رفتن به مطلب

آموزش احداث گلخانه پرورش و تولید خیار


masi eng

ارسال های توصیه شده

گیاهشناسی خیار :

 

اصل وقدمت گیاه :

اصل این گیاه نیز مانند دیگرگیاهان خانواده كدوئیان از جنوب شرق آسیا می باشد یعنی درهندوستان وچین جنوبی و مركزی كاشت خیار از 3 تا 4 هزار سال قبل معمول بوده است .

مشخصات گیاه شناسی بوته خیار :

 

بوته خیار گیاهی است یكساله از خانواده كدوئیان و نام علمی آن كوكومیس ساتیووس می باشد .برگ بوته خیار نسبتا كوچك و رنگ آن سبز روشن است. بریدگیهای كم عمق برگ خیار را به پنج قسمت یا لوب مثلثی شكل تقسیم می كند و قسمت وسط دارای نوك تیزی می باشد. گلها نر یا ماده هستند كه روی یك پایه قرار دارند یعنی گیاه خیار یك پایه است.تعداد گلهای نر همیشه زیادتر از گلهای ماده بوده و قبل از گلهای ماده ظاهر می شود . طول عمر بوته خیار كوتاهتر از طول عمر سایر گیاهان این خانواده بوده و احتیاج آن به گرما نیز كمتر می باشد به حدی كه پاره ای از متخصصین آن را بین گیاهان فصل خنك قرار می دهند در عمل هم خیار میوه بهار و پاییز است مخصوصا در نواحی گرم كه بوته خیار در تابستان خشك شده از بین می رود . تمام انواع خیار دارای هفت جفت كروموزوم می باشد .

 

در خیارهای اصلاح شده و مخصوص كشت در گلخانه ، بوته های خیار تولید گلهای ماده می نماید و این ارقام به نام ماده گل معروف می باشند . به دلیل ماده گل بودن این ارقام راندمان در بوته ها نسبت به انواع یك پایه ای كه دارای گله های نر و ماده بر روی یك بوته می باشد بسیار بالا می باشد .

 

 

 

مشخصات بذر خیار گلخانه ای:

 

 

برای پرورش خیار در

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
صرفاً باید از بذور پارتنوکارپیک استفاده کرد و از کاشت بذور معمولی در گلخانه اجتناب کرد. لازم به ذکر می باشد که پارتنوکارپیکی عبارت است از تشکیل و رشد میوه بدون تلقیح تخمکها. این پدیده به نحوی گسترده در سبزیجات خانواده کدوئیان بخصوص خیار بروز میکند. در واریته های معمولی گلهای نر و ماده جدا از هم بوده و گلهای نر زودتر از گلهای ماده ظاهر می گردند. ولی در عوض واریته های پارتنوکارپیک گل نر وجود نداشته و گلهای ماده بدون عمل گرده افشانی و لقاح تولید میوه میکند.در این نوع خیار نیازی به گرده افشانی نیست و میوه بصورت پارتنوکارپیک تشکیل می شود، لذا چنانچه حشراتی از بیرون گلخانه گرده گل بوته دیگر خیارهای هوایی را به روی گل ماده بوته خیار داخل گلخانه بنشانند خیار تولیدی از کیفیت ظاهری پائین تر برخوردار خواهد بود.

 

 

 

در بعضی از واریته های خیار داربستی طول میوه ممکن تا 50 cm برسد که با توجه به ذائقه و بازارپسندی مصرف کنندگان ایرانی هم اکنون واریته هایی کشت می گردد که طول میوه آنها حداکثر به 30 cm برسد. میوه این نوع خیار دارای پوستی خوراکی، بدون تخم و بدون ایجاد نفخ میباشد. بذر خیار گلخانه ای معمولاً با روشهای علمی و بسیار پرهزینه ژنتیکی تولید می شود و به همین دلیل قیمت آن بسیار گران بوده و بصورت عددی بفروش می رسد. این بذرها در هوای آزاد بخوبی نمی تواند بخوبی گلخانه میوه تولید کند زیرا در اثر تلقیح با گرده سایر ارقام، تولیدی یکنواخت نداشته و میوه آن از شکل اصلی خود خارج شده و بدفرم و بدشکل می شود.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
پارتنوکارپیک دارای ارقام متعددی است که بسیاری از آنها فاقد شکل و رنگ و اندازه مورد پسند بازار ایران است. بنابراین از بین واریته های متعددی که به بازار عرضه می شوند باید انواعی را که برای کاشت در ایران مناسبند انتخاب نمود. واریته هایی از قبیل دومینوس جی.آر.اس، دومینوس جی.آر.اچ، هیلارس ، سینا، بیلانکو، خیار دولاب و خیار اصفهان در ایران نتایج چشمگیر و مرغوبیت بی سابقه ای نشان داده اند. چند واریته از خیارهای بلند اروپایی مانند سندرا نیز در ایران آزمایش شده که طول آنها به 35-40 cm میرسد. اگرچه بذر پارتنوکارپیک بسیار گران بوده و هزینه کاشت و نگهداری نسبتاً بالایی دارد ولی با توجه به عملکرد بالا و قیمت گران خیار گلخانه ای، نه تنها این هزینه ها جبران می شوند بلکه سود سرشاری هم نصیب تولید کنندگان می گردد.

 

 

 

برای انتخاب بذر خیار درختی بهتر است از بذرهایی استفاده گردد که بیش از 6 ماه از تولید آنها گذشته باشد زیرا بذر خیار دوره خواب کوتاهی دارد که در آن ایام ممکن است جوانه نزند، ضمن اینکه گذشت بیش از دو سال نیز از نظر قوه نامیه مناسب نمی باشد. تلخی موجود در میوه های خیار در اثر ماده ای بنام کوکوربیتاسین که در ته آنها وجود دارد و در ریشه ساخته می شود اما در خیارهای هیبرید گلخانه ای دیده نشده و یا خیلی به ندرت اتفاق افتاده است.

 

 

دانیتو بذری تک گل و رویال بذری چند گل است که قابل کاشت در اکثر فصول سال است.

 

 

 

نسیم فقط برای کاشت در تابستان و مناطق گرم کشور مثل یزد قابل استفاده است این بذر بذری پر گل و کم برگ است.

لینک به دیدگاه

مراحل مختلف کشت خیار درختی:

 

 

انتخاب زمان کشت

 

 

 

قبل از هر اقدامی در مورد

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
خیار ابتدا بهتر است اطلاعاتی از قبیل آمار هواشناسی منطقه نظرات و تجربیات مهندسین کشاورزی و کشاورزان با تجربه و مهمترین مورد قیمت این محصول در بازار کسب کرده و آنگاه زمان کشت را انتخاب نمایید زیرا زمان کشت در بهره برداری محصول تاثیر مستقیم داشته و باعث بالا رفتن روحیه کار و تلاش می گردد.

مثلا در مناطق جنوبی کشور زمان کشت از اوائل مهرماه شروع می شود و در خرداد ماه سال بعد برداشت محصول پایان می یابد. و در مناطق شمالی و مرکزی کشور که در آذر ماه و دی ماه دارای هوای ابری و سرد می باشند زمان کشت را به نحوی انتخاب می کنند که این زمان یا آخر فصل برداشت و یا آغاز کشت باشد به طور کلی زمان هایی که شرایط جوی نامساعد است باید از دوره کشت حذف گردد و اگر چنین کاری صورت نگیرد و زمانهای نامساعد در میان زمان برداشت قرار گیرد کشت با مشکلات عدیده ای روبرو می شود

 

 

انتخاب بذر

بعد از انتخاب زمان کشت باید بذر مناسب و خوبی انتخاب کنیم که بر اساس تقسیم بندی مناسب صورت می گیرد اقلیم

 

 

مثلا برای مناطق جنوبی که زمان کشت از اوائل مهرماه شروع می شود و تا آخر خرداد سال بعد می توان برداشت محصول داشت و یا مناطق شمالی و مرکزی که کار کشت از اوائل دی ماه شروع می شود بذرهای تک گل پیشنهاد می شود که دارای برگ های کوچک و مقاوم به سرما بوده و جهت دوره های طولانی مناسب می باشد ولی در اقلیم های که دو فصل کشت دارند بهتر است از واریته های پرگل که محصول زیادی در زمان کوتاه دارنداستفاده گردد

 

 

شایان ذکر است که بسیاری از کشاورزان بدون توجه به نوع واریته و زمان کشت آن و تنها به علت پر گل بودن آن اقدام به کشت در فصولی می نمایند که مناسب حال آن بذر نیست در نتیجه با مشکلاتی مواجه می شوند که برای آنها اندکی ناشناخته و غریب می نماید.کشاورزانی که آشنایی با خواص واریته های مختلف ندارند اشتباه عمده ای را مرتکب می شوند و آن این است که واریته های پر گلی را که برای فصول بهاره کشت اند و محصول خوب و زیادی برداشت کرده اند مجددا برای کشت پائیزه انتخاب نموده میكنند

 

 

با شروع فصل سرما و کوتاه شدن طول روز تعداد زیادی میوه های کوچک در هر بوته مشاهده می کنند که به علت ریز ماندن میوه ها بر روی ساقه محصولی برداشت نمی کنند و با تصوراتی که دارند کود و سم را به گیاه تحمیل می کنند در حالی که بذر های تک گل بوده و از آن میوه کمتری مشاهده می کنند اما محصول بیشتری برداشت می شود.

 

نحوه کشت:

 

 

پس از انتخاب بذر باید فکر نحوه کشت باشیم به طور کلی در مقابل ما دو راه برای کشت بذر قرار دارد. یکی کشت مستقیم و کشت به صورت خزانه که از این دو راه به خاطر صرفه جویی در استفاده از امکانات گلخانه ای و مراقبت بیشتر و بهتر تا جوانه زدن از کشت در خزانه بهره گیری کرد

 

 

برای کشت مستقیم زمین باید رطوبت کافی داشته و به اصطلاح گاورو باشد و بهتر است زیر و روی بذر به مقدار مورد نیاز بیته موس ریخته شود

 

 

بهترین خاک برای کشت در گلدانهای نشاء ماده ای طبیعی به نام بیته موس می باشد که در بازار انواع خارجی و ایرانی آن یافت می شود

 

 

اگر محل قرار گرفتن سینی نشاء داراینور و رطوبت کافی وجود داشته باشد پس از ۴ تا ۸ روز بذر جوانه می زند و چنانچه شرایط مناسب نبوده و عوامل نور و گرما و رطوبت به صورت دلخواه نباشد اولا در زمان جوانه زنی تاخیر ایجاد می شود و ثانیا در جریان رشد گیاه نیز اختلالاتی پدیدار خواهد شد

 

 

توصیه می شود این نوع بذرها را به علت گرانی آنها ۴۸ساعت قبل از کاشت در زمین و یا گلدان در یک پارچه نخی و یا پنبه ای نگهداری کرد

 

باید دقت کرد قبل از این کار بذرها ابتدا در آب ولرم خیسانده شوند از طرفی باید مراقبت های لازم را به عمل آورد تا گیاه جوان بدون آفت و بیماری به زمین منتقل شود

 

 

 

تهیه زمین:

 

 

 

تهیه زمین به نجو مطلوب برای کشت بذر اهمیت دارد. زمین خیار باید با شخم عمیق برگردانده شود و همانطوریکه در مبحث کوددهی قبل از کاشت توضیح داده شد با کودهای لازم تقویت شود.

بوته های خیار را می توان یک ردیفه و یا دو ردیفه کاشت ولی کشت دو ردیفه متداول تر است. فواصل بین ردیفها و بوته ها به عوامل زیادی از قبیل عرض گلخانه، محل تیرکها و ستونها و... بستگی دارد. ولی در نهایت باید فواصل را طوری تنظیم کرد که تراکم در واحد سطح از حد معینی تجاوز نکند در غیراینصورت بروز انواع بیماریها و کمبودها در اثر انبوه بودن شاخ و برگ اجتناب ناپذیر است. چراکه با افزایش شاخ و برگ، دریافت نور برای تمام بوته ها یکسان نخواهد بود. معمولاً فواصل را طوری تعیین می کنند که تراکم متوسط بوته ها 2.5-3 بوته در متر مربع باشد. البته خیارهای بلند اروپایی حدود 1.5-2 بوته در متر مربع هم کافی است.

 

 

 

كشت و تعیین فواصل

 

تولید نشاء :

 

بالا بودن قیمت بذور هیبرید سبزی و صیفی به دلیل دارا بودن كیفیت بالا،امكان استفاده از روشهای سنتی در كشت این بذور را غیر ممكن می سازد.كشورهای پیشرفته بذور F1 تولید و به كشورهای دیگر صادر می نمایند . در مورد خیار پس از تهیه بذور دورگ می توان اقدام به كشت بذر و سپس استفاده از نشای آن نمود .

 

فواصل كشت :

 

بسیاری از پرورش دهندگان تصور می كنند با افزایش تعداد بوته در واحد سطح ، قادر به برداشت محصول بیشتری خواهند بود ولی اشتباه می نمایند زیرا نه تنها امكان برداشت بیشتر محصول میسر نیست بلكه عملیات نگهداری كندتر و امكان بروز بیماریها بیشتر خواهد شد .

 

در هر حال تراكم كشت بستگی به عواملی مانند نوع خاك و زمان كشت دارد ، در خاك قوی ، كشت تابستانه كه شاخ و برگ گیاهان بیشتر از حد معمول از نرمال است تراكم بوته كمتر خواهد بود . ولی در كشت زمستانه و خاك سبك این تراكم می تواند كمی بیشتر شود كه متوسط پیشنهادی بین 2 تا 5/2 بوته در متر مربع خواهد بود ، بدین ترتیب كه به ازای هر سه خط كش با فاصله 70 سانتی متر، یك راهرو دسترسی یك متری باید در نظر گرفت.

 

فواصل کاشت:

 

 

فواصل کاشت در سیستم آبیاری جوی و پشته: عرض جوی 40-50cm و عرض پشته حدود 100cm است. بوته ها در دو طرف جوی و 5cm دورتر از لبه جوی کشت می شوند.با توجه به فواصل گفته شده، فاصله ردیفها در دو طرف جوی 50-60cm و در دو طرف پشته 90cm خواهد بود. فاصله بوته ها در روی هر ردیف 40cm میباشد.

 

 

 

باید دقت کرد که فاصله ردیفها در دو طرف پشته ها از 90 cm کمتر نشود. زیرا در غیر اینصورت نور کافی به بوته ها نمی رسد و رفت و آمد مشکل میشود.

 

 

 

فواصل کاشت در سیستم آبیاری قطره ای: در آبیاری قطره ای جوی وجود ندارد و بجای آن یک لوله پلاستیکی که در فواصل معینی دارای سوراخ می باشد برای آبیاری استفاده می شود. ردیفهای خیار در دو طرف لوله آبیاری قطره ای بفاصله 50-60 cm کاشته میشوند و از این دو ردیف تا دو ردیف بعدی90cm فاصله منظور می شود. در آبیاری قطره ای بجای جوی از یک نوار برجسته خاک که سطح آن حدود 6-10 cm از سطح پشته بالاتر است ایجد می شود و لوله آبیاری در وسط این نوار خاک قرار می گیرد. عرض نوار خاک برجسته حدود 70 cm است و بوته ها از هر طرف 10 cm داخل نوار گذاشته میشوند.

 

 

 

البته فواصل گفته شده همیشه ثابت نیستند و در نقاط مختلف بنابر نظر کارشناسان و تولید کنندگان ممکن است تغییراتی داشته باشند. اکثراً تصور میشود که هر چه تعداد بوته خیار در واحد سطح بیشتر باشد میزان محصول نیز به همان نسبت افزایش می یابد. البته این رابطه تا حد معینی درست است ولی همانطوریکه قبلاً هم گفته شد چنانچه تعداد بوته ها از حد مطلوب بیشتر شود انبوهی شاخ و برگ مانع رسیدن نور شده و موجب کاهش کیفیت میوه و توسعه بیماریها می گردد و در ضمن در مقدار برداشت نیز تأثیر می گذارد.

در کشت پائیزه که به علت در پیش بودن

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
رشد بوته نسبتاً محدود است توصیه می شود که تراکم بوته را 10% بیشتر می گیرند و در کشت بهاره که هوا رو به گرمی می رود و بوته ها رشد بهتری دارند تراکم مناسب 10% کمتر از حد متوسط می باشد.

 

 

 

 

پوشش خاک:

 

 

 

در آبیاری قطره ای روی خاک را با یک لایه پلاستیک (پلی اتیلن) می پوشانند و دو طرف نوار پلاستیک را حدود 10 cm زیر خاک می کنند. سپس در محل کاشت بذر روی پلاستیک یک بریدگی مثلثی شکل ایجاد کرده بذر را زیر بریدگی می کارند. بوته خیار بعد از سبز شدن از محل بریدگی پلاستیک خارج می شود و بقیه قسمتهای خاک زیر پوشش پلاستیک محفوظ می ماند. پوشش پلاستیک شفاف معمولی باعث حفظ رطوبت و حرارت خاک می شود. در شرایط عادی درجه حرارت خاک زیر پوشش بطور متوسط 4-5° c از خاک بدون پوشش بیشتر است. در نتیجه ریشه ها بهتر رشد کرده و نمو خیار تسریع می کنند.درصورتیکه از نوار پلاستیک مشکی یا قهوه ای رنگ برای پوشش پشته ها استفاده شود از رشد علفهای هرز نیز جلوگیری شده و هزینه وجین بطور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد.

 

 

بستن بوته :

 

با ظهور 4 برگ حقیقی گیاه ، ساقه باید به نخهای آویزان شده از سقف بسته شود ، بوته ها در یك جهت به دور نخ كنفی پیچانده شده و هر چند روز یكبار تجدید خواهند شد ، در غیر اینصورت ساقه خم شده و پس از زمانی كوتاه برگرداندن مجدد آن باعث خسارت به قسمتهای میوه دهنده انتهایی گیاه خواهد شد .

 

هرس بوته های خیار :

 

حذف شاخه های اضافه به بوته اجازه رشد طولی و تولید میوه هرچه نزدیكتر به ساقه اصلی را داده ، بعلاوه تهویه و برداشت را تسهیل می نماید .

 

هرس شامل قطع كلیه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
های فرعی كه بین برگ و ساقه اصلی رشد می نماید تا ارتفاع 40-35 سانتی متری از محل یقه و بعذاً قطع جوانه انتهایی این شاخه ها بعد از ظهور دو برگ می باشد ، زیرا كه میوه های تحتانی دارای كیفیت مناسب نبوده و با خاك و گل در تماس خواهند بود ، در مورد بخش دوم هرس لازم به ذكر است كه میوه های نزدیك ساقه اصلی دارای كیفیتی مناسبتر از میوه های ساقه فرعی بوده ، بنابراین با این روش عملاً سعی شده كه میوه مرغوبتری تولید شود .

 

هرس بعدی شامل قطع برگ های زرد شده ابتدایی بوته هایی است كه تولید را به پایان رسانده و در تغذیه گیاه اثر ندارند، ولی باید توجه داشت كه هرس برگ و شاخه های فرعی نمی تواند یكباره انجام گیرد و باید به تدریج و در طول رشد گیاه قسمت های اضافی را حذف نموده ، در غیر اینصورت پس از چند هفته اگر یكباره ساقه و برگ های اضافی حذف شوند،به بوته شوك وارد شده و قادر به عرضه میوه مناسب نخواهد شد .

 

 

 

 

انتقال نشاء به زمین اصلی:

 

وقتی بذرها سبز شدند و رشد کافی نمودند باید آنها را به زمین گلخانه منتقل كنیم

 

 

بدین منظور حفره هایی که با فاصله معین و بر اساس تراکم بوته در متر مربع محاسبه شده است

 

 

آنگاه با احتیاط کامل نشاء را همراه با خاک گلدان از گلدانها جدا کرده و در حفره قرار می دهیم در اینجا باید مراقب باشیم تا به ریشه ها آسیبی وارد نیاید

بعد از انتقال نشاء به زمین آبیاری را شروع می کنیم

 

 

به یاد داشته باشیم مدت قرار گرفتن نشاء در گلدان نباید از حد معمول تجاوز کندزیرا در این صورت است که ریشه به علت حجم کم خاک دچار مشکل شده و از رشد طبیعی باز می ماند

 

 

محاسن استفاده از نشاء در خیار :

 

رشد سریع نشأ پس از انتقال به زمین اصلی به دلیل عدم جابجایی ریشه ها بدون 1- هیچگونه صدمه ای ادامه خواهد یافت

دستیابی به محصول زودرس به دلیل آن كه 2-در تولید نشاء امكان رسیدگی و تنظیم درجه حرارت و رطوبت در رشددوره تولید را كوتاه می كند

سریع بذر 3-رشد

 

به دلیل نشای سالم مزرعه ای یكنواخت خواهیم داشت كه مسلما"باعث تولیدی بالاتر و عرضه ای بیشتر می گردد

لینک به دیدگاه

:آماده سازی نشاء برای انتقال

قبل ازآن كه نشاء از محیط كنترل شده خزانه وارد زمین شود ، باید چند روز گیاه را با شرایط محیط بیرونی تطبیق داده و سپس اقدام به انتقال آن نمود.این مسئله در بهار جهت عادت به سرما و در پاییز برای عادت به گرما انجام می شود،در این صورت هوای گلخانه را روزی چند تا چندین ساعت در شرایط عادی از هوای بیرون از گلخانه قرار می دهند ا به نشا صدمه وارد نگردد. تادرزمان جابجایی

لینک به دیدگاه

راههای وسدود شدن آب چكانها:

1_برای جلوگیری از انسداد از نوع فیزیکی:باید اب قبل از ورود به سیستم تصفیه شود.انسداد از نوع فیزیکی بخصوص در مواقعی رخ میدهد که منبع تامین اب اب سطحی ای مانند رودخانه باشد

2_برای جلوگیری از انسداد از نوع شیمیایی( هنگامی رخ می دهد که منبع تامین اب یک منبع زیر زمینی باشد) وانسداد بیولوژیکی(باکتری هاو جلبک ها) میتوان مواد شیمیایی متفاوت که اثرات مختلفی را نیز دارند به اب ابیاری اضافه کرد .فرضا با اضافه کردن اسیدها میتوانیم از رسوب کلسیم و منیزیم جلوگیری کنیم(جلوگیر از انسداد شیمیایی)و با اضافه کردن کلر باعث تجزیه شدن لجن ها تشکیل شده توسط باکتری ها شویم

گلخانه مناسب جهت تولید

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
:

خیار گلخانه ای را تقریبا در همه جا می توان كاشت زیرا هر جا كه عواممل طبیعی متاسب نباشد می توان شرایط مناسب را مصنوعا با استفاده تاسیسات و دستگاههای لازم ایجاد نمود . بسیاری از گلخانه هایی كه خیار در نزدیكی شهرهای بزرگ و بازارهای مصرف وجود دارد زیرا خیار تولیدی در وضعیت مطلوب با طراوت و تازگی كافی به بازار می رسد و نسبت به محصول تولیدی مناطق دوردست با قیمت مناسب تری به فروش می رسد.

از نظر هزینه تولید،مناسبترین منطقه برای كشت خیار گلخانه ای منطقه ای است كه زمستان ملایم داشته باشد و در فصل سرد بتوان فقط با استفاده از انرژی آفتاب و بدون احتیاج به گرمای مصنوعی ، حرارت كافی برای رشد خیار را در داخل گلخانه فراهم نمود.

در مناطق جنوبی ایران مانند خوزستان ، جیرفت و جنوب استان فارس این شرایط فراهم است و تعداد روزهای سرد و یخبندان ، زیاد نیست.اگر چند روزی هم هوا سر باشد رشد بوته خیار موقتا كاهش یافته یا متوقف می شود . و پس از گرم شدن هوا به حال عادی بر می گردد. بدیهی است در این مناطق اگر در هوای سرد ، به خصوص شبها وسیله ای برای گرم كردن گلخانه تعبیه شود بوته های خیار به مراتب بهتر رشد كرده و محصول زودرس تر ، مرغوب تر و با فراوانی تولید می شود . عامل محدود كننده در جنوب ایران كوتاه بودن فصل سرد است و عملا نمی توان بیش از حدود 4 ماه پوشش پلاستیكی را روی گلخانه نگه داشت . بعد از این مدت با اینكه بوته های خیار در بهترین وضعیت تولید قرار دارد هوا در گلخانه به شدت گرم می شود و باید پوشش پلاستیكی را كنار زد .

از آنجا كه ارقام پارتئوكارپیك برای كاشت در هوای آزاد مناسب نیست بعد از برداشتن پوشش تدریجا كیفیت وكمیت محصول كاهش می یابد و افزایش تدریجی درجه حرارت بوته ها از بین می رود .

در نقاط ساحلی گیلان ومازندران نیز هوا در زمستان نسبتا ملایم است و با هزینه كم می توان خیار زمستانی را در گلخانه پرورش داد . عامل منفی در این نقاط و در بعضی از سالها كمبود آفتاب است و تداوم هوای ابری و بارانی ممكن است باعث كاهش محصول و تاخیر برداشت شود.

در نقاطی مانند تهران و ورامین ، اصفهان ، یزد ، كرج ، مشهد و غیره گرم كردن گلخانه در شبهای سرد و همچنین در روزهای ابری و بارانی ضروری است . در هنگام سرمای شدید ، حتی در روزهای آفتابی نیز گرم كردن گلخانه لازم می شود . بنابراین تهیه وسایل مناسب وكافی برای ایجاد گرما از ضروریات اصلی ایجاد گلخانه در این قبیل مناطق به شمار می آید .

بوته خیار را می توان در گلخانه های دایمی یا گلخانه های موقت پرورش داد . گلخانه های ثابت یا دایمی گلخانه ای است كه معمولا از شیشه و فلز ساخته می شود و تاسیسات دایمی مانند سیستم حرارت مركزی ، آبیاری قطره ای ، درچه های تهویه یا هواكش های متصل به ترموستات در آنها نصب گردد .

گلخانه های موقت كه به آنها تونلهای مرتفع نیز اطلاق می شود گلخانه هایست كه از اسكلت سبك و ساده آهن گالوانیزه یا ندرتا اسكلت چوبی ساخته می شوند و پوشش آنها پلاستیكی است . تونل مرتفع باید آنقدر بلند باشد بتوان به طور ایستاده در آن رفت و آمد كرد . اسكلت این گلخانه ها طوری ساخته شده است كه در صورت نیاز بتوان آن را در فصل گرم جمع آوری كرد و در فصل سرد مجددا برپا نمود . در تونلهای مرتفع ، هم از سیستم حرارت مركزی و سایر تاسیسات دایمی و هم سیستم گرمایی موقت استفاده می شود.

بسیاری از تونلهای پلاستیكی در مناطق مناسب ، بدون گرمای مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرد و به آنها تونلهای سرد گفته می شود . كشت زیر پلاستیك كه در جیرفت و خوزستان و بعضی دیگر از مناطق كشاورزی ایران معمول است نوعی استفاده از تونل سرد است منتهای ارتفاع این تونلها مخصوصا نوع یك ردیفی آنها نسبتا كم است و گیاه فقط قسمتی از عمر خود را درآن می گذراند حال آنكه در تونلهای مرتفع رشد و بار دهی زیر تونل پلاستیكی سپری می شود .

روشهای تهویه در گلخانه كشت خیار :

وقتی هوا گرم می شود وزن مخصوص آن كاهش می یابد و به طرف بالا می رود در نتیجه هوای گرم همیشه در بالاترین قسمت گلخانه جمع می شود . به همین جهت دریچه های سقفی بهترین وسیله برای خارج كردن سریع هوای گرم است . اگر در دیواره های گلخانه نیز به اندازه كافی دریچه وجود داشته باشد باز كردن دریچه های جانبی و سقفی با هم باعث می شود هوا ، از دریچه های حانبی وارد شده و از سقف خارج شود . بدین ترتیب جریان هوای كافی و مداوم در گلخانه برقرار می شود .

هنگامی كه باد ملایم می وزد باید دریچه های سقفی را كه در سمت مقابل جهت باد قرار دارد كاملا باز كرد . وزیدن باد از روی این دریچه ها نوعی مكش ایجاد می كند و هوای داخل گلخانه با سرعت بیشتری خارج می شود . در گلخانه های كوچك كه عرض آنها بیش از 6 متر نباشد دریچه های سقفی به تنهایی برای خنك كردن

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
كافی است ولی در گلخانه های بزرگ وجود دو ردیف دریچه سقفی 1*1 متر و دو ردیف دریچه های جانبی ضرورت دارد كه ممكن است به صورت دستی وبرقی باز و بسته شود .

در گلخانه های پیشرفته،این دریچه ها به ترموستات وصل شده است و وقتی هوای گلخانه گرم می شود دریچه ها به طور اتوماتیك باز شده پس از خنك شدن هوا مجددا بسته می شود . تهویه گلخانه با هواكش برقی هم میسر است به شرطی آن كه ظرفیت هوا كش با فضای گلخانه تناسب داشته باشد . قاعده اینست كه هواكش بتواند در هر دقیقه یكبار تمام هوای گلخانه را خارج نماید .

خنك كردن گلخانه با كولر:

در منطق گرم كشت خیار در گلخانه بدون استفاده از كولر ممكن نیست زیرا فصل معتدل فوق العاده كوتاه است و درجه حرارت محیط خیلی زود از میزان قابل تحمل برای خیار تجاوز می كند.در مناطق خشك ایران كه درصد رطوبت نسبی پایین است.می توان از كولر های آبی استفاده كرد منتها كولرهای معمولی خانگی برای گلخانه های متوسط و بزرگ كافی نیست و نمی توند به اندازه لازم هوا را جابجا نماید .

ضد عفونی خاك گلخانه و خزانه های تولید نشاء :

ضد عفونی خاك در گلخانه هایی كه هر ساله مورد بهره برداری واقع می شود امری ضروری به نظر می رسد،در غیر این صورت خاك آلودگی قارچی یافته و مشكلات عدیده ای را بوجود خواهد آورد . برای ضد عفونی خاك باید با استفاده از مواد شیمیایی و غیر شیمیایی توصیه شده استفاده نمود :

-ضد عفونی خاك بوسیله حرارت

ضد عفونی خاك با مواد شیمیایی*(متیل بروماید و دازومِت)

لینک به دیدگاه

آبیاری :

بذور را در گلدان كاشته و پس از آماده شدن به زمین اصلی منتقل می شود . خاك گلدان هرروز باید از نظر رطوبت مورد بررسی قرار گیرد ودر صورت نیاز آبیاری گردد ، در تابستان ممكن است روزی چند بار آبیاری انجام شود ولی در زمستان هر چند روز یكبار این نیاز پدید خواهد آمد،در هر حال با استفاده از شلنگهایی كه در سر آن نازل وجود دارد، برای آنكه آب به نرمی خاك گلدان را مرطوب نماید ویا آبیاری بارانی از طریق سقف عمل آبیاری انجام می گیرد .

برنامه ریزی جهت كشت بذر:

زمان كشت بذر در گلخانه باید طبق برنامه ریزی قبلی با آماده شدن زمین اصلی و دمای مساعد در محیط كشت انجام پذیرد در غیر اینصورت،توقف نشا بیش از حد در خزانه باعث ایجاد مشكلات عدیده ای خواهد شد كه مهمترین آن ضعف بوته وكاهش عملكرد آن خواهد شد .

مشكلاتی كه در خزانه ممكن است بوجود آید به شرح زیر است :

تولید نشاء با معضلاتی برخورد دارد كه رئوس آن در زیر آورده می شود :

- زرد شدن برگها و كمی رشد نشاء

- جوانه زدن غیر یكسان در خزانه

- پوسیدگی ریشه

- كندی رشد در خزانه

بستن بوته :

با ظهور 4 برگ حقیقی گیاه ، ساقه باید به نخهای آویزان شده از سقف بسته شود ، بوته ها در یك جهت به دور نخ كنفی پیچانده شده و هر چند روز یكبار تجدید خواهند شد ، در غیر اینصورت ساقه خم شده و پس از زمانی كوتاه برگرداندن مجدد آن باعث خسارت به قسمتهای میوه دهنده انتهایی گیاه خواهد شد .

مشخصات ارقام گلخانه ای خیار:

ارقام خیار گلخانه ای از نوع بكرزا و ماده گل می باشد و مهمترین خصوصیات این ارقام به قرار زیر است :

1- سازگار با شرایط كشت در گلخانه هستند .

2-احتیاج به زنبور یا دیگرعوامل تلقیح كننده ندارند.

3-راندمان محصول زیاد می باشد .

4-با انجام هرس و جوان نمودن بوته ، عمر گیاه را می توان چندین بار تجدید نموده و مجدداً بهره برداری نمود .

كود دهی خیار: خیار گلخانه ای به

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
زیاد و متناسب احتیاج دارد زیرا مقدار محصول گلخانه در واحد سطح به مراتب از هوای آزاد بیشتر است. بنابراین مواد غذایی موجود در خاك خیلی زود توسط بوته های خیار جذب و مصرف می شود .

گیاهان نیز مانند انسانها برای رشد و نمو به ومواد غذایی نیاز دارند . فتوسنتز تامین كننده كربوهیدرات است و به علاوه لازم است عناصر معدنی خاصی از محیط ریشه جذب گیاه شود . جذب عناصر توسط ریشه گیاهان به صورت اختصاصی نیست , به این معنی كه وود عناصر در گیاه دلیل بر ضروری بودن آن برای رشد و نمو نیست . گیاه قادر به تشخیص مواد جذب شده از خاك نیست , چون اگر چنین بود علف كش ها را جذب نمی كرد . شرایط ضروری بودن عناصر این است كه فقدان عنصر , رشد زایشی و رویشی را با مشكل مواجه كند . با به كار بردن عنصر علایم كمبود بر طرف شود و عنصر مستقیما در تغذیه گیاه نه در فعالیت های شیمیایی یا میكروبیولوژی خاك یا محیط كشت موثر باشد . برخی از حشره كش ها كه به خاك اضافه می شود از طریق سیستم آوندی به تمام قسمت های گیاه منتقل و در اثر تغذیه حشره از شیره گیاه منجر به مرگ آن می شود .

90 در صد وزن گیاه را آب و 90 در صد وزن ماده خشك را كربن , هیدروژن و اكسیژن تشكیل می دهد و 10 درصد باقی مانده را 14 عنصر ضروری تشكیل می دهد . این عناصر شامل عناصر پر مصرف و كم مصرف و كلر و سدیم می باشد .

عناصر پر مصرف : نیتروژن , فسفر , پتاسیم , كلسیم ,منیزیم , گوگرد .

عناصر كم مصرف : آهن , بر , منگنز , مس , روی , مولیبدن , كلر .

توزیع مواد معدنی در گیاه : اگر برگ در دمای 500 درجه سانتی گراد به مدت 4 سات قرار داده شود مشخص می شود كه 95 - 90 درصد برگ را آب تشكیل داده است و دارای 10 – 5 درصد ماده خشك می باشد و 25 - 1 درصد ماده خشك را مواد معدنی تشكیل می دهد . میزان مواد معدنی بستگی به نوع اندام یا بافت و سن آن دارد . میزان مواد معدنی در بذر بیشتر از میوه و در ریشه كوچك , بیشتر از ریشه بزرگ می باشد. دی اكسید كربن خاك در تركیب با آب تشكیل اسید كربنیك می دهد كه باعث شكستن مواد آلی خاك , ذرات خاك . كود ها می شود و باعث آزاد شدن یون ها و جذب آن ها توسط ریشه می گردد.

ظرفیت تبادل كاتیونی : ظرفیت تبادل كاتیونی به میزان بار منفی ذرات خاك مربوط می شود . بر حسب واحد اكی والان بر 100 سانتی متر مكعب بیان می شود . چون غلظت اكثر عناصر غذایی در داخل ریشه بیشتر از محیط رشد است . برای جذب مقادیر اضافی نیاز به انرژی است كه از طریق شكستن قند حاصل می گردد . میزان تبادل كاتیونی رس بیشتر از مواد آلی است .

شاخص شوری : اصولا كودها حاوی نمك هستند و وقتی به خاك اضافه می شود میزان نمك خاك را افزایش می دهند. انتخاب كود مناسب كمك می كند تا غلظت نمك خاك در حد پایین حفظ شود . منظوراز شاخص شوری اثری است كه كود های مختلف روی میزان شوری خاك دارند. شاخص شوری نتیترات سدیم را 100 در نظر می گیرند و شاخص شوری سایر كودها را بر اساس آن رتبه بندی می كنند .

صدمه شوری به گیاهان: میزان غلضت املاح موجود در خاك و سلول های ریشه تعیین كننده انتقال مواد از محلول به داخل گیاه است و جریان آب به طرف غلظت بیشتر املاح بوده كه معمولا میزان آن در محیط خاك بیشتر از سلول های ریشه بوده و از این جهت جریان مواد از محیط ریشه به داخل سلول های گیاه است .

معمولا صدمه شوری اسمزی است . در اثر افزایش غلظت نمك در محیط ریشه آب از سلول های ریشه به محیط ریشه كشیده می شود در نتیجه محتوایی سلول به خارج ازآن كشیده می شود و گیاه دچار پلاسمولیز می شود . وقتی كه پلاسمولیز در تعداد زیادی از سلول های گیاه روی می دهد خشكی فیزیولوژی اتفاق می افتد و سلولهای ریشه دچار كم آبی شدید می شود .

روشهای كاهش نمك بستر محیط ریشه : برای كاهش میزان شوری

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
باید كود های شیمیایی را به مقدار مناسب مصرف كرد . اگر غلظت نمك به حدی برسد كه باعث كاهش رشد شود , باید خاك را شستشو داد تا نمك اضافی از خاك خارج شود . میزان آب مورد نیاز 203.8 – 122.8 لیتر آب در هر متر مربع بستر می باشد و پس از 30 دقیقه دومین آبیاری باید انجام شود تا نمك ها از خاك خارج شود . اگر میزان نمك خاك خیلی زیاد باشد سومین و چهارمین آبیاری نیز مورد نیاز می باشد . زهكشی مناسب خاك باعث خروج نمك ها می شود .

به طور كلی میزان نمك های قابل حل در

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
می تواند توسط آبیاری كافی و استفاده از محیط كشت با زه كشی مناسب كنترل كرد .

كود های مورد نیاز خیار عبارتند از :

1- ازت : ازت از مهمترین عناصر غذایی گیاه است و در رشد و باردهی آن تاثیر مستقیم دارد . در صورت كمبود ازت ابتدا برگ های پایینی كمرنگ شده و در صورت ادامه كمبود ازت رنگ برگ ها در تمام گیاه بطور یكنواخت به زردی تمایل پیدا می كند .

2- فسفر : فسفر در توسعه ریشه ها و رشد عمومی و باردهی گیاه تاثیر دارد . به همین جهت باید قبل از كاشت به زمین داده شود تا در مراحل اولیه رشد بوته در دسترس گیاه باشد .

3- پتاس : پتاس در اغلب خاك های ایران بقدر كافی وجود دارد و در صورت دادن كود دامی نیز مقدار زیادی پتاس به خاك اضافه می شود.

راه های جلوگیری از بروز بیماریها در داخل گلخانه

1- سالم نگه داشتن گیاه : از كاشت پرتراكم دوری كنیمو یك محیط كاشت سالم كه دارای تهویه مطلوب , رطوبت , آب , نور و مواد غذایی كافی است برای گیاه فراهم كنیم . برنامه كاشت را به طور مناسب تنظیم نماییم و به سلامت خاك توجه داشته باشیم .

2- رعایت بهداشت در گلخانه : گیاهان بیمار را از گلخانه بیرون برده و بسوزانیم . قبل از استفاده از گلدان های مستعمل آن ها را با آب و صابون و ماده ی سفید كننده به خوبی شسته و آب بكشیم . برگ هاب مرده را از سطح خاك جمع آوری كنیم .

3- خاك مناسب : نشاءها را در گلدان تازه بكاریم و از خاك استریل استفاده كنیم .

4- كمك به گردش هوا در گلخانه : حشرات و بیماری ها دوستدار هوای راكد هستند . سعی می كنیم حداقل یك فن كوچك داشته باشیم كه هوا را در روز حركت دهد زمانی كه گل خانه به تهویه نیاز نداشته باشد .

5- استفاده از تناوب زراعی : برای شكستن سیكل بیماری ها هر چند وقت یكبار كاشت یك محصول را با محصولی دیگر عوض می كنیم . .

 

لینک به دیدگاه

آفات و بیماریهای مهم خیار:

 

تولید نشاء با معضلاتی برخورد دارد كه رئوس آن در زیر آورده می شود :

- زرد شدن برگها و كمی رشد نشاء

- جوانه زدن غیر یكسان در خزانه

- پوسیدگی ریشه

- كندی رشد در خزانه

آفات مهم خیار و طرق مبارزه باآنها

نباتات جالیزی توسط تعدادی از آفات عمومی و آفات اختصاصی صدمه می بیند از آفات عمومی شته ، كنه ، عنكبوتی ، لارو انواع سوسكها و پروانه ها بیش از همه به نباتات جالیز آسیب می رسانند از آفات اختصاصی می توان به عناوین زیر اشاره كرد :

1- شته جالیزی :

این آفت بویژه در مناطق جنوبی و جنوب شرقی ایران صدمه و زیان شدیدی به

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
وارد می نماید . شته ها به گیاهانی مثل خیار وحتی علفهای هرز صدمه وارد می كنند .شته جالیزی ابتدا به صورت گروهی در زیر برگها مستقر شده و بعد تمام گیاه را به اشغال در می آوردو با مكیدن شیره نباتی گیاه را دچار فقر مواد كربوهیدراته نموده و*آنرا از رشد و نمو باز می دارد .در گیاهان آلوده برگها پیچیده و گلها میریزند.

طرق مبارزه :

در مبارزه با شته جالیزی یكی از اقدامات مهم زراعی وجین علفهای هرز مزرعه است . زیرا علفهای هرز مزرعه اولین مكانی است كه شته ها پس از سپری كردن زمستان روی آن مستقر شده و از آن تغذیه می كنند. برای مبارزه می توان از سموم زیر استفاده كرد.

-انابازین سولفات یا سولفات نیكوتیك (10-20 گرم سم + 40گرم روغن در 10 لیتر آب)

-سم تیفوس كه سم فسفره ای است به نسبت 4 گرم در ده لیتر آب مخلوط می گرددو یا به صورت گرد پاش .

2- كنه عنكبوتی :

این آفت یكی از شایع ترین و خطرناك ترین افات عمومی

می باشد .در تابستان رنگ كنه عنكبوتی زرد و یا زرد مایل به سبز میباشد ولی مقارن پاییز و اوایل بهار رنگ آن نارنجی مایل به قرمز است .در طرفین بدن آن دو لكه سیاه مشاهده می شود . كنه ها معمولا در زیر برگها به سر برده و به كمك نیش خود از شیره گیاهان تغذیه می نمایند . در گیاهان آلوده كنه ابتدا نقطه های ریز و بیرنگی در سطح برگها ظاهر شده و پس از آن برگها به تدریج به زردی گراییده و خشك می شوند.

نكات مهم در پیشگیری از امراض و آفات :

1-رعایت بهداشت در گلخانه برای جلوگیری از سرایت بیماریها بسیار مهم است . هر چه رفت و آمد اشخاص مختلف به گلخانه بیشتر باشد احتمال سرایت امراض بیشتر است.

2-جلوی در ورودی،یك قطعه بزرگ اسفنج گذاشته و آن را باید مرتباً با محلول ضد عفونی كننده خیس نمود تا از انتقال خاك آلوده و عوامل بیماری زا بداخل گلخانه جلوگیری كرد.

3-بعد از خاتمه دوره بهره برداری ، تمام بوته های خیار دوره قبل بایستی از گلخانه خارج نمود . وجود بوته ها در زمین تا دوره بعدی موجب تكثیر

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
و انتقال آن به دوره بعد می شود .

4-اگر سال بعد در همان زمین قبلی خیار كشت می گردد حتما خاك قبل از كشت ضد عفونی گردد .

5-علفهای هرز داخل گلخانه مرتباً حذف و علفهای هرز دور گلخانه را حداقل تا شعاع 2 متر مبارزه شیمیایی گردد .

6-وقتی خاك رطوبت كافی دارد از آبیاری اضافی خودداری گردد.

7-وجود رطوبت زیاد در فضای گلخانه باعث ایجاد و شیوع بسیاری از بیماریهای قارچی می گردد.

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...