دمپر دکل های خطوط برق

[مجید بهره مند 43111]

دمپر دکل های خطوط برق

دمپر یا میراکننده وزنه های چدنی هستند که در ابتدا و انتهای دکل های خطوط برق و معمولا پس از مقره ها نصب می شوند و توسط یک کابل انعطاف‌پذیر، ‌وزنه ها بهم دیگر متصل هستند و یک بست نیز وسط آن را به سیم اصلی(فاز یا گارد) وصل می‌کند . با وزش باد و یا تخلیه برف و یخ،‌ ارتعاشات عرضی در هادی به وجود می‌آید که این ارتعاشات سعی دارند در محل اتصال به میراکننده، آن را نیز به همراه سیم به نوسان درآورند، اما وزنه‌های طرفین میراکننده که کابل انعطاف‌پذیر، آنها را به هم وصل کرده، این انرژی ارتعاشی را جذب و با تاخیر عمل کرده و هنگام عکس شدن جهت نوسان سیم، انرژی جذب شده را رها می‌کنند. وزنه‌های میراکننده انواع مختلفی دارند و درچند شکل مختلف ساخته می شوند اما در کل فرقی از لحاظ ساختارباهم ندارند. نقش دمپر کاهش اثر آﺋولینگ است که در فاصله یک متری از کفشک زنجیره مقره روی سیم نصب می گردد. حال اگر این جزء کوچک وظیفه خود را به خوبی انجام ندهد اثرات و صدمات بزرگی را بجای می گذارد آئولینگ

تخلیه ناگهانی برف و یخ (گالو پینگ) و نیز وزش بادهای موسمی و طوفان (آئولینگ ) باعث ایجاد ارتعاش در هادیهای خطوط هوایی انتقال انرژی الکتریکی و خستگی در نقاط اتصال هادی به مقره و در نهایت پارگی سیم می‌شود.

امروزه دمپرهای بکار رفته در خطوط بنوعی می باشد که در اثر مرور زمان و با نوسانات شدید باد، یا بی دقتی در موقع نصب حرکت کرده وبه داخل اسپان دکل میرود. که این امر باعث ایجاد اشکالات جدیدی از قبیل زیر برروی خط می شود:

1- ایجاد بریدگی در سیم بر اثر استحکاک هادی با لقمه های دمپر در اثر شل بودن

2- برهم زدن توازن و ایجاد ارتعاش در سیم هنگام وزش باد و طوفان ، در نتیجه پیچش هادی

3- از بین رفتن شکل ظاهری(زیبایی) دکل

4- صرف هزینه تعمیراتی جهت تنظیم مجدد آن

انواع دمپر

دمپر با قفل فنر

این نمونه اساس کار بدین صورت است که لقمه های دمپر بر روی سیم بر اثر فشار فنر قفل می گردد. و مانند ابزاری بنام(انبرقفلی)کار می کند و روی سیم قرار می گیرد. و لقمه های آن از داخل دارای آج های ملایمی می باشد که باعث فرو رفتن در سطح خارجی هادی (بصورت سطحی) می گردد و از حرکت دمپر بر روی سیم جلوگیری می کنند. اما بر اثر وزش بادهای شدید و لرزشهای ناگهانی سیم در موقع پیک بار نمی توان به این طرح اعتماد کرد و ممکن است با تکان شدیدی که به سیم در یک لحظه وارد می شود فنر رها گردد و دمپر سقوط کند. به همین منظور با پیش بینی یک پیچ ومهره در انتهای لقمه ها باعث قفل دائمی دمپر بر روی سیم می شود.این متن برگرفته از سایت مهندسی برق قدرت و شبکه های انتقال و توزیع مهندس هادی حداد خوزانی می باشد

و لذا هرچقدر که پیچ و مهره شل شود باز فنر نمی تواند حالت کششی خود را از دست بدهد. تا موقعی که بطور کامل مهره باز شود و از پیچ جدا گردد. و برای رفع این مشکل هم می توان از پیچ با شیارهای متوالی که اشپیل در آن قرار می گیرد استفاده کرد.

2- دمپر کفشکی

در این نمونه می توان با استفاده از مدل کفشک سیم فاز یک طرح جدید برای دمپر ارائه داد. بدین صورت که بجای لقمه های دمپر، کفشک قرار داد به این ترتیب که با بستن دو پیچ U شکل (یوولت) که از دو ناحیه بسته می شود امکان حرکت دمپر بطور کلی از بین می رود. در این نمونه می توان از لقمه های کفشک نیز صرف نظر و فقط با پیچ U شکل دمپر را نصب کرد. زیرا نه وزنی روی آن قرار دارد نه شدت جریانی که باعث تحریک دمپر شود.

3- دمپر با مدل کلمپ موازی

در این نمونه با استفاده از مدل کلمپ موازی که در اتصال سیم گارد کاربرد دارد می توان یک نمونه دمپرجدید ارائه داد(با این تفاوت که در کلمپ موازی معمولی دو مسیر جهت عبورسیم از کلمپ وجود دارد ولی در این طرح فقط یک مسیر برای عبور سیم است وآن هم سیم فاز می باشد. ومسیر دیگر کلمپ به محور اصلی دمپر پرس شده است.) حال با استفاده از دو پیچ کلمپ دمپر روی سیم بسته می شود که این دو پیچ در موازات هم بسته شده و امکان حرکت دمپر را از بین می برند.