانبرا - پایتخت استرالیا) هم می گویند که نشان می دهد استرالیا در این زمینه فعالیت های زیادی انجام داده است.

هم اکنون در دنیا ۲۳هزار تقاطع در بیش از ۱۰۰ کشور دنیا به این سامانه مجهز هستند و تهران در این میان یکی از پیشگامان بوده است.

هسته مرکزیSCATS نرم افزاری است که با جمع آوری اطلاعات تقاطع ها (از جمله حجم عبوری هر مسیر و توقف یا عدم توقف خودروها پشت چراغ قرمز) و بررسی و پردازش این داده ها، فرمان مربوط به عملکرد چراغ هر تقاطع (از جمله طول سیکل و زمان سبز هر مسیر) را به آن تقاطع مخابره می کند.

مهمترین فواید این سامانه کاهش تاخیرهای بی مورد، کاهش زمان سفر و جلب آرامش و رضایت مسافر، ایجاد موج سبز در حرکت، چشمک زن کردن تقاطع ها در ساعات خلوت، کاهش تصادفات و... است.

همچنین وجود چنین سامانه ای به همراه یک شبکه اطلاع رسانی قوی به سادگی می تواند قبل از شروع سفرهای درون شهری، به افراد در انتخاب مسیر مطلوب کمک کندو در کاهش ترافیک تاثیر زیادی داشته باشد.

کاهش زمان سفر تا ۱۵ درصد، کاهش تاخیر در تقاطع های چراغدار ۳۵درصد، کاهش مصرف سوخت ۱۲درصد، کاهش نشر آلاینده ها ۱۰درصد، کاهش مدت جمع آوری صحنه تصادف ۳۵درصد و کاهش تاخیر در عبور از تقاطع ها تا ۲۰درصد از فواید به کارگیری SCATS است.

اما تهران در سال ۷۷، به سیستم کنترل مرکزی هوشمند مجهز شد.

با توجه به اهمیت چراغ های راهنمایی در کنترل و هدایت ترافیک، یکی از فعالیت های اصلی شرکت کنترل ترافیک تهران گسترش و ارتقای سامانه کنترل چراغ های راهنمایی در سطح شهر تهران بوده است.

مهمترین این فعالیت ها توسعه و گسترش سامانه هوشمند یکپارچه کنترل چراغ های راهنمایی در سطح شهر بوده است. ۹۵۰۰ کیلومتر معبر شریانی و بزرگ راهی و جمع کننده و پخش کننده و ۲۳۰۰ کیلومتر معبر در اختیار در تهران، طول شبکه های در اختیار را به ۱۶ میلیون و ۵۰۰ هزار کیلومتر می رساند که رقم قابل توجهی در مقابل ۳میلیون خودرو درحال تردد در سطح شهر نیست.

بر این اساس ۲۷۶ تقاطع در سطح تهران به سامانه SCATS مجهز شده اند ۲۵۰ تای دیگر هم به زودی به این سامانه مجهز می شوند.

همچنین در این راستا، ۱۹ تابلوی متغیر خبری در تهران نصب شده و ۱۷۰ کیلومتر فیبر نوری اختصاصی کشیده شده است.

گستردگی و پیچیدگی ترافیک تهران استفاده از چراغ های راهنمایی هوشمند را در تقاطع های پرتردد ناگزیر می کند.

براساس آمار شرکت کنترل ترافیک اگر یک تقاطع در شهر تهران دچار نقص فنی یا دستکاری شود نه تنها عملکرد آن تقاطع بلکه توازن یک شبکه با حداقل ۱۵ تقاطع دیگر به هم می خورد.

نرم افزار SCATS عملکرد توسعه، نگهداری و پشتیبانی چراغ های هوشمند را در فرآیند پیچیده ای، از نصب و راه اندازی چراغ در تقاطع، تا برقراری خط ارتباطی مورد نیاز با مرکز کنترل و همچنین طراحی شبکه ترافیکی تهران درSCATS و تعریف الگوریتم های مناسب برای زمان بندی شامل می شود.

مجموعه کلیه این فعالیت ها توسط بخش های مختلف شرکت کنترل ترافیک انجام می گیرد.

نمونه موفقیتآمیز به کارگیریSCATS در تقاطع های خیابان طالقانی است. از ضلع شرقی دانشگاه تهران که به سمت شرق بروید، غیراز تقاطع خیابان فلسطین که میدان است، خیابان طالقانی ۱۰ تقاطع چراغدار دارد که از تقاطع وصال شروع شده و تا تقاطع شریعتی ادامه دارد.

اما وقتی وارد خیابان طالقانی می شویم، به خصوص بین تقاطع ولیعصر تا بهار، از ۷ تقاطع چراغدار، عملا پشت یک یا دو چراغ بیشتر متوقف نمی شویم که نشان از موفقیتSCATS دراین محدوده دارد.

در تهران همچنین سامانه اولویت دهی به خودروهای امدادی(EVP) برای استفاده بهینه از زمان طلایی و عدم اتلاف وقت و حضور به موقع خودروهای امدادی در مواقع خطر درحال آزمایش است.

دراین سامانه پیشرفته، به محض فعال شدن تجهیزات داخل خودرو امدادی (حتی در فاصله دور از تقاطع)، گیرنده مربوطه تقاضای عبور خودرو امدادی را دریافت کرده و چراغ مسیر را سبز می کند (یا در حالت سبز نگه می دارد) تا زمانی که خودرو از تقاطع عبور کند و به عبارتی گیرنده تقاضا را دریافت نکند.

سامانهEVP هم اکنون در تقاطع خیابان مطهری و سلیمان خاطر (امیراتابک) درحال آزمایش است. نویسنده : امید سیاوش

روزنامه مردم سالاری

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

3lham · 3 بهمن، ۱۳۸۹

سه تا مقاله درباره ی شهرهای الکترونیک دشتم که attach کردم امیدوارم مفید باشه.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

sam arch · 18 مرداد، ۱۳۹۲

ممنون از مطالب دوستای خوبم...مهدی عزیز..و 3lham عزیز...

شهر هوشمند دغدغه ای هست که امروزه خیلی ها به دنبال تحقق اون هستن،البته اگر در عرصه عمل این عامل زیاد جلو نمی ره ولی در تئوری جای بحث زیادی در اون هست.

در ادامه مقاله ای در همین راستا با عنوان شهر هوشمند،تکوین انقلاب شهری نوین،شهر الکترونیک واقعیت شهرهای فردا در اختیارتون قرار می دم.

چکیده:

شهرهای هوشمند بر پایه ی شهرهای واقعی یا فیزیکی بنیان می شوند و دارای ویژگی های مشترکی با ان ها هستند.شهرهای مجازی نه تنها مستقل از شهرهای واقعی نیستند بلکه همچنین به این شهرها وابسته هستند.مدل های شهر مجازی به برنامه ریزان شهری،معماران و سرمایه گذاران کمک های فراوانی می کند.مهم ترین مزیت شهرهای مجازی کارایی و اثربخشی برای اداره امور شهری سات.هدف اصلی این مقاله،شناخت و تبیین مفهوم شهر هوشمند و ارتباط آن با لایه های موجود فضایی است.فراونی یافته (معاملات،وضعیت خطوط هوایی،سیستم حمل و نقل و..) به این ترتیب بسیاری از مشاغل به این سیستم نرم افزاری وابسته اند.با وجود سیستم های مهم متبط و پیچیده در فضای مجازی پایتخت قرن 21 خواهد بود:این شهر به جای اینکه توسط سنگ و سیمان بنا شود،دارای مکان هایی است که توسط نرم افزار ساخته می شوند و به جای استفاده از درها و خیابان ها،از ارتباطات منطقی استفاده می شود.

