همایش بین‌المللی نجات دریاچه ارومیه یکماه دیگر در برلین برگزار می شود

[sookut 13735]

[h=4]سمینار راهکارهای اجرایی نجات دریاچه ارومیه برگزار شد

وزیر نیرو:همایش بین‌المللی نجات دریاچه ارومیه یکماه دیگر در برلین برگزار می شود

[/h]

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

[h=5]سبزپرس- گروه محیط زیست طبیعی: نشست هم اندیشی راهکارهای اجرایی نجات دریاچه ارومیه روز پنجشنبه در حالی در دانشگاه تهران برگزار شد که حضور متخصصان محیط زیست و بوم شناسی در این نشست بسیار کمرنگ بود. تنها تعداد معدودی از صاحبنظران حوزه محیط زیست و منابع طبیعی در این نشست حاضر بودند و همگی گلایه می کردند که چرا اطلاع رسانی این همایش محدود بوده و از صاحبنظران محیط زیستی دعوت نشده بود و آنها هم که آمدند فرصتی برای صحبت نداشتند! با این حال در این نشست که با حضور جمعی از مسئولان وزارت نیرو و سازمان محیط زیست و وزارت جهاد کشاورزی و گروهی از کارشناسان در رشته های مختلف همراه بود نقطه نظرات متعددی به عنوان راهکار برای نجات دریاچه مطرح شد. اما نکته قابل توجه دراین نشست برخلاف تمامی سمینارها و همایش ها این بود که وزیر نیرو از ساعت 8 صبح تا 18 عصر در همایش حضور یافت و تمامی سخنرانی ها را گوش داد و معصومه ابتکار رییس سازمان محیط زیست نیز عصر روز پنجشنبه به این جمع محلق شد.[/h]به گزارش سبزپرس، معصومه ابتکار روز پنجشنبه در هم اندیشی راهکارهای اجرایی نجات دریاچه ارومیه که در تالار علامه امینی دانشگاه تهران برگزار شد، با اشاره به سازوکارهای بین المللی برای حل بحران دریاچه ارومیه، گفت: این سازمان می‌تواند ارتباطات خوب بین المللی برقرار کند چراکه باید علاوه بر ظرفیتهای ملی از ظرفیت‌های بین المللی برای پروژه های زیست محیطی استفاده کرد.

وی گفت: پارک ملی دریاچه ارومیه در حیطه مدیریت و سیاست های سازمان محیط زیست کشور است، اما از آنجایی که نگاه به آن یک نگاه جامع اکوسیستمی نبوده و مساله آب نیز در آن مطرح است، امروز شاهد این وضعیت هستیم.

ابتکار گفت: وقتی 19 ساله بودم مرحوم دکتر تقی ابتکار که سال 1358 رییس سازمان حفاظت محیط زیست بودند یک روز تعریف کردند که دارند کوه را می تراشند و در دریاچه ارومیه می ریزند تا جاده بسازند در حایل اکه ایشان مخالف بودند اما کسی به مخالفت رییس سازمان گوش نداده بود . در نهایت هم این جاده همان زمان بعد از مدتی متوقف شد اما به به خاطر رسعایت مسائل محیط زیستی بلکه به خاطر مسائل فنی که امکان ساخت جاده در ارومیه به لحاظ فنی نبود. خب آن زمان شاید بتوان پذیرفت که به دلیل قرار داشتن در شرایط جنگی اهمیت دادن به محیط زیست کمی دشوارباشد چرا که دفاع از کشور در اولویت قرار داشت. ولی بعد از آن دیگر نباید ایچنین باشد.

ابتکار اضافه کرد: متاسفانه همیشه سیاست گذاران و برنامه ریزان مساله محیط زیست را در ابتدای تصمیم گیری هایشان نادیده گرفته اند و بعد در انتهای خط وقتی به معضل می رسند می خواهند راهکاری برای آن پیدا کنند و ما در مورد دریاچه ارومیه اکنون با انتهای خط مواجه هستیم که در این زمینه هزینه های بسیاری بر ما تحمیل شده است.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: معضل دریاچه ارومیه صرف نظر از تغییرات آب و هوایی و فراز و نشیب های کشور طی سال های گذشته در نتیجه ناکارآمدی ها بوجود آمده است.

