کاهش سطح آب های سفره های زیرزمینی منجر به فرونشست زمین شد

[sookut 13735]

در هفت دشت کشور اتفاق افتاد؛

کاهش سطح آب های سفره های زیرزمینی منجر به فرونشست زمین شد

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

سبزپرس - گروه منابع طبیعی: از اوایل دهه 1380 پدیده فرونشست زمین در ایران به طور جدی مطرح شده و تا کنون ادامه داشته است. فرونشست زمین در اثر کاهش سطح آب های زیرزمینی ایجاد می شود. آخرین پیامد کاهش سطح آب های زیرزمینی، فرونشست زمین در هفت دشت کشور بوده است.

 

محمد درویش عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها، مراتع کشور در گفتگو با سبزپرس درباره این پدیده گفت: مطالعات صورت گرفته توسط برخی از اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران در یک مرکز دورسنجی در آلمان اعلام کرده بود که بین سال های 1971 تا 2001 به طور متوسط 15 متر از عمق آب های زیرزمینی ایران کاسته می شود و همچنین نیم متر فرونشست زمین در ایران رخ خواهد داد.

او ادامه داد: سازمان زمین شناسی کشور اعلام کرده روند کاهش سطح آب های زیرزمینی از سال 2001 به بعد شدیدتر شده است.

درویش معتقد است در حال حاضر مناطق جنوب تهران در وضعیت بحرانی به سرمی برند و زمین در حدود 170 سانتی متر در سال نشست می کند.

او وضعیت دشت طوس در خراسان رضوی و مناطقی در فارس را نیز نگران کننده می داند.

درویش درباره هفت دشتی که در کشور فرونشست کرده اند گفت: «دشت کرمان»، «دشت رفسنجان»، «دشت سیرجان»، «دشت یزد»، «دشت قهاور و کبودرآهنگ» در همدان و دشت های استان اردبیل در اطراف روستای «آبیدهلو»، هفت دشتی هستند که در آنها زمین نشست کرده است و همچنین در قسمت شرقی استان اصفهان افت سطح آب های زیرزمینی حکایت از فرونشست زمین دارد.

او ادامه داد: اغلب مناطق مرکزی کشور در حوضه آبخیز دریاچه ی نمک سمنان، کرمان، یزد، اصفهان و فارس، بیشترین آسیب پذیری را در برابر افت سطح آب های زیرزمینی دارند که منجر به افزایش بیابان زایی می شود.

درویش بر این باور است که اگر مدیران توجه کافی داشته باشند می توانند در زمانی که سطح سفره های زیرزمینی افت می کند این پدیده را جبران کنند.

او این امر را تا زمانی که منجر به فرونشست زمین نشود قابل جبران می داند و معتقد است زمانی که لایه های آب های زیرزمینی از بین می روند و زمین نشست می کند، دیگر قابل جبران نیست. درویش نشست زمین را آخرین مرحله بیابان زایی برمی شمارد.

این کارشناس بیابان درباره راه حل جلوگیری از کاهش سطح آب های زیرزمینی در کشور گفت: برای جلوگیری از کاهش سطح آب سفره های زیرزمینی و نشست زمین باید میزان مصرف و میزان تغذیه سفره های زیرزمینی با هم متعادل شوند تا از بروز این روند خطرناک جلوگیری شود.

او دلایل کاهش سطح آب سفره های زیرزمینی را استفاده بیش از حد از سفره های زیرزمینی و حفر چاه های عمیق و نیمه عمیق و استفاده غیر مجاز از آن اعلام کرد و گفت: بسیاری از افراد از این سفره های زیرزمینی به طور غیر مجاز استفاده می کنند و آن دسته از افرادی هم که به صورت مجاز از آنها استفاده می کنند کنتور حجمی ندارند و این باعث می شود تا به صورت غیر مجاز از این آب های زیرزمینی برداشت کنند.

عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جنگل ها، مراتع کشور راهکار فعالان حوزه ی محیط زیست برای جلوگیری از این پیامد ناگوار را در اولویت قرار دادن نصب کنتورهای حجمی دانست و تصریح کرد: بعد از این مرحله باید ارزش آب واقعی شود تا آبیاری تحت فشار مقرون به صرفه باشد.

او در ادامه توصیه کرد کشاورزان به سمت آبیاری قطره ای و زیرزمینی بروند.

مسئله ی دیگری که درویش درباره مشکلات آب های زیرزمینی در گفتگو با سبز پرس مورد تاکید قرار داد، نداشتن نقشه راه برای کشاورزان بود. او نقشه ی راه را اینگونه تشریح کرد: نوع محصول و نیاز آبی محصول با وضعیت اقلیمی منطقه ای که زیر کشت می رود هماهنگ باشد و این امری است که تا به امروز بدان توجه نشده است.

در پایان درویش بازگرداندن تراز سطح آب های سفره های آب زیرزمینی به گذشته را امری بسیار زمان بر اعلام کرد و گفت : می توانیم با مدیریت درست روند کاهش سطح سفره های آب زیرزمینی را در طول پنج سال کاهش دهیم.