جستجو در تالارهای گفتگو

گاز طبیعی سوختی با احتراق پاك، تمیز و بهینه است كه سبب افزایش عمر موتور و كاهش تعمیرات آن می‌شود. تعویض شمع در موتورهای بنزینی تا ۳۲هزار كیلومتر دوام دارد ولی در موتورهای گازسوز این عدد به ۱۲۰هزار كیلومتر افزایش می‌یابد. این سوخت قابلیت انتقال و مكش از مخزن را ندارد و بدین ترتیب احتمال سرقت سوخت به صفر می‌رسد و این در حالی است كه با توجه به سهمیه‌بندی بنزین، احتمال سرقت بنزین از باك خودروها وجود دارد. زمان سوخت‌گیری سریع در پمپ گاز بین ۵ تا ۶ دقیقه و آهسته آن ۵ تا ۸ساعت طول می‌كشد. گاز طبیعی از بنزین ایمن‌تر است. چون گاز طبیعی برخلاف بنزین در زمان تصادف و حوادث پیش‌بینی نشده در هوا پراكنده می‌شود ولی بنزین روی زمین حوضچه‌هایی ایجاد می‌كند كه هر لحظه ممكن است به آتش‌سوزی‌های مهیب منجر شود. كپسول‌های ذخیره گاز هم بسیار محكم‌تر از تانك‌های سوخت بنزینی هستند. طراحی این كپسول‌ها منوط به اجرای شدیدترین آزمون‌های ایمنی نظیر حرارت، فشارهای بسیار زیاد، تیراندازی و برخورد‌های شدید است. یك كیلوگرم گاز معادل ۳۳/۱لیتر بنزین و ۲۲/۱لیتر گازوئیل است. ● رانندگی در ارتفاعات در ارتفاعات، هوا رقیق‌تر شده و موتور با تركیب سوخت غنی‌تری (نسبت بیشتری از سوخت به هوا) كار می‌كند. به همین خاطر قدرت موتور به دلیل كاهش تنفس موتور و تامین اكسیژن كمتر و همچنین جریان غنی‌تر و شدیدتر سوخت افت می‌كند. در این حالت چون موتور گازسوز به علت اینكه گاز در حدود ۱۲درصد حجم ورودی را تشكیل داده و با كاهش چگالی هوا بر اثر رقیق‌تر شدن آن، حجم سوخت نیز پایین می‌آید، توان موتور ۱۲ تا ۱۴درصد افت می‌كند. پس در صورت دوگانه‌سوز بودن وسیله نقلیه بهتر است در ارتفاعات از سوخت بنزین استفاده شود. ● عوامل موثر بر بازده سوخت مقادیر ارزش حرارتی خالص بنزین، گازوئیل، LPG و CNG به ترتیب ۴۶، ۴۳، ۴۵ و ۴۴ است. تفاوت زیادی بین ارزش حرارتی خالص آنها وجود ندارد اما مقادیر ارزش حرارتی به میزان زیادی به تركیب سوخت بستگی دارد. در بسیاری از كشورها CNG دارای بهترین ارزش است. پس از آن گازوئیل، LNG و در نهایت بنزین قرار دارند. چنانچه یك موتور بنزینی به سوخت CNG تبدیل شده باشد به بالاترین بازده دست پیدا نخواهد كرد چون ضریب تراكم در سطح مورد نیاز برای سوخت بنزین باقی می‌ماند. بنابر این دستیابی به بالاترین راندمان فقط در خودروهای با موتورهای اصلی سوخت LNG امكان پذیر است. عموما احتمال آتش سوزی در شرایط عادی كاركرد، بسیار كم است. به علت سبك‌تر بودن گاز CNG نسبت به هوا، در فضا پراكنده می‌شود. اما بخار LPG از هوا سنگین‌تر است و به تشكیل حوضچه در نزدیكی زمین تمایل دارد. بر حسب قدرت، وسایل نقلیه دو گانه سوز ( CNG) در حدود ۱۰تا۱۲درصد قدرت خود را به علت اینكه گاز طبیعی جای اكسیژن در محفظه احتراق موتور را می‌گیرد، از دست می‌دهند. ● موتور گاز سوز داغ‌تر از بنزین موتورهای گاز سوز كه از عملكرد بنزینی تبدیل به موتور گاز سوز شده‌اند دارای اگزوزهایی با درجه حرارت بیشتر هستند. از طرفی در موتورهای بنزینی، بنزین تاثیر خنك كننده‌ای در سیستم مكش سوخت و سیلندرها دارد. این مساله در مورد گاز اتفاق نمی‌افتد. باید توجه داشت كه یك مخلوط گازی تمایل به احتراق آهسته‌تری نسبت به بنزین دارد و ممكن است به هنگام عبور و خروج از سوپاپ‌ها باز هم در حال سوختن باشد. ● كوبش موتورهای گازسوز كاركرد موتور در شرایط جوی با درجه حرارت بالا، زمان‌بندی نادرست، احتراق تغییرات آنالیز و تركیب شیمیایی گاز مهمترین علل كوبش در موتورهای گاز سوز هستند. بنابراین این گاز طبیعی بادرصد متان بالا، كوبش موتورهای گاز سوز را تا حد زیادی كاهش می‌دهد. ● سوالات عمومی در مورد CNG این پرسش‌ها توسط مردم در هنگام سوخت‌گیری از پمپ گاز مطرح شده‌اند. پاسخ به این پرسش‌ها در جهت هر چه سریعتر شدن روند گازسوز كردن خودروها خالی از لطف نخواهد بود. ▪ فرق گاز طبیعی با CNG چیست؟ ـ CNG همان گاز طبیعی است كه ما روزانه آن را در خانه، محل كار خود و یا كارخانجات با فشار پایین استفاده می‌كنیم. بدیهی است ذخیره‌سازی گاز در چنین فشاری به واسطه حجم زیاد مورد نیاز به صرفه نیست. از طرفی به خاطر تراكم آن در صورت استفاده در خودرو، زمان‌های تجدید سوخت‌گیری فوق‌العاده كوتاه خواهد شد. در صورتی كه گاز طبیعی ( NG) تا فشار حدود ۳۶۰۰ PS تراكم شود، ما CNG خواهیم داشت. ▪ آیا به هنگام استفاده از CNG ، بوی گاز درون خودرو می‌پیچد؟ ـ خوردوهای CNG سوز نظیر خودروهای بنزین سوز بدون بو هستند. در صورتی كه در خودروهای CNG سوز بوی گاز احساس كردید، سریعا باید مدار سوخت‌رسانی را از نظر نشست احتمالی مورد بازرسی قرار دهید. ▪ تبدیل خودرو به CNG سوز چگونه تمام می‌شود؟ ـ باك مخصوصی در صندوق عقب خودرو شما نصب می‌شود و مداراتی كه بتواند گاز را در جهت احتراق به سمت موتورها هدایت كند، به آن مرتبط می‌شود. ▪ در صورتی كه ذخیره CNG در خودرو تمام شود، می‌توان هنوز از بنزین استفاده كرد؟ ـ بله، زمانی كه شما خودروی‌ مورد نظرتان را برای استفاده از CNG تبدیل می‌كنید، هنوز كاربراتور، باك بنزین و مدار سوخت‌رسانی جهت بنزین را روی خودرویتان دارید. بنابراین به سادگی با زدن یك كلید روی داشبورد، می‌توانید مسیر بنزین، به سمت موتور را برقرار كنید، اما به هر حال استفاده از CNG برای شما ارزان‌تر خواهد بود. ▪ آیا لازم است كه هر چند وقت یك بار حتی در صورت عدم نیاز اجباری از بنزین استفاده شود؟ ـ بله این مساله، یعنی استفاده هر چند وقت یك بار از بنزین باعث روانكاری مكانیزم كاربراتور و آمادگی بهتر سیستم سوخت‌رسانی بنزین در واقع لازم خواهد شد. ▪ نصب كیت مخصوص و تبدیل خودرو به CNGسوز چقدر زمان می‌برد؟ ـ انجام این تبدیل ۴ یا ۵ ساعت بیشتر وقت نمی‌گیرد، اما افزایش روزافزون تقاضا برای انجام این تغییرات می‌تواند به واسطه ازدحام باعث طولانی‌تر شدن زمان انتظار مشتری شود. با یك باك پر CNG ، به طور معمول ۱۰ تا ۱۵لیتر بنزین، گاز طبیعی را در خود ذخیره می‌كند. بدیهی است اگر میزان مصرف خودروی‌تان را با واحد Km/Litr در این عدد ضرب كنید، میزان مسافت پیمودن با یك باك پر از CNG به دست می‌آید. برای مثال برای یك خودرو متوسط با حجم سیلندر ۱۳۰۰ سی‌سی این مسافت چیزی در حدود ۱۵۵كیلومتر خواهد بود در صورت نیاز با افزودن تعداد باك می‌توان این مسافت را افزایش داد. ▪ آیا استفاده از گاز طبیعی فشرده در خودرو ایمن است؟ ـ بله CNG به خاطر سه ویژگی مهم از سوخت‌های بنزین، گازوئیل و LPG ایمن‌تر است. اول آنكه وزن مخصوص CNG برابر ۵۸۷/۰ است این به آن معنا است كه این گاز از هوا نیز سبك‌تر است. بنابراین در صورتی كه نشست كند، در جو، صعود كرده و محو می‌شود. دوم اینكه درجه حرارت خوداشتغالی CNG برابر ۷۰۰درجه سانتیگراد است، در حالی كه درجه حرارت خوداشتغالی بنزین ۴۵۵درجه سانتیگراد است. سومین مورد، این كه باك‌های ذخیره CNG از فولادهای آلیاژی خاص و با رعایت بالاترین سطوح ایمنی ساخته می‌شوند كه بسیار محكم‌تر و ایمن‌تر از باك‌های بنزین خودروها هستند. ▪ آیا باك ذخیره CNG در خودرو با چنین فشار بالای گاز درون آن ایمن است؟ ـ بله، باك‌های ذخیره CNG از فولادهای آلیاژی خاص و به صورت كاملا یكپارچه ساخته می‌شوند. هیچ نوع جوشی در ساخت این باك به كار نرفته و باك براساس استانداردهای معتبر بین‌المللی قبل از نصب مورد تست قرار می‌گیرد. به‌علاوه این باك‌ها به دیسك‌های پاره‌شونده ضدانفجار ( Burst disc) مجهز هستند كه در صورت افزایش بیش از حد فشار یا به هنگام آتش‌سوزی‌ این دیسك‌ها پاره شده و فشار مخزن به شدت افت كرده و بخش اعظم گاز خارج می‌شود. آیا وجود باك ذخیره پرفشار گاز در خودرو حتی به هنگام تصادف‌های شدید نیز ایمن است؟ CNG سال‌ها است كه در كشورهایی چون نیوزیلند، ایتالیا، آرژانتین و آمریكا به عنوان سوخت خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد و تمام این كشورها آن را ایمن‌تر از بنزین شناخته و اعلام كرده‌اند. ▪ آیا استفاده از CNG برای موتور خودرو ضرری نداشته و به آن آسیب نمی‌زند؟ ـ خیر به هیچ عنوان بالعكس عمر برخی از قطعات موتور در صورت استفاده CNG افزایش خواهد یافت. به عنوان مثال عمر مفید روغن موتور تا حد زیادی افزایش می‌یابد، چرا كه CNG باعث آلودگی یا رقیق شدن روغن موتور نمی‌شود. از طرفی چون هیچ‌گونه سربی به همراه این سوخت نیست رسوبات سخت سرب روی شمع‌ها ایجاد نشده و عمر مفید شمع‌ها نیز تا حد چشمگیری افزایش می‌یابد. همچنین از آنجا كه CNG سوختی گازی است، هیچ كربنی به عنوان محصول احتراق تشكیل نشده و سطح داخلی موتور تمیز باقی می‌ماند. ▪ چرا دود و دمه خروجی از اگزوز خودروهای CNG سوز كم و محدود است؟ ـ زیرا CNG در عمل سوختی پاك و تا حد بسیار زیادی عاری از آلاینده‌های زیست محیطی است از انجام كه عمده تركیب اصلی گاز طبیعی را متان تشكیل می‌دهد خروجی اگزوز خودروهای CNG سوز شامل بخار آب و جز كوچكی مونوكسید كربن است. با توجه به اینكه كربن یا ذرات دیگری در خروجی اگزوز وجود ندارد دود خروجی از اگزوز بسیار جزئی و قابل اغماض است. به دلایل فوق خودروهای CNG سوز به راحتی و بدون به كارگیری هر نوع تجهیزات جانبی و خارجی (نظیر مبدل‌های كاتالیستی در خودروهای بنزینی سوز)ف قادر خواهند بود برآورده كننده كلیه الزامات مشخص شده در استانداردهای زیست محیطی باشند. ▪ عملكرد و كارایی CNG در مقایسه با بنزین در یك خودروی تبدیل شده به دوگانه‌سوز چگونه است؟ ـ هنگام استفاده از CNG شتاب حركت خودرو در مقایسه با بنزین اندكی كمتر خواهد بود كه این مساله به واسط افت ۵ تا ۱۵درصدی قدرت موتور به هنگام استفاده از CNG است. شایان ذكر است این میزان افت توان موتور را می‌توان با تنظیم كیت CNG به حداقل رساند و در شرایط معمول رانندگی در شهر این میزان افت قدرت، محسوس نخواهد بود. ▪ آیا تجهیزات و سیستم سوخت‌رسانی CNG نصب شده روی خودرو نیاز به تعمیر یا سرویس خاصی دارد؟ ـ به طور كلی این سیستم سوخت‌رسانی سیستم پیچیده‌ای نیست و به راحتی می‌تواند سال‌ها بدون اشكال كار كند اما برای آنكه همواره در شرایط حداكثر كارایی خود قرار داشته باشد بازدید دوره‌ای تجهیزات مربوط به آن بعد از هر یك‌هزار كیلومتر كاركرد پیشنهاد می‌شود كه ترجیحا می‌باید نزد همان تكنسین مجازی كه خودرو را گازسوز كرده انجام شود. ▪ آیا خودروهای دیزل را نیز می‌توان CNG سوز كرد؟ ـ بله می‌توان خودروهای دیزل را هم به CNG سوز هم به دوگانه‌سوز (Dual Fuel ) برای مصرف CNG و گازوئیل تبدیل كرد. با وجود مزایای بسیار استفاده از CNG چرا كشورهای توسعه یافته از آن استفاده نمی‌كنند؟ بد نیست بدانیم كه CNG در سطح جهان سوخت جدیدی نیست و خودروها از دهه ۱۹۲۰ میلادی تاكنون از این سوخت استفاده كرده‌اند. در حال حاضر ایتالیا ۲۴۰ جایگاه عرضه CNG، بیش از ۳۰۰هزار خودروی CNG سوز دارد. در نیوزیلند نیز حدود ۲۵۰هزار خودرو در سال‌های اخیر CNG سوز شده‌اند و حدود ۲۵۰ جایگاه، عرضه CNG در این كشور را بر عهده دارند. آرژانتین نیز در چند ساله اخیر برنامه‌ریزی گسترده‌ای را برای استفاده CNG طرح‌ریزی كرده و در حال حاضر ۷۰۰هزار خودروی CNG سوز دارد. سومین مورد اینكه باك‌های ذخیره CNG از فولادهای آلیاژی خاص و با رعایت بالاترین سطح ایمنی ساخته می‌شوند كه بسیار مستحكم‌تر و امن‌تر از پلاك‌های بنزین خودروها هستند. دانشنامه مرجع مهندسی ایران

گاز طبيعي فشرده CNG مخفف (Compressed Natural Gas) ، تركيبي از بيش از 90 درصد متان و باقي اتان و ساير هيدروكربورها می باشد. وزن مخصوص نسبت وزن مخصوص ، حجم معيني از بخار به وزن همان حجم هوا را وزن مخصوص گاز ناميده كه اين ميزان جهت CNG برابر 0.65 مي باشد. نقط جوش نـقطه جـوش گـاز دمايي اسـت كه در فشار 1 اتمسفر ، گاز از حالت مايع به حالت گاز در مي آيد. مقدار اين دما جهت CNG برابر 160- درجه سانتيگراد بوده و جهت سوخت بنزين 35 تا 232 درجه سانتيگراد مي باشد. نقطه ذوب نقطه ذوب دمايي است كه در آن ماده از حالت جامد به حالت مايع تبديل مي شود كه براي CNG اين دما برابر با 182- درجه سانتيگراد مي باشد. ارزش حرارتي ارزش حرارتي بنا به تعريف مقدار گرمايي است كه در هنگام احتراق كامل يك واحد جرم از هر نوع سوخت آزاد مي گردد. ارزش حرارتي سوخت CNG برابر kcal/kg 11954 بوده كه اين ميزان جهت بنزين بين kcal/kg 11500 تا kcal/kg 11200 مي باشد. حد احتراق ميزان نسبت سوخت به هوا جهت احتراق مناسب يك سوخت در فشار 1 اتمسفر بوده و داراي محدوده خاصي مي باشد. اين محدوده جهت بوتان 1.8 الي 8.45 بوده و جهت سوخت بنزين بين 1.5 تا 4.7 مي باشد. بايد توجه داشت كه احتراق متناوب زماني صورت مي گيرد كه حد احتراق در يك محدوده خاصي قرار داشته باشد . به عبارت ديگر اگر درصد حجمي بوتان كمتر از 1.8 درصد و يا بيشتر از 8.45 درصد باشد احتراق صورت نمي گيرد. سرعت اشتعال بنا به تعريف سرعت اشتعال به سرعت انتشار شعله احتراق درون يك گاز قابل انفجار گفته مي شود . سرعت اشتعال به عواملي نظير نوع مواد تركيبي ، فشار و دماي گاز بستگي داشته و عموماً اين سرعت با افزايش فشار و دما افزايش مي يابد . سـرعت اشـتعال سوخت CNG برابر با 67/0 متر بر ثانيه بوده وجهت بنزين برابر با 83/0 متر بر ثانيه مي باشد كه به واسطه سرعت اشتعال بيشتر بنزين نسبت به CNG زمان جرقه در احتراق CNG بايد نسبت به سوخت بنزين كمي سريعتر باشد. نقطه جرقه هنگامي كه يك سوخت به تدريج تا نقطه شعله وري گرم شود ، احتراق بدون منبع جرقه ميتواند انجام شود . بنا به تعريف نقطه احتراق به پايين ترين دمايي گفته مي شود كه در آن عمل احتراق به خودي خود انجام مي شود . نقطه احتراق بنزين 380-360 درجه سانتيگراد و نقطه احتراق CNG برابر با 680 درجه سانتيگراد بوده كه به همين دليل CNG نسبت به بنزين از ايمني بالاتري برخوردار است. عدد اكتان عد اكتان نشان دهنده قابليت احتراق خودبخود سوخت تحت فشار تراكم بوده كه در رابطه با بنزين اين عدد بين 80 تا 98 و جهت CNG اين عدد برابر با 110 تا 125 ميباشد. عدد اكتان بالاتر CNG اجاره طراحي نسبت تراكم بالاتر در موتور را نسبت به حالت سوخت بنزين ايجاد نموده و افزايش نسبت تراكم منجر به افزايش توان و بالا رفتن راندمان سوخت مي گردد. تبیین جایگاه گازطبیعی فشرده به عنوان سوخت خودروها سیر صعودی مصرف انواع سوخت در بخش حمل و نقل و همچنین افزایش آلودگی ایجاد شده ناشی از خودروها, ضرورت استفاده از یك سوخت جایگزین را در این بخش نشان می‌دهد. در مقاله­ای كه آقایان رضا شاعری و آرش میرعبدا.. لواسانی به چهارمین همایش ملی انرژی تهران (۱۳۸۱) ارایه كرده­اند, سعی شده است كه اهمیت جایگاه گاز طبیعی فشرده (CNG) در میان سایر حامل‌های انرژی به عنوان سوخت خودروها نشان داده شود. این مطلب مختری از مقاله مذكور در این زمینه می­باشد: وقوع بحران‌های نفتی، افزایش تعداد وسایل نقلیه و آلایندگی ناشی از آن، كاهش ذخایر نفتی و تصویب قانون‌های سخت مبارزه با آلودگی محیط زیست, منجر به آن شده است تا ساخت خودروهای كم مصرف و با آلایندگی كم و همچنین استفاده از سوخت‌های جایگزین در دستور كار مراكز تحقیقاتی جهان و به خصوص خودروسازان قرار گیرد سیر صعودی مصرف انواع سوخت در بخش حمل و نقل و همچنین افزایش آلودگی ایجاد شده ناشی از خودروها, ضرورت استفاده از یك سوخت جایگزین را در این بخش نشان می‌دهد. در مقاله­ای كه آقایان رضا شاعری و آرش میرعبدا.. لواسانی به چهارمین همایش ملی انرژی تهران (۱۳۸۱) ارایه كرده­اند, سعی شده است كه اهمیت جایگاه گاز طبیعی فشرده (CNG) در میان سایر حامل‌های انرژی به عنوان سوخت خودروها نشان داده شود. این مطلب مختری از مقاله مذكور در این زمینه می­باشد: وقوع بحران‌های نفتی، افزایش تعداد وسایل نقلیه و آلایندگی ناشی از آن، كاهش ذخایر نفتی و تصویب قانون‌های سخت مبارزه با آلودگی محیط زیست, منجر به آن شده است تا ساخت خودروهای كم مصرف و با آلایندگی كم و همچنین استفاده از سوخت‌های جایگزین در دستور كار مراكز تحقیقاتی جهان و به خصوص خودروسازان قرار گیرد . گاز طبیعی از سوخت‌های جایگزینی است كه از دهه 1920 میلادی مورد استفاده قرار گرفته است؛ اما سهولت استفاده از سایر سوخت‌های فسیلی مایع باعث گردید كه از این سوخت, فقط در برخی از كشورها (مانند ایتالیا و شوروی سابق) استفاده شود. از دهه 1990 میلادی, روند استفاده از این سوخت در میان كشورهای جهان سیر صعودی داشته است؛ به طوری كه طی كمتر از یك دهه تعداد این خودروها به حدود دو میلیون دستگاه رسیده است. با توجه به اینكه ایران از لحاظ ذخایر گازی مقام دوم را در میان سایر كشورهای جهان داراست، به جرات می‌توان گفت كه طی دهه گذشته نرخ رشد استفاده از این سوخت در خودروها بسیار ناچیز بوده است. گاز طبیعی به عنوان سوخت خودرو در كشور و مزایای آن استفاده از گاز طبیعی در خودروها, مزایای غیر قابل انكاری نظیر كاهش آلودگی هوا و نتیجتاً كاهش مصرف سوخت‌های فسیلی مایع و كاهش یارانه بخش حمل و نقل را به دنبال دارد: 1- كاهش آلودگی هوا در حال حاضر, آلودگی هوا از معضلات اساسی شهرهای بزرگ كشور به خصوص در فصول پاییز و زمستان محسوب می‌شود. بر هیچكس پوشیده نیست كه این آلودگی اثرات مخرب بر افراد (از نظر جسمانی و روانی)، گیاهان, اشیاء و ساختمان‌ها (از نظر خوردگی، سیاه شدن و كاهش مقاومت) دارد. در آمارهای منتشر شده، بخش حمل و نقل از عمده‌ترین آلوده‌‌كننده‌های محیط زیست به شمار می‌رود. به­طوری­كه در سال 1379 نسبت به سایر بخش‌ها بزرگترین تولید كننده آلاینده‌های CH,CO2, NO2, COوSPM به ترتیب با 95.2, 25.1, 60.3, 98.3 و 76 درصد بوده است. استفاده از گاز طبیعی فشرده باعث كاهش آلاینده‌های خروجی از اگزوز خودروها می‌شود؛ به طوری كه بر اساس یكی از مطالعات انجام شده برای مقایسه آلاینده‌های ناشی از سه سوخت بنزین، گازوییل و گاز طبیعی كاهش آلاینده‌های گاز طبیعی نسبت به دو سوخت دیگر محسوس بوده كه در جدول شماره 1 به آن اشاره شده است. بنابراین با استفاده از گاز طبیعی آلودگی هوا كاهش می‌یابد و یا رشد آن حداقل متوقف می‌شود. این موجب كاهش هزینه‌های اجتماعی حاصل از آلاینده‌ها كه در این بخش تولید می‌شود، خواهد شد. 2- كاهش مصرف فرآورده­های نفتی بنزین و گازوییل از حامل‌های مهم انرژی در بخش حمل­و­نقل كشور به حساب می‌آیند. در سال 1379, حدود 99 درصد از بنزین و 55 درصد از گازوییل مصرفی كشور به حمل­ونقل بخش تعلق داشته است. افزایش تولید خودروهای پرمصرف, كثرت خودروهای فرسوده، عدم سوخت‌گیری صحیح، خروج غیر قانونی سوخت از كشور و عدم تنظیم موتور خودروها, باعث گردیده كه مصرف این فراورده‌ها و به خصوص بنزین رشد چشم‌گیری داشته باشد. به طوری كه مصرف بنزین از 1413 هزار متر مكعب در سال 1350 به 15510 هزار متر مكعب در سال 1379 بالغ گردیده است. استفاده از گاز طبیعی در بخش حمل و نقل نه تنها باعث كاهش مصرف فرآورده‌های نفتی و همچنین كاهش واردات می‌شود؛ بلكه به دلیل عدم سقف صادرات برای فرآورده‌های نفتی, به هر میزان كه اضافه تولید داشته باشیم, این فراورده­ها قابل صدور می‌باشند. 3- كاهش یارانه بخش حمل و نقل سالانه مبلغ هنگفتی یارانه به حامل‌های انرژی در بخش‌های مختلف كشور اختصاص می‌یابد. در میان بخش‌های مصرف كننده، بخش حمل ­و نقل بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده است. به طوری كه در سال 1379، از كل 1276241 میلیارد ریال كل یارانه انرژی حدود 42745 میلیارد ریال (حدود 33.5 درصد) به بخش حمل و نقل تعلق داشته است. از مبلغ ذكر شده به عنوان یارانه انرژی, در بخش حمل و نقل, بنزین و گازوییل به ترتیب با 52.5 و 44.7 درصد، بالاترین مقدار یارانه را به خود اختصاص داده‌اند. مصرف گاز طبیعی فشرده در خودروها موجب می‌شود كه یارانه تخصیص­یافته به این بخش كاهش یابد. طرح پیشنهادی برای به­كارگیری خودروهای گاز سوز با بررسی اتصال‌های شبكه‌گذاری گاز طبیعی، تعیین جایگاه‌های تحویل سوخت كشور و همچنین مزایای استفاده از گاز طبیعی، ارایه یك طرح جامع جایگزینی سوخت گاز در خودروهای كشور بسیار ضروری و كارگشا می‌باشد. با توجه به موارد ذكر شده تا انتهای سال 1387 حدود چهار میلیون و سی هزار خودرو می­توانند گازسوز شوند. همچنین چنانچه نسبت فعلی بین جایگاه‌های سوخت و تعداد خودروها برقرار باشد, در آن صورت لازم است 1925 جایگاه احداث شود. برای شروع این طرح باید استان‌های تهران، اصفهان، خراسان، آذربایجان شرقی و فارس به دلیل وجود بیشترین تعداد خودرو در اولویت قرار گیرند. با توجه به طرح پیشنهادی، در صورت تغییر خط تولید خودروهای بنزین‌سوز و همچنین گازوییل سوز به گازسوز در كارخانجات خودروسازی, به ازای هر خودرو, هزینه­ای برابر با 500 دلار نیاز است. البته بدون در نظر گرفتن كاهش یارانه اختصاص یافته به سوخت‌های فسیلی مایع و همچنین كاهش هزینه‌های اجتماعی ناشی از آلودگی، بخش مهمی از از هزینه فوق از محل كاهش مصرف بنزین و گازوییل قابل پرداخت خواهد بود. با توجه به اینكه مصرف متوسط روزانه هر خودروی بنزینی و گازوییلی در كشور به ترتیب در حدود 10.4 و 67.34 لیتر است, مقدار كل بنزین و گازوییلی كه در نتیجه تبدیل به خودروهای گازسوز, صرفه­جویی می‌شود, به ترتیب در حدود 19.7 و 18 میلیارد لیتر خواهد شد. در صورتی كه فرض شود قیمت بنزین و نفت گاز هر سال به ترتیب سالی 50 و 20 ریال افزایش یابد، قیمت كل این فرآورده‌های مصرف نشده در طول این بازه زمانی برابر با 2.27 میلیارد دلار خواهد شد .

مزيت‌هاي استفاده از lng به جاي cng به عنوان سوخت استفاده از گاز فشردة طبيعي (cng) در خودرو‌هاي سبك و نيمه‌سبك، موضوعي است كه هم‌اكنون در برنامة وزارت نفت قرار دارد. از طرفي تحقيقات جديد در دنيا به مزيت‌هاي استفاده از گاز طبيعي مايع (lng) نيز اشارات قابل ملاحظه‌اي دارد. مطلبي كه در ادامه مطالعه مي‌كنيد، تحقيقات انجام شده در مورد مزيت‌هاي استفاده از lng به عنوان سوخت خودرو اشاره دارد كه مي‌تواند در برنامة تصميم‌گيران و مديران مورد توجه باشد: گاز طبيعي مايع و يا به‌طور اختصار lng همان گاز طبيعي معمولي است كه تا دماي تقريباً منفي 260 درجة فارنهايت، سرد شده و سپس به ماي تبديل شده است. Lng عمدتاً از متان تشكيل شده است و در آن مقادير كمي اتان، پروپان و ساير هيدروكربن‌هاي سنگين‌تر نيز وجود دارد. آب، دي‌اكسيدكربن، نيتروژن، اكسيژن و تركيبات سولفور، از جمله اجزاي تشكيل دهندة گاز طبيعي هستند. طي مراحل تبديل گاز طبيعي به مايع، اكسيژن، دي‌اكسيدكربن، آب و تركيبات سولفور از آن جدا مي‌شوند و مقدار متان موجود در llngتقريباً به 100 درصد مي‌رسد. Lng حدود يك ششصدم حجم گاز طبيعي فضا اشغال مي‌كند. اين سوخت، غيرسمي، