رفتن به مطلب

مطالعه چند نمونه سلول گیاهی


ارسال های توصیه شده

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

 

 

۱-انواع پلاست ها

پلاستها از اندامکهای دو غشایی موجود در یاخته‌های گیاهی و نیز عده ای از آغازیان مثل جلبکها هستند. معمولا مدور ، تخم‌ مرغی و دیسک مانند هستند و در سنتز و ذخیره مشارکت دارند. این اندامکها نه تنها در تجمع و اندوختن مواد مختلف ذخیره‌ای و رنگیزه‌ها نقش دارند بلکه نوعی از آنها یعنی کلروپلاستها با انجام فتوسنتز و تولید مواد آلی دارای انرژی نهفته‌اند و در بقای مصرف کنندگان نقش اساسی دارند.

پلاستها اندامکهایی شبیه به کندریوزومها هستند که نقش تولیدی آنها با فراهم آوری ترکیبات مختلفی مانند نشاسته ، رنگیزه‌ها ، پروتئینها و ... روشن شده است. پلاستهای یاخته‌های بالغ بر حسب ماهیت موادی که در خود جمع می‌کنند انواع مختلفی دارند که عبارتند از: کلروپلاستها ، کروموپلاستها و لوکوپلاستها. لوكوپلاست ها : نوعی پلاست در گياهان عالي است كه بي رنگ است و شامل سه نوع آميلوپلاست و اولئوپلاست و پروتئوپلاست بوده كه بترتيب ذخيره نشاسته و چربي و پروتئین را بر عهده دارند.چنانچه بعضي از لوكوپلاست ها در معرض نور قرار گيرند به كلروپلاست تبديل مي شوند و بر عكس. این پلاست ها بیشتر مخصوص‌ بافت‌ پارانشیم‌ ذخیره‌ای‌ بوده‌ وغالبا در ریشه و ساقه های زیرزمینی و اندام هایی که در معرض نور نیستند یافت می شوند.در لپه‌های

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
هم آمیلوپلاستها،هم پروتئینوپلاستها و هم اولئوپلاستها یافت می‌شوند. در آلبومن دانه گیاه پروتئینوپلاست و اولئوپلاست یافت می‌شود که پروتئین و روغن موجود در این پلاستها به محصولات ساده (اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب) تجزیه شده و به هنگام رویش دانه برای نمو گیاهک بکار می‌رود. در ادامه ما به بررسی مختصر آمیلوپلاست ها می پردازیم. آمیلوپلاست ها: اندامک های بدون رنگ دانه ای هستند که در برخی از سلول های یاهی یافت می شوند.این اندامک ها وظیفه ی سنتزو ذخیره سازی نشاسته از طریق بسبارش گلوکز را برعهده دارند.آمیلوپلاست هاهمچنین در زمانی که گیاه نیاز به انرژی دارد توانایی تبدیل این نشاسته را به قند دارند.بسیاری از آمیلوپلاست­ها را می توان در میوه ها ودربافتهای ذخیره سازی زیرزمینی گیاهان مانند سلول های سیب زمینی یافت. آمیلوپلاست ها حاوی نشاسته بوده وخاص بافت های ذخیره ای هستند و درقسمت های عمقی اندام ها وجوددارند.منشا آمیلوپلاستها لوکوپلاست ها هستند. دراندام ها یابافت های ذخیره ای همه ی لوکوپلاست هاهمزمان محتوی نشاسته نمی شوند برخی ازآنهاممکن است هیچ گاه تبدیل به آمیلوپلاست نشوند وبرخی نیزممکن است بسیار دیر تبدیل به آمیلوپلاست شوند. نشاسته ابتدا بصورت دانه های کوچک غوطه ور درپلاست ها ظاهرمی گردد سپس بتدریج به حجم آنهاافزوده می شود.این افزایش حجم بصورت بیدایش طبقاتمتحدالرکزی به دور یک نقطه مرکزی صورت میگیردکه به این نقطه مرکزی اصطلاحا ناف می گویند. لازم به ذکراست که شکل واندازه دانه های نشاسته درگیاهان مختلف متفاوت می باشد- مثلادر سیب زمینی تخم مرغی و در نخود کلوی شکل است.معرف رنگی دانه های نشاسته لوگل بوده که آن رابه رنگ آبی تا بنفش درمی آورد. %D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C.jpg

لینک به دیدگاه

کروموپلاست:

پلاست هایی هستند که مواد رنگین غیر از کلروفیل دارند. کروموپلاستها غالباً از لکوپلاستها بوجود آمده، بتدریج انباشته از رنگیزه های زرد و یا قرمز غیر محلول در آب می گردند. رنگیزه های (پیگمان ها) مزبور در چربی بخوبی حل می گردند و به همین علت به آنها لپیوکروم هم می گویند. بطورکلی لپیوکروم ها از گروه کاروتنوئیدها هستند و کاروتن سر دسته این گروه است. کاروتن همانطور که می دانیم هیدروکربوری اشباع نشده است.مواد کاروتنوئیدی مشتقات ایزوپرنو به صورت بلور یا دانه های کوچک هستند. مواد کاروتنوئیدی در بسیاری از گیاهان وجود دارند مثلاً در گوجه فرنگی لیکوپن ، در گلبرگ های زرد مخصوصاً در آلاله گزاتینن و در هویج کاروتن وجود دارد. قسمت اول: مشاهده کروموپلاستهای بخش ذخیره ای ریشه هویج ابتدا با تیغ برش بسیار نازکی از هویج جدا می کنیم سپس نمونه را روی لام گذاشته و بر روی آن یک قطره آب می ریزیم. و لامل را روی ان قرار داده و اسلاید را زیر میکروسکوپ مشاهده می کنیم. کروموپلاستهای سلولهای هویج بصورت میله ای به رنگ نارنجی داخل سلول ها مشاهده می شوند. قسمت دوم:مشاهده کروموپلاست های بخش گوشتی میوه گوجه فرنگی از قسمت گوشتی میوه گوجه فرنگی توسط تیغ تیزبرش عرضی می گیریم .پس از اضافه کردن یک قطره آب لامل را روی آن قرار داده و نمونه را روی صفحه میکروسکوپ قرار می دهیم. در این مشاهده ما دانه های قرمز رنگی را می بینیم که کرومو پلاست نامیده می شوند . تجمع کروموپلاستها بعلت وجود واکوئلهای درشت در کنار دیواره سلولی و اطراف هسته می باشد %DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA.jpg %D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AC.jpg

لینک به دیدگاه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

 

 

۱-انواع پلاست ها

پلاستها از اندامکهای دو غشایی موجود در یاخته‌های گیاهی و نیز عده ای از آغازیان مثل جلبکها هستند. معمولا مدور ، تخم‌ مرغی و دیسک مانند هستند و در سنتز و ذخیره مشارکت دارند. این اندامکها نه تنها در تجمع و اندوختن مواد مختلف ذخیره‌ای و رنگیزه‌ها نقش دارند بلکه نوعی از آنها یعنی کلروپلاستها با انجام فتوسنتز و تولید مواد آلی دارای انرژی نهفته‌اند و در بقای مصرف کنندگان نقش اساسی دارند.

پلاستها اندامکهایی شبیه به کندریوزومها هستند که نقش تولیدی آنها با فراهم آوری ترکیبات مختلفی مانند نشاسته ، رنگیزه‌ها ، پروتئینها و ... روشن شده است. پلاستهای یاخته‌های بالغ بر حسب ماهیت موادی که در خود جمع می‌کنند انواع مختلفی دارند که عبارتند از: کلروپلاستها ، کروموپلاستها و لوکوپلاستها. لوكوپلاست ها : نوعی پلاست در گياهان عالي است كه بي رنگ است و شامل سه نوع آميلوپلاست و اولئوپلاست و پروتئوپلاست بوده كه بترتيب ذخيره نشاسته و چربي و پروتئین را بر عهده دارند.چنانچه بعضي از لوكوپلاست ها در معرض نور قرار گيرند به كلروپلاست تبديل مي شوند و بر عكس. این پلاست ها بیشتر مخصوص‌ بافت‌ پارانشیم‌ ذخیره‌ای‌ بوده‌ وغالبا در ریشه و ساقه های زیرزمینی و اندام هایی که در معرض نور نیستند یافت می شوند.در لپه‌های

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.
هم آمیلوپلاستها،هم پروتئینوپلاستها و هم اولئوپلاستها یافت می‌شوند. در آلبومن دانه گیاه پروتئینوپلاست و اولئوپلاست یافت می‌شود که پروتئین و روغن موجود در این پلاستها به محصولات ساده (اسیدهای آمینه و اسیدهای چرب) تجزیه شده و به هنگام رویش دانه برای نمو گیاهک بکار می‌رود. در ادامه ما به بررسی مختصر آمیلوپلاست ها می پردازیم. آمیلوپلاست ها: اندامک های بدون رنگ دانه ای هستند که در برخی از سلول های یاهی یافت می شوند.این اندامک ها وظیفه ی سنتزو ذخیره سازی نشاسته از طریق بسبارش گلوکز را برعهده دارند.آمیلوپلاست هاهمچنین در زمانی که گیاه نیاز به انرژی دارد توانایی تبدیل این نشاسته را به قند دارند.بسیاری از آمیلوپلاست­ها را می توان در میوه ها ودربافتهای ذخیره سازی زیرزمینی گیاهان مانند سلول های سیب زمینی یافت. آمیلوپلاست ها حاوی نشاسته بوده وخاص بافت های ذخیره ای هستند و درقسمت های عمقی اندام ها وجوددارند.منشا آمیلوپلاستها لوکوپلاست ها هستند. دراندام ها یابافت های ذخیره ای همه ی لوکوپلاست هاهمزمان محتوی نشاسته نمی شوند برخی ازآنهاممکن است هیچ گاه تبدیل به آمیلوپلاست نشوند وبرخی نیزممکن است بسیار دیر تبدیل به آمیلوپلاست شوند. نشاسته ابتدا بصورت دانه های کوچک غوطه ور درپلاست ها ظاهرمی گردد سپس بتدریج به حجم آنهاافزوده می شود.این افزایش حجم بصورت بیدایش طبقاتمتحدالرکزی به دور یک نقطه مرکزی صورت میگیردکه به این نقطه مرکزی اصطلاحا ناف می گویند. لازم به ذکراست که شکل واندازه دانه های نشاسته درگیاهان مختلف متفاوت می باشد- مثلادر سیب زمینی تخم مرغی و در نخود کلوی شکل است.معرف رنگی دانه های نشاسته لوگل بوده که آن رابه رنگ آبی تا بنفش درمی آورد. %D8%B3%DB%8C%D8%A8_%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C.jpg

کروموپلاست:

پلاست هایی هستند که مواد رنگین غیر از کلروفیل دارند. کروموپلاستها غالباً از لکوپلاستها بوجود آمده، بتدریج انباشته از رنگیزه های زرد و یا قرمز غیر محلول در آب می گردند. رنگیزه های (پیگمان ها) مزبور در چربی بخوبی حل می گردند و به همین علت به آنها لپیوکروم هم می گویند. بطورکلی لپیوکروم ها از گروه کاروتنوئیدها هستند و کاروتن سر دسته این گروه است. کاروتن همانطور که می دانیم هیدروکربوری اشباع نشده است.مواد کاروتنوئیدی مشتقات ایزوپرنو به صورت بلور یا دانه های کوچک هستند. مواد کاروتنوئیدی در بسیاری از گیاهان وجود دارند مثلاً در گوجه فرنگی لیکوپن ، در گلبرگ های زرد مخصوصاً در آلاله گزاتینن و در هویج کاروتن وجود دارد. قسمت اول: مشاهده کروموپلاستهای بخش ذخیره ای ریشه هویج ابتدا با تیغ برش بسیار نازکی از هویج جدا می کنیم سپس نمونه را روی لام گذاشته و بر روی آن یک قطره آب می ریزیم. و لامل را روی ان قرار داده و اسلاید را زیر میکروسکوپ مشاهده می کنیم. کروموپلاستهای سلولهای هویج بصورت میله ای به رنگ نارنجی داخل سلول ها مشاهده می شوند. قسمت دوم:مشاهده کروموپلاست های بخش گوشتی میوه گوجه فرنگی از قسمت گوشتی میوه گوجه فرنگی توسط تیغ تیزبرش عرضی می گیریم .پس از اضافه کردن یک قطره آب لامل را روی آن قرار داده و نمونه را روی صفحه میکروسکوپ قرار می دهیم. در این مشاهده ما دانه های قرمز رنگی را می بینیم که کرومو پلاست نامیده می شوند . تجمع کروموپلاستها بعلت وجود واکوئلهای درشت در کنار دیواره سلولی و اطراف هسته می باشد %DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA.jpg %D9%87%D9%88%DB%8C%D8%AC.jpg

کلروپلاست:

کلروپلاست معمولا از میتوکندری بزرگتر است و شباهت زیادی به میتوکندری دارد و جایگاه فرآیند فتوسنتز می‌باشد. کلروپلاست تنها پلاستیدی است که کلروفیل دارد و عمل فتوسنتز را انجام می‌دهد. در گیاهان پیشرفته و عده‌ای از جلبک های سرخ و قهوه‌ای کلروپلاست ها کروی، بیضوی و یا اغلب عدسی شکل هستند .در جلبک ها، کلروپلاست ها ساختمان ساده‌تری دارند و اغلب آنهارا کروماتوفور می‌نامند.کلروپلاست هادرجلبک های رشته‌ای آب شیرین به اشکال مارپیچی، ستاره‌ای و لوله‌ای وجود دارند. کلروپلاست ها اندازه بسیار متفاوتی دارند. طول آنها از حدود ۲ تا بیش از ۳۰ میکرون می‌رسد. در گیاهان پیشرفته طول کلروپلاست ها ۳ تا ۱۰ میکرومتر، عرض آنها ۱ تا ۳ و ضخامتشان ۱ تا ۲ میکرومتر است. اندازه کلروپلاست به ویژگی های وراثتی، سن یاخته و دیگر ویژگی های فیزیولوژیکی یاخته وابسته است. یاخته‌های پلی پلوئید کلروپلاست های درشت‌تری از یاخته‌های دیپلوئید دارند. کلروپلاست ها به دلیل داشتن کلروفیل اغلب سبز رنگ هستند، اما در برخی شرایط فیزیولوژیکی یا بر حسب نوع یاخته و میزان نسبی رنگیزه‌ های غیر کلروفیلی ممکن است به رنگ های دیگری دیده شوند. در جلبک های قهوه‌ای و قرمز، رنگ سبز کلروفیل بوسیله سایر رنگیزه‌ ها پوشیده شده است. تعداد کلروپلاست بر حسب نوع یاخته، گونه گیاهی و سن یاخته تغییر می‌کند. تعداد کلروپلاست ها در هر میلیمتر مربع برگ کرچک به حدود ۴۰۰ هزار می‌رسد و یک درخت ممکن است تا ۱۰۱۲ عدد کلروپلاست داشته باشد. کلروپلاست ها در یاخته‌های جلبک ها و گیاهان مختلف در بخش های مختلف یاخته قرار می‌گیرند. بطور معمول در بخش های کناری یاخته که امکان دریافت نور بیشتر است فراوانی بیشتری دارند. کلروپلاست ها دارای دو غشا( داخلی و خارجی )هستند. ماده زمینه‌ای یا استروما اطاق داخلی کلروپلاست را پر کرده است. در استروما اجزای قابل رویت با میکروسکوپ الکترونی مانند سیستم غشاهای درونی، مولکول های DNA مشابه با پروکاریوت ها، ریبوزوم های از نوع ۷۰s به حالت منفرد یا پلی‌زوم. در استروما اغلب ذرات نشاسته نیز وجود دارد. استروما دارای آنزیمهای مختلف از جمله آنزیمهای واکنشهای مرحله تاریکی فتوسنتز و آنزیمهای لازم برای بیوسنتز پروتئینهاست. در استرومای کلروپلاست ها ساختمان های غشایی زیادی وجود دارند که مقدار آنها و نوع آرایششان به حسب نوع گیاه و ویژگی های فیزیولوژیکی یاخته‌ها متفاوت است. این ساختمان ها تیلاکوئید نام دارند. این غشاها با سازمان یافتگی بسیار ویژه خود جایگاه انجام واکنش های مرحله نوری فتوسنتز هستند. در روی این غشاها رنگیزه‌ های نوری یافت می‌شود. کلروپلاست جایگاه فتوسنتز فتوسنتز فرآیندی است که در گیاهان سبز برای تولید مواد غذایی بکار می‌رود که با استفاده از دی‌ اکسید کربن و نور خورشید انجام می‌شود. فتوسنتز شامل دو سری واکنش وابسته به نور و غیر وابسته به نور است. واکنش های غیر وابسته به نور یا واکنش های تاریکی در استرومای کلروپلاست صورت می‌گیرد و طی آن انرژی شیمیایی لازم برای انجام واکنش های مرحله نوری تامین می‌شود. این مرحله در بیشتر گیاهان در شب انجام می‌شود. در واکنش های مرحله نوری با استفاده از دی ‌اکسید کربن و نور خورشید انواع مختلف کربوهیدرات ها ساخته می‌شود. %DA%A9%D9%84%D8%B1%D9%88%D9%BE%D9%84%D8%A7%D8%B3%D8%AA.jpg

لینک به دیدگاه

۲-دیواره اسکلتی:

اپیدرم فلس پیازبا میکروسکوپ به صورت سلولهای چند وجهی کشیده ای است که به طور منظم درکنار هم قرار داشته و فاقد فضای بین سلولی هستند.علاوه بر هسته در داخل سلولها واکوئل نیز وجوددارد.در سلولهای مسن که واکوئلها قسمت اعظم فضای درون آنها را می گیرند هسته به گوشه ای رانده شده و سایر محتویات سلول به صورت ورقه نازک در اطراف واکوئل مرکزی و چسبیده به غشا می مانند.به علت چسبندگی و یکی بودن غشای سیتو پلاسمی و دیواره سلولزی غشا بطور عادی قابل مشاهده نمی باشد. با اضافه کردن چند قطره محلول آب نمک و ایجاد حالت پلاسمولیز غشا از دیواره قابل تفکیک خواهد بود.

قسمت اول:

مشاهده دیواره اسکلتی بشره داخلی فلس پیاز با آب

روش کار:

لایه نازکی از بشره پیاز تهیه کرده وبا یک قطره آب روی لام گذارده ولاملی روی آن قرار می دهیم و سپس لام تهیه شده را زیر میکروسکوپ مشاهده می کنیم.

%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%B2.jpg

لینک به دیدگاه

قسمت دوم:

مشاهده دیواره اسکلتی و غشا پلاسمایی و پلاسمودسم در پدیده پلاسمولیز

روش کار:

در این آزمایش یک قطره آب نمک غلیظ را در یک طرف لامل روی لام می ریزیم و با قراردادن یک قطعهدستمال کاغذی در طرف مقابل لامل آب زیز لامل را بیرون می کشیم تا آب نمک به زیر لامل کشیدهشود.حال نمونه تهیه شده را زیر میکروسکوپ مشاهده می کنیم.

 

%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D8%B2_%D9%86%D9%85%DA%A9.jpg

لینک به دیدگاه

- بلورهای گیاهی

کریستال ( بلور )ها : مواد معدنی هستند که در درون سلول های گیاهی دیده می شوند .

بلور در گیاهان عموما در واکوئل ها شکل می گیرد . متداول ترین بلور ، بلور اگسالات کلسیم است .

گیاهانی که اگزالات زیادی دارند در گروه های زیر تقسیم می شوند:

1 ) گیاهان خانواده تاج خروسی 2 ) گیاهان خانواده Aroid/Arum 3 ) گیاهان خانواده غازیا مثل چغندر قند و اسفناج 4 ) گیاهان خانواده یخی مثل Tetragonia 5 ) گیاهان خانواده Sorrel مثل سیب زمینی شیرین 6 ) گیاهان خانواده گندم سیاه مثل ریواس 7 ) گیاهان خانواده Purslane مثل Portulaca .

بلور های اگسالات کلسیم به شکل های مختلفی دیده می شوند :

در برگ پرتقال (Citrus) ، بگونیا( Begonia) ، بذرالبنج (Hyoscyamus) ماش(Vicia) و نوعی پسته (Pistacia palaestina) بلورهایی به صورت هرمی و منشوری و مکعبی (ramboide) دیده می شوند .

بلورهای ستاره ای (drus) که مجموعه ای از بلورهای هرمی است در برگ گیاهان تاتوره ، انجیر (Ficus indica) ، و ریشه نیلوفر(Ipomoea batatas) دیده می شود .

بلور شنی (crystal sand) ، بلورهای هرمی بسیار ریزی هستند که به صورت توده ای درآمده و در ساقه گیاه آقطی (Sambucus nigra) و برگ شابیزک (Atropa belladonna) دیده می شود .

بلورهایی موسوم به رافید (raphid) که به صورت باریک و نازک با دو انتهای دوکی شکل هستند در غلاف برگ گل شیپوری(Arum) ، شاخ بزی (Agave) ، برگ و ساقه گیاه برگ بیدی (Tradescantia) ، گل حنا ( Impatiens balsamica) به صورت دسته ای دیده می شوند .

بلور دیگری به نام استیلوئید (Styloid) شبیه رافید بوده اما هرمی شکل تر وضخیم تر است و دو سر مخزوطی دارد و در گیاهان خانواده زنبق (Iridaceae) ، شاخ بزی (Agavaceae) و برخی گونه های خانواده سوسن (Liliaceae) ، گل سرخ (Rosaceae) و سداب (Rutaceae) دیده می شوند .

در گیاهان عالی به ندرت کربنات کلسیم تشکیل می گردد اما در هنگام تشکیل کربنات کلسیم زائده ای به داخل سلول رشد می کند که به آن خوشه سنگ یا سیستولیت می گویند (cystolith) می گویند که در اپیدرم برگ گیاه فیلتوس( Ficus elastica) قابل مشاهده است .

انواع بلورهای اگزالات کلسیم :1 ) بلور رمبوئید 2) بلور دراس (ستاره ای) 3: بلور رافید 4) بلور شنی

میکروگراف الکترونی چند بلور : 1) رمبوئید 2) استیلوئید 3) رافید 4)دراس

درج شده توسط : طناز نوین بهادر

%D8%A8%D9%84%D9%88%D8%B1.jpg

لینک به دیدگاه

۴- واکوئل درشت مرکزی

رنگ بنفشی که در برگ بیدی می بینیم تفاوت رنگش با رنگ قرمز گوجه فرنگی یا نارنجی هویج در این است که در برگ بیدی به دلیل حضور رنگدانه های واکوئل آن می باشد در صورتیکه رنگ قرمز گوجه فرنگی و نارنجی هویج به دلیل حضور رنگدانه های پلاست های آن می باشد.

%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%A6%D9%84.jpg

منبع: ایستگاه زیست شناسی پرند-

 

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...