مشخصات مقاله:مقاله در 10 صفحه به قلم اکبر ویسی(کارشناس ارشد برنامه ریزی توسعه منطقه ای و مدرس دانشگاه پیام نور) و آرمان قیسوندی (عضو هیات علمی داشنگاه پیام نور) ،نشریه کتاب ماه هنر شماره 155 مردادماه 1390

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

**niyan.d** · 16 مهر، ۱۳۹۳

شهر هوشمند

دانشگاه صنعتی امیرکبیر

علی احمدی

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

**Mohammad Aref** · 2 مهر، ۱۳۹۴

پاورپوینت رشد هوشمند شهری که توسط خانم زهره فنی دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهیه شده رو از لینک زیر در 21 اسلاید می تونید دانلود کنید.

دانلود پاورپوینت

**Mohammad Aref** · 3 مهر، ۱۳۹۴

شهر هوشمند سانتاندر: مسیری به سوی چشم انداز شهر هوشمند

این فایل PDF طرح شهر هوشمند سانتاندر در مرکز استان کانتابریای اسپانیا هستش. جمعیت این شهر حدود 184000 نفر و مساحتش ۳۵ کیلومتر مربع است. آب و هوا سانتاندر آب هوای اقیانوسی با تابستان معتدل است. نوع حکومت این منطقه پادشاهی مشروطه است. این فایل به زبان فارسی شامل سه بخش کلی زیر هستش:

مفهوم شهر هوشمند
پایه و اساس فناوری
شهر هوشمند سانتاندر

دانلود طرح شهر هوشمند سانتاندر

**Mohammad Aref** · 3 مهر، ۱۳۹۴

Smart City Berlin

طرح شهر هوشمند برلین : مکانی برای تکنولوژی های شهری

این طرح در نمایشگاه شهر هوشمند بارسلون ارائه شد. فایل ارائه شده در این نمایشگاه رو به صورت PDF در 45 صفحه از لینک زیر و به زبان انگلیسی می تونید دانلود کنید.

دانلود طرح شهر هوشمند برلین

**Mohammad Aref** · 16 آبان، ۱۳۹۴

جهت شناسایی و انتخاب مناسب ترین شهر ها در مطالعات تطبیقی، به بررسی آن دسته از شباهت هایی در سطح کلان پرداخته شده است که مقایسۀ بین شهرها را امکان پذیر سازد. از جمله این شباهت ها میتوان به شهرت منطقه اي، اهمیت تاریخی و شهرت جهانی اشاره نمود. آمستردام 1، بارسلون 2 و نیویورك 3 از دیر باز اقتصاد منطقۀ خود، اروپاي شمالی، اروپاي جنوبی و شمال آمریکا را میچرخاندهاند و هنوز هم این نقش را ایفا کردهاند. آنچه باعث شده آن ها همچنان سلطه و موقعیت خود را حفظ کنند ، این ا ست که همیشه خود را با الگوها و پارادایم هاي اقتصادي معاصر و کنونی وفق داده اند، پارادایمی که جدیداً از پارادایم تولیدي به اقتصاد نوآوري و خدماتی تغییر کرده است. این شهرها که در دورههاي متفاوتی کشف شد هاند معرف مکانهاي بازسازي شهري و زمین هاي قهوهاي (که قبلاً براي اهداف تجاري به کار برده شده و بنابراین آ لوده شده اند) بودهاند در حالی که قرار شده پروژه هاي جدید زمین سبز براي شهرهاي هوشمند در این زمین ها اجرا شوند. به همین دلیل آن ها باید به فکر جایگزین کردن انبارهاي خانه هاي قدیمی و زیرساخت هاي حملونقل، شبکه هاي ارتباطی گذشته و حتی فعالیت هاي فرهنگی تثبیت شده باشند. در نهایت اینکه این سه شهر به عنوان سردمداران شهر هوشمند در جهان مشهور هستند و دیگر شهرها از آنها به عنوان یک الگو تقلید میکنند. هر سۀ این شهرها ، بخ شی از پروتکل شهر ه ستند. پروتکل شهر، گروهی از شهرها، شرکت ها، سازمان هاي شهري هو شمند و دان شگاه ها ه ستند که هدفشان این است که از طریق مدلهاي سرکردگی و مدیریت جدید و از طریق فناوري اطلاعات و ارتباطات، شهرهاي پایدار، کارآمد، منسجم، مبتکر و هوشمندي ایجاد کنند. به علاوه این شهرها نامشان همیشه در میان هوشمندترین شهرهاي جهان به چشم خورده است. آمستردام و بارسلون خود را شهر هوشمند می دانند اما بارسلون بیشتر توسط رسانه هاي خارجی به عنوان یک شهر هوشمند معرفی شده است و خود دولت محلی این شهر، بارسلون را یک شهر هوشمند نمیداند.

در این فایل pdf سه شهر هوشمند آمستردام، بارسلون و نیویورک مطرح شده به مقایسه اونها با همدیگه پرداخته که امیدوارم واسه دوستان عزیز مفید باشه.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

**Mohammad Aref** · 28 آبان، ۱۳۹۴

پاورپوینت شهر هوشمند که در سی و ششمین نشست هم اندیشی شهر هوشمند، توسط مدیریت آمار، فناوری و تحلیل اطلاعات معاونت برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد تهیه شده رو در 55 صفحه و با فرمت PDF ازلینک داده شده دانلود کنید.

مطالب کلی مطرح شده در پاورپوینت:

1- رویکردهاي شهرداري مشهد و مبانی نظري شهر هوشمند (ضرورت امروز و نیاز فردا)

2- مروري بر فعالیت هاي مطالعاتی شهرداري و هم اندیشی هاي شهر هوشمند

3- برنامه هاي پیشنهادي سال جاري

دانلود پاورپوینت

**Mohammad Aref** · 28 آبان، ۱۳۹۴

اینم یه پاورپوینت دیگه با عنوان چالش های شهر هوشمند در ایران که توسط محمد مهدی برادران مدرس دانشگاه و پژوهشگر مدیریت شهری و دکترای برنامه ریزی شهری در هشتمین کنفرانس نظام اداری الکترونیکی (نظام اداری هوشمند بسترساز دولت دانا) در 18 مرداد 94 در 53 اسلاید ارائه شده که با فرمت PDF از لینک داده شده قابل دانلود هستش:

دانلود پاورپوینت

**Mohammad Aref** · 30 آبان، ۱۳۹۴

پاورپوینت بعدی با عنوان نگاهی تحلیلی به جایگاه شهر هوشمند در ایران هستش که توسط محمدمهدی برادران معاون برنامه ریزی و توسعه شهرداری مشهد در هفتمین کنفرانس نظام اداری الکترونیک ارائه شده که شامل مباحث زیر هستش:

شهرهای الکترونیک (دیجیتال)

شهر هوشمند

محور های شهر هوشمند

مهمترین الزام تحقق شهر هوشمند

جایگاه شهر هوشمند در اقتصاد مقاومتی

پروژه های فعال در حوزه شهرهای هوشمند در عرصه بین الملل

دانلود پاورپوینت

**Mohammad Aref** · 30 آبان، ۱۳۹۴

شهر سانتاندر اسپانیا الگویی برای شهرهای هوشمند جهان

شهر سانتاندر، در شمال اسپانیا خود را در کسوت «شهر هوشمند» می بیند. در کل شهر ۱۲۰۰۰ حسگر وجود دارد که روی نمای ساختمان ها، تیرهای چراغ برق، در تونل های زیرزمینی و برروی اتوبوس ها نصب شده اند. این حسگرها میزان آلودگی، سروصدا، رطوبت، نور و ترافیک را اندازه می گیرند.

تمام این اطلاعات به نرم افزاری مرکزی فرستاد می شود. مکانی که چراغ های خیابان، جمع آوری زباله ها و وضعیت فضاهای پارکینگ ها از آنجا کنترل می شود. مردم می توانند با تلفن های هوشمند از اوضاع مطلع شوند.

سخت افزار مرکزی این عملیات، در آزمایشگاهی در دانشگاه سانتاندر قرار دارد. در این محل مهندس ها، حسگرهای قوی و نرم افزارهایی را که با این حسگرها قابل تطبیق باشند، طراحی می کنند.

