ورود شش تالاب کشور به ليست قرمز کنوانسيون رامسر

[sookut 13735]

ورود شش تالاب کشور به ليست قرمز کنوانسيون رامسر

ايرن: قرار گرفتن شش تالاب بين‌المللي کشورمان در ميان تالاب‌هاي در معرض تهديد، منجر به وارد شدن آنها به فهرست «مونترو» - فهرست قرمز - اين کنوانسيون شده است.

 

 

خبرگزاري مستقل محيط زيست: از جمله تالاب هاي ذکر شده «شورگل، يادگارلو و درگه سنگي» متعلق به آذربايجان‌غربي است. تالاب شورگل با مساحت 359 هکتار و يادگارلو نيز با مساحت 1400 هکتار در ميان دو شهر نقده و اروميه واقع شده‌اند و ديگر تالاب اين سايت يعني درگه سنگي نيز با وسعت 735 هکتار در حاشيه جاده اروميه - مهاباد جاي گرفته است.

شرايط حاکم بر بزرگترين درياچه داخلي کشور و نگين آبي ايران، در تالاب‌هاي حاشيه‌اي آن نيز پديدار شده است بطوري که اين تالاب‌ها با وضعيت نامساعد خود در ليست قرمز کنوانسيون رامسر قرار گرفته‌اند.

چندي پيش، معاون امور تالاب‌هاي دفتر زيستگاه‌هاي سازمان حفاظت محيط زيست با تأييد اين موضوع، به ايسنا اعلام کرده بود، تالاب‌هاي «شورگل، يادگارلو و درگه سنگي» به وسعت 2500 هکتار در سال 1990 به دليل احداث سازه‌هاي آبي و سد حسنلو(سد شورگل) که موجب شده اين تالاب از آب شور به آب شيرين تبديل شود، ايجاد زهکش سد حسنلو که باعث خشک شدن تالاب‌هاي «يادگارلو و درگه سنگي» شده است و همچنين برداشت بي‌رويه از آب‌هاي زيرزميني و راندمان پايين آبياري کشاورزي به وجود آورنده شرايط فعلي بوده‌اند.

مسعود باقرزاده کريمي" در خصوص فهرست مونترو کنوانسيون رامسر نيز گفته بود، تالاب‌هايي که دچار تغييرات شديد اکولوژيکي شده‌اند در مونترو ليست کنوانسيون رامسر قرار مي‌گيرند که اين تالاب‌ها يا دچار دستکاري انسان يا تغييرات اقليمي شده‌اند که برگشت به شرايط طبيعي آنها نيازمند اعمال مديريت‌هاي ويژه در جلوگيري از تغيير کاربري‌ها و استفاده انساني، تأمين حق آبه مورد نياز، عدم تجاوز به عرصه‌هاي تالابي و ... است.

وي با اشاره به اينکه پيگيري‌هاي لازم در خصوص خروج سايت تالابي «شورگل، يادگارلو و درگه سنگي» در حال انجام است، خاطرنشان کرده بود، موضوع تأمين حق‌آبه از سد حسنلو و تعيين حدود تالاب، حذف عوامل تخريب، جلوگيري از توسعه چاه‌هاي کشاورزي و مديريت منابع آب در حال پيگيري است که به نظر مي‌رسد مي‌توانيم اين سايت تالابي را از فهرست مونترو کنوانسيون رامسر خارج کنيم.

رييس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان نقده نيز با اشاره به آغاز عمليات احياء تالاب‌هاي اين شهرستان از سال 80، افزود: خشکسالي، مهمترين تهديد براي تالاب‌هاي اين منطقه است؛ با توجه به اينکه آب اين تالاب‌ها از رودخانه «گدار چاي» تأمين مي‌شود، کمبود آب اين رودخانه دليلي بر خشک شدن و از بين رفتن اين سرمايه‌هاي ملي است. همچنين دستکاري‌هاي انسان مثل ساخت سد و زهکش از جمله دلايل ديگر تأثيرگذار در اين روند است.

"فرامز سفري" با اعلام اينکه تالاب يادگارلو در سال 89 پس از 15 سال احيا شده بود، خاطرنشان کرد: طي اين فرايند، 70 درصد اين تالاب احيا شد اما دو سه ماه بعد از احيا، به دليل نزديکي زهکش سد حسنلو و همچنين خشکسالي منطقه، مجددا دچار کمبود شديد آب شد.

رييس اداره حفاظت محيط زيست شهرستان نقده با اشاره به اينکه احيا تالاب هاي شهرستان در دستور کار قرار دارد، افزود: سال گذشته در مجموع 47 کيلومتر از انهار منتهي به تالاب‌ها مورد لايروبي قرار گرفته است با اين وجود سايت تالابي«شورگل، يادگارلو و درگه سنگي» نياز به سه تا چهار ميليون متر مکعب آب براي احيا دارند.

سفري با اشاره به اينکه سال گذشته براي هر يک از تالاب‌هاي مذکور حدود 38 ميليون تومان جهت احيا هزينه شده است، يادآور شد: البته براي احياي تالاب يادگارلو بودجه‌اي بالغ بر 150 ميليون تومان نيز تخصيص يافته است که هنوز جذب نشده اما فکر مي‌کنم احياي اين تالاب به اعتباري بيش از اين نياز داشته باشد.

وي تصريح کرد: کارشناسان سازمان محيط زيست براي احيا تالاب يادگارلو، چند طرح را پيشنهاد داده‌اند که اجرايي شدن آنها نياز به اعتبار بالايي دارد.

در همين زمينه مدير کل محيط زيست آذربايجان‌غربي نيز اعلام کرد که اقدامات خوبي براي احياي تالاب‌هاي استان کرده‌ايم.

"حسن عباس‌نژاد" در گفت‌و گو با خبرنگار ايسنا، اظهار کرد: آذربايجان غربي شش تالاب ثبت شده در کنوانسيون رامسر دارد که از اين بين مجموعه سايت (شورگل، يادگار و درگه سنگي) در فهرست مونترو کنوانسيون رامسر قرار گرفته بودند اما با اقدامات خوبي که در دست اجرا داريم تلاش داريم تا آنها را از اين ليست خارج کنيم چنانکه در اين ميان تالاب يادگارلو سال گذشته پس از 25 سال مورد احيا قرار گرفت.

وي ادامه داد: ما از مسوولان سايت کنوانسيون رامسر و همچنين اتحاديه بين‌المللي حفاظت از محيط زيست (IUCN) درخواست کرديم تا از نزديک شاهد اقدامات اجرايي ما براي احياي تالاب‌هاي استان باشند که آنها نيز طي بازديدهايي که داشتند از اقدامات در دست اجرا ابراز رضايت کردند.

عباس نژاد با بيان اينکه دو تالاب شورگل و درگه سنگي نيز با صرف اعتباري بالغ بر 600 ميليون تومان در حال احيا هستند، اعلام کرد: سال گذشته نزديک به 60 کيلومتر انهار سنتي منتهي به اين تالاب ها مورد لايروبي قرار گرفتند و هم اکنون نيز در حال آبگيري هستند و انشاءالله طي سه ماهه اول سال 92 اين تالاب ها مورد احيا قرار خواهند گرفت.

مدير کل محيط زيست آذربايجان غربي در رابطه با اينکه عامل اصلي خشکي تالاب‌هاي استان چيست؟ اظهار کرد: اصلي‌ترين عامل در اين زمينه خشکسالي‌هاي چند سال اخير منطقه است که موجب تغييرات اکولوژيکي در منطقه شد. عامل ديگر در اين زمينه دستکاري‌هاي انساني بوده است که منجر به آسيب‌رساني به تالاب‌هاي استان شده است چنانکه در اين زمينه اخيرا نيز ما جاده‌اي که از ميان تالاب يادگارلو عبور مي‌کرد و در زمان جنگ براي مانور آن را احداث کرده بودند را با بيل مکانيکي تخريب کرديم. همچنين حسنلو تبديل به سد شده است که با توجه به شرايط اکولوژيکي، ما 900 هکتار از آن تالاب را مورد احيا قرار داديم. همچنين زهکش‌ها ديگر عامل انساني در تخريب تالاب‌هاي استان است.

وي تصريح کرد: تالاب درگه سنگي نيز تحت تأثير شرايط اقليمي منطقه که حاصل از خشکسالي‌هاي چند سال اخير بود و همچنين به دليل از بين رفتن انهار آن دچار شرايط خشکسالي شده بود که البته امسال احيا مي‌شود.

عباس‌نژاد در پاسخ به اينکه مجموع تالاب‌هاي استان چه ميزان آب دارند؟، گفت: کل تالاب‌هاي حاشيه درياچه اروميه حدود 72 ميليون متر مکعب آب دارند که از اين تعداد بيشتر تالاب‌ها از جمله کاني برازان، بورالان، يادگارلو و گپي آب لازم را دارند و تنها سه تا چهار تالاب دچار کمبود آب هستند که سازمان آب مقرر شده است آب آنها را تأمين کند.

وي در ادامه با اعلام اينکه هم اکنون آذربايجان‌غربي شش سايت ثبت شده در کنوانسيون رامسر دارد، گفت: امسال ايران براي اولين بار طي 35 سال گذشته دو تالاب خود را به ثبت کنوانسيون رامسر رساند که يکي از اين تالاب‌ها «کاني برازان» متعلق به آذربايجان‌غربي است.

او با تأکيد بر اينکه در تلاش هستيم تا سال آينده نيز دو تالاب يگر استان را به ثبت اين کنوانسيون برسانيم، يادآور شد: تالاب‌هاي «سولدوز» و «بورالان» دو تالابي هستند که امسال در کنوانسيون رامسر ثبت خواهند شد.

بيش از 140 نوع پرنده آبزي در تالاب‌هاي استان به ويژه در تالاب‌هاي «حسنلو»، «درگه سنگي»، «يادگارلو»، «قويي باباعلي» و «کاني برازان» که در فهرست تالاب‌هاي کنوانسيون رامسر به ثبت رسيده‌اند، مشاهده شده و سالانه صدها هزار قطعه انواع پرندگان آبزي نظير فلامينگو، قو، اردک‌هاي سرسفيد و انواع مرغابي‌ها از شمال و جنوب کره زمين براي زمستان گذراني و جوجه‌آوري به اين مناطق سفر مي‌کنند.