آموزش کنه شناسی Acarology

[Hamid Ghobadi 12840]

دستگاه تنفسی Respiratory sys.:

مبادله گازهای تنفسی اکسیژن و دی اکسید کربن بصورت های مختلفی انجام میشود. سوراخ های تنفسی یا استیگما از لحاظ وجود یا عدم وجود و همچنین موقعیت قرار گرفتن در کنه‌ها بسیار مهم است و صفت اصلی برای تشخیص راسته است. استیگما در داخل به لوله های تراشه‌ای اتصال داشته و تبادلات گازی بصورت مستقیم بین محیط و سلولهای بدن انجام میگیرد. بر اساس محل قرار گرفتن سوراخ های تنفسی کنه‌ها به راسته هایی که قبلا هم ذکر شده تقسیم بندی میشوند.

[Hamid Ghobadi 12840]

1. راسته Mesostigmata: در افراد این راسته استیگما در بخش شکمی در کناره Coxa در پای سوم قرار گرفته و از قسمت جلو به لوله تنفسی یا Peritrem متصل شده و به سمت جلوی بدن امتداد دارد. وظیفه Peritrem تسهیل ورود و خروج هوا است.

2. راسته Prostigmata: در افراد این راسته استیگما و پریترم در بخش جلویی بدن در حدفاصل بین کلیسرها و یا در قاعده کلیسر قرار میگیرد.

3. راسته Cryptostigmata: در افراد این راسته استیگما در حفره Coxa پای اول یا سوم و یا حدفاصل بین آنها قرار گرفته و از نظر ظاهری پنهان است.

4. راسته Astigmata: فاقد استیگما و پریترم است و تنفس از طربق پوست صورت میگیرد.

5. راسته Metastigmata: در افراد این راسته استیگما و پریترم بعد از Coxa پای چهارم یا بین سوم و چهارم و بر روی صفحه استیگمایی یا Stigmatal plat قرار گرفته است. این مناطق دارای روزنه های هوا هستند که وظیفه دریافت و ذخیره گازهای تنفسی را دارد.

6. راسته Notostigmata: دارای چهار جفت استیگما است که بصورت قرینه در حاشیه پشتی Hysterosoma به صورت روزنه های نیم دایره قرار میگیرد.

7. راسته Tetrastigmata: دارای دو جفت استیگما در بخش شکمی و بعد از Coxa پای دوم می باشد. یک جفت آن دارای پریترم و یک جفت آن فاقد پریترم است.

در Prostigmata پا در ناحیه شانه یا Showder قرار گرفته که حدفاصل بین Gnathosoma و Propodasoma میباشد.

[Hamid Ghobadi 12840]

اندام های حسی:

سطح بدن کنه‌ها بخصوص Idiosoma دارای موهای حسی کیتینی است که بعضی از آنها وظیفه لامسه‌ای دارند و به آنها tactile setae گفته میشود که ممکن است به اشکال مختلف موئی، برگی شکل و نیزه‌ای و ... دیده میشود. برخی از موها به دو گروه تقسیم میشوند. موهایی که در ساختار خود دارای ماده Actinopilin یا Actiocitin هستند و موهایی که فاقد این ماده اند. Actino کیتینی ید دوست است و از لحاظ نوری فعال است. بر این اساس کنه‌ها براساس وجود یا عدم وجود Actino در موهای سطح بدن به دو گروه کلی تقسیم شدند. گروه Actinotrichida و Anactinotrichida که در اولی موهای سطح بدن محتوی Actino است و شامل سه راسته Prostigmata ، Astigmata ، Cryptostigmata خانواده Oribatidae است. در دومی موهای سطح بدن فاقد Actino که شامل چهار راسته دیگر است.

وجود موهای حسی لامسه‌ای در سطح Idiosoma و همچنین ساختار آنها و وضعیت قرار گرفتن Actino از لحاظ تشخیص رده بندی بسیار حائز اهمیت است. یکی از موهای حسی در کنه‌ها موهایی تحت عنوان Trichobothridium یا Trichobothri که این موها در حجم داخلی کاملا از Actino پر شده است. این موها از دو قسمت شامل یک حفره حسی Bothridium و یک موی حسی Sensillum تشکیل شده که معمولا به تعداد یک یا دو جفت در ناحیه پروپودوزوما قرار گرفته اند. این موها به عنوان یک اندام تعادلی عمل میکنند و وظیفه درک باد و ارتعاشات را برعهده دارند. موهای گیرنده تحریکات شیمیایی معمولا برروی بندهای پنجه پا یا پدی‌پالپ قرار گرفته اند. از جمله موهای گیرنده شیمیایی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. خار حسی Eupathidium: موهای خار شکلی هستند. در بند انتهای پدی‌پالپ و پاها پراکنده است و دارای یک غلاف نازک از Actino که اطراف پروتوپلاسم سلولی را احاطه میکند.

2. موهای Famulus: این موها خیلی شبیه به موهای خار حسی بوده و دارای غلاف نازکی از Actino میباشند. اما تفاوت آنها با خار حسی در این است که این موها در انتها منشعب یا متورم اند و در پنجه پای اول دیده میشود.

3. موهای میله حسی Solenidium: موهایی هستند که در انتها گرد بوده و در طول خود حالت مخطط دارد. این موی حسی روی پدی‌پالپ و پنجه پا وجود دارد و از لحاظ تشخیص در جنس و گونه مهم است.

در کنه‌های Anactino موهای حسی ممکن است به صورتهای مختلف دیده شود. بعنوان مثال در کنه‌های Ixodida در سطح پشتی پنجه پای اول اندام حسی تحت عنوان اندام هالی یا Hallers organ وجود دارد که این اندام دارای دو کپسول حسی بوده که در داخل کپسولهای حسی، موهای حسی قرار میگیرد. موهای حسی موجود در حفره جلویی وظیفه درک رطوبت و موهای حفره عقبی وظیفه درک بویایی را برعهده دارند. از جمله اندامهای حسی دیگر میتوان به Urstigmata clapard organ اشاره کرد که در بخش شکمی لاروهای راسته های Prostigmata ، Astigmata ، Cryptostigmata در روی Coxa پای اول یا دوم و یا در حدفاصل بین آنها وجود دارد. وظیفه این اندام کاملا مشخص نشده اما Grandjean میگوید وظیفه آن درک رطوبت و تنفس میباشد.

[Hamid Ghobadi 12840]

غدد ترشحی در کنه‌ها معمولا تک سلولی است و دارای مجاری ترشحی است. بعنوان مثال غدد بزاقی در کنه‌های اریوفیده و سایر کنه‌ها در بخش جلویی ایدوزوما قرار دارد که از طریق دو مجرا به حفره دهان باز میشود و وظیفه هضم پیش دهانی را دارد. در کنه‌های دامی ترشحات غدد بزاقی منجر به تولید مواد سیمانی میشود که باعث اتصال کنه به بدن میزبان میگردد. همچنین غدد بزاقی این کنه‌ها حاوی مواد ضد انعقاد خون است که مانع از لخته شدن خون میگردد. غدد گوارشی در ناحیه معده قرار دارد که وظیفه هضم و تجزیه مواد را دارند. غدد ترشحی کنه های خونخوار پروتئاز و غدد ترشحی کنه های گیاهخوار ساکاراز و گلوکاز دارد. آنزیم های موجود در غدد ترشحی خانواده اریوفیده موجب هیپرپلازی و هیپرتروفی نیز میشود.

در کنه‌های خانواده Tetranykhidae غدد مولد ابریشم در قاعده پدی‌پالپ قرار گرفته است. ترشحات طول پدی‌پالپ را طی میکند. (Spinneret) در کنه‌های خانواده Acaridae در سطح پشتی بدن یک جفت غده تحت عنوان Opisthonotal gland وجود دارد که وظیفه آن ترشح Alarm phromon میباشد.

در کوکسای پای برخی از کنه ها مجرایی تحت عنوان Coxal gland وجود دارد.

[Hamid Ghobadi 12840]

خون در کنه‌ها یا همولنف دارای سلولهایی است که در کنه‌های دامی شناسایی شده و به شرح زیر میباشد:

1. Proleucocyte: به اندازه mμ 6 تا 5 و دارای هسته بسیار بزرگی است.

2. Oval hematocyte: به اندازه μm 20 تا 10 ، قلیا دوست (بازوفیل) و محتوی گلیکوژن میباشد.

3. Ameboid hematocyte: به اندازه μm 25 تا 12 که وظیفه دفاع از بدن را دارد.

وظایفی از قبیل: انتقال مواد غذایی و هورمون ها، مرطوب نگه داشتن بدن، انتقال انرژی، انتقال مواد زائد دفعی و متابولیکی و همچنین وظیفه دفاع در برابر میکروارگانیزم های مهاجم را دارد.

وظیفه انتقال و گردش خون را یکسری ماهیچه های شکمی و پشتی انجام میدهد که از یک طرف به پشت و از طرف دیگر به کوکسای پای اول متصل اند. در کنه های دامی یک قلب شش گوش به آئورت متصل است.

نکته: خون در کنه ها هیچ نقشی در انتقال گازهای تنفسی ندارد.

[Hamid Ghobadi 12840]

دستگاه گوارش در کنه‌ها کامل بوده و از لحاظ ساختار ممکن است در گروه‌ها و راسته های مختلف تفاوتهایی داشته باشد. بطور کلی دستگاه گوارش به ترتیب از ناحیه دهان یا Buccal cavity که در بخش گناتوزوما قرار دارد شروع شده، دهان مواد غذایی را به یک حلق یا Pharynx ماهیچه‌ای که بصورت یک پمپ مکشی عمل میکند هدایت کرده و سپس مواد غذایی وارد مری یا Oesophagus میشود. مری در کنه‌ها از مغز گذشته و سپس به معده یا Ventriculy متصل میشود. معده در کنه‌ها دارای انشعاباتی تحت عنوان لوله های کور Gastric caeca بوده که وظیفه آنها افزایش سطح هضم و جذب مواد غذایی است. در کنه‌هایی که از مواد جامد تغذیه میکنند مانند راسته Astigmata که در برخی نیز وجود ندارد. سلولهای جلویی معده پرده‌ای تحت عنوان پرده دور غذا یا Pritrophic membrane را ترشح میکند که وظیفه آن جلوگیری از تماس مستقیم مواد غذایی با جدار معده میباشد. بعد از معده روده کوچک Intesting و بعد روده عقبی وجود دارد که دو قسمت Rectum و Anus را شامل میشود. در محل اتصال معده به روده عقبی لوله های مالپیگی وجود دارند که وظیفه آنها جذب مواد زائد متابولیکی و دفع آن از طریق مخرج است. حجم معده در کنه‌های گیاهخوار بیشتر از کنه‌های خونخوار میباشد.

نکات: علت نامگذاری کنه های دونقطه ای به این نام، پر شدن کلروفیل تغذیه شده و ذخیره آن در لوله های کور میباشد که بصورت دو نقطه دیده میشود.

[Hamid Ghobadi 12840]

شامل گره عصبی بالای مری و گره عصبی زیر مری است. اندامهایی مانند پا، دستگاه گوارش، ماهیچه و دستگاه تولید مثلی از گره زیر مری اعصاب را دریافت میکنند و قطعات دهان و چشم ها اعصابی را از گره بالای مری دریافت میکنند. سلولهای عصبی موجود در دستگاه عصبی از نوع حرکتی است.

[Hamid Ghobadi 12840]

اگر مایلید تمام مطلب را در اختیار داشته باشید

لطفا

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

کلیک کنید!

 

فرقی نداره ...

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

یا

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

[masi eng 47044]

كنه گالي پسته

Eriophyes pistaciae

خانواده ي Eriophyidae

قسمت مورد تغذيه : جوانه هاي برگي انتهاي سرشاخه ها ، تغيير شكل برگها ، جادوي جادوگر(گالهاي جارويي)