تست های ترانس قدرت

[mohammad.khoshnood 4,710]

تست های ترانس قدرت

 

• تست نسبت تبدیل :(RATIO)
  
• تست پیوستگی تپ چنجر(TAP CONTINUE)
  
• تست مقاومت عایقی : (MEGGER)
  
• تست جریان بی باری :(NO_LOAD)
  
• تست شار مغناطیسی : MAGNETIC
  
• تست گروه برداری :(VECTOR GROUP)
  
• تست اتصال کوتاه :(SHORT CIRCUIT)
  
• تست مقاومت اهمی :(RESISTANCE)
  
• انت دلتا :(TAN- DELTA)
  

ترانس های قدر ت در کارخانهسازنده تست اساسی شده و با ولتاژ های در حد نامی و بیشتر و جریانهای بزرگ، تستمیشوند اما پس از حمل ترانس به مقصد جهت بررسی و تائید صحت عملکرد ترانس و نداشتنهر نوع عیب در زمان بهره برداری ، تستهایی بروی آن در محل (پست )با وسایل اندازهگیری دقیق اما قابل حمل ونقل انجام میشود که به اختصار در زیر آمده است:

 

1- تست نسبت تبدیل :(RATIO)

 

در این تست با دادن ولتاژ به اولیه یا ثانویه ترانس ، ولتاژ طرف مقابل را به دقتاندازه گیری می کنند.در ترانسهای قدرت کاهنده معمولا طرف اولیه را ولتاژ 380 ولتمی دهند و در ثانویه ولتاژ بین 110 تا 180( در تراسهای 20/63 کیلو ولت )بسته بهترانس و تپ های آن اندازه گیری خواهد شد

 

2- تست پیوستگی تپ چنجر(TAPCONTINUE)در این تست به اولیه ولتاژ 380 داده و در طرف ثانویه ولت مترهایآنالوگ دقیق قرار داده و در زمان تغییر تپ ها انحراف عقربه در هر سه فاز را بررسیکرده تا بقول معروف عقربه پس نزند . در زمان تغییر تپ میبایست به ترتیب زیر عملنمود.1-2....1-2-3....2-3-4....3-4-5 و... یعنی یک پله پائین ودو پله بالا(در روند افزایشی تپ )

 

3- تست مقاومت عایقی : (MEGGER)این تست را به کمک دستگاه میگر انجام می دهند و در زمانهای 15 ثانیهو60 ثانیه و5 دقیقه و 10 دقیقه اندازه گیری میکنند. اندازه گیری به قرار زیر است:LV/HV

HV +E/LVLV+E/HV

در این تست سرهای اولیه اتصال کوتاه میشود و همینطور در ثانویه.(بهتر است در مرحلهاول انجام شود)

 

4- تست جریان بی باری :(NO_LOAD)در این تست با دادن ولتاژ به اولیه و در صورتی که ثانویه مدار بازاست جریان آنرا با آمپر متر دقیق اندازه گیری می کنیم . برای ثانویه هم به همینمنوال است . در اتصال ستاره نسبت آمپر های سه فاز 1-0.8-1 و در اتصال مثلث 1-1-1.3است.5- تست شار مغناطیسی : MAGNETIC در این تست با دادن ولتاژ تک فاز به سر های هر فاز و نول (در اتصالستاره ) جریان هر فاز را اندازه گیری و ولتاژ سیم پیچ طرف مقابل را می خوانیم.

6- تست گروه برداری :(VECTORGROUP)در این تست سرهای مشابه ،در یک فاز را اتصال کوتاه کرده (مثلا U-u) و ولتاژسه فاز را تزریق میکنیم و ولتاژ را برای تمای سرها نسبت به هم میخوانیم.7- تست اتصال کوتاه :(SHORTCIRCUIT)این تست را با اتصال کوتاه کردن در ثانویه انجام میدهیم و جریان در اولیهو ثانویه را پس از وصل ولتاژ 380 به اولیه قرائت و ثبت میکنیم.8- تست مقاومت اهمی :(RESISTANCE)در این تست ولتاژ دی سی (مثلا 12 ولت ) را به سرهای هر فاز با سر نولدر اتصال ستاره و هر دو فاز در اتصال مثلث تزریق کرده و جریان عبوری را اندازهگیری میکنیم.(این تست بهتر است در آخرین مرحله انجام گیرد) 9- تست تانژانت دلتا :(TAN- DELTA)در این تست با دستگاه مخصوص این تست حالتهای مختلف در ترانس را میشودبررسی نمود و ظرفیت خازنی بین هر نقطه از ترانس را اندازه گیری کرد.

ترانسفورماتورها ترانسفورماتورها به زبان ساده و شکل اوليه وسيله‌اي است کهتشکيل شده از دو مجموعه سيم پيچ اوليه و ثانويه که در ميدان مغناطيسي و اطراف ورقه‌هايياز آهن مخصوص به نام هسته ترانسفورماتور قرار مي‌گيرند. مقره‌ها يا بوشينگها ياايزولاتورها و بالاخره ظرف يا محفظه ترانسفورماتور. کار ترانسفورماتورها بر اساس انتقال انرژي الکتريکي ازسيستمي با يک ولتاژ و جريان معين به سيستم ديگري با ولتاژ و جريان ديگر است. بهعبارت ديگر ترانسفورماتور دستگاهي است استاتيکي که در يک ميدان مغناطيسي جريان وفشار الکتريکي را بين دو سيم پيچ يا بيشتر با همان

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

و تغيير اندازه يکسان منتقل مي‌کند. انواع ترانسفورماتورها سازندگان و استانداردها در کشورهاي مختلف هر يک به نحويترانسفورماتورها را تقسيم بندي کرده و تعاريفي براي درجه بندي آنها ارائه داده‌اند.برخي ترانسها را بنا بر موارد و ترتيب بهره برداري آنها متفاوت شناخته‌اند، مانندترانسهاي انتقال قدرت ، اتو ترانس و يا ترانسهاي تقويتي و گروهي از ترانسها را بهغير از ترانسفورماتور اينسترومنتي(ترانس جريان و ولتاژ) ، ترانس قدرت می‌نامند واصطلاحا ترانس قدرت را آنهایی می‌دانند که در سمت ثانویه آنها فشار الکتریکی تولیدمی‌شود.این نوع تقسیم بندی در عمل دامنه وسیعی را در بر می‌گیردکه در یک طرف آن ترانسفورماتورهای کوچک و قابل حمل با ولتاژ ضعیف برای لامپهایدستی و مشابه آن قرار می‌گیرند و طرف دیگر شامل ترانسهای خیلی بزرگ برای تبدیلولتاژ خروجی ژنراتور به ولتاژ شبکه و خطوط انتقال نیرو است. در بین این دو اندازه(حد متوسط) ترانسهای توزیع و یا انتقال در مؤسسات الکتریکی و ترانسهای تبدیل بهولتاژهای استاندارد قرار دارند.ترانسها اغلب به صورت هسته‌ای یا جداری طراحی می‌شوند. درنوع هسته‌ای در هر یک از سیم پیچها شامل نیمی از سیم پیچ فشار ضعیف و نیمی از سیمپیچ فشار قوی هستند و هر کدام روی یک بازوی هسته‌ای قرار دارند. در نوع جداری ،سیم پیچها روی یک هسته پیچیده شده‌اند و نصف مدار فلزی مغناطیسی از یک طرف و نصفدیگر از طرف هسته بسته می‌شود. در اکثر اوقات نوع جداری برای ولتاژ ضعیف و خروجی بزرگ ونوع هسته‌ای برای ولتاژ قوی و خروجی کوچک بکار می‌روند (بصورت سه فاز یا یک فاز).ترانسهای تغذیه و قدرت مانند ترانس اصلی نیروگاه ترانستوزیع و اتو ترانسفورماتور ، ترانسفورماتورهای قدرت معمولا سه فاز هستند، اما گاهیممکن است در قدرتهای بالا به دلیل حجم و وزن زیاد و مشکل حمل و نقل از سه عددترانس تک فاز استفاده کنند. ترانسهای صنعتی مانند ترانسهای جوشکاری ، ترانسهای راهاندازی و ترانسهای مبدل ترانس برای سیستمهای کشش و جذب که در راه آهن و قطارهایالکتریکی بکار می‌رود. ترانسهای مخصوص آزمایش ،‌ اندازه گیری ، حفاظت مصارفالکتریکی و غیره. [h=2]روغن ترانسفورماتور [/h][h=2]مقدمه

روغن در ترانسفور ماتور یکی از مشتقات نفتی است . روغن پایه بهطور کلی یک مادهئیدرو کربنی میباشد . از پالیش یک برش نفتی مناسب روغن ترانسفور ماتور بدست میاید.روغن ترانسفور ماتور موارد مصرفکاملا اختصاصی دارد و همه ساله مقدار قابل توجهی از آن در تاسیسات صنعت برق کشور وبخش توزیع به مصرف میرسد . کاربرد این روغن به عنوان یک عایق الکتریکی و یک سیال خنککننده ترانسفورماتور و دژنکتور ها میباشد.شناخت و کاربرد صحیح روغن در ترانس های توزیع به منظور بهرهبرداری بهینه از ایننوع تجهیزات گران قیمت در شبکه های توزیع از اهمیت بالایبرخوردار است به این دلیلسعی شده در این تحقیق به طور خلاصه نکاتی در موردمشخصات فنی وشیمیائی انواع روغنها و نحوء نگهداری در زمان بهره برداری ـ نمونه برداری ـ کنترلکیفیت و سرویس آنارائه گردد.[/h][h=2]خواص روغن:[/h][h=2]به طور کلی دلایلاصلی به کاربردن روغنها در ترانسفور ماتورها را میتوان به صورت زیر بیان کرد: [/h][h=2]عایق کاری الکتریکی[/h][h=2]کنترل درجه حرارتداخلی ترانس و انتقال حرارت[/h][h=2]جلوگیری از خوردگی مواد عایق و قسمت های فلزی ترانسفورماتور[/h][h=2]طول عمر زیادتر وتضمین پایداریشیمیائی برای ترانسفورماتور[/h][h=2]آب بندی و جمع آوریوحمل مواد ناخالصی ناشی ازکارکرد به خارج از محیط سیستم[/h][h=2]خاموش کردن جرقهالکتریکی وظایفی که یک روغن خوببه عنوان یک سیال عایق و یک ماده انتقال [/h][h=2]دهنده حرارت را بایدداشته باشد عبارتنداز:[/h][h=2]استقامت دی الکتریکیا ولتاژ شکست بالا[/h][h=2]قابلیت انتقال حرارت خوب[/h][h=2]ویسکوزیته پائین[/h][h=2]نقطه ریزش یا سیلانپائین[/h][h=2]نقطه اشتعال بالا[/h][h=2]تمایل به اکسید اسیون و تشکیل لجن کم[/h][h=2]ضریب تلفات عایقپائین[/h][h=2]مقاومت مخصوص زیاد[/h][h=2]شرایط کارروغن[/h][h=2]

خواص عمده روغن از نظر ارزیابی قابلیت سرویس دهی آن به شرایط محیط بهره برداری از آن بستگیدارد . قبل از انتخاب روغن باید شرایط سرویس ومکان مورد استفاده را ملاحظه نمود .[/h][h=2]مهمترین عوامل بررویخواص و شرایط روغنعبارتند از:[/h][h=2]تغیرات درجه حرارتمحیط [/h][h=2]بار سیستم و سطوحمورد استفاده [/h][h=2]آلودگی و ناخالصی هایموجود [/h][h=2]امکان حضور هوا ونفوذ آن در سیستم روغن[/h][h=2]فضا و موقعیت نصبترانس از لحاظ حریق و...[/h][h=2]عملیات و نحوهنگهداری واحد ها[/h][h=2]عواملی که باعث خرابشدن روغن ترانس ودر نتیجه عدول از خصوصیات استاندارد آن میشود عبارتند از:

نفوذ رطوبت و آب[/h][h=2]درجه حرارت بالا وشدید[/h][h=2]اکسیداسیون و اسیدی شدن روغن [/h][h=2]وارد شدن ذرات معلق وناخالصی در روغن[/h][h=2]استفاده ازروغن عایق [/h][h=2]از نظر درجه بندیروغن، روغن های ترانسفور ماتور برحسبویسکوزیته به سه نوع کلاس تقسیم میشوند. مشخصات روغن ترانسفورماتور بر اساساستاندارد در جدول آخر آمده است جدول شماره 1 [/h][h=2]مشخصات روغن ترانسفورماتور[/h][h=2]برای آشنایی و مشخصشدن ارتباط مشخصات روغن و شرایط سرویس و بهره برداری در ترانسفور ماتورمیتوان خواصروغن ها را در سه حالت کلی برسی نمود که عبارتند از خواص :فیزیکی الکتریکی شیمیائیروغن ترانسفورماتورها که به طور اختصارمورد برسی قرار میگیرند[/h][h=2]خواص فیزیکی روغن ترانسفور ماتور[/h][h=2]از مشخصات روغن آزمایشهای مربوط به طبیعت فیزیکی روغناست که عبارت است از ویسکوزیته چسبندگیجنبشی یا غلظت ،نقطه اشتعال در محیط بسته ،دانسیته یا چگالی ونقطه ریزش ،میباشند[/h][h=2]ویسکوزیته روغن :[/h][h=2]از مشخصه های روغنهای خوب کمتر بودن ویسکوزیتهدرجه چسبندگی آن است زیرا ، هرچه ویسکوزیته کمتر باشدروغن بهراحتی میتواند بهعنوان یک سیال انتقال دهنده حرارت انجام وظیفه نماید باتوجه بهاینکه جابجایی روغندر انتقال حرارت بسیار موثر است ، حرارت تولید شده در داخلترانسفور ماتور به وسیلهانتقال و جابه جایی روغن از عایق های جامد نزدیک هسته به روغنعایقی منتقل شده واین سیلان روغن میباشد که قادر است هرچه زود تر این حرارت رابه سطح خارج از ترانسرسانده و یا در رادیاتورها به وسیله تبادل حرارت ترانس را خنککند . عامل تعیینکنندهدر این عمل مقدار ویسکوزیته میباشد . هرچه قدر ویسکوزیته کمترباشد این فرآیندبه راحتی انجام میشود ویسکوزیته بوسیله لوله شیشه ای شکل مدرج به نام ویسکومتر اندازه گرفته میشود درجه حرارتمحیط بر روی تعیین درجه غلظت تاثیر بهسزایی دارد. لذا برای تعین ویسکوزیته در دمای 20 درجه به عنوانمبنا مد نظر قرار میگیرد.[/h][h=2]نقطه اشتعال در محیط بسته: [/h][h=2]در جه حرارتی که درآن گازهای جمعشده در بالای روغن شعله ور میگردد را نقطه اشتعاال گویند . برایجلوگری از تلفاتاضافی روغن توسط تبخیر نقطه اشتعال باید ثابت نگهداشته شود ،به منظور رعایت اصولایمنی نقطه اشتعال روغن باید بالا در نظر گرفته شود . البتهچون درجه حرارت روغن درزمان سرویس و بهره برداری خیلی پائین تر از نقطه اشتعال مجازمیباشد ، اختلاف کوچکدر مقدار نقطه ی اشتعال اهمیت چندانی نخواهد داشت. نقطه اشتعالروغن در محیط بستهتوسط دستگاهی به نام پنسکی ــ مارتن اندازه گیری میشود . [/h][h=2]دانسیته یا چگالی روغن[/h][h=2]باید با شرایط محیطبهره برداری ترانسفورماتور متناسب باشد بنابر استاندارد مقدار حداکثر دانسیته در دمای 20درجه سانتیگراد مقدار 0.895 گرم برسانتی متر مکعب میباشد[/h][h=2]نقطه ریزش :[/h][h=2]یا حداقل در جه حرارتخمیری شدن روغندر مناطق سردسیر باید دارای مقدار مناسبی باشد و به حد کافی پائین در نظر گرفته شود . نقطه ریزش کمترین درجه حرارتیاست که در آن میتوان روغن جاری شود بهطوری که در مواردی که سیستم از سرویس خارج می شود و شرایط محیطسرد باشد هیچگونهامکان یخ زدن روغن نباشد . برای حداکثر نقاط نقطه ریزش – 30 در جه سانتیگرادانتخاب میشود [/h][h=2]خواص الکتریکی روغن ترانسفور ماتور:[/h][h=2]گروه دیگری از مشخصات روغن مربوط به آزمایش های الکتریکی روغنمیباشد که استفاده روغن را بعنوان عایق خوب را مشخص کرده و علاوه بر آن شرایط فیزیکیروغن را تعین مینماید . تحمل الکتریکیروغن به طور خیلی زیاد تحت تاثیر ناخالصی های موجود در روغنمیباشد ، بنابر این اینخواص الکتریکی روغن باید بطور مرتب آزمایش شود این مشخصاتعبارتند ازاستقامت دیالکتریک ضریب تلفاتی عایقی مقاومت مخصوص [/h][h=2]استقامت دی الکتریک یا ولتاژ شکستعایقی:[/h][h=2]برای استفاده از روغنترانسفور ماتور بعنوان عایق بایستی عاری از رطوبت و ذرات معلق ناخالصی ها باشد . پائینآمدن مشخصه دی الکتریک ناشی از رطوبت واجسام خارجی باعث کم شدن ولتاژ شکست عایقی روغن میشود ،استقامت دیالکتریک مهمترینمشخصه الکتریکی روغن محسوب میشود بنابراین روغن باید عاری ازهرگونه ناخالصی و بهویژه آب باشد اصلاحا به روغن تمیز و رطوبت زدا شده و تصفیه شدهروغن خشک گفته میشود . روغننو به دلیل پالایش دقیق آن تقریبا عاری از آب و ناخالصی ها است و از این جهت نگهداری آن اهمیت ویژه ای داردناخالصی هاعمتدا شامل؛ پوسته های فاسد شده پوشش تانک روغن ،ذرات فیبر و کاغذ عایقی ، ذرات روغنفاسد شده در سرویس و ... باشد ذرات آبجذب شده نیز در نتیجه رطوبت موجود در مخازن ذخیره و تاسیساتترانسفورماتور و یا ازطریق نفس کشیدن ترانسفور ماتور و حتی به واسطه عمل اکسیداسیونروغن رطوبت ایجادمیگردد .جذب رطوبت توسط روغن استقامت دی الکتریک آن به میزانقابل ملاحظه ای پائینآورده و تلفات عایقی آن را بالا میبرد بدلیل امکان جذب رطوبتدر حمل ونقل روغن ،ذخیره سازی و شارژ روغن در مراحل نصب و بهره برداری بایداستقامت دی الکتریک روغنهای نو بیش از حد مجاز تعیین شده در جدول استاندارد در نظرگرفته شود تادر طولانجام آن مراحل دوام روغن از دست نرود. [/h][h=2]ضریب تلفات عایقی :[/h][h=2]با قرار گرفتن عایق ها در میدان الکتریکی علاوه برتلفات اهمی یک تلفات دی الکتریک ناشی از جریان نشتی از عایق به وجود می آید . درمدلسازی الکتریکی یک عایق آن به صورت یک خازن سری شده با یک مقاومت نشان میدهندمقدار تلفات دی الکتریک ناشی از نشتی محدوده جریان عایق است که متناسب با فرکانس نیزمیباشد.[/h][h=2]

مقاومتمخصوص عایق :[/h][h=2]نشان دهنده کیفیتالکتریکی روغن و کارایی روغن عایقی می باشد سنجش مقاومت الکتریکی روغن نیز مانند اندازه گیری ضریبتلفات مبین کیفیت روغن میباشد . درعملیات برخی از ترانسفور ماتورها تنش های الکتریکی زیادی پیشمی آید . و از این نظرقابلیت مقاومت الکتریکی روغن در ارزیابی روغن متد اول شده است. روش اندازه گیری بهوسیله اعمال ولتاژ11/6/2006 بین دو الکترود و اندازه گیریجریان عبوری میباشد درصنعت به وسیله مگر زدن این مقادیر ثبت و مقایسه میشود [/h][h=2]خواص شیمیایی روغن ترانسفور ماتور:[/h][h=2]مشخصه های شیمیاییروغن ترانسفور ماتور به طور کلی عبارتند از مقدار سولفور خورنده، مقدار آب محلول درروغن و پایداری روغن در مقابل اکسیداسیون که خود شامل اسیدیته کل و لجن ته نشینی در روغن میباشد ،قبل از پرداختن بهاین مشخصات داشتن یک دید کلی از ساختمان مولکولی و شیمیاییروغن نفتی بسیار کمکخواهد نمود تا در این بحث و در دیگر فرایند های شیمیایی روغنازقبیل اضافه کردنمواد ضد اکسید کنندگی ، مخوط کردن روغن های تصفیه ی شیمیاییروغن و ... بسیار مفیدخواهد بود.[/h][h=2]ساختمان مولکولی روغنهای عایق:[/h][h=2]ازجمله عایق های مایعدر صنعتبرق روغنهای معدنی میباشند که از ترکیبات ئیدروکربنی تشکیل شده اند این روغن ها از پالایش نفت خام بدست می آیند . ازروغن های معدنی بدست آمده در پالایشگاه ها تنها تعدادی از آنها برای عایق هایالکتروتکنیک مناسب میباشند . بنابر این روغنهای که برای که برای این منظور به کار بردهمیشوند کاملا شناخته شده بوده و به آنها روغنهای عایق اطلاق میشود.

روغن های عایق از لحاظ ساختمان مولکولی شیمیایی به سه دسته اصلی تقسیم میشوند.روغن های متانی کهبیش از دو سوم وزن آنها پارافین بوده وپیوند مولکولی بین آنها زنجیره ای است.روغنهای نفتی که بیش ازدو سوم وزن آنها نفتاست و پیوند مولکولی بین آنها حلقوی میباشد .روغن های متانینفتی که در آنها نسبتنفت به متان هیچ کدام به حد قابل توجهی زیاد تر از یکدیگرنیستند[/h][h=2]ئیدروکربنها در اثر تنشهای بسیار شدید نظیر آنچه درکابلهای فشار قوی بوجود می آید تمایل به تصاعد گاز دارند این گازها عمدتا از ئیدروژن واحتمالا تعداد کمی از ئیدروکربنها سبکتشکیل یافته اند در نتیجه این عمل پلیمری سنگین نیز به ماهیتمومی شکل به وجودمیآید. تمال روغنهای پایه نفتنیک به تصاعد گاز بسیار کمتر ازروغنهای پایه پارافینیکاست بنابر این برخی از استاندارد ها برای حصول اطمینان از جذب گازهای متصاعد شده وجود مقدار حداقلی از ترکیباتحلقوی روغن ــ روغن با پایه نفتنیک ــ را جزوه مشخصات آن قید میکنند.روغن های پالایششده در ایران به علت نوع نفت خام موجوددر ایران ، از پایه پارانفتنیک میباشد ، در صورتی که روغن هایوارداتی از خارج کشوراکثرا پایه نفتنیک دارند .نقطه انجماد روغن های پایه پارا فنیکــ متانی ــ بالابوده و زودتر یخ میزنند لذا از این جهت در دستگاههای نصب شدهدر محوطه آزاد نبایدمورد استفاده قرار گیرد در حالی که در روغن های نوع نفتنیکنقطه انجماد پایین تریدارند.[/h][h=2]سولفور خورنده :[/h][h=2]نفت خام معمولا حاویترکیبات گوگردی نیزمیباشند که اکثر آنها در ضمن فرآیند های پالایش از نفت جدامیشوند . این پارامترنشان دهنده مقادیر کم صسولفور آزاد خورنده در روغن میباشد .وجود سولفور خورنده درروغن منجر به ایجاد خوردگی حفره ای ورسوب سیاه در سطح مس عاریاز پوشش در ترانسفورماتور می گردد که این مسئله مانع دفع حرارت از ترانس و درنتیجه کم کردن کارایی آنمی شود و.[/h][h=2]مقدار رطوبت در روغن:[/h][h=2]در طول مدت زمان بهرهبرداری و کار روغنبدلائل مختلف مشخصات روغن در ترانسفور ماتور تغیر میکند یکی از عوامل این تغیر جذب رطوبت میباشد . جذب رطوبت توسط روغناستقامت الکتریکی آن را به میزان قابلملاحضه ای کاهش داده و تلفات عایقی را افزایش میدهد ودر نتیجهنقش عایقی روغن تحتتاثیر سوء آن واقع می شود ، بدین لحاظ ثبت و اندازه گیری مقداررطوبت روغن ازمشخصات شیمیایی آن تلقی میشود، استقامت الکتریکی روغن به میزانزیاد بستگی بهمقدار رطوبت آن دارد مقدار آبی که روغن در درجه حرارت 20 درجهسانتی گراد میتوان درخود حل کند در حدودppm 40 الی 100ppm میباشد .[/h][h=2]پایداری در مقابل اکسیداسیون:[/h][h=2]مقاومت روغن در مقابلاکسید شدن یکی دیگر از مشخصات مهم آن میباشد. برای شناخت این خاصیت باید دو مقدار عدد خنثی سازی و مقدار لجنموجود در روغن برسیشود . پایداری روغن نو در مقابل اکسیداسیون معمولا بر حسبنتایج آزمایش پیر کردنروغن ــ که به صورت مشابه با عملکرد واقعی روغن در شرایط سرویسدر طول عمر مفیدروغن آن میباشد ــ بیان میشود ، بعد از آزمایش نمونه روغن ،نتایج از نظر درجهالودگی از اکسیداسیون که باعث حضور رسوب و لجن میشود بامقداراستاندارد مقایسهمیگردد . اطلاع از درجه فساد مجاز روغن که در آن حد ، رسوب لجنموجود در روغن ایجادمسئله مهمی نمی نماید و مجاز است مهم می باشد ، زیرا تشکیلرسوب به علت کاهش هدایتحرارتی بسیار زیان بخش میباشد.

ترانسفورماتورهای که به طور دائم در یک درجه حرارت کمی بالاتر از در جه حرارت معمولیکار میکنند با کاهش شدید عمر عایق و افزایش درجه فساد روغن مواجه خواهند شد به همینمناسبت نگهداری روغن و آزمایش های دوره ای از آن و تصفیه روغن از کارهای مهم در زمینهنگهداری بهینه کل ترانسفور ماتورهایشبکه محسوب میشود.[/h][h=2]عدد خنثی سازی :[/h][h=2]اندازه گیری اسیدیتهکل روغن مناسبترینو سریع ترین راه ارزیابی قابلیت روغن برای عدم تشکیل اسید در سرویس بوده و افزایش آن مشخص کننده ضرورت احیاء یاتعویض روغن ترانسفور ماتور میباشد .عدد خنثی سازی مشخص کننده میزان اسید های آزاد آلی وغیر آلی موجود در روغن بوده و بر حسبمیلی گرم پتاس مورد نیاز برای خنثی کردن کل این اسید های آزاددر یک گرم روغن بیانمیشود.اکسید اسیون روغن نتیجه واکنش بین ئیدرو کربنهای موجوددر روغن و اکسیژنمیباشد . اکسیژن ممکن است به واسطه تماس روغن با هوای محیط درضمن تنفس ــ یا هماندم و باز دم ــ ترانسفور ماتور به صورت اتمسفری بوده و یا ممکناست به علت گاززدائی ناقص از روغن به صورت حل شده در آن باقی مانده باشد ،همچنین اکسیژن میتوانداز اثر حرارت بر عایق سولوزی بوجود آمده باشد . اکسید اسیونروغن یک واکنش زنجیرهای بوده که در اثر آن اسید های آلی و لجنی تشکیل می شود .[/h][h=2]رسوب یا لجن ته نشین شده:[/h][h=2]بالا رفتن رسوب و لجنته نشین از میزان مشخص شده استاندارد ،نشان دهنده نامناسب بودن روغن بکار رفته در ترانسفور ماتورمیباشد . میزان آلودگی ومحصولات زوال روغن مشخص کننده لجن قابل ته نشینی میباشد. میزاناین آلودگی ها برایروغن در سرویس در سرویس به وسیله نمونه برداری و آزمایش تعینمیشود از طرف دیگراسید های بوجود آمده ، میزان لجن ایجاد شده را که بر روی سیمپیچ ها و دیگر قسمتهای ترانسفور ماتور رسوب خواهد نمود را افزایش میدهد . اینمسئله از چرخش مناسبروغن و انتقال طبیعی حرارت نیز جلوگیری میکند و زوال مواد عایقرا تسریع می بخشد،که بسیار نامطلوب خواهد بود . برای جلوگیری از این رویدادها ازمواد آلی که از عملاکسیداسیون جلوگیری میکنند به روغن می افزایند و به آن موادباز دارنده یا پایدارکردن روغن در مقابل اکسید اسیون میگویند.[/h][h=2]افزودن مواد ضد اکسید اسیون درروغن:[/h][h=2]اضافه کردن مواد بازدارنده اکسید اسیون علاوه بر افزایش مقاومت روغن در برابر اکسید شدن نقش کاتالیزوری فلزاتمانندذ مس سیم پیچ ها را در عمل اکسیداسیون خنثی مینماید .بنابر این مواد باز دارنده به قسمی انتخابمیگردند که مشخصاتاصلی روغن را برای مدت طولانی زمان بهره برداری از آن حفظنمایند این زمان که درپایان آن اسیدیته روغن شرو به ظاهر شدن مینماید را دوره ــالقایی ــ میگویند . بعداز پایان این دوره روغن از مواد باز دارنده عاری میشود و فسادروغن شروع میشود وپیشروی آن درست مانند روغنی است که از ابتدا بدون ماده بازدارند بوده است . [/h][h=2]از سال 1979 میلادی مصرف مواد افزودنی بهمقدار کم جهت کاهش میزان اکسید اسیون اهمیت ویژه ای در صنعت ساخت روغن های عایق پیدانمود در مورد روغن ترانسفور ماتور به علت شرایط خاص این روغن ، از جمله زمان بهرهبرداری نسبتا طولانی و شرایط کار برد متعدد آنها ، لزوم برسی اثر و قابلیت این مواد وتعریفذ حد استاندارد ی برای آن کاریطولانی و بس دشوار مینمود و مجوز بکار بردن مواد آنتیاکسیداسیون با احتیاط صادرمیشود . با مرور زمان آزمایش های متعددی در آزمایشگاه انجامگردید و کارائی روغنهادر عم مورد برسی قرار گرفت و بر حسب نتایج حاصله ، استفاده ازروغن های محتوی آنتیاکسیداسیون اکنون روبه آفزایش است.مواد آنتی اکسیداسیون را برحسب مکانیسمی که برایواکنش های اکسیداسیون محتمل است به دو گروه میتوان تقسیم نمود :[/h][h=2]آنتی اکسید اسیون های مستقیم : این گروه واکنش هایزنجیر های اکسیداسیون را شکسته و از فعالیت پر اکسید ها جلوگیری میکند [/h][h=2]آنتی اکسیداسیون هایغیر مستقیم : این گروه فلزات راکه به عنوان کاتالیست واکنش اکسیداسیون محسوب میشوند را ازفعالیت باز داشته و یاحتی خنثی میکند.[/h][h=2]مخلوط کردن انواع روغن:[/h][h=2]گاهی به دلایلی روغن ترانسفور ماتور ها کم میشود و میبایستی بهآن روغن اضافه نمود که اصلاحا شارژ روغن میگویند . مخلوط ردن انواع مختلف انواعروغن ها بدون مطالعه مجاز نمیباشد زیرا از نظر برسی امکان اختلاط روغن ترانس بایستیکلیه موارد زیر به طور آزمایشگاهی مطالعه شود:[/h][h=2]کلاس روغن های عایق ؛روغنها دارای سه کلاس میباشند که دمای ریزش ویسکوزیته و اشتعال آنها فرق میکند. [/h][h=2]ساختمان مولکولیشیمیائی ؛ روغنها با پایهنفتنیک و روغنهای با پایه پارافنیک دارای عکس العملهای جداگانهمیباشند. [/h][h=2]میزان خاصیت اسیدی ؛ روغن های دارای مواد افزودنیضد اکسید کنندگی و بدون موادافزودنی ؛درجه اسیدی و مقدار لجن مربوطه به خود راداشته و نباید مخلوطشوند. [/h][h=2]لذادر صورتی که اجبار به مخلوط کردن دونوع روغن مختلفبه میزان معینی باشد میتوان ابتدامقداری از این مخلوط را باهمان درصد اختلاط تهیه ومصنوعا پیر نمود اگر پایداری مخلوط دربرابر اکسیداسیون همچنان پا برجا بود و با توجه به درجه حرارتمحیط بهره برداریدمای منجمد شده روغن و ویسکوزیته نتیجه قابل قبول باشد ، مخلوطکرن دو نوع روغن بهمیزان در نظر گرفته شده بلامانع خواهد بود . [/h][h=2]روغن های مخصوص: [/h][h=2]ترانس فورماتورها یبا روغن های معمولی باید درمکانی به کار روند که در معرض آتش و انفجار نباشند و احتمال جرقه های دائمی در اثر قطعو وصل کلید وجود نداشته همچنین برای نصب ترانس در زیر زمین ها و مناطق مهمدستورالعمل های خاصی وجود دارد این موارد در سیستم های توزیع بعلت شرایط محیط بهرهبرداری و مدودیت های اجرایی ، کاربرد ترانس های مخصوص همچون ترانس های خشک و ترانس هایمقاوم در برابر آتش سوزی و انفجار بسیار کاربرد پیدا نموده است .[/h][h=2]روغن های که در ترانسهای مخصوص به کا رمیروند قابلاشتعال نبوده و کهنه نمی شوند ، پس لجنی نیز تشکیل نمیشود امااز نظر اقتصادی نسبتبه روغن های معمولی گرانترند با در نظر گرفتن مناطق پرتراکم مانند شهر های پرجمعیتو حتی سالن کارخانجات استفاده از ترانس های مخصوص در زیر زمینها و فضا های محدوداجتناب ناپذیر می باشد. روغن های سنتزی مقاوم در برابر حریقبرای این ترانس ها قابلاستفاده میباشند ولی خواص الکتریکی آنها مانند روغن های عایقینمی باشند . این روغنها همچنین لعاب عایق ها و همچنین لاستیک را در خود حل مینمایندبنابر این آنها رانبایستی در ظروفی که دارای این پوشش ها هستند بکار برد اینروغن های مخصوص رامیتوان به شرح زیر برشمرد

آسکارل ــ کلوفن ــ پیرالن ــ سیلیکون ــ ئیدروکربور های کلرینه مانند ــ پنتا کلرورــ دی فنیلــ تری کلرو بنزن ــ پیراکلر - ادواتوتجهیزات روغن[/h][h=2]دستگا ه تصفیه روغن ترا نسفور ماتور:[/h][h=2]در صورتی که نتایج آزمایش روغن ضرورت انجام ***** اسیون برایروغن ترانس را تجویز کند باانتقال دستگاه تصفیه روغن به محل نصب ترانس ، عمل عملتصفیه فیزیکی انجام خواهد شد .در این دستگاه که معمو لا جهت گرفتن مواد معلق و ناخالصبا استفاده از ***** ها میباشد و برای جدا کردن رطوبت روغن از سیستم آبگیری در خلا استفادهمیشود . این روش در ایران کاملامعمول و رایج میباشد در این عمل تصفیه ، روغن به صورت پیوستهدر یک مدار بسته ازقسمت پائین ترانسفورماتور و به کمک یک پمپ ، مکیده شده طیفرایندی گرم و عمل *****کردن آغاز می گردد.روغن ابتدا از یک فیلت صافی عبور نموده ذراتدرشت تصفیه اولیهمیشوند . سپس روغن وارد محفظه نسبتا بزرگ نموده و گرم مینماینداز آنجایی که گرمایاضافی باعث تبخیر مواد ضد اکسید اسیون می گردد در جه حرارت رابیش از 60 در جهسانتی گراد اختیار نمی کنند برای جدا کردن رطوبت از روغن بایسطح تماس روغن و هوارا زیاد نمود ، این عمل به صورت پودر کردن روغن و پاشیدن آن بهداخل محفظه خلاءانجام میگیرد ظرف مذکور تحت خلاء کمتر یا مساویmbar 1 میباشددر طول این مرحله گازو رطوبت روغن حذف میشود . روغن خشک و گاز زدا شده در کف محفظهجمع میشود و از طریقپمپ و با عبور از ***** شنی بر روی سینی های که داخل محفظه***** خلاء قرار دارندمیریزند تا همزمان با تبخیر آب گازهای حل شده در روغن نیز خارجگردد . و سپس روغنبه داخل ترانس باز گردانده میشود. [/h][h=2]منبع انبساط یا کنسر واتور:[/h][h=2]با توجه به تغیرات بار و درجه حرارت محیطترانسفور ماتور به تبع آن ، درجه حرارت روغن ترانسفور ماتور تغییر مینماید و این تغییردرجه حرارت ایجاد تغیراتی درحجم روغنداخل ترانسفور ماتور مینماید . لذا برای اینکه مطمئن باشیمداخل تانک همواره پر ازروغن است برای ترانس فور ماتور های بالاتر از 6 کیلو ولت و 25کیلو ولت آمپر یکمنبع انبساط در بالای تانک قرار میدهند که به آن منبع ذخیره یامنبع کنسر واتور نیزمیگویند . منبع انبساط معمولا یک ظرف فلزی استوانه ای شکلمیباشد که به تانکترانسفور ماتور مرتبط است .درجه حرارت روغن هنگامی که افزایشمیابد و حجم روغن زیادمیشود و روغن اضافی از طریق لوله مرتبط به طرف منبع انبساطرفته و هنگامی که درجهحرارت کاهش میابد . مجددا روغن به تانک بر میگردد .برای کنترلسطح روغن از روغن نمااستفاده میشود . منبع انبساط را بر روی نگه دارنده های بهاندازه طول بوشینگ هایفشار قوی بالا نگه میدارند تا در هر شرایطی بالاترین نقطه اینبوشینگ ها خالی ازروغن نگردد.

روغننما یا نشان دهنده سطح روغن :[/h][h=2]در روی دیواره های منبع انبساط یک نشان دهنده شیشه ای قراردارد که ارتفاع روغن را نشان میدهد که روی آن معمولا تا 3 در جه حرارت مختلف علامتگذاری شده که در آن درجه حرارت ها سطح روغن نبایستی پایین تر از علامت مزبور باشد . [/h][h=2]دستگاه تنفس کننده یا رطوبت گیر: [/h][h=2]ترانسفور ماتور درحین کار گرم شده و اگر با هوا ارتباط داشته باشد ، رطوبت آن را نیز جذب میکند و همچنین اکسیژین هواباعث اکسید شدن روغن گرم و کدروسیاه شدن آن میشود . با افزایش این امر لجن سیاهی در کفترانسفور ماتور و روی سیمپیچ ها مینشیند و باعث گرمتر شدن ترانسفور ماتور میگردد . وهمچنین رطوبت جذب شدهایجاد اسید های اضافی در داخل روغن کرده و باعث از بین رفتنعایق ترانسفور ماتورمیگردد . قسمت عمده رطوبت از طریق هوای خارج وارد ترانسفورماتور میگردد . رطوبتگیر وظیفه دارد که هوایی که درا مخزن انبساط روغن از بیرونمیکشد . از گرد و غبار ورطوبت پاک کند در واقع به علت تغییرات بار ترانس و درجه حرارتمحیط ، دمای روغنترانس تغیر کرده و سطح روغن داخل مخزن انبساط نوسانهای خواهدداشت که برای آنکه ایننوسانات در یک مخزن کاملا بسته نمی تواند صورت گیرد ، بالایمخزن انبساط را دررابطه با هوای خارج قرار میدهند و مخزن از این طریق چیزی شبیهبه عمل دم و باز دمانجام میدهد[/h][h=2]چون روغن به عنوانعایق برای سیم پیچ ها ازد بدنه و نیز به منظور خنک کردن ترانس به کار میرود اگر رطوبت وگرد و غبار وارد آن شود خصوصیات استاندارد خود را از دست میدهد . لذا حفاظت آن درمقابل این دو عامل جوی لازم است. رطوبت گیر شامل محفظه ای میباشد که از دانه های رطوبتگیر سیلیکاژل تزریق شده به وسیله کراتکبالت پرشده است . این دانه ها در حالت خشک به رنگ آبی میباشندولی زمانی که ازرطوبت اشباع شدند به رنگ صورتی کم رنگ در می آید . در زیر اینمحفظه و سر راه ورودهوا به محفظه محتوای دانه های سیلیکاژل ، ظرفی از روغن ــ وگاهی *****ی از جنساسفنج وینیل ــ قرار دارد . در کف ظرف روغن ، دانه های اکسیدالمینیوم فعال شدهقرار دارد که وظیفه آن بالابردن چسبندگی روغن برای جذب بهترذرات گرد و غباراست.زمانی که هوا به داخل ترانس کشیده میشود ابتدا از داخلروغن ***** عبور میکندبدین وسیله ذرات گرد و غبار و کثافت دهوا جذب شده و در نتیجههوای تمیز و خشک وارمخزن بالای ترانس میگردد . ظرف شیشه ای روغن علاوه بر جذب ذراتگرد و غبار این حسنرا دارد که محفظه دانه های رطوبت گیر را از هوای خارج ایزولهمیکند تا تنها رطوبتآن قسمت ازهوا که به درون محفظه روغن کشیده میشود جذب گردد واین عمل عمر سلیکاژلرا زیاد تر میکند[/h][h=2]نگهداری و سرویس دستگاه رطوبت گیرــدستگاه سلیکاژل : [/h][h=2]مقدار سلیکاژل داخلدستگاه رطوبت گیر برای استفاده به مدت شش ماه تا یک سال میباشد ، این زمان بستگی به اندازه ترانس ،میزان بار و شرایط محیط میباشد در ضمنحجم دستگاه رطوبت گیر هم از روی همین عوامل تعیین میشود .نخستین بار که ترانس موردبهره برداری قرار گرفت باید مرتبا و به طور مرتب مکرر رطوبتگیر را مورد برسی قرارداد و تغییر رنگ و کیفیت آنرا در کارت شناسنامه ای هر ترانسثبت نمود تا در شرایطجوی خاص ترانس مورد نظر عمر دانه های رطوبت گیر حدودا در چه دورهزمانی میباشد ،تعین شود . در تمامی دستوالعمل های بهره برداری از ترانس آمدهاست که :

زمانیکه 2/1الی 3/2 دانه های رطوبت گیر تغیر رنگ داده باشند وبه رنگصورتی کم رنگ درآمده باشد حتما باید دانه های سیلیکاژل را تعویض نمود. دانه هاتغیر رنگ دادهسیلیکاژ را میتوان با حرارت خشک نمود و دوباره احیا نمود وبرایاستفاده در دفعاتبعدی در ظرفی عاری از هرگونه رطوبت و منفذ ذخیره و نگهداری کرد[/h]مقره های عبوری (بوشینگ ها)

برایسرهای خروجی و ورودی دستگاه های فشار قوی ، برای جلوگیری از ایجاد جرقه بینولتاژ آن خط عبوری و بدنه دستگاه به کار می روند (مثل بوشینگ ترانس ها) برای سرهای خروجیو ورودی دستگاه های فشار قوی ، برای جلوگیری از ایجاد جرقه بین ولتاژ آن خط عبوریو بدنه دستگاه به کار می روند (مثل بوشینگ ترانس ها). این مقره ها به صورت لایههای استوانه ای به کار می روند و نسبت به محیط مورد استفاده ، شکل مقره های عبوریمتفاوت است. ساده ترین آن ها استوانه های درهم است. فضای داخل این استوانه هایمابقی ، معمولاً توسطگازها یا مایع های عایق پر می شود. در ترانسفورماتورها ،بوشینگ ها حاوی روغن هستند. ارتفاع آن ها برحسب میزان ولتاژ و ارتفاع از زمینمتفاوت است. به منظور جلوگیری از ازدیاد حرارت در بوشینگ ها از فیبرهای عایقی درسر بوشینگ ها استفاده می شود زیرا فیبر هدایت حرارتی بهتری نسبت به چنین دارد.

[Mohammad Aref 120,438]

تست های ترانسفورماتور

 

برخی از تست ها در محل تولید ترانسفورماتورها قبل از تحویل ترانس ها انجام می شود. در اصل، دو دست از تست ها در محل تولید ترانس انجام می شود که تست های نوعی و تست های روتین می باشند. علاوه بر این دو دسته، تست های ترانس دیگری نیز وجود دارد که در محل مصرف قبل از راه اندازی اجرا می شود.

 

انواع تست های ترانس:

 

تست هایی که در کارخانه انجام می شود:

1) آزمایش های نوعی (تایپ تست)

2) آزمایش های روتین (معمول)

3) آزمایش های ویژه

 

تست هایی که در محل مصرف انجام می شود:

1) تست های قبل از راه اندازی

2) تست های مانیتورینگ دوره ای

3) تست های اضطراری

 

تست های نوعی ترانس

برای اثبات برآورده شدن انتظارات مشتری از ترانس مورد نظر، باید تست های مختلفی در کارخانه بر روی ترانس انجام شود. به منظور تایید طراحی ترانس مطابق با انتظار مشتری ، تست هایی بر روی ترانس انجام می شود. این تست ها بر روی تمام واحدهای تولید شده انجام نمی شود، بلکه بر روی نمونه اولیه انجام می شود. تست های نوعی توانس معیار های اصلی و بیسیک طراحی یک محصول را تایید می کند.

 

تست های نوعی شامل موارد زیر می شود:

1) سنجش مقاومت سیم پیچ ترانس

2) تست نسبت تبدیل

3) تست گروه برداری ترانس

4) اندازه گیری امپدانس اتصال کوتاه و تلفات بار

5) تست مدار باز ترانس

6) تست دی الکتریک ترانس

7) تست مقاومت عایقی

8) تست تپ چنجر on-load

9) تست خلا تانک ترانس

 

تست های روتین ترانس

این تست ها برای تایید عملکرد واحد اختصاصی انجام می شود. تست های روتین بر روی تمام واحدهای تولید شده در بخش تولید انجام می شود.

 

تست های روتین ترانس شامل موارد ذیل می شوند:

1) سنجش مقاومت سیم پیچ ترانس

2) تست نسبت تبدیل ترانس

3) تست گروه برداری ترانس

4) تست اتصال کوتاه

5) تست مدارباز ترانس

6) سنجش مقاومت عایقی ترانس

7) تست دی الکتریک

8)تست تپ چنجر on-load

9) تست فشار روغن ترانس

یعنی تست های روتین شامل تمام تست های نوعی به جز تست افزایش حرارت و تست خلا می شود.

 

تست های ویژه ترانس

این تست ها طبق درخواست هر مشتری و برای دستیابی اطلاعات مفید کاربران در حین تعمیرات و نگهداری ترانس و یا بهره برداری انجام می شود.

 

این تست ها شامل:

1) تست دی الکتریک

2) سنجش امپدانس مولفه صفر ترانس های سه فاز

3) تست اتصال کوتاه

4) اندازه گیری سطح آکوستیک نویز

5) اندازه گیری هارمونیک جریان بی باری

6) اندازه گیری توان مصرفی پمپ های روغن و فن ها

7) تست رله بوخهلتز، اندیکاتور حرارتی و ...

 

منبع: برنیکا