خوزه آنتونیا گالاچه، مهندس مخابرات از دانشگاه کانتابریه می گوید: «در داخل پارکینگ زیرزمینی، حسگرهایی داریم که حضور وسیله نقلیه را نشان می دهد و اطلاعات را به حسگرهای دیگر می فرستند. در این منطقه پیدا کردن جای پارک مشکل است و ایده ما این بوده است که به مردم کمک کنیم جای پارک پیدا کنند.»

مردم به کمک تلفنهای هوشمند می توانند خبر بدهند که در شهر تصادفی رخ داده یا آسفالت ترک برداشته، لوله ای نشتی دارد یا خودرویی بد پارک شده است. اطلاعات به مقامات شهری فرستاده می شود و آن ها خواهند توانست مشکل را به سرعت حل کنند.

گزارش ها به روزنامه های محلی نیز فرستاده می شوند. مثلا خبر فرستاده می شود که مردم با سرعت بیش از حد در مقابل مدرسه محلی رانندگی کرده اند. علنی کردن شکایت مردم، مسئولان را وادار می کند که سریع تر واکنش نشان دهند.

امکان ارتباط متقابل بین مردم و خدمات شهری چیزی است که برای شهردار سانتاندر جالب است. او شیفته علم کامپیوتر است و دوست دارد نرم افزارهای جدید را در شهر به کار ببرد.

بخشی از هزینه پروژه سانتاندرِ هوشمند را اتحادیه اروپا می پردازد. هدف این است که سانتاندر، آزمایشگاهی برای شهرهای دیگر باشد. شهرهای دیگر می توانند از این پروژه بیاموزند و سیستم های مشابهی را راه اندازی کنند. برای شهرداری سانتاندر، این پروژه در شرایط بحران اقتصادی، فرصت های شغلی پدید می آورد.

اینیگو دلا سردا، شهردار شهر سانتاندر می گوید: «این روزها در اسپانیا بیکاری زیاد داریم و شرکت هایی هم هستند که در فناوری ها ی جدید تخصص دارند و سریعا گسترش می یابند. اگر بتوانیم همه این ابداعات را در این پروژه به بار بنشانیم، بازاری پر رونق با امکانات جهانی شدن شکل خواهدگرفت و منجر به ایجاد شغل می شود.»

بر اساس الگوی سانتاندر، شهرهای هوشمند دیگری در سراسر جهان به وجود می آیند و این بازار از هم اینک، بازاری چند میلیون یورویی است.

منبع: سیتنا

**Mohammad Aref** · 23 اسفند، ۱۳۹۴

در اینجا 4 مقاله انگلیسی درباره شهرهای هوشمند برای دانلود قرار داده میشه که امیدوارم مفید باشن.

ایجاد شهرهای هوشمندتر (Creating Smart-er Cities: An Overview) نوشته Sam Allwinkle & Peter Cruickshank و در Journal of Urban Technology چاپ شده.

دانلود مقاله

معماری اجزای شهر هوشمند (Smart City Components Architecture) نوشته Mahmoud Al-Hader ، Ahmad Rodzi ، Abdul Rashid Sharif ، Noordin Ahmad و ارائه شده در International Conference on Computational Intelligence, Modelling and Simulation در سال 2009

دانلود مقاله

شناخت شهرهای هوشمند (Understanding Smart Cities: An Integrative Framework) نوشته Hafedh Chourabi و همکاران و ارائه شده در 45th Hawaii International Conference on System Sciences در سال 2012

دانلود مقاله

شهرهای هوشمند: پیوستگی 4 نیرو (Smart cities: A conjuncture of four forces) نوشته Margarita Angelidou و چاپ شده در مجله Cities در سال 2015

دانلود مقاله

**Mohammad Aref** · 20 تیر، ۱۳۹۵

پنج راه که فناوری می تواند از زندگی شهری بهتر حمایت کند

شهرهای هوشمند، چه شهرهایی هستند؟ در حالیکه یک تعریف یکسان در این زمینه وجود ندارد، یک اتفاق نظر در این زمینه می گوید که شهرهای هوشمند از فناوری استفاده می کنند تا به توسعه سبز، نو آوری و شکل های جدید مشارکت بپردازند. به تازگی شهرهای هوشمند از یک تصویر قوی و مثبت، به همراه یک مشارکت 89/6درصدی از جمعیت ده شهر آمریکا و کانادا به نفع توسعه شهر هوشمند سود می برند. در سطح جهانی، شهرهای هوشمند در حال گسترش هستند، به طوریکه باراندرا مودی، نخست وزیر هند، سال قبل اعلام کرد که تا قبل از سال 2024 اقدام به ایجاد 100 شهر هوشمند خواهد نمود.

برای بررسی بیشتر این موضوع در صحنه جهانی، کنفرانس بین المللی نمایشگاه شهر هوشمند در روزهای 25 تا 27 مارس 2015 در مونترال کانادا، مدیران عمومی، متخصصین جهانی و رهبران تجاری را گرد هم آورد. بحث های گوناگون و آزاد، به شرکت کنندگان اجازه داد که به کشف مفاهیم پیرامون شهرهای هوشمند مثل انرژی و تغییرات آب و هوا، انعطاف پذیری شهری، دولت باز، و تحرک پایدار بپردازند.

بیشتر بحث ها درباره این ایده بود که شهرهای هوشمند، واقعا پایدار نیستند، مگر اینکه شهروندان خود را با ابزاری مجهز نمایند که نیازمند هماهنگی با زندگی شهری باشد. این همایش تأکید داشت که مردم و شهروندان باید در مرکز و کانون حرکت شهر هوشمند باشند. جیل پنلوسا سخنران اصلی، به تأکید بر این نکته پرداخت و مشخص نمود که شهرهای هوشمند فقط مربوط به راه حل های فنی نیستند، بلکه درباره خدمت کردن به مردم می باشند.

راههای زیادی وجود دارد که فناوری می تواند به شهرها کمک کند که در رابطه با نیازهای شهروندان، بیشتر پاسخگو باشند و در عین حال مناطق شهری را کارآمدتر و منطبق تر با محیط زیست نمایند. در ادامه، پنج ایده امیدوار کننده برای توانمند ساختن حمل و نقل (تحرک) پایدار و هوشمند از دیدگاه کنفرانس جهانی نمایشگاه شهر هوشمند ارائه می گردد:

1– کمک به برنامه ریزان برای درک نیازهای حمل و نقلی

راه های جدید کسب و پردازش داده ها با استفاده از سیستم عامل های نقشه ریزی متن باز و تصویرسازی نیرومند اطلاعاتی، به منظور توانمندسازی جوامع و کمک به برنامه ریزان برای تقویت منطقه بندی، طراحی خیابان و عملکرد حمل و نقل می باشد. به عنوان مثال، آسف بیدرمن رئیس یک شرکت فعال در این زمینه، برخی راه های شگفت انگیزی که اطلاعات باز و در دسترس می تواند به ارائه داده برای الگوهای حمل و نقل بیانجامد را به اشتراک گذاشته است. به طور مشابه، خصوصیات حمل و نقلی این طرح به پژوهشگران طراحی و نقشه ریزی سامانه ماتیو نایروبی کمک کرد که آن را برای اولین بار مطرح نموده و برای عموم قابل دسترس کنند.

2– توانمند سازی جوامع به شرکت در فرآیند برنامه ریزی

فناوری می تواند به آگاه سازی شهروندان درباره برنامه ریزی در جوامع خودشان و همچنین تسهیل مشارکت آن ها در تصمیم سازی بپردازد. مثلا سرمایه گذاری برای سامانه حمل و نقل ونکوور در حال حاضر از طریق همه پرسی تحت بررسی است. در طول این فرآیند، از سیستم عامل های متنوع رسانه ای آنلاین و جمعی برای اطلاع رسانی به اهالی در مورد به روز رسانی ها و دریافت بازخورد ها استفاده شده است. همچنین نمونه دیگر، سامانه حمل و نقل سریع اتوبوس در هند و استفاده مداوم از رسانه های جمعی برای مشارکت دادن بیشتر مردم در فرآیند تصمیم سازی و در تمام سطوح آن می باشد.

3– بهبود تجربه سفر

مجهز کردن مردم به اطلاعات واقعی درباره زمان حرکت، منجر به تقویت اقدامات حمل و نقل می شود. شرکت های حمل و نقل- مثل اس.تی.ام. در مونترال- در حال گسترش ارتباط نزدیکتر با کاربران خود هستند و اطلاعات لازم را از طریق منابع متعدد به آگاهی آنها می رسانند. با استفاده از رسانه های اجتماعی و جمعی می توان به سازمان های حمل و نقل برای پاسخگویی بهتر به نیازهای حمل و نقلی شهروندان کمک کرد. برنامه های حمل و نقل مثل Moovit در بیش از 500 شهر صنعتی و اقتصادی و رو به رشد جهان، نه تنها به کاربران کمک می کند که در شهر جستجو کنند، بلکه به ارائه فرصت هایی برای کسب بازخورد از طریق رتبه بندی و اجرای معیارها بپردازند.

4– یکپارچه سازی فناوری به عنوان جزئی از اهداف توسعه پایدار گسترده تر

شهرها نیازمند داشتن یک رویکرد جامع هستند. توجه صرف به رویکردهای فناورانه- مثل افزایش تعداد خودروهای آبی و برقی- کافی نیست اگر می خواهیم به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای برای تأمین اهداف توصیه شده توسط دانشمندان نائل شویم. راه حل های فناوری- محور ممکن است به تراکم ترافیک شدید یا تلفات زیاد ناشی از ترافیک بیانجامد، با وجود اینکه در رابطه با محیط زیست، بسیار پایدار تر هستند. در عوض، فناوری باید به یک چهارچوب بزرگتر برای حمل و نقل و توسعه شهری پایدار به منظور رفع مشکلات موجود که فراتر از انتشار گازهای ناشی از حمل و نقل می باشد، تبدیل شود. مثلا توسعه اسکله تورنتو، شامل تمام اصول پایداری و توسعه هوشمند است و یکی از جالب ترین برنامه های توسعه مجدد در دنیا محسوب می شود.

5– کشف مجدد “تکنولوژی” دوچرخه

فناوری به ارائه فرصت های تقریبا بیشمار برای شهرهای پایدار می پردازد، یعنی از برنامه ریزی و ارائه اطلاعات کاربران تا برق رسانی به ناوگان های حمل و نقل و شبکه های هوشمند منابع انرژی تجدید پذیر را شامل می شود. با این حال نکته مهم این است که به بهبود افکارمان بپردازیم و به شناسائی دوچرخه به عنوان دیگر فناوری آینده بپردازیم. دوچرخه ها احتمالا دارای بیشترین تأثیر بر حمل و نقل و تحرک در پنج تا ده سال آینده خواهند بود. دوچرخه ها مدت هاست در حمل و نقل شهرهایی مثل کپنهاک و آمستردام جا افتاده اند و به سرعت در ایالات متحده و آمریکای لاتین درحال گسترش هستند. دوچرخه ها به یک نوع بیان از سبک زندگی جدید برای نسل جوان تبدیل شده اند. حتی با اینکه دوچرخه های مدرن حدود 200 سال قدمت دارند، اما آنها یک حالت تمیز، موثر، سالم و سرگرم کننده حمل و نقل می باشند. مسیرهای امن دوچرخه سواری و پارکینگ ها، یکپارچگی با مسیر های عبور و مرور و حمایت فناوری موجب در نظر گرفتن دوچرخه به عنوان یک حالت ضروری حمل و نقل در شهرهای هوشمند شده است.

این پنج ایده نه تنها برای شهرهای کشورهای صنعتی مفید هستند، بلکه برای شهرهای در حال رشد نیز کارآمد می باشند. شهرها در همه جا با تغییرات فراوان مواجه هستند ولی تغییرات فناوری به ارائه فرصت های بسیار برای حل این مشکلات به ظاهر رام نشدنی می پردازند. شهرهای هوشمند می توانند از این فناوری ها برای ایجاد مکان هایی امن، پایدار، قابل زندگی و انعطاف پذیر برای مردم استفاده نمایند.

منبع: سایت آقای شهردار

**Mohammad Aref** · 1 اردیبهشت، ۱۳۹۶

انتخاب شهرهای هوشمند ایران؛ نام تهران در لیست وجود ندارد

در مراسم اختتامیه دومین دوره همایش شهر هوشمند، شهرهای هوشمند ایران در سه دسته جمعیتی مشخص شدند. نکته‌ی جالب این لیست قرار نگرفتن نام تهران به عنوان شهر هوشمند در شاخه‌های این انتخاب است. همراه زومیت باشید.

معاون مرکز توسعه‌ی دولت الکترونیکی و فناوری اطلاعات وزارت کشور در دومین همایش زیرساخت و فرصت‌های سرمایه‌گذاری شهر هوشمند، هوشمندترین شهرهای ایران را معرفی کرد.

علیرضا براتی در مراسم اختتامیه این همایش گفت: «پس از تجربه موفق سال گذشته در انتخاب شهرهای هوشمند در دوره نخست این همایش، تصمیم گرفتیم انتخاب شهرهای هوشمند را به صورت منسجم‌تر امسال نیز پیگیری کنیم.»

براتی ادامه داد: « برای این که رقابت عادلانه‌ای میان شهرها صورت بگیرد ارزیابی امسال در سه سطح شهرهای زیر ۲۰۰ هزار نفر، شهرهای با جمعیت بین ۲۰۰ هزار تا یک میلیون نفر و شهرهایی با جمعیت بالای یک میلیون نفر صورت گرفت.»

معاون مرکز توسعه‌ی دولت الکترونیکی و فناوری اطلاعات وزارت کشور اعلام کرد: «شهرهای کشور در شش شاخص جذب سرمایه‌ (خارج از بودجه شهرداری)، اتوماسیون شهرداری، خدمات الکترونیکی شهروندی، زیرساخت‌های اطلاعاتی و ارتباطی، مدیریت هوشمندسازی (وجود ساختار مدون) و پایدارسازی توسعه شهر هوشمند بررسی شده تا از میان آنها شهرهای هوشمند انتخاب شوند.»

براتی اضافه کرد: «این شهرها از سوی دو نماینده‌ از وزارت ارتباطات، دو نماینده از وزارت کشور، دو نماینده از کارگروه‌های همایش و ۶ نفر از مدیران فاوای استانداری‌های کشور برگزیده شدند.»

در میان شهرهای کمتر از ۲۰۰ هزار نفر، دو شهر شاهرود و لطیفی انتخاب شدند.

در بین شهرهای بین ۲۰۰ هزار تا یک میلیون نفر نیز در حوزه‌ی اتوماسیون شهری شهرهای یزد و همدان، در حوزه پایدارسازی شهرداری زنجان، در حوزه جذب سرمایه خارج از بودجه شهرداری کرمانشاه و در حوزه مدیریت هوشمندسازی شهر ساری رتبه‌های برتر را کسب کردند.

در بین شهرهای بیش از یک میلیون نفر جمعیت نیز تبریز در حوزه اتوماسیون، زیرساخت و مدیریت هوشمندسازی، شهر قم در حوزه خدمات شهروندی و اتوماسیون، شهر اصفهان در حوزه زیرساخت و خدمات شهروندی و جذب سرمایه و شهر شیراز در دو حوزه جذب سرمایه و مدیریت هوشمندسازی رتبه‌های برتر را کسب کردند.

منبع: زومیت

**Mohammad Aref** · 26 خرداد، ۱۳۹۷

رشد هوشمند شهری Smart Growth

رشد هوشمند : رشد روزافزون جمعیت شهری و نیاز به اختصاص سطوح جدید به فعالیت های انسانی به ویژه امر سکونت باعث رشد بی رویه شهرها در پیرامون خود شده است که نتیجه آن شکل گیری مناطق مسکونی در اطراف شهرهاست. این امر در کشورهایی مانند آمریکا که گرایش به الگوی مسکن با مساحت بالا وجود دارد بیشتر به چشم می آید و از آن به “پراکندگی” یا “پراکنده رویی” یاد می شود.

اثرات منفی این رشد مانند اختصاص اراضی وسیع به کاربری های شهری، تخریب باغات و اراضی کشاورزی، افزایش هزینه های ایجاد تاسیسات و تجهیزات شهری در مناطق پراکنده، وابستگی شدید به خودرو، آلودگی هوا، بی توحهی به بافت های قدیمی درونشهری و فرسودگی آنها و… باعث مطرح شدن الگوهای جدید رشد شهری شد؛ از جمله این الگوها می توان به رشد هوشمند شهری اشاره کرد. در واقع رشد هوشمند واکنشی به پراکندگی است که دارای اصول خاص خود می باشد.

آنتونی داون معیارهای رشد هوشمند را به قرار زیرمی داند:

توسعه پیرامونی را محدود می سازد.
کاربری زمین را با تراکم بالا تشویق می کند.
بر منطقه بندی مختلط تاکید دارد.
سفرهایی را که با وسایل شخصی صورت می گیرد کاهش می دهد.
بر بازسازی و تحدید حیات مناطق قدیمی توجه دارد.
از فضاهای باز حمایت می کند.

رشد هوشمند مدعی انطباق با مولفه های پایداری است و می تواند الگوی توسعه شهری منطبق با توسعه پایدار را ارائه دهد. تاکید اصلی رشد هوشمند بر قابلیت دسترسی است یعنی فعالیت هایی که مردم به طور مداوم با آن ها سر و کار دارند در نزدیکی آنها باشد به همین دلیل واحد اصلی برنامه ریزی رشد هوشمند ، جوامع محلی می باشد.

در جدول زیر به بررسی تفاوت راهبردهای رشد هوشمند و پراکندگی در توسعه شهری پرداخته شده است.

[TABLE=class: grid, width: 800, align: center]

[TR]

[TD=width: 158]

شاخص

[/TD]

[TD=width: 223]

رشد هوشمند

[/TD]

[TD=width: 276]

پراکندگی (Sprawl)

[/TD]

[/TR]

[TR=bgcolor: #F2F2F2]

[TD=width: 158]تراکم[/TD]

[TD=width: 223]توسعه فشرده[/TD]

[TD=width: 276]تراکم پایین، فعالیت های پراکنده[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=width: 158]الگوی رشد[/TD]

[TD=width: 223]توسعه درون بافتی[/TD]

[TD=width: 276]توسعه در پیرامون شهر[/TD]

[/TR]

[TR=bgcolor: #F2F2F2]

[TD=width: 158]

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

[/TD]

[TD=width: 223]کاربری اراضی مختلط[/TD]

[TD=width: 276]

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

(کاربری های جدا از هم و تک عملکردی)[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=width: 158]مقیاس[/TD]

[TD=width: 223]مقیاس انسانی ، ساختمان ها، بلوک ها و جاده های کوچکتر[/TD]

[TD=width: 276]مقیاس بزرگ، ساختمان ها و بلوک ها و جاده های عریض[/TD]

[/TR]

[TR=bgcolor: #F2F2F2]

[TD=width: 158]خدمت عمومی (فروشگاه ها،مدارس،پارک ها)[/TD]

[TD=width: 223]محلی،کوچکتر و منطبق بر دسترسی پیاده[/TD]

[TD=width: 276]ناحیه ای، یکدست، بزرگتر و نیازمند دسترسی به اتومبیل[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=width: 158]حمل و نقل[/TD]

[TD=width: 223]ارائه روش های مختلف حمل و نقل و الگوهای کاربری اراضی که پیاده روی و دوچرخه سواری را مدنظر دارد.[/TD]

[TD=width: 276]حمل و نقل مبتنی بر اتومبیل و الگوهای کاربری اراضی که برای پیاده روی، دوچرخه سواری و ترانزیت چندان کارایی ندارد.[/TD]

[/TR]

[TR=bgcolor: #F2F2F2]

[TD=width: 158]ارتباطات[/TD]

[TD=width: 223]جاده ها، پیاده روها و مسیرهای به شدت متصل به هم که هدایت سفرها را بصورت موتوری و غیر موتوری میسر می سازد.[/TD]

[TD=width: 276]شبکه جاده ای سلسله مراتبی با حلقه های بی شمار و خیابان های بدون انتها، مسیرها و پیاده روهای غیر مرتبط و وجود موانعی برای سفرهای غیر موتوری[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=width: 158]طرح خیابان[/TD]

[TD=width: 223]خیابان ها در انطباق با فعالیت های متنوع طراحی شده اند (کاهش دهنده ی حجم ترافیک)[/TD]

[TD=width: 276]خیابان ها برای افزایش سرعت و حجم ترافیک و وسایل موتوری طراحی شده ند.[/TD]

[/TR]

[TR=bgcolor: #F2F2F2]

[TD=width: 158]فرآیند برنامه ریزی[/TD]

[TD=width: 223]با برنامه[/TD]

[TD=width: 276]بدون برنامه[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=width: 158]فضای عمومی[/TD]

[TD=width: 223]تاکید بر حوزه عمومی (محیط پیاده روها، پارک ها و تسهیلات عمومی)[/TD]

[TD=width: 276]تاکید بر حوزه خصوصی (حیاط ها،مراکز خرید،فضاهای بسته و کلوپ های خصوصی)[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

اصول رشد هوشمند

رشد هوشمند اصول اساسی زیر را مورد توجه قرار می دهد که جوامع مختلف با توجه به شرایط جغرافیایی و اقتصادی-اجتماعی خود می توانند با برخی از این اصول انطباق یابند؛ این اصول عبارتند از:

کاربری های مختلط
استفاده از ساختمان های فشرده
خلق فرصت های مختلف انتخاب مسکن
ایجاد محلات قابل پیاده روی
ایجاد جوامع متمایز و جذاب با تاکید شدید بر مفهوم مکان
حفاظت از فضاهای باز، زمین های زراعی، زیبایی های طبیعی و زیست محیطی آسیب پذیر.
هدایت و توانمند ساختن توسعه در جوامع کنونی
ایجاد فرصت های متنوعی از حمل و نقل
قابل پیش بینی، منصفانه و ثمربخش کردن تصمیمات توسعه
تشویق شهروندان به مشارکت پایدار در تصمیمات مربوط به توسعه

البته ممکن است انطباق تمام این اصول در یک جامعه امکان پذیر نباشد اما این اصول باید در حد امکان در ارتباط و هماهنگی با یکدیگر باشند.

راهکارهای رشد هوشمند برای ساماندهی مناطق شهری

الف) راهکارهای شهری رشد هوشمند

برنامه ریزی راهبردی و استراتژیک
خلق جوامع خود اتکا: کاستن متوسط مسافت سفرها و تشویق پیاده روی، دوچرخه سواری و با استقرار کاربری های متنوع سازگار در نزدیکی یکدیگر.
بالا بردن قابلیت دسترسی و فرصت های حمل و نقل: تلاش برای استقرار کاربری های مختلط در نزدیکی یکدیگر (مانند استقرار مدارس و مشاغل رایج در محلات مسکونی) و پشتیبانی از تنوع حمل و نقل و ترابری شامل پیاده روی، دوچرخه سواری و وسایل حمل و نقل عمومی.
ایجاد جوامعی جذاب و با هویت از نظر مکان: خلق محیط های فیزیکی که حسی از افتخار مدنی و فضاهای عمومی جذاب، عناصر طبیعی و کشاورزی با کیفیت بالا را منعکس می کند.
تشویق توسعه فشرده: رشد هوشمند، توسعه در سطح کم را حمایت کرده و به دنبال کاهش اندازه قطعات، عقب کشی ساختمان ها، حداقل نیاز به پارکینگ و به حداقل رساندن اندازه خیابان هاست.
تشویق توسعه درون بافتی: کاهش متوسط مسافت های سفر و پیاده روی، دوچرخه سواری که با استقرار توسعه جدید در مناطق قبلاً توسعه یافته قابل دستیابی است.
فعالیت های متمرکز: تشویق سفرهای ترانزیت و پیاده روی با ایجاد “گره” های توسعه مختلط.
تشویق توسعه مبتنی بر مسیرهای حمل و نقل عمومی
مدیریت کارای پارکینگ: تشویق به استفاده از پارکینگ های مشترک و دیگر راهبردهای مدیریت پارکینگ.
شبکه های مناسب جاده ها: ایجاد شبکه از خیابان ها و راه های مرتبط با بلوک های کوچک، باریک نگه داشتن خیابان ها در مناطق مسکونی، استفاده از مدریت ترافیک و کاهش ترافیک برای کنترل تاثیرات منفی وسایط نقلیه.
بهبود شرایط سفرهای غیر موتوری: تشویق به پیاده روی و دوچرخه سواری با ارتقای سطح پیاده روها، آرامسازی ترافیک وسایط نقلیه سریع در خیابان ها و تقاطع ها و فراهم آوردن رفاه در خیابان ها (صندلی ها،سایبان ها،نور پیاده روها و…)
به کاربردن مدیریت تقاضای حمل و نقل-TDM: مدیریت تقاضای حمل و نقل برای کاهش ترافیک وسایل نقلیه مدل های موثری ارائه می دهد. از آن جمله تعیین عوارض برای جاده ها و پارکینگ ها،دگرگونی سیاست های حمایتی وسایل پرظرفیت و برنامه های کاهش سفر می باشد.
بهبود طراحی خیابان برای ایجاد شبکه به هم پیوسته خیابان ها: کاهش ترافیک برای حصول اطمینان از اینکه پیاده روی، دوچرخه سواری و حمل و نقل عمومی راحت و مناسب صورت می پذیرد.
حفاظت از فضای سبز: حفاظت از فضاهای باز خصوصا مناطقی که ارزش بالای اکولوژیکی دارند.
مدیریت خدمات عمومی: تشویق به حفاظت از منابع آب و استفاده از سیستم های فاضلاب.

برخی از تصاویر مربوط اجرای اصول رشد هوشمند

ب) راهکارهای منطقه ای رشد هوشمند

شهر: در منطقه شهری تاکید بر توسعه مجدد و درون بافتی محلات موجود، افزایش اختلاط کاربری ها، بالا بردن سیستم های حمل و نقل متنوع بخصوص پیاده روی و حمل و نقل عمومی است.

حومه: در مناطق حومه ای، مراکز دارای امکانات دسترسی متنوع با ترافیک متوسط و کاربری های مختلط از طریق توسعه جوامع موجود در حومه یا با توسعه های برنامه ریزی شده بر اساس اصول رشد هوشمند ایجاد می شوند. این روش مشوق حومه های مستقل و خود اتکا و بهبود امکان انتخاب سفر در سطح ناحیه ای است.

روستا: مناطق روستایی در رشد هوشمند در برگیرنده راهبردهایی است که به توسعه و خدمات عمومی کمک می کند تا روستاها به نقاطی با کاربری های مختلط و قابل دسترس تبدیل شوند (به عنوان مثال دارای مدارس و خانه های با قیمت مناسب، با فوصل کم از یکدیگر و دسترسی مناسب به تسهیلات با کیفیت بالای پیاده روی)

منبع: کیمیافکر بزرگ

**Mohammad Aref** · 1 مرداد، ۱۳۹۷

هوشمندسازی و دوراهی شهرهای عمودی یا افقی

از پیامدها و مشکلات پراکنش افقی بی رویه شهر می توان به از بین رفتن اجتماعات محلی، جدایی گزینی اجتماعی، افزایش هزینه زیر ساخت ها و خدمات شهری افزایش طول و فاصله سفرهای شهری، افزایش مصرف انرژی، هزینه بالای اجرای سیستم حمل و نقل عمومی، افزایش مصرف انرژی، هزینه بالای اجرای سیستم حمل و نقل عمومی، افزایش مصرف بنزین، وابستگی بیشتر به استفاده از اتومبیل های شخصی در سفرهای شهری، تغییر کاربری زمین های مرغوب کشاورزی و باغات اطراف شهر، آلودگی هوا، تخریب و آلودگی منابع آب و .. اشاره کرد که همه این محدودیت ها و مشکلات، موانعی در برابر دستیابی شهر به توسعه پایدار شهری می باشد. بنابراین در جهت کاهش این مشکلات نظرات مختلفی مطرح شد که یکی از این نظریات، رشد هوشمند شهری است که با رعایت اصول های اساسی آن می تواند راهبردی اساسی بر انتظام فضایی شهرهای جهان واقع شود.

رشد هوشمند شهری نوعی برنامه ریزی برای رشد حومه شهرها و نظریه حمل و نقل است که تمرکز بر رشد متوازن در مرکز شهر برای اجتناب از گسترش تراکم بی حساب، با گرایش به سمت جابجایی مناسب، با تعیین مسیرهایی برای پیاده روی و دوچرخه سواری، توسعه همه جانبه با میزان مناسبی از حق انتخاب محل سکونت برای شهروندان است. رشد هوشمند شهری دیدگاهی بلند مدت، با بررسی های ناحیه ای و حمایت از برنامه های کوتاه مدت دارد. اهداف این برنامه عبارت از حصول حس واحد اجتماعی و مکانی در افراد، توسعه حمل و نقل، اشتغال و انتخاب محل سکونت، توزیع متوازن هزینه ها و منافع توسعه، حفظ و بهبود منابع طبیعی و فرهنگی، و ارتقا رفاه اجتماعی می باشد. هدف کلی توسعه، رشد و تعالی همه جانبه انسانی است، از این رو در فرایند برنامه ریزی برای دست یابی به توسعه و قرار گرفتن در مسیر آن، شناخت و درک شرایط و مقتضیات جوامع انسانی و نیازهای آنان در ابعاد مختلف، از اقدامات ضروری در این ضمینه هاست.

جمعیت شهری توسعه پیدا می کند و بیشتر مردم می خواهند مستقل و در فضای سبز زندگی کنند. بنابراین به ناچار به آن طرف از محدوده شهر و به سوی طبیعت و مناطق کشاورزی می روند و یک سطح مشترک بین زمین بایر و لایزرع با شهر به وجود می آورند. سطح مشترک بین زمین بایر و لایزرع با شهر یک منطقه تغییر و دگرگونی کاربری های زمین است. غالباً افزایش میزان توسعه به افزایش چند پارگی مناطق طبیعی منجر می شود. اگر اتفاقات توسعه بدون تأمل و توجه به ساختار، نیازهای تجاری، کارایی امکانات حمل و نقل و کیفیت هوا باشد، تسهیلات و امکانات مجاور جامعه را پایین می آورد. بی توجهی به پی آمدهای باالفعل توسعه جدید و کارایی برنامه ریزی برای کاهش اثرات منفی، پراکنش شهری را ایجاد می کند که ما آن را به عنوان تراکم کم توسعه در آن سوی لبه خدمات شهری می دانیم که مردم را از مغازه هایشان، کارشان، تفریح و آموزشی جدا می کند. پس برای حرکت بین مناطق ماشین نیاز است.

شکل شهر به عنوان الگوی فضایی فعالیت های انسان در برهه ای خاصی از زمان تعریف می شود. به دو صورت گسترش بیرونی و رشد فیزیکی یا رشد درونی سازماندهی می شود که هرکدام از این دو روش می تواند کالبد متفاوت و جداگانه ای از دیگری ایجاد نماید. گسترش بیرونی به شکل افزایش محدوده شهر، یا به اصطلاح گسترش افقی ظاهر می شود و رشد درونی به صورت درون ریزی جمعیت شهری و الگوی رشد فشرده نمایان می شود که هر یک از این الگوها نتایج متفاوتی به دنبال دارد. بنابراین رویارویی با کاهش مناطق شهری، افزایش در اتلاف فضای باز، هزینه های بالا در ارتباط با توسعه کم تراکم، امروزه مدیران شهری را وادار کرده است یک سری ابتکارات قانونی که همه ما آن را با نام توسعه هوشمند می شناسیم، اتخاذ کنند. به بیان دیگر اهداف توسعه هوشمند عمدتاً جهت دادن توسعه آینده در داخل توسعه مناطق موجود، تسهیل در تجدید حیات در مراکز شهری و افزایش کمینه شهرنشینی در مناطق روستایی است.

