10 داستان علمی و فناوری برتر سال

[tower2010 696]

درگذشت استیو جابز، پایان عصر شاتلها، امکان نقض نظریه نسبیت انیشتین، سونامی ژاپن و فاجعه نیروگاه هسته ای فوکوشیما از جمله مهمترین داستانهای علمی و فناوری سال 2011 است.

 

امسال با داستانها و رویدادهای مختلفی در عرصه علم و فناوری همراه بود. در این راستا، مجله Scientific American به طبقه بندی 10 داستان علمی- فناوری برتر سال 2011 پرداخت.

10- پیروزی ابررایاته واتسون "آی. بی. ام" در برنامه "جئوپاردی"

 

در ماه فوریه 2011 رایانه واتسون "آی. بی. ام" پس از سه شب مسابقه در برنامه تلویزیونی "جئوپاردی" توانست با شکست دادن دو رقیبش "کن جنینگز" و "برد روتر" برنده یک میلیون دلار جایزه نقدی شود.

 

در این راستا، این ابررایانه در مراسم "جایزه وبی" که به مراسم اسکار اینترنت شهرت دارد، جایزه شخصیت منتخب سال را دریافت کرد.

 

این ابررایانه پس از دریافت جایزه "وبی" سخنرانی پنج کلمه ای خود را به این شکل بیان کرد: شخصیت منتخب سال، عجب کنایه ای!

 

9- خورشید در "سولیندرا" غروب می کند

 

در سال 2010 باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا خبر آغاز به کار شرکت "سولیندرا" را اعلام کرد. در سال 2011 که این شرکت پیلهای خورشیدی فیلم نازک استوانه ای شکل را توسعه می داد به دلیل ورشکستگی بایگانی شد و پایان یک رشد اقتصادی در فناوریهای خورشیدی را نشان داد.

 

به اعتقاد تحلیلگران، سولیندرا نماد شکست دلارهای مالیات دهندگانی است که به ویژه از صنایع حمایت می کنند.

 

هرچند می توان گفت که یکی از دلایل ورشکستی این شرکت ارزانی و گستردگی ماژولهای سیلیکونی فتوولتائیکی است که می توانند در حدود 1 دلار بر وات قیمت داشته باشند. این درحالی است که پیلهای فیلم نازک استوانه ای شکلی که در "سولیندرا" تولید می شدند بیش از 3 دلار قیمت داشتند.

 

 

8- بازگشت ژن درمانی

 

پس از مطالعاتی که در 1999 برپایه ژن درمانی انجام و منجر به مرگ یک بیمار 18 ساله شد این روش درمانی بار دیگر توانست وارد عرصه تحقیقات بالینی شود.

 

در سال 2011 گروهی از دانشمندان آمریکایی ژن درمانی شکل وخیمی از هموفیلی B را بر روی 6 بیمار با موفقیت آزمایش کردند و به نتایج مثبتی دست یافتند.

 

هموفیلی B یک اختلال ژنتیکی انعقاد خون است که به دلیل نقص و یا فقدان "فاکتور IX " یا FIX به وجود می آید. در اثر این نقص، میزان ناکافی این پروتئین مانع انعقاد صحیح خون می شود و می تواند پس از یک عمل جراحی یا جراحت، یک خونریزی طولانی مدت و خطرناک را در بیمار ایجاد کند.

 

در این تحقیقات 6 بیمار مورد آزمایش، تزریقی را دریافت کردند که محتوی یک ویروس حامل بود. این ویروس حامل، یک نسخه نرمال از ژن سازنده FIX را مستقیماً از راه وریدی حمل می کرد.

 

نتایج این آزمایش نشان داد که سطوح FIX از 1 درصد قبل از درمان حداکثر به 12 درصد رسید. در بیمار اول که زمان طولانی تری از درمان وی می گذشت سطوح FIX در مدت بیش از 12 ماه پس از انتقال ژنی بر روی 2 درصد باقی ماند.

 

اما چهار بیمار از شش بیمار درمان را قطع کردند و دیگر دچار خونریزی ناگهانی نشدند درحالی که در دو بیمار دیگر، فاصله زمانی میان دریافت هر تزریق FIX افزایش یافت.

 

 

7- درگذشت استیو جابز

 

در 5 اکتبر 2011 استیو جابز بنیانگذار اپل پس از سالها تحمل بیماری یکروز پس از رونمایی اپل از "آی- فن 4S" در سن 56 سالگی در گذشت.

 

استیو جابز درحالی که تنها 20 سال داشت به همراه استیو وزنیاک در سال 1976 شرکت اپل را در گاراژ خانه اش تاسیس کرد.

 

وی در سال 1985 به دلیل اختلاف با مدیریت، شرکت اپل را ترک کرد و شرکت دیگری به نام NeXT را بنیان نهاد و در سال 1986 استودیو پیکسار را از جورج لوکاس خریداری کرد.

 

سرانجام در سال 1996، پس از 10 سال دوری از خانه کوپرتینو با فروش شرکت جدیدش به اپل، به شرکت قدیمی خود بازگشت.

 

بازگشت جابز به اپل به عنوان مدیر عامل این شرکت تحولی بزرگ برای اپل رو به زوال بود. پس از این بازگشت، شرکت اپل روز به روز اوج گرفت و محبوبیت زیادی در میان مصرف کنندگان در سرتاسر جهان به دست آورد تا جاییکه امروز با عرضه محصولاتی چون "آی- پاد"، "آی- فن" و "آی- پاد" به غول سازنده سخت افزارهای اعجاب انگیز در دنیای رایانه تبدیل شده است.

 

 

6- پایان برنامه شاتلهای فضایی ناسا

 

8 جولای 2011 شاتل آتلانیس به سوی ایستگاه فضایی بین المللی پرتاب شد و به این ترتیب آخرین ماموریت 30 سال برنامه های شاتلهای فضایی ناسا رقم خورد.

 

30 سال موفقیت شاتلها از 12 آوریل 1981 آغاز شد و تا سال 2011، 135 ماموریت را پشت سر گذاشت. در طول این 30 سال شاتلها شاهد دو حادثه دلخراش بودند که اولی در 28 ژانویه 1986، با انفجار شاتل چلنجر و دومی در اول فوریه 2003 با انفجار شاتل کلمبیا رقم خورد. در این دو حادثه در مجموع 14 فضانورد جان باختند.

 

5- بوزون هیگز

 

در ماههای جولای و دسامبر 2011 فیزیکدانان دو آزمایش اطلس و CMS در برخورد دهنده بزرگ هادرون (LHC) گزارشاتی را از تلاش برای یافتن بوزون هیگز منتشر کردند.

 

در گزارش ماه جولای این دانشمندان موفق به کشف توده ای از کنشهای ذره ای جالب توجه در جرمی مابین 140 تا 145 گیگا الکترون ولت شدند.

 

نشانه های ثبت شده در ردیاب اطلس و CMS از سطح اطمینان 2.8 سیگما برخوردار بودند. درجه اطمینان سیگمای 2.8 به این معنی است که از هزار احتمال یک احتمال وجود دارد که نتایج به دست آمده با خطاهای آماری ارتباط داشته باشند.

 

همچنین این دانشمندان در گزارشی که در ماه دسامبر اعلام کردند خبر دادند در اطلاعات به دست آمده از این آزمایشها نشانه هایی را مشاهده کرده اند که جرمی برابر 124-125 گیگا الکترون ولت داشتند. "ال. اچ. سی" با هدف یافتن این ذره در سال 2012 به کار خود ادامه خواهد داد.

 

 

4- رکورد تغییرات جوی بسیار بالا

 

طغیان رودخانه ها به دلیل بارندگیهای پایدار. نابودی بیش از یک میلیون جریب زمین به دلیل آتش سوزیهای شدید. کولاکهای شدید در شمال شرقی. 199 توفان تندری تنها در یک روز. این تغییرات جوی نه تنها وحشتناک بودند بلکه هزینه های بسیاری نیز در بر داشتند.

 

اگرچه تعداد حوادث جوی شدید در مدت چند سال اخیر در تمام دنیا افزایش داشته اند اما در سال 2011 در آمریکا رکورد خسارات مرتبط با اتفاقات جوی با رقم 12 فاجعه و وارد آمدن 1 میلیارد خسارت برای هر فاجعه به ثبت رسید.

 

3- نوترینوهای سریعتر از نور

 

در ماه سپتامبر فیزیکدانان سرن در سوئیس و لابراتوار "گرن ساسو" در ایتالیا از نتیجه شگفت انگیزی خبر دادند که با به چالش کشیدن تئوری نسبیت عمومی انیشتین نشان می داد ذرات نوترینو با سرعتی معادل 60 نانوثانیه بیشتر از سرعت نور یک فاصله 730 کیلومتری را پیموده اند.

 

17 نوامبر دانشمندان آزمایش اپرا نتایج جدیدی را از آزمایشات خود منتشر کردند و بار دیگر به همان نتایج قبلی رسیدند.

 

این آزمایشات قرار است در سال 2012 دنبال شوند. درصورتیکه سرعت نوترینوها تائید شود نظریه نسبیت خاص انیشتین را می تواند با چالشی جدی مواجه کند.

 

2- فناوری در بیداری اسلامی

 

بیداری اسلامی از دسامبر 2010 آغاز شد که در ژانویه 2011 منجر به سرنگونی بن علی در تونس و در فوریه 2011 موجب سقوط رژیم مبارک شد و پس از چند ماه جنگ داخلی در آگوست 2011 با مرگ قذافی به کار خود ادامه داد.

 

گروهی از دانشمندان دانشگاه واشنگتن با بررسی نقش فناوری در بیداری اسلامی نشان دادند که در طول این اعتراضات به ویژه مبارزان تونسی و مصری به منظور انتقال سریع اخبار از شبکه های اجتماعی استفاده می کردند.

 

 

1- سونامی ژاپن و بحران هسته ای

 

11 مارس 2011 یک زلزله و سونامی فاجعه بار در ژاپن رخ داد که در اثر این حادثه طبیعی در حدود 16 هزار نفر جام باختند.

 

در پی این حادثه، راکتورهای نیروگاه هسته ای فوکوشیما دایچی آسیب دیدند و در نتیجه مواد رادیواکتیو منطقه را آلوده کرد. به این ترتیب یکی از بحرانی ترین فجایع هسته ای سالهای اخیر را رقم زد. به همین علت این رویداد در طبقه بندی 10 داستان علمی- فناوری برتر سال 2011 از دید مجله Scientific American رتبه اول را به دست آورد.