معرفی کتاب های شهرسازی

[hasankhaksar 12]

سلام

چه جوری می شه اینها رو دانلود کرد؟

[Mohammad Aref 120,439]

سلام

چه جوری می شه اینها رو دانلود کرد؟

 

این تاپیک فقط واسه معرفی کتابهای شهرسازی هستش و واسه دانلود نیست

[Mohammad Aref 120,439]

شهرسازی سازگار با محیط زیست

شهرسازی سازگار با محیط زیست، مطالعه موردی 60 جامعه انسانی پویا، تألیف: میگوئل روانو، مترجمین: حمید سقاپور، شهره رفتاری، زینب مصلحیان

 

امروزه مشخص شده که جوامع شهری، متهمین اصلی آلودگی‌های محیطی تهدیدکننده‌ی حیات زمین هستند. شهرها بیش از 75 درصد آلودگی جهان را ایجاد می‌کنند و بیش از 70 درصد انرژی مصرفی بشر در شهرها مصرف می‌شود. در سال 1990، 2 شهر از 35 شهر با جمعیتی بیش از 5 میلیون نفر، در کشورهای درحال توسعه قرار داشتند و این رقم تا سال 2000، دو برابر خواهد شد. تا سال 2025 جمعیت شهری در کشوهای در حال‌توسعه تا 2 میلیارد نفر افزایش خواهد داشت و نیمی از این جمعیت 1 میلیارد نفر از سرویس‌های اولیه، همچون آب لوله‌کشی، برق یا سیستم فاضلاب، محروم خواهند بود و این مسأله محیط‌های شهری غیر قابل کنترل، ناسالمی را ایجاد می‌کند که افرادی جامعه‌ستیز و انزوا‌طلب در آنها زندگی می‌کنند و فشار کنونی وارد بر طبیعت را تا حدبسیار زیادی افزایش می‌دهند.

 

از آنجا که شهرها ریشه‌ی اصلی آلودگی‌ها و ویرانی‌های زیست‌محیطی هستند واضح است که تلاش در جهت حل این مشکلات هم باید در شهرها پایه‌گذاری شود.

 

از این‌رو این کتاب با اشاره به مفاهیم و تحلیل فضاهای موردی روز دنیا تصمیم دارد نگاهی نو به جامعه زیستی بشری داشته باشد تا شاید بتواند جامعه‌ای آرمانی و آزاد با زیبایی‌های لازم را برای انسان‌ها خلق نماید.

 

موضوعات مورد‌بررسی این کتاب در هفت بخش حمل و نقل، منابع، مشارکت، جامعه، تفریحگاه‌های زیستی، احیا و دور روستاها تنظیم‌شده‌است.

[Mohammad Aref 120,439]

ارزیابی طرح مسکن مهر

ارزیابی طرح مسکن مهر، گروه مطالعات شرکت رهپوساخت شارستان

 

طرح "مسکن مهر" یکی از مهمترین برنامه های اقتصادی و اجتماعی دولت نهم و دولت دهم به شمار می رود. براساس قراردادی مطالعاتی، در تاریخ خرداد ماه 1390 از سوی دفتر برنامه ریزی و اقتصاد مسکن، در وزارت راه و شهرسازی (وزارت مسکن و شهرسازی سابق) ارزیابیطرح مسکن مهر بر عهده شرکت "رهپو ساخت شارستان" گذاشته شد.

 

این مطالعات میان رشته ای، طرح مسکن مهر را در سه حوزه شهرسازی، اقتصادی و اجتماعی مورد بررسی و ارزیابی قرار داده و متن کتاب حاضر، چکیده این مطالعات و ناظر بر ابعاد کلان طرح مسکن مهر درسه حوزه یاد شده میباشد. اطلاعات و مستندات این گزارش عمدتاً برگرفته از منابع رسمی و معتبر کشور در آن تاریخ بوده که تا حد امکان مورد بررسی دقیق، پردازش ومحاسبات روشمند قرار گرفته اند و البته قابل ذکر است این اطلاعات در زمان انتشار، به روز رسانی نشده اند. از این رو هر چند این مطالعات در سال 91-1390 بر اساس آمارهای موجود در آن مقطع تهیه و تدوین گردیده و شاید برخی پیش بینی ها و برآوردهای آن محقق نشده باشد، اما امید است بتواند به منزله سندی در روند بررسی طرح مسکن مهر و پیشبرد این پروژه عظیم ملی، مورد استفاده و تحلیل مسؤولان و پژوهشگران قرار گیرد.

[Mohammad Aref 120,439]

شهرهای آینده (طراحی شهرهای بهتر، هوشمندتر، پایدارتر و امن تر)

شهرهای آینده (طراحی شهرهای بهتر، هوشمندتر، پایدارتر و امن تر)، نویسندگان: دکتر جوزف ان. پلتون و دکتر ایندو بی. سینگ، ترجمه: دکتر محمود عبدالله زاده

 

این کتاب درباره آینده است. اگر دقیق تر بگوییم درباره آینده شهرها است و این که آنها چگونه آینده سیاره ما را نهایتاً شکل می دهند. تأثیر بارز شهرها از منابع زیادی نشئت می گیرد. در این جا است که اکثریت انسان ها زندگی می کنند. در این جا است که فناوری های جدید و کشفیات علمی مهم و اختراعات پدیدار می شوند. در این جا است که راهبردهای جدید توسعه پایدار، انرژی تجدیدپذیر، و مبارزه با تغییرات اقلیمی به وجود می آیند. این کتاب- بخشی از یک مجموعه در جریان- به جای تلاش برای پرداختن به همه جوانب برنامه ریزی شهری می کوشد مجموعه منسجمی از اندیشه ها، ایده ها و داده ها را در قطعی قابل هضم ارائه کند که بتوان به سرعت آن را مطالعه کرد. در واقع این کتاب به بررسی آنچه برنامه ریزان شهری و رهبران سیاسی یافته اند که در جوامعشان کار می کند می پردازد.

 

امید است این کتاب به برنامه ریزان شهری در سراسر جهان برای پیش بینی شهرهای آینده بهتر، امن تر، پاسخگو تر و قابل زندگی تری کمک کند.

[mahsa0091 406]

سلام کتاب تراکم در شهرسازی دکتر بهزادفر رو دارین؟ ممنون یشم

[Mohammad Aref 120,439]

ساخت شهر بر اساس مبانی هنری

 

ساخت شهر بر اساس مبانی هنری، نویسنده: کامیلوزیته، ترجمه: دکتر فریدون قریب، انتشارات دانشگاه تهران

 

بنظر می رسد شهرسازی مدرن بطور وحشتناک و نگران کننده ای عاری از انگیزه های هنری شده است. این شهرسازی تنها توانسته احجام مکعب شکلی را بعنوان ساختمان با یکنواختی ملال آورشان، جایگزین غنای شهرسازی قدیم نماید.

چه بسا کلیه امکانات هنرآفرینی شهرسازان در بحبوحه مدیریت های شتابزده و توسعه افسار گسیخته شهر یعنی فضاهای شهری و بخصوص فضاهای عمومی در اختیار مهندسان ترافیک و اولویت حرکت های سواره قرار می گیرد.

نتیجه آن فضاهای مغشوش و کسل کننده ای است که هیچ خاطره ای را در ذهن متبادر ننموده و ازفضاهای شهری محلی برای گذر و عبور و نه زندگی اجتماعی ساخته و پرداخته است.

کتاب " ساخت شهر" بر اساس مبانی هنری" نوشته کامیلو زیته شهر ساز و معمار اتریشی در سال 1889 انتشار یافت. اگرچه بیش از یک قرن از تالیف این کتاب می گذرد، از آنجائی که دیدگاه های شهرساز مورد اقبال کامل عده زیادی از متخصصان قرار گرفت و با بازتاب گسترده بین المللی مواجه شد، امروز و بخصوص در بحبوحه گسترش بی رویه شهرها در ایران، نظریه های مطرح شده در این کتاب می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات در طراحی های شهری گردد.

ترجمه این کتاب در 223 صفحه توسط انتشارات دانشگاه تهران بچاپ رسیده است و برخی فصل های آن به شرح ذیل عبارتند از:

 

• رابطه بین بناها، یادمان ها و میدان ها
  
• بی انگیزگی و کسالت بار بودن میادین شهری
  
• محدودیت های هنری در فضاهای شهری مدرن
  
• نمونه یک ساماندهی شهری بر اساس مبانی هنری
  

کامیلو زیته " میدان" را بعنوان یک فضای شهری ملزوم و مورد نیاز شهروندان در طول تاریخ برای مصداق نظرات خود انتخاب کرده است. این در حالی است که میادینی که در دوران های قبل مایه غرور و مباهات یکایک شهروندان محسوب می شدند و انواع فعالیت های اجتماعی در هم ادغام شده و اجرای انواع مراسم و انتشار و اشاعه رسمی قوانین و اخبار در آنها اتفاق می افتاد، امروزه مفهوم و جایگاه خود را به گره های ترافیکی و یا گشایشی برای تامین نور و هوای بیشتر در دل بافتهای متراکم و خسته کننده شهری داده است.

نویسنده با ذکر مثال های عینی از فضاهایی شناخته شده در شهرهای مختلف و اسکیس ها و طرح هایی که بخوبی نشان دهنده جسارت و خوش اندیشی وی درمقوله نگرش های طراحانه در فضاهای شهری است، در بخش دوازدهم کتاب یک میدان شهری معروف در وین را مورد نقد و بررسی قرار داده است.

از آنجائی که لزوم اتخاذ دیدگاه ها و بینش های شهرسازانه در بخش هنرهای شهری بدیهی است و امروزه کلیه گروه های هنرمندان در رشته های مختلف هنرهای تجسمی می باید در کنار سایر گروه های شهرساز و طراح منظر در کیفیت بصری و غنای بصری شهرها فعالیت کنند، مطالعه این کتاب علاوه بر علاقمندان طراح شهری به دست اندرکاران هنرهای شهری توصیه می شود.

[Mohammad Aref 120,439]

طراحی فضای شهری: فضاهای شهری و جایگاه آنها در زندگی و سیمای شهر

طراحی فضای شهری: فضاهای شهری و جایگاه آنها در زندگی و سیمای شهر، نویسندگان: محمود توسلی، ناصر بنیادی، مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران

 

این کتاب در ابتدا در دو جلد مجزا در سالهای 1371 و 1372 ارائه گردید که پس از گذشت 15 سال یکبار دیگر بعد از تجدید نظر و افزودن مطالب جدید به صورت یک جلد در سال 1386 منتشر شد. این کتاب همواره به عنوان یکی از کتاب های مهم و حائز اهمیت در زمینه شهرسازی و شناخت فضاهای شهری محسوب می شده است و از جمله کتاب های درسی دانشگاهی می‌باشد.

طبق آنچه در پیشگفتار آمده است، این کتاب تلاش دارد تا ادراک فضایی صحیحی را در خواننده ایجاد کند تا بتوان به تبع آن مقدمات طراحی فضای شهری به شیوه ای درست برای شرایط امروز ایران فراهم کرد که برای این منظور از تصاویر و شواهدی شامل فضاهای غربی و ایرانی کمک گرفته شده است.

این کتاب شامل دو بخش می باشد، بخش اول که در بردارنده آشنایی، شناخت و ادراک فضای شهری است و بخش دوم که از نحوه برخورد، استفاده و برنامه ریزی برای این فضاها صحبت می کند.

 

بخش اول:

ادراک فضای شهری:

 

در اینجا نویسنده با استفاده از نظریات افرادی چون کریر، زوکر و راسکین و پوشاندن جامه و فرهنگ ایرانی به این نظریات و مفاهیم به شفافیت مفهوم ادراک فضایی و فضای شهری پرداخته است و برای نمونه از چند فضای شهری ایرانی همچون میدان امیرچقماق، میدان خان و میدان وقت و الساعت در شهر یزد و مجموعه میدان نقش جهان اصفهان نام برده است و در ادامه به معرفی و بررسی ویژگی های چند فضای مطلوب در برخی از شهرهای اروپایی می پردازد.

 

·

ساحت فضایی شهر:

 

بررسی ها نشان می دهد که شهرها تحت تأثیر عوامل اقلیمی و فرهنگی – اجتماعی و اقتصادی شکل فضایی خاصی پیدا کرده اند. نویسنده در ادامه به معرفی دو عنصر اصلی ساخت فضایی شهر یعنی:"میدان و خیابان" پرداخته است و در پی آن ساخت فضای شهرهایی چون نایین، یزد، تهران قدیم، شیراز و پروژ بلژیک را از نظر گذرانده است.

 

 

بخش دوم:

 

در این قسمت نویسنده سعی دارد تا با استفاده از آموزه های گذشتگان و تجارب پیوسته تاریخ، آینده ای مستحکم و استوار را در عرصه معماری و شهرسازی بنا کند.

از اینرو در این بخش معنی و مفهوم طراحی شهری و وظایف آن بیان گردیده و نویسنده به معرفی حوزه فعالیت طراحی شهری و مقیاس کار و نحوه پیدایش طراحی شهری در جهت حل مسائل شهری پرداخته است و اینکه چگونه باید فضایی شهری را ارائه داد که کاملا آمیخته و هماهنگ با کل ترکیب و ساخت فضایی شهر بوده و یک کل واحد را ایجاد کند.

 

 

در پایان نویسنده جمعی از قواعد و معیارهایی را که برگرفته از نظرات اشخاصی چون کالن، لینچ، ترانسیک و الکساندر می باشد را بمنظور یک طراحی منایب و ارزشمند پیش روی خواننده قرار می دهد.

[Mohammad Aref 120,439]

طراحی فضای شهری، نگرشی بر فرآیندی اجتماعی و مکانی

طراحی فضای شهری، نگرشی بر فرآیندی اجتماعی و مکانی، علی مدنی پور، مترجم: فرهاد مرتضایی، انتشارات پردازش و برنامه ریزی شهری

 

طراحی شهری تاثیری مستقیم بر کیفیت محیط زیست شهری دارد، در نتیجه فضای شهر را سامان می دهد و موجب دگرگونی و شکوفایی زندگی فردی و اجتماعی شهرنشینان می شود. اما اینکه عواقب تغییر شکل شهر برای شهروندان چه عواقبی خواهد داشت و چه تاثیری این طراحی بر شهروندان می گذارد خود موضوع بحث کتاب حاضر است.

 

این کتاب در تلاش است تا با بررسی ابعاد طراحی یک شهر ضمن تعریف و درک موضوع و همچنین آگاهی بخشی به مخاطب، او را همچون عنصری فعال در فرایند طراحی شهری لحاظ کند. از همین روست که نویسنده در مقدمه کتاب می گوید: «نگرشی... که در این کتاب آن را به کار گرفته ام، فضاهای شهری را فرایندی اجتماعی ـ مکانی می داند. دریافته ام که در این حوزه است که می توان ذات و ماهیت طراحی شهری را کشف کرد.... طراحی شهری را می توان صرفا در متن اجتماعی ـ فضاساختی اش شناخت...»

کتاب «طراحی فضای شهری، نگرشی بر فرآیندی اجتماعی و مکانی» خود را میان دار دو رویکرد فیزیکی و اجتماعی در حوزه طراحی شهری می داند و به روشی متقاعد کننده استدلال می کند که برای داشتن درکی بهتر و کاملتر از طراحی شهری و نیز فضای شهری باید بر فصل مشترک روند توسعه و ساخت و ساز شهری و زندگی روزمره تمرکز کرد.

این کتاب در 2 بخش نوشته شده که بخش نخست آن با عنوان «دیدگاه هایی درباره فضای شهری» و 3 فصل درک فضای شهری، چارچوب های ساختاری فضای شهری و مردم و شهر به بررسی موضوع می پردازد.

در بخش دوم نیز که به موضوع «ایجاد فضای شهری» می پردازد، 5 فصل آمده که هر فصل آن به ترتیب عناوینی چون فرایند طراحی شهری، تولید فضای مصنوع، ضابطه دار ساختن فضای شهر، تصامیر کمال و طراحی فضای شهری را در بر دارد.

نکته بسیار جالب این کتاب، طرح نظام ها و نظریه های جامعه شناختی در شکل گیری شهر و ضد شهر است که فصل 7 کتاب به آن پرداخته است.

نویسنده کوشیده است از تصویر، نقشه و اسکیس نیز برای کامل کردن فهم بهتر از کتاب کمک بگیرد. به خصوص که در پای هر عکس، متناسب با موضوع مورد بحث مصداقی از فضای شهر و رفتار اجتماعی آن شرح می دهد. علاوه براین در آخر هر فصل مبحثی با عنوان نتیجه گیری آورده است؛ در پایان کتاب نیز همین ریتم را رعایت کرده و در فصل 8 با عنوان طراحی فضای شهری نتیجه گیری کلی از مباحث کتاب طرح نموده است.

کتاب «طراحی فضای شهری، نگرشی بر فرآیندی اجتماعی و مکانی» توسط علی مدنی پور، دانشیار کرسی طراحی شهری و مدیر گروه تحقیق تحصیلات تکمیلی دانشکده معماری، برنامه ریزی و طراحی محیط دانشگاه نیوکاسل انگلستان در سال 1379 نوشته شده و فرهاد مرتضایی آن را ترجمه کرده است. این کتاب از سوی شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری (وابسته به شهرداری تهران) در 330 صفحه انتشار یافته و تا کنون چندین مرحله تجدید چاپ شده است.

[Mohammad Aref 120,439]

روانشناسی کاربرد رنگ ها (پنتون)

روانشناسی کاربرد رنگ ها (پنتون)، لئاتریس آیزمن،مترجم: روح الله زمزمه، انتشارات بیهق، 1388

 

روانشناسی محیطی، جدیدترین شاخه از این رشته است که در آن متخصصان با بررسی فضای بصری در محیط های شهری تاثیر آن را بر کنش ها و واکنش های انسان در زیست شهر می سنجند. آنچه بیش از همه در این زمینه مورد تاکید و توجه است گرافیک محیط است که دریافت ها و ادراک های بیشماری را برای ناظران در فضای شهر در بر دارد. رنگ در گرافیک اصلی ترین ابزار برای بیان احساسات و انتقال پیام است به گونه ای که امروزه قوانین و مقررات اجتماعی در فضای شهری از طریق رنگ به شهروندان ابلاغ می شود. «روانشناسی کاربرد رنگ ها (پنتون)»، کتابی با همین نگاه است و سعی دارد ضمن بررسی علمی رنگ های مختلف کاربرد آن را در فضای شهر مورد توجه قرار دهد. این کتاب در مقدمه خود عنوان می کند که « در تمامی اشکال و ارتباطات غیر کلامی، رنگ یکی از سریعترین روش های انتقال پیام ها و معانی است.... در میان انواع پیام ها، رنگ به شدت با تمام احساسات آدمی در ارتباط است و ضمن تحریک آن، نماد ذهنیات انتزاعی و افکار گوناگون است.»

این کتاب ادعا می کند که «... نه تنها معانی حسی هر خانواده رنگی را توضیح می دهد بلکه بیش از صدها ترکیب تاثیر گذار رنگی برای استفاده و دریافت پیام به شما معرفی می کند.»

قباد شیوا، گرافیست با سابقه کشورمان برای این کتاب مقدمه ای نوشته و در آن تاکید می کند: «به تحقیق می توان گفت که این کتاب به لحاظ تنوع مطلب، اولین کتاب در نوع خود است که مطالعه آن به کلیه علاقمندان به دنیای گرافیک و رنگ توصیه می شود.»

کتاب «روانشناسی کاربرد رنگ ها (پنتون)»، موضوع های مختلفی چون رنگ های گویا، رنگ های حسی، رنگ های مرئی، خانواده رنگ ها، مراحل انتخاب رنگ ترکیب رنگ ها، نشانه شناسی (سمبولیسم) رنگ و گرایش ها و تبدیل رنگ ها را در خود دارد و موشکافانه به بررسی آن ها می پردازد.

امتیاز بسیار جذاب این کتاب، جدول تبدیل رنگ های آن است که در آن فرمول رنگ جوهری در چاپ را با کد بازگو می کند.

لئاتریس آیزمن این کتاب را نوشته و از سوی انتشارات بیهق کتاب در 140 صفحه و در سال 1388 منتشر شده است. ترجمه این کتا ب توسط روح الله زمزمه صورت گرفته است. کتاب حاوی تصاویر جذاب در حوزه رنگ است و نویسنده تلاش کرده است تا با استفاده از تصویر هر رنک که درباره آن صحبت می شود فهم مطلب را بیشتر کند. به خصوص که از تصاویر گرافیکی در نشان دادن تاثیر رنگ بر مخاطب در فصای شهر استفاده کرده است.

[Mohammad Aref 120,439]

هنرخیابانی

هنرخیابانی، جونز استال، مترجم: سامان هزارخانی، انتشارات فخراکیا، 1389

 

بسیاری گرافیتی را زادگاه هنر شهری می دانند. گرافیتی ها اگرچه معترضان به وضع موجود بودند اما توانستند برای شهر های امروزی هنر خیابانی را به یادگار بگذارند. این هنر کارکردی عمومی دارد و از ریشه کلمه «اسگرافیره» مشتق شده است؛ تکنیکی برای دکوراسیون نمای خارجی.

 

از دهه های 1970 بود که هنر خیابانی اهمیت بیشتری پیدا کرد. اگرچه این هنر در ابتدا بد نام بود اما از این پس بسیاری از گالری ها با نمایش هنر گرافیتی، سعی کردند خواستگاه بد نام آن را با استفاده از برچسب هایی مانند «پست گرافیتی» تطهیر کنند.

سیر تحول هنر گرافیتی که امروزه اشکال و اسمای گوناگونی به خود گرفته است، در قالب کتابی به عنوان «هنر خیابانی»، street art بررسی شده است. این کتاب تلاش دارد با نگاهی تاریخی به آثار برجا مانده از هنر گرافیتی در کوچه و خیابان های دنیا نگاهی کلی به مخاطب ارائه دهد. نویسنده علاوه بر تاریخ نگاری این هنر تاثیر فرهنگ، هنر، اجتماع و سیاست را نیز در آن بررسی کرده است.علاوه بر آن تصاویر برجا مانده از این هنر و خواستگاه فکری آن را نیز یادآور شده است. تصاویر بسیار خوب با توضیح و تشریح آن از دیگر مزیت های این کتاب است. حتی تاثیر مد بر این هنر نیز مورد توجه قرار گرفته است.

کتاب «هنرخیابانی»، 33 سرفصل دارد که هر بخش آن موضوعی خاص از جمله گرافیتی یادگاری، جادوی نام، علائم همنشینی، هنر خیابانی در اروپای قدیم، خطوط روی دیوار، خیابان ها، اماکن کنش، هنر خیابانی و جهانی شدن آن، مد و چگونه؛ دستورعمل را بررسی می کند. در پایان نیز یک بخش به واژه نامه اختصاص دارد.

این کتاب را «جونز استال» در 228 صفحه نوشته و مهندس سامان هزارخانی آن را ترجمه کرده است.چاپ نخست کتاب در سال 1389 انتشار یافته و انتشارات فخرا کیا آن را منتشر کرده است. نویسنده در مقدمه ای که عنوان آن را «ایده بدون دوران» نامگذاری کرده، تاکید دارد: «محیطی که هنر خیابانی در آن واقع می شود، همیشه جنجال برانگیز بوده است. نگاه جامع به تاریخ، مشخصه های منحصر به فرد، طنز، زیبای آن، این مسئله را تایید می کند». و همین بررسی است که کتاب را جالب توجه و متمایز می کند.

[Mohammad Aref 120,439]

تهران در تصویر

تهران در تصویر، یحیی ذکاء و محمد حسن سمسار، انتشارات سروش، 1369

 

کلانشهر تهران از نظر پیشینه تاریخی و در سنجش با شهرهای کهنسال ایران، شهری نوساز و جوان است. کهن ترین سندی که در آن از شهر تهران نام برده شده، کتاب تاریخ بغداد است. این شهر در گذشته دهی از ده های ری به شمار می رفت و پیش تر از این سند، در جایی دیگر نامی از تهران برده نشده است. آنچه پیداست این روستای سرسبز، در نیمه دوم سده دهم هجری مورد توجه شاه تهماسب صفوی قرار گرفت و او نیز دستور داد تا در سال 961 هجری قمری بارویی ( که دور آن را حدود 6 هزار گام، با 114 برج و 4 دروازه توصیف کرده اند) بر گرد شهر کشیده شود. از این زمان تهران چهره شهر به خود گرفت و روز به روز رو به گسترش نهاد.

 

سرعت گسترش شهر نشینی در تهران بلافاصله پس از پایتخت شدن و همچنین دوره های تاریخی که در این مدت بر چهر این شهر تاثیر گذاشته، تا به امروز موضوع پژوهش بسیاری از محققان بوده است. یکی از همین پژوهش ها کتابی با عنوان «تهران در تصویر» است. این کتاب با گردآوری تصاویر (مشتمل بر نقاشی ها، طرح ها و عکس های تهران قدیم) بر جا مانده، سعی کرده تهران را از گذشته تا امروز نشان دهد. بسیاری از تصاویر قدیمی این کتاب از منابع خارجی گردآوری شده که بیشتر از همه شامل نقاشی هایی است که در کتاب مورخان و یا در سفرنامه های آنان آمده است.

نویسنده در پای هر عکس توضیحی از موقعیت جغرافیایی عکس، سال تصویر، منبع استخراج تصویر و زمان چاپ آن را ذکر کرده است. از سوی دیگر یکی از امتیازات کتاب دو زبانه بودن آن است که در هر صفحه علاوه بر زبان فارسی، مطالب به زبان انگلیسی نیز نوشته شده است.

کتاب «تهران در تصویر»به تمام ابعاد اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، معماری و هنر در حوزه شهرسازی تهران قدیم پرداخته و از این لحاظ که دیدی کلی به مخاطب ارائه می کند، می تواند منبع با ارزشی برای دانشجویان و محققان باشد.

این کتاب در 2 جلد و به کوشش یحیی ذکاء و محمد حسن سمسار گردآوری شده است. جلد نخست کتاب 456 صفحه و جلد دوم آن 444 صفحه است. چاب نخست کتاب از سوی انتشارات سروش در سال 1369 انتشار یافته است.

[Mohammad Aref 120,439]

زبان منظر

زبان منظر، آن ویستون اسپیرن، مترجم: دکتر سید حسین بحرینی و دکتر بهناز امین‌زاده، انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1387

 

در دهه‌های اخیر، مباحث زبان‌شناسی در فلسفه، توسعه چشمگیری داشته و به موازات آن استفاده از زبان‌شناسی کاربردی در زمینه‌های گوناگون همچون ادبیات، موسیقی، نقاشی، گرافیک، معماری، شهرسازی و حتی علوم انسانی و اجتماعی نیز رایج شده است. دلیل این امر را می‌توان در ویژگی‌ها و خصوصیات خاص زبان به عنوان موثرترین وسیله انتقال معنی دانست. هنگامی‌که موضوع یا پدیده موردنظر دارای ابعاد پنهانی، ضمنی، غیر مستقیم و پر از رمز و راز باشد، تنها راه برقراری ارتباط و درک و شناخت آن آگاهی از زبان خاص مستتر در آن موضوع است، زبانی که بدون شک حاوی تعدادی لغات معنی‌دار و قواعد و دستور خاص چگونگی ترکیب کردن لغات و تشکیل مجموعه‌های معنی‌دار بزرگتری است.

کتاب "زبان منظر" کتابی است که نویسنده آن سالهاست در زمینه‌های طراحی محیط، معماری منظر، معماری و طراحی شهری به آموزش، پژوهش و فعالیت‌های حرفه‌ای اشتغال دارد. سوابق متعدد او حاکی از این است که وی همواره دل‌مشغولی و تعصب بی‌نظیری نسبت به محیط زیست و به خصوص ارزش‌ و کیفیت‌های پنهانی آن داشته‌است.

"زبان منظر" دید و ذهن را به اعماق پنهانی محیط باز می‌کند و این امکان را به وجود می‌آورد که با تفکر و تعمق نسبت به آنچه در اطراف ما می‌گذرد، بنگریم و از طریق نشانه‌های گوناگون به اسرار و ناگفته‌های محیط، چه طبیعی و چه ساخته دست انسان، پی ببریم.

کتاب زبان منظر، 3 سرفصل دارد که هر بخش آن موضوعی خاص از جمله زبان منظر، خواندن و نقل معانی منظر، ادبیات منظر، ترکیب منظر، شکل‌دهی زمینه منظر، دستورزبان منظر، فلسفه عملی بیان منظر، فنون شاعری منظر و مناظرجدلی را مورد بررسی قرار می‌دهد.

این کتاب نوشته خانم" آن ویستون اسپیرن" در 456 صفحه به ترجمه "دکتر سید حسین بحرینی و دکتر بهناز امین‌زاده" بوده و تاریخ نشر در سال 1387 و ناشر آن ، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران است. علاقه‌مندان می‌توانند برای استفاده از این کتاب، به کتابخانه سازمان زیباسازی مراجعه کنند.

[Mohammad Aref 120,439]

تهران طهران

 

کتاب مذکور به همت سازمان زیباسازی شهرداری تهران به سه زبان فارسی،انگلیسی و عربی در اواخر سال 1390 در سه هزارنسخه به چاپ رسید.کتاب حاضر شرح حال تصویری تهران قدیم و امروز میباشد ،که توسط دهها عکاس حرفه ای ظرف مدت یکسال به تصویر کشیده شده است.عکسبرداری آن بر پایه سه اصل زیبایی، نشاط و اقتدار انجام پذیرفته است.

این کتاب در فرم ومحتوای زیبا، با چاپی نفیس به صورت دو جلدی ، دراختیار علاقمندان قرار گرفته است.

 

جلد اول:

شامل عکسهایی ار تهران قدیم و نگاهی تطبیقی به تهران قدیم و امروز می باشد ،که در هشت موضوع تقسیم بندی گردیده است:

دروازه ها و سر در ها

نمای عمومی شهر

اماکن مذهبی

ابنیه و عمارت ها

میدان ها

خیابان ها

مردم و جامعه

دیروز و امروز

 

 

 

جلد دوم:

در هشت موضوع تقسیم بندی گردیده است:

نمای عمومی شهر

برج های آزادی و میلاد

اماکن و مراسم مذهبی

بازار و مراکز خرید

فرهنگ ،هنر،ورزش

[Mohammad Aref 120,439]

تبلیغات محیطی

تبلیغات محیطی (مقالات و آراء نشست­های تخصصی)، معاونت برنامه­ریزی و توسعه سازمان زیباسازی شهر تهران، نشر پیکره، 1390

 

جهان معاصر به مکانی برای ارائه پیام­های تبلیغاتی به مخاطبان تبدیل شده است. در این میان عواملی چون عدم تناسب در زوایای دید ناظرین، بی­هویتی در تبلیغات، منظر شهری ما را تحت تأثیر قرار داده­اند. انسان این عصر در میان ازدحام تصاویر گرفتار شده و در این عصر سازمان­دهی فضا امری مهم و غیر قابل اجتناب به نظر می­رسد.

سازمان زیباسازی شهر تهران با همکاری پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی به منظور ایجاد زیبایی بصری شهر با طراحی مدبرانه و تابع اصول اقدام به برگزاری سلسله نشست­های تخصصی تبلیغات محیطی در سال 1390 نمود تا با رویکردی منتقدانه ابعاد مختلف تبلیغات محیطی را مورد ارزیابی قرار داده و راه کارهای مناسبی را برای ساماندهی آن ارائه دهد.

در کتاب تبلیغات محیطی مقالات ارائه شده در این نشست­ها در پنج فصل به شرح ذیل گردآوری شده است.

فصل اول-(تأثیر تبلیغات محیطی در سیمای شهر): با محوریت تأثیر تبلیغات محیطی در سیمای شهر به گرافیک محیطی، تبلیغات گوریلا و ساختار تبلیغات در منظر شهری پرداخته است.

فصل دوم-(تبلیغات محیطی و هویت فرهنگی شهر): به رابطه تبلیغات محیطی و هویت فرهنگی شهر و نقش تبلیغات محیطی را در شکل­گیری هویت بصری شهر مورد بررسی قرار داده است.

فصل سوم-(شرکت­های تبلیغاتی و توانمندسازی تبلیغات محیطی): در رابطه با شرکت­های تبلیغاتی بوده و به تعامل انسان و تکنولوژی و آشنایی با تبلیغات محیطی و آینده آن پرداخته است.

فصل چهارم-(نقش فن آوری­های نوین در اثربخشی تبلیغات محیطی): به نقش فنآوری­های نوین در اثربخشی تبلیغات محیطی را مورد بحث قرار داده و به پیام و محتوا در تبلیغات محیطی و نقش شرکت­ها در توسعه تبلیغات محیطی پرداخته است.

 

فصل پنجم-(نقش و عملکرد بنگاه­ های تبلیغاتی در زیباسازی شهر تهران): به نقش و عملکرد بنگاه­ های تبلیغاتی در زیباسازی شهر تهران و نقش خلاقیت در تبلیغات محیطی و آسیب ­شناسی بنگاه­های تبلیغاتی از منظر زیبایی­ شناسی را مورد بررسی قرار داده است.

[Mohammad Aref 120,439]

گرافيتی - رويكردی انتقادی

گرافيتی - رويكردی انتقادی، مسعود کوثری، انتشارات دریچه نو، 1390

 

گرافیتی یکی از شیوه­های هنری نوین در جوامع معاصر است که پیوندی تنگاتنگ با خرده فرهنگ­های معترض به ویژه خرده فرهنگ جوانان دارد. گرچه در بیشتر مواقع به دلیل پیوند با خرده فرهنگ­های منحرف یا دسته­های خلافکار، گرافیتی را به مثابه نشانه­ای از فرهنگ انحراف و جرم قلمداد نموده­اند؛ اما ابزاری موثر برای اعتراض گروه­های سرکوب شده، معترض و یا به حاشیه رانده شده فراهم آورده است.

نویسنده در این کتاب تلاش نموده تا به گرافیتی از دو موضوع جامعه­شناسی هنر و مطالعات فرهنگی و فهم بهتر این پدیده نموده است و ظرفیت­های مثبت آنرا روشن میسازد تا استفاد از آن نه از روی تقلید باشد و نه منجر به پیامدهایی که جامعه از آن هراس دارد.

این کتاب شامل پنج فصل به شرح ذیل می­باشد:

فصل اول: به بحث در مورد مفهوم گرافیتی و چگونگی تکوین آن پرداخته شده است. در این فصل ظرفیت­های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی گرافیتی در ایالات متحده، اروپا، استرالیا و آسیا نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

فصل دوم: به معرفی سبک­های گوناگونی گرافیتی پرداخته است.

فصل سوم: به بحث در مورد تاریخچه شکل­گیری گرافیتی در ایران پرداخته است. در این فصل انواع گرافیتی در ایران نیز مورد بررسی قرار گرفته است.

فصل چهارم: با بحث و بررسی در مورد مفهوم هنر مردمی (مردم پسند) آغاز شده و گرافیتی را از منظر جامعه­شناسی هنر مردم پسند به منزله هنری مردم پسند مورد بررسی قرار داده است. در این فصل زمینه برای بحث درباره انواع آثاری که همواره به اسم مبتذل یا عامه پسند معرفی شده­اند و از دایره نقد و بررسی جدی-احتماعی، فرهنگی و هنری طرد شده­اند نیز فراهم شده است.

فصل پنجم: به معرفی نبکسی، یکی از چهره­های شاخص گرافیتی پرداخته است. ظرفیت سیاسی و اجتماعی آثار بنکسی به گونه­ای است که گرافیتی را به ابزاری بسیار قدرتمند برای نقد جامعه سرمایه داری غرب، نقد سیاستمداران فریبکار و پلیس سرکوبگر و دفاع از فقرا تبدیل می­کند.

در انتهای فصول کتاب ، واژگان فنی گرافیتی و فهرستی از لینک­های اینترنتی مهم برای شناخت گرافیتی تمهید شده است. سپس چهار آلبوم از گزیده آثار بنکسی، آثار گرافیتی ایرانی، آثار گرافیتی جهان و آثار گرافیتی انقلاب مصر ارائه شده است.

[Mohammad Aref 120,439]

برنامه ریزی منظر شهری

برنامه ریزی منظر شهری، دکتر حسین کلانتری خلیل آباد- دکتر هانیه اخوت، پژوهشکده فرهنگ، هنر و معاری جهاد دانشگاهی، 1390

 

توسعه بی رویه شهرها، عدم همخوانی بافت مرکزی با الگوهای جدید شهرنشینی، ترافیک و آلودگی و بی توجهی مدیریت و برنامه ریزی شهری به مقوله منظر شهری باعث افت کیفیت زندگی در شهر می شود. توجه به منظر شهری برای کیفیت زندگی در شهر لازم و ضروری است و بدیهی است که برنامه ریزی برای ارتقای کیفیت منظر شهری نیازمند دستیابی به معیارها و شرایطی است که آسایش و رضایت مندی شهروندان را از طریق برآوردن نیازهای مادی و روانی آنان پاسخ گوید.

کتاب «برنامه ریزی منظر شهری» در شش فصل گردآوری شده تا بعنوان منبعی برای دست اندرکاران حوزه طراحی شهری در سازمان های مربوطه مورد استفاده قرار گیرد.

فصل اول: به بیان کلیات و تعاریف و مفاهیم منظر شهری می پردازد.

فصل دوم: پیشینه تاریخی شکل گیری منظر شهری در ایران و غرب مورد بررسی قرار می گیرد.

فصل سوم: برنامه ریزی منظر مطلوب شهری با ذکر شاخص های منظر مطلوب اختصاص یافته و ضوابط مربوط به ساماندهی فضای شهری را بیان می دارد.

فصل چهارم: به برنامه ریزی مبلمان شهری و نحوه گزینش مبلمان بر اساس الگوهای رفتاری شهروندان پرداخته است.

فصل پنجم: انواع مبلمان شهری بر اساس گونه بندی و نحوه قرارگیری آنها در محیط های شهری را مورد بررسی قرار داده است.

فصل ششم: به بررسی وندالیسم و راه های مقابله با آن مطرح شده است.

[Mohammad Aref 120,439]

زیباسازی و منظر شهری

زیباسازی و منظر شهری، معاونت برنامه ریزی و توسعه سازمان زیباسازی شهر تهران، نشر پیکره، زمستان 1389

 

سازمان زیباسازی شهر تهران در سال 1389 با همکاری مرکز پژوهشی نظر، دانشگاه تهران و پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاد دانشگاهی اقدام به برگزاری نشست¬های تخصصی با عنوان «زیباسازی و منظر شهری» نمود.

 

 

مجموعه مقالات مطرح شده در این نشست¬ها که پیرامون نگرش زیباشناختی و کیفیت محیط در سیمای شهری برگزار شده¬اند ؛ در این کتاب گردآورده شده است.

 

 

مبحث اول: این کتاب به موضوع زیبایی¬شناسی منظر شهری پرداخته که دکتر سید امیر منصوری با توصیف مفهوم زیبایی به بررسی آن در فرهنگ ایرانی و اسلامی و همچنین آسیب¬شناسی زیبایی در ایران پرداخته است. دکتر سایمون¬بل نیز طی مقاله¬ای به نقش زیست محیطی زیباسازی توسعه شهرها و بافت¬های حاشیه¬ای و رابطه آن با سلامتی افراد اشاره داشته است.

 

 

مبحث دوم: مبلمان شهری با هویت ایرانی اسلامی است که جمشید امامی و سید مسعود سعیدی طی دو مقاله به هویت بخشی کاربردی مبلمان شهری و جایگاه مبلمان شهری در شهرهای ایرانی-اسلامی پرداخته¬اند. در ادامه همین مبحث مقالاتی با محوریت همپونی فرهنگ و نشانه¬شناسی بر بستر زیباسازی شهری و استفاده از هویت ایرانی در طراحی المان¬های شهری به چاپ رسیده است. در انتهای همین مبحث دو مقاله در رابطه با جایگاه مبلمان شهری در بهبود فرهنگ شهروندی و واقعیت گرایی در موضوع هویت شهری اشاره شده است.

 

 

مبحث سوم: با بررسی عناصر مزاحم در منظر شهری و زیباسازی به زندگی شهری در فضای شهری، شهری ایمن و جامعه¬ای سالم، و انسان مدرن و زندگی در غار پرداخته است.

 

 

مبحث چهارم: به ابعاد اجتماعی-فرهنگی رویکردی زیباسازی در منظر شهری در دهه اخیر پرداخته و مقالاتی در مورد درک حقیقی زیبایی، زیبایی و رسیدن به کمال، و زیبایی ذاتی و زیبایی عرضی در این فصل آمده است.

 

 

مبحث پنجم: با بررسی کارکرد هنرهای شهری در زیباسازی شهری به تاثیر هنر علی¬الخصوص هنر مجسمه¬سازی بر فضا و حیات شهری پرداخته و بر رعایت تناسب در اجرای پروژه¬های شهری تأکید دارد.

 

 

مبحث ششم: این کتاب سلسله مقالاتی در رابطه با اثرات آلودگی نوری در سیما و منظر شهری است که به توصیف آلودگی نوری و اثرات مخرب آن پرداخته و راهکارهایی را برای مقابله با آن ارائه می-دهد.

 

 

مبحث هفتم: با محوریت مفاهیم و رویکردی نوین در زیباسازی شهری به زیباسازی و کیفیت زندگی شهری می¬پردازد.

 

 

مبحث هشتم: نیز با بررسی نگرش زیباشناختی و کیفیت محیط در منظر شهری به لزوم مشارکت در امر زیباسازی و استفاده از روان¬شناسی و خلاقیت هنری در زیباسازی می¬پردازد.

[Mohammad Aref 120,439]

ویژه نامه شهر، زندگی، زیبایی - پیاده راه

ویژه نامه شهر، زندگی، زیبایی - پیاده راه، معاونت برنامه ریزی و توسعه سازمان زیباسازی شهر تهران، 1390

 

رشد مباحث مربوط به پیاده روی و پیاده راه ها و توجه به عابر پیاده به عنوان سرمایه شهر و شکل گیری فعالیت های اجتماعی پیرامون مفهوم جدید خیابان و شهر پیاده مدار، چهره تازه ای به شهرهای امروز داده استو شهرهای برتر امروز، در رقابتی نفس گیر در تلاشند تا چهره مهربان تری نسبت به عابر پیاده از خودشان دهند و آغوششان را برای پذیرفتن هر چه گرمتر او باز کنند.

 

شهرهای ما و به خصوص تهران جای امنی برای پیاده نیست و پیاده عملا شهروند درجه دوم غریبه ای در جستجوی ماشین تلقی می شود. توجه مسئولین به این وجه شهر، عمدتا مصروف ساخت و سازها و نو کردن هایی شده است که درصد بالایی از آنها، نتوانسته است ارتباط مخدوش پیاده در شهر را از نو ساماندهی کند. به نظر می رسد انجام این امر در گرو زیر ساخت های درست فکری و نگاهی همه جانبه به موضوع پیاده مخصوصا از وجه فرهنگی آن است.

 

این مجموعه در نظر دارد نگاهی همه جانبی به موضوع پیاده محوری را به نمایش بگذارد. پیام این مجموعه این خواهد بودکه شهر پیاده مدار، شهری است حاصل نگاهی خاص، جامع و متوازن به مفاهیم تازه.

[Mohammad Aref 120,439]

ویژه نامه شهر، زندگی، زیبایی - تبلیغات محیطی

ویژه نامه شهر، زندگی، زیبایی - تبلیغات محیطی، معاونت برنامه ریزی و توسعه سازمان زیباسازی شهر تهران، 1391

 

تبلیغات محیطی در تعریف آکادمیک به هر نوع تبلیغ خارج از نقطه نهایی خرید مشتری اطلاق می گردد. دیوار نوشته ها، بیلبورد، تبلیغات داخل خطوط مترو، ایستگاه های اتوبوس، پله های عابر و مکانهای عمومی مانند هتل ها، پارک ها، شهرها و... مصداقهایی برای تبلیغات محیطی هستند. اما موضوع تبلیغات محیطی به مثابه یک رسانه موثر، قابل تامل و وارسی بیشتر است. از این جهت به تبلیغات محیطی صرفا با نگاه تجاری یا ابزاری جهت ارایه مطلوب کالا نگریسته نمی شود بلکه جزیی از فرهنگ یک شهر تلقی می گردد که تلاش دارد در جهت مقاوم سازی آموزه های فرهنگی بکار گرفته شود. از همین رو نگاه به تبلیغات محیطی نگاهی کلی از زاویه فرهنگ ایران اسلامی است.

 

اگرچه در این صنعت در ایران بسیار نوپاست و از حدود سال 1368 در کشور شکل گرفته است و متخصصان این حرفه بسیار نادرند، ولی توسعه آن باید همزاد با آسیب شناسی آن باشد و از سویی دیگر شیوه های تبلیغاتی رایج نیز باید در جهت حفظ زیبایی بصری، هویت دینی وملی شهر و حقوق شهروندان قرار گیرد و باید این پیام را به جامعه القا کند که منابع اقتصادی، مقدم بر قوانی نیست.

 

سازمان زیباسازی به عنوان متولی تبلیغات محیطی شهر تهران در چارچوب ارزش های دینی، حقوق شهروندی و زیبایی شه تهران سیاست های راهبردی خود را با همراه نخبگان و دانشگاهیان عملیاتی نموده و ویژه نامه تبلیغات محیطی سعی در بیان برخی مسایل، نقاط قوت و ضعف و راهکارهای بهبود این پدیده با کمک استادان دانشگاه و حوزه مدیریت شهری دارد.