رفتن به مطلب

بيستون کرمانشاه


ارسال های توصیه شده

محوطه باستاني و مقدس بيستون در طول 5 کيلومتر و عرض 3 کيلومتر در شرق استان کرمانشاهان قرار دارد و يکي از معتبرترين آثار باستاني جهان ميباشد . که در سال 85 در ليست آثار برجسته جهاني در يونسکو ثبت گرديد . اين محوطه آثاري از پيش از تاريخ تا حکومتهاي اسلامي در خود جاي داده . آثاري همچون : غارشکاچيان - مر خريل - مر تاريک - مر آفتاب - مر دودر - تپه نادري - سراب بيستون - جاده حاشيه سراب - بقاياي گورستان قديمي - دژ تاريخي مدفون - نيايشگاه شانشاهان ماد - نقش برجسته داريوش بزرگ - مجسمه هرکول - نقش برجسته ميتريدات دوم شاهنشاه اشکاني - نقش برجسته گودرز - سنگ بلاش - پرستشگاه شاهنشاهان پارتي - بقاياي شهر باستاني هخامنشيان و پارتيان - بقاياي بناهاي ساساني - کتيبه فرهاد کوه کن - بقاياي پل ساساني - بقاياي سد ساساني - سنگهاي تراشيده ساسانيان - کاروانسراي ايلخاني - بناهاي ايلخاني - کاروانسراهاي صفوي - وقف نامه شيخ عليخان زنگنه - پل بيستون و آثار پراکنده ديگري در بيستون قرار دارد .

 

دليل آن که همه اين آثار در يک جاي قرار داشته اين بوده است که اين محل بدون ترديد از مکانهاي مقدس ايراني شناخته ميشده زيرا آب مظهر پاکي و روشناني فراوان از دل کوه بيستون به بيرون روان است و داريوش بزرگ هم به دليل اهميت موقعيت کرمانشاه و کوه هاي صخره اي آن و آثار بزرگ نياکان آريايي اش اين مکان را براي کتيبه ارزشمند بيستون انتخاب نموده است .

 

کتيبه داريوش بزرگ ( 486 - 521 قبل از ميلاد ) در سه زبان پارسي باستان - عيلامي و بابلي در ارتفاع هفتاد متر بالاتر از سطح زمين بر دامنه کوه بيستون نقر ( حک ) گرديده است . داريوش بزرگ وقايع اولين سالهاي سلطنت خود را و فتوحاتي را که در نوزده جنگ نصيب او گرديده بود مفصلا ذکر مينمايد . طبق گفته ديودور مورخ يوناني نام اصلي بيستون بگستان ( به معناي جاي خدا ) نام داشته است . متن پارسي باستان در 414 سطر و پنج ستون است . در زير نقش داريوش بزرگ شاهده 9 نفر نافرمان که عليه شاه قيام کرده بودند و همگي آنها مغلوب شدند قرار گرفته است . در اين کتبه که يکي از برزگترين اسناد تاريخي ايران زمين و جهان محسوب ميشود داريوش خود را نهمين پادشاه هخامنشي مينامد . که اسامي نه شاه قبلي به شرح زير ميباشد . 1) هخامنش - 2) چيش پيش - 3 ) آريارمن - 4 ) ارشام شاه - 5) کورش کوچک جد کورش بزرگ - 6) کمبوجيه - 7 ) کورش دوم که به شاهنشاه بزرگ ملقب است - 8 ) کمبوجيه دوم ( فاتح سرزمينهاي مصر ) - 9 ) و بالاخره داريوش بزرگ .

 

گفته ميشود نماي پيشين صخره که برجسته کاريها برآن کنده شده حدود 340 پا بالاتر از چشمه هاست و ابعاد برجسته کاري 18 در 10 پاست که قامت “داريوش”5 پا و 8 اينچ (170 سانتيمتر)بلندي دارد.اجراي اين بنا در چند مرحله انجام شده است.نقش برجسته ها و متن اصلي عيلامي در حدود سال 520 قبل از ميلاد کنده کاري شده و سپس روايت اکدي به آن افزوده شده است.برجسته کاري “داريوش” را به اندازه طبيعي و زير سايه حمايت نماد ايران کهن ( فره وشي=فروهر ) با بال گشوده نشان مي دهد که يک دست خود را بلند کرده و در دست ديگر کمان خود را گرفته است؛در پشت او در اندازه اي کوچکتر سلاح داران او (در سمت چپ “گوبرياس”و ديگري احتمالا”"اينتافرن”)ايستاده اند. “داريوش” پايش را بر چهره “گئومات”که به پشت بر زمين افتاده نهادن است و در پشت “گئومات”8شاه دروغي که با ريسماني به هم بسته شده اند پشت سر هم صف کشيده اند.احتمالا” هنگام لشکرکشي به ماد عليه “فرورتيش”بوده که “داريوش”فرمان داده نقش و يادگار پيروزيهايش را بر اين صخره ترسيم کنند و بنويسند و شايد اصل اين ابتکار از شاه” آنوبانيني”(حدود2000سال ق.م.)در دروازه زاگرس (سرپل)باشد که او چند روز قبل از آنجا گذشته و آن را ديده بوده است.

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 7
لینک به دیدگاه

مجسمه هرکول که به نظر مي آيد تنديسي از تجاوز اسکندر گجستک و حکومت سلوکيان به ايران باشد در بيستون در سال 1327 هجري هنگام احداث جاده آسفالته همدان به کرمانشاه در دامنه کوه کشف شد . اين اثر شخص نيرومندي را نشان ميدهد که به پهلوي چپ به روي نقش شيري در سايه درختي لميده است و در دست چپ پياله اي از شراب در دست دارد و دست چپش را بروي پاي راستش قرار داده است . سر اين مجسمه در سال 1380 کنده و دزديده شده بود که پس از چند سال کشف و دوباره به جايگاه اصلي خودش برگشت . درازاي اين تنديس 147 سانتي متر است . پشت اين تنديس کتيبه اي از زمان سلوکيان وجود دارد که مفهوم آن به اين شرح است : ” به سال 164 ماه پانه موي هرکول فاتح درخشان هياکينتوس پسر پانياغوس به سبب نجات کل امن- فرمانده کل - اين مراسم برپا شد . ” که خوشبختانه اين سلسه توسط مهرداد و تيرداد پارتي در هم کوبيده شد و سلسله شاهنشاهي ايراني اشکانيان جايگزين آن شد و دوباره ايران رو به فرهنگ کهن خود رفت و دست متجاوزان را کوتاه نمود .

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

  • Like 7
لینک به دیدگاه
  • 3 ماه بعد...

تاریخچه شهر بیستون

 

روستای قدیم بیستون تقریباً حدود ۱۰۰ خانه مسکونی بوده که در این ۱۰۰ خانه حدود ۱۵۰ خانوار زندگی می‌کردند. بیستون دارای یک خیابان یا بازار اصلی بود که این بازار از کاروانسرا شروع می‌شد و تا سراب یا برکه بیستون پایان می‌یافت. دارای حدوداً ۲۵ مغازه بود که این ۲۵ مغازه شامل قصابی خشکبار و میوه فروشی و نانوایی بود. در سال ۱۳۴۹ خورشیدی دولت شروع به ساخت شهرکی در کنار بیستون کرد و برای تخلیه روستا به آنجا در سال ۱۳۵۴ حکم تخلیه به اهالی اعلام شد در همین حال شهرکی نیز برای کارکنان هلال احمر در چال یاورآباد ساختند. پس از انقلاب ۵۷ مردم آغاز به ساخت‌وساز کردند. بر سر دو راهی صحنه و میان‌راهان و در محلی به نام پل آجری نیز مغازه‌داری گسترش یافت و به مرور زمان تبدیل به شهر بیستون شد که نام محلی آن سرپل بیستون است. امروزه بیشتر جمعیت این شهر را مهاجران روستاهای پیرامونی تشکیل می‌دهند. شهرک بیستون و شهرک الزهرا از شهرک‌های این شهر هستند.

  • Like 6
لینک به دیدگاه

تندیس هرکول بیستون

 

پیکره هرکول در کناره شاهراه شرقی-غربی جاده ابریشم یا جاده بزرگ خراسان در محوطه تاریخی بیستون نزدیک کرمانشاه از سنگ تراشیده شده است.در دوران اشکانیان هرکول یکی از محبوب ترین خدایان بود که اغلب به صورت پیکره‌های گلی و سنگی نشان داده می‌شد. تندیس هرکول شخصی نیرومند کاملاً عریانی با موی و ریش مجعد در حال استراحت را بر روی پوست شیری نشان می‌دهد که بر سکویی به طول ۲/۲۰ متر به پهلوی چپ به طور نیم خیز به آرنج تکیه نموده و در دست چپ پیاله‌ای دارد که تا نزدیک صورت نگه داشته است و نیز دست راستش برروی پای راست قرار گرفته و پای چپ را تکیه گاه پای دیگر نموده است . طول مجسمه ۱/۴۷ متر که به طور برجسته از سنگ کوه تراشیده شده و از طرف پشت به کوه متصل است . در عقب مجسمه نقوش و کتیبه‌ای به زبان یونانی قدیم بر روی سنگ نقش شده است نقوش آن شامل درخت زیتونی است که از شاخه آن کماندان و تیردانی آویزان شده است . در کنار این درخت گرز مخروطی شکل گره داری حجاری شده که برجستگی آن نسبت به سایر نقوش بیشتراست . کتیبه به خط یونانی قدیم در هفت سطر بر روی لوحی به ابعاد ۳۳ × ۴۳ سانتیمتر که نمای آن به شکل معابد یونانی ساخته شده نوشته اند .زمان ساخت مجسمه سال ۱۵۳ ق.م تعیین می‌شود این تاریخ با اواسط سلطنت مهرداد اول اشکانی ( اشک نهم ۱۳۶-۱۷۴ ق.م ) منطبق می‌باشد . در زیر تنه هرکول نقش شیری دیده می‌شود که در ازای آن از سر تا دم ۲۰۰ سانتیمتر و بلندی دم آن ۱۱۴ سانتیمتر است

 

tandise_herkoolie1.jpg

 

 

tandise_herkoole2.jpg

  • Like 6
لینک به دیدگاه

بنای بیستون

 

این بنای تقریباً مستطیل شکل در جهت شرقی – غربی در شمال کاروانسرای صفوی بیستون و رو به روی فرهاد تراش، در زیر جاده قدیمی همدان – کرمانشاه قرار دارد. این بنا از دو بخش تشکیل شده است: بخش شرقی به ابعاد 85×80 متر، دیوارهای پیرامونی به عرض 40/2 متر دارد. ورودی این بنا در ضلع شرقی است. بخش غربی به ابعاد 44×55 مترف از طریق یک ورودی به بخش شرقی مرتبط می شود. این بخش در حقیقت حیاط خلوت مجموعه را شکل می دهد. نمای روکار دیوارهای بنا به وسیله بلوک های سنگی تراشیده و قسمت داخلی دیوارها با لاشه سنگ و ملاط گچ ساخته است. در دیوارهای بیرونی این بنا به فواصل معین، پشتبندهای مستطیل شکلی به طول متوسط 10/3 متر ایجاد شده است. بر روی برخی از بلوک های سنگی این بنا، نشانه هایی از حجاران ساسانی دیده می شود. کاوش های باستان شناختی نشان می دهد این بنا در دوره ساسانی به صورت نیمه کاره رها شد و در آن زمان فقط دیوارهای پیرامونی آن ساخته شد. مورخین اشاره می کنند که خسرو پرویز قصد داشت این کاخ را تکمیل کند. در دوره ایلخانی با ساخت شصت و چهار اتاق در داخل بنا، از آن به عنوان کاروانسرا استفاده شده است.

 

banayebistoon.jpg

  • Like 6
لینک به دیدگاه

نقش برجسته و کتیبه داریوش اول

 

این نقش برجسته دوره هخامنشی یکی از با ارزش ترین یادگارهای ادبی و تاریخی ایران است و درسی کیلومتری شمال شرقی شهر کرمانشاه، بر روی صخره معروف به بیستون حجاری شده است. از این کوه در متون تاریخی به نام های «بغستان» به معنی جایگاه خدایان، «بهیستان»، «بهیستون»، «بهستون»، «بهستان» و بیستون یاد شده است. سنگ نگاره داریوش اول شش متر طول و 20/3 متر عرض دارد. در سمت چپ صحنه این سنگ نگاره، تصویر داریوش به ارتفاع 78/1 متر حجاری شده است. وی تاج کنگره داری بر سر و پیراهن بلندی بر تن دارد. ریش او مجعد و چهارگوش است و موهای مجعدش را در پشت سر جمع کرده است. او دست راست را به علات احترام بالا برده و در دست چپش کمانی را گرفته است. در این صحنه، داریوش پای چپش را بر روی سینه «گئومات مغ» نهاده است. در پشت سر داریوش «وینده فره نه» کمان دار و «گئوبروه» نیزه دار – از جمله هفت تنی که در بر اندازی گئومات شرکت داشتند – ایستاده اند. در زیر پای چپ داریوش گئومات مغ به پشت خوابیده و به علامت تسلیم، دست هایش را بالا برده است. پشت سر او نیز صف اسیران – با گردن ها و دست های از پشت بسته – دیده می شود. در بالای سر هر یک از این اسیران و در زیر تنه گئومات مغ و نیز بر روی دامن اسیر سوم نام و نقش پادشاه شورش گرو جایی که در آن جا شورش کرده، ذکر شده است. در بالای سر اسیران، تصویر نمادینی از اهورامزدا در حال اهدای حلقه قدرت به داریوش حجاری شده و داریوش نیز دست راستش را به نشانه ی نیایش اهورا مزدا بلند کرده است. این سنگ نگاره در طول زمان تکمیل شد. در آغاز داریوش تنها به نقوش فوق به جز نقش «سکونخا» اکتفا کرد. در این زمان تنها به نقر نبشته ای کوتاه به خط میخی عیلامی در فضای بالای سر خود فرمان داده بود. در این نوشته داریوش به معرفی خود و خاندانش می پردازد و در حقیقت با این نوشته مشروعیت خود را اعلام می کند. پس از آن شرح فتوحاتش را به خط میخی عیلامی در سمت راست سنگ نگاره و در مرحله بعد با خط میخی بابلی در سمت چپ سنگ نگاره نقر می کند. در مرحله نهایی نیز در زیر نقوش برجسته، شرح فتوحاتش را به خط میخی و به زبان فارسی باستان نقر می کن. هنوز سنگ تراشان هخامنشی در حال نوشتن خطوط بر سینه کوه بودند که سکاها دوباره سر به شورش گذاشتند. داریوش در سال 519 ق.م سکونخاشاه سکاها را شکست داد و این رویداد را بی درنگ به سنگ نبشته اضافه کرد. چون جایی برای اضافه نمودن تصویر شاه سکایی باقی نمانده بود، داریوش دستور داد تا بخشی از تن عیلامی را پاک و آن را در سمت چپ قسمت پایین، کنار متن فارسی باستان از نو نقر و به جای تن عیلامی، تصویر سکونخا را حجاری کنند. در این سنگ نبشته، داریوش ابتدا به معرفی خود و خاندانش می پردازد و سپس واقعه قتل گیومات مغ را که پیس از مرگ «کمبوجیه» سلطنت را نصب کرده بود، شرح می دهد. پس از آن به شرح جنگ هایی که بر ضد بزرگان و امرای یاغی کرده بود، می پردازد و در خاتمه به هر کس که این کتیبه بزرگ را محو کند، نفرین می کند

 

darush_galeri.jpg

  • Like 6
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...