ژیاردیا لامبیا

[pary naz 2,414]

ژياردياز (Giardiasis ) يک عفونت تک ياخته اي روده باريک است که توسط ژيارديا لامبليا ايجاد مي‏شود و اغلب بدون نشانه باليني است اما مي‏تواند به صورت اسهال حاد يا مزمن تظاهر نمايد. به دليل آنکه تعداد زياد انگل در عمل جذب ويتامين‏هاي محلول در چربي و چربيها اختلال ايجاد مي‏کند در عفونتهاي شديد ممکن است استئاتوره، کم خوني، ضعف و کاهش وزن مشاهده گردد.

 

ژيارديـا لامبليــا (دئودناليس) يکـي از پاتوژن‌هـاي تک‌ياخته‌اي مهم است که در طبقه بندي جزو تاژک داران روده‌اي قرار مي‌گيرد. اين انگل انتشار جهاني داشته، شيوع آن حدود ۲۰۰ ميليون نفر در دنيا تخمين زده مي شود.

 

در مرور ۳۰۰ بررسي انجام گرفته در زمينه انگل هاي روده اي انسان درايران در نيم قرن گذشته، ژيارديا در کنار آنتامبا هيستوليتيکا، شايع ترين تک ياخته هاي بيماريزا بوده اند. مهمترين راه انتقال آن توسط آب آلوده بوده ولي انتقال فرد به فرد و نيز انتقال از راه غذا نيز اهميت دارد.

 

مهمترين علايم بيماري به ترتيب شيوع شامل: اسهال، سستي، نفخ شکم، دفع مدفوع چرب و بد بو، کرامپ هاي شکمي، تهوع، بي اشتهائي، کاهش وزن، استفراغ، تب، کهير و يبوست مي باشند.

چرخه زندگی ژیاردیا لامبیا:

 

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

عواملي که باعث افزايش احتمال اين عفونت مي شوند،عبارتند از :زندگي در محيط هاي شلوغ و غير بهداشتي(که در مورد کودکان مهمد کودک بسيار مهم است)،آب آشاميدني غير استاندارد ، کاهش اسيد معده و رعايت نکردن بهداشت فردي . از خوردن غذاي پخته نشده خودداري کنيد .

 

در هنگام مسافرت و گردش خارج از منـزل از مصرف آب هاي غيـربهداشتي حتي بـراي شستشو خودداري کنيد .

 

اگرچه بيماري خوش خيم است، در بعضي افراد بويژه بچه ها و خانم‌هاي باردار ممکن است بيماري شديد با کاهش مايعات بدن و نياز به بستري شدن ايجاد کند . اسهال مزمن ناشي از ژيارديا خودبخود يا با درمان بهبود مي يابد ولي بويژه در بچه ها با کاهش وزن، علايم شبيه اسپرو، استئاتوره و سوءجذب ويتامين بي ۱۲، ويتامين آ، پروتئين دي، گزيلوز و آهن همراه است . گاهي عدم تحمل لاکتوز وجود دارد. نظرات در مورد تأثير ژيارديازيس مزمن در رشد کودکان هنوز مورد بحث است.

 

روش تشخيص معمــول ژيارديازيس، آزمــايش ميکروسکوپي مستقيم مدفوع براي يافتن انگل مي باشد

 

اتيولوژي

 

ژيارديا لامبليا(G.lamblia) يک تک ياخته تاژکدار است که تروفوزوايت پهن و گلابي شکل آن بين ۵/۹ تا ۲۰ ميکرون طول و ۵ تا ۱۵ ميکرون عرض دارد. داراي دو هسته و چهار زوج تاژک است. کيست بيضوي آن، ۱۰ ميکرون طول، ۸ ميکرون عرض(به طور متوسط) و دو يا چهار هسته دارد.

 

 

 

اپيدميولوژي

 

 

اين انگل از تمام نقاط دنيا گزارش شده است اما ميزان آلودگي انسانها در مناطق مختلف بين ۱ تا ۲۵ درصد متفاوت است. در مناطق گرمسير و نقاطي که تراکم جمعيت زياد و امکانات بهداشتي کم است شيوع بيشتري دارد.

 

کودکان حدود سه بار بيش از بزرگسالان مستعد ابتلاء به بيماري هستند و به همين دليل موارد آلودگي با ژيارديا در مدارس ابتدائي و پرورشگاهها بيشتر مشاهده مي‏گردد.

 

انسان تنها مخزن شناخته شده انگل است و انتقال بيماري از شخص به شخص يا از طريق مصرف غذا و آب آلوده (fecal-oral)صورت مي‏گيرد.

 

به ندرت با نفوذ فاضلاب در آب آشاميدني يک شهر ممکن است عفونت ژيارديائي به صورت همه گير بروز کند و بايد توجه داشت که کلرينه کردن آب به روش معمول کيست ژيارديا را نابود نمي‏کند. در برخي از موارد اسهال مسافران، ژيارديا مسئول بوده است.

 

نشانه ‏هاي باليني

در اکثر موارد آلودگي به ژيارديا موجب بروز نشانه باليني نمي‏گرددو در عده کمي‏از بيماران نيز شدت نشانه‏هاي باليني از نفخ خفيف و سوء هضم تا اسهال شديد و سوء جذب متفاوت است. ژيارديا هر چند که در شيرخواران نيز مشاهده مي‏گردد اما در کودکان بزرگتر شايعتر است.

 

کيست ژيارديا ممکن است در مدفوع تعدادي از افراد سالم جامعه (حاملين) يافت شود بدون آنکه نشانه باليني داشته باشند.

 

فاصله بين آلودگي و بروز علائم حدود ۱۵ روز است و شروع بيماري ممکن است ناگهاني وبه صورت يک گاستروآنتريت حاد يا تحت حاد باشد. بي اشتهائي، تهوع، احساس سنگيني در اپيگاستر و اسهال آبي در اغلب بيماران وجود دارد. اسهال ممکن است مزمن شود و يا به صورت متناوب ظاهر گردد.

 

شکل مزمن(سندرم سوء جذب)

 

در بعضي موارد اسهال ناشي از ژيارديا مزمن ميشود و چند ماه طول مي‏کشد. کاهش وزن،‌ اتساع شکم و نفخ ظاهر شده،‌ مدفوع کمرنگ و حجيم و بدبوست و تابلوي بيماري مشابه بيماري اسپرو مي‏گردد. اين مسئله مي‏تواند علاوه بر کاهش وزن سبب اختلال در رشد کودکان گردد اما تمام اختلالات پس از درمان موفقيت آميز عفونت، بهبود مي‏يابند.

 

در اين شکل از بيماري اختلال جذب چربي وجود دارد و ممکن است جذب گزيلوز ويتامين B12 نيز کاهش يابد.

 

پيشگيري

 

اقدامات بهداشتي از نظر جمع آوري صحيح فاضلاب، محافظت منابع آب آشاميدني از آلودگي و رعايت بهداشت فردي اصول کلي پيشگيري از بيماري را تشکيل مي‏دهند. توصيه مي‏شود تا اطرافيان نزديک بيمار از نظر وجود ژيارديا در روده (آزمايش نمونه مدفوع) مورد بررسي قرار گيرند.

 

علايم بيماري

 

در اين بيماري ۱ تا ۳ هفته پس از مصرف آب آلوده (‌ آب کلردار بر دوره کيستيک بيماري اثر ندارد )‌اسهال انفجاري ،‌دل پيچه ،‌نفخ ،‌تهوع ،‌استفراغ ، تب خفيف ايجاد مي شوند . به طور کلي اغلب موارد بدون علامت است . در مورد علامتدار اسهال ضعيف تا شديد کاهش وزن ،‌سوء جذب چربي ، تهوع و نفخ شکم ديده مي شود .

 

 

 

پاسخ به عفونت در افراد مختلف است :

 

۱ – گاهي هيچ علامتي ظاهر نمي شود

 

۲ – گاه بيماري حاد با شروع ناگهاني اسهال انفجاري است .

 

۳ – گاهي نيز اسهال مزمن و سوء جذب که غالباً ماهها بطول مي انجامد .

 

ژيارديا انتشار جهاني دارد و باعث عفونت در انسان ، سگ و حيوانات وحشي مي شود

 

انتقال از فرد به فرد ، از طريق انتقال مدفوع آلوده به دهان يا بوسيله نوشيدن يا خوردن آب و غذاي آلوده حاصل مي شود .

 

چه کسي در معرض خطر است ؟

 

افرادي که در مواجهه با بيمار مبتلا به آن هستند ، مصرف کنندگان آب آلوده و غيرتصفيه شده مهدکودک ها ، مراکز نگه داري از عقب ماندگان ذهني و مسافران به نواحي قفقاز و روسيه و کوههاي راکي در معرض خطر هستند .

 

درمان

 

داروهاي زيادي از جمله فورازوليدون ، ‌مترونيدازول و کيناکرين در درمان ژياردياز مؤثرند . درمان تمام بيماران از جمله حاملين بدون علامت بخصوص بچه ها و دست اندرکاران موادغذايي بايد انجام شود .

 

مصرف کيناکرين و مترونيدازول در حاملگي ممنوع است با رعايت بهداشت فردي و پرهيز از آب آلوده از ابتلاي به آن پيشگيري کنيد