پراکندگی یا اسپرال شهری

توسعه افقی شهر واژه ای است که در نیم قرن اخیر در قالب اصطلاح(اسپرال) در ادبیات پژوهش های شهری وارد شده و امروزه موضوع محوری اکثر سیمینارهای شهری در کشورهای توسعه یافته است. سابقه کاربرد این اصطلاح به اواسط قرن بیستم باز می گردد، زمانی که در اثر استفاده بی رویه از اتومبیل شخصی و توسعه سیستم بزرگراه ها، بسط فضاهای شهری در آمریکا رونق گرفت. پراکندگی شهری یکی از عمده ترین چالش های برنامه ریزی فضایی در قرن بیست ویکم می باشد. ویژگی عمده رشد جدید مادر شهری در سراسر جهان، به ویژه در کشورهای توسعه یافته، پراکندگی کم تراکم می باشد. پراکندگی به تراکم پایین، توسعه وابسته به ماشین با کاربری های ترکیبی پایین و پیوستگی نسبتاً پایین اطلاق می گردد.

توسعه کم تراکم و پراکنده مناطق شهری کشورهای توسعه یافته که آن را با عنوان"شهر پراکنده"نام برده می شود به لحاظ آثار متعدد و مخرب بر محیط زیست و نواحی شهری، توجه و تعمق اندیشمندان و سیاستگذاران مسائل شهری برانگیخته و آنها را به چاره جویی وا داشته است، رویکرد رشد هوشمند و تئوری شهر فشرده در مقابل با پراکنش فزاینده مناطق شهری، بخش عمده ای از مباحث توسعه پایدار را در دهه های اخیر به خود اختصاص داده است. از جمله پیامدها و آثاری که برای پدیده پراکنش(رشدافقی و پراکنده) ذکر می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1-کاهش فضای باز منطقه ای.

2-آلودگی زیاد هوا.

3-مصرف بیش از اندازه انرژی.

4-کاهش جنبه های زیبایی شناسانه چشم انداز.

5-تخریب زمین های کشاورزی.

6-کاهش تنوع گونه های زیستی و افزایش احتمال سیلاب ها.

7-تخریب مناطق آسیب پذیر از لحاظ محیط زیست.

8-گسستگی بخش های شهری و جدایی گزینی اجتماعی.

9-تردد وسایل نقلیه شخصی و افزایش تصادف و آلودگی.

10-افزایش هزینه های حمل ونقل

تاریخچه رشد هوشمند

در رشد هوشمند شهری هدف به بیشینه کردن منحصرات مثبت، به کمینه کردن هزینه های مالی عمومی به بیشینه رساندن عدالت اجتماعی و در سطح بسیار گسترده به بیشینه کردن کیفیت زندگی است. توسعه هوشمند یک الگوی توسعه پیشنهادی است که با استفاده موثر از طبیعت و ساختارهای محیطی به مقابله با توسعه پراکنده می پردازد و در نتیجه انواع نابرابری های اجتماعی اقتصادی را کاهش می دهد و از محیط طبیعی محافظت کرده و به برخوردهای منفی توسعه پراکنده (Sprawl) روش های متناوبی برای توسعه آینده آماده می کند.

رشد هوشمند شهر به اصول توسعه و عملیات برنامه ریزی اشاره دارد که الگوی کاربری زمین و حمل و نقل موثر ایجاد کرده است. رشد هوشمند استراتژی های مختلفی را شامل می شود که نتایج این استراتژی ها، دسترسی بیشتر و سیستم های حمل و نقل چندگانه است. رشد هوشمند روشی پیشنهادی برای اصلاح پراکندی است. رشد هوشمند دارای اصول ده گانه زیر است:

کاربری ترکیبی، بهره گیری از طراحی ساختمان های فشرده، ایجاد طیفی از گزینه ها و شیوه های مسکن، ایجاد همسایگی های قابل دسترس توسط پیاده، ویژگی های پرورشی یا جوامع جذاب با احساس قوی مکانی، حفظ فضای باز و زمین های کشاورزی و نواحی محیطی بحرانی، توسعه قوی و مستقیم به سمت جوامع موجود، تهیه تنوعی از شیوه های حمل و نقل، تصمیم گیری های عادلانه و موثر، تشویق همکاری های قوی جامعه ای

.

رشد هوشمند شهری دیدگاه بلند مدت دارد و از برنامه های کوتاه مدت حمایت می کند. اهداف این برنامه عبارت اند از حصول حس واحد اجتماعی و مکانی افراد، توسعه حمل ونقل، اشتغال و انتخاب محل سکونت، توزیع متوازن هزینه ها و منافع توسعه، حفظ و بهبود منابع طبیعی و فرهنگی و ارتقای رفاه اجتماعی می باشد.

رشد هوشمند شهری در نهایت منجر به الگوی توسعه گسترش عمودی و فشردگی در شهر می شود که سطوح کمتری از سرزمین را اشغال نموده، به ارتقای کیفیت زندگی جامعه تنوع طراحی، توانمند سازی اقتصاد و ترقی مسائل زیست محیطی، افزایش سلامتی عمومی، تنوع مسکن و فراهم آوردن شیوه های حمل و نقل مختلف می انجامد و می تواند دسترسی را افزایش داده و به کاهش سفرها و در نتیجه کاهش ترافیک و آلودگی ها منجر می شود.

مزایای کالبدی و فضایی رشد هوشمند

رشد هوشمند به دنبال حذف اتومبيل نيست، اما در مقايسه با الگوي توسعه پراكنده ميزان اين نوع سفرها را به ازای هر نفر كاهش مي دهد. در اين راهبرد ميزان سفر با اتومبيل را از طريق مكانيزمهاي مشخصي كه ذيلاً اشاره مي شود، كاهش مي يابد:

-قرار دادن مردم در متن توسعه.

-اختلاط كاربري زمين.

-مديريت پاركينگ و اعمال عوارض براي پاركينگ كه به كاهش سفرهاي با اتومبيل، تشويق به استفاده از روش هاي جايگزين وكاهش ميز ان زمین های كفسازي شده جهت تسهيلات پاركينگ منجر مي شود.

-شبكه خيابانهاي مرتبط كه منجر به سهولت دسترسي مي شود.

-خيابانهايي با جذابيت و ايمني بالاتر و كاربري زمين مبتني بر پياده روي و تشويق سفر بدون استفاده از اتومبيل.

برنامه جامع رشد هوشمند كه از را هبردهايي موثر و كم هزينه استفاده مي كند، به كاهش كلي سفرهاي با اتومبيل به ازاي هر نفر مي انجامد.

پیامدهای رشد هوشمند شهری

1-کیفیت زندگی جامعه: یعنی رهبران جوامع، توسعه دهندگان حکومت های محلی باید تلاش کنند که توسعه جدید، به ترقی اقتصادی، محیطی، جوامع کمک نماید جوامع باید مکان هایی را بسازند که شرایط موجود در آن دلخواه مردم باشد، این گونه توسعه را رشد هوشمند شهری می نامند.

2- طراحی: با معرفی اصول طراحی ساختمان سبز و کارایی انرژی وآب، بالا بردن کیفیت هوا و کاربرد مصالح ساختمان رشد هوشمند جوامعی به وجود می آورد که مزایای محیطی، اقتصادی، اجتماعی و سلامتی برای ساکنان باشد.

3- اقتصاد: تمایل در اقتصاد جهانی و به وجود آوردن مکان هایی برای تبادل نظرها و گفتگوی ایده های اقتصادی.

4- محیط: جلوگیری از چالش های فعلی زیست محیطی و آلودگی آب وهوا، دسته بندی فعالیت دورتر نواحی محیطی.

5- سلامتی: شناسایی آلودگی و آلاینده های خانگی، امنیت عابر پیاده، همسایگی های قابل دسترس برای ساکنان.

6- مسکن: مسکن مسأله انتقادی از توسعه جوامع است، زیرا سهم زیادی از ساخت و توسعه های جدید را در بر می گیرد. مسکن یک عامل کلیدی است در تعیین دسترسی خانوارها به حمل ونقل، الگوهای سفر، دسترسی به خدمات آموزشی و مصرف بهینه انرژی و دیگر منابع طبیعی است.

7- حمل و نقل: فراهم آوردن امکان انتخا بیشتر برای مردم در مسکن، خرید، جوامع و حمل و نقل یک هدف کلیدی هوشمند است. یکی از مشکلات اساسی جوامع امروز ترافیک است، رشد هوشمند تا حدودی از این پدیده می کاهد.

انتقادهای وارد بر رشد هوشمند

برخی افراد انتقادهایی را بر الگوی رشد هوشمند وارد می کنند که در زیر برخی از این انتقادها و جواب هایی که به آن داده شده است، مورد بررسی قرار می گیرد:

1- مردم، پراكندگي و جوامع اتومبيل محور را ترجيح مي دهند: مردم توسعه پراكنده و جوامع اتومبيل محور همچنين شيوه هاي متنوع و جايگزين حمل و نقل را ترجيح مي دهند در واقع منتقدان بسياري از مزاياي رشد هوشمند مانند امكان پس اندازهاي مالي، افزايش تحركات فيزيكي افراد، پيوستگي جوامع و حفاظت از محيط زيست را در نظر نمي گيرند.

2- رشد هوشمند به افزايش ميزان مقررات و در نتيجه كاهش ميز ان آزادي افر اد منجرمي شود: مخالفان اظهار مي كنند رشد هوشمند باعث افزايش مقررات و به دنبال آن كاهش ميزان آزادي افراد مي گردد؛ اين در حالي است كه بسياري از راهبردهاي رشد هوشمند مقررات موجود را محدود كرده و بسياري از آزادي ها را سلب مي كند. از طرف ديگر رشد هوشمند با فعاليتهايي مانند ايجاد طرح هاي توسعه ي انعطاف پذير و دادن حق انتخاب به مردم براي برگزيدن نحوه انجام سفر به آزاديهاي فردي و اجتماعي منجر مي شود.

3- رشد هوشمند قدرت خريد مردم را پايين مي آورد: منتقدان معتقدند رشد هوشمند با كاهش نياز به زمين، هزينه هاي مسكن را افزايش مي دهد اما روش هاي مختلفي را كه رشد هوشمند براي كاهش هزينه خانواده ها به كار مي برد، ناديده مي گيرند.

4- رشد هوشمند به افزايش تراكم مي انجامد: منتقدان معتقدند رشد هوشمند تراكم ترافيك را افزايش مي دهد و به دنبال آن كيفيت سيستم حمل و نقل را پايين مي آورد؛ در حاليكه رشد هوشمند در كنار افزايش تراكم به افزايش قابليت دسترسي و موقعيت هاي متنوع جهت انجام سفر منجر مي شود. همچنين بايد در نظر داشت كه تراكم ترافيك به تنهايي شاخص مناسبي براي قضاوت در مورد كيفيت سيستم حمل و نقل نمي باشد.

5- هزينه هاي خدمات عمومي: اگرچه بسياري از مطالعات نشانگر كاهش هزينه توسعه و خدمات عمومي در جوامعي است كه از توصيه هاي رشد هوشمند استفاده مي نمايند، بسياري از منتقدان و اعتراض کنندگان اين حقيقت را ناديده گرفته و اظهار مي كنند "پراكندگي" تمامي اين خدمات را سبب مي شود.

6- توسعه اقتصادی: منتقدان ادعا مي كنند رشد هوشمند به اقتصاد ضربه مي زند. اما رشد هوشمند افزايش كارايي و بازدهي اقتصادي را در پي دارد؛ و با درآمدهاي بالا و رشد اقتصادي در ارتباط است. منتقدان بدون در نظر گرفتن محدوديت هاي موجود كه به"پراكندگي "ختم مي شود و سياست هاي رشد هوشمند براي حذف اين محدوديتها يعني دادن حق انتخاب به مردم، اقتصاد و برابري، سيستم اقتصادي مرسوم را كارآمد، عادلانه توصيف مي كنند.

توجه لازم کمتر مبذول شده است. یکی از مباحث مهم در خصوص ارتباط بین برنامه ریزی شهری و محیط زیست، الگوی یک شهر است. شهرها عمدتاً دارای اشکال متفاوتی اند، که همه آنها را می توان در دو تئوری(که از اواخر قرن بیستم به عنوان الترناتیوهای رقیب عمل کرده اند) بررسی کرد: یکی تئوری اسپرال شهری(به معنای تراکم کم و توسعه در حاشیه شهر) و دیگری تئوری شهر فشرده، که یکی از راهبردهای رشد هوشمند می باشد. بدیهی است که انتخاب هر یک از این الگوها هم در مدیریت و برنامه ریزی و هم در رسیدن یک شهر به پایداری نقش بسزایی دارد. اکنون این حقیقت پذیرفته شد است که میزان پایداری یک شهر با شکل، اندازه، تراکم و کاربری های آن مرتبط است. و چنانچه خواستار هرگونه پیشرفتی در پایداری شهری باشیم لازم است میان شکل شهر و برخی عناصر آن در تمام مقیاس های جغرافیایی ارتباط برقرار گردد. در این تحقیق دو تئوری رشد هوشمند و اسپرال شهری مورد بررسی و بحث قرار گرفت. از مقایسه شاخص های رشد هوشمند و اسپرال شهری با توسعه پایدار مشخص شد که اصول رشد هوشمند در مقایسه با پراکندگی شهری در جهت دستیابی به شهر پایدار منطقی تر می باشد. رشد هوشمند الگوی کاربری فشرده و مبتنی بر پیاده روی و دوچرخه سواری را مطرح می کند. رشد هوشمند برخورد اجتماعی برای توسعه روابط محله ای را ضروری و مهم می داند و برای دستیابی به این هدف، تأکید خود را بیشتر روی پیاده روی و ایجاد محیط قابل پیاده روی اعمال می سازد و از برنامه ریزی فضایی تقابل با پراکندگی استفاده می کند. در شهر فشرده به عنوان یکی از راهبردهای رشد هوشمند با کاهش فاصله فیزیکی نیاز به ترددهای شهری کاهش یافته و از آلودگی های ناشی از حمل و نقل اتومبیل ها کاسته می شود. استفاده بهینه از زمین های درون شهری، اراضی کشاورزی پیرامون شهرها را از دست اندازها و توسعه های شهری محفوظ می دارد. به طور کلی علی رغم انتخاب رشد هوشمند در برخی کشورها و موفقیت آن، استفاده از آن به عنوان راهبردی دراز مدت در ساماندهی و انتظام مناطق مختلف شهری کشورمان در شرایطی نتایج مطلوبی خواهد داشت. همچنین توجه به اصول رشد هوشمند در برنامه ریزی کشور و بهره برداری از آن در شرایط کنونی می تواند به ارتقای توسعه شهری کمک شایانی بکند.

*این گزارش چکیده ای از یک پژوهش علمی تحت عنوان «ایجاد شهر هوشمند، بستری بر انتظام فضایی شهرها» است که در اولین همایش بین المللی اقتصاد شهری ارائه شده است.

منبع: شهر فردا

ورود

شهر هوشمند

ارسال های توصیه شده

SH E I KH 18713

لینک به دیدگاه

SH E I KH 18713

لینک به دیدگاه

SH E I KH 18713

لینک به دیدگاه

SH E I KH 18713

لینک به دیدگاه

3lham 332

لینک به دیدگاه

sam arch 55879

لینک به دیدگاه

niyan.d 1473

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

Mohammad Aref 120452

لینک به دیدگاه

سایت نواندیشان

انجمن نواندیشان

جریان فعالیت های من

کسب درآمد کنید