sookut 13735 اشتراک گذاری ارسال شده در 31 خرداد، ۱۳۹۰ با انبوهی از زباله چه کنیم؟ شب هنگام زماني که هنوز ماشين‌هاي حمل زباله براي جمع آوري زباله‌ها نيامده‌اند، سر هر کوي و برزن و يا در کنار هر آپارتماني با زايدات زندگي شهري روبرو خواهيد شد که هم اکنون به يکي از مشکلات مديريت شهري بدل شده تا بدانجا که براي ساماندهي اين مشکل، قانوني به نام قانون مديريت پسماندها تدوين شده است. با سرعت يافتن روند زندگي شهري و صنعتي، نوع و حجم زباله‌ها نيز تغيير يافته، زباله‌هايي که به راحتي و در مدت زمان اندک به طبيعت باز مي‌گردند به پسماندهايي تبديل شده است که زماني بس دراز زمين و منابع آن را در خطر مي‌افکند. امروزه حجم بسيار قابل توجهي از زباله‌ها را مواد غير قابل بازگشت به طبيعت تشکيل مي‌دهد که در صورت رها سازي در طبيعت ممکن است تا صدها سال به همان شکل باقي بماند. به عنوان مثال بطري شيشه‌اي از روزي كه دور انداخته مي‌شود تا يك هزار سال در طبيعت به صورت زباله باقي مي‌ماند. زمين در حال حاضر تنها زيستگاه آدمي است و متأسفانه انسان بسيار سهل‌انگارانه با يگانه زيستگاه خود روبرو شده، منابع آن را به دست آلودگي مي‌سپارد و غافل از آن است که طبيعت چرخه‌اي است که انسان نيز در آن قرار دارد و آلودن طبيعت به طور قطع زندگي انسان و سلامت او را نيز به مخاطره مي‌اندازد. آب، خاک، هوا، دريا و تمام اکوسيستم‌هاي طبيعي به يکديگر مرتبط اند و اگر آلاينده‌اي به يکي از اين اکوسيستم‌ها وارد شود، مي‌تواند در طول زمان به ديگر محيط‌هاي طبيعي نيز سرايت کند. روز زمين پاک علاوه بر اين‌که پاسداشت زمين و منابع آن است، روزي است که طي آن انسان به ياد مي‌آورد که نه سلطان و فرمانرواي طبيعت که جزء بسيار کوچکي از آن است و بايد نهايت تلاش خود را در صيانت از طبيعت و زمين به کار گيرد.(1) لینک به دیدگاه
sookut 13735 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 31 خرداد، ۱۳۹۰ هم اينک يکي از مشکلات روزانه شهرداري‌ها، جمع‌آوري زباله و دفع آن است که اگر روش‌هاي صحيحي براي اين امور در نظر گرفته نشود، مي‌تواند خطرات بسياري براي انسان، محيط زندگي و سلامت او به بار آورد. حجم توليد زباله در شهر تهران مطابق بررسي‌هاي انجام شده به ميزان 9/0 تا 5/1 كيلوگرم به ازاي هر نفر در هر روز برآورد مي‌شود. (2) در شهر تهران در مجموع بالغ بر هفت هزار و در کل کشور در حدود 40 هزار تن زباله جمع آوري مي‌شود که مي‌تواند منشاء آثار سودمند و يا مخرب فراواني باشد. اگر اين ميزان زباله در اطراف شهرها پراکنده شود، بوي نامطبوع، بيماري و آلودگي آب، خاک و هوا را به همراه مي‌آورد و بالعکس اگر با روش‌هاي علمي دفع و يا بازيافت شود لقب طلاي سفيد خواهد يافت. نرخ زباله به عوامل متعددي از قبيل موقعيت جغرافيايي محل، شرايط آب و هوايي، فصول سال، وجود يا عدم وجود سيستم بازيافت، آداب و رسوم، فرهنگ مردم، وضعيت اقتصادي، سطح آموزش و سطح بهداشت جامعه بستگي دارد.(3) لینک به دیدگاه
sookut 13735 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 31 خرداد، ۱۳۹۰ زباله‌ها را به طور کل از نظر منشأ مي‌توان به گروه‌هاي زير تقسيم کرد: - زباله‌هاي شهري شامل زايدات غذايي و آشغال (آشغال در زباله معمولاً شامل كاغذ، پلاستيك، قطعات فلزي، شيشه، چوب و موادي از اين قبيل مي‌شود. آشغال را مي‌توان به دو بخش قابل اشتعال و غيرقابل اشتعال تقسيم كرد.) خاكستر، زايدات ناشي از تخريب و ساختمان سازي و زايدات ويژه که شامل مواد حاصل از جاروب كردن خيابان‌ها و معابر، برگ درختان، اجساد حيوانات مرده و موادي كه از وسايل نقليه به جاي مانده است مي‌شود. ـ زباله‌هاي صنعتي: مواد زايد ناشي از فعاليت‌هاي صنعتي هستند. ـ زباله‌هاي خطرناك: مواد زايد جامد يا مايعي هستند كه به علت كميت، غلظت و يا كيفيت فيزيكي، شيميايي و يا بيولوژيكي مي‌توانند باعث افزايش ميزان مرگ و مير و يا بيماري‌هاي بسيار جدي شوند و اغلب تحت عنوان مواد زايد راديواكتيو، پس مانده‌هاي شيميايي، زايدات قابل اشتعال، زايدات بيولوژيكي و مواد منفجره دسته بندي مي‌شوند. ـ زباله‌هاي بيمارستاني (4) اين حجم از زباله به ويژه زباله‌هاي بيمارستاني مي‌تواند آسيب‌هاي فراواني رابه همراه داشته باشد، پس شايسته است اندکي به جنبه‌هاي آسيب رسان زباله نظر کنيم: زباله‌ها نه فقط باعث توليد بيماري، تعفن و زشتي مناظر مي‌گردند، بلكه مي‌توانند به وسيله آلوده كردن خاك، آب و هوا خسارات فراواني را به بار آورند. به همان اندازه كه تركيبات زباله مختلف است، خطرات ناشي از مواد تشكيل دهنده آن‌ها نيزمي توانند متفاوت باشند؛ به عنوان مثال تعداد باكتري‌هاي مختلف موجود در خاكروبه خيابان‌ها از 2 تا 40 ميليون به صورت خاص و از 50000 تا 10 ميليون به طور عموم در هر گِرم برآورده شده است. اين تعداد باكتري مي‌توانند به سادگي موجب بروز بيماري‌هاي گوناگوني گردند. مخصوصاً اين‌كه در اين مواد انواعي از باكتري‌هاي مولد وبا، تيفوس و كزاز به طور مسلم و صريح تشخيص داده شده است. (5) لینک به دیدگاه
sookut 13735 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 31 خرداد، ۱۳۹۰ اين ميزان آلودگي تنها در خاکروبه کنار خيابان‌ها يافت مي‌شود، ولي پسمانده مواد غذايي در حال فساد علاوه بر آلودگي محيط، حيوانات موذي و حشرات را جذب کرده و اين موجودات خود آلودگي بيشتري را نيز به همراه مي‌آورند. رها سازي زباله در طبيعت و يا دفن غير اصولي آن باعث به وجود آمدن خسارات زير است: مگس: خطرات ناشي از وجود مگس براي انسان و عموم حيوانات اهلي بر همه روشن است. بر اساس مطالعات انجام شده در صحرا و آزمايشگاه انتشار بسياري از امراض همچون اسهال‌هاي آميبي و باسيلي، تراخم، حصبه و شبه حصبه، وبا، سِل، جذام، طاعون و سياه زخم به وسيله مگس امكان‌پذير است. جوندگان: سالم سازي محيط به خصوص كنترل زباله‌ها چه در امر جمع آوري و چه در دفع بهداشتي آن‌ها، مفيدترين راه مبارزه با جوندگان مي‌باشد و بديهي است كه يكي از خطرناك‌ترين مضرات عدم توجه به دفع زباله، نشو و نما و انتشار موش در شهرهاست. خطر ازدياد موش در شهرها را نمي توان به سادگي با هيچ بودجه‌اي جبران نمود. موش‌هاي خانگي و جوندگان ديگر به طرز وسيع و دامنه داري در جهان پراكنده‌اند و در جوار انسان‌ها زندگي مي‌كنند. از اين نظر اين گونه موجودات بالقوه ناقل بسياري از بيماري‌هاي انساني هستند. ناراحتي‌هاي حاصل از موش از يك گاز گرفتگي ساده تا تب تيفوس و طاعون متفاوت است. (6) لینک به دیدگاه
sookut 13735 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 31 خرداد، ۱۳۹۰ آلودگي‌هاي آب و خاك از ديگر ارمغان‌هاي دفع غير بهداشتي زباله است، شيرابه‌هاي زباله پس از رها سازي در طبيعت، يا به سفره‌هاي زير زميني راه يافته و يا توسط ريشه گياهان همجوار جذب مي‌شود، ولي در هر دو صورت حاصلي يکسان دارد، اين آلودگي دوباره به انسان بازگشته و سلامت او را به خطر مي‌افکند. آلودگي خاک نيز به همين ترتيب رخ مي‌دهد و زباله‌ها به ويژه آن دسته که غير قابل بازگشت به طبيعت هستند تا مدت‌هاي مديد در زمين و يا در کنار ريشه گياهان باقي مانده و باعث از بين رفتن ريشه گياهان مي‌شوند. براي آن‌که زيان‌هاي دفع غير بهداشتي زباله به حداقل برسد، روش‌هايي براي اين مهم معمول شده که در زير به برخي از آن‌ها به اختصار اشاره مي‌کنيم: روش‌هاي معمول كه تاكنون براي دفع زباله به كار گرفته شده است شامل بازيافت، سوزاندن، دفن بهداشتي و تهيه كمپوست با استفاده از سيستم‌هاي سنتي، نيمه صنعتي و مدل‌هاي پيشرفته هوازي و غيرهوازي است. با توجه به موقعيت جغرافيايي و آب و هوايي شهرهاي كشور و زمين‌هاي باير فراوان در اطراف شهرها و همچنين ويژگي‌هاي خاص زباله‌هاي شهري در ايران كه بيش از 70% آن‌ها را مواد آلي تشكيل مي‌دهد، روش‌هاي سوزاندن، كمپوست و دفن بهداشتي به صورتي كه در ابتدا با اجراي سيستم‌هاي بازيافت از مبدأ توليد همراه باشد از اهميت خاصي برخوردار است. لینک به دیدگاه
sookut 13735 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 31 خرداد، ۱۳۹۰ ـ سوزاندن: از آنجا كه آلودگي بيولوژيكي و عفوني زباله‌هاي بيمارستاني معمولاً بيش از انواع ديگر زباله است، كارشناسان، بهترين روش براي دفع زباله‌هاي مراكز درماني را سوزاندن در كوره‌هاي زباله سوز، توصيه كرده‌اند. ـ كمپوست يا كودگياهي: تهيه بيوكمپوست از فضولات شهري در مقايسه با ساير روش‌هاي دفع زباله، به خصوص سوزاندن، ارزان‌تر و اقتصادي‌تر است، به طوري كه در حوالي شهرها با سرمايه‌گذاري كمي مي‌توان كود مناسبي جهت توسعه فضاي سبز شهري و يا به منظور فروش تهيه نمود. از آنجا كه بيش از 70% از زباله‌هاي شهري در ايران را مواد آلي تشكيل مي‌دهند توليد بيوكمپوست مي‌تواند به خوبي در صدر برنامه‌هاي بازيافت و دفع بهداشتي زباله در كشور ما قرار گيرد. كمپوست، عبارت است از تجزيه كنترل شده مواد آلي در حرارت و رطوبت مناسب به وسيله باكتري‌ها، قارچ‌ها، كپك‌ها و ساير ميكروارگانيسم‌هاي هوازي و يا غير هوازي. كمپوست داراي درصد زيادي هوموس است. هوموس، اصلاح كننده خاك بوده و باعث بهبود شرايط زندگي و عملكرد موجودات خاك مي‌شود. نكته مهم اين‌كه هوموس حاوي مقدار زيادي مواد اَزُتِه است كه به تدريج در خاك آزاد شده و در اختيار گياه قرار مي‌گيرد.(7) البته بايد در نظر داشت که در دفن زباله براي آن که از نفوذ شيرابه‌هاي زباله به سفره‌هاي زير زميني جلوگيري به عمل آيد بايد سطح تحتاني و فوقاني زباله با لايه‌هايي از رس که در برابر مايعات نفوذ ناپذير است، پوشانده شود. لینک به دیدگاه
sookut 13735 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 31 خرداد، ۱۳۹۰ ـ باز يافت مواد: يكي از مهمترين اهداف در پردازش مواد زايد جامد، بازيافت و جداسازي تركيبات با ارزش از داخل زباله و تبديل آن به مواد اوليه است. امروزه تكنيك‌هاي مختلفي در جهان براي تفكيك و جداسازي اجزاي تركيبي مواد زايد جامد توسعه يافته اند كه از مهمترين اين تكنيك‌ها مي‌توان به دو روش عمده تفكيك از مبدأ توليد و تفكيك در مقصد اشاره كرد. الف ـ تفكيك از مبدأ توليد: روش جداسازي و تفكيك در مبدأ يكي از مهمترين و كم هزينه ترين روش‌هاي جداسازي و تفكيك مواد زايد محسوب مي‌شود. در اين روش زايدات قابل بازيافت پس از جداسازي در منزل جهت ذخيره سازي به ظروف ويژه‌اي كه بدين منظور در محيط‌هاي مسكوني نصب گرديده اند، منتقل و سپس توسط سرويس‌هاي ويژه و منظم از محل توليد به محل تبديل حمل مي‌گردند. ب ـ تفكيك در مقصد: روش جداسازي و يا تفكيك در مقصد نيز يكي ديگر از روش‌هاي بازيافت و جداسازي مواد زايد به حساب مي‌آيد. در اين روش زايدات قابل بازيافت پس از ورود به مراكز انتقال و يا دفع توسط روش سنتي و با صرف نيروي انساني و يا توسط انواع سيستم‌هاي مكانيزه همانند سرند، آهن ربا، تونل باد و... از داخل مواد تفكيك و جداسازي مي‌گردند. (8) لینک به دیدگاه
sookut 13735 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 31 خرداد، ۱۳۹۰ بازيافت و تهيه کمپوست از زباله است که اين مواد زايد رابه طلاي سفيد تبديل مي‌کند. شيشه، کاغذ، مقوا، ظروف پلاستيکي و آلومينيومي در صورت بازيافت به مواد قابل استفاده تبديل مي‌شوند و بايد از دور ريختن آن‌ها به شدت احتراز جست. البته بازيافت از زباله‌هاي بيمارستاني و مراكز بهداشتي به دليل آلودگي‌هايي که در آن‌ها موجود است ممنوع مي‌باشد. هم اينک در کشور ما با افزايش سطح مصرف، ميزان زباله نيز افزايش يافته است و بار تفکيک و يا حمل و نقل بهداشتي زباله را نمي توان بر دوش شهرداري نهاد. جداسازي در مبدأ چنانکه گفته شد بهترين و کم هزينه ترين روش براي جداسازي انواع مواد دور ريختني است که مي‌تواند بازيافت شود. براي صرفه جويي در منابع طبيعي و براي پاک نگاه داشتن محيط زيست و زمين اين تنها راه ممکن است که همه ما ناگزير به انجام آنيم. لینک به دیدگاه
sookut 13735 مالک اشتراک گذاری ارسال شده در 31 خرداد، ۱۳۹۰ منابع: 1- گفت‌وگوي ايرنا با دبير ستاد زمين پاک، برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام 2- برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام 3 تا 8 - دكتر قاسم‌علي عمراني دانشكده بهداشت و انستيتو تحقيقات بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي تهران، برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده