A.R-KH-A 4,953 اشتراک گذاری ارسال شده در 8 آذر، ۱۳۹۰ راه اندازی ایستگاه رادیو ایران در اردیبهشت 1319 خورشیدی (1940 میلادی)، موسیقی ایرانی و از جمله نوع مذهبی اش را در مسیر متفاوتی قرار داد. اتفاق مهم این بود که پای برخی از مجریان موسیقی مذهبی به رادیو کشانده شد. در نتیجه صدای شان به گوش میلیون ها ایرانی رسید و خود به خود علاقه مندان زیادی پیدا کرد. نخستین چهره مشهور، فردی به نام سید جواد ذبیحی بود. او مناجات خوانی را از کودکی نزد پدرش در محافل مذهبی آغاز کرد و چون در جوانی، شهرت صدایش به رادیو رسید، این امکان را یافت تا هنرش را به جمعیت قابل توجهی از ایرانیان ارائه دهد. وی در ماه های رمضان، از سال 1328 خورشیدی تا وقوع انقلاب اسلامی در سال 1357 پیوسته در رادیو می خواند. پدرش سید اسدالله ذبیحی درکه‌ای، مداحی از ساکنان روستای درکه واقع در شمال تهران بود. او به واسطه ازدواج با یک زن مشهدی -علاوه بر مادر سیدجواد- در این شهر اقامت داشت و به همین دلیل سیدجواد ذبیحی، همواره در میان دوستدارانش به هنرمند مشهدی معروف بود. سیدجواد ذبیحی مرد خوش لباسی بود که فینه عربی به سر می‌گذاشت و مجالس بزرگ مذهبی در تهران و شهرستان‌ها را اداره می‌کرد. سواد زیادی نداشت، اما تمام ردیف‌های آوازی را به خوبی می‌شناخت. او پس از ورود به رادیو، علاوه بر اجرای موسیقی صرفاً مذهبی، از سال ۱۳۳۶ با همکاری زنده یاد داوود پیرنیا و هنرمندانی چون حسن کسایی، رضا ورزنده، جلیل شهناز، احمد عبادی، مرتضی محجوبی، علی تجویدی، پرویز یاحقی، حسین تهرانی، مهدی خالدی و فرهنگ شریف، آوازهای زیبایی را به همراه ساز ایشان به یادگار گذاشت. نکته این که وی معمولاً به همراه ساز این هنرمندان آواز نمی خواند. بلکه در ابتدا ایشان دقایقی بداهه نوازی می کردند و سپس ذبیحی یک آواز کامل را بدون ساز می خواند* و در انتها بار دیگر هنرمندان به اجرای موسیقی سازی می پرداختند. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام مجموعه برنامه "برگ سبز" را داوود پیرنیا به نام ذبیحی کلید زد. نخستین برنامه، با شعری از هاتف اصفهانی با ترجیع بند "یکی هست و هیچ نیست جز او، وحده لا اله الا هو" در مثنوی سه گاه همراه با دکلمه آقای پیمان اجرا شد. رنگ سبز در فرهنگ ایرانی، نماد سیادت محسوب می شود و سید بودن ذبیحی، دلیل این نامگذاری بوده است. پیرنیا اعتقاد داشت: "این از آن برگ سبزهایی است که هیچ گاه زرد نمی شود". برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام سید جواد ذبیحی در مجالس مذهبی ترتیب یافته توسط دربار پهلوی نیز شرکت می کرد. به همین دلیل بلبل شاه لقب گرفته بود. مذهبیون طرفدار جریان های سیاسی، معمولاً او را به مجالس خود دعوت نمی کردند. ولی مذهبی های غیر سیاسی همواره خواهان صدایش بودند. وی بنا بر یک سنت دیرینه مداحی، در پایان مجالس، ذکر خیری از شاه می کرد. در گذشته های پیش از ذبیحی نیز چنین بود. کما این که الان هم چنین است و مداحان امروزی در پایان مراسم از شخص اول مملکت ذکر خیری می کنند. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام اما این مسئله، به مذاق مذهبیون مخالف شاه خوش نمی آمد و معمولاً موضع می گرفتند. یك بار وقتی به دعوت فرد متمکنی از اهواز در آن شهر برنامه داشت، مرحوم آیة الله بهبهانی هم در آن جا حاضر بود و چون ذبیحی جمله ای كه بوی حمایت از شاه می‌داد، بر زبان آورد، مرحوم بهبهانی به حالت اعتراض مجلس را ترک کرد. مردم حاضر نیز به پیروی از او، مجلس را ترک کردند. پس از سقوط حکومت شاهنشاهی در سال 1357 ، سید جواد ذبیحی با چنین پیشینه ای، مورد غضب انقلابیون قرار گرفت. در ابتدا آنان که به آرشیو رادیو دسترسی داشتند، به بهانه طاغوتی بودن ذبیحی و افراد مشابه او، نمونه های منحصر به فردی را از بین بردند. مسعود بهنود، روزنامه نگار، در خصوص آن سال ها می گوید: "در ماه ها و روزها و حتی سال اول بعد از انقلاب، فضای تند تخریب و خشونت انقلابی حتی در حوزه صدا و موسیقی نیز حاکم شده بود. از جمله آن که فردی در رادیو به مسئولیت رسیده بود و معتقد بود هر آن چه یادآور گذشته است باید پاک کرد و پخش نکرد. حتی برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام که یکی از آثار موسیقی مذهبی ایران است نیز در پشت این دیوار بلند محصور شد و حدود یک سالی از رادیو پخش نمی شد." محسن سازگارا که اینک به عنوان مخالف نظام جمهوری اسلامی در آمریکا به فعالیت سیاسی مشغول است، به فاصله کمی بعد از پیروزی انقلاب، مدیریت تولید برنامه رادیو ایران را به دست گرفت. او برخی از تندروی های اولیه را به مجاهدین خلقی نسبت می دهد که در زمان مدیریت صادق قطب زاده، زمام کار رادیو را در دست گرفته بودند. سازگارا در عین حال از دست آوردهای دوران مدیریت خود به خلق اثر مناجات محمد رضا شجریان ( برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام ) اشاره می کند که امروزه به بخش جدایی ناپذیر سفره افطار و سحر ایرانیان تبدیل شده است. به همین دلیل امروز به جز آثار بی‌کیفیت ضبط شده از روی رادیو و چند کاست موجود نزد شاگردان و دوستداران ذبیحی، اثر با کیفیتی از او در میان نیست. با این وجود گهگاه رادیو در شب‌های ماه مبارک رمضان بخشی از معدود مناجات‌های او را پخش می‌کند. یکی از شاگردان سیدجواد ذبیحی به نام حسین باقری، در این باره می‌گوید: «عرصه تولیدات موسیقایی در آن زمان بسیار محدود بود و اگر کسی صدایی از ذبیحی دارد، همان ضبط صوت‌های قدیمی است که تا امروز مانده است و من تنها دو کاست از آثار او را در خانه دارم.» چند سال پیش رادیو بی‌بی‌سی، ویژه برنامه ای پیرامون زندگی و آثار ذبیحی تولید و پخش کرد. پژوهشگران و صاحب نظران زیادی در این برنامه سخن گفتند. از جمله این که: «آداب و مراسم مذهبی از جمله اذان، وقتی با موسیقی خوب، پیوند بخورد، جذابیت بیشتری پیدا می کند و از طرف دیگر موسیقی ایرانی که از سوی مذهبی‌ها طرد می‌شد، با توسل به اذان یا مراسم دیگر مذهبی مثل تعزیه، مناجات و روضه‌خوانی توانست خودش را از محدوده تحریم خارج کند و استواری و استقامتی بیابد که در این خصوص، ذبیحی یکی از عوامل استقرار و استواری موسیقی ایرانی است.» برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام 29 سال حضور مداوم ذبیحی در رادیو ایران، کارنامه پرباری را برای موسیقی مذهبی این دیار به همراه داشت که امروزه بخش اندکی از آن موجود است. از اجرای برنامه گل‌ها و مناجات‌های او در رادیو و مجالس دیگر مذهبی چیزی حدود 60 اثر باقی مانده است. شاید در آرشیو محرمانه رادیو هنوز هم نمونه های غبار گرفته ای باشد. در این صورت، فقط گذر زمان کارگشا خواهد بود. شیوه آوازخوانی و مناجات خوانی ذبیحی آشکارا متفاوت بود. وقتی قرار بود در برنامه گل ها به همراه سایر هنرمندان، آواز بخواند، کاملاً در چارچوب ردیف آوازی حرکت می کرد و از انواع تحریرها بهره می جست. اما در مناجات خوانی، رویه دیگری در پیش می گرفت. حذف بیشتر تحریرها و تأکید بر شفاف خوانی در مناجات ها، بی آن که از جذابیت صدایش بکاهد، این بهانه را از برخی مذهبیون سلب می کرد تا او را به صوت غنا متهم نکنند. گفتنی است، یکی از دلایل مذهبی های مخالف موسیقی، همین تحریرهای زیبای موسیقی ایرانی است که از نظر ایشان مصداق صوت حرام اند! برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام آثار سید جواد ذبیحی از منظر پاسداشت زبان فارسی نیز اهمیت زیادی دارند. او با آن که به مناجات های عربی وقوف کامل داشت، ولی بیشتر انرژی خود را معطوف به مناجات خوانی به زبان فارسی کرده بود. در واقع می توان گفت ذبیحی دنباله رو تفکر خواجه عبدا... انصاری بود که هزار سال پیش با سرودن دوبیتی های زیبای فارسی، سیر مناجات خوانی را از عربی به فارسی برگرداند. مرحوم ذبیحی نیز همانند خواجه عبدا... نیک دریافته بود که واژگان مناجات های عربی برای عموم قابل فهم نیست و در نتیجه فایده ای معنوی به همراه ندارد. در حالی که خواندن و شنیدن مناجات های فارسی چون برای مخاطب ایرانی کاملاً مفهوم است، خود به خود در تزکیه نفس ایشان، نقش پر رنگ تری بازی می کند. سید جواد ذبیحی با وجود آن که عمری طولانی را در خدمت مفاهیم و ارزش های دین اسلام صرف کرده بود، به شیوه ای کاملاً غیر اسلامی به جهان باقی شتافت! پس از انقلاب چند نفری به در منزلش رفتند و به بهانه اجرای مراسم نیایش او را با خود بردند. اما سید جواد فرصتی پیدا نکرد تا آخرین شور و اصفهان و افشاری اش را سر دهد. افراطی های مذهبی بر مصداق "از ماست که بر ماست" کسی را کشتند که سال ها با صدای او دینداری کرده بودند. درک آنان از دین آن قدر پایین بود که نمی دانستند و یا به ایشان نگفته بودند که مثله کردن بدن انسان ولو اگر کافر باشد، حرام است. به همین دلیل پس از ریز ریز کردن بدن سید جواد، با روزنامه اطلاعات تماس گرفتند و گزارش کار خود را ارائه دادند. علیرضا نوری زاده، روزنامه نگار مقیم لندن که آن زمان در روزنامه اطلاعات کار می کرد، در خصوص ماجرای قتل ذبیحی می گوید: "هر چند گفته می شد ذبیحی با رژیم گذشته ارتباطاتی داشته، اما او از جانب بسیاری از روحانیون مهم حمایت می شد، در نتیجه وقتی خبر قتل او در روزنامه به دستم رسید، کاملا ً غیر مترقبه بود. با دادگاه انقلاب تماس گرفتم، آنها ابراز بی اطلاعی کردند. عصر آن روز، نامه ای از سوی گروه شاهین به روزنامه رسید که در آن مسئولیت ترور آقای ذبیحی را بر عهده گرفته بودند." در جایی خواندم مرحوم صادق خلخالی رئیس دادگاه انقلاب آن زمان، در کتاب خاطراتش صریحاً به کشتن سید جواد ذبیحی اعتراف می کند. اگر چنین باشد، نظر به محبوبیت مردمی سید جواد ذبیحی، ظاهراً کشتن او به شیوه اعدام های انقلابی، هزینه های زیادی برای انقلابیون داشته است و در نتیجه راه کم هزینه تر ترور را بر می گزینند. خداوند همه را بیامرزد. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام 1 نقل قول لینک به دیدگاه
A.R-KH-A 4,953 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 8 آذر، ۱۳۹۰ امروزه دعای ربنا با صدای استاد شجریان آویزه گوش تمام ایرانی ها شده است. حتی آنان که درگیر روزه داری نیستند، با این صدا بسیار آشنایند. طی سال های گذشته در خصوص آن مطالب زیادی گفتند و نوشتند و تقریباً همه مردم به نمونه صوتی اش دسترسی دارند. اما نمونه دعای ربنا با صدای مرحوم ذبیحی نیز لطف خودش را دارد و در واقع گلی از گلستان آواهای مذهبی ماست که متإسفانه صدایش از سوی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران بایکوت شده است!؟ برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام دوستاني كه ميخوان نواهاي بيشتري از اين فرد دانلود كنيد به اين صفحه برند.. برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام 1 نقل قول لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده
به گفتگو بپیوندید
هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .