بهينه سازي سيستم حفاظتي ژنراتورهاي نيروگاه تبريز

[seyed mehdi hoseyni 27119]

در نيروگاههاي توليد انرژي مساله حفاظت و آماده بکار نگهداشتن دستگاهها از اهميت خاصي برخوردار است،

اين ساله علاوه بر صرفه جويي در سرمايه، سهم مهمي در توليد برق مطمئن را نيز دارا مي باشد و در صورتي که دستگاهي فاقد مدارات و سيستم حفاظتي بوده و يا بهر دليلي سيستم حفاظتي آن از کار افتاده باشد به احتمال زياد در هنگام بهره برداري در مواقع بروز اشکال آنچنان دچار آسيب ديدگي مي گردد که در مدار آوردن دوباره دستگاه امکان پذير نبود، و اين امر هزينه سنگيني را از نقطه نظر خريد و تعميرات و توقف طولاني مدت توليد الکتريسيته بهمراه خواهد داشت. و چون ژنراتورها يکي از تجهيزات اساسي نيروگاهها مي باشند، ايجاد اشکال در آنها قطع کلي واحدها از شبکه و عدم توليد را بمدت طولاني تحميل سيستم خواهد نمود.

در اين مقاله ضمن بيان برخي حفاظتهاي اساسي ژنراتورهاي نيروگاهها، خصوصاً نيروگاه تبريز، مساله تغذيه دوفازه شبکه توسط ژنراتورهاي نيروگاه، روشهاي مناسب حفاظت آنها در مقابل چنين پديده اي مورد بررسي قرار مي گيرد.

1-حفاظت هاي اساسي در ژنراتورها

 

در ژنراتورها معمولاً دو نوع حفاظت مطرح است

- حفاظت ژنراتور در مقابل عيوب داخلي

- حفاظت ژنراتور در مقابل عيوب خارجي

1-1- حفاظت ژنراتور در مقابل خطاهاي داخلي عبارتند:

 

- خطاهاي استاتور که شامل : اتصال زمين دوفاز و اتصال زمين دوبل و اتصال حلقه

- خطاهاي روتور که شامل: اتصالات زمين- اتصال حلقه و قطع تحريک بهر دليل مي باشد

- خطاهاي قسمت مکانيکي: خطا در دستگاه تنظيم درجه حرارت ياتاقانها و خطا در دستگاه تنظيم هواي خنک کننده و يا ئيدورژن مي باشد.

2-1- حفاظت ژنراتور در مقابل عيوب و خطرات خارجي عبارتند از:

 

عيوبي که از ايجاد اختلال در شبکه به ژنراتور اعمال مي گردند که شامل: اتصال کوتاه در شبکه، بار نامتعادل،

فزايش ولتاژ تحت تاثير برداشت ناگهاني بار بزرگي در شبکه، کشش بار بيشتر از حد بحراني، برگشت توان از شبکه به ژنراتور و بالاخره افزايش ناگهاني بار راکتيو شبکه که نتيجه آن بالارفتن جريان تحريک ژنراتور مي باشد.

عواملي که در قسمت گرداننده روتور اختلال ايجاد مي نمايند که شامل: اشکال در طبقات مختلف توربين و قطع بخار بهر دليل لاوه بر اين عوامل تجهيزات و دستگاههاي ديگري هستند که در مواقع تريپ ژنراتور بکار افتاده و ژنراتور را از عوارض جنبي محفاظت مي نمايند که شامل: رله برداشت تحريک و دستگاه خاموش کن جرقه (آتش نشاني ) مي باشند.

2-کاربرد انواع رله ها در حفاظت ژنراتورها

 

در حفاظت ژنراتورها رله هاي متعددي مورد استفاده قرار گرفته اند که اهم آنها عبارتند از:

رله هاي حفاظت اتصال زمين استاتور، عدم تعادل بار، اتصال بدنه روتور، فرکانس کم، جريان زياد، ولتاژ کم، اضافه بار،اضافه ولتاژ،حفاظت اشباع، ديفرانسيل،امپدانس کم، برگشت وات، خروج از سنکرونيسم، قطع تحريک، بازرسي کننده سيستم AVR ، حفاظت مولفه منفي،حفاظت لغزش قطب.

اهداف معين جهت نصب رله هاي حفاظتي

 

هر کدام از رله هاي حفاظتي جهت هدف معيني نصب گرديده که در اين مقاله فقط به چند نمونه آن به شرح زير اشاره مي گردد.

1-3- حفاظت اتصال زمين سيم پيچ استاتور:

 

اين حفاظت خرابي عايق هاي مابين سيم پيچ استاتور و بدنه استاتور را آشکار مي نمايد. اکثر مولدهاي بزرگ از جمله واحدهاي نيروگاه تبريز مجهز به رله هاي ديفرانسيل هستند که در مقابل اتصاليهاي فاز به فاز درون ماشين کاملاً موثر مي باشند خصوصاً مواقعيکه نقطه نول ژنراتور بطور موثر زمين شده باشد و حفاظت قابل توجهي را نيز در مقابل اتصال زمين بروز مي دهند ولي وقتي نقطه صفر از طريق امپدانس بزرگي زمين شده باشد رله هاي ديفرانسيل تا حد زيادي اثربخشي خود را در قبال اتصالات زمين خصوصاً در نزديکهاي نقطه صفر از دست مي دهند.

در ژنراتورهاي نيروگاه تبريز، جهت محدود نمودن جريان به آمپرهاي پايين حدود 5 تا 10آمپر ژنراتورها را از طريق يک ترانسفورماتور توزيع که در ثانويه آن بار مقاومتي قرار گرفته زمين گرديده اند شکل (1) که در اين حالت امپدانس فوق العاده افزايش پيدا مي نمايد. در اين حالت رله هاي ديفرانسيال قادر به تشخيص خطاها نمي باشند و رله هاي جريان زياد (اتصال زمين) داراي يک ترانسفورماتور جريان مي باشند که با مقاومت ثانويه ترانسفورماتور زمين سري مي گردد.

در بعضي از نيروگاهها مثل نيروگاه شهيد بهشتي (لوشان) رله حفاظت اتصال زمين استاتور از دو قسمت تشکيل شده که يک قسمت آن 80درصد سيم پيچ استاتور و قسمت ديگر 20درصد باقيمانده را محافظت مي نمايد شکل (2)، اين سيستم بدان سبب مورد استفاده قرار مي گيرد که احتمال بروز خطا در 20درصد طرف نقطه نول بسيار ضعيف بوده و حفاظت 100% سيم پيچ استاتور گران تمام مي شود زيرا اين طرح ترانسفورماتور نقطه صفر با قدرت خيلي بالا را طلب مي نمايد.

2-3- حفاظت قطع تحريک ژنراتور:

 

معمولاً قطع تحريک در ژنراتور سنکرون اگر مورد توجه قرار نگيرد موجبات اضافه بار شدن سيم پيچ استاتور و تخريب روتور و آسنکرون شدن ژنراتور و لرزش در روتور و آسيب ديدگي ياتاقانها و بالاخره از جاکنده شدن روتور را فراهم مي آورد در ضمن وقوع قطع تحريک در يک ژنراتور تابعي از استحکام سيستمي است که به آن متصل مي باشد و تغييرات سيستم در عملکرد آن تاثير خواهد گذاشت. جهت محافظت ژنراتور در مقابل خطرات قطع تحريک از رله هاي با مشخصه امپدانسي موهوي جابجا شده استفاده مي نمايند که در صورتيکه امپدانس ديده شده توسط رله به دايره عملکرد رله داخل شود رله عمل خواهد کرد. اين رله در بعضي مواقع در اثر عملکرد غلط، موجب خاموشي شبکه مي گردد که گاهاً اتصال کوتاه و بروز پديده ISLANDING موجب تحريک آن مي گردد، پس بايد وضعيت رفتار سيستم در هر حالت بررسي شود.

بيشترين امکان عملکرد غلط رله قطع تحريک مربوط به زماني است که ژنراتور در حالت زير تحريک (شارژ خط) کار نموده و همچنين در حين نوسانات گذاري پايدار، و اختلالات بزرگ سيستم که باعث کاهش فرکانس مي شود روي آن تاثير دارد و بايد متذکر شد که رله هاي قطع تحريک بعضي از حالات از دست رفتن حالت سنکرون ژنراتور را نيز تشخيص مي دهند ولي براي حفاظت کامل ژنراتور در مقابل پديده خروج از سنکرونيسم بايستي از رله هاي OUT-OF-STEP استفاده کرد.

3-3- حفاظت عدم تعادل بار ژنراتور

 

وقتي جريانهاي فازهاي استاتور مساوي است، اثر متقابل جريان فازهاي استاتور بر روي روتور در اثر دور سنکرون روتور صفر مي باشد و الي اگر به عللي يکي از فازها قطع شود (خطاي سري) و يا اتصال کوتاه نامتقارني در خارج از ژنراتور بوجود آيد حوزه متغيري ايجاد مي گردد که در سيم پيچ تحريک ولتاژ زيادي القاء نموده و جريان زيادي از آن عبور مي نمايد که در اثر تداوم موجب سوختن سيم پيچ روتور و هسته آهني آن مي گردد و اين پديده در اثر مولفه ترتيب منفي جريان اتفاق افتاده و موجب تخريب عايق بندي سيم پيچ و هسته روتور مي گردد و براي حفاظت مجموعه روتور در مقابل چنين پديده اي از رله عدم تعادل بار استفاده مي گردد که رله داراي *****ي براي مولفه معکوس جريان بوده که موجب عبور جريان منفي و مانع عبور جريانهاي ترتيب مثبت و صفر مي گردد، اين رله ها ظرفيت حرارتي روتور (I22t) را اندازه گيري مي نمايند. نمونه اي از رله مذکور در شکل (3) مشخص گرديده که داراي ***** مي باشد، که کنتاکت کويل متحرک آن بين 8 و 5/12 درصد مولفه ترتيب منفي جريان قابل تنظيم مي باشد.

اين حفاظت براي همه ژنراتورهاي متصل به شبکه بکار برده مي شود و رله معمولاً دومرحله اي است که در مرحله اول آلارم ظاهر شده و در مرحله بعد ژنراتور تريپ مي نمايد، در اين مراحل قبل از آنکه مقدار (I22t) از حد مجاز بحراني ماشين تجاوز نمايد بايد ژنراتور تريپ نمايد، بنابراين بايد ترتيبي اتخاذ گردد که اگر خطاي نامتقارن در شبکه رخ دهد رله هاي بخش معيوب شبکه به سرعت عمل نموده و مانع عملکرد رله عدم تعادل بار گشته و اجازه دهند که اين رله فقط براي خطاهاي داخلي ژنراتور عمل نمايد، بنابراين لازم است که هماهنگي لازم بين رله هاي شبکه با نيروگاه در تمام زمينه ها بعمل آيد تا از قطع ناخواسته واحدها جلوگيري گردد.

در ضمن اين رله هاييکه مولفه صفر جريان موجب ايجاد خطاهايي در اندازه گيري گردد ترانسفورماتور جريان اضافي قرار مي گيرد که مولفه صفر را بطور کامل بلوکه نمايد. حفاظتهاي عمده ديگري، از جمله حفاظت افت فشار هيدورژن و آب بدون يون، حفاظت در مقابل فرکانس بالا و پايين و... براي ژنراتورهاي نيروگاه تبريز وجود دارد که در اين مقاله مورد بحث قرار نمي گيرند.

مقاله حاضر حوادث اتفاق افتاده در نيروگاه بخاري تبريز را که موجب بروز پديده عدم تعادل بار و در مرحله بعدي قطع تحريک ژنراتور را بهمراه داشته مورد بررسي قرار داده و سيستم حفاظتي مکملي را به منظور حفاظت بهينه ژنراتور واحدها ارائه مي نمايد.

روند شکل گيري و عوارض جانبي حوادث و روشهاي مقابله با آن:

 

از بدو راه اندازي واحدهاي نيروگاه تبريز دو نوع حادثه، ژنراتورهاي نيروگاه بخاري تبريز را با خطر جدي مواجه ساخته که قابل بررسي بمنظور پيشگيري است:

حادثه (1): بروز اتصاليهاي مکرر فاز به زمين در يکي از خطوط دو مداره 230کيلوولت منتهي به پست نيروگاه، موجب ايجاد عدم تعادل بار در هر دو ژنراتور گشته، که ضمن ايجاد جريانهاي القائي با فرکانس دو برابر فرکانس سيستم در بدنه روتور، آسيب هاي جدي در ژنراتور ايجاد نموده که در موقع تعميرات اساسي ژنراتور واحد شماره(1) عوارض ناشي از آن نمايان گرديد که عبارت بودند از:

- آثار تغيير رنگ نقطه اي در سطح گسترده اي روي

 

گوه هاي روتور، که بازديد سطحي از بدنه روتور، نشان از وجود نقاط جرقه در قسمتهاي انتهايي و شيار گوه ها بود که با انجام تست هاي متداول وجود 174 مورد ترک موئي و 48 مورد ايجاد جرقه در اثر گرماي موضعي مشخص گرديد. و در بعضي موارد عمق ترک هاي گوه ها به 50 ميليمتر نيز مي رسيد.

- آثار ترک نسبتاً عميق روي بدنه روتوراکسايتر Ac، که اين عارضه خود موجب افزايش لرزش ياتاقان ژنراتور گرديده و بررسي نشان داد که موتور غيرقابل استفاده

مي باشد.

- شل شدن تعدادي از گوه هاي استاتور و خرابي بخشي از گوه هاي استاتور اکساتير.

جريان نامتقارن که در اثر بروز اتصال فاز به زمين بوجود مي آيد، علاوه بر عوارض فوق مي تواند اتصال کوتاه ورقه هاي هسته، انهدام رينگهاي لغزان، از جاکندن گوه ها و در نهايت خرابي رينگ نگهدارنده انتهايي را بهمراه داشته باشد، که در تعميرات اساسي واحد (2) که در زمستان امسال شروع خواهد شد. اين مسائل بايد به دقت مورد توجه قرار گيرد.

بررسي هاي بعمل آمده نشان داد که خط 230 کيلوولت مورد اشاره و با توجه به آلودگي نمکي دور درياچه اروميه ضعف طراحي داشته و به سبب پديده فلش اور اتصال فاز به زمين بطور روزانه اتفاق افتاده است.

بنابراين لازم است که خطوط منتهي به پستهاي نيروگاهي از قابليت اطمينان بالايي برخوردار بوده و در طراحي و نيز بهره برداري توجه لازم مبذول گردد و نيز هر گونه اتصالهاي فاز بر زمين و يا هر نوع خطاي نامتقارن، بلافاصله توسط رله هاي شبکه حس شده و نقطه معيوب ايزوله گردد.

حادثه (2): جهت تشريح وضعيت اين حادثه، لازم است ارتباط ژنراتورهاي نيروگاه با شبکه بيان گردد، هر دو ژنراتور 455200 کيلوولت آمپري نيروگاه تبريز از طريق ترانسفورماتورهاي تکفاز با قدرت مجموع سه فاز 450 مگاولت آمپري با نسبت تبديل 230/20 کيلوولت، بصورت اتصال واحد در پست 230کيلوولت و توسط سيستم 5/1 کليد با شبکه پارالل مي گردند. ارتباط بطريقي است که کليدهاي موازي کننده ژنراتورها با شبکه فقط در طرف 230کيلوولت قرار دارند، کليدها با مکانيزم فنري تک پل و داراي محفظه قطع روغني مي باشند.

حادثه باين صورت اتفاق مي افتد که در بعضي از مواقع به سبب عملکرد حفاظتهاي ژنراتور، يکي از پلهاي کليد مورد اشاره بدلايل مختلف از جمله: گيرمکانيکي،سوختن بوبين قطع، شکستن محور و... قطع نمي نمايد، اين پديده به دو صورت زير شکل مي گيرد:

- در اکثر مواقع عملکرد سيستمهاي حفاظتي ژنراتور موجب تريپ توربين و ژنراتور گشته و براي عملکرد حفاظتهاي معين، تريپ بويلر را نيز بهمراه دارد.

- عملکرد بعضي از حفاظتها در ژنراتور از جمله : قطع تحريک، برگشت وات و... فقط موجب قطع ژنراتور از شبکه شده و فرمان قطع به کليد مورد نظر صادر مي شود در اين حالت بويلر و توربين در مدار هستند.

حادثه در نيروگاه تبريز به دو صورت فوق اتفاق افتاده و در هر حالت دو پل کليد قطع و پل سومي به صورت وصل باقي مانده است، که اپراتور بمحض مشاهده اوضاع بطور دستي اقدام به قطع کليد تحريک ژنراتور مي نمايد، که در اين مقاله پيامدهاي همه حالات بيان مي گردد.

حالت (1): عملکرد حفاظت به گونه ايست که فقط فرمان قطع به کليدهاي متصل کننده ژنراتور به شبکه صادر مي گردد و بويلر و توربين در مدار هستند، ژنراتور از طريق يک فاز شبکه را تغذيه نموده و جريان مولفه منفي زيادي ايجاد مي شود و تا وقتي که عامل بوجود آورنده اين جريان يعني وصل بودن يک از فازها و وجود جريان تحريک قوي از بين نرفته اين مولفه وجود داشته و موجب داغ شدن شديد بدنه روتور، ايجاد گشتاور نوساني ضربه اي در محور روتور و هسته استاتور مي گردد، که اپراتور بمحض مشاهده نوسان و ارتعاش، در درجه اول بمنظور حفاظت ژنراتور و در درجه دوم حفاظت توربين اقدام به قطع دستي کليد تحريک ژنراتور مي نمايد.

حالت (2): در اين مرحله تحت تاثير عملکرد سيستم حفاظتي، توربين تريپ نموده و يکي از فازهاي کليد ژنراتور وصل مي ماند، با توجه باينکه سيستم تحريک وصل و زمان نسبتاً قابل ملاحظه اي طول مي کشد تا توربين کاملاً متوقف گردد، بنابراين در اين حالت نيز جريان ترتيب منفي ايجاد گشته و تا توقف کامل توربين، مسائل حالت 1 را با درجه اي ضعيف تر ايجاد مي نمايد، و اپراتور کليد تحريک را قطع مي نمايد. البته ين مرحله، موتوري شدن ژنراتور را نيز بهمراه دارد، که خود عوارض مخربي چون Distortion, Over heating Softerning پره هاي فشار ضعيف توربين را در بردارد، حال اين مساله مطرح است، از ديدگاه فني چه توجيهي براي عمل اپراتور وجود دارد.

واضح است، موقعيکه مدار تحريک ژنراتوري قطع مي گردد، واحد تبديل به يک ژنراتور آسنکرون شده و سرعت روتور آن افزايش مي يابد، در اين حالت ژنراتور بيک مصرف کننده بزرگ راکتيو تبديل شده و افت ولتاژ زياد در شبکه ايجاد مي نمايد و در اثر خروج از دور سنکرون، جريانهاي القايي در سيم پيچ ميدان و نيز جريان فوکو در بدنه روتور ايجاد شده و در سيم پيچ و هسته آن حرارت زيادي توليد مي گردد. در اين حالت سيم پيچ استاتور نيز دچار اضافه باري مي گردد، که مقادير ثبت شده در چنين مواقعي براي نيروگاه تبريز، حاکي از اين مساله است که تحث تاثير قطع تحريک، جريان استاتور به 5/2 و ولتاژ ترمينال در ژنراتور واحد به 4/0 پريونيت رسيده و قدرت راکتيو واحد از 50 مگاوار قبل از قطع تحريک به 250- مگاوار بعد از قطع تحريک افزايش يافته است و جريان روتور نيز از 1500 آمپر به 3700 آمپر مي رسد که داغ شدن روتور را موجب ميگردد. شکل (4) منحني تغييرات بار اکتيو و راکتيو و دماي روتور ژنراتور نيروگاه تبريز را در چنين حالتي نشان مي دهد. اين مسايل مي توانند عوارض زيانباري براي ژنراتور بهمراه داشته باشند، ولي بايد متذکر شد که ژنراتورها بسته به طراحي و ساخت قادرند تا مدت زمانيکه بين 10ثانيه و 3دقيقه مي باشد، عوارض قطع تحريک را بدون هيچگونه عارضه اي تحمل نمايند، در حاليکه جريان ترتيب منفي ايجاد شده در حالتهاي 1 و 2 در فاصله زماني بمراتب کمتر، مي تواند موجب جابجايي گوه ها، خرد شدن حلقه هاي نگهدارنده، ايجاد شيارهاي عميق در بدنه روتور و در نهايت سوختن سيم پيچ و عايق روتور گردد. در حالت دوم که توربين تريپ مي نمايد، در صورت عدم قطع تحريک و وصل ماندن يکي از فازهاي کليد و توقف کامل روتور، جريانانهاي زيادي در بدنه روتور و گوه ها جاري مي گردد، که ذوب شدن گوه ها و ترک خوردگي برخي از مناطق بدنه روتور را سبب مي شود. اين جريانها از دماغه رينگ هاي نگهدارنده عبور کرده احتمالاً آسيب جدي به آنها وارد خواهد ساخت. بنابراين عليرغم عوارض زيانبار قطع تحريک براي ژنراتور، با توجه به دوام ژنراتورها در مقابل اين پديده و نيز کاهش دامنه ضربه هاي نوساني و ارتعاشات در محور روتور بعد از قطع تحريک براي ژنراتور، در چنين مواقعي عملکرد اپراتور توجيه پذير مي باشد، ولي بايد متذکر شد که رفع نهايي عيب نبايستي بيشتر از 10ثانيه و يا حداکثر 2دقيقه بطول انجامد، اين عمل اپراتور راه حل نهايي حفاظت ژنراتور در مقابل چنين حوادثي نبوده و بايد تدبير اساسي انديشيد، جهت حفاظت بموقع و بهينه بايستي نسبت به تکميل حفاظتهاي موجود اقدام نمود، بدين معني که هر موقع توربين تريپ مي نمايد، حتماً مدار تحريک و ارتباط ژنراتور با شبکه قطع گردد و مواقعي که فقط حفاظت فرمان تريپ به کليد ژنراتور صادر نموده ولي توربين در مدار باقي است، سيستم حفاظتي به گونه اي تکميل شود که در چنين حالتي موجب قطع کامل ارتباط ژنراتور با شبکه گردد، بنابراين لازم است که در صورت عدم قطع يکي از فازهاي کليد ژنراتور، رله CBF مربوطه عمل نموده و با قطع کليدهاي پشتيبان مطابق شکلهاي (5و6) و بترتيب زير ارتباط ژنراتور را با شبکه قطع نمايد.

- اگر اشکال عدم تقارن در قطع، در کليد شماره 8612 پيش آيد بايستي کليدهاي منتهي به باس 82 قطع گردند.

- اگر اشکال عدم تقارن در قطع، در کليد شماره 8812 بروز نمايد لازم است کليد 8522 مربوط به پارالل واحدهاي گازي با شبکه قطع گشته و واحدهاي گازي بي بار گردند.

- اشکال کليد 8622 باز موجب قطع کليد کليدهاي منتهي به باس82 خواهد شد.

- بروز اشکال در کليد شماره 8842 علاوه بر قطع کليد 8452 بايستي کليدهاي شماره 9812 و 9492 در پست 400/230 کيلوولت را قطع نمايد، که اين مانور موجب بي برق شدن ترانسفورماتور شماره T5 گشته و انتقال بار از نيروگاه به شبکه و بالعکس، فقط از طريق ترانسفورماتور شماره T6 امکان پذير خواهد بود، که در چنين مواقعي اگر يکي از واحدهاي نيروگاه تبريز در مدار باشد، مشکلي ايجاد نخواهد شد ولي اگر هر دو واحد خارج از مدار باشند، ترانسفوماتور شماره T6 اورلود مي گردد، که در اين حالت ارتباط شبکه آذربايجان با شبکه سراسري از طريق خط 400کيلوولت تبريز-شهيد رجايي قطع شده و با توجه به اينکه خطوط ارتباطي 230کيلوولت جوابگوي مصرف انرژي شبکه آذربايجان نمي باشد، احتمال قطع کامل برق و اعمال خاموشي سراسري در اين شبکه وجود دارد، ولي با در نظرگرفتن محدوديت انتقال توان خط 400 کيلوولت تبريز-شهيدرجايي ، قبل از اورلود شدن ترانسفورماتور T6 ، تحت تاثير خارج از مدار بودن دو احد نيروگاه تبريز، خط مذکور از مدار خارج شده و رله هاي حذف بار اتوماتيک منصوبه، بخشي از بار را حذف نموده و از خاموشي مطلق جلوگيري مي نمايند، بنابراين در شرايط بروز حادثه و بي برق شدن ترانسفورماتور شماره T5 ، وضعيت شبکه آذربايجان بگونه ايست که امکان اورلود شدن ترانسفورماتور شماره T6 وجود ندارد و براي حفاظت مناسب ژنراتور واحدها، مي توان طرح حفاظتي مورد نظر را منظور نمود، به شرطي که بعد از تکميل مدار دوم خط 400 کيلوولت و افزايش توان انتقالي بين شبکه سراسري و شبکه آذربايجان که امکان اورلود شدن ترانسفورماتور T6 وجود خواهد داشت، بسته به آرايش جديد پست 400/230 کيلوولت حفاظتها بطرز بهينه و مناسب تغيير يابند.

نتيجه گيري

 

از مطالب مندرج در متن مقاله چنين برمي آيد که ژنراتورها بايستي در مقابل عيوب دروني و خارجي کاملاً محافظت شوند تا بتوان قابليت اطمينان شبکه هاي برق را افزايش داده و ضمن تقليل هزينه ها و افزايش طول عمر واحدها، ضايعات را به حداقل رساند و اين از طريق انجام اقدامات زير عملي است:

1-5- بسته به درجه ژنراتورها و نحوه اتصال آنها به شبکه، حفاظتهاي معين، طراحي و در نظرگرفته شوند.

2-5- بسته به تغيير وضعيت شبکه، ضروريست که هماهنگي کامل بين رله هاي شبکه و نيروگاه همواره بوجود آيد تا از تريپ ناخواسته واحدها جلوگيري گرديده وبتوان حفاظت مطمئن را تامين نمود.

3-5-جهت جلوگيري از گوناگوني کاربرد رله ها، بمنظور حفاظت ژنراتورها، ضروريست که اين سيستم ها استاندارد گرديده و براي ژنراتور، بسته به قدرتهاي معين، حفاظت استانداردي وجود داشته باشد.

4-5- در پريودهاي معين، تست سيستمهاي حفاظتي در کل نيروگاهها انجام گرفته و تنظيمات جديد با بررسي هاي همه جانبه انجام پذيرد.

5-5- در تعبيه سيستم حفاظتي پست نيروگاهي بايستي تمهيدات لازم بمنظور حفاظت بهينه ژنراتور و واحد، منظور گردد.

6-5- پيشنهاد مي گردد جهت هماهنگي سيستم حفاظتي نيروگاه با سيستم حفاظتي شبکه کميته اي مرکب از عناصر دو طرف تشکيل و در هر تغيير وضعيت شبکه، بررسي هاي مشترک بعمل آمده و تنظيمات جديد در صورت لزوم بمنظور هماهنگي رله هاي شبکه و نيروگاه اعمال گردد.

7-5- لازم است خطوط منتهي به نيروگاه، از قابليت اطمينان بالايي برخوردار باشد تا اتصالات آن، خصوصاً اتصال کوتاههاي نامتقارن به نازلترين حد خود برسد.