جستجو در تالارهای گفتگو

در این قسمت به مرمت شهری و فعالیت های مربوط به آن و تعریف و اصطلاحات آن میپردازیم..... اصطلاحاتی شامل: بهسازی،بازسازی،نوسازی،مرمت،باززنده سازی وتعاریفی چون: سیستم،زیر سیستم،نگرش سیستمی،بافت تاریخی،بافت قدیم،ناحیه تاریخی،بافت پیرامونی،محله،بافت فرسوده و ....

سلام دوستان خسته نباشین ,این pdf توسط آقای فرخ زنوزی مربوط به دومین همایش بازسازی بافت های تاریخی ,فرسوده شهری وسکونتگاههای غیر رسمی مربوط به عودلاجان هستش [Hidden Content]

ساماندهی بافت فرسوده شهری نمونه موردی: شهر شیراز 1-12.pdf

تئوری منظر و نوسازی شهری طرح منظر شهری محله، راهکار تداوم هویت در روند نوسازی نویسنده: محمود تیموری (کارشناس ارشد معماری) چکیده سالها است که طرح های معمول توسعه شهری یعنی طرح جامع و طرح تفصیلی به علت نقایص متعدد در زمینه های مختلف از تئوری و مبانی نظری گرفته تا روش شناسی، تکنیک ها، عدم پیش بینی ساز و کارهای اجرا و تحقق پذیری در کشورهای مبدع آن ها، از دستور کار خارج شده است. ولی در کشور، به دلیل گوناگونی هنوز به قدرت و قوت خود از جایگاه مستحکم قانونی و ویژه ای برخوردار است. از جمله موارد ملموس ناکارآمدی طرح های جامع و تفصیلی بحث نوسازی بافت های فرسوده است؛ به طوری که ساز و کارهای معمول این طرح ها که برای بافت های متوسط شهری با شرایط خاصی قابل اجرا است، در بافت های فرسوده و تاریخی که شرایط کالبدی، اجتماعی و اقتصادی ویژه و پیچیده تری دارد، غیر قابل استفاده است. این ناکارآمدی از یک سو و لزوم تهیه طرح های قابل تحقق در بخش وسیعی از بافت های شهری کشور که تحت عنوان بافت فرسوده شناسایی شده بودند، از سوی دیگر، سبب شد تا با استفاده از بومی سازی تئوری "منظر" و نگرش سیستمی به شهر، "شرح خدمات منظر شهری محله" به عنوان طرح های موضعی نوسازی و احیای بافت های تاریخی و فرسوده تهیه و تدیون شود. این نوشتار به معرفی و بررسی ظهور "طرح منظر شهری محله" در ادبیات طرح های توسعه شهری، به ویژه طرح های نوسازی بافت های فرسوده می پردازد. واژگان کلیدی: منظر شهری، محله، نوسازی، بافت فرسوده، طرح جامع، طرح تفصیلی. :icon_gol: تئوری منظر و نوسازی شهری (خوب بخت).pdf

بافت های فرسوده در شهرهای ما با مسائلی چند بعدی و چند انضباطی و بسيار پيچيده مواجهند. با توجه به اين که عملاً دوازده سال است وارد مداخله در بافت های فرسوده شهرهای کشور شده ايم، تاکنون دستاوردهای قابل قبولی بدست نياورده ايم. نحوه برخورد با بافت های فرسوده در جبهه های گوناگون بايد همزمان عمل کرد. بدليل حجم عظيم بافت های فرسوده فرصت و زمان کافی نداريم. در اين رابطه چند کار اصلی را بايد توامان انجام دهيم: توجه به قوانين و مقررات در اين مقوله نیازمند به يک قانون جامع در نحوه مداخله در بافت های فرسوده شهرهای کشور هستيم که بايد توسط وزارت مسکن و با همکاری دستگاه های ديگر بويژه شهرداری ها اقدام گردد. قانون مذکور بايد در درون خود منعطف باشد. همچنين در اجرای اين قانون شورايی که اختيار تغيير و اصلاح موارد را داشته باشد، بايد شکل بگيرد و اين موضوعات را تکامل دهد. 12 عنوان بدون در نظر گرفتن تقدم و تأخر، مواردی هستند که می بايست برای تدوين قانون نحوه مداخله در بافت های فرسوده مورد توجه قرار گيرند: 1-ساختار مديريت و مداخله روش های آن 2-طراحی و برنامه ريزی فرآيندی 3-منابع مالی و فاينانس (مديريت منابع) 4-نحوه تملک و چگونگی فرآيند آن 5-نحوه برخورد با تاسيسات زيربنايی و زيرساخت ها (وضع موجود قبل از مداخله، دوران مداخله و بعد از مداخله) 6-اجرا و فرآيند و نحوه آن 7-تجربه جهانی و بومی کردن 8-مشارکت با تاکيد بر نقش محوری شهرداری ها 9-حفظ ارزش های ميراث فرهنگی و تاريخی 10- مسائل حقوقی- قضائی 11- فرهنگ سازی و بسترسازی اجتماعی 12- برنامه مالی- اقتصادی مداخله يا نگاه تراز صفر ايجاد مديريت ويژه در بطن کار ايجاد سازوکار مديريتی، برنامه ريزی، طراحی و هماهنگی بصورت تعاملی، جزء الزامات کار است. مقدم بودن ضمانت اجرايي به دليل اينکه کار مقياس محلی دارد، شهرداری و مديريت شهری بايد نقش محوری و اصلی داشته باشند. در واقع بايد محوريت و مديريت کلان اين کار با شهرداری و با مشارکت دستگاه ها و نهادهای ذيربط اعم از دولتی، عمومی، خصوصی و NGO انجام گيرد. امر بازسازی، بهسازی و نوسازی در بافت ها، مديريت جمعی و مشارکتی (با تاکيد بر مشارکت مردمی) را می طلبد و اين همان ضمانت اجرا است. مورد توجه قرار دادن انواع مداخله مداخله مستقيم يا بنيادی حتماً نيازمند منابع مالی، مديريت واحد و کار جدی است. مداخله مستقيم راه حل ساده ای نيست. تخريب کامل يک بافت هيچ وقت موفقيت آميز نبوده است. چرا که نه توان کف بر کردن و نوسازی کامل وجود دارد و نه می توان و صحيح است مردم را از محيط زندگی خود بيرون برانيم. اگر مداخله مستقيم انجام نشود، عملاً بازسازی و نوسازی در بافت صورت نمی پذيرد ولی اين مداخله بايد حداقل و در مقياس بسيار محدود و با رويکرد تحريک توسعه و بسترسازی برای کاراصلی با توانمندی مالی، مديريتی و اجرائی باشد. بسترسازی اين کار نيازمند يک سری گروه های بخش خصوصی توانمندی است که هم قدرت ارتباط با مردم و تعاملات اجتماعی و هم توانايی مالی، فنی- مهندسی و اجرايی را داشته باشند. با انگيزه های مادی، معنوی و اجتماعی بايد مداخله گران بخش خصوصی را تجهيز، توانمندو تشويق کرده و بکار گيريم و بر کار آنها نظارت کنيم. بزرگترين اشتباه سازمان هايي که مسئوليت امر مداخله در بافت های شهری را برعهده دارند، وارد شدن خود سازمان در امر مداخله است. در اين موضوع، مسئله سازماندهی و مديريت، مسئله مهمی در امر مداخله است. مديريت شهری و متوليان اين امر در شهرداری ها بايد شناخت کاملی از پديده داشته باشند. هر کس بدون تجربه موثر نمی تواند در اين امر موفق باشد. اين موضوع ديگر تحمل سعی و خطا ندارد، سال هاست در بافت های شهری به اشتباه رفته ايم، ديگر کافی است! تملک بزرگترين اشتباه تملک قبل از طرح و برنامه است. در واقع اول مديريت و سازماندهی، دوم طرح و برنامه و بعد تملک. تملک بايد همراه با برنامه های از پيش انديشيده شده باشد. در غير اين صورت مداخله با شکست مواجه می شود. جايگاه واژگان در امر مداخله برای مداخله در بافت ها عناوين بهسازی، بازسازی و نوسازی با تعريفی که شورای عالی شهرسازی و معماری مصوب کردند را نمی توانيم تعريف کامل و جامعی بدانيم. مداخله در بافت ها ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی و... و از جمله کالبدی دارند که رويکرد اصلی، توانمندسازی بافت شهری برای احياء زندگی پويا و بازگشت حيات شهری است که به مرور زمان آن را از دست داده اند و توانايی توسعه درون زا را ندارند، بايد در اينجا اصل بر مشارکت مردم و بر سپردن کار به دست مردم و ساکنان استوار باشد، مگر ضرورت بر انجام مداخله مستقيم باشد. واژه های تعيين شده، تعريف ناقصی دارند و زياد تاثيرگذار نيستند، بايد به اصول که همان توانمندسازی است، برگرديم. نحوه بسترسازی برای سرمايه گذاری بخش خصوصی مداخله در بافت ها بايد سودآور باشد. اين سود در درجه اول برای Developer و در درجه دوم برای مردم (ساکنان) بايد وجود داشته باشد تا انگيزه تحول و مداخله ايجاد شود. مديريت شهری و شهرداری ها، در بازتوليد نوسازی بافت های فرسوده شهری نبايد انتظار کسب درآمد از طريق ساخت و ساز در بافت ها را داشته باشند. مديريت شهری برد خود را در شهر بايد، نوسازی و احيای بافت های فرسوده بداند. سوبسيدهای دولت يکی ديگر از ابزارهای موثری است که می تواند در اين زمينه تاثيرگذار باشد. در اين رابطه مسئله مهم ديگر، باصطلاح تراز صفر در فرآيند مداخله در بافت ها است، از مداخله در بافت که به عمران و بهسازی می انجامد نبايد انتظار درآمدی برای شهرداری داشت وليکن با سوبسيدهايی که به جريان مالی ونقدينگی مورد نياز مداخله تزريق می شود بايد سعی در حصول تراز صفر داشته باشيم، نه چيزی بگيريم و نه چيزی بدهيم. سمانه کریمی-دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت شهری- دانشگاه علامه

چکیده: اگر شهرها به عنوان موجوداتي زنده در نظر گرفته شوند و اين گونه گفته شود كه اين موجود همواره نياز به تجديد حيات دارد سخن بيهوده اي بر زبان رانده نشده است. عامل زمان كه با گذشت خود رنگ كهنگي را بر هر عنصري مي زند بر شهرها نيز اثر كرده و اين موجود زنده را دستخوش تغييرات زيادي مي كند، به طوري كه نياز خواهد داشت بافت هاي فرسوده خود را با سلول هاي نو و تازه جايگزين سازد. ساختار هر شهر، بازتابي از ويژگي هاي فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي ساكنان آنهاست. بايد به اين مسأله توجه گردد كه مداخله در بافت هاي فرسوده شهري بيش از آنكه نتايج كالبدي داشته باشد، آثار اجتماعي به همراه دارد. با توجه به اين موضوع ضرورت درنظر گرفتن ابعاد اجتماعي در نوسازي پروژه هاي شهري بيش از پيش آشكار خواهد شد و اينكه بدون درنظر گرفتن اين بعد نه تنها پروژه هاي نوسازي به نتايج مطلوبي نخواهند رسيد، بلكه مي توانند آثار سوءاجتماعي نيز در پي داشته باشند. اگر نوسازي منجر به ارتقا كيفيت محيــط و سكونت اقشار مرفه در بافت و جابجايي ساكنان اصيل گردد، «اعيان سازي»ناميده مي شود كه برخي از انديشمندان آن را مثبت قلمداد كرده اند و برخي ديگر نتايج آن را منفي مي دانند. مشخصات مقاله:مقاله در 8 صفحه به قلم حامد مضطرزاده،وحيده حجتي، هنر ،شماره پياپي 184، ،سال شانزدهم،، شماره در سال 4، دي، 1392، صفحه 74-81 دانلود مقاله

لینک دانلود

فرسودگی در پهنه وسیعی از سطح تهران امروزه یکی از معضلات جدی پایتخت تلقی می گردد. جدیت آن از این روست که وقوع زلزله در تهران گریز ناپذیر بوده و نقطه اصلی آن هم در بافت های فرسوده شهری خواهد بود. ضمن آنکه فرسودگی در عین حال تبعات گسترده ای در حوزه اجتماعی، فرهنگی، و ... بر زندگی شهروندان دارد که می باید برای رفع آن چاره اندیشی گردد. از سوی دیگر مجموعه اقدامات انجام شده در این راستا قابل نقل و متأسفانه نقطه اتکای مثبتی فراروی مسئولین برای انجام اقدامات جدی در این زمینه قرار نمی دهد. این مقاله در صدد است ضمن تعمق در علل فرسودگی و پیامدهای ناشی از آن مجموعه اقدامات گذشته را نقد و با توجه به وضعیت موجود بافت های فرسوده شهر، راهبردهای کلان سازمان نوسازی شهری تهران را به عنوان متولی بافت های فرسوده شهری به دست دهد. کلمات کلیدی: بافت فرسوده، ساخت و ساز، نوسازی، سازمان نوسازی، شهر تهران، توسعه پایدار شهری، عدالت اجتماعی، الگوسازی نویسنده: علیرضا عندلیب دانلود مقاله

محلات نفرآباد و هاشم آباد، محلاتی مسکونی اند که در حدود 100 تا 150 سال پیش در جنوب شرقی حرم شکل گرفته است. در بافت کالبدی، به جز تعداد انگشت شماری از واحدهای مذهبی و مسکونی، بقیه پلاکها از ارزش تاریخی خاصی برخوردار نیستند. خانه ها اغلب یک اشوبه است و از مصالح بنایی ساخته شده اند. در برنامه های حرم حضرت عبدالعظیم (ع) دو ورودی عریض در شرق و جنوب حرم گشوده شده است. این محورها محدوده را کاملاً از بافت مسکونی همجوار خود جدا کرده است. مشکلات اساسی بافت شامل عدم نفوذپذیری و انزوای کامل آن توسط محورهای ورودی شرقی و جنوبی حرم است. ممنوعیت ساخت و ساز از سوی مدیریت شهری در 20 سال اخیر باعث رکود کامل نوسازی و به تبع آن فرسودگی شدید بافت کالبدی محدوده شده است. طرح توسعه حرم و بافت اطراف آن در قالب دو طرح، شامل طرح تفصیلی ورودی های جنوبی و شرقی حرم و نیز طرح تفصیلی محدوده جنوب شرقی حرم تهیه شده است؛ و علی رغم تهیه طرح توسعه و نوسازی حرم و بافت اطراف آن، به دلایلی چون کمبود بودجه، عدم رضایت ساکنین از واگذاری املاک خود و پیش بینی نشدن الزامات اقتصادی ساخت و ساز در محدوده - که تابعی از بازار مسکن در شهر تهران است - طرح به اجرا در نیامده و بافت همچنان در ممنوعیت ساخت و ساز درمانده است. تنها بخشی از طرح ورودی های حرم به مرحله اجرا رسیده است. با آغاز فعالیت های سازمان نوسازی شهر تهران و تعریفی جدید از طرح های نوسازی و بهسازی بافت فرسوده با عنوان طرح های منظر شهری، که تأکید بسزایی در بررسی مسایل اجتماعی و اقتصادی و به ویژه مکانیسم اجرای طرح داشته است، برای محدوده مسکونی جنوب شرقی حرم طرح منظر شهری تهیه شد. رویکرد نهایی طرح، رسیدن به فضای شهری با کیفیت است به گونه ای که در آن تعاملات شاخصه های اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و همجواری فضاهای شهری پیرامون لحاظ شده باشد. با توجه به خصوصیات بافت، رویکرد کلی طراحی این چنین تفسیر در روند طراحی اعمال شده است: 1- تعریف همجواری صحیح بافت با حرم حضرت عبدالعظیم (ع) 2- توجه به پهنه بندی کالبدی بافت 3- حفظ هویت مسکونی بافت و تقویت پیوندهای اجتماعی میان ساکنان 4- ایجاد فضاهای با کیفیت شهری با رعایت اصول شهرسازی 5- توجه به وضعیت اقتصادی ساکنین و نهادهای ذینفع و نحوه توزیع ارزش افزوده 6- برقراری رابطه ای منطقی و پویا میان بافت مسکونی محدوده با کانونهای عملکردی پیرامون کلمات کلیدی: بافت فرسوده، فضای شهری، مکانیسم اجرا، محله جنوب شرقی حرم حضرت عبدالعظیم (ع) نویسنده: مهندسین مشاور معماری و شهرسازی کوشا پایدار دانلود مقاله

تجربیات انجام گرفته در گام های گذشته طرح های منظر شهری با رویکرد مداخله مستقیم به صورت تملک، تجمیع متمرکز و تحقق پذیری در امر نوسازی را به تصوراتی که پیش بینی میشد به دنبال نداشت. این امر باعث گردید که به بازنگری نتایج طرح های منظر شهری گام های قبلی در جهت تحقق پذیری امر نوسازی پرداخته و لزوم تغییراتی در رویکرد و شرح خدمات طرح منظر شهری محلات واقع در بافت های فرسوده احساس شود. در این مقاله، بخش اول این تغییرات در قالب بیانیه ای به عنوان دستورالعمل تهیه و بررسی طرح های منظر شهری محلات فرسوده شهر تهران با رویکرد تحقق پذیری طرح ها جمع بندی و ارائه می شود. کلمات کلیدی: نوسازی، تحقق پذیری، مداخله، طرح منظر شهری نویسنده: مجتبی قدیری دانلود مقاله

نوسازی بافت های فرسوده شهری با توجه به اهمیت آن در ارتقا کیفیت زندگی ساکنان شهر از یکسو و بازتولید ارزش های اقتصادی برای پیشبرد اهداف توسعه ای جامعه از سویی دیگر توجه مدیران و پژوهشگران عرصه شهری را به خود جلب کرده است. این امر نه تنها در کشورهای در حال توسعه بلکه در کشورهای توسعه یافته نیز به عنوان یکی از اهداف حوزه مدیریت شهری قرار گرفته است. در این میان طیف گسترده ای از اندیشه های راهبردی و اجرایی جهت تحقق فرآیند نوسازی مورد تجربه قرار گرفته است که شاکله اصی رویکردهای نوین بر ایجاد و تقویت بسترهای توسعه ای در مقیاس محلی و بر پایه مشارکت های درون زای مردمی استوار است. در ایران نیز طی دهه گذشته تجارب متفاوتی مدنظر قرار گرفته است که در مواردی با تخریب و بازسازی کامل و در دیگر موارد بر بهسازی و ساماندهی فضاهای فرسوده استوار بوده است. نتایج مطالعات نشان می دهد که برنامه های نوسازی به اتخاذ رویکردی چندجانبه احتیاج دارند. رویکردهای کالبدمحور که در پی اجرای استانداردهای شهری در محلات، محرک اولیه نوسازی هستند ولی به الزامات اجتماعی - اقتصادی توجهی ندارند نمی توانند در دستیابی به اهداف توسعه ای خود به صورت پایدار و همه جانبه موفق باشند. اهمیت توجه به مواردی نظیر توجه به نظرات ساکنین محله و افزایش ظرفیت های اجتماعی و نهادی آنها، توجه به ابعاد اقتصادی و ارتقاء ظرفیت های اقتصادی محله، توجه به فرآیندهای اجرایی و پیوند طرح با واقعیت و زمینه های اجرایی و در نهایت تحریک مردم ساکن و گروه های ذینفع و ذی نفوذ برای ارتقاء شرایط محیطی مواردی هستند که در برنامه اقدام، با توجه به مطالعات انجام شده در محله خانی آباد و برگزاری نشست های گروهی، به آن اشاره گردیده است. انجام پاره ای از اقدامات کالبدی در تقویت شاخص های هویتی، بهبود مرکزیت های مکانی و اجتماعی، بهبود شبکه های دسترسی و الگوهای تجمیع و یکپارچه سازی قطعات از جمله اقدامات منتج از فرآیند مطالعاتی انجام شده به شمار می رود. کلمات کلیدی: بافت فرسوده، نوسازی شهری، برنامه ریزی وطراحی مشارکتی، پتانسیل های اجتماعی و اقتصادی نویسنده: مهندسان مشاور دیارگاه شهر دانلود مقاله

نیاز به مسکن در تمامی دوران ها جزو ملزومات اصلی زندگی بشر بوده است و در اصل 31 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز ، داشتن مسکن متنایب با نیاز حق هر فرد و خانوار ایرانی به حساب آمده است . و دولت موظف است با رعایت اولیت اقشار کم در آمد و نیازمند زمینه ی اجرای این اصل را فراهم سازد. با توجه به جوان بودن جمعیت کشور و تقاضای انباشته شده ی سال های گذشته و با استناد به سند چشم انداز از افق 1404 زمانی کشور در حوزه ی مسکن به توسعه یافتگی دست می یابد که شاخص تراکم خانوار در واحد مسکونی به یک رسیده و هر خانوار ایرانی دارای یک مسکن باشد . خوب زیستن و بهتر زیستن جمعیت ها وملت ها در فضاهای قابل سکونت جهان بستگی به برخورداری از محیط مساعدی دارند که درآن فرد فرد انسان می توانند بر حسب خواسته ها وسلیقه های شخصی خود به میزانی کمتر یا بیشتر از آن چه مجموعه ی مقررات ومحدودیت های ثبت شده یا ضمنی و اداب ورسوم رایج مکن می سازد ،از موقعیت هایی که در طبیعت در اختیار آنان گذاشته بهره مند شوند. ریشه های ذاتی و غریزی گرایش های فرد در دسترس و بهره وری از شرایطی هرچه بهتر از یک سو به عنوان خصلت اولیه ی موجودات زنده در طبیعت جستجو میشود و از سوی دیگر در پیوستگی ممتد با آن چه ساخته و پرداخته ی محیط فرهنگی ومدنی افراد است در چهارچوب شالوده های محیط اجتماعی قابل بازشناسی است . رشد شهرهای جدید در بطن خود مقارن با فرسودگی ساختمان ها و بالا رفتن عمر آن هاست . دراین میان علاوه بر تأثیر بصری نامطلوب بافت های کهنه و فرسوده ،کاهش ضریب مقاومت در برابر بلایای طبیعی و همچنین مقاومت شدید این بافت ها در به جریان درآمدن خدمات شهری سبب شده بخش عمده ای از فضای شهری که از نظر فرهنگی- تاریخی باید به نوعی ما را به گذشته مرتبط نماید و حلقه ی اتصال ما به هویت مان باشد عملاً به معضلی برای شهر های بزرگ یا در حال پیشرفت تبدیل شده است . كارشناسان بر این باورند كه وجود بافت های فرسوده و سكونتگاه های غیرمجاز در كشور، یكی از بیماری های شهری است كه از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، بهداشتی، فرهنگی و امنیتی بسیاری از ناهنجاری های موجود كشور را در دل خود نهفته دارد و برای حل این گونه معضلات و تامین امنیت جانی شهروندان در مقابل ساخت و سازهای بی كیفیت، قدیمی و فرسوده باید این مناطق بهسازی و نوسازی شود. براساس گزارش های رسمی تاكنون ۱۱۲ هزار هكتار بافت فرسوده و سكونتگاه غیررسمی در كشور شناسایی شده است كه از این میزان ۶۵ هزار هكتار مربوط به بافت فرسوده و مابقی مربوط به سكونتگاه های غیررسمی در كشور است و نزدیك به ۹ میلیون نفر در بافت های فرسوده شهری در سطح كشور سكونت دارند. نویسنده: مظهر احمدی دانلود مقاله

زیباسازی و چهره آرایی شهر بعد از ارائه خدمات شهری، چشمگیرترین فعالیت شهرداری است. رنگ آمیزی متنوع و مدام مبلمان و المان های شهری، آراستن شهر به نور چراغ های رنگی، طرح های نقاشی شده بر دیوارها، مجسمه های نصب شده در میدان ها، تنها بخشی از کارها و نمود زیباسازی در شهر هستند. با نگاهی درست به حال و هوای ظاهری یک منطقه در یک سال گذشته، به تغییرات بسیاری در محیط شهری می توان اشاره کرد. این دگرگونی ها مرهون تلاش، کار و ایده های خوب مهندس ایرج بلوری رئیس اداره زیباسازی و همکارانش است. مهندس بلوری ایده های بسیاری برای آراستن و آرام کردن فضاهای منطقه دارد، اما بافت فرسوده و محیط تنگ فضای درونی آن اجازه کار زیاد به او نمی دهد. مقاله زیر گفتگویی با وی درباره نگاهش به زیباسازی شهر و دغدغه هایش برای منطقه می باشد. دانلود مقاله

مناطق- خطر بافت فرسوده بعضي از محله‌هايمان هر لحظه بيشتر مي‌شود و دست آخر به دردسرمان مي‌اندازد. دير يا زود دارد، اما از همين حالا پيداست كه سوخت و سوز ندارد. اين درست كه گمانه‌زني‌هايمان به جايي قد نمي‌دهد و نمي‌دانيم آخرش چه خواهد شد، ولي همگي مي‌دانيم اين خانه‌ها بايد بميرند و از خاكسترشان كاشانه‌اي قرص و محكم در محله‌هاي قديمي‌مان بنا شوند. انگار يك لجبازي به جان در و ديوار منطقه‌مان افتاده و بي‌دليل در اين سال‌ها براي خودش كش آمده تا شكل و شمايل بعضي از محله‌هايمان را تيره و تارتر از همسايه‌هايش كند. يادآوري خاطرات غبارگرفته و قديمي هميشه شورانگيز است، ولي حالا اين نوستالژي محله‌هاي قديمي‌منطقه خطرناك به نظر مي‌رسد. محدوده شرقي منطقه را يكي از محله‌هاي تهران به نام صفا تشكيل مي‌دهند. «رحمت‌الله اطلسي» يكي از اعضاي شوراياري اين محله وقتي از سوژه‌مان خبردار مي‌شود به ما فرصت سؤال پرسيدن را هم نمي‌دهد: «خانه‌هاي فرسوده محدوده، محله را از قيافه در آورده‌اند. زندگي در آنها با خطر و اضطراب هم محلي‌هايمان همراه است. آنها از اين موضوع كه خانه‌هايشان امن نيست آگاهي دارند و دلشان مي‌خواهد كه املاكشان را بفروشند، ولي با پولي كه گيرشان مي‌آيد، در حاشيه‌هاي اطراف پايتخت هم نمي‌توانند صاحب خانه شوند.» اين شورايار به بعضي از مشكلات ريز و درشت شهروندان ساكن در بافت فرسوده محله صفا اشاره مي‌كند: «معابر كم عرض هم خودروها و هم عابران پياده را دچار دردسر كرده است. در بعضي از معابر پياده، وجود تيرچراغ برق حتي مانع از‌ تردد راحت شهروندان مي‌شود. ارائه خدمات شهري در بعضي نقاط اين بافت هم كه تقريباً غيرممكن است. البته خوشبختانه شهرداري طرحي به نام خانه به خانه را قرار است در محله صفا اجرا كند كه اميدوارم راهكار مناسبي براي رهايي از اين فرسودگي باشد.» او به خوبي مي‌داند كه بودجه شهرداري هم محدوديت دارد و اين طرح يك شبه تحقق پيدا نمي‌كند: «ما انتظار نداريم كه مشكلمان يك شبه حل شود، ولي شهرداري از همين حالا بايد آرام آرام شهروندان را راضي كند كه خانه‌هايشان را بكوبد و آنها را مقابل زلزله و ديگر خطرها مقاوم كنند.» راه زياد تا حل مشكل وقتي از «ابراهيم قاسمي‌نيا» شورايار محله سرخه‌حصار مي‌پرسيم كه چند درصد محدوده تان فرسوده است، مي‌خندد و مي‌گويد: «صد در صد.» اولش فكر مي‌كنيم كه اغراق مي‌كند، ولي وقتي به ياد در و ديوارهاي اين محله و قدمتش افتاديم حق را به اين شورايار داديم. او معتقد است كه عمده خانه‌هاي اين محله به شكل روستايي و فرسوده است: «بيشتر ساكنان اين محله داراي املاك فرسوده‌اند. به دليل شكل و بافت معابر و كوچه‌هاي تنگ و باريك، خدمات‌رساني شهري به اين محله آن طور كه بايد باشد نيست. ساكنان اين كوچه‌ها با مشكلات زيادي دست و پنجه نرم مي‌كنند. آنها از حق طبيعي خودشان كه داشتن آرامش است به دليل فرسوده بودن بافت محله‌شان محرومند و اين به دور از انصاف است.» «قاسمي نيا» از زماني كه شورايار شده، در تلاش براي حل اين معضل است و اعتراف مي‌كند تا حل مشكل بافت فرسوده راه زيادي باقي است: «اگر مسئولان ديگر سازمان‌ها و نهادها با شهرداري همكاري‌ كنند، بي‌شك مردم هم پاسخ اين عملكرد‌هاي مثبت را به خوبي مي‌دهند. همه بايد همكاري كنند تا اين معضل بزرگ ريشه كن شود.» مشكلات محله قديمي حرف‌هاي «حسن كاوند» شورايار محله دهقان آنقدر تلخند كه عمق ماجرا را براحتي نشانمان مي‌دهند. فكر مي‌كرديم كه بافت فرسوده محله دهقان از اوضاع بهتري نسبت به محله صفا برخوردار است، ولي كاوند مي‌گويد: «كوچه‌هاي تنگ و باريك امان شهروندان را بريده‌اند. زلزله بسيار خفيف چند هفته قبل حسابي شهروندان اينجا را به وحشت انداخت. باور كنيد اگر زلزله‌اي در تهران بيايد، بعضي نقاط محله دهقان با خاك يكسان مي‌شود، چون اين محله يكي از قديمي‌ترين محله‌هاي پايتخت است و قدمتي طولاني دارد.» او «دهقان» را محله‌اي بدون امكانات رفاهي مانند فضاي سبز، اماكن ورزشي و غيره معرفي مي‌كند و معتقد است كه اگر مسئولان هر چه زودتر فكري به حال و روز اين محله نكنند، از اين پس شهروندان بايد آماده شنيدن خبرهاي ناگواري باشند: «خانه‌هاي فرسوده را بايد هرچه سريع‌تر تخريب كنند تا جايشان را خانه‌هاي زيبا و مقاوم بگيرند. با اين اقدام آرامش و زيبايي به محله قديمي‌ دهقان تقديم مي‌شود.« همشهري محله - 13