رفتن به مطلب

ماست و پنیسیلین با هم نمیسازند!!


ارسال های توصیه شده

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

 

 

مريم منصوري/تداخل آنتي‌بيوتيك‌ها و خوراکي‌ها در گفتگو با دكتر تيرنگ نيستاني متخصص تغذيه و رژيم درماني

ماست و پني‌سيلين با هم نمي‌سازند!

داروسازان معتقدند غذايي که مي‌خوريم، ترکيب بسيار پيچيده‌اي از انواع مواد مغذي است. زماني که دارويي را مصرف مي‌کنيم، علاوه بر مواد اصلي دارو، ترکيبات ديگري هم که در فرمولاسيون دارو وجود دارد، وارد بدن ما مي‌شود...

قاعدتا زماني که غذا و دارو با هم مصرف مي‌شوند، واکنش‌هايي در بدن انجام خواهند شد که در اغلب موارد، اين واکنش‌ها باعث كاهش اثر داروها مي‌شوند. بنابراين به عنوان يک قانون کلي داروها نبايد همراه با غذا به مصرف برسند، مگر اينکه پزشک توصيه كرده باشد. به همين بهانه در گفت‌وگويي با دكتر تيرنگ نيستاني، متخصص تغذيه و رژيم غذايي و دانشيار انستيتو تحقيقات تغذيه و دانشگاه شهيد بهشتي نظر ايشان را جويا شده‌ايم.

 

 

سلامت: آقاي دکتر! زماني كه فردي به عفونتي مبتلا مي‌شود و پزشك برايش آنتي‌بيوتيك تجويز مي‌كند آيا بايد رژيم غذايي خاصي داشته باشد؟

واقعيت امر اين است كه رژيم غذايي خاصي براي آنتي‌بيوتيك درماني نداريم. البته برنامه غذايي و مراقبت‌هاي تغذيه‌اي خاصي هم براي پيشگيري از عفونت، هم در زمان شدت پيداكردن آن و هم در زمان درمان، براي بيمار فراهم مي‌كنيم كه اين كار طبيعتا وظيفه متخصص تغذيه است.

 

سلامت: وقتي فردي آنتي‌بيوتيك مي‌خورد چه مواد غذايي را بايد مصرف كند كه بتواند دوره عفونت و بيماري را راحت‌تر طي كند؟

بستگي به ماهيت آنتي‌بيوتيك دارد. همان‌طور كه مي‌دانيد معني لغوي آنتي‌بيوتيك، ضد حيات است. بنابراين با توجه به نوع آنتي‌بيوتيك، دوز استفاده، زمان مصرف، اينكه چه فردي آن را مصرف كند و واكنش او نسبت به دارو و عوارض داروها، بايد مواد غذايي خاصي مصرف كرد. بعضي از اين عوارض ممكن است مشترك باشند كه مهم‌ترين آنها عوارض گوارشي است. عوارض گوارشي ناشي از داروها عبارتند از: دل به هم خوردگي، اسهال، تهوع، ضعف، گيجي، سنگيني و...

 

سلامت: حال اين سوال پيش مي‌آيد كه آيا امكان دارد با استفاده از مواد غذايي خاصي از اين حالت‌ها پيشگيري كنيم يا به طور كلي آنها را درمان كنيم؟

پاسخ اين است که خيلي از مواقع با مصرف مواد غذايي، مشكل به طور كلي درمان نمي‌شود اما گاهي مي‌تواند به ما كمك كند. افرادي كه آنتي‌بيوتيك مصرف مي‌كنند يعني عفونت حادي دارند و طبيعتا اشتهايشان تحت تاثير قرار مي‌گيرد. ولي به‌رغم اين بي‌اشتهايي توصيه مي‌شود خوردن ميوه و سبزي را فراموش نكنند. بعضي از محققان در ميان‌ ميوه‌ها روي سيب به دليل پكتيني كه داخل آن وجود دارد تاكيد مي‌كنند زيرا گفته مي‌شود پكتين سيب مي‌تواند تا حدودي اثر مثبت بر حالت تهوع ناشي از خوردن آنتي‌بيوتيك‌ها داشته باشد. سبزي‌هايي مانند اسفناج، كلم‌بروكلي، فلفل، هويج و... نيز به بيمار كمك مي‌كند تا به حالت ضعفش غلبه کند.

 

سلامت: غذاها چقدر مي‌توانند با آنتي‌بيوتيك‌ها تداخل ايجاد كنند؟

تداخل غذا و آنتي‌بيوتيک با توجه به نوع آنتي‌بيوتيك مي‌تواند متفاوت باشد. ما اين را مي‌دانيم كه بعضي از آنتي‌بيوتيك‌ها به ويژه خانواده پني‌سيلين، آموكسي‌سيلين و آمپي‌سيلين سبب اختلال در جذب كلسيم مي‌شوند. بنابراين اگر مواد غني از كلسيم مانند انواع لبنيات يا سفيده تخم‌مرغ با آنتي‌بيوتيك‌ها مصرف شوند مي‌توانند روي زيست فراهمي دارو اثر نامطلوب بگذارند. به همين دليل توصيه مي‌شود كه اين گروه از آنتي‌بيوتيك‌ها با اين دسته از مواد غذايي مصرف نشود.

 

سلامت: بعضي از افراد به‌رغم اينكه مجبورند به دليل عفونتي كه دارند آنتي‌بيوتيك بخورند، رژيم غذايي خاصي هم دارند. اين افراد چه نكاتي را بايد رعايت كنند؟

افرادي كه رژيم غذايي خاصي دارند بيشتر كساني هستند كه رژيم‌هاي كاهش وزن دارند يا ديابتي هستند و در جهت كنترل قندخون رژيم مي‌گيرند. نكته‌اي كه بايد متذكر شوم اين است كه بيش از اينكه آنتي‌بيوتيك در اين رژيم‌ها مساله‌ساز باشد، توجهات نه چندان منطقي و علمي اطرافيان بيمار مي‌تواند مشكل‌ساز باشد. به‌عنوان نمونه با يك عفونت گلوي ساده، برونشيت يا عفونت مجاري ادرار كه آنتي‌بيوتيك تجويز مي‌شود، تفكر اينكه مصرف آنتي‌بيوتيك موجب ضعف بدن مي‌شود پس بايد بيمار را تقويت كرد در افراد قوت مي‌گيرد. بنابراين هر كس با توجه به فرهنگ و غذاهايي كه مي‌شناسد انواع غذاها را از پاچه گوسفند، آب گوشت و بلدرچين گرفته تا ميوه، سبزي و شيريني به فرد پيشنهاد مي‌كند و به‌طور كل برنامه غذايي بيمار را به هم مي‌ريزد. نكته‌اي كه به‌نظر من بايد خيلي به آن توجه كرد اين است كه اگر برنامه غذايي فردي را متخصص تغذيه تنظيم‌ كرده باشد، اين برنامه، برنامه‌اي نيست كه موجب ضعف ايمني و اختلال در وضعيت سوخت و ساز بدن شود. بنابراين نبايد نگران عوارض جانبي برنامه غذايي يا رژيم غذايي تاييدشده توسط متخصص تغذيه بود. به هر حال هر فردي ممكن است در طول زندگي‌اش به عفونت‌هاي متفاوتي به ويژه عفونت تنفسي آن هم از نوع ويروسي‌ مبتلا شود. بنابراين مداخلات تغذيه‌اي غيرعلمي و غيرتخصصي توسط اطرافيان جز اينكه مشكل بيمار را دو چندان ‌كند، كاربرد ديگري ندارد.

 

سلامت: بعضي از افراد را مي‌بينيم كه هنگام ضعف ناشي از بيماري از مكمل استفاده مي‌كنند. آيا امكان تداخل اين دسته مواد با آنتي‌بيوتيك‌ها وجود دارد؟

جز كلسيم كه ذكر شد ساير مكمل‌ها تا جايي كه مي‌دانم تاثير سويي در جذب آنتي‌بيوتيك‌ها و تاثيرگذاري آنها ندارند. البته بد نيست در اينجا به اين نكته اشاره كنم كه بعضي از مواد غذايي مانند گريپ‌فروت و آب آن معمولا بيشترين تداخلات را با داروها دارند.

سلامت: اگر كسي بخواهد همين آب گريپ‌فروتي كه گفتيد يا مواد لبني را كه سرشار از كلسيم هستند مصرف كند با چه فاصله زماني از خوردن آنتي‌بيوتيك‌ها بايد اين كار را انجام دهد؟

فاصله‌اي كه بايد بين خوردن غذا و آنتي‌بيوتيك وجود داشته باشد معمولا 2 تا 3 ساعت است. بعضي‌ها فاصله خوردن آنتي‌بيوتيك را يك تا 2 ساعت قبل از غذا يا 2 تا 3 ساعت بعد از غذا در نظر مي‌گيرند كه فاصله خوبي است و دقيقا با فيزيولوژي بدن تطابق دارد.

سلامت: خيلي كم پيش مي‌آيد كه پزشكان به بيمارانشان توصيه كنند كه داروهاي تجويزشده را با موادغذايي خاصي بخورند يا نخورند. چه توصيه‌اي به پزشكان و بيمارانشان داريد؟

همان‌طور كه مي‌دانيد روزبه‌روز آنتي‌بيوتيك‌هاي جديدي وارد بازار مي‌شود و اين نشان‌دهنده مقاومت ميكروب‌ها نسبت به آنتي‌بيوتيك‌هاي قبلي است. گاهي اين مقاومت به دليل مصرف نابجا و ناكافي آنتي‌بيوتيك يا مصرف خودسرانه و بدون نظر پزشك ايجاد شده است. وقتي آنتي‌بيوتيك‌هاي جديدي وارد بازار مي‌شود بحث تداخلشان با غذا نيز جديد است و چه بسا اطلاعات مربوط به آن موجود يا در دسترس نباشد. به همين دليل از بيماران مي‌خواهم كه اطلاعات لازم را از پزشكشان بپرسند.

 

  • Like 3
لینک به دیدگاه
×
×
  • اضافه کردن...