او با بیان این که در سال ۷۸ مطالعات مختلفی در ۷۰ منطقه کشور از جمله دریاچه ارومیه انجام شد گفت: در سال ۱۳۸۰ پروفسوری به نام موزر به ایران آمد و پیش بینی کرد که دریاچه ارومیه با وضعیت کنونی اش تا ۲۰ سال آینده دچار بحران می شود. اما زودتر از 20 سال این اتفاق افتاد بنابراین همان زمان هم هشدارها را دادیم ولی اهمیت ندادند.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد : در همان سال ها کارگروهی به منظور بررسی این مشکل تشکیل و مقدماتی برای حل و فصل آن ارایه شد بنابراین مشکل دریاچه ارومیه مساله جدیدی نیست که در مورد آن مطالعه انجام نشده باشد و حالا بتوانیم در فرصتی کوتاه برای آن راهکاری ارایه دهیم.

معاون رییس جمهور گفت: در این همایش باید دیدگاه ها تکمیل و برنامه های عملیاتی و اجرایی آماده شود تا با لحاظ کردن مطالعات و روش های کم هزینه و رعایت مسائل محیط زیستی در مدت زمان کوتاه مشکل پارک ملی دریاچه ارومیه برطرف گردد.

وی تصریح کرد: البته باید این برنامه عملیاتی به صورت مستمر ارزیابی و رصد شده تا پیشرفت کار و تغییرات اکوسیستمی آن مشاهده شود.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: لازم است به این منظور جلسات مستمر با حضور اساتید فن در حین برنامه عملیاتی دریاچه ارومیه برگزار شود و اساتید و دانشگاهیان علاقه مند مطالعات و پایان نامه های خود را در این زمینه ارایه دهند.

او همچنین از احیای صندوق ملی محیط زیست ایران خبرداد، و گفت: کشور باید برای حفاظت از محیط زیست از تمام ظرفیت های بین المللی ازجمله کنوانسیون تغییرات آب و هوایی بین المللی استفاده کند تا مسایل مختلف به ویژه تغییر الگوی کشاورزی، مشکلات اجتماعی و مشاغل جدید در حوزه دریاچه ارومیه با اثربخشی بیشتر به سرانجام برسد.

بنا بر این گزارش، دکتر ابتکار در حاشیه این همایش در دانشگاه تهران در جمع خبرنگاران افزود: قانون صندوق ملی محیط زیست ایران از سال 84 ابلاغ شده بود اما تاکنون عملیاتی نشده است که با احیای آن می توان ظرفیت مهمی از منابعش را برای حل مشکلات دریاچه مهم ارومیه به کار بست.

وی با اشاره به کمکهای مردمی ، دولتی و منابع بین المللی در تأمین منابع این صندوق گفت: علاوه بر دریاچه ارومیه، با منابع این صندوق در آینده می توان بسیاری از طرح های ملی محیط زیستی کشور را مدیریت کرد.

ابتکار با بیان اینکه از سال 79 مطالعات مربوط به طرح جامع و مدیریت دریاچه ارومیه انجام شده است، افزود: سایر مطالعات دستگاهها از جمله وزارت نیرو ، وزارت کشاورزی و پیشنهادهای دانشگاهیان در کنار مطالعات قبلی در کارگروهی تکمیل و برای اجرایی شدن به دولت ارائه خواهد شد.

دنبال مجرم برای دریاچه ارومیه نیستیم/ اقدامات دولت قبلی نارسا بوده است

به گزارش ایسنا، حمید چیت‌چیان، وزیر نیرو نیز در این همایش تاکید کرد: در دولت گذشته اقدامات نارسا انجام شد و اعتبارات ناکافی تخصیص یافت که حاصل آن وضعیت کنونی دریاچه ارومیه و بدتر شدن سال به سال شرایط است.

وی ادامه داد: دولت جدید در اولین جلسه نگرانی خود را درباره دریاچه ارومیه مطرح کرد و بر این اساس کارگروهی تشکیل شد تا در مدت کوتاهی کارهای گذشته را بررسی کند و راهکارهای جدید ارائه دهد.

او با بیان اینکه کارگروه نجات دریاچه ارومیه تشکیل شده و کارگروه تخصصی آن نیز شکل گرفته است، گفت: برای تعیین راهکارهای جدید و کارآمد از تمام کارشناسان داخل و خارج کشور خواسته‌ایم تا پیشنهادات خود را بیان کنند و امروز همایش نجات دریاچه ارومیه برای ارائه راهکارهای جدید برگزار شده است.

وزیر نیرو در واکنش به انتقاد برخی حضار درباره ناکارآمد بودن راهکارهای دولت برای نجات دریاچه ارومیه، اظهار کرد: تجمع امروز برای هم‌اندیشی با کارشناسان، اساتید و افراد دست اندرکار است و نمی‌خواهیم صرفا به بیان داده‌ها اکتفا کنیم.

چیت‌چیان تاکید کرد: اطلاعات باید بیان شوند تا از آن‌ها راهکار اجرایی استنتاج شود؛ این جلسه صرفا یک سمینار علمی نیست بلکه می‌خواهیم از کارهای علمی استنتاج کنیم که چه باید کرد.

وی ادامه داد: بنا نیست که در این جلسه کسی را متهم کنیم چراکه این کار حاصلی ندارد. اگر در نشست کسی انگشت اتهام به دست سازمان یا فردی را بگیرد تقاضا دارم که مدیر یا سازمان از دفاع از عملکرد بپرهیزد چون ما جمع نشدیم مجرم شناسایی کنیم بلکه می‌خواهیم راهکار ارائه شود.

وزیر نیرو با تشبیه دریاچه ارومیه به فردی که تصادف کرده است، گفت: دریاچه ارومیه مانند فردی است که در حال اهتزاز است، درست نیست در این شرایط به دنبال مقصر خواندن سازنده‌ ماشین، وزارت راه یا راننده باشیم.

چیت‌چیان با تقاضا از اساتید و کارشناسان نسبت به پرهیز از بحث‌های احساساتی اظهار کرد: عملکردها می‌تواند نقد شود اما متهم و محاکمه کردن سازمان، مدیر یا فردی نتیجه‌ای برای نجات دریاچه ارومیه نخواهد داشت.

وی با اشاره به این‌که شرایط منطقه ارومیه به خاطر عملکرد همه ماست، گفت: همه ما از جمله وزارت نیرو، سازمان حفاظت محیط زیست، مدیران محلی و مردم باید در رفتارمان تجدیدنظر کنیم و ببینیم که عملکرد ما چگونه بوده که نتیجه چنین شده است.

وزیر نیرو با تاکید دوباره نسبت به این که آسیب‌های دریاچه ارومیه نتیجه عملکرد همه ماست، افزود: تصور این که دولت روشی دارد تا با اعمال آن یکباره دریاچه ارومیه نجات پیدا کند تصور درستی نیست؛ نسبت به دریاچه ارومیه کشاورزان و ساکنان منطقه حتی در فاصله 100 تا 200 کیلومتری مسئولند و رفتار آن‌ها بر شرایط دریاچه تاثیرگذار است.

چیت‌چیان با بیان اینکه نجات دریاچه ارومیه وظیفه ملی است، گفت: امیدوارم حاصل هم‌اندیشی، تبادل نظر، نقد درست و واقع‌نگر بودن به راه حل نجات دریاچه ختم شود.

کاهش 20 متری تراز دریاچه ارومیه

علیرضا دائمی، معاون برنامه‌یزی و امور اقتصادی وزارت نیرو نیز در این همایش با اشاره به این‌که فاجعه زیست محیطی دریاچه ارومیه در کل کشور رخ داده است، گفت: به خاطر برداشت‌های غیر مجاز، تراز دریاچه 20 متر کاهش یافته و میزان روان‌آب‌ها با توجه به بارش کم نیز 46 درصد نسبت به دراز مدت کاسته شده و دریاچه رو به خشک شدن رفته است.

وی با ارائه گزارش شرایط دریاچه، اظها کرد: درشرایط نرمال عمق دریاچه 4.5 متر، سطح دریاچه 5320 کیلومتر مربع و غلظت نمک 240 گرم در لیتر است درحالی که اکنون غلظت نمک 400 گرم در لیتر و عمق دریاچه کمتر از یک متر شده است.

به گفته وی از سال 1971 منطقه دریاچه ارومیه، پارک ملی و سایت رامسر از سال 1975 شناسایی شد؛ دریاچه ارومیه جزو مرتفع‌ترین دریاچه‌های دنیاست.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اشاره به وضعیت بارش‌ها در حوزه ارومیه گفت: در منطقه دریاچه ارومیه میزان بارش 250 تا هزار میلیمتر و به طور متوسط 380 میلیمتر است این درحالی است که در 16 سال اخیر میزان بارش به 315 میلیمتر رسیده است.

دائمی با اشاره به این‌که میزان شورآبه در دریاچه ارومیه 11 میلیارد متر مکعب است، افزود: میزان بارندگی درحوزه دریاچه ارومیه در سال آبی 92-91 معادل 237 میلیمتر، در سال آبی 91-90 معادل 205 میلیمتر و در دراز مدت 242 میلیمتر بوده است.

وی با اشاره به کاهش 16 درصدی بارندگی نسبت به سال گذشته و با بیان این‌که میزان بارندگی حوضه دریاچه ارومیه نسبت به متوسط درازمدت دو درصد و حجم روان‌آب‌ها 46 درصد کاهش پیدا کرده است، اظهار کرد: فاجعه زیست‌محیطی دریاچه ارومیه در کل کشور نیز رخ داده است اما با وجود بسته‌بودن حوزه ارومیه، دریاچه رو به خشک‌شدن رفته است.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو ادامه داد: در حوزه کرخه نیز چنین شرایطی دیده می‌شود و میزان روان‌آب‌ها 46 درصد کاهش پیدا کرده است.

دائمی با اشاره به این‌که از نظر تغییر اقلیم درحال حاضر در بدترین شرایط در صد سال اخیر هستیم، گفت: در سال 1374 تراز دریاچه ارومیه از شرایط طبیعی خارج شده و افزایش پیدا کرده بود اما به طور کلی در 100 سال اخیر تراز دریاچه ارومیه از 1387 به 1270.60 سانتی متر رسیده است.

وی با اشاره به این‌که مشکل کاهش آب دریاچه از سال 78 شروع و در سال 80 مطرح شد، اظهار کرد: سازمان حفاظت حیط زیست و وزارت نیرو با استفاده از کارشناسان داخلی و خارجی مسئله را بررسی کردند اما با وجود همه تلاش‌ها سالانه 25 تا 30 سانتی‌متر از تراز دریاچه کاسته شد.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اشاره به سدهای مخزنی حوزه ارومیه نیز گفت: مهمترین سدها، سدهای بوکان و مهاباد هستند که بیشترین مخازن را دارند اما مخزن این سدها نیز در حال حاضر 52 و 30 درصد آب دارند. بنابراین دراین بخش با کمبود آب مواجه هستیم.

دائمی با اشاره به انتشار بیش از 100 جلد کتاب درباره دریاچه ارومیه و مطالعات بسیاری که صورت گرفته بر لزوم تدوین نقشه راه تاکید کرد و گفت: حدود شش میلیون نفر در حوزه دریاچه ارومیه هستند که از آب استفاده می‌کنند. از سوی دیگر 12 رودخانه در تامین 95 درصد آب دریاچه ارومیه نقش دارند از جمله زرینه رود و سیمینه رود که به ترتیب 41 و 11 درصد آب شیرین دریاچه را تامین می‌کنند. همچنین رودخانه آجی چای نیز 10 درصد آب دریاچه را تشکیل می‌دهد که آب تلخ است و نمک زیادی دارد.

وی با اشاره به این‌که در وزارت نیرو و محیط زیست سهم مصرف از سهم محیط زیست جدا می‌شود، گفت: در آذربایجان غربی دو میلیارد متر مکعب آب است که 1.8 میلیارد متر مکعب سهم دریاچه است در حالی که یک میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌شود.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو ادامه داد: به طور کلی در حوزه دریاچه ارومیه میزان آب‌های تجدیدشونده 6.8 میلیارد متر مکعب است که 3.1 میلیارد سهم رودخانه و 3.7 میلیارد متر مکعب سهم مصرف در نظر گرفته می‌شود.

دائمی با اشاره به این‌که 2.5 میلیارد متر مکعب مخزن قابل تنظیم در حوزه دریاچه ارومیه وجود دارد که 1.7 میلیارد متر مکعب آب دارند، گفت: تعداد زیادی سد نیز در منطقه در دست مطالعه و اجرا است که میزان بزرگی از مخازن را تعریف می‌کند.

وی با اشاره به این‌که دشت‌های حوزه دریاچه ارومیه دشت‌های ممنوعه هستند، اظهار کرد: از این دشت‌ها نباید آب زیرزمینی برداشت شود در حالی که 24 هزار چاه غیر مجاز در یکی دو سال اخیر با وجود افزایش خشکسالی حفر شده است.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اشاره به دو برابر شدن مصرف آب نیز گفت: در گذشته 158 هزار هکتار اراضی کشاورزی در منطقه بود درحالی که در سال 90 میزان این اراضی به 450 هزار هکتار رسیده است؛ بنابراین شاهد افزایش 300 هزار هکتاری اراضی کشاورزی هستیم.

دائمی تصریح کرد: در گذشته کمتر از دو میلیارد متر مکعب آب در بخش کشاورزی درحوزه دریاچه ارومیه مصرف می‌شد اما امروزه میزان مصرف به پنج میلیارد متر مکعب رسیده است.

وی با اشاره به عوامل موثر بر کاهش ذخیره آبی دریاچه ارومیه اظهار کرد: کاهش نزولات جوی، گرم شدن دو درجه‌ای حوزه، افزایش میزان تبخیر آب تا مقدار یک متر در سال، برداشت غیر مجاز از آب‌ها، توسعه کشاورزی، کم بودن راندمان آب در بخش کشاورزی و صنعت، نوع الگوی کشت به گونه‌ای که پر مصرف‌ترین محصولات در منطقه کشت می‌شوند، احداث میان‌گذر دریاچه ارومیه و توسعه سازه‌های هیدرولیکی که خوشبختانه براساس دستور شورای عالی آب متوقف شدند عواملی هستند که بر کاهش ذخیره‌ آبی تاثیرگذار بودند.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اشاره به این‌که ایجاد برنامه جامع مدیریت حوزه، تعریف 24 طرح نجات دریاچه و تصمیم به تخصیص اعتبارات مورد نیاز در گذشته گفت: بخش عمده‌ای از اعتبارات در اختیار دستگاه‌ها نگرفت و طبعا طرح‌ها به درستی انجام نشد.

دائمی با اشاره به طرح لایروبی رودخانه‌ها که کامل انجام نشد، افزود: گفت: در دریاچه ارومیه حدود چهار متر رسوب گذاری شده کف دریاچه بالا آمده است بنابراین هر چه آب رها می‌شود قبل از رسیدن به پهنای دریاچه تبخیر می‌شود

وی با بیان این‌که خوشبختانه تالاب‌های اطراف حوزه دریاچه ارومیه حفظ شده‌اند، ادامه داد: راهکارهای پیشنهادی برای نجات دریاچه ارومیه در 16 موضوع مطرح هستند که اولین بحث مربوط به اجرای مدیریت به هم پیوسته است.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اشاره به دیگر راهکارهای مطرح گفت: کاهش برداشت از آب‌های زیرزمینی، استفاده از روش کم آبیاری، مدیریت بهینه مصرف، جلوگیری از توسعه بی رویه کشاورزی، انسداد چاه‌های غیر مجاز، جلوگیری از ساخت سدها و اعمال مدیریت به هم پیوسته و حکمرانی آب از راهکارهای مطرح موجود هستند.

دائمی با اشاره به این‌که تولید محصول در حوزه دریاچه ارومیه از دو میلیون تن به 8.5 میلیون تن افزایش پیدا کرده و اقلیم نیز همزمان تغییر کرده است، اظهار کرد: تاسیسات آب در منطقه با نگاه نقطه‌ای بود و نظرهای غیر کارشناسی اعمال شده است.

وی با اشاره به این‌که جمع بندی تصمیمات کارگروه مشترک نجات دریاچه ارومیه به 15 مهر ماه موکول شده است، گفت: در حال حاضر طرح‌های مطرح، بازگشایی مسیر آبراهه‌های ورودی به دریاچه و تالاب‌های جنوبی دریاچه و تسهیل در انتقال آب به دریاچه، ساماندهی چاه‌های حوزه آبریز دریاچه و نصب کنتور هوشمند، جلوگیری از برداشت‌، مدیریت نهاده‌های کشاورزی درحوزه با توجه به محدودیت‌ منابع آب، انتقال آب به جزایر و تالاب‌های حاشیه‌ دریاچه ارومیه از سد حسنلو، تقسیم بندی دریاچه و ‌تامین اعتبار مورد نیاز و تسریع در انتقال آب در طرح انتقال آب از رودخانه زاب به حوزه آبریز دریاچه ارومیه هستند.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو در پایان خاطرنشان کرد: به خاطر برداشت‌های غیر مجاز آب تراز دریاچه بیش از 20 متر کاهش یافته است.

برگزاری همایش بین‌المللی نجات دریاچه ارومیه در برلین/ انتقال آب آخرین راه است

حمید چیت‌چیان، وزیر نیرو همچنین در حاشیه این همایش با اعلام خبر برگزاری کنفرانس دریاچه ارومیه در برلین در یک ماه آینده گفت: کارشناسان ایرانی، آمریکایی و اروپایی در این همایش حضور دارند.

وی گفت: حتما باید از تجربیات بین‌المللی استفاده کنیم؛ حادثه‌ای که در دریاچه ارومیه اتفاق افتاده چیزی نیست که بارها تجربه شده باشد و فقط نمونه‌ی آن در دریاچه آرال و دریاچه‌ای در آمریکا اتفاق افتاده است. بنابراین باید از تجربیات بین‌المللی استفاده کنیم.

وی با اعلام خبر بهره‌بردن از یک مشاور خارجی برای احیای دریاچه ارومیه گفت: برای احیای دریاچه نمی‌توان زمان مشخص کرد؛ در سال 74 میزان آب دریاچه ارومیه به قدری زیاد بود که ایجاد نگرانی کرد و وزارت نیرو را مجبور کردند دایپ‌هایی را در اطراف دریاچه برای نفوذ نکردن آب به تاسیسات نصب کنند، از سال 74 تا 92 حدود 18 سال گذشته و روز‌به‌روز آب کاهش پیدا کرده است بنابراین احیای دریاچه کار یکی - دو سال نیست.

وی تصریح کرد: وضعیت دریاچه اقتضاء می‌کند که صبور باشیم منتهی با عزم جدی تمام اقدامات لازم انجام شود.

وزیر نیرو با ابراز امیدواری نسبت به این‌که با اجرایی طرح‌هایی از جمله انتقال آب از جنوب دریاچه اورمیه و تخصیص اعتبارات لازم در طی سه سال آینده به نتیجه برسیم و حجم قابل توجهی از آب وارد دریاچه شود؛ این کار کاملا امکان‌پذیر است.

چیت‌چیان گفت وزارت جهاد کشاورزان به همراه کشاورزان منطقه می‌توانند با اقدام به تغییر الگوی کشت و آبیاری حداقل یک میلیارد مترمکعب از محل صرفه‌جویی آب استحصال کند و آب وارد دریاچه شود.

وی با اشاره به این‌که صرفه‌جویی در مصرف آب در پی تغییر الگوی کشت و آبیاری می‌تواند به‌طور جدی در احیای دریاچه ارومیه تاثیر‌گذار باشد البته اگر منابع لازم تخصیص پیدا نکند و مردم و دستگاه‌ها نیز کوتاهی کنند زمان نجات دریاچه طولانی‌تر می‌شود.

وزیر نیرو تاکید کرد که با توجه به حاد بودن شرایط ارومیه هم مردم هم دولت باید اقدامات لازم را به صورت جدی انجام دهند.

چیت‌چیان با اشاره به این که با برگزاری همایش نجات دریاچه ارومیه آخرین حلقه از اقداماتی که کارگروه انجام می‌داد کامل شد، گفت: تا امروز کارگروه با جلسات متعددی که انجام داده و با بررسی میدانی توانسته عملکرد گذشته دستگاه‌ها و 24 طرح قبلی را ارزیابی کند و نتایج را براساس اولویت‌ تعریف کند؛ با جمع‌بندی نتایج بحث‌های همایش، کارگروه آماده می‌شود که کار خود را جمع‌بندی کند.

وزیر نیرو در پاسخ به این پرسش که آیا وزارت نیرو با وزارت جهاد کشاورزی به خاطر نوع عملکرد برخورد می‌کند، گفت: اعتقاد برخورد نداریم. دستگاه‌ها همه باید همکاری داشته باشند و ما نیازمند همکاری همه از جمله مردم هستیم چرا که همکاری هم‌افزایی ایجاد خواهد کرد و در پی آن نتایج کار وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی را تقویت می‌کند. نتایج وزارت جهاد کشاورزی نتایج کار محیط زیست و در نهایت اقدام مردم را قوت می‌بخشد؛ از سوی دیگر کارهای مردم به ویژه کشاورزان، مجموعه کار دستگاه‌ها را تقویت می‌کند بنابراین از هم‌افزایی به نتیجه و نجات دریاچه اورمیه می‌رسیم.

وی در مورد طرح انتقال آب به دریاچه ارومیه گفت: انتقال آب از یک حوزه به حوزه دیگر یکی از خطیر‌ترین کارهایی است که می‌توان به آن دست زد. این کار مانند پیوند‌ دادن عضوی از بدن یک نفر به عضو دیگر است.

چیت‌چیان با تاکید بر این‌که انتقال آب آخرین اقدامی است که باید انجام شود، اظهار کرد: این کار آثار زیست‌محیطی نامطلوبی دارد بنابراین باید طرح را بررسی کرد و پس از اطمینان از نبود نتایج نامطلوب جدی در مورد آن تصمیم‌گیری شود.

وی در مورد اعتبارات مورد نیاز و تامین آن نیز گفت: ما ناچاریم اعتبارات لازم برای احیای دریاچه ارومیه را از طریق منابع داخلی یا خارجی تامین کنیم.

وزیر نیرو در پایان صحبت‌های خود در مورد ادامه بخشی‌نگری دستگاه‌ها گفت: بخشی‌نگری باعث شدت پیدا کردن وضعیت وخیم دریاچه ارومیه شده است.

چیت‌چیان با تاکید بر پایان بخشی‌نگری دستگاه‌ها گفت: پیگیری مستمر بالاترین مقام اجرایی کشور (رییس جمهوری) از وزراء و دستگاه‌ها تایید و توقف بخشی‌نگری است.

نصف ایران دچار تنش آبی است/ کشور‌های همسایه در حفظ دریای خزر کوتاهی کردند

علیرضا دائمی، معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو نیز در حاشیه این همایش با تاکید بر این که کشور با تنش آبی وسیع مواجه است، خبر داد: در 296 محدوده از609 محدوده مطالعاتی با تنش شدید آبی مواجه هستیم.

وی با بیان این که نباید برای نجات دریاچه منتظر معجزه باشیم بلکه این کار نیاز به همت جمعی دارد و در غیر این صورت دریاچه نجات پیدا نمی کند، تصریح کرد: لازمه بازگشت وضعیت دریاچه به شرایط عادی همت جمعی است که باید از سطح ملی تا سطح منطقه ای اتفاق بیفتد.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اشاره به وظیفه دولت در حفظ دریاچه ارومیه اظهار کرد: دولت و هیات دولت وظیفه دارد که در جایگاه خودش سیاستها، هدایتها، نظامها و قوانین مورد نیاز را ارائه کند اما باید درنظر گرفت که حدود شش میلیون نفر در حوزه از آب استفاده می کنند و بدون کمک آنها که بخشی کشاورز هستند نمی توان کاری کرد.

دائمی با اشاره به این که در حال حاضر 4.5 میلیارد مترمکعب آب در حوزه دریاچه ارومیه مصرف می شود، گفت: مصرف آب باید کاهش پیدا کند چرا که درغیر این صورت نمی توانیم به بازگشت دریاچه به شرایط قبلی فکر کنیم و امکان دارد که بخشی از دریاچه خشک باقی بماند.

وی با اشاره به این که راه‌حل‌هایی که ارائه می شود نشان می‌دهد که تکلیف نهایی ما برای حفظ دریاچه چیست، گفت: باید برای حفظ کل دریاچه اقدامات اساسی در حوزه انجام شود و در غیر این صورت با توجه به آسیبهایی که ممکن است به مردم بخورد باید برای نجات بخشی از دریاچه فکر دیگری کنیم.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اعلام خبر توقف 40 طرح سد‌سازی گفت: مطالعات و ادامه ساخت 40 سد برخلاف موافق نبودن مقامات محلی، اعتراض نمایندگان مجلس و مردم منطقه متوقف شد؛ این طرح‌ها متوقف شدند تا زمانی که در شورای آب و در دولت در مورد آن تصمیم‌گیری شود.

دائمی ادامه داد: حدود 57 سد در حوزه ارومیه است که بخشی از آنها در حال بهره‌برداری است و مطالعه و ساخت 40 سد متوقف شده است.

وی گفت: از سوی دیگر 1.7 مترمکعب حجم مخازن سد‌های منطقه است بنابراین اجرای سد‌ها فعلا متوقف شده است تا ببینم شرایط دریاچه چگون است؛ اگر بهبود شرایط منوط به توقف کار باشد، متوقف‌کردن اجرای پروژه‌ها انجام خواهد شد.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اشاره به این‌که امکان رهاسازی آب از سد‌های فعال وجود دارد، گفت: در این مورد باید هماهنگی صورت بگیرد، چرا که این سد‌ها آب‌ شرب، صنایع و کشاورزی را تأمین می‌کند. بنابراین قبل از تخلیه مخزن باید به کشاورزان اعلام کنیم که مثلا برای سال جاری آب 100 هزار از اراضی را نمی‌توان تأمین کرد.

دائمی با اشاره به این‌که براساس شاخص تقریبا هر 1.5 هکتار اراضی کشاورزی معادل هزینه‌ی یک خانوار را تامین می‌کند، تصریح کرد: برای چالش‌های موجود از این دست باید راه‌حل پیدا کنیم و در مورد تخلیه سد‌ها تامین آب شرب و معیشت مردم را در نظر بگیریم.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اشاره به این‌که دولت دو ماه فرصت داده تا در روز 27 مهرماه نتایج مطالعات ارائه شود، اظهار کرد: در این فرصت راهکارهای جدید ارائه می‌شوند و با راه‌حل‌های قبلی تبدیل به نقشه راه شده و تقدیم دولت خواهند شد.

دائمی با اشاره به طرح انتقال آب از ارس به دریاچه ارومیه گفت: انتقال آب یکی از راهکارهای موجود است اما انتقال آب از ارس مشکل دریاچه ارومیه را به تنهایی حل نمی‌کند.

وی با اشاره به این‌که انتقال آب از ارس با توجه به پروتکل‌هایی که بین کشور‌های همسایه و ایران است و با در نظر گرفتن اقداماتی که در بالا‌دست در کشور‌های دیگر انجام می‌شود، یکی‌ از راه‌حل‌ها است ولی حجم آب رودخانه ارس کفایت لازم برای حل مشکل را به تنهایی ندارد.

وی تصریح کرد: برخی از طرح‌هایی که مطرح است صرفا جنبه‌ی تأمین آب شرب، آب صنایع و بعضا آب کشاورزی صنعتی منطقه را دارد و انتقال آب ممکن است کمی از برداشت آب بکاهد اما راه‌حل اصلی نیست.

دائمی با اشاره به میزان اعتبار مورد نیاز و تخصیص درست برای نجات دریاچه گفت: بیش از اعتبار به مدیریت نیاز داریم. باید مدیریت بهم پیوسته منابع آب را در دریاچه اعمال کنیم.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو افزود: پس از اعمال مدیریت بهم‌پیوسته و تعیین برنامه، قطعا دولت برنامه‌ی مالی و زمانی هم دارد.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو با اشاره به مناسب نبودن وضعیت دریاچه ارومیه تاکید کرد که این مشکل در کل پهنه سرزمینمان وجود دارد و گفت: الان در جای جای کشور از جمله در حوزه زاینده رود و حوزه‌های میانی کشور (فلات مرکزی) با این مشکل مواجه هستیم.

دائمی با اشاره به لزوم شناسایی چند پدیده اظهار کرد: واقع شدن کشوردر کمربند خشک جهان و افزایش اثرات خشکسالی ها، افزایش جمعیت، ایجاد اشتغال برای مردم و مصرف بیشتر آب باعث شده در کل کشور به جز چند بخش، با کمبود آب و مشکل دریاچه ارومیه مواجه باشیم.

وی با اشاره به این که حوزه دریاچه ارومیه بسته است و اثرات کمبود آب سریع خودش را نشان می دهد، تصریح کرد: حوزه‌های دیگر یا به دریاها و یا به کفه‌های طبیعی وصل هستند و به این حادی مشکل خود را نشان نمی دهند.

معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت نیرو تاکید کرد: نتایجی که از مطالعات در نمونه شاهدی مثل دریاچه ارومیه صورت می گیرد حتما باید به حوزه‌های دیگر هم منتقل شود و از نتایج آن استفاده کنیم.

دائمی با اشاره به این‌که هر اقدامی در حوزه دریاچه ارومیه صورت بگیرد در قالب پروتکل‌هایی است که با کشور‌های همسایه داریم و فراتر از ظرفیت‌ها اقدامی نمی‌شود، گفت: در حوزه دریای خزر نیز معتقدیم کشور‌های همسایه در حفظ کیفیت آب کوتاهی کردند.

وی با اشاره به میزان کم مراکز صنعتی ایرانی در حاشیه‌ی دریای خزر گفت: متاسفانه کشور‌های همسایه مراکز صنعتی گسترده‌ای در حاشیه دریای خزر دارند.

دائمی با ابراز امیدواری نسبت به همکاری خوب کشور‌های همسایه برای حفظ کیفیت آب دریای خزر خاطر نشان کرد: در حال حاضر همکاری گسترده‌ای بین کشور‌های همجوار دریای خزر وجود دارد که امیدواریم منجر به حفظ شرایط مطلوب شود.