تایپیک جامع دانستنیها و مقالات اعتیاد و سوء مصرف مواد

[samyar 3407]

یک مدل معنوی در ترک اعتیاد

 

بر طبق یک مدل، انسان دارای عوامل بنیادینی شامل ساختار بدنی، روانی و معنوی است.

 

 

این مبانی با ساختارهای محیطی درگیر و در تعارض قرار می گیرند. در این تعارض سه سطح قابل ترسیم است:

 

 

1) عوامل زیستی ــ روانی ــ معنوی بر فشار آورهای محیطی که می توانند شامل رویدادهای زندگی مثل مرگ عزیزان، از دست دادن فرد مورد علاقه و یا هر رویداد دیگری باشد، تفوق یافته و زندگی در حال پیشرفت قرار می گیرد.

 

 

2) عوامل زیستی ــ روانی ــ معنوی با عوامل فشارآور در یک سطح برابر از نظر میزان نیرو قرار می گیرند، و در نتیجه زندگی دچار ایستایی می شود. در این مرحله اگر چه مشکل حاد نیست، اما از پیشرفت در زندگی خبری نیست.

 

 

3) فشارآورها بر عوامل زیستی ــ روانی ــ معنوی برتری پیدا می کنند و در نتیجه زندگی فرد دستخوش تخریب و ویرانی می شود. اما این تخریب قابل رفع است.

 

 

بر طبق این مدل، انسان موجودی منفعل و بی اختیار نیست که قدرت غلبه بر مشکلات را نداشته باشد، بلکه موجودی است که توان رشد و برقراری سازگاری مجدد را دارد. این رشد و سازگاری مستلزم یکپارچگی و انسجام مجدد است. این انسجام به چهار صورت انجام می پذیرد:

 

 

• انسجام تاب آورانه

 

• انسجام توأم با تعادل

 

• انسجام توأم با فقدان

 

• انسجام معیوب

 

 

بر طبق این مدل فردی که مبتلا به اعتیاد است، فشارآورها بر او برتری جسته اند و در برقراری انسجام مجدد، انسجامی معیوب را شکل داده است.چنین فردی در صورتی توان انسجام توأم با تحمل و تاب آوری را دارد که در مؤلفه های زیر خود را تقویت نماید:

 

 

1) ساختار بدنی خود را از طریق:

 

• رژیم غذایی

 

• دارو درمانی

 

• فعالیت های بدنی مناسب

 

آماده نماید.

 

 

2) ساختار روان شناختی خود را از طریق روان درمانی و آموزش در زمینه های:

 

• مهارت های زندگی

 

• سبک زندگی

 

• افزایش قدرت تحمل در برابر مشکلات

 

تقویت نماید.

 

 

3) از نظر معنویت و عواملی مثل:

 

• شادکامی

 

• امید

 

• آسایش ذهنی

 

• خوش بینی

 

• ایمان

 

• اخلاق و خود کنترلی

 

• خرد

 

• خلاقیت

 

• قدردانی

 

• بخشندگی

 

• فروتنی

 

• رؤیاها

 

خود را آماده ی مواجهه با مشکلات نماید.

 

 

در صورتی که چنین شود، می توان انتظار داشت که در میان انحرافات زندگی کرد و با مشکلات مختلف دست و پنجه نرم کرد و آسیب ندید. به عبارتی از این طریق می توان توقع انسجام توأم با پیشرفت را داشت.

 

 

کمی به این عوامل فکر کنید و ببینید، در زندگی شما خدا و معنویت و نوع رابطه ی شما با این مفاهیم چگونه است. بدن خود را چقدر دوست دارید و متناسب با دوست داشتن آن، چگونه تلاش می کنید. و در نهایت چقدر تحمل فشار روانی را دارید و اگر مشکلی پیش آید چقدر خلاقیت برای حل مشکل دارید؟

چند نظریه درباره آغاز اعتیاد

 

1) دیدگاه وابستگی كه در ابتدا به وسیله ی یك گروه پژوهشی از جامعه‌شناسان بیان شد، شکل گیری اعتیاد را این گونه توضیح می دهد:‌ سوء مصرف مواد با تعارض اولیه وابستگی در زندگی مرتبط است. این تعارض و ابهام در نقش مادر موجب استرس، نیاز شدید برای تأثیرگذاری و تیرگی تصویر ذهنی از خود كه مایه اضطراب هستند، می‌شود و در نتیجه سوء مصرف مواد را گسترش می‌دهند.

1) دیدگاه وابستگی كه در ابتدا به وسیله ی یك گروه پژوهشی از جامعه‌شناسان بیان شد، شکل گیری اعتیاد را این گونه توضیح می دهد:‌ سوء مصرف مواد با تعارض اولیه وابستگی در زندگی مرتبط است. این تعارض و ابهام در نقش مادر موجب استرس، نیاز شدید برای تأثیرگذاری و تیرگی تصویر ذهنی از خود كه مایه اضطراب هستند، می‌شود و در نتیجه سوء مصرف مواد را گسترش می‌دهند.

 

2) فرضیه كاهش تنش، شامل مفاهیم تنش (حالتی از سائق بالا رونده، یك حالت آزاردهنده)، اضطراب و تقویت است. در اینجا سه مولفه، مهم تلقی شده است:

 

الف) نوع و مدت استرس كه احتمال داده می‌شود، پایه تنش است.

 

ب) احتساب مواد مصرف شده.

 

ج) تفاوتهای فردی در آسیب‌پذیری نسبت به مواد

 

 

3) مدل یادگیری اجتماعی، تركیبی از مدلهای سبب‌شناسی از جمله فرضیه ی كاهش تنش، مفهوم انتظار و ژنتیك است. این نظریه مصرف مواد را به عنوان یك الگوی رفتاری یاد گرفته شده ی اجتماعی كه به وسیله ی علائم اولیه (شرطی سازی كنش‌ور، كاهش تنش عوامل شناختی، الگو‌برداری و تعامل مكانیزهای ژنتیكی و رفتاری)، می‌داند.

 

 

4) مدل خانوادگی (رویكرد تعامل خانوادگی) بر روابط زوجین تاكید دارد. همانند بسیاری از رویكردهای معاصر، بر عواملی از قبیل، كمبودها در رفتار والدین مثل غیبت، تنش خانوادگی، عدم ‌پذیرش، فاصله‌های هیجانی، بیگانگی و عدم پاسخدهی والدین به نیازهای كودكان اشاره دارد.

 

 

5) مدل خانوادگی (رویكرد سیستمهای تحولی) مصرف مواد را بیماری خانواده می‌داند. مفاهیم «مرزبندی» و «تعادل حیاتی» را مطرح می‌كنند.

 

 

6) نظریه‌های اجتماعی ـ فرهنگی به عنوان نقطه ی تلاقی جامعه‌شناسان و مردم‌شناسان، بر سه عامل تاكید دارند:

 

الف) عوامل پویا یا درجه‌ای از تنش كه به وسیله ی فرهنگ ایجاد می‌شود.

 

ب) هنجارها درباره ی مصرف مواد

 

ج) درجه‌ای كه فرهنگ راهبردهای كنار آمدن با استرس را فراهم می‌آورد.

 

 

7) تجربه فقدان، ضمن تاكید بر حاشیه نشینی پدر، بر غیبت مادر در مصرف مواد مخدر اهمیت قائل شده است.

 

طرف داران این نظریه تجربه از دست دادن مثل مرگ یا جدایی را در مراحل زندگی كودك مؤثر دانسته و ضایعات ناشی از مرگ و فاصله‌های دردناك را در زندگی جهت مصرف مواد موثر می‌دانند.

 

 

8) دیدگاه روان کاوی می‌گوید: دلایل مصرف مواد، وجود ناكامیهای بیرونی و یا بازداریهای درونی است، به گونه‌ای كه فرد جرأت فعالیت مجدد سوپرایگو(وجدان اخلاقی) را بدون كمك مصنوعی ندارد. براساس این دیدگاه سوء مصرف مواد به واسطه ی تعارضات درون فردی که منجر به تثبیت یا واپس روی به مرحله ی وابستگی دهانی در رشد می شود، شکل می گیرد.

 

 

برخی پژوهش ها نشان داده اند كه مصرف مواد مخدر و اعتیاد به مواد مخدر در خانواده‌هایی كه تنها دارای یك والد بوده‌اند (بویژه پدرانی كه به تنهایی مسئولیت تربیت فرزندان را بر عهده داشته‌اند) به مراتب بیشتر بروز نموده است، در حالیكه در خانواده‌های صمیمی كه روابط رضایت‌بخشی داشته‌اند كمتر بروز می‌كند.

[samyar 3407]

درمان اعتیاد

درمان معتاد یك فرآیند است و از زمانی شروع می شود كه فرد مصرف كننده مواد مخدر به مراكز درمانی مراجعه می كند و فرد معتاد تحت یك برنامه درمانی خاص قرار می گیرد این برنامه ممكن است تا زمانی كه فرد به بالاترین سطح بهداشتی و احساس خوب بودن برسد ادامه یابد.

 

برای موفقیت دردرمان بایستی سازمان ها و ارگانهای مختلف مثل سازمانهای بهداشتی آموزشی حقوقی رفاه اجتماعی و آموزش شغلی نیز در گیر شوند و واضح است كه درمان معتادان بدون توجه به مسائل روانی فرهنگی اجتماعی و خانوادگی آنان نمی تواند موفق باشد .

 

 

درمان معتاد یك فرآیند است و از زمانی شروع می شود كه فرد مصرف كننده مواد مخدر به مراكز درمانی مراجعه می كند و فرد معتاد تحت یك برنامه درمانی خاص قرار می گیرد این برنامه ممكن است تا زمانی كه فرد به بالاترین سطح بهداشتی و احساس خوب بودن برسد ادامه یابد.

 

برای موفقیت دردرمان بایستی سازمان ها و ارگانهای مختلف مثل سازمانهای بهداشتی آموزشی حقوقی رفاه اجتماعی و آموزش شغلی نیز در گیر شوند و واضح است كه درمان معتادان بدون توجه به مسائل روانی فرهنگی اجتماعی و خانوادگی آنان نمی تواند موفق باشد .

 

نكته مهم در درمان این است كه به فرد معتاد به عنوان یك اسان و یك عضو جامعه كه درحال حاضر نیازمند كمك است نگریسته شود نه مثل یك فرد خاطی مجرم و گناه كار كه مستوجب كیفرو یا دلسوزی است .

 

از نكات مهم دیگر كه لازم است در درمان اعتیاد به آن توجه كرد اینست كه از یك طرف معتاد نسبت به درمان یك نگرش دو گانه ای دارد به ا ین صورت كه علی رغم میل دائمی برای ترك و تصمیم های مكرر جهت ترك از مراجعه به مراكز درمانی به علت اینكه مصرف مواد مخدر خلاف عرف و ارزش های جامعه است اكراه دارد و از طرف دیگر معتاد ممكن است با اصرار والدین همسر خواهر یا برادر دوستان معلمان و یا روسای محل كار برای ترك مراجعه كرده باشد .

 

در این حالت باید دقت شود كه احتمال عدم همكاری بیمار یا بروز حالت های دفاعی وخصمانه وجود دار بنابرراین می بینیم كه اولین برخورد و نحوه ارتباط با فرد معتاد و جلب اعتماد او نقشی مهم در روند درمان ایفا می كند بعد از پیدایش این ارتباط واعتماد لازم است كه برای درمان وی نیز تشویق صورت گیرد .

 

اما چرا باید یك معتاد رابرای درمان تشویق كرد؟

 

 

1-چون مصرف مواد مخدر ایجاد وابستگی جسمی و روانی می كند و علی رغم میل دائمی برای ترك تصمیم به ترك مشكل است .

 

 

2-اعتیاد باعث از دست دادن حمایتهای خانوادگی و اجتماعی شده و فردتنها میشود بنابر این معتاد نیازمند كمك است

 

 

3-معاشرت با دوستان و افراد معتاد فرد را به ادامه مصرف مواد تشویق می كند

 

 

4-معتاد معمولا از احتمال بهبودی ناامید و نسبت به درمان بد بین است

 

 

5-برخی از معتادان از خطرها و عواقب مصرف مواد اطلاعی ندارند و یا مشكلاتی ناشی از آن را انكار می كنند

 

بنابراین لازم است به خاطر داشته باشیم كه یكی از وظایف مهم افراد جامعه تشویق معتادان به درمان است

 

 

چگونه می توان معتادان را به درمان تشویق كرد؟

 

1-با تشریح خطرات وعواقب مصرف مواد

 

 

2-به معتاد اطمینان دهیم كه با مراجعه به مراكز درمانی به او كمك می شود تا با كمترین درد و ناراحتی اعتیاد را كنار بگذارد

 

 

3-به بیمار اطمینان دهیم در صورت تصمیم قطعی موفق به ترك خواهد شد ومثالهایی از افرادی كه موفق به ترك شده اند برای او بیاورند

 

در مواردی كه فرد مبتلا تلاش كرده مصرف مواد را ترك كند ولی موفق نشده است و احساس ناامیدی می كند به او تذكر دهید كه بسیاری از افراد قبل از موفقیت كامل در درمان بارها و بارها كوشش كرده و نهایتا موفق گردیده اند

 

 

4-به معتاد اطمینان دهیم در صورت ترك اعتیاد دوستان جدیدی پیدا خواهد كرد و خانواده و اطرافیان او را در جمع خود خواهند پذیرفت

 

 

هدف از درمان اعتیاد چیست ؟

 

 

1- رسیدن به شیوه زندگی بدون مواد

 

 

2- كمك به افزایش عملكرد فرددر جنبه های مختلف زندگی

 

 

3- جلوگیری از پیدایش مجدداعتیاد

 

 

برای رسیدن به این اهداف نیاز به یك برنامه درمان خاص داریم بطور كلی درمان معتاد شامل دو مرحله است :

 

 

- مرحله اول دوره سم زادائی

 

- مرحله دوم دوره توانبخشی

 

 

مرحله اول:

 

این مرحله بسته به نوع و مقدار ماده مصرفی وطول مدت اعتیاد بطور متوسط 10 تا 15 روز طول می كشد و با وجودیكه علائم خماری دراین مرحله برای فرد معتاد سخت وبرای دیگر افرادی كه از معتاد مراقبت می كنند ممكن است ناراحت كنند باشد ولی خوشبختانه خطری از نظر مرگ و میرندارد .

 

 

مرحله دوم:

 

این مرحله مهمترین و حساس ترین زمان برای رسیدن به اهداف درمانی است كه اگر در مراقبت از معتاد سهل انگاری صورت گیرد درمان بی نتیجه خواهد بود دراین مرحله بیشتر به علل و عواملی كه باعث گرایش فرد به اعتیاد می شود توجه شده و عمدتا از درمان های غیر داروئی مثل روان درمانی فردی ،گروهی، خانواده درمانی، مشاوره، كاردرمانی و درمانهای مذهبی و روحانی وحتی ورزش درمانی بمنظور استمراردرمان و جلوگیری از باگشت مجدد به اعتیاد بهره گرفته می شود

 

 

روان درمانی فردی

 

در روان فردی معتادین به مواد مخدر مسائل بسیار مهم و سودمندی در نظر گرفته می شود كه از جمله آنها ایجاد رابطه مثبت با بیمار معتاد از طریق پذیرش بی قید و شرط او بعنوان یك انسان دردمند و نیازمند آشنا نمودن بیمار با ویژگیهای شخصیتش از طریق روش های روانكاوانه به منظور ایجاد تغییر یا تعدیل لازم در آن ویژگی ها تقویت صفات مثبت شخصیتی و تصحیح افكار و اعتقادات افراطی از طریق بحث های شناختی آموزش مهارت های اجتماعی به منظور توانا ساختن بیمار در برخورد مناسب با موقعیت های اجتماعی آموزش مهارتهای مقابله با استرس وروش های مناسب حل مسئله در بحران های زندگی و ستفاده بهینه از استعدادها خود می توان اشاره نمود

 

در این نوع از روان درمانی ملاك بهبودی عبارت است از تغییر در باورها و نگرش ها بالا بردن اعتماد به نفس احساس خودكفائی لذت اززندگی و ارتباط سالم با دیگران كه همه این تغییرات از اهمیت بسزائی برخوردار است .

[samyar 3407]

حقایق شگفت‌انگیزی درباره اعتیاد

 

هر روز عدّه زیادی از مردم، به اراده خود، اعتیادشان را ترک می‌کنند. البته این تصمیم‌گیری یک شبه اتفاق نمی‌افتد. موفقیت در ترک اعتیاد هنگامی صورت می‌گیرد که فرد تشخیص دهد که اعتیاد با یک چیز دارای ارزش برای او تداخل دارد و نیز به خود اعتماد پیدا کند که می‌تواند تغییر کند.

 

تغییر کردن، کاملاً طبیعی است. بدون شک، رفتار خود شما نیز در بسیاری از جنبه‌های زندگی با رفتار دوران نوجوانی‌تان متفاوت است. به همین ترتیب، از این به بعد نیز شما در طول زمان خواهید توانست بر مشکلات رفتاری خود غلبه کنید و برخی رفتارهای خاص خود رابهبود ببخشید. ما با وجودی که به تغییر یافتن اعتقاد داریم امّا بنا به دلایلی، اعتیاد را از این امر مستثنی می‌کنیم.

 

 

 

ما معمولاً به اعتیاد به صورت پدیده‌ای که فرد را در بند یک الگوی رفتاری غیرقابل اجتناب قرار می‌دهد می‌نگریم. علم اعصاب نیز اعتیاد را به عنوان یک بیماری مغزی تقریباً ماندگار و همیشگی در نظر می‌گیرد. صرفنظر از این که چند سال پیش دوست شما آخرین جرعه مشروبش را نوشیده باشد، هنوز به عنوان یک فرد الکلی در نظر گرفته می‌شود. واژه معتاد بیانگر هویتی است که هیچگونه تغییری را نمی‌پذیرد. گویی فرض بر این است که فرد معتاد نمی‌تواند تغییر کند یا تغییر نخواهد کرد.

 

امّا این تفکر اشتباه درباره اعتیاد با واقعیت تطبیق ندارد. تعداد کسانی که بر اعتیادشان غلبه می‌کنند بیش از کسانی است که بر اعتیادشان باقی می‌مانند. و اکثر آن‌ها نیز این کار را بدون برنامه درمانی خاصی انجام می‌دهند. ترک اعتیاد ممکن است به چندبار سعی نیاز داشته باشد و فرد ممکن است نتواند اعتیاد خود به سیگار، مشروب یا مواد مخدر را یکجا ترک کند امّا به تدریج و نهایتاً خواهد توانست خود را از وابستگی به آن‌ها برهاند.

 

رها کردن این عادت‌ها مستلزم تغییر شگرفی است امّا این تغییر لزومی ندارد که به نحو عجیب و غریبی صورت پذیرد. در زمینه ترک اعتیاد، درمان موفقیت‌آمیز، مسئولیت تغییر را بر عهده خود فرد می‌گذارد و می‌پذیرد که رویدادهای مثبت در قلمروهای دیگر می‌تواند آغاز بخش این تغییر باشد.

 

تجربه بازگشت سربازان آمریکایی از جنگ ویتنام را در نظر بگیرید. اعتیاد و مصرف هروئین در بین آنان به طور گسترده‌ای رواج داشت. امّا در 90 درصد موارد، سربازان پس از رهایی از فشارهای مناطق جنگی، اعتیاد خود را کنار گذاشتند. این امر ثابت می کند که اعتیاد به مواد مخدر، فقط به این مربوط است که ما در کجای زندگی خود قرار داریم.

 

البته غلبه بر اعتیاد برای این افراد به سادگی بازگشت با هواپیما از آسیا به آمریکا نبوده است. اغلب سربازان به هنگام بازگشت، زندگی کاملاً متفاوتی را تجربه کردند. آن‌ها اضطراب، ترس و دلتنگی صحنه جنگ را پشت سر گذاشته و به محیط خانه‌شان بازگشتند. روابط جدیدی شکل دادند و به یادگیری مهارت‌های کاری پرداختند.

 

شاید باور نکنید امّا سیگار در صدر فهرست ترک اعتیاد از نظر دشواری قرار دارد. امّا اکثر سیگاری‌های قبلی بدون هیچ کمکی (نوار یا آدامس نیکوتین، طب‌سوزنی، هیپنوتیزم و ... ) موفق به ترک سیگار شده‌اند. اگر حرف مرا باور نمی‌کنید در گردهمایی اجتماعی بعدی خود، بپرسید چند نفر به اراده شخصی سیگار را ترک کرده‌اند. در واقع، تعداد معتادان به هروئین، کوکائین یا الکل که بدون درمان خاصی و صرفاً به اراده خود اعتیادشان راترک کرده‌اند حتی از کسانی که به همت خود سیگارشان را ترک کرده‌اند نیز بیشتر است.

 

آمار اعتیاد در جوامع مختلف متفاوت است. مثلاً در آمریکا سنین بین 18 تا 25 سال اوج دوران اعتیاد به مواد مخدر و الکل است. آمارهای سال 2002 نشان می‌دهد که 22 درصد آمریکائی‌های بین 18 تا 25 سال وابستگی به مواد داشته‌اند در حالی که تنها 3 درصد افراد بین 55 تا 59 سال معتاد بوده‌اند.

 

این داده‌ها نشان می‌دهد که اغلب مردم به اعتیاد خود غلبه کرده‌اند و اغلب آن‌ها نیز بدون دوره درمانی خاصی به این مهم نائل آمده‌اند.

 

البته منظور این نیست که درمان نمی‌تواند مفید باشد. امّا موفق‌ترین درمان‌ها، رویکردهای غیرحضوری است که فرد را به تغییر خود انگیخته وامی‌دارد. روان‌شناسان در دانشگاه نیومکزیکو به سرپرستی ویلیام میلر، بیمارانی که تحت درمان ترک اعتیاد به الکل قرار گرفته بودند را تحت مطالعه قرار دادند.

 

یافته‌های آن‌ها نشان داد که توصیه‌های خشک پزشکی تأثیر چندانی نداشته‌اند. پزشک نتیجه آزمایش ریه را می‌بیند و به بیمار می‌گوید که باید خوردن الکل را کنار بگذاری. بسیاری از بیماران در این حالت دوباره به نوشیدن الکل روی آورده‌اند.

 

به جای این رویکرد، پزشک باید مقدار الکل مصرفی توسط بیمار را بررسی کند و یک لیست کنترلی برای ارزیابی شدّت مشکل تهیه کند. سپس باید با توافق بیمار، هدفی را برای او در نظر گیرد(معمولاً کاهش مصرف به جای ترک کامل) همسر یا افراد خانواده نیز باید در این برنامه‌ریزی درگیر شوند. سپس باید وقت ملاقات‌های بعدی تعیین گردد تا میزان پیشرفت کنترل شود. در ابتدا این ملاقات‌ها می‌تواند هر چند هفته یکبار صورت گیرد تا چنانچه سوال یا مشکلی برای بیمار وجود داشت مطرح و چاره‌جویی گردد.

 

رویکرد مؤثر بعدی، مصاحبه انگیزشی نام دارد. این روش، تصمیم‌گیری در مورد ترک اعتیاد یا کاهش مصرف و یافتن بهترین روش انجام این کار را بر دوش خود فرد می‌گذارد. در این روش، درمانگر سوال‌های هدفمندی می‌پرسد که فرد را به واکنش فوری نسبت به اعتیادش به مصرف الکل برحسب ارزش‌ها و هدف‌های خود وا می‌دارد. هنگامی که بیمار مقاومت کند، درمانگر با او به بحث نمی‌پردازد بلکه در عوض سعی می‌کند علّت تردید او در مورد تغییر را بیابد و به او اجازه دهد که خودش به نتیجه‌گیری مطلوب برسد: «شما گفتید که دوست دارید روی رفتارتان کنترل داشته باشید و از طرف دیگر حس می کنید وقتی الکل مصرف می‌کنید غالباً تمرکزتان را تا حدّی از دست می‌دهید و رفتارهای غیرارادی بیشتری انجام می‌دهید. می‌توانید این موضوع را برای من روشن‌تر کنید؟»

 

گروه پژوهشی میلر در لیست درمان‌های موثر برای الکلیسم، به چند نکته جالب برخورد. دستورالعمل‌های خودیاری از موفقیت بالایی برخوردار بودند. رویکرد «تقویت اجتماعی» که به ظرفیت فرد برای مواجهه با زندگی، خصوصاً روابط زناشوئی، روابط کاری، برنامه‌ریزی اوقات فراغت و تشکیل گروه‌های اجتماعی می‌پردازد نیز موفقیت زیادی داشتند. تمرکز اصلی رویکردهای موفق در درمان الکلیسم بر ایجاد مهارت‌های زندگی، مانند مقاومت در برابر مصرف مواد الکلی، فرونشاندن استرس (در محیط کار و روابط فردی) و توسعه مهارت‌های ارتباطی است. این یافته‌ها با آنچه ما درباره تغییر در سایر زمینه‌های زندگی می‌دانیم مطابقت دارد: مردم هنگامی تغییر می‌کنند که واقعاً خواهان آن باشند و خود را به قدر کافی برای رودررویی با این چالش قوی حس کنند، نه هنگامی که تحقیر شوند یا مجبور گردند. رویکردی که به فرد اختیار می‌دهد و به تقویت مثبت او می‌پردازد بر رویکردی که به اراده و نفوذ خود فرد کمتر اهمیت می‌دهد ترجیح دارد.

 

[samyar 3407]

سیگار خوب،سیگار خاموش است

بدون تردید سیگار كشیدن با انگیزه های متفاوتی شروع می شود. هر فرد برای توجیه سیگار كشیدن، دلیلی می آورد و شاید شرط بندی های شوخی دوره نوجوانی هم در این امر دخالت داشته است. برای سیگار كشیدن، همیشه دلایل غیر موجه و غیرمنطقی متنوعی وجود دارد، اما آیا اگر یك فرد سیگاری بداند برای سیگار نكشیدن، جایزه ای دریافت خواهد كرد، آیا باز هم به سیگار كشیدن ادامه می دهد؟

دكتر غلامرضا حیدری،مسئول كمیته كشوری كنترل دخانیات در گفت وگویی روند شكل گیری برنامه و مسابقه ترك و پیروزی بر سیگار را بیان می كند.

* انگیزه برگزاری برنامه مسابقه ترك سیگار چگونه به وجود آمد؟

- در سال ،۱۹۹۴ مركز بهداشت ملی فنلاند، با همكاری یك پزشك به نام دكتر پكاپوسكا كه سال ها در سازمان بهداشت جهانی (W.H.O) فعالیت می كرده و سمت ها و برنامه هایی در زمینه كنترل دخانیات داشته به این موضوع فكر می كند كه برای اینكه افراد سیگاری به فكر ترك سیگار بیفتند، به انگیزه بزرگ و مهمی نیاز دارند، یكی از انگیزه های بزرگی كه برای اكثر سیگاری ها وجود دارد انگیزه مالی است سیگاری ها با این برنامه می توانند برنامه ریزی كنند با هماهنگی كه با سازمان بهداشت جهانی انجام شد، هسته اصلی برنامه ریخته شد و روز سوم ماه مه به عنوان شروع كار در نظر گرفته شد. افراد مورد بحث باید چهار هفته در ترك بمانند. سیگاری هایی می توانند در این برنامه شركت كنند، كه ۱۸ سال و بالاتر داشته باشد و حداقل یك سال از مصرف سیگارشان گذشته باشد و این مورد را باید یك نفر دیگر تأیید كند. در واقع، ملاك كار، حسن اعتماد به فرد است ولی برای اینكه مستند شدن برنامه بیشتر شود، توصیه می شود كه یك نفر این مورد را تأیید كند كه فرد یك سال سیگار كشیده باشد و در آن روز خاص شروع به ترك سیگار كند. این موارد ثبت می شود، فرم های خاص پر می شود و به مراكز اصلی مسابقه در فنلاند ارسال می شود و اجرای برنامه به این شكل است كه تعدادی از افراد به عنوان برنده انتخاب می شوند برنده ها معمولاً یك سری جوایز ملی دارند كه با حمایت سازمانها، ارگانها و... و هر كسی كه بتواند شرایط را به وجود بیاورد، جوایز ملی را دریافت می كنند. بسته به تعداد نفراتی كه در مسابقه شركت كرده اند از هر كشور، سهمیه ای پیدا می كنند كه به منطقه های شش گانه سازمان بهداشت جهانی معرفی بشوند. سازمان بهداشت جهانی در دنیا دارای شش منطقه است. اروپا، آمریكا، آفریقا، مدیترانه شرقی، آسیای جنوبی، شرق آسیا. كشور ما در منطقه مدیترانه شرقی واقع شده است. این مناطق هر كدام با توجه به تعداد كشورهای شركت كننده و تعداد افراد حاضر، سهمیه ای می گیرند. هر منطقه باید یك برنده ویژه داشته باشد. از این شش منطقه، شش نفر معرفی می شوند و هر كدام ۲۵۰۰ دلار جایزه می گیرند، جالب است بدانید در سال ،۲۰۰۲ برنده منطقه ای مدیترانه شرقی از ایران بود و این فرد، تمام مبلغ فوق را در راه مبارزه با دخانیات صرف كرده. انجمن هم تأسیس كرد و در این رابطه فعالیت می كند. غیر از این شش نفر، برنده منطقه ای در جهان، یك جایزه بزرگ ۱۰۰۰۰ دلاری هم در دنیا به یك نفر داده می شود كه دوره قبل به یك نفر لهستانی داده شد.

* این برنامه و مسابقه جهانی هر دو سال یك بار برگزار می شود؟

- بله، به جهت اینكه تدارك چنین برنامه ای و تهیه مبلغ مورد نظر، طولانی و وقت گیر است. با توجه به برنامه ریزی محدودی كه وجود دارد و نیاز به این است كه افرادی كه سیگار را ترك كرده اند به مدت یك سال، پیگیری بشوند، به نظر می رسد كه این ریتم دو ساله، همچنان حفظ شود و ادامه یابد. در سال ،۱۹۹۴ اولین باری بود كه این مسابقه اجرا شد و فقط ۱۳ كشور در آن شركت كردند. هر سال بر تعداد شركت كننده ها افزوده شده است. معمولاً بیشترین تعداد كشورهای شركت كننده از اروپاست و بیشترین تعداد افراد شركت كننده هم از اروپاست. در دوره قبل، سال ،۲۰۰۴ ۷۱ كشور جهان شركت كردند. پیش بینی می شود كه تعداد كشورهای شركت كننده به ۱۰۰ كشور برسد. ایران هم از سال ۱۹۹۸ در این مسابقه شركت كرده است. در واقع دو نفر به عنوان مسئول یا رابط این مسابقه از كشور ما هستند كه یك نفر از مركز تحقیقات ریه است و یك نفر هم از مركز تحقیقات قلب و عروق اصفهان كه كارهای اجرایی را هماهنگ می كنند. قرار است یك فراخوان در رسانه ها و مطبوعات اعلام بشود كه امیدواریم بتوانیم در هفته آینده هماهنگی های لازم را به وجود بیاوریم و اوایل اردیبهشت، فرم های ثبت نام افراد را از طریق جراید در اختیار عموم بگذاریم. در سال های قبل كه این مسابقه اجرا شده از طریق دانشگاهها با تعداد محدودی شركت كننده، از طریق فرم هایی كه داده می شد، افراد شركت می كردند. اما امسال تصمیم بر این شد كه به عنوان یك مسابقه ملی یك فراخوان عمومی داشته باشیم و به نظر می آید كه بتواند بیش از ۵۰۰ هزار نفر داوطلب و علاقه مند داشته باشد.

*تبلیغات راجع به منع مصرف سیگار اخیراً بیشتر شده است. چرا قبلاً تبلیغات ضعیف بوده؟

-قبلاً هم بوده. ممنوعیت استعمال دخانیات در اماكن عمومی، مصوبه ای است كه از سال ،۷۶ اجرا شده تأیید و تصویب هم شده است. اما هرازگاهی به فراموشی سپرده می شود. اشكالی كه در این مصوبه وجود دارد این است كه ضمانت اجرایی ندارد یا بهتر است بگوییم جرایم خاص به لحاظ اجرا نشدن این مصوبه دیده نشده است. یعنی این مصوبه وجود دارد، اعلام كرده است كه در اماكن عمومی سیگار نكشید ولی ننوشته كه اگر كسی سیگار كشید چه جریمه ای برایش در نظر گرفته شده است. همین موضوع باعث می شود كه این مصوبه كم رنگ باشد یا كم اثر بشود. برای مثال اگر الان من یك سیگار روشن كنم تنها كاری كه شما می كنید این است كه می گویید سیگار نكش. تازه این كار را هم افراد، خیلی كم انجام می دهند. اما اگر یك پلیس باشد و یك برگه جریمه به من بدهد، می دانم كه دیگر نباید سیگار روشن كنم. هرازچندگاهی، بسته به موضوعات روز مثل هفته دخانیات این موضوع دوباره مطرح می شود مثلا در هفته سلامت به این موضوع اشاره می شود. بنابراین، این موضوع همیشه وجود داشته اما كمابیش.

*در كشورهای دیگر برای سیگار نكشیدن در مجامع عمومی جریمه و مجازاتی در نظر گرفته شده است؟ آیا قوانین ما ضمانت اجرایی دارند؟

-یقیناً. با چند مثال این قضیه را روشن می كنم. برای یك دوره كه در زمینه ترك سیگار در لندن می گذراندم یك روز سوار اتوبوس دو طبقه در لندن شدم. دیدم نوشته No.Smoking بعد هم زیر آن یك عدد نوشته شده. ابتدا نتوانستم درست ببینم. بعد دیدم نوشته:۱۰۰۰۰ پوند جریمه سیگار كشیدن در اتوبوس. اول فكر كردم ۱۰پوند یا ۱۰۰ پوند است یا حداكثر ۱۰۰۰ پوند. جریمه سیگار كشیدن در اتوبوس های لندن ۱۰۰۰۰ پوند است و راننده این جریمه را می نویسد. جریمه سیگار كشیدن در متروهای فرانسه ۵۰۰ یورو است. در آمریكا، جریمه سیگار كشیدن در منزل شخصی فرد، اگر آلارم دود آپارتمان زنگ بزند در ابتدا ۷۰۰ دلار است، بار دوم این جریمه ۱۰برابر می شود و بار سوم شخص باید آپارتمان را تخلیه كند. ضمانت اجرایی با این قدرت پیش بینی شده است. ما ضمانت اجرایی را در كشور با یك پدیده اجتماعی مشاهده كردیم كه نتیجه موفقی داشت. كمربند ایمنی كه قبلاً به آن پای بند نبودیم، بعد مجبور شدیم و بعد هم پذیرفتیم. در مورد سیگار كه به فرد و به دیگران هم آسیب می رساند بایستی همت ملی اینگونه به وجود بیاید یعنی یك نیروی قوی بیاید و به راننده اتوبوس بگوید سیگار نكشد، در سالن های انتظار فرودگاه هم همینطور، در ادارات و محل كار هم همینطور. برای اینكه به جایی برسیم كه در هیچ مكان، سیگار كشیده نشود اول باید در اتوبان ها، كمربندها را ببندیم، توی كوچه ها نبندیم. مثل همان است در بیمارستان پشت میز كارتان سیگار نكشید، در بیمارستان توی حیاط، سیگار بكشید این می شود مرحله قدم به قدم برای رسیدن به هدف كلی كه لازم است و باید انجام بشود.

در ایران، قانون جامع ملی كنترل دخانیات برگرفته از معاهده جهانی كنترل دخانیات است و توسط مجلس حدود یك تا دو ماه آینده به شور نهایی گذاشته می شود زیرا در شور اول كلیات آن تصویب شده و نقایصی كه در قوانین مرتبط با دخانیات برطرف شده، جرایم خاصی كه از ۵۰هزارتومان تا ۵میلیون تومان جریمه در نظر گرفته شده برای هر نوع از مواردی كه قانونگذاری شده و به نظر می رسد كه شرایط را بهتر و راحت تر می كند.

*چرا معاهده جهانی كنترل دخانیات در ایران انعكاس ضعیفی داشت؟

- شاید یكی از دلایلش را بتوان تنبلی خود ما عنوان كرد، علاوه بر اینكه ایران در چند ماه نزدیك به این معاهده، تلاش زیادی در این زمینه داشت. برای الحاق به این معاهده كه در روزهای آخر و رو به پایان بودن زمان، ایران به این معاهده پیوست. ایران حضور بسیار موفقی در جلسات اجرایی داشت. به پیشنهاد W.H.O ظرف مدت چهار سال متن آن نوشته شد. شش جلسه اصلی و ۲۴ جلسه فرعی در طول چهار سال توسط نمایندگان كشورها برگزار شد و متن این معاهده توسط كارشناسان حرفه ای معاهده نویس بهداشتی و مرتبط با دخانیات نوشته شد. این اولین معاهده بهداشتی دنیا محسوب می شود. معاهدات قبلی در زمینه تجارت بود یا سیاست یا اسلحه و یا حتی جنگ.

این اولین معاهده جهانی در زمینه بهداشت است. در مورد بهداشت همیشه قوانین و مصوبه های مختصری داشتیم كه سازمان بهداشت جهانی آن را ارائه می كرد.

اولین بار است كه سازمان بهداشت جهانی یك معاهده را برای تمامی كشورهای عضو پیش بینی می كند. چون اعتقاد جهانی بر این است كه دخانیات را نمی توان در یك كشور خاص و با یك قانون كنترل كرد. احتیاج به یك بستر هماهنگ جهانی دارد. پس این معاهده آماده شد. ایران هماهنگ كننده و سخنگوی كشورهای منطقه مدیترانه شرقی بوده است. آن هم به علت فعالیت های خوبی كه نسبت به دیگر كشورها در ایران انجام شده است. بعد از نهایی شدن معاهده در سال ،۲۰۰۳ توسط وزرای بهداشت تمامی كشورها تأیید شد و در یك فرصت ۱۵ماهه، كشورها این معاهده را امضا كردند. قوانین بین المللی می گوید وقتی معاهده ای تأیید می شود، بایستی حداقل ۴۰ كشور آن را امضا كنند و هرچه تعداد امضاكنندگان بیشتر باشد آن معاهده جهان شمول می شود. روز اول كه این معاهده در دفتر سازمان ملل در نیویورك امضا شد، نماینده ایران آن را امضا كرد. ۱۵ژوئن ۲۰۰۳ و ایران جزو ۱۵كشور اول است كه روز اول این معاهده را امضا كردند. بعد از آن طی یك فرصت یك ساله كشورهای امضا كننده، آن را توسط مجلس كشورشان تأیید می كنند. این معاهده یك ابزار كامل برای اجرای برنامه های كنترل دخانیات در هر كشور است.

از روی این معاهده یك مینیاتور كوچك تهیه شده به نام قانون جامع كنترل دخانیات و به نظر می رسد كه در مجلس ظرف ۳ ماه آینده رایزنی و بحث نهایی بشود.

*برای پایین آمدن سن افرادی كه سیگار می كشند چه توجیهی دارید؟ آیا برای این مشكل تدبیری اندیشیده شده است؟

-دو مطالعه بزرگ در كشور انجام شده یكی در سال ۶۹ كه نشان می دهد ۷/۱۰ درصد افراد ۱۵ تا ۲۴سال سیگار می كشیدند. این مطالعه در سال ۷۸ تكرار شد و نشانگر آن است كه ۱/۱۷ درصد افراد ۱۵ تا۲۴ سال سیگار می كشند. یعنی تقریباً دوبرابر شده و این در صورتی است كه در كل جامعه مصرف سیگار پایین آمده یعنی از ۱۴درصد به ۱۲درصد رسیده است. این یك هشدار است یعنی ما در كل جامعه با قوانین، كلینیك، تلویزیون و... برنامه ها را به گونه ای اجرا كرده ایم كه بزرگسالان كمتر سیگار كشیده اند ولی به رده سنی خیلی مهم توجه نكرده ایم و آن نوجوانان و جوانان جامعه هستند كه آمارها نشان می دهد آنها در این فاصله به میزان دو برابر مصرف سیگار داشته اند. برای مثال زمان پدران ما، سن سیگار كشیدن ۴۰سالگی بود، برادران بزرگ ما حدود ۲۰سالگی سیگار می كشیدند، الآن بچه ها حدود ۱۳سالگی سیگار می كشند. این یك علت ویژه دارد و آن هم دقت نكردن به سنین خطر برای شروع سیگار است. برای اینكه این دقت را در آموزش و پرورش لحاظ نكرده ایم حالا نباید توقع داشته باشیم كه سن مصرف سیگار پایین نیاید. در برنامه های اجرایی كنترل دخانیات در ادارات و... سن پرخطر فراموش شده است. باید برنامه های پیشگیری از شروع مصرف را در این سنین انجام بدهیم. سال گذشته ستادی در آموزش و پرورش به وجود آمد به نام پیشگیری از شروع مصرف دخانیات كه وزیر و معاونانش عضو این ستاد هستند، دبیر كل جمعیت مبارزه با دخانیات و اجرای برنامه های آموزش و پیشگیری در كل مدارس از همین طریق، شاید ده سال دیگر شروع بشود ولی مدون شده و قدم هایی برداشته ایم. اما كافی نیست زیرا باید الگو و كلیشه مصرف این قوانین را از كشورهای دیگر بگیریم. جاهای خطر، جاهای حساس را بگیریم. تجربه را در كشور اجرا كنیم تا بتوانیم به نتیجه ا ی كه می خواهیم برسیم.

*كلام آخر، حرفی هست كه جا مانده باشد...

- سیگار خوب، سیگار خاموش است، اگر سیگار روشن بشود با هر نوع، هر مارك و هر طعم مواد سمی و سرطان زا را خواهد داشت.

مهمترین چیزی كه افراد سیگاری باید بدانند این است كه سیگار كشیدن یك رفتار موقتی است رفتاری كه در سنینی به وجود می آید و در سنینی هم باید كنار گذشته شود. این فاصله هرچه كمتر باشد ضرر و زیانش برای فرد، خانواده و جامعه كمتر است. بنابراین هرچه زودتر به ترك كردن و آماده شدن برای ترك فكر كنند این امتیاز ویژه را برای خود قائل می شوند كه سلامتی خود را كامل كنند. بهترین پیام برای افراد سیگاری این است كه در یك فاصله زمانی كوتاه سیگارشان را كنار بگذارند. حتی با روش های شخصی هر فرد سیگاری احتیاج به دكتر، دارو، انجمن و كلینیك ندارد.

کشف ژن سیگار و اثر لایت ها بر ترک سیگار

گروهی از دانشمندان ژاپنی ژنی را یافته‌اند که ارتباط نزدیکی با اعتیاد به نیکوتین دارد و کشف آن می‌تواند به ابداع راه‌هایی مؤثرتر برای ترک سیگار بینجامد.

به گزارش خبرگزاری رویترز گروهی از دانشمندان ژاپنی در دانشگاه اوزاکا در میان سیگاری‌های شدید - افرادی که به محض بلند شدن از خواب سیگاری روشن می‌کنند- ژنی را یافته‌اند که مسئول تولید آنزیمی است که در تجزیه نیکوتین فعال‌تر از آنزیم‌های مشابه است.

 

این دانشمندان در بر رسی ژن CYP2A6 در میان 30 سیگاری و آنهایی که در گذشته سیگار می کشیدند متوجه شدند که 70 درصد افرادی که نوع فعال این ژن را دارند به شدت به نیکوتین معتادند.

 

این بررسی نشان داد که درصد سیگاری‌های شدید در میان افرادی که شکل کمتر فعال CYP2A6 را داشتند کمتر از 40 درصد است.

 

اگر پزشکان بتوانند این ژن را در بیمارانی که می‌خواهند سیگار را ترک کنند بیابند، می‌توانند روش‌های درمانی را مطابق آن تغییر دهند، مثلا می‌شود مقدار برچسب پوستی نیکوتینی که برای فرد سیگاری تجویز می‌شود را تنظیم کرد.

 

 

لایت ها ترك سیگار را مشكل‌تر می‌كنند

پژوهشگران آمریكایی می‌گویند در دسترس قرار گرفتن سیگارهای كم‌قطران و كم نیكوتین یا " سیگارهایی لایت" ممكن است در واقع مانع ترك سیگار بوسیله سیگاری‌ها شود.

به گزارش خبرگزاری‌ها هیلاری ای تیندال و همكارانش از دانشگاه پیتسبورگ بر اساس پاسح‌های بیش از 12000 نفر كه سیگاری بودند یا قبلا سیگار می‌كشیدند دریافتند كه 37 درصد این افراد در تلاش برای كاهش صدمات ناشی از سیگار به سیگارهای لایت رو آورده‌بودند،اما این افراد بیش از 50 درصد با احتمال كمتری نسبت به آنهایی كه هرگز سیگار لایت نكشیده بودند سیگار را ترك كرده بودند.

 

این پژوهشگران می گویند یافته‌های‌ آنها به خصوص از این لحاظ نگران‌كننده است كه بیش از سی میلیون آمریكایی كه سیگار لایت می‌كشند ممكن است تحت تاثیر این برداشت غلط باشند كه این كار میزان صدمات به آنها را كاهش می‌دهد در حالیكه آنها با تداوم سیگار كشیدن به جای ترك كردن آن بیشتر خود را در معرض خطر قرار می‌دهند.

گرجه سیگارهای لایت قطران و نیكوتین كمتری دارند اما هنوز با بیماری‌های مربوط به سیگار مانند سرطان ارتباط دارند. افرادی كه سیگارهای لایت می‌كشند به علت آن كه پك‌های عمیقتری به سیگار می‌زنند تا به همان میزان قبلی لذت‌بخش نیكوتین برسند به همان اندازه مواد خطرناك استنشاق می‌كنند.

[samyar 3407]

نقش سازنده معلم در پیشگیری از اعتیاد

 

همه ما می‌دانیم که بسیاری از ناهنجاری‌های اجتماعی ریشه در کودکی افراد دارند. مطلب حاضر اشاره‌ای به نقش پیشگیرانه آموزگاران در ابتلای نوجوانان و جوانان به اعتیاد دارد.

● مقطع دبستان و پیشگیری از اعتیاد

ممکن است سؤال شود که دانش‌آموز دوره ابتدایی و برای مثال کلاس چهارم یا پنجم که ده یا یازده ساله است چه ربطی دارد به سال‌های نوجوانی و جوانی که سال‌های اعتیاداند.

خطر اعتیاد او را چند سال دیگر تهدید خواهد کرد و حالا هر اقدامی شود یا فراموش می‌شود و یا بی‌اثر خواهد بود و نتیجه آن هدر دادن وقت و انرژی و فرصت‌های دیگر آموزشی و تربیتی است.تربیت در کودکی مانند نقش روی سنگ حکاکی شده پایدار و محکم و طولانی باقی خواهد ماند. و در این کسی شکی ندارد که تربیت در دوران کودکی برای همیشه عمر اثرگذار است.

● اما در مورد فراموش شدن:

بنا به گفته فروید، انسان دارای بخش خودآگاه و ناخودآگاه است. ظاهراً امری فراموش می شود ولی به ضمیر ناخودآگاه رفته و سال‌های سال می‌تواند رفتار انسان را کنترل یا شکل‌دهی کند. و بخش عمده شخصیت انسان در بعد ناخودآگاه و ناهشیار قرار دارد. مانند یک کوه یخ که قسمت اعظم آن در زیر آب و قسمت کوچکی از آن روی آب قرار دارد.

● نقش خانواده

گرچه وضعیت خانواده خود معلول عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و... است. ولی به نوبه خود علت بزرگی برای بروز انواع رفتارهاست.«... بسیاری از والدین فکر می‌کنند... که نوجوانان، گروه‌های محروم‌تر یا فرزندان خانواده‌های در هم ریخته دچار اعتیاد می‌شوند؛ اما این تصور همیشه درست نیست....

از میان عوامل خانوادگی، مادران با عواطف سردتر نسبت به فرزندان خود که فرزند را به حال خود رها می‌کنند و ایمان و اعتقاد (به حرام بودن مشروبات و مسکرات) از عوامل تأثیرگذارند.»

(روان‌شناسی رشد ۲)

● شرایط پیش‌نیاز برای طرح اعتیاد در کلاس چهارم و پنجم

پیش از ورود به پیش‌نیاز، ذکر این نکته را لازم می‌دانم که بگویم، چرا کلاس چهارم و پنجم؟ چون دانش‌آموزان این پایه‌ها از نظر زمانی نزدیکترین پایه‌های ابتدایی به سن نوجوانی و جوانی‌اند. و ضمناً نسبت به پایه‌های دیگر در درک و فهم مسئلة اعتیاد تواناتراند. اما پیش نیاز طرح اعتیاد در این کلاس‌ها آن است که معلم ارتباط خود با دانش‌آموزان کلاس را در جوّی صمیمی، دوستانه و فراخور هیجانات و عواطف کودک تنظیم کرده باشد.

جوّی که معلم در عین اقتدار صمیمی و منطقی و مهربان و محرم خود، آزادی ابراز عقیده و ابراز وجود را برای دانش‌آموزان مهیا کرده باشد و جوّ کلاس عاری از تمسخر، اضطراب، تشویش و نگرانی باشد و دانش‌آموز بتواند راحت حرف خود را بگوید.

● فایدة پیش‌نیازهای کلاس در بحث اعتیاد

در شرایطی که بین معلم و دانش‌آموز اعتماد و دوستی باشد، احساسات عمیق، بهتر و راحت‌تر تبادل شده و نگرانی‌ها و احساسات معلم راحت‌تر و سریع‌تر و به طور درونی‌سازی شده در وجود دانش آموز متجلی می‌شود. از جمله مسأله اعتیاد و ایجاد احساسات یا نگرشهای منفی به آن.

مطمئن هستیم که در شرایط خشک و بی‌روح و وحشت‌افزای کلاس و در ارتباط یکسویه و دیکته‌گونة کلاس، هرگز نمی‌توان هیچ احساسی را به طور عمیق و راحت انتقال داد و درونی‌سازی کرد. بلکه جوّ وحشت و اقتدار وحشیانه و غیرمنطقی و تحقیرگر بروز و ظهور هر نوع استعداد و تعامل دوطرفه را غیرممکن و هر نوع تغییر مثبت و سازنده در کلاس را نابود می کند.

● انتقادی بر پیش‌نیازها

ممکن است معلمان جو راحت و دوسویه و آزاد را در کلاس، مخرب نظم کلاس و آسایش خود و اخلال در آموزش تلقی کنند. پاسخ آن است که معلم باید درعین رعایت پیش‌نیازها، جوّ کلاس را با اقتدار گاه‌به‌گاه و هدایتگر خود، در دست داشته باشد. اینجاست که شعار معلمی هنر است، جنبة عینی می‌یابد. و هر کس از این هنر برخوردار نیست، معلم نیست. چون با وحشت و ارعاب و اقتدار غیرمنطقی نمی‌توان ارزش‌ها و ضدارزش‌ها را در کلاس بررسی کرد و در سایة اقتدار دیکته‌گونه معلم جز سکوت و بی‌احساسی چیزی در کلاس درس درو نمی‌شود و هیچ مفهوم دینی، اخلاقی و هنجاری؛ درونی‌سازی نمی‌شود.

● ابزار معلم در کلاس و کاربرد آن‌ها در موضوع اعتیاد

به طور خلاصه ابزار دست معلم عبارت‌اند از: تخته‌سیاه که در آن نظرات خود یا دانش‌آموزان را منعکس می‌کند، نقاشی و نصب برگزیده های آن روز دیوار کلاس، خاطره‌گویی و تعریف رخدادهای مشاهده شدة آنها توسط خود دانش‌آموزان، بحث و گفتگوی گروهی و میزگردگونة دانش‌آموزان و تماشاچی بودن سایرین، انشا و درج مطلب دربارة موضوع اعتیاد.

● ایجاد موقعیت بحث دربارة دوست و دوست‌نما

بهترین نقش‌آفرینی معلم یا دانش آموز در جو آزاد و بی‌تکلف کلاس می‌تواند دربارة دوست واقعی و دوست نمایان باشد. معلم می‌تواند با اجرای پراحساس و عمق نقش یک دوست‌نما که دوست خود را به حیله‌های مختلف به سوی اعتیاد می‌کشد، به درونی‌سازی نفرت از دوست‌نمایان و شناخت آن اقدام کند.

همچنین خود دانش‌آموزان با ایفای نقش یک دوست خیر‌خواه و یک دوست‌نمای بدخواه و فریبنده، می‌توانند فعالانه به تربیت خود و دوستانشان کمک کنند.

● مناسبت‌ها و جشن‌ها و نقش آن در اعتیاد

معمولاً فرصت‌طلبی معتادکنندگان در عروسی‌ها و جشن‌ها به اوج خود می‌رسد و بزرگترین حربه آنها ممکن است این باشد. «بابا یک بار که هزار بار نمی‌شود.»

● نقش دولت‌های استعمارگر

دولت‌های استعماری مانند آمریکا دوست دارند که جوانان کشورها در خواب و رویا باشند و کاری به امورات ملت و دین و کشور نداشته باشند. حتی ممکن است مواد را ارزان و راحت به جوانان هر کشوری که بخواهند برسانند. تا آن کشور دچار فساد اجتماعی شود. در مقابل در برابر انتقال دانش، مخصوصاً دانش تولید و ساخت و پیشرفت مقاومت کنند.

در این مورد می‌توان دانش‌آموزان را تهییج کرد به عنوان مثال: «اگر سی‌دی فساد و فیلم بد بخواهید به شما می‌دهند و یک قوطی شیرینی هم روش (رویش) ولی اگر سی‌دی ساخت مواد مختلف از نفت را بخواهید باید از میدان مین، دوربین‌های مداربسته و نگهبانان مسلح و دیوارهای محکم عبور کنید و از داخل چندین گاوصندوق مخصوص، آن سی‌دی را به دست آورید.»

● رفتار افراد معتاد

مهم‌ترین حربة معلم در ایجاد تنفر نسبت به اعتیاد، استفاده از علایق دانش‌آموزان است. مثلاً شخص معتاد همه چیزاش را می‌فروشد. حتی وسایل بچه‌اش را. مانند دوچرخه، اسباب‌بازی‌ها و لباس و کیف و کتاب و روپوش مدرسه و... را تا مواد به دست آورد. او همه چیز و هر چیز را که در دسترسش باشد می‌فروشد. حتی خون، کلیه و اعضای بدن خود، زن و فرزندش را و....» بدیهی است نحوة بیان معلم و لحن کلام و تنظیم مناسب هیجانات می‌تواند به انتقال عمیق نگرش و احساس تنفر و نگرانی منجر شود.

[samyar 3407]

داروهای روانپزشكی اعتیاد آور نیست

 

دبیر انجمن روانپزشكی كودك ونوجوان ایران گفت: استفاده از داروهای روانپزشكی و داروهای اعصاب اعتیاد آور نیست و در بیمار ایجاد وابستگی دارویی نمی‌كند.

 

 

دكتر "مهدی تهرانی دوست" فوق تخصص روانپزشكی كودك و نوجوان امروز (یكشنبه) در گفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: متاسفانه بین مردم این ذهنیت وجود دارد كه استفاده از هر نوع داروی روانپزشكی اعتیاد آور است.

 

وی گفت: این درحالی است كه استفاده از داروهای اعصاب اگر مانند دیگر داروهای درمانی زیر نظر پزشك تجویز شود و مورد استفاده بیمار قرار گیرد به هیچ وجه اعتیاد آور نیستند.

 

رییس بیمارستان روزبه اظهار داشت: ترس مردم از مراجعه به روانپزشكان ترس از استفاده از داروهای روانپزشكی است در صورتی كه این داروها از جمله داروهای افسردگی اصلا اعتیاد آور نیست.

 

وی تصریح كرد: امروزه با پیشرفت‌ها در علم روانپزشكی داروهای بسیار موثر و تخصصی تولید شده است به این صورت كه هر دارویی برای درمان بیماری خاصی كارایی دارد.

 

دكتر تهرانی دوست اظهار داشت: تصور اینكه هر نوع داروی روانپزشكی صرفا حالت مسكن و آرام بخش دارد ذهنیت درستی نیست و لازم است در این زمینه اطلاعات و آگاهی‌های مردم افزایش یابد.

 

وی افزود: استفاده از داروهای روانپزشكی در بیمار ایجاد اعتیاد نمی‌كند و عوارض استفاده از آنها هم به آن صورتی كه افراد تصور می‌كنند نیست.

 

دكتر تهرانی دوست اظهار داشت: فرهنگ‌سازی در جهت از بین بردن تصورات و ذهنیت‌های نادرستی كه در زمینه استفاده از داروهای روانپزشكی وجود دارد نقش بسیار موثری در افزایش مراجعه افراد به روانپزشكان و ارتقاء سلامت روانی افراد جامعه دارد.

[samyar 3407]

عوامل زمینه ساز مستعد کننده اعتیاد

 

اعتیاد یك بیماری زیست شناختی، روانشناختی و اجتماعی است عوامل متعددی در اتیولوژی سوء مصرف و اعتیاد موثر هستند كه در تعامل با یكدیگر منجر به شروع مصرف و سپس اعتیاد می شوند. عوامل موثر بر فرد، محیط فرد و كلیه علل و عوامل درهم بافته ای هستند كه بر یكدیگر تاثیر می گذارند. درك كلیه علل و عوامل زمینه ای موجب می شود تا روند پیشگیری، شناسایی، درمان و پیگیری به طور هدفمند طرح ریزی شود.

 

بنابراین، آشنایی با عوامل زمینه ساز مستعد كننده در مقابل آن از دو جهت ضرورت دارد:

 

1- شناسایی افراد در معرض خطر اعتیاد و اقدامهای پیشگیرانه لازم برای آنان؛

 

2- انتخاب نوع درمان و اقدامهای خدماتی، حمایتی و مشاوره ای لازم برای معتادان.

 

عوامل مخاطره آمیز

 

عوامل مخاطره آمیز مصرف مواد شامل عوامل فردی، عوامل بین فردی و محیطی و عوامل اجتماعی است.

 

عوامل مخاطره آمیز فردی

 

□ دوره نوجوانی

 

□ استعداد ارثی

 

□ صفات شخصیتی:

 

● صفات ضد اجتماعی

 

● پرخاشگری

 

● اعتماد به نفس پایین

 

□ اختلالهای روانی:

 

● افسردگی اساسی

 

● فوبی

 

□ نگرش مثبت به مواد

 

□ موقعیتهای مخاطره آمیز:

 

● ترك تحصیل

 

● بی سرپرستی

 

□ تاثیر مثبت مواد بر فرد

 

در اینجا به شرح هر یك از عوامل فوق می پردازیم:

 

دوره نوجوانی

 

مخاطره آمیز ترین دوران زندگی از نظر شروع به مصرف مواد دوره نوجوانی است. نوجوانی دوره انتقال از كودكی به بزرگسالی و كسب هویت فردی و اجتماعی است. در این دوره، میل به استقلال و مخالفت با والدین به اوج می رسد و نوجوان برای اثبات بلوغ و فردیت خود ارزشهای خانواده را زیر سوال می برد و سعی در ایجاد و تحلیل ارزشهای جدید خود دارد. مجموعه این عوامل، علاوه بر حس كنجكاوی و نیاز به تحرك، تنوع و هیجان، فرد را مستعد مصرف مواد می نماید.

 

ژنتیك

 

شواهد مختلفی از استعداد ارثی اعتیاد به الكل و مواد وجود دارد. تاثیر مستقیم عوامل ژنتیكی عمدتاً از طریق اثرات فارماكوكینتیك و فاركودینامیك مواد در بدن می باشد كه تعیین كننده تاثیر ماده بر فرد است. برخی از عوامل مخاطره آمیز دیگر نیز تحت نفوذ عوامل ژنتیكی هستند مانند برخی اختلالهای شخصیتی و روانی و عملكرد نامناسب تحصیلی ناشی از اختلالهای یادگیری.

 

صفات شخصیتی

 

عوامل مختلف شخصیتی با مصرف مواد ارتباط دارند. از این میان، برخی از صفات بیشتر پیش بینی كننده احتمال اعتیاد هستند و به طور كلی فردی را تصویر می كنند كه با ارزشها یا ساختارهای اجتماعی مانند خانواده، مدرسه و مذهب پیوندی ندارد و یا از عهده انطباق، كنترل یا ابراز احساسهای دردناكی مثل احساس گناه، خشم و اضطراب بر نمی آید. این صفات عبارتند از: عدم پذیرش ارزشهای سنتی و رایج، مقاومت در مقابل منابع قدرت، نیاز شدید، احساس فقدان كنترل بر زندگی خود، اعتماد به نفس پایین، فقدان مهارت در برابر پیشنهادهای خلاف دیگران، فقدان مهارتهای اجتماعی و انطباقی. از آنجا كه اولین مصرف مواد، معمولاً از محیطهای اجتماعی شروع می شود هر قدر فرد قدرت تصمیم گیری و مهارت ارتباطی بیشتری داشته باشد، بهتر می تواند در مقابل فشار همسالان مقاومت كند.

 

اختلالهای روانی

 

در حدود 70 درصد موارد، همراه با اعتیاد اختلالهای دیگر روانپزشكی نیز وجود دارد. شایع ترین تشخیصها عبارتند از: افسردگی اساسی، اختلال شخصیت ضد اجتماعی، فوبی، دیس تایمی، اختلال وسواسی- جبری، اختلال پانیك، مانیا، اسكیزوفرنی.

 

نگرش مثبت به مواد

 

افرادی كه نگرشها و باورهای مثبت و یا خنثی به مواد مخدر دارند، احتمال مصرف و اعتیادشان بیش از كسانی است كه نگرشهای منفی دارند. این نگرشهای مثبت معمولاً عبارتند از: كسب بزرگی و تشخص، رفع دردهای جسمی و خستگی، كسب آرامش روانی، توانایی مصرف مواد بدون ابتلا به اعتیاد.

 

موقعیتهای مخاطره آمیز فردی

 

بعضی از نوجوانان و جوانان در موقعیتها یا شرایطی قرار دارند كه آنان را در معرض خطر مصرف مواد قرار می دهد. مهمترین این موقعیتها عبارتند از: در معرض خشونت قرار گرفتن در دوران كودكی و نوجوانی، ترك تحصیل، بی سرپرستی یا بی خانمانی، فرار از خانه، معلولیت جسمی، ابتلا به بیماریها یا دردهای مزمن. حوادثی مانند از دست دادن نزدیكان یا بلایای طبیعی ناگهانی نیز ممكن است منجر به واكنشهای حاد روانی شوند. در این حالت فرد برای كاهش درد و رنج و انطباق با آن از مواد استفاده می كند.

 

تاثیر مواد بر فرد

 

این متغیر وقتی وارد عمل می شود كه ماده حداقل یك بار مصرف شده باشد. چگونگی تاثیر یك ماده بر فرد، تابع خواص ذاتی ماده مصرفی و تعامل آن با فرد و موقعیت فرد مصرف كننده است. تاثیر مواد بر فرد مصرف كننده، به میزان قابل توجهی، به مشخصات او بستگی دارد. این مشخصات عبارتند از: شرایط جسمی فرد، انتظار فرد از مواد، تجربیات قبلی تاثیر مواد و مواد دیگری كه هم زمان مصرف شده اند. مواد مختلف نیز تاثیرهای متفاوتی بر وضعیت فیزیولوژیك و روانی فرد دارند، مثلاً: هروئین و كوكائین سرخوشی شدید، الكل آرامش و نیكوتین مختصری هشیاری و آرامش ایجاد می كند.

 

عوامل مخاطره آمیز بین فردی و محیطی

 

□ عوامل مربوط به خانواده:

 

● غفلت از فرزندان

 

● وجود الگوی نامناسب در خانواده

 

● خانواده آشفته

 

□ عوامل مربوط به دوستان:

 

● دوستان مصرف كننده مواد

 

□ عوامل مربوط به مدرسه:

 

● فقدان محدودیت

 

● فقدان حمایت

 

□ عوامل مربوط به محل سكونت:

 

● شیوع خشونت و اعمال خلاف

 

عوامل مربوط به خانواده

 

خانواده اولین مكان رشد شخصیت، باورها و الگوهای رفتاری فرد است. خانواده علاوه بر اینكه، محل حفظ و رشد افراد و كمك به حل استرس و پاتولوژی است، منبعی برای تنش، شكل و اختلال نیز می باشد. نا آگاهی والدین، ارتباط ضعیف والدین و كودك، فقدان انضباط در خانواده، خانواده متشنج یا آشفته و از هم گسیخته، احتمال ارتكاب به انواع بزهكاریها مانند سوء مصرف مواد را افزایش می دهد. همچنین والدینی كه مصرف كننده مواد هستند باعث می شوند فرزندان با الگوبرداری از رفتار آنان مصرف مواد را یك رفتار بهنجار تلقی و رفتار مشابهی پیشه كنند.

 

تاثیر دوستان

 

تقریباً در 60 درصد موارد، اولین مصرف مواد به دنبال تعارف دوستان رخ می دهد. ارتباط و دوستی با همسالان مبتلا به سوء مصرف مواد، عامل مستعد كننده قوی برای ابتلای نوجوانان به اعتیاد است. مصرف كنندگان مواد، برای گرفتن تایید رفتار خود از دوستان، سعی می كنند آنان را وادار به همراهی با خود نمایند. گروه«همسالان» به خصوص، در شروع شروع مصرف سیگار و حشیش بسیار موثر هستند. بعضی از دوستیها، صرفاً حول محور مصرف مواد شكل می گیرد. نوجوانان به تعلق به یك گروه نیازمندند و اغلب پیوستن به گروههایی كه مواد مصرف می كنند، بسیار آسان است. هر چند پیوند فرد با خانواده، مدرسه و اجتماعات سالم كمتر باشد، احتمال پیوند او با این قبیل گروهها بیشتر می شود.

 

عوامل مربوط به مدرسه

 

از آنجا كه مدرسه بعد از خانواده، مهم ترین نهاد آموزشی و تربیتی است، می تواند از راههایی زیر زمینه ساز مصرف مواد در نوجوانان باشد:

بی توجهی به مصرف مواد و فقدان محدودیت یا مقررات جدی منع مصرف در مدرسه، استرسهای شدید تحصیلی و محیطی، فقدان حمایت معلمان و مسئولان از نیازهای عاطفی و روانی به خصوص به هنگام بروز مشكلات و طرد شدن از طرف آنان.

 

عوامل مربوط به محل سكونت

 

عوامل متعددی در محیط مسكونی می تواند موجب گرایش افراد به مصرف مواد شود: فقدان ارزشهای مذهبی و اخلاقی، شیوع خشونت و اعمال خلاف، وفور مشاغل كاذب، آشفتگی و ضعف همبستگی بین افراد محل و حاشیه نشینی از جمله این عوامل هستند.

 

عوامل مخاطره آمیز اجتماعی

 

□ فقدان قوانین و مقررات جدی ضد مواد مخدر

 

□ بازار مواد

 

□ مصرف مواد به عنوان هنجار اجتماعی

 

□ كمبود فعالیتهای جایگزین

 

□ كمبود امكانات حمایتی، مشاوره ای و درمانی

 

□ توسعه صنعتی، محرومیت اجتماعی- اقتصادی

 

مشخصات فردی و عوامل محیطی بخشی از علل اعتیاد هستند و بخش دیگر را بازارهای بین المللی مواد و عوامل اجتماعی- اقتصادی حاكم بر جامعه تشكیل می دهند. این عوامل عبارتند از:

 

قوانین

 

فقدان قوانین جدی منع تولید، خرید و فروش، حمل و مصرف مواد، موجب وفور و ارزانی آن می شود.

 

بازار مواد

 

میزان مصرف مواد، با قیمت آن نسبت معكوس دارد. هر چه قیمت مواد كاهش یابد، تعداد افرادی كه بتوانند آن را تهیه كنند افزایش می یابد. همچنین سهل الوصول بودن مواد به تعداد مصرف كنندگان آن می افزاید.

 

مصرف مواد به عنوان هنجار اجتماعی

 

در جوامعی كه مصرف مواد نه تنها ضد ارزش تلقی نمی شود، بلكه جزیی از آداب و سنن جامعه و یا نشان تمدن و تشخیص و وسیله احترام و پذیرایی است، مقاومتی برای مصرف مواد وجود ندارد و سوء مصرف و اعتیاد شیوع بیشتری دارد.

 

كمبود امكانات فرهنگی، ورزشی، تفریحی

 

كمبود امكانات لازم برای ارضای نیازهای طبیعی روانی و اجتماعی نوجوانان و جوانان از قبیل كنجكاوی، تنوع طلبی، هیجان، ماجراجویی، مورد تایید و پذیرش قرار گرفتن و كسب موفقیت بین همسالان، موجب گرایش آنان به كسب لذت و تفنن از طریق مصرف مواد و عضویت در گروههای غیر سالم می شود.

 

عدم دسترسی به سیستمهای خدماتی، حمایتی، مشاوره ای و درمانی

 

در زندگی افراد، موقعیتها و مشكلاتی پیش می آید كه آنان را از جهات مختلف در معرض خطر قرار می دهد. فقدان امكانات لازم یا عدم دسترسی به خدماتی كه در چنین مواقعی بتواند فرد را از نظر روانی، مالی، شعلی، بهداشتی، اجتماعی حمایت نماید، فرد را تنها و بی پناه، بدون وجود سطح مقاومت اجتماعی رها می كند.

 

توسعه صنعتی جامعه، مهاجرت، كمبود فرصتهای شغلی و محرومیت اقتصادی- اجتماعی

 

توسعه صنعتی، جوامع را به سمت شهری شدن و مهاجرت از روستاها به شهرها سوق می دهد. مهاجرت باعث می شود تا فرد، برای اولین بار، با موانع جدیدی برخورد نماید. جدایی از خانواده، ارزشهای سنتی و ساختار حمایتی قبلی به تنهایی، به انزوا و ناامیدی فرد می انجامد. كم سوادی، فقدان مهارتهای شغلی، عدم دسترسی به مشاغل مناسب و به دنبال آن محدودیت در تامین نیازهای حیاتی و اساسی زندگی و تلاش برای بقا، فرد را به مشاغل كاذب یا خرید و فروش مواد می كشاند و یا برای انطباق با زندگی سخت روزمره و شیوه جدید زندگی به استفاده از شیوه های مصنوعی مانند مصرف مواد سوق می دهد( رحیمی موقر، آفرین؛ و همكاران، 1376).

[samyar 3407]

 

6 باور رایج غلط و خطرناک درباره اعتیاد

 

با وجود همه آگاهی رسانی و تلاش برای نشان دادن چهره واقعی اعتیاد و معتاد در جامعه اما هنوز علت افتادن بسیاری از افراد در دام این بلای خطرناک نبود شناخت کافی و درست و یا شناخت نادرست از این مسئله است.

 

به گزارش روابط عمومی ستاد مبارزه با موادمخدر، داشتن باورها و تصورهای غلط از خطرات و عواقب اعتیاد موجب شده است تا بسیاری از افراد به دلیل همین نا آگاهی با آسان گرفتن این بحران پرخطر اجتماعی به راحتی در دام آن گرفتار شوند.

واقعیت این است که تعدادی از این باورهای غلط چنان در میان برخی از گروههای اجتماعی ریشه دار و بدیهی جا افتاده است که در پاره ای مواقع مخالفت با آنها غیر طبیعی می نماید.

به همین دلیل نیز رسانه ها و گروههای مرجع باید با پررنگ کردن خطر این باورها که عامل اعتیاد بسیاری از افراد است خطرات آن را برای جامعه و به ویژه گروههای در معرض خطر گوشزد کنند.

 

1- با یک بار مصرف مواد کسی معتاد نمی شود!

تحقیقات نشان داده است مواد اعتیادآور به محض ورود به سیستم عصبی (حتی برای بار اول) برخی مراکز ترشح کننده دوپامین را در مغز خاموش می کنند. تصاویر mri رنگی از مغز معتادان و مقایسه آن با افراد سالم نشان می دهد که افراد سالم، مغزی درخشنده با رنگ های متنوع دارند اما افراد معتاد از یک مغز خاموش با تصویری سیاه و تیره برخوردارند. علت این مسئله همان قطع ترشح دوپامین و سایر واسطه های شیمیایی در مغز است.

افراد مصرف کننده (پس از مصرف) با وسوسه به دنبال جایگزینی برای همان واسطه های از دست رفته هستند و این بی قراری و میل به مصرف تا زمان مصرف مجدد ادامه می یابد که این زمینه های اولیه اعتیاد است. پس می توان گفت: آری، حتی یک بار مصرف مواد مخدر نیز اعتیاد آور است.

 

2- مصرف تفننی مواد مخدر کسی را معتاد نمی کند

بسیاری از جوانان که مصرف مواد را آغاز می کنند بر این باورند که مصرف تفننی منجر به اعتیاد نمی شود و گمان می کنند بسیاری از جوانان که مصرف مواد را آغاز می کنند بر این باورند که مصرف تفننی منجر به اعتیاد نمی شود و گمان می کنند می توانند سالها مواد را مصرف کنند و خوب و سرحال باقی بمانند. همین طرز تفکر و باور غلط، زمینه ساز اعتیاد است

می توانند سالها مواد را مصرف کنند و خوب و سرحال باقی بمانند. همین طرز تفکر و باور غلط، زمینه ساز اعتیاد است و بسیارند معتادانی که سالهاست مواد مصرف می کنند و شدت اعتیادشان افزایش یافته اما خود را معتاد نمی دانند.

اگر بتوانید جواب این سئوال را بدهید، می توانید ریشه های این باور غلط را نیز بشناسید. سئوال این است: همه می دانند اعتیاد بد است اما چرا جوانان معتاد می شوند؟

مشکل اینجاست که جوانان مصرف کننده گمان می کنند معتاد نیستند یا به نیت اعتیاد مواد را آغاز نکرده اند و این مصرف تنها جنبه تفنن دارد.

 

3- مواد اعتیادآور برای افراد بالای 50 سال ضرر ندارد و مفید است!

این تصور باطل که مواد مخدر مانند تریاک، فرد را جوان نگه می دارد، قند خون و فشار بالای خون را درمان می کند، زمان روابط زناشویی را به تاخیر می اندازد و تقویت کننده قوای جنسی است پایه علمی و درستی ندارد.

چه بسیارند افرادی که با مصرف این مواد در روابط زناشویی دچار مشکل شدید هستند. معتادان فراوانی هستند که به دنبال سکته مغزی با قند خون بسیار بالا و فشار شدید خون در بیمارستانها بستری شده اند.

شاید در مصارف اولیه، مقداری قند خون یا فشار خون افت پیدا کند اما به یاد داشته باشیم که این مواد درمان محسوب نمی شوند. چه بسا که نوشیدن مقادیر زیادی آبلیمو نیز فشار خون را کاهش دهد، آیا می توان به یک بیمار قلبی تا آخر عمر برای درمان فشار خون وی آبلیمو داد؟ باید دانست که مواد مخدر برای هیچ بیماری درمان نیست.

 

4- باید هر چیز را در زندگی یک بار تجربه کرد!

 

برخی افراد بر این باورند که هر خطری ارزش یک بار تجربه کردن را دارد. حال باید از آنان پرسید که اگر سوزنی آغشته به ویروس هپاتیت b یا ایدز داشته باشیم، حاضرند آن را یک بار وارد بدن خود کنند؟ آیا این افراد حاضرند با یک فرد مبتلا به باید بدانیم هر فرد معتاد در هر جایگاهی که قرار گرفته است اگر معتاد نبود در جایگاهی صدها برابر بهتر قرار داشت. اگر معتادی را می شناسید که یک فروشگاه دارد، بدانید که اگر معتاد نبود پنج فروشگاه داشت

 

آنفولانزای خوکی یک بار روبوسی کنند؟

خطر اعتیاد آوری مواد مخدر نیز کمتر از مثالهای یاد شده نیست. پس نمی توان هر خطری را تجربه کرد. این عقل انسان است که با توجه به شرایط و در نظر گرفتن میزان خطر موجود، تعیین خواهد کرد که اقدامی انجام بشود یا نه.

پس اگر آن عقل سلیم وجود داشته باشد، باید بدانیم که حتی یک بار مصرف مواد مخدر اعتیادآور است و مصرف آن دستاوردی جز اعتیاد برای فرد به همراه ندارد.

 

5- مواد مخدر همیشه از سوی یک آدم خلاف کار با چهره ای خطرناک به من تعارف می شود!

باید بدانیم که داستان آغاز اعتیاد این طور نیست. معتادان بسیاری وجود دارند که اولین بار مواد را از پسرخاله، پسرعمو، یک دوست صمیمی یا یکی از بستگان و اعضای درجه یک خانواده دریافت کرده اند. این تصور که افراد ذکر شده هیچ وقت بد مرا در مورد مصرف مواد مخدر به هیچکس نمی توان اعتماد کرد. باید بدانید که هر کس مصرف مواد مخدر را به شما پیشنهاد کند، دشمن شماست

نمی خواهند و اتفاقی برای من نخواهد افتاد، یکی از عوامل اولیه ایجاد کننده اعتیاد است.

در مورد مصرف مواد مخدر به هیچکس نمی توان اعتماد کرد. باید بدانید که هر کس مصرف مواد مخدر را به شما پیشنهاد کند، دشمن شماست. البته ذکر این نکته الزامی است که در بسیاری از موارد، افراد پیشنهاد دهنده نیز به علت ناآگاهی سعی می کنند این مواد را به نزدیکان خود پیشنهاد دهند اما غافل اند که این به معنای آغاز اعتیاد است و ناخواسته در حق نزدیکان خود دشمنی می کنند.

 

6- معتادینی وجود دارد که کارتن خواب و بیچاره نشده اند و حتی برخی از آنان از نظر اقتصادی و اجتماعی جایگاه خوبی دارند!

باید بدانیم هر فرد معتاد در هر جایگاهی که قرار گرفته است، اگر معتاد نبود در جایگاهی صدها برابر بهتر قرار داشت. اگر معتادی را می شناسید که یک فروشگاه دارد، بدانید که اگر معتاد نبود پنج فروشگاه داشت.

مواد موجود در بازار ناخالصی بسیار مانند پودر استخوان، خاک، فضولات حیوانی، پودر سمی سرب و لوله بازکن و ... دارند، پس کسی که این مواد را مصرف می کند به طور قطع آدم سالمی نیست. باید بدانیم، مواد مخدر در زندگی هر انسانی نقش ترمز و بازدارنده از موفقیت را دارد. تجربه نشان داده است که هیچکس با مصرف مواد مخدر حتی یک پله نیز بالا نرفته است.

[samyar 3407]

بررسی جامع وضعیت مبارزه با مواد مخدر در ایران

 

هر سال در ۲۶ ژوئن مصادف با پنجم تیر ماه، کشورهای مختلف جهان روز جهانی مبارزه با مواد مخدر را همراه با شعاری که از سوی دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل (unodc) تعیین می شود، گرامی می دارند و به بیان چالش های موجود در حوزه مواد مخدر، اعلام اقدامات انجام شده در کشورشان در این زمینه و نیز تشریح راهکارهای برطرف سازی این چالش ها می پردازند.

به مناسبت این روز، هر ساله کنفرانس بین المللی مبارزه با اعتیاد و قاچاق مواد به مدت یک هفته در مقر دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل برگزار می شود تا اهمیت عزم سیاسی ملت ها در امر مبارزه با پدیده خانمان سوز و شوم مواد مخدر بیش از پیش نمایان شود و در این راستا، برنامه هایی چون پیشگیری از اعتیاد از طریق آموزش، نقش رسانه ها در بازگشت معتادان به دامان اجتماع، ریشه کنی مزارع غیرمجاز خشخاش، نابودی شبکه های عمده قاچاق مواد مخدر، همکاری های حقوقی کشورها در زمینه مبارزه با اعتیاد و مواد مخدر و غیره، به کشورهای مختلف درگیر پدیده اعتیاد و قاچاق مواد مخدر گوشزد می شود.

اما آنچه که اهمیت تعیین روزی به عنوان روز جهانی مبارزه با مواد مخدر را مشخص می کند، اهمیت ماهوی پدیده اعتیاد و عوارض فراوان این پدیده برای جوامع است.

اعتیاد، یک بیماری اجتماعی همراه با عوارض جسمی و روانی است که هزینه های مالی و معنوی بسیاری به کشورها تحمیل می کند، آن گونه که اعتیاد به موادمخدر را می توان یکی از مهم ترین مشکلات اجتماعی و اقتصادی جوامع برشمرد که عوارض ناشی از آن، تهدیدی جدی برای جامعه بشری، محسوب و موجب رکود اجتماعی در زمینه های مختلف می شود و ویران گری های حاصل از آن، زمینه ساز سقوط بسیاری از ارزش ها و هنجارهای فرهنگی و اخلاقی از جمله گسترش جرائم اجتماعی است.

در این میان، با توجه به سود کلانی که از پراکنده کردن ویروس های آلودگی به این بیماری نصیب سودجویان می شود، پدیده قاچاق موادمخدر نیز در این حوزه عرض اندام می کند که به اعتقاد تحلیل گران اجتماعی، این پدیده، بیش از آن که فعالیتی سوداگرانه و تجاری در عرصه مافیای اقتصاد بین المللی محسوب شود، ابزاری موثر در گسترش نظام سلطه صاحبان قدرت جهان بر کشورهای توسعه نیافته به شمار می رود.

این نیز درحالیست که کارشناسان، پدیده موادمخدر را مهم ترین انحطاط اخلاقی جوامع می دانند; چرا که متاسفانه گسترش دامنه مصرف موادمخدر در جامعه امروزی تا آنجاست که حتی قشر متفکر و تحصیلکرده را نیز به سمت خود کشانده است.

حال، اگرچه اعتیاد به عنوان یک آسیب اجتماعی، هیچ گاه به طور کامل ریشه کن نخواهد شد، اما مهار آن از طرقی چون انجام اقدامات پیشگیرانه، درمانی و کاهش آسیب موثر، امریست که همواره از سوی مسوولان و مردم بر ضرورت آن، صحه گذارده شده است.

بر اساس آمار جهانی، هم اکنون در جهان ۲۱۴ میلیون معتاد به انواع مواد مخدر و اعتیادآور وجود دارد که سهم ایران از این میان، حدود یک میلیون و ۲۰۰هزار نفر است.

بنابر برخی اسناد موجود، سابقه آشنایی بشر با مواد مخدر حدود چهار هزار سال پیش از میلاد برآورد شده است و سازمان ملل متحد اعلام می کند که اکنون، ۲۶میلیون نفر، مصرف کننده سخت مواد مخدر در جهان هستند.

گزارشunodc می افزاید، در سال گذشته میلادی، یک نفر از هر ۲۰ نفر در گروه سنی ۱۵ تا ۶۴ سال، حداقل یک بار نسبت به مصرف مواد مخدر اقدام کرده است.

همچنین سالانه مصرف مواد روانگردان و دخانیات پنج میلیون نفر، مصرف الکل بیش از پنج میلیون نفر و مصرف داروهای غیرمجاز حدود ۲۰۰ هزار نفر در جهان را به کام مرگ می برد.

گزارش سازمان ملل در مورد بزرگ ترین تولیدکننده موادمخدر جهان یعنی افغانستان حاکیست که این کشور در سال گذشته میلادی، رکورد کشت خشخاش را شاهد بوده و تولید غیرقانونی خشخاش در افغانستان از سال ۲۰۰۵ تقریبا دو برابر شده است.

علاوه بر این، ۸۰ درصد کشت خشخاش در پنج استان جنوبی افغانستان که با بیشترین بی ثباتی مواجهند، انجام شده و این رقم نشان می دهد، عرضه تریاک دو برابر بیشتر از تقاضای بازار جهانی است.

دفتر مبارزه با موادمخدر و جرایم نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان در این زمینه اعلام کرده است، ۹۲ درصد تریاک جهان در این کشور تولید می شود که ۴۲ درصد این تولید در ایالت هلمند و مابقی آن، در ولایت های ارزگان، فراه و قندهار متمرکز است.

همچنین سطح زیرکشت خشخاش در سال ۱۹۸۶ در افغانستان ۲۹ هزار هکتار بود، اما این میزان در سال ۲۰۰۶، به ۱۶۵ هزار هکتار افزایش یافت که در این مساحت وسیع حدود ۶۵۰۰ تن و در سال ۲۰۰۷، ۷۷۰۰ تن مواد مخدر تولید شد و پیش بینی می شود، رشد صعودی این رقم در سال جاری میلادی نیز ادامه داشته باشد.

شایان ذکر است، این میزان تولید در افغانستان در شرایطی صورت می گیرد که بیش از ۳۰ هزار نیروی خارجی و ناتو در این کشور مستقرند و یکی از ماموریت های اصلی این نیروها، اجرای برنامه جامعه ریشه کنی موادمخدر در افغانستان اعلام شده است.

بر اساس این گزارش، کاهش شدید قیمت مواد مخدر و هروئین در برخی کشورها نیز نگرانی های زیادی را به وجود آورده است; در عین حال که ترس از ظهور بازارهای جدید مواد مخدر به ویژه در کشورهای در حال توسعه نیز همواره وجود دارد.

از سوی دیگر، این گزارش نشان می دهد که ضمن این که مصرف هرویین و مشتقات آن در اروپا به شدت افزایش یافته، تولید صمغ حشیش در افغانستان در کنار خشخاش و تریاک نیز تا حد قابل توجهی زیاد شده است.

در مورد مصرف اعتیادآورهای جدید و مواد صنعتی نیز که غالبا کشورهای توسعه یافته و صنعتی را درگیر کرده است، آمارها نشان می دهد که متوسط مصرف این مواد در کشورهای توسعه یافته ای چون آمریکا بین سال های ۱۹۹۹ و ۲۰۰۶، دو برابر شده که این موضوع نیز از افزایش نگرانی ها از مصرف اعتیادآورهای جدید و صنعتی در کنار مواد مخدر سنتی که غالبا کشورهای در حال توسعه را درگیر کرده، حکایت دارد.

به اعتقاد سازمان ملل، وابستگی به مواد، یک بیماری است که باید مثل هر بیماری دیگری از آن پیشگیری شود و یا تحت درمان قرار گیرد.

اما سابقه ورود و رواج مواد مخدر و اعتیاد در ایران به عنوان نزدیک ترین همسایه افغانستان (بزرگترین تولید کننده مواد مخدر جهان)، را می توان به دوره صفوی و هم زمان با رسوخ دول استکباری و در راس آن ها، انگلیس به کشورهای توسعه نیافته و جهان سوم آن زمان، از جمله ایران، بازگرداند.

با شروع حکومت قاجار، «تریاک کشی» چنان در ایران رواج یافت که حتی تصویر ناصرالدین شاه را بر حقه های وافور منقوش کردند و از این طریق با رسمیت بخشیدن به کشت خشخاش، مصرف تریاک تاحدی در کشور رواج پیدا کرد که برای اولین بار در کرمان مرغوب ترین نوع محصول خشخاش مورد کشت قرار گرفت.

فعالیت پزشکان و مستشاران خارجی و رواج شایعه های مربوط به خواص بی شمار تریاک و لزوم استفاده از آن به عنوان مسکن درد و درمان بیماری به ویژه برای مردم فقیر که به امکانات بهداشتی دسترسی چندانی نداشتند نیز سبب آغاز کشت وسیع خشخاش در نواحی گوناگون ایران و رواج مصرف آن شد، به طوری که در بیمارستان کرمان که با نظارت دو پزشک انگلیسی اداره می شد، تریاک رایج ترین داروی تجویزی بود که بعدها به داروی عمومی و خانگی تبدیل شد.

پس از آن، انگلیس شماری از ماموران هندی معتاد را به ایران فرستاد تا هرچه بیش تر مصرف مواد مخدر را رواج دهند و بدین سان در سال۱۸۵۱، قاچاقچیان در لباس دراویش هندی، وارد خراسان و کرمان شدند و به ترویج تریاک کشی پرداختند و استعمار از این راه جامعه ایران را به مواد مخدر آلوده کرد.

بعد از این مرحله در زمان حکومت سلسله پهلوی، سطح زیر کشت خشخاش تا میزان ۳۳ هزار هکتار افزایش یافت و علاوه بر تریاک های سناتوری که اسباب عیش طبقه اشراف و ثروتمندان، وکلا و نمایندگان مجلس، درباریان و خوانین بود، برای اولین بار، مرزهای کشور به روی هروئین گشوده شد و از حدود سال ۱۳۴۰، جوانان در معرض تهدید جدی مواد مخدر قرار گرفتند.

اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی و قطع کشت خشخاش در کشور، استکبار جهانی که شکست عظیمی را از انقلاب اسلامی متحمل شده بود، نسبت به افزایش زمینه های گرایش جوانان کشور به مواد مخدر و اعتیاد اقدام کرد که در این زمینه، فشار بر ایران با قاچاق مواد مخدر از طرق گوناگون به داخل کشور از مهم ترین اقدامات انجام شده در این زمینه محسوب می شود; چرا که موادمخدر سالانه حدود ۶۰۰ میلیارد دلار سود به حساب سوداگران مرگ واریز می کند که این رقم چند صد برابر کل بودجه کشور ما و بسیاری دیگر از کشورهای بزرگ دنیاست.

در این بین، با توجه به همسایگی ایران با افغانستان و قرار گرفتن کشورمان در مسیر ترانزیت مواد مخدر از افغانستان به اروپا، ایران تنها کشوری بوده که همواره در معرض تهدیدهای مواد مخدر ناشی از تولید این مواد در افغانستان بوده و بزرگ ترین لطمات را در این حوزه متحمل شده است.

در راستای برطرف کردن این لطمات، پس از قطع پرداخت یارانه تریاک در سال ۱۳۵۹، مقابله فیزیکی گسترده با مواد مخدر و کنترل مرزها بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت تا سرانجام با منع کشت خشخاش، شورای انقلاب، قانون جدیدی را تصویب کرد که در آن، خط مشی اساسی و همه جانبه ای برای مبارزه با قاچاقچیان، استعمال کنندگان و طرق درمان اعتیاد مشخص شد.

در ادامه این مرحله نیز، در راستای مقابله با ورود مواد مخدر به داخل کشور و پیشگیری از توسعه جمعیت معتادان، با تشکیل ستاد مبارزه با مواد مخدر به ریاست رییس جمهوری در سال ۱۳۶۷ و تصویب قانون جدید مبارزه با مواد مخدر مطابق مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام در سال ۱۳۶۸ و نیز با ورود نیروهای انتظامی به این حوزه، مبارزه با مواد مخدر شکل رسمی تری به خود گرفت.

از آن زمان به بعد، اقدامات ایران به ویژه در حوزه مقابله فیزیکی و مرزی با قاچاقچیان و رود مواد مخدر به کشور با جدیت پیگیری شد و از آن جمله اهدای حدود چهار هزار شهید تا کنون در حوزه مبارزه مرزی با مواد مخدر، حکایت از عزم ایران در انسداد مرزها برای مبارزه با ورود مواد مخدر به داخل کشور و نیز جلوگیری از ترانزیت این مواد به کشورهای اروپایی در عرصه مبارزه فیزیکی با مواد مخدر دارد.

در عین حال مبارزه فیزیکی و مرزی با مواد مخدر در کشورمان، از آغاز دهه ۸۰ به طور ویژه به مرحله مبارزه نرم با مواد مخدر در بخش های پیشگیری و درمان نیز وارد شد، آن گونه که بیش از ۶۰۰ هزار معتاد تاکنون به طور تدریجی تحت درمان قرار گرفته اند و در زمینه پیشگیری نیز، اقدامات آموزشی مختلفی از طریق رسانه های دیداری و شنیداری به ثمر نشسته است.

ایران با داشتن ۹۴۵ کیلومتر خط مرزی با افغانستان، شامل ۷۰۹ کیلومتر مرز خشکی و ۲۳۶ کیلومتر مرز آبی، بزرگ ترین و نزدیک ترین همسایه به این کشور است که به واسطه همین وسعت در خط مرزی مشترک، متوجه بیشترین آسیب ها از حجم بالای تولید مواد مخدر نیز بوده است.

شاید اگر هر کشور دیگری در معرض چنین آسیبی قرار داشت، چشم به دریافت کمک های بین المللی برای مسدود کردن مرزهایش می دوخت و صد البته، انتظار برای دریافت این کمک ها بیشتر می شد اگر این کشور همسایه، در مسیر ترانزیت مواد به اروپا نیز قرار داشت.

اما اکنون می بینیم که ایران که در طول ۳۰ سال گذشته، همواره از راه های جدید در مسیر قاچاق مواد مخدر به داخل و ترانزیت مواد مخدر قرار داشته، بدون چشم داشت، کمر به همت خود بسته و نه تنها برای جلوگیری از ورود مواد مخدر به داخل کشور، بلکه حتی با هدف پیشگیری از ترانزیت این مواد به کشورهای اروپایی، در مسیر انسداد کامل مرزهای شرقی با افغانستان گام برداشته است.

آن گونه که احداث ۸۰ کیلومتر دیوار، ۱۶۰ برجک دیده بانی مرزی، ۴۶۰ کیلومتر کانال در مرزها، دو برابر کردن نیروهای مرزی، به کارگیری بیش از ۱۰ هزار نفر در قالب یگان های تعقیب افراد و نیز تشکیل پلیس ویژه مبارزه با مواد مخدر از این قبیل اقدامات است.

سردار سرتیپ اسماعیل احمدی مقدم مشاور رییس جمهوری و دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر در رابطه با مجموع اقداماتی که توسط ایران در مبارزه با مواد مخدر انجام شده است، در گفت وگویی اظهار کرد: ما برای مقابله با این موضوع تنها در طول سه سال گذشته، ۸۰۰ میلیارد تومان در مرزهای شرقی کشور هزینه کردیم.

وی با بیان این که میزان کشفیات مواد مخدر در ایران نیز به دو برابر افزایش یافته است، افزود: بنابر ادعای سازمان ملل متحد، از هفت هزار و ۷۰۰ تن مواد مخدر تولیدی افغانستان در سال ۲۰۰۸، سه هزار تن مواد مخدر به ایران وارد شده که از این میزان، یک هزار تن یعنی معادل یک سوم، توسط ماموران انتظامی، وزارت اطلاعات، گمرک و بسیج کشف شده و این در حالیست که نرم جهانی کشف مواد مخدر ورودی به یک کشور، ۱۰ تا ۲۰ درصد است.

او از موفقیت ۸۰ درصدی در حوزه مبارزه با مواد مخدر که نشانه پیشرفت چشمگیر ایران در امر مبارزه است نیز، خبر داد و در ادامه، تقویت نیروهای مرزی، تقویت پلیس مبارزه با مواد مخدر، تصویب افزایش اعتبارات انسداد مرزها و ایجاد ابتکارات جدید در روند مبارزه را از اقدامات مهم حوزه مقابله با عرضه برشمرد.

سردار احمدی مقدم همچنین اظهار کرد: جلوگیری از تولید مواد مخدر در افغانستان از عهده جمهوری اسلامی ایران خارج است، اما می توان با انسداد کامل مرزها از ورود مواد مخدر به کشور جلوگیری کرد، در عین حال ایران همواره هدف جلوگیری از ترانزیت مواد مخدر به اروپا را نیز مدنظر داشته است.

دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر کشور که سال گذشته را سال «پیشگیری» در حوزه اعتیاد نامید و این نامگذاری را به سال جاری نیز بسط داده است، مقابله صرف مرزی و انتظامی با مواد مخدر را برای کشور ناکافی دانست و گفت: با نگاه به این اصل، از چند سال اخیر، مبارزه نرم با مواد مخدر در حوزه های پیشگیری، درمان و کاهش آسیب معتادان نیز شدت گرفته است; آن گونه که با توجه به افزایش ظرفیت های درمانی کشور در حوزه اعتیاد، ما امروز مدعی درمان تمامی یک میلیون و ۲۰۰ هزار معتاد رسمی شناخته شده کشور تا پایان سال جاری هستیم.

به گزارش ایسنا، طبق آمارهای اعلامی، تاکنون علاوه بر درمان بیش از ۶۰۰ هزار معتاد کشور، حدود پنج میلیون از گروه های در معرض خطر از جمله دانش آموزان، دانشجویان، سربازان و گروه های شاغل چون کارگران و کارمندان، تحت آموزش پیشگیری از اعتیاد قرار گرفته اند.

در حوزه کاهش آسیب معتادان نیز، اقداماتی چون نصب خودپردازهای سرنگ و لوازم استریل و نیز توزیع سرنگ های استریل بین معتادان تزریقی در مناطق پرخطر و پاتوق ها از طریق گروه های فعال آتریچ (گروه های سیار کاهش آسیب اعتیاد) و توسعهdic ها (مراکز گذری کاهش آسیب اعتیاد) در مناطق آسیب خیز شایان ذکر است.

آنچه که تاکنون درباره عملکرد شاخص ایران در حوزه مبارزه با مواد مخدر عنوان شد، نه صرفا به اذعان مقامات و مسوولان داخلی، بلکه به اعتراف نمایندگان مجامع بین الملل بوده است; چرا که «پیشتاز بودن ایران و قرار داشتن کشورمان در خط مقدم مبارزه با اعتیاد»، امروز تنها یک شعار نیست که بر زبان مقامات ایرانی جاری می شود، بلکه حقیقتی است که نهادهای بین المللی خود با صراحت و قاطعیت بر آن صحه می گذارند.

در این ارتباط «آنتونیو ماریا کاستا» معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور مبارزه با مواد مخدر پس از بازدید از استحکامات مرزی شرق کشور، درباره اقدامات ایران برای مبارزه جامع با مواد مخدر، خود را قدردان زحمات ایران برای مسدود کردن مرز افغانستان دانست و با بیان این که هیچ کشور دیگری را سراغ ندارد که چنین کارهایی را کرده باشد، اظهار کرد: ایران عمده منابع مورد نیاز برای مبارزه با مواد مخدر را از منابع داخلی تامین می کند و این مورد در دنیا بی سابقه است.

وی با اشاره به این که من هر بار که به ایران می آیم، مشاهده می کنم میزان حرفه ای بودن پلیس ایران افزایش چشمگیری داشته است، در پاسخ به برخی اتهامات مبنی بر این که «خودداری از اعطای کمک های بین المللی به مبارزه ایران با مواد مخدر، منجر به این خواهد شد که ایران مسیر خود را برای قاچاق این مواد به اروپا باز گذارد»، اظهار کرد: اروپا هیچ وقت تصورش این نبوده که مواد مخدر به راحتی از ایران عبور کند، لذا قدردان زحماتی که ایران در خط مقدم مبارزه با مواد مخدر متحمل شده، است.

معاون دبیرکل سازمان ملل متحد در امور مبارزه با مواد مخدر با بیان این که من وظیفه خود می دانم که جامعه جهانی را از فعالیت های ایران، مطلع و حمایت های بیشتری را برای ایران فراهم کنم، به احتمال افزایش تولید محصول خشخاش و مواد مخدر افغانستان در سال جاری میلادی اشاره کرد و گفت: با توجه به بارش ها و حاصل خیزی زمین های این کشور در سال جاری، احتمال تولید محصول وجود خواهد داشت.

وی همچنین با تاکید بر این که زمانی که جامعه جهانی درک بهتری از زحمات ایران داشته باشد، مطمئنا مشارکت بیشتری برای مبارزه با مواد مخدر بین کشورهای دیگر و ایران برقرار می شود، گفت: «به جمهوری اسلامی ایران تبریک می گوییم که بهترین نیروی پلیس دنیا را در اختیار دارد و با همه توان با معضل مواد مخدر قاطعانه برخورد می کند.»

البته اذعان نمایندگان مجامع بین الملل به ویژه سازمان ملل متحد به نقش سازنده جمهوری اسلامی ایران در امر مبارزه همه جانبه با مواد مخدر به اینجا ختم نمی شود.

«روبرتو آربتریو» نماینده دفتر مبازره با مواد مخدر و جرم سازمان ملل در ایران نیز فعالیت کشورمان در مبارزه با مواد مخدر، کشف و کاهش تقاضای این مواد را فوق العاده توصیف کرد و با تاکید بر این که «ایران در صدر مبارزه با مواد مخدر در جهان قرار دارد»، تصریح کرد: ایران در عمل به تعهدات خود به ویژه در تخصیص اعتبارات و نیروهای انسانی در مبارزه با مواد مخدر مناسب عملکرده است.

وی با یادآوری این که ایران تاکنون با دفتر مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل در زمینه تقویت این مبارزه همکاری و مشارکت جدی داشته است، عنوان کرد: به همکاری با کشور متعهدی چون ایران که تا این حد، خود را به مبارزه جامع با مواد مخدر و بلای اعتیاد متعهد می داند، افتخار می کنم.

اما جمع بندی این گزارش را پس از تشریح وضعیت فعلی مبارزه با مواد مخدر در کشورمان، به بررسی برخی راهکارهای اصلی موجود در زمینه تقویت همه جانبه این مبارزه اختصاص می دهیم.

در راستای بررسی راهکارهای مبارزه با مواد مخدر در کشور می توان گفت که مقابله با اعتیاد، بیش از هر عامل دیگر، به یک عزم ملی نیاز دارد; چرا که صاحب نظران و اندیشمندان، حل معضل اعتیاد و پدیده مواد مخدر را به مبارزه ای فراگیر و پیوسته در ابعاد نظامی، انتظامی، سیاسی، اقتصادی و به ویژه فرهنگی نیازمند می دانند.

اهمیت تبلیغ همگانی درباره ضدارزش بودن مصرف مواد مخدر نیز نباید دور از ذهن بماند، زیرا بی شک امروز وظیفه تبلیغ در این زمینه، به رسانه ها محدود نمی شود، بلکه باید در همه سطوح اجتماعی از جمله مدرسه و خانواده انجام شود.

البته تبلیغ برضد پدیده اعتیاد و مبارزه با مواد مخدر باید کارشناسانه صورت گیرد، زیرا تبلیغات و مبارزاتی که بدون ضابطه و درک شرایط اجتماع انجام شود، نتیجه عکس به بار خواهد آورد.

در عین حال، منفور کردن مصرف مواد مخدر در ذهن آحاد جامعه، تنها با آموزش های علمی و نوین شکل خواهد گرفت و تاثیر آن، به گفته پژوهش گران علوم اجتماعی به مراتب از استفاده از ابزار تهدید و اعمال قانون بیش تر است.

از این رو، به نظر می رسد که این مساله باید به صورت یک واحد درسی در مدارس و دانشگاه ها آموزش داده شود و با توجه به نقش بی بدیل آموزش و پرورش در پیشگیری از اعتیاد دانش آموزان که جزو گروه های در معرض خطر اعتیاد محسوب می شوند، آموزش و پرورش باید در این زمینه پیشگام باشد.

نقشی که به اذعان بسیاری از کارشناسان، متاسفانه به دلیل بی توجهی آموزش و پرورش به ارائه آموزش مهارت های زندگی به دانش آموزان به عنوان یکی از عوامل اصلی بازدارنده از گرایش به اعتیاد و نیز، گنجاندن پیشگیری از اعتیاد در کتب درسی یا اطلاع رسانی در مورد مواد مخدر و عوارض آن به دانش آموزان با ابزارها و راه های نوین و جذاب، کمرنگ مانده است.

در عین حال، از دیگر راهکارهای موثر در پیشگیری از اعتیاد، افزایش آگاهی خانواده ها در این زمینه است و والدین باید بدانند که فرزندانشان هر اندازه صالح باشند، به اقتضای سن خویش و کنجکاوی ناشی از بی تجربه بودن، ممکن است به انحراف کشیده شوند.

از سوی دیگر، تدوین قوانین مناسب که از ویژگی هایی چون بازدارندگی، ایجاد هراس و آموزش برخوردار باشند نیز ضروریست و این مهم، از طریق تدوین سیاست های جدید و جامع مبارزه با مواد مخدر که تصویب آن در مجمع تشخیص مصلحت نظام در دست پیگیری است، دنبال می شود.

در کنار این موارد، توجه به افزایش گرایش به اعتیادآورهای صنعتی که شایع ترین آن ها مواد محرک است نیز ضروریست، چرا به گفته بسیاری کارشناسان، این مواد که عمدتا با تبلیغ دروغین اعتیادآور نبودن عرضه می شوند، در حال ربودن گوی سبقت از مواد مخدر صنعتی در جذب مشتری هستند، زیرا برخلاف مخدرهای صنعتی چون تریاک و هرویین، از بو و شکل و رنگ خاص برخوردار نیستند و در انواع بسیار متنوع یافت می شوند که همین امر، هم گرایش به آن ها را بیشتر کرده است و هم قاچاق آن ها را راحت تر.

از این رو اطلاع رسانی در مورد ماهیت این مواد و عوارض آن ها به ویژه برای جوانان کشور ضرورت دارد; در عین حال که از فعالیت سوداگران برای راه اندازی مراکز تولید این مواد صنعتی در کشور نیز نباید غافل ماند.

همچنین تقویت پلیس مبارزه با مواد مخدر و نیز اتمام انسداد مرزهای شرقی کشورمان به عنوان مبادی ورود و ترانزیت این مواد، از دیگر راهکارهایی است که در بخش سخت افزاری مبارزه باید مورد توجه جدی قرار گیرد که البته به گفته فرمانده نیروی انتظامی کشور، با تمهیدات اندیشیده شده، انسداد کامل مرزهای شرقی تا دو سال آینده به اتمام خواهد رسید تا سوداگران مرگ دیگر حتی فکر استفاده از معابر کشورمان برای قاچاق و ترانزیت مواد مخدر را به خود راه ندهند.

در پایان بخشی از برنامه های گسترده کشورمان برای گرامی داشت سال روز مبارزه با مواد مخدر نیز یادآوری می شود.

طبق اعلام ستاد مبارزه با مواد مخدر، یکی از برنامه های مطرح شده در روز جهانی مبارزه با مواد مخدر، بزرگداشت روز پنجم تیر، سالروز جهانی مبارزه با مواد مخدر است که در این روز ضمن ارائه گزارش جامعی از مجموع اقدامات انجام شده توسط ایران در حوزه مبارزه با مواد مخدر، از دست اندرکاران و فعالان حوزه مبارزه با مواد مخدر تجلیل به عمل خواهد آمد.

از دیگر برنامه های روز جهانی مبارزه با مواد مخدر، برپایی نمایشگاه مبارزه با مواد مخدر در آبان ماه سال جاری است و در این نمایشگاه که به مدت ۱۰ روز برگزار می شود، تمامی سازمان های مرتبط با حوزه مبارزه با مواد مخدر همچون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت آموزش و پرورش، سازمان بهزیستی، نیروی انتظامی و سازمان های غیردولتی و دیگر دستگاه های عضو حضور دارند و عملکرد سازمانی خود را به نمایش می گذارند.

شایان ذکر است که هر سال در سالروز جهانی مبارزه با مواد مخدر، علاوه بر تشریح دستاوردهای ایران در راه این مبارزه، حجم عظیمی از مواد مخدر کشف شده در مبادی ورود نیز به عنوان نمادی از مبارزه مستقیم و جدی با این مواد به آتش کشیده می شود تا شاید این نماد بتواند تصویرگر نابودی کامل مواد مخدر در جهان در آینده نزدیک باشد.

[Matin H-d 18145]

ممنون از تاپیک جامع و خوبت عزیزمم

به امید روزی که هیچ بیمار معتادی نداشته باشیم:wubpink:

[Anabolic 250]

دو روزه شبا که وقتم آزاده موضوعات این تاپیک رو میخونم ........

نمیدونم ولی اعتیاد با باری که برای مواد مخدر استفاده میشه با اعتیادی که با منظور عادت های روزانه هستش رو هم یکی کردیم رفت ....

اینو خیلی جاها شنیدم و بهم گفتن اعتیاد به چایی داری مثلا ولی این کلمه رو چرا استفاده میکنیم آخه ؟ آدم حس میکنه عملیه ....

ولی طبق این حرفها که البته خیلی جاها هم بهم گفتن من از سال 77 تا 87 اعتیاد شدیدی به استروئیدها آنابولیک داشتم ، بعد 11 سال اعتیادم رو ترک کردم بعد دوباره پارسال معتاد شدم ؟

دفاعی از آنابولیک ا ندارم و میدونم عوارضاتی دارن و خودمم طعم تعدادیشون رو چشیدم اما همیشه برام سوال بود چرا تو بعضی از کشورها استروئیدها تو گروه مواد مخدر طبقه بندی میشن ؟ یکبار یک پزشکی گفت یک تئوری مطرحه که تا زمانی که استروئید استفاده میکنی با صرف نظر از آسیب و عوارضش رو به راهی و احساس سر حالی میکنی و وقتی قطع میشه این مثلا قدرته از بین میره و طرف ممکنه افسرده بشه و مدام میخواد مصرف کنه خودشو رو به راه نگه داره  که میزنه خودشو به کشتن میده .....

نمیدونم ولی حداقل همه هم تیمی هایی که مسابقه میدادیم رو میدیدم ، هیچ کدوم نه افسرده شدن و نه مشکل عصبی و روانی و وابستگی پیدا کردن ....بعدشم این که قطع میکنی در جا از بین میره درست نیست .....

اما این به کنار ولی باز موندم چرا فقط برای آندوژنها این تعریف و توضیح وجود داره و چرا مثلا سوماتروپین که اصلا هورمون رشده یا انسولین و.......اینا تو گروه مخدرها طبقه بندی نمیشن ؟ لامصب بچه ها بیشتر از استروئید سوما میزدن و تو حوزه عوارض جانبی سوما و انسولین و بقیه هزار برابر عوارضهای تخیلی دارن که استروئیدهای بدبخت به گرد پاشونم نمیرسن ....نمیدونم تو این بیست سال شاید پنج یا شش مورد مرگ بر اثر استفاده از استروئید دیدم که همشون دوز تخیلی بودن و حمله قلبی بوده مثلا طرفو کشته یا آپنه تو خواب ته عوارضایی که میدیدیم یکسری کچل میشدن یکسری بچه دار نمیشدن یکسری هم جینکوماستی بود و کبد هم تک و توک موقطا مسموم میشد ولی دو ماه قطع میکرد درست میشد ولی این چند سال اخیر  به اندازه یک دفتر صد برگ آدم دیدم از فوتبالیست ، بادی بیلدر ، بسگتبالیست ، دونده و........که با پپتاید رفتن زیر خاک ....لامصب یهو طرفو تو مدت کوتاه چنان ارتقا میده انگار جهش ژنتیکی کرده بعد شش ماه بعدش هم طرفو میکشه ولی هیچ منع قانونی  ندارند که هیچ تازه رسما تبلیغ هم میکنن تحت عنوان اکسیر جوانی و این حرف ها ، والا ما استروئید رو برای کاربرد ورزشی استفاده میکردیم اینا جدا از ورزش طرف خوانندس میخواد چربی نداشته باشه میره سوما میزنه ، اونیکی میخواد تو 70 سالگی جوون بشه فاکتور رشد مصرف میکنه ..... زمانی بود برای سوماتروپین باید ده تا نسخه متخصص غدد میگرفتی یا دم یارو رو تو هلال احمر میدیدی کلی باج میدادی الان هر جای دنیا بری تو داروخانه بگی سلام پپتاید میخوام بدون سوال بهت میده ، حالا باز خداروشکر ایران اینارو تولید نمیکنه فقط سوما میزنه که مثل پشکل هم تو داروخانه موجوده و راحتم بهت میدن ....

رفیق ما خارج از کشور رفته بود داروخانه چند تا تستوسترون ساده بگیره یجوری برخورد کرده بودن انگار رفته کوکائین بگیره ، بعد از بازار سیاه گرفته بود تو یک بارزسی از تو ماشینش گرفته بودن رفت زندان با کلی مکافات آوردیمش بیرون و کلی جریمه داد بعد همون داروخانه رو دوباره رفته بود بدون نیاز به نسخه پزشک دو تا از این یونولیتهایی که توش یخه بهش سوماتروپین داده بودن ......400 تا سوما به سادگی ولی ده تا تستوسترون معمولی جرم ؟ تازه چند تا کشور هم جالبه ماری جوانا رو آزاد کردن بعد یک ترن بولون رو طرف به اسبش میخواد بزنه جرمه ماری جوانا مخدر طبقه بندی نمیشه ، الکل نمیشه بعد یک تستوسترون ساده مخدره ؟ باز اون تستوسترونه اگرم یکی رو تو صد نفر بکشه که اونم نمیکشه یک قدرتی یک چهره خوبی ، یک فیزیک خوبی و..........میده الکل و ماری جوانا که دهن طرفو سرویس میکنه .... عجیبه ها.

حالا کاری ندارم بیشتر سوالم اینه که چطوری مثل نقل و نبات سوما و الانم که این پپتایدهای تخیلی در اومده رو میفروشن و تو گروه ممنوعه و مخدر طبقه بندی نمیشن و راحت بذار تو جیبت برو تو پرواز  ولی استروئیدها میشن ؟ هنوزم جواب این سوالمو نگرفتم .....