امسال حتما مریض خواهید شد مگر اینکه...

[Ssara 14,641]

با آغاز فصل پاییز و سرد شدن تدریجی هوا یکی از اتفاقاتی که به راحتی در میان مردم و به خصوص کودکان مشاهده می شود درصد بالای افرادی است که به بیماری های دستگاه تنفسی فوقانی یا همان بیماری های سرمایی مبتلا شده اند مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا، سینوزیت یا عفونت گوش و گلو. در بین تمام این بیماری های آنفلوآنزا اهمیتی مضاعف داشته و ابتلا به آن می تواند به راحتی فرد را چند روز خانه نشین کند. شیوع این بیماری در آغاز فصل باز شدن مدارس یکی از نگرانی های جدی والدین به شمار می آید. برای آشنایی هر چه بیشتر شما با این بیماری پای صحبت های دکتر پدارم برقعی نشستیم. دکتر برقعی، متخصص جراحی گوش و حلق و بینی، با گرایش فوق تخصصی بیماری های گوش و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران هستند.

[Ssara 14,641]

● مرگ ویروسی

 

بیماری آنفلوآنزا مدت هاست که به یک نگرانی جدی در عرصه سلامت جهانی تبدیل شده و کشور ما نیز در این مورد از سایر کشورها مستثنا نبوده و نیست. آنفلوآنزا از جمله بیماری هایی است که به راحتی می تواند به صورت یک همه گیری جهانی درآمده و خطرات جدی را ایجاد کند. چند سال قبل بیماری آنفلوآنزای پرندگان تعداد زیادی از بیماران را از پای درآورد و ۳سال قبل بیماری مخوف آنفلوآنزای نوع a که به نام آنفلوانزای خوکی معروف شده بود مثل طاعون در تمام دنیا گسترش یافت و هزاران نفر قربانی گرفت.بنابر گزارش مرکز کنترل بیماری های آمریکا هر ساله حدود ۳۶هزار نفر در اثر ابتلا به آنفلوآنزا از بین می روند و بیش از ۲۰۰ هزار نفر هر ساله راهی بیمارستان می شوند؛ پس آنفلوآنزا برخلاف تصور یک بیماری جدی و خطرناک است.

[Ssara 14,641]

● یک بیماری ویروسی پر سرو صدا

 

 

آنفلوآنزا یک بیماری ویروسی دستگاه تنفسی است که بخش هایی مثل بینی، گلو، راه های هوایی و حتی ریه ها را درگیر می کند. ابتدا آنفلوآنزا چیزی شبیه یک سرماخوردگی معمولی است همراه با آبریزش از بینی، عطسه و سوزش گلو اما برخلاف سرماخوردگی که اغلب به آرامی پیشرفت می کند و شدت می یابد آنفلوآنزا به صورتی ناگهانی و برق آسا ظاهر می شود. آنفلوآنزا بیماری پرسروصدایی است که بیمار اغلب حتی روز و ساعت شروع بیماری را هم به خاطر می آورد. مثلا می گوید، داشتم در اداره کار می کردم که یک مرتبه حالم بد شد ولی در سرماخوردگی بیماران معمولا چند روزی احساس ناخوشایندی دارند و دقیقا نمی دانند علائم بیماری از کی شروع شده است.

[Ssara 14,641]

● بیماری ویروسی یعنی چه؟

 

 

چون در زمینه بیماری های فصل سرما بارها به واژه ویروس برمی خوریم بد نیست ابتدا توضیح دهیم که بیماری ویروسی اصلا چه معنایی دارد. ویروس میکروارگانیسمی است که در خارج از بدن موجود زنده قادر به زندگی نیست (مثلا باکتری اینطور نیست.)بیماری های ویروسی می توانند بسیار خطرناک باشند؛ البته تعداد این بیماری های خطرناک ویروسی زیاد نیست ولی چند بیماری ویروسی بسیار خطرناک وجود دارند که در حال حاضر به معضلی در سطح دنیا تبدیل شده اند مثل ایدز، هپاتیت و همچنین آنفلوآنزا. بیماری های ویروسی حتی بیماری های ساده آن معمولا به سختی با دارو درمان می شوند و اغلب فقط علائم بیماری را با دارو کاهش می دهند تا دوره آن سپری شود.

[Ssara 14,641]

● همه مشکلات آنفلوآنزایی

 

آنفلوآنزا علائم متعددی دارد که رایج ترین آن ها شامل این موارد است: تب بالای ۳۸ درجه در بزرگسالان و ۵/۳۹ تا ۵/۴۰ درجه در کودکان؛ حتما می دانید که چنین تبی در کودکان کم سن و سال ممکن است چقدر خطرناک باشد. لرز شدید به همراه عرق کردن، سرفه های خشک شدید که به سادگی آرام نمی گیرند، درد شدید عضلانی به خصوص در کمر، دست ها و پاها که شاید مهم ترین ویژگی بیماری آنفلوآنزا باشد، خستگی و ضعف و کاهش اشتها. در ضمن آنفلوآنزا در کودکان می تواند باعث حالت تهوع و استفراغ نیز بشود.

[Ssara 14,641]

● حالت خطرناک تر

 

علاوه بر مواردی که برشمردیم ممکن است آنفلوآنزا باعث بروز مشکلات خطرناکی ازجمله ذات الریه ویروسی شود. علائم ذات الریه ویروسی هم عبارتند از سرفه همراه با خلط، تب بالا و درد شدیدی که هنگام نفس کشیدن در قفسه سینه احساس می شود. اگر بیماری چنین علائمی داشت باید فورا به پزشک مراجعه کند.

[Ssara 14,641]

● واکسن سالانه

 

 

یکی از مهم ترین پرسش های مردم درباره این بیماری بحث واکسن آن است. این واکسن مدتی است که جای خود را در عرصه سلامت جهانی پیدا کرده است و مردم می توانند هر سال ابتدای فصل سرما این واکسن را از داروخانه ها خریداری کرده و در مراکز درمانی تزریق کنند. این واکسن فقط برای بیماری های آنفلوآنزای همان سال تولید شده و فقط برای همان سال ایمنی ایجاد می کند و برای سال آینده باید مجددا واکسن جدید زده شود.

این واکسن در پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا در کودکان نقش مهمی دارد. واکسن آنفلوآنزا برای کودکان از ۶ ماه به بالا قابل تجویز است. اگر احتمال می دهید که کودک تان به این بیماری مبتلا شود می توانید او را واکسینه کنید. هرچه افراد بیشتری واکسینه شوند بیماری کمتر شیوع پیدا می کند.

یادتان باشد واکسن آنفلوآنزا ایمنی کامل و صد درصد ایجاد نمی کند به خصوص در افراد مسن ولی علائم و شدت بیماری را به وضوح کاهش می دهد.

بهترین زمان برای تزریق واکسن نیمه دوم پاییز است. بعد از تزریق واکسن ۲ هفته طول می کشد تا مقاومت بدن شما افزایش پیدا کند. اگر هم در پاییز واکسن نزده اید، هر زمانی در طول فصل زمستان که توانستید این کار را انجام دهید چون واکسن آنفلوآنزا علیه ۳ نوع ویروس مولد این بیماری ایمنی ایجاد می کند، پس اگر حتی یک بار هم آنفلوآنزا گرفته اید، زدن واکسن شما را دربرابر ۲ نوع دیگر محافظت می کند.

[Ssara 14,641]

● چه کسانی بیشتر باید مراقب خود باشند؟

 

 

این بیماری هر کسی را در هر رده سنی مبتلا می کند ولی برای برخی گروه ها خطرناک تر است. اگر شما یا اطرافیان تان در زمره این افراد قرار دارید درصورت ابتلا به آنفلوآنزا باید فورا به پزشک مراجعه کرده تا اقدامات ویژه ای برای درمان بیماری آغاز شود.

خانم های باردار، نوزادان، کودکان و افراد بالای ۵۰ سال

▪ افرادی که درمنزل بستری یا تحت درمان های طولانی مدت مشابه بوده اند؛ مثلا کسانی که به دلیل شکستگی های شدید استخوانی مدت طولانی در منزل بستری بوده اند.

▪ افرادی که مبتلا به یک بیماری مزمن هستند مثل دیابت، مشکلات قلبی، کلیوی یا بیماری های ریوی.

▪ افرادی که به دلیلی سیستم ایمنی بدن شان تضعیف شده؛ مثل کسانی که پیوند عضو داشته اند، یا کورتن با دوز بالا مصرف می کنند یا افراد مبتلا به ایدز.

▪ افرادی که در مراکز درمانی به طور مداوم با ویروس آنفلوآنزا سر و کار دارند مثل پزشکان، پرستاران یا حتی کارکنان اداری.

▪ افرادی که در تماس مستقیم با نوزادان و کودکان هستند مثل خانم هایی که به تازگی بچه دار شده اند یا مربیان مهدکودک ها و...

[Ssara 14,641]

● چرا در فصل سرما بیشتر آنفلوآنزا می گیریم؟

 

 

شاید این سوال برای تان پیش آمده باشد. علت این است که در فصول پاییز و زمستان کودکان اغلب در مدرسه هستند و به دلیل این تجمع در یک محیط پرجمعیت، از طریق سایر بچه ها آلوده می شوند. بزرگسالان نیز به دلیل سرما بیشتر در محیط های در بسته کار می کنند و اگر کسی در میان آن ها بیمار شده باشد احتمال ابتلای دیگران افزایش پیدا می کند. در فصول غیرسرد سال احتمال بیمار شدن در روزهای بارانی بیشتر می شود.

[Ssara 14,641]

● آیا آنفلوآنزا خطرناک است؟

 

 

برخلاف تصور بسیاری، آنفلوآنزا اصلا بیماری ساده ای نیست. آنفلوآنزا بیماری شدیدی است که به راحتی می تواند یک فرد جوان و سالم را چند روز خانه نشین کند. با این حال اگر جوان و سالم باشید معمولا بیماری بدون برجای گذاشتن عارضه خاصی بهبود می یابد ولی در افراد تحت خطر ممکن است عوارضی از قبیل عفونت گوش، سینوزیت حاد، برونشیت و ذات الریه ایجاد شود. در این بین ذات الریه بیماری بسیار خطرناک و شایعی است که معمولا به بیماری آنفلوآنزا اضافه می شود و می تواند در بیماران مبتلا به ضعف سیستم ایمنی یا بیماران با بیماری های مزمن طولانی، مرگبار باشد. بهترین راه پیشگیری تزریق همزمان واکسن آنفلوآنزا و ذات الریه ویروسی است.

[Ssara 14,641]

● دوره ای که باید طی شود

 

 

جمله ای که در مورد بسیاری از بیماری های ویروسی مصداق دارد در مورد آنفلوانزا هم صحیح است آن هم این که دوره بیماری باید طی شود. درواقع این بیماری درمان خاصی ندارد. بهترین راه برای تسریع بهبود استراحت کامل و مصرف مایعات فراوان است. البته اگر به پزشک مراجعه کنید احتمالا داروهایی را برای کاهش علائم بیماری (مثلا پایین آوردن تب یا کاهش درد) تجویز خواهد کرد. آنتی بیوتیک ها تاثیری در بهبود آنفلوآنزا ندارند بنابراین آنتی بیوتیک مصرف نکنید. مصرف زیاد مایعات مثل آب، آبمیوه و سوپ گرم به خصوص سوپ مرغ علائم بیماری را تخفیف می دهد. آنقدر مایعات مصرف کنید تا ادرار شما شفاف و زرد کمرنگ باشد.برای کاهش تب و بدن درد هم می توانید از استامینوفن، یا ایبوپروفن استفاده کنید.

[Ssara 14,641]

● برای آن که هیچ وقت بیمارنشوید

 

 

۱) مهم ترین نکته در پیشگیری از آنفلوآنزا پرهیز از تماس مستقیم با افراد آلوده است. باید سعی کنید از حضور در محل های پرتجمع یا تماس نزدیک با مبتلایان به آنفلوآنزا پرهیز کنید. اگر امکانپذیر نیست از تماس نزدیک فیزیکی مثل دست دادن، در آغوش گرفتن و بوسیدن خودداری کنید.

۲) راه اصلی انتقال این بیماری قطرات آلوده دستگاه تنفسی است که در هوا پراکنده می شوند. این قطرات تا فاصله ۲ متری از فرد بیمار می توانند باعث آلودگی دیگران شوند.

۳) اگر با یک بیمار مبتلا به آنفلوآنزا سروکار دارید بهترین کار این است که ۲متر از او فاصله بگیرید تا خطر انتقال ویروس به حداقل برسد.

۴) ابتدای فصل سرما حتما واکسن بزنید. زدن واکسن خطر ابتلا به بیماری را به شدت کاهش می دهد به خصوص اگر در زمره افرادی هستید که در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

۵) با توجه به این که این ویروس بیشتر از ۲ ساعت روی سطوح زنده می ماند حتما پیش از غذاخوردن دست های خود را با آب و صابون بشویید و دست آلوده را به دهان، بینی یا چشم نزنید دست ها را خوب و با دقت بشویید و بعد آن ها را کاملا با حوله کاغذی یا دستمال کاغذی خشک کنید.

۶) خوب بخورید، خوب بخوابید. اگر تغذیه شما بد باشد و درست و حسابی هم استراحت نکنید سیستم ایمنی بدن تان ضعیف شده و مستعد ابتلا به بیماری می شوید. حتما میوه، سبزی و گوشت سفید را در رژیم غذایی خود لحاظ کنید. بزرگسالان باید ۷ تا ۸ ساعت و کودکان و نوجوانان باید ۹ تا ۱۰ ساعت خواب شبانه داشته باشند.

۷) به طور منظم ورزش کنید. این کار سیستم ایمنی بدن شما را تقویت می کند و اگر بیمار شدید علائم آن ملایم تر بوده و زودتر از سایرین بهبود پیدا می کنید.

[Ssara 14,641]

● پاسخ به چند پرسش رایج درباره آنفلوآنزا

 

آیا واکسن آنفلوآنزا برای خانم های باردار خطرناک است؟

 

اگر خانمی باردار باشد و قرار است ۳ ماهه دوم و سوم بارداری اش در فصل سرما واقع شود باید حتما واکسن بزند. برخلاف تصور بسیاری، واکسن آنفلوآنزا برای خانم های باردار کوچک ترین خطری ندارد.

 

 

 

آیا برای تخفیف علائم آنفلوآنزا می توان آسپرین خورد؟

 

به هیچ وجه چون می تواند باعث بروز مشکلات بسیار خطرناک و مرگباری شود.

 

آیا می شود یک نفر هم سرمابخورد هم آنفلوآنزا بگیرد؟

 

بله. به دلیل ضعیف شدن بدن، بسیار پیش می آید که فرد مبتلا به سرماخوردگی همزمان آنفلوآنزا هم بگیرد و برعکس. این اتفاق به خصوص در سفر حج زیاد پیش می آید.

 

 

 

آیا واکسن آنفلوآنزا ضد سرماخوردگی هم هست؟

 

سرماخوردگی اصلا واکسن ندارد. آن چیزی که در داروخانه تحت عنوان واکسن سرماخوردگی به فروش می رود در واقع واکسن آنفلوآنزاست. زدن واکسن شما را در برابر ابتلا به سرماخوردگی محافظت نمی کند. این ۲ بیماری را باهم اشتباه نگیرید.

 

اگر سرماخوردگی یا گلودرد یا سینوزیت داشته باشیم زدن واکسن آنفلوآنزا علائم آن را بدتر نمی کند؟

خیر. اگر سرماخورده باشید یا هر بیماری دیگری هم داشته باشید، می توانید از واکسن آنفلوآنزا استفاده کنید.

 

 

 

علائم آنفلوآنزای خوکی و آنفلوآنزای فصلی چه تفاوتی با هم دارند؟

 

علائم آنفلوآنزای خوکی و آنفلوآنزای فصلی کاملا شبیه به هم است. آنفلوآنزای خوکی گاهی علائم گوارشی می دهد که از معدود تفاوت های آن با آنفلوآنزای عادی است. مواردی که درباره پیشگیری و درمان آنفلوآنزای فصلی گفته شد در مورد تمام انواع آنفلوآنزا کاربرد دارد.

 

آیا زدن ماسک در پیشگیری از ابتلا به آنفلوآنزا نقش دارد؟

استفاده از ماسک بیشتر از آن که برای افراد سالم مفید باشد برای بیماران مبتلا به آنفلوآنزا توصیه می شود تا به این ترتیب افراد کمتری را مبتلا کنند. برای افراد سالم به خصوص در مکان های عمومی ماسک چندان کاربردی نخواهد داشت مگر در شرایطی که قرار باشد در فاصله یکی دو متری یک فرد مبتلا قرار گیرد. در این حالت استفاده از ماسک برای افراد سالم مفید خواهد بود.