رفتن به مطلب

نگاهي به مزيت هاي توليد همزمان برق و حرارت


ارسال های توصیه شده

تهويه مطبوع با بخار

نگاهي به مزيت هاي توليد همزمان برق و حرارت

 

مترجم: عبدالله مصطفايي

برگرفته از: www. RenewableEnergyWorld.com

 

12-1.jpg

 

چند سال قبل خبري درباره انتشار مقادير زياد بخار در سطح يكي از خيابان هاي نيويورك در فصل تابستان انتشار يافت. اين حادثه كه با يك انفجار و سپس وقوع آتشفشاني از بخار، گل و لاي و آسفالت همراه بود، ابتدا به عنوان يك حمله تروريستي باعث ترس افكار عمومي امريكا شد ولي بعد مشخص شد كه اينچنين نبوده است. حال فكر مي كنيد به چه دليل اين همه بخار از زير يك خيابان در حال عبور بوده است. در جواب بايد گفت اين بخار، محصول جانبي يك نيروگاه برق است و خطوط انتقال آن از سال 1882 براي استفاده ساختمان هاي مستقر در ناحيه پاييني منهتن طراحي شده است. لوله منفجرشده نيز مربوط به سال 1924 بوده است. اين نيروگاه نيز داراي هفت واحد توليد برق است. اين فقط يكي از نمونه هاي بارز فناوري توليد همزمان برق و حرارت در امريكاست. البته سوال ديگر مي تواند آن باشد كه چرا در وسط فصل تابستان هنوز در داخل اين لوله هاي زيرزميني، بخار پرفشار جريان داشته است؟ بديهي است از اين بخار براي مصرف در رادياتور ساختمان ها استفاده نمي شده است. در جواب بايد به هوش طراحان اين سيستم آفرين گفت چون در فصل گرما از اين بخار براي به كار انداختن كمپرسورهاي سيستم تهويه مطبوع ساختمان هاي منطقه اداري نيويورك استفاده مي شود. طرفداران محيط زيست امريكا به تازگي در تلاشند سيستم هاي توليد همزمان برق و حرارت نيز در زمره انرژي هاي پاك قرار گرفته و مشمول تشويق هاي مالياتي و ديگر انواع معافيت ها قرار گيرند كه مطلب زير درباره اين موضوع است.

 

 

به تازگي يك حقيقت جالب درباره كشور امريكا آشكار شده است و آن اينكه انرژي تلف شده در نيروگاه هاي اين كشور از كل مصرف انرژي بسياري از كشورها بيشتر است، به عنوان مثال مي توان كشور ژاپن را ذكر كرد. اين انرژي تلف شده معمولاً به صورت حرارتي است كه هنگام توليد برق در اين نيروگاه ها تلف مي شود.

 

اين تنها يكي از موضوع هاي بيان شده توسط انجمن بين المللي انرژي منطقه اي (IDEA) است. اين انجمن تلاش دارد مشوق هاي جديد فدرال را براي افزايش بهره وري از حرارت پيشنهاد دهد.

 

در حال حاضر كشور امريكا به پاك و سبز بودن منابع توليد الكتريسيته بسيار توجه مي كند و به نظر مي رسد كه از ارزش انرژي حرارتي غافل مانده است. اين در حالي است كه 31 درصد از انرژي مصرفي اين كشور صرف گرمايش و سرمايش ساختمان ها، گرمايش آب و موارد اينچنيني مي شود.

 

اساساً انجمن فوق الذكر (IDEA) يك گروه فعال در زمينه افزايش كارايي گرمايش و سرمايش منطقه اي و توليد همزمان برق و حرارت (CHP) است و در اين سيستم ها از حرارت زائد براي افزايش بهره وري استفاده مي كند. به عنوان مثال در يك نيروگاه توليد همزمان برق و حرارت، برق به شبكه ارسال شده و حرارت زائد كه در اينجا به صورت بخار است به نزديك ترين كارخانه فروخته مي شود. سيستم هاي گرمايش منطقه اي معمولاً جزيي از توليد همزمان برق و حرارت به شمار مي رود. در اين سيستم ها آب يا بخار در اختيار ساختمان هاي چند طبقه قرار مي گيرد تا از آنها براي گرمايش ساختمان ها، تامين آب داغ و انرژي لازم براي سيستم هاي تهويه مطبوع و حتي فرآيندهاي صنعتي استفاده كنند.

 

انجمن IDEA در كنار ديگر گروه هاي محيط زيستي و افزايش بهره وري، از كنگره امريكا خواسته است به اين گونه حرارت نيز به عنوان انرژي پاك بنگرد و مشوق هاي مالي و معافيت هاي مالياتي براي پروژه هاي افزايش بهره وري از حرارت در نظر بگيرد. تاكنون اين انجمن توانسته است پيشنهاد «قانون انرژي و بهره وري حرارتي تجديدپذير» را با حمايت سناتور دموكرات ايالت مينه سوتا (آقاي «فرانكن») و سناتور جمهوريخواه (آقاي «باند») ارائه كند.

 

در اين پيشنهاد و معافيت هاي مالياتي مشابه صنايع انرژي باد و خورشيدي براي سيستم ها و پروژه هاي توليد و افزايش بهره وري انرژي حرارتي لحاظ شده است. به علاوه ديگر بسته هاي مالياتي و جوايزي نيز براي اين سيستم ها در نظر گرفته شده است.

 

«راب تورنتون» رياست انجمن IDEA را بر عهده دارد. او در نامه اي كه در تاريخ 22 جولاي سال 2010 به رهبران سناي امريكا نوشت، متذكر شد: «هزينه هاي اقتصادي و زيست محيطي فاجعه سكوي نفتي BP در خليج مكزيك هنوز دنباله دار است و موانعي بر سر راه حصول به قوانين جامع براي تغيير اقليم وجود دارد. به همين دليل ما بايد از هم اكنون سياست هاي اجرايي را براي كاهش مصرف سوخت فسيلي به خدمت بگيريم و براي اين هدف از فناوري هاي شناخته شده اي مثل تامين منطقه اي انرژي و توليد همزمان حرارت و برق (CHP) بهره جوييم.»

 

با ارائه شبكه هاي هوشمند برق(smart grid) مي توانيم شاهد عرضه سيستم هاي جديد براي صرفه جويي در انرژي باشيم. البته صاحبان صنايع به اين موضوع مشكوك هستند و معتقدند بسياري از اين سيستم ها هنوز جواب خود را پس نداده اند. اين در حالي است كه سيستم گرمايش و سرمايش منطقه اي و نيز سيستم هاي CHP يك ايده قديمي است كه ده ها سال جواب خود را پس داده اند و با گذشت زمان، خود را به اثبات رسانده اند. نبايد فراموش كرد كه در امريكا 2900 سيستم انرژي (گرمايشي و سرمايشي) منطقه اي و 3500 سيستم توليد همزمان حرارت و برق (CHP) وجود دارد و توليد همزمان فقط 9-8 درصد از برق امريكا را تامين مي كند.

 

البته توسعه سيستم هاي CHP و انرژي منطقه اي نيز همان مشكل پروژه هاي سرمايه بر را دارد و تامين سرمايه براي آنها آسان نيست و وام دهندگان كمي را مي توان براي اين گونه پروژه هاي جديد يافت.

 

البته مشوق هاي مالياتي باعث دميدن جان تازه در اين فعاليت ها خواهد شد. به عنوان مثال زماني كه دولت ايالت كانكتيكات در ساليان قبل جوايزي را براي سيستم هاي توليد همزمان در نظر گرفت، موسسات و صنايع از اين فرصت كمال بهره را بردند و سيستم هايي با ظرفيت صدها مگاوات نصب شد.

 

انجمن IDEA از سناي امريكا خواسته است در قوانين انرژي تصويب شده در سال 2010 مشوق هايي براي انرژي حرارتي در نظر بگيرد ولي احتمال تصويب نشدن اين موضوع در كنگره امريكا وجود دارد و در اين صورت امريكا به اندازه انرژي مصرفي چندين كشور، انرژي اتلافي خواهد داشت كه آن را همانند گذشته دور مي ريزد.

 

در مورد پروژه هاي مشابه در كشور خودمان ايران نيز بايد گفت تاكنون چندين پروژه CHP به صورت پايلوت در كشور انجام شده كه يكي از آنها واحد توليد همزمان برق و حرارت در جوار ساختمان وزارت نيرو بوده و قرار است 5/3 مگاوات برق و 5/3 مگاوات حرارت توليد كند كه مقداري از اين برق در ساختمان وزارتخانه استفاده شده و بقيه آن وارد شبكه مي شود و از بخار توليدي نيز براي گرمايش و سرمايش استفاده خواهد شد و بويلرهاي اين ساختمان كنار گذاشته مي شوند.

 

اخيراً مصاحبه اي با مجري نيروگاه هاي گازي و طرح هاي توربين انبساطي در سازمان توسعه برق ايران انجام شده است. وي گفت: «يك واحد توليدي بخش خصوصي در خراسان درصدد است دو واحد 5/3 مگاواتي توليد همزمان برق و حرارت احداث كند.»

 

او محل تامين تجهيزات را كشور آلمان و ميزان سرمايه گذاري اين طرح را 5/80 ميليارد ريال اعلام كرده است. به گفته وي اين سيستم از كارايي مناسبي براي فرودگاه ها، ساختمان هاي بلند، بيمارستان ها و شهرك هاي صنعتي برخوردار است. البته در صحبت هاي ايشان ذكر نشده است كه آيا انرژي توليدي در اين گونه نيروگاه ها به قيمت ترجيحي (معادل انرژي هاي تجديدپذير) خريداري خواهد شد يا خير و اساساً از شرايط و مدت زمان اين گونه قراردادها صحبتي به ميان نيامده است؟

 

در انتها نبايد از ياد برد كه راندمان نيروگاه هاي گازي براي توليد برق حدود 45- 35 درصد است ولي هنگامي كه از نيروگاه هاي CHP استفاده شود، راندمان كلي آنها بالغ بر 80 درصد خواهد بود و اين يعني دو برابر شدن راندمان كه پتانسيل خوبي براي صرفه جويي در هزينه انرژي است. البته با اجراي طرح هدفمند كردن يارانه ها مطمئناً اين گونه راهكارهاي جديد، بيش از پيش مورد توجه سرمايه گذاران، صنايع و ديگر اقشار قرار خواهد گرفت. از سوي ديگر رشد شهرنشيني و استقرار مردم در ساختمان ها و مجتمع ها و شهرك هاي بزرگ رو به تزايد است و از هم اكنون مي توان برق و حرارت اين مجتمع ها را به صورت متمركز توليد و توزيع كرد. البته براي صنايع نيز يك پروژه تحقيقاتي با عنوان «شناسايي و امكان سنجي پتانسيل هاي توليد همزمان گرما و توان (CHP) در صنايع كشور» بين شركت بهينه سازي مصرف سوخت و پژوهشگاه نيرو انجام شده است.

 

در همين ارتباط دفتر بهبود بهره وري و اقتصاد برق و انرژي در وزارت نيرو نيز جزوه اي را با عنوان «راهنماي جامع توليد همزمان برق و حرارت» در سال 1388 تهيه كرده است كه در آن اطلاعات مفصلي در مورد اين فناوري و قوانين و مقررات مربوط به استفاده از اين فناوري و بخشنامه ها و مراحل اخذ مجوز ذكر شده است.

 

آخرين اخبار منتشرشده نيز حاكي از آن است كه با حضور معاون وزير نيرو در امور برق و انرژي، نخستين نيروگاه توليد همزمان برق و حرارت (CHP) بخش خصوصي در كارخانه پاكسان به بهره برداري رسيده است. معاون وزير نيرو به متقاضيان بخش خصوصي گفته است: «اين بخش مي تواند با استفاده از نيروگاه هاي CHP، برق مورد نياز ساختمان را تامين كرده و برق مازاد را به شبكه سراسري به قيمت 338 ريال به ازاي هر كيلووات ساعت بفروشد. در اين صورت سوخت آنها رايگان تامين خواهد شد و 20 درصد هم تشويقي دريافت خواهند كرد.» ايشان ضمن بيان تعهد دولت براي ساخت سه هزار مگاوات از اين نوع نيروگاه ها در برنامه پنجم يادآور شده اند: «تاكنون تقاضاهاي رسيده بررسي شده و از اين ميان مجوز ساخت 1700 مگاوات صادر و قرارداد فروش هزار مگاوات برق نيز با توانير مبادله شده است و تاكنون 25 مگاوات از اين طريق وارد مدار شده است.»

 

نيروگاه شركت پاكسان در ساعت بالغ بر 250 متر مكعب گاز مصرف مي كند كه علاوه بر استفاده از برق توليدي اين نيروگاه در تاسيسات شركت، از بخار آن نيز براي امور گرمايشي استفاده مي شود. مساحت اين نيروگاه 220 متر مربع بيان شده است.

 

 

روزنامه شرق ، شماره 1057 به تاريخ 17/6/89، صفحه 12 (علم)

لینک به دیدگاه

به گفتگو بپیوندید

هم اکنون می توانید مطلب خود را ارسال نمایید و بعداً ثبت نام کنید. اگر حساب کاربری دارید، برای ارسال با حساب کاربری خود اکنون وارد شوید .

مهمان
ارسال پاسخ به این موضوع ...

×   شما در حال چسباندن محتوایی با قالب بندی هستید.   حذف قالب بندی

  تنها استفاده از 75 اموجی مجاز می باشد.

×   لینک شما به صورت اتوماتیک جای گذاری شد.   نمایش به صورت لینک

×   محتوای قبلی شما بازگردانی شد.   پاک کردن محتوای ویرایشگر

×   شما مستقیما نمی توانید تصویر خود را قرار دهید. یا آن را اینجا بارگذاری کنید یا از یک URL قرار دهید.

×
×
  • اضافه کردن...