دانلود مقالات چهارمین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری

[pari.v 10304]

بررسی جایگاه طراحی در ایجاد حس امنیت در مجتمع های مسکونی

 

در بین مسائل مختلف، امنیت جایگاه ویژه اي در آرامش و افزایش کیفیت زندگی شهري خواهد داشت. امنیت از نظر لغو ي به معن اي راحت و آسوده و بی بیم گردانیدن میباشد و مفهوم آن به دفاع یا حفاظت از خود، خانواده، دوستان و اموال باز می گردد که خود نشان دهنده ضرورت بحث می باشد. امنیت از نیازهاي اساسی انسان است که نحوه ي پاسخگویی به آن تاثیر مستقیم در ارضاي نیازهاي دیگر او دارد. انسان همیشه در طول تاریخ سعی در پاسخگویی به این نیاز داشته است، ساختن ابزار آلات دفاعی، ایجاد تاسیسات تدافعی و نظامی در سکونتگاه ها و شهرها، تشکیل نیروي نظامی و ... برخی از اقدامات او براي حفظ امنیت فردي و اجتماعی اش بوده است.با این وجود در سال هاي اخیر، تغییر ویژگی هاي جمعیتی، اجتماعی و فرهنگی انسان ها تاثیر زیادي در شکل گیري مسکن داشته است. طبقه بندي ساده قشر مخاطب براي دسته بندي گونه مسکن مورد نیاز پاسخ گوي نیاز هاي دامنه وسیع استفاده کنندگان از مجموعه هاي مسکونی نمی باشد. در این بین احساس امنیت از جمله عوامل انسانی- محیطی است که می تواند نقش بسزایی در رضایت مندي انسان ها از فضایی که در آن زندگی می کنند داشته باشد. امنیت در مجموعه هاي مسکونی تنها از طریق موانع سخت فیزیکی میسر نبوده، چه بسا همین موانع فیزیکی به لحاظ روحی-روانی حس ناامنی را در مردم تقویت کند. با توجه به رشد جمعیت و افزایش نیاز به مجموعه هاي مسکونی در شهرها، روشن کردن الگوها و خط مشی هایی براي نیل به اهداف برنامه ریزي شده، ضروري به نظر می رسد که در این بین ایجاد حس امنیت به عنوان یکی از عوامل انسانی- محیطی نقش مهمی را در رضایت مندي و آسایش افراد در زندگی شان ایفا خواهد نمود. نتایج حاصل این مقاله حاکی از آن است که ایجاد حس امنیت از طریق غیر مستقیم و با بهره گیري از سیاست هاي پیشگیرانه تلفیقی کالبد معماري و روابط اجتماعی -فرهنگی (از قبیل: مساله اشراف و دید، افزایش قابلیت رویت پذیري بصري، برقراري تناسب میان تراکم جمعیتی و مجموعه هاي مسکونی، ایجاد کاربري هاي متنوع و متجانس و ....) تحقق پذیر خواهد بود. براین اساس این مقاله به بررسی نقش و جایگاه امنیت درطراحی مجموعه هاي مسکونی میپردازد.روش تحقیق توصیفی – تحلیلی میباشد و از منابع کتابخانه اي و اسنادي براي انجام تحقیق استفاده شده است.

 

واژگان کلیدی: امنیت،احساس امنیت، طراحی، مجموعه هاي مسکونی

 

نویسندگان: علی رضایی مقدم، حسن آرزو، وحید یوسف پور، مسعود عبادی

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

بررسی و ارزیابی جایگاه نظام حکمروایی خوب شهری در ساختار مدیریتی شهر شیراز

 

امروزه با گسترش سریع شهرنشینی به ویژه در کشورهاي جهان سوم ما شاهد بروز نابسامانی ها و مشکلات فراوانی در اداره امور شهرها بوده ایم که ریشه در مدیریت نامطلوب و غیر تخصصی داشته است، مدل هاي ارائه شده جهت اداره امور شهرها به دلیل عدم هم خوانی با نیاز هاي واقعی شهر و شهروندان و در نظر گرفتن جوانب مختلف حیات انسان شهري نتوانسته اند مفید واقع شوند. از موثر ترین شیوه هاي برخورد با مسایل مناطق شهري، ظرفیت سازي نهادي، مدیریت کارآمدتر و انتخاب الگوي بهینه براي مدیریت این مناطق می باشد. یکی از الگوهاي مطرح شده در امر مدیریت شهري، حکمروایی خوب شهري می باشد که به عنوان مدیریت شفاف و پاسخگو با هدف نیل به توسعه اقتصادي، اجتماعی عادلانه و پایدار تعریف شده است و منشأ قدرت در آن تمامی شهروندان و نهادهاي مدنی می باشد. هدف این مقاله بررسی و ارزیابی جایگاه نظام حکمروایی خوب شهري در ساختار مدیریتی شهر شیراز با استفاده از مدل SWOT و ارائه راهبردهایی جهت تحقق آن می باشد. یافته اي این پژوهش حاکی از آن است که کلان شهر شیراز در گرداب مدیریت بخشی و سلولی و دیدگاه ها و نگرش هاي از بالا به پایین گرفتار گردیده است و از مدیریت ناکارآمد، ضعف ساختاري و نهادي در اداره امور شهر رنج می برد و مسئولان و سازمان هاي درگیر در اداره امور شهر جهت بهبود شرایط خویش می بایست با به حداقل رساندن و کاهش نقاط ضعف در امر مدیریت شهري و پرهیز از تهدیداتی که جایگاه مدیریت موثر و مشارکت گراي شهري را به خطر می اندازد زمینه تحقق حکمروایی خوب شهري را فراهم کند.

 

واژگان کلیدی: حکمروایی خوب شهري، مدی ریت شهري، شه ر شی راز، مدل SWOT

 

نویسندگان: محمدرضا رضایی، مسلم شمشیری

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

شناخت گروه های اولویت دار در آموزش روش های مناسب برخورد با بحران های شهری (مشهد)

 

معمولاً مردم در هنگام وقوع حوادث، عکسالعمل مناسبی ارائه نمیدهند، به همین دلیل، شناسایی عواملی که در این بین نقش اساسی دارد، ضروری به نظر میرسد. به این منظور، مطالعه حاضر با استفاده از نمونهای از سرپرستان خانوار در شهر مشهد به صورت دو گروه مورد (106) و شاهد (106) به انجام رسیده است. برای انتخاب نمونه، از روش خوشهای چند مرحلهای بهرهگیری شده است. آنالیز دادهها در مدل تک متغیره با استفاده از آزمونهای خی دو، دقیق فیشر و t و در مدل چندگانه با روش رگرسیون لجستیک انجام شده است. نتایج نشان میدهد که در تحلیل تک متغیره شغل، تحصیلات، سن سرپرست و تحصیلات همسر، تعداد فرزندان، سطح زیربنای مسکن و مدت اقامت در شهر در دو گروه اختلاف معنی داری نشان میدهد. تفاوت معنیداری در سن و شغل همسر، رضایت از وضعیت خدماتی شهر و سطح درآمد دیده نمی شود. در تحلیل چندگانه متغیرهای سن، شغل، مدت سکونت در شهر، تعداد فرزند و زیربنای مسکن در مدل باقی ماندند که ارتباط واقعی معنیدار آماری با نوع برخورد در حضور اثر سایر متغیرها داشتند. بر این اساس، به نظر میرسد برای کاهش روش های غیر علمی و خودسرانه در مقابله با بحران های شهری، باید اولویت آموزش بر کسانی قرار گیرد که دورههای آموزشی را در ارتباط با شرایط بحرانی طی نکرده، در سنین بالاتری قرار دارند، مدت اقامت آ نها در شهر کوتاهتر بوده، دارای فرزند بیشتر هستند و مسکن آن ها از زیر بنای کمتری برخوردار است.

 

واژگان کلیدی: مدیریت بحران، آمادگی در مقابل بحران، کاهش آسیب، مشهد.

 

نویسنده: رستم صابری فر

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

پیاده راه ساحلی مطالعه موردی شهر تسالونیکی، یونان

 

یکی از عناصر مهم موجود در فضاهای عمومی شهری پیاده راه ها هستند. پیاده راه قابلیت های متعددی از جمله هویت بخشی به فضای اجتماعی، فرهنگی و تغییر سیمای شهر را داشته و می تواند سبب رونق بخشی اقتصادی و اجتماعی در سطوح مختلف باشد. یکی از شهرهای مهم توریستی تجاری اروپای شرقی شهر تسالونیکی است. تسالونیکی دومین شهر بزرگ کشور یونان و بزرگ ترین مرکز اقتصادی، صنعتی، تجاری و سیاسی این کشور بوده و از مهم ترین مراکز حمل و نقل جنوب شرق اروپا محسوب می شود. بعلاوه این شهر دارای آثار تاریخی ارزشمندی از دوره های تاریخی متفاوت خصوصاً دوران اسکندرمقدونی، تاریخ بیزانس، عثمانی و نیز ثروتمندان یهودی می باشد که این شهر را به عنوان یک مرکز فرهنگی و آموزشی مهم در بالکان معرفی می نماید. با توجه به خط ساحلی بسیار طولانی این شهر و تنوع بستر ساحلی، از این جاذبه گردشگری به نحو شایسته ای بهره برداری شده و در ساحل شرقی شهر اسکله و پیاده راه ساحلی استقرار یافته است. پیاده راه های خاص در سطح این شهر از مهم ترین عوامل جذب گردشگران به این شهر پرجمعیت و مهم می باشد. مهم ترین شاخص پیاده راه ساحلی مورد مطالعه، دارا بودن فضای جذاب، مساحت متناسب با جمعیت گردشگر و نیز جاذبه های طبیعی و غیر طبیعی پیرامون این پیاده راه و نقش این پیاده راه در رونق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این شهر می باشد. این مقاله بر اساس مشاهدات عینی و مطالعات میدانی و اسنادی و به منظور معرفی موقعیت جغرافیایی، تاریخچه شکل گیری این مجموعه و چگونگی طراحی و تناسب زیرساختهای پیاده راه ساحلی تسالونیکی با شرایط اقلیمی منطقه می پردازد تا شاید به عنوان یک عنصر موفق در طراحی شهری مورد استناد قرارگیرد.

 

نویسنده: مژگان ثابت تیموری

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

بررسی عملکرد کمیسیون ماده 77 – مطالعه موردی بررسی شرکت ها در شهر اهواز

 

شهرداري ها براي ارائه هرگونه خدمات شهري نیاز به درآمدهاي مالی دارند و منبع عظیم این درآمدها کسب عوارضیست که بابت خدمات ارائه می دهند، پس همیشه به دنبال راهی براي به دست آوردن این درآمدها چه از افراد حقیقی و یا حقوقی می باشند که در این راه از ماده ها، بندها و تبصره هاي مختلف قوانین به حمایت از شوراهاي اسلامی شهرها و اختیارات آنها به عنوان عالیترین مرجع و حامی شهرداري ها متوسل میشوند. اما همواره با مشکل پرداخت آن از طرف شرکت ها و شهروندان روبرو می باشند، لذا کمسیونی تحت عنوان کمسیون ماده 77 شهرداري ها براي رسیدگی به این مشکل ایجاد گشته است. موضوع این نوشتار بررسی پرونده چند شرکت در دفتر کمسیون ماده 77 بابت نصب تابلوهاي نمایندگی شرکت ها، عوارض قطار شهري و 2% مالیات پیمانکاران و راي کمسیون در شهر اهواز می باشد و جدولی که برخی از درآمدهاي شهرداريها را بیان میدارد ذکر شده است. راي کمسیون و اعتراض به راي شرکت چینی-سان، دیر پا شیمی، سهامی خاص شهر ري، بانک صادرات استان مازندران، شرکت بیمه پارسیان، به عنوان پیشینه تحقیق ارائه شده است در پایان نتیجه گرفته می شود که شهرداري ها باید اعتماد مردم را از طرق مختلف و ارائه خدمات جلب کرده تا مردم و شرکتها با میل بیشتري مالیات خود را پرداخت کنند. روش تحقیق این مقاله عملکردي، توصیفی، تحلیلی و روش گردآوري آن کتابخانه اي و میدانیست، که با مراجعه به دفتر کمسیون ماده 77 شهرداري اهواز، بررسی پرونده ها، مصاحبه حضوري با مدیر و کارشناس این دفتر و مراجعه به سایتهاي مختلف تهیه شده است.

 

واژگان کلیدی: کمسیون ماده 77 ، شوراي شهر، شهرداريها، شرکت ها، عوارض و مالیات

 

نویسندگان: مسعود صفایی پور، کوکب ظریفی

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

خوانش فراراهبردی متن فضایی زیارت و گردشگری در شهر مشهد (با تأکید بر مدیریت شهری)

 

این مقاله به بررسی و تحلیل متن فضایی زیارت در کلانشهر مشهد اختصاص دارد. در این راستا با یک رویکرد پساساختاري منظومه زیارت در یک مقیاس کلی و هستی شناختی تبیین گردیده و متن فضایی زیارت در داخل این منظومه به عنوان معرفعت شناختی فرایند زیارت مورد واسازي قرار گرفته است. تقابل دودویی زائر / مجاور بررسی شده و در تعامل این تقابل مفهوم شهر زیر / شهر مجاور مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. این بررسی ها نشان دهنده اخذ یک راهبرد کلی در پیوند میان توسعه زیارت و توسعه شهر، پخشایش زائران در سطح شهر و افزایش بازه زمانی اقامت در جهت بهره مندي دوسویه زائر و مجاور از پیامدهاي مادي و معنوي زیارت است. چنین راهبرد در بستر سیاست هاي اجرایی در رابطه با خدمات رفاهی قابل عرضه به زائران شکل می گیرد که با ترسیم مدلی از حوزه هاي مدنظر در عرصه رفاه زائران، راهبردهایی نیز در این زمینه در نتیجه گیري ارائه گردیده است.

 

واژگان کلیدی: منظومه زیارت، متن فضایی، واسازي، زایر مجاور، مشهد

 

نویسندگان: مهدی سقابی، طباطبایی

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

مقایسه تطبیقی وضعیت مسکن در محله های نوساز و محله های ارگانیک و تاریخی (نمونه موردی: محله های ملک آباد و ملاصدرا واقع در شهر قزوین)

 

مسکن به عنوان یکی از اساسی ترین نیازهاي انسان، همواره در رشته هاي گوناگون مورد توجه بوده است. این مسئله ار دو بعد کمی و کیفی قابل بررسی است. اما آنجه مهم است روي آوردن به ابعاد کیفی مسکن به وبژه در توسعه هاي جدید می باشد. چرا که همزمان با ورود موج مدرنیسم در ایران و گسترش کمی ساخت و سازها، شاهد توجه کشورهاي توسعه یافته به ابعاد کیفی مسکن در بوده ایم. براي بررسی تاثیر مسئله مذکور بر وضعیت مسکن در محلات ایران داشته است، در این مقاله به مقایسه تطبیقی دو نمونه از محله هاي قدیمی و جدید شهر قزوین (محله نوساز ملاصدرا و قدیمی ملک آباد) پرداخته خواهد شد.دین منظور روش تحقیق مقایسه تطبیقی و پیمایشی بوده و از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) براي تحلیل معیارها بهره گرفته شده است. نتایج حاکی است محله ملک آباد از نظر کیفیت محیط مسکونی در مجموع وضعیت بهتري نسبت به محله ملاصدرا دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت :کیفیت هاي محیط مسکونی در محله هاي تازه ساخت در مقایسه با محله هاي قدیمی و ارگانیک، کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

 

واژگان کلیدی: شاخص هاي مسکن، مسکن و محیط مسکونی سالم، محله قدیمی (ارگانیک و تاریخی) و جدید (تازه ساز)

 

نویسندگان: الهه شعبانجولا، فهیمه شکوفه فر

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

نقش نحوه عملکرد نهادهای دولتی و غیردولتی مردمی بر مشارکت مردمی در راستای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده محله آیت الله دستغیب منطقه 9 شهرداری تهران

 

هرگونه مداخله در بافت های زنده شهری بدون مشارکت ساکنان بی نتیجه و ناپایدار است . نهادهای دولتی و غیر دولتی محلی باید برای فعال کردن مشارکت مردم ، با عملکرد مناسب و بهینه ، اعتمادسازی کنند، همراه آن ها پیش برود و به تدریج به گروه سازی روی بیاورد. جریان توسعه محله تنها زمانی به فرایندی پایدار تبدیل می شود که افراد خود می خواهند و اراده می کنند . بدیهی است که در یک جامعه محلی توسعه نیافته به ویژه از لحاظ اجتماعی، توانمند کردن مردم محلی برای مشارکت در فرایند بهسازی و نوسازی و نهایتاً مدیریت و رهبری این فرآیند امری حیاتی و دشوار به شمار می رود. چرا که به ندرت دیده می شود که در جوامع محروم، افراد به صورت خودجوش اقدام به تشکیل گروه نمایند و در جهت توانمندی گروهی و افزایش قدرت اجتماعی خود اقدام کنند . همچنین شرا یط اجتماع ی کنونی شرایط مطلوبی برای بهره گیری از مشارکت نیست و بسترسازی برای ایجاد زمینه های تعامل و افزایش مشارکت پذیری مردم برای توانمندسازی اجتماعات محلی ضروری به نظر می رسد، با توجه به ا ین مهم و با هدف ارتقای و بهبود بخشی به عملکرد نهادهای دولتی و غیر دولتی این پژوهش به عنوان نمونه در چهارچوب مکانی محله آ یت الله دستغیب واقع در منطقه 9 شهردار ی تهران، سعی در اثبات فرض تاث یر مستقیم نحوه عملکرد نهاده ای دولتی و غیر دولتی در جلب رضایت و اعتماد ساکنین به مشارکت های گروهی در بهسازی و نوساز ی دارد. نتا یج بدین صورت بوده که ساکنین اعتماد به نهادهای مردمی دولتی و غیر دولتی را در رفع نیازهای محله و همچنین رضایت از عملکرد آنان را در طیف بسیار بالا ( 78.2 درصد) در افزایش تمایل به مشارکت در بهسازی و نوسازی محله موثر می دانند.

 

واژگان کلیدی: نهادهای غیردولتی، نهادهای دولتی، مشارکت مردمی، بهسازی و نوسازی، محله دستغیب

 

نویسندگان: ژیلا سجادی، لیلا عشرتی

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

طراحی مدلی استراتژیک برای مدیریت اثربخش شهری

 

در دنیاي رقابتی امروزي، تنها کشورها و اقتصادهایی می توانند دوام آورده که به توسعه همه جانبه و استراتژیک خود توجه نمایند. در این میان شهرها به عنوانی مامنی امن و مناسب براي پیشرفت کشور و رقابتیتر شدن جامعه مطرح شده اند، چرا که حجم وسیعی از نیروي کار جامعه را به خود اختصاص داده و می توانند نقشی حیاتی در توسعه منابع انسانی برعهده داشته باشند؛ مسئله مهم در اینجا اینست که بتوان به نحوي مناسب شهرها را چیدمان و ادره نمود که از این فرصت رخ داده براي خلق مزیت رقابتی حداکثر استفاده را برد. اما باید گفت که مدیریت و اداره شهري مفهومی مبهم و پیچیده می باشد که اندازه گیري آن به خاطر وجود شاخص هاي کیفی مشکل است. تلاشهاي بسیاري در جهت تبیین شاخص هاي مدیریت خوب شهري و اندازه گیري آن صورت گرفته است اما هیچ کدام از این شاخص ها جامع و کامل نبوده و بیشتر بر نحوه انجام کار یا نتیجه نهایی تاکید داشته اند. هدف ازاین پژوهش اینست که با تبیین مدلهاي مختلف مدیریت شهري و روند حرکت آتی آنها، اثربخشی اداره مناسب شهري را افزایش دهد و روابط بین مولفههاي مختلف مدیریت شهري را در قالب مدل مفهومی ترسیم نماید. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردي بوده و از لحاظ استراتژي از نوع پژوهش هاي کمی و به روش پیمایشی و از نوع مقطعی می باشد. جمع آوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای صورت گرفته است.

 

واژگان کلیدی:مدیریت شهري، اداره شهر، اثربخشی، رقابتی شدن، مدل استراتژیک

 

نویسندگان: حسن سلمانی، سیدفرهاد حسینی

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

تحلیل مرزبندی محلات قراردادی با استفاده از نقشه های شناختی ساکنین نمونه موردی: محله بندی شهرداری مشهد

 

محله داراي پیشینه اي طولانی در شهرنشینی ایران است. با ورود مدرنیسم در شهرسازي کشور مفهوم محله به تدریج تضعیف شد و هنوز هم جایگاه مناسب خود را به لحاظ عملی در برنامه ریزي و طراحی شهري معاصر کشور نیافته است. یکی از دلایل مهم این موضوع، عدم وجود توافق و اجماع نظر در مورد مفهوم محله و ویژگی هاي آن در میان جامعة علمی، برنامه ریزان و طراحان، دست اندرکاران امور مدیریت شهري، و شهروندان است. تحقیق حاضر با رویکرد روان شناسی محیطی در جستجوي شناخت ذهنیت مردم از مفهوم محله و قیاس آن با تعریفی از محله است که در مدیریت شهري حاضر اعمال می شود. تفاوت اساسی و بنیادي بین این دو، یعنی نگاه از بالا به پایین توسط متخصصین و مدیران شهر که محله را به عنوان یک ساختار فضایی سازمان دهنده شهر و یک سلول نظم دهنده می بینند و نگاه از پایین به بالا توسط ساکنین محله ها که آن را به عنوان مکان زندگی اجتماعی خود می شناسند، فرضیه اصلی تحقیق را تشکیل می دهد. روش تحقیق به صورت تحلیلی و پیمایشی است. نمونه مطالعاتی 4 محله از محله بندي شهرداري مشهد در انواع بافتهاي شهري می باشد. نتایج نشان می دهد ذهنیت مردم از محله که در اثر تعاملات بین مفاهیم اجتماعی و مکانی محدوده زندگی شان شکل می گیرد با محله هاي قراردادي که شهرداري ها آن را تعریف می کنند، تفاوت هاي ماهوي دارد. مقاله با توصیه هایی در مورد کاربرد یافته هاي تحقیق در تهیه محله بندي پیشنهادي شهرداري ها خاتمه می یابد.

 

واژگان کلیدی: محله، ساختار اجتماعی، ساختار کالبدي -فضایی، ادراک مردم، نقشه شناختی

 

نویسندگان: عمیدالاسلام ثقه الاسلامی، مریم بهنامی فرد

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

امکان سنجی گسترش معابر پیاده در شهر مشهد

 

براي مقابله با مشکلات روزافزون ترافیکی در کلان شهر مشهد توجه به سیستم هاي پاک جابجایی از جمله پیاده روي از اهمیت بسزائی برخوردار است. یکی از عوامل موثر در ترویج پیاده روي، توسعه پیاده راه هاست. در این مقاله ضمن بررسی عوامل موفقیت پیاده راه ها به موضوع بررسی میزان جمعیت و ارتباط آن با توسعه فضاهاي شهري پرداخته شده است .براي تعیین معابري از شهر مشهد که قابلیت و پتانسیل تبدیل به پیاده راه را دارند، 21 معیار تعریف شده و میزان امتیاز و ضریب اهمیت آن ها براي 30 معبر مستعد محاسبه گردیده است. در ادامه با تعری ف و مقایسه 10 سناریو به صورت حالت هاي مختلفی از ترکیب معابر با امتیاز بالا، سناریوي برتر شامل 6 معبر براي تبدیل شدن به پیاده راه تعیین شده است. در تعریف سناریوهاي مذکور به غیر از پراکندگی مناسب معابر، به پیشنهادات کارشناسان و مسئولین، نتایج مطالعات قبلی و درنظر گرفتن معابري که تقاضاي پیاده زیاد داشته و هم اکنون با مشکلات ترافیکی مواجه می باشند نیز توجه شده است. در نهایت معیارهاي برنامه ریزي گذرهاي ویژه عابر پیاده که به خصوص در شرایط شهر مشهد باید به آن ها توجه شود مورد ارزیابی قرار گرفته اند.

 

واژگان کلیدی: پیاده روي، پیاده راه، حمل ونقل سالم، معیارهاي برنامه ریزي.

 

نویسنده: مومن شاداب مهر

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

ارزیابی وضعیت آسیب پذیری لرزه ای ناشی از شبکه معابر شهری (نمونه موردی: شهر تبریز)

 

سوانح طبیعی (به ویژه زلزله) که اغلب خاموش و در عین حال بالقوه مستعد ایجاد آسیب هستند، موجب تلفات جانی و خسارت مالی

می گردند. در این میان، شهر تبریز به عنوان بزرگ ترین کلانشهر شمال غرب کشور با داشتن گسل هاي فراوان و توسعه بخش هایی از شهر در روي این گسل ها، داراي آسیب پذیري بالایی در برابر زلزله است. شبکه معابر شهري را می توان جزء مهم ترین عوامل آسیب پذیري مناطق شهري دانست که داراي ارتباط تنگاتنگی با تامین فضاي فرار و مکان امن در هنگام وقوع زمین لرزه و افزایش کارایی عملیات امداد و نجات پس از وقوع بحران می باشد. در این مقاله شبکه معابر شهر تبریز بر اساس دو شاخص نسبت سطح معابر به کل سطح شهر و میزان نفوذ ناپذیري بافت هاي شهري بررسی و آسیب پذیري لرزه اي ناشی از شبکه معابر شهر ارائه شده است. بررسی ها حاکی از توزیع بسیار نامتعادل شبکه معابر در سطح شهر است. به طوري که 91/4 درصد از جمعیت شهر یعنی ساکنین محله هاي مرفه شهري، 45/12 درصد سطح معابر شهري را در اختیار دارند. در مقابل 03/32 درصد جمعیت شهر یا ساکنین محله هاي حاشیه نشین 08/17 درصد معابر شهر را دارا می باشند و نیز بررسی سطح معابر شهر تبریز و تلفیق آن با نقشه تقسیمات شهري تبریز نشانگر این است که مناطق 1 و 2 بیشترین سطح معابر شهري را به خود اختصاص داده اند و مناطق 9 و 6 داراي کمترین سطوح شبکه معابر می باشند. از نظر شاخص نفوذ ناپذیري نیز مناطق 5، 1،4، به ترتیب با 19، 17، 12 درصد بیشترین درصد نفوذ ناپذیري را به خود اختصاص داده اند.

 

واژگان کلیدی: آسیب پذیري لرزه اي، شبکه معابر، شهر تبریز

 

نویسندگان: علی اکبر شهناز، حسن رضایی نیا

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

بررسی کیفیت خدمات ارائه شده به مراجعان مناطق شهری با بهره گیری از مدل سروکوال (مطالعه موردی: خدمات مناطق شهرداری مشهد)

 

درمقوله كيفيت محصولات كه كالا و خدمات را دربرميگيرد امروزه موضوع كيفيت خدمات از اهميت ويژه اي برخوردار است ايجاد و پياده سازي سيستم هاي سنجش و پايش رضايتمندي مشتري به عنوان مهمترين شاخص درامر بهبود كيفيت خدمات و ارتقا عملكرد از نيازهاي اساسي سازمان هاي امروزي به شمار مي رود دراين پژوهش با بهره گيري از روش سروكوال ابتدا به بررسي سطح انتظارات و خواسته هاي مراجعان از مناطق شهرداري مشهد درپنج بعد ملموسات اعتماد پاسخگويي تضمين و همدلي پرداخته و سپس سطح ادراكات و برداشت مراجعين از نحوه عملكرد مناطق سنجيده شده است نهايتا شكاف موجود بين سطح انتظارات وادراكات مراجعان محاسبه شده كه سطح كيفيت خدمات را مشخص مي نمايد.

 

واژگان كليدي: كيفيت خدمات، مدل سروكوآل، رضايتمندي، شهروندان

 

نویسندگان: مجتبی شاکری روش، محمد تقی زاده، عاطفه ذاکری

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

حاشیه نشینی و مسائل اجتماعی و فرهنگی آن در شهرها مطالعه موردی: محله غلام تپه شهرستان آزاد شهر

 

دراين مقاله به منظور بررسي حاشيه نشيني و مسائل اجتماعي و فرهنگي آن درشهرها شاخصهاي مربوط به مسائل اجتماعي و فرهنگي شامل فقر جرم بيكاري نابرابري اجتماعي مشاركت اجتماعي و تنوع فرهنگي بررسي شد روش تحقيق دراين پژوهش از نوع پيمايشي و شيوه گردآوري اطلاعات و داده ها روش كتابخانه اي و ميداني است درروش ميداني ابزار گردآوري اطلاعات پرسشنامه و واحد آماري سرپرست خانوار است جامعه آماري تحقيق را حاشيه نشينان محله غلام تپه شهرستان ازادشهر درسال 1390 بالغ بر187 نفر تشكيل ميدهد حجم نمونه كل خانوارهاي ساكن درمحله غلام تپه 41 خانوار مي باشد براي آزمون فرضيه ها از آزمون x2 كي دو يا كاي اسكور استفاده شده است نتايج حاصل از تجزيه و تحليل نشان ميدهد كه تمامي شاخصهاي مربوط به مسائل اجتماعي و فرهنگي معنادار بوده و برمتغير حاشيه نشيني تاثير داشته است

 

واژگان كليدي: حاشيه نشيني، فقر، بيكاري، نابرابري اجتماعي، تنوع فرهنگي

 

نویسنده: زهرا شریفی نیا

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

فرآیند اجرایی جلب مشارکت مردم در بازه زمانی تهیه طرح تا اجرا (محله پشت باغ شهر یزد)

 

بهسازي و نوسازي بافت هاي فرسوده از مهمترين اقداماتي است كه درسالهاي اخير جزء اولويت هاي توسعه شهري شهرداريهاي كشور و ساير نهادهاي مرتبط بيان شده است ازطرفي وسعت و موقعيت مكاني اين بافت ها و شرايط اقتصادي و فرهنگي ساكنين آن از طرف ديگر موجب شده تا اغلب طرح هاي نوسازي پس ازتهيه و تصويب دچار ركود اساسي درمرحله اجرا شده بطوريكه امار نشان ميدهد حدود 15 درصد از پيشنهادات فيزيكي طرح ها اجرايي شده است ازاين نظر درسالهاي اخير استفاده از مشاركت مردمي به عنوان رويكرد نوين درراستاي ارتقاي تحقق پذيري طرح هاي بافت فرسوده مطرح شده است از اين رو درتحقيق سعي شده است جهت تحقق هدف اصلي كه دستيابي به فرايندي براي جلب مشاركت مردم دربازه زماني تهيه طرح تا جرا مي باشد ادبيات نظري موضوع و موانع و شرايط مختلف تحقق مشاركت براي تحقق پذيري طرح هاي شهري بررسي شود و درمرحله نخست فرايند مذكور پيشنهاد و مرحله بعدي لازم است با طراحي گامهاي اساسي اين فرايند و اجراي آن درمحله پشت باغشهر يزد ميزان تاثير گذاري فرايند پيشنهادي برگرايش مردم به مشاركت سنجيده شود.

 

واژگان كليدي: فرايند، مشاركت مردمي، تحقق پذيري

 

نویسندگان: مجتبی شریف نژاد، زهرا برزگر بیوکی

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

بررسی و تحلیل توزیع فضایی مراکز درمانی شهر مشهد با استفاده از GIS

 

در خدمات رسانی شهري تنها افزایش تعداد مراکز خدماتی دلیلی بر خدمات رسانی بهتر نیست بلکه آنچه در این زمینه بیشتر حائز اهمیت است، توزیع بهینه این مراکز است. بیمارستانها از جمله مراکز حیاتی و مهم خدماتی در شهر هستند که دسترسی سریع، و به موقع و با صرف زمان و هزینه کمتر به آنها در نیل به اهداف اساسی توسعه یعنی عدالت اجتماعی و توسعه عادلانه داراي اهمیت زیادي می باشد. در این مطالعه، چگونگی توزیع فضایی و مکانی بیمارستانها و ارتباط آنها را با جمعیت و سطح توسعه یافتگی و همچنین دسترسی مناطق محروم به این امکانات در سطح مناطق 13 گانه شهر مشهد مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق ازجمله تحقیقات توصیفی - تحلیلی و میدانی است که جنبه کاربردي دارد و براي تحلیل داده ها از ابزارهاي تحلیلی GIS و روشهاي آماري استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که رابطه منطقی بین تراکم جمعیت و تراکم بیمارستانها وجود ندارد و بیمارستان هاي موجود در مشهد هماهنگ با پراکندگی جمعیت شهر احداث نشده اند. همچنین تمرکز بیمارستان ها در محدوده مرکزي شهر مشهد باعث همپوشانی عملکرد بیمارستانها شده است در حالی که نواحی پیرامونی از خدمات بیمارستانی محرومند و یا بهره چندانی ندارند. بیشترین سهم بیمارستانی را مناطق هشت و یک و کمترین سهم بیمارستانی را مناطق شش و یازده و دوازده که فاقد بیمارستان می باشند، به خود اختصاص داده اند.

نتایج تحقیق نشان می دهد که همبستگی معنی داري بین فاکتورهاي جمعیتی مناطق و فاکتورهاي بیمارستانی وجود ندارد؛ و بر خلاف آن، بین سطح توسعه یافتگی مناطق و دسترسی به مراکز درمانی رابطه قوي و مستقیم وجود دارد.

 

واژگان کلیدی: توزیع فضایی، مراکز درمانی، عدم تعادل، مشهد، مناطق شهري

 

نویسندگان: محمداجزا شکوهی، براتعلی خاکپور، عمار دانایی فرد

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

تحلیلی بر جایگاه مشارکت شهروندان در توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی شهر سبزوار)

 

هدف اصلی این نوشتار، واکاوي و شناخت عواملی است که می توانند در گسترش مشارکت شهروندان در اداره امور شهرها موثر باشند. روش تحقیق، ترکیبی است از روش تحلیل داده هاي ثانویه و روش پیمایشی. ابزار گردآوري اطلاعات مبتنی است بر بهره گیري از کتاب ها، مقالات، اسناد طرح ها و ... در طرح مسئله و تدوین چهارچوب نظري تحقیق و استفاده از ابزار پرسش نامه در بررسی مطالعه تجربی محدوده مورد مطالعه. در روش تحلیل اطلاعات نیز تاکید بر استفاده از روش هاي آماري (توصیفی و استنباطی) بوده است. محدوده مورد مطالعه، شامل مناطق منتخب شهر سبزوار در سال 1390 می باشد. حجم جامعه آماري برابر با 58726 خانوار و حجم نمونه برابر با 382 خانوار بوده است. ضریب پایایی براي کل گویه ها بر اساس آلفاي کرونباخ برابر با 91/0 و براي گویه هاي تمامی زیر بخش ها نیز بالاتر از 72/0 می باشد که نشان دهنده مناسب بودن گویه ها است. متغیر وابسته تحقیق مشارکت شهروندان در اداره امور شهر و متغیرهاي مستقل نیز شامل سن، تعداد سال هاي سکونت در شهر، سطح تحصیلات، نوع تصرف واحد مسکونی، سطح همبستگی و تعاملات اجتماعی شهروندان و میزان تعلق مکانی شهروندان می باشد. یافته هاي حاصل از این تحقیق گویاي آن هستند که 1 میان نوع تصرف واحد مسکونی (احساس مالکیت) و علاقه شهروندان به مشارکت در مدیریت شهري رابطه معنی داري وجود دارد. 2 بین تعداد سال هاي سکونت در شهر/محله و مشارکت شهروندان در مدیریت و برنامه ریزي توسعه شهر رابطه معنی داري وجود دارد. 3 بین متغیر سن شهروندان و مشارکت آنان در فرایند برنامه ریزي ها و تصمیم گیري هاي مدیریت توسعه شهر، رابطه معنی داري وجود ندارد. 4 میان سطح تحصیلات شهروندان و تمایل آنان به مشارکت در امور شهر رابطه معنی داري وجود دارد. 5 میان همبستگی اجتماعی شهروندان (محله، ناحیه یا شهر) و سطح مشارکت آنان در فرایند هاي برنامه ریزي و تصمیم گیري مدیریت شهري رابطه معنی داري وجود دارد. 6 احساس تعلق مکانی شهروندان و سطح مشارکت آنان در مدیریت شهري رابطه معنی داري وجود دارد. 7 بررسی ها نشان داد که با افزایش میزان مشارکت شهروند در فرایند برنامه ریزي ها و تصمیم گیري هاي مدیریت توسعه شهر، بر میزان رضایتمندي فرد از زندگی نیز افزوده می شود.

 

واژگان کلیدی: مدیریت شهري، مشارکت شهروندي، رضایتمندي از زندگی، سبزوار

 

نویسندگان: سیدهادی حسینی، حسین قدرتی، سیدحمید جوادیان

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

تبیین پیشنهاداتی در راستای طراحی پوسته های بیرونی ساختمان های مسکونی شهر تبریز با رویکرد پایداری محیطی

 

امروزه محیط زیست، صرفه جویی در مصرف انرژي هاي فسیلی و توسعه پایدار به مباحث بسیار مهم و رایج در سطح بین المللی تبدیل شده است. یکی از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست در جهان و بخصوص در کشور ما ایران مصرف انرژي هاي فسیلی در فضاهاي مسکونی براي تأمین گرماي فضاي خانه است. حجم بیرونی و پوسته ساختمان بخشی از کالبد معماري است که علاوه بر اینکه به عنوان مرز میان درون و بیرون نقش مهمی براي تأمین ارتباط، تهویه، نور و منظر کاربران بنا ایفا می کند حایلی میان انسان و عوامل اقلیمی محیط خارج است. پژوهش حاضر به بررسی رویکردهاي اقلیمی نماهاي مسکونی تبریز در دو بافت شهري سنتی و مدرن و مقایسه تطبیقی این دو می پردازد. تحقیق حاضر با تکیه بر روش هاي پیمایشی و علی- مقایسه اي انجام شده و هدف از آن بررسی عوامل مختلف از قبیل اتلاف حرارت، مقاومت حرارتی، ضریب انتقال حرارتی در نمونه هاي مورد بررسی و بیان الگوهاي مناسب براي طراحی پوسته هاي بناهاي مسکونی همساز با اقلیم سرد و کوهستانی شهر تبریز است.

 

واژگان کلیدی: مس کن، پوسته بیرونی، اقلیم تبریز، پایداري

 

نویسندگان: مریم سینگری، سروناز عبدلی ناصر

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

بررسی سیر تحولات تاریخی فضاهای آموزشی در شهر به منظور بهبود جایگاه آن در نظام مدیریت شهری معاصر

 

شيوه شكل گيري فضاهاي آموزشي درشهرهاي امروزي درواقع الگوبرداري از شيوه هاي غربي است اين الگوبرداري را دركالبد عملكرد و محتوي فضاهاي آموزشي درشهر مي توان مشاهده كرد لذا توجه به ابعاد زماني و سيرتاريخي فضاهاي آموزشي درشهر به منظور پي بردن به مولفه هاي موثر درتكامل آن تا به امروز بسيار مي تواند مفيد واقع شود هدف اين پژوهش بررسي تاثير و چگونگي تحولات كالبدي فضايي و محتوايي فضاهاي آموزشي به خصوص مدار درشهر بهمنظور ارايه راهبردها و راهكارهايي جهت بهبود وضعيت اين فضاي شهري دردوران معاصر مي باشد اين پژوهش با بررسي روابط كالبدي فضايي و محتوايي آموزش و فضاهاي اموزشي درشهر درادوار تاريخي اين جايگاه اين كاربري را درشهر سنتي و معاصر مقايسه و تحليل خواهد كرد اين پژوهش با ديدگاهي كيفي و با استفاده از جمع آوري اطلاعات به روش كتابخانه اي به تحليل و بررسي موضوع پرداخته است از نتايج اين پژوهش مي توان به تنزل جايگاه و كاهش هويت بخشي فضاهاي آموزشي دركالبد وعملكرد شهرمعاصر اشاره كرد.

 

كلمات كليدي: فضاي آموزشي، مدرسه، محتوي آموزش، ساختارشهر

 

نویسندگان: هومن ثبوتی، حمید گوهری، صابر شکاریان

 

دانلود مقاله

[pari.v 10304]

بررسی تطبیقی شاخص های اجتماعی مسکن در محلات جدید (کوی معلم) و قدیم (ساربان محله) شهر بجنورد

 

مسكن ازجمله مهمترين مسائلي است كه انسان ها همواره با آن دست به گريبان بوده و درتلاش براي رفع اين مساله و يافتن پاسخي مناسب و معقول براي آن بوده اند شاخصهاي مسكن شايد مهمترين و كليدي ترين ابزار دربرنامه ريزي مسكن باشند شاخصهاي اجتماعي مسكن يكي از وسايل و شيوه هاي شناخت ويژگيهاي مسكن به شمار ميروند كه ميتوان به كمك آن پارامترهاي موثر درامر مسكن را شناخت و هرگونه برنامه ريزي و تصميم صحيح براي مسكن را تسهيل نمود هدف اين مقاله بررسي تطبيقي شاخصهاي اجتماعي مسكن دربافت قديم و جديد شهر بجنورد مي باشد كه براي انجام اين بررسي كوي معلم و ساربان محله انتخاب شده اند روش تحقيق از نوع تحليلي و توصيفي مي باشد و از روش تحليل سلسله مراتبي ahp بهره گرفته شدهاست يافته هاي پژوهش حاكي ازا ين مساله است كه وضعيت مسكن دركوي معلم درشرايط مطلوبتري نسبت به ساربان محله قرار دارد.

 

كلمات كليدي: مسكن، شاخصهاي اجتماعي، محلات قديم، محلات جديد

 

نویسندگان: سیما یارمحمدی، متین عاشوری چهارده

 

دانلود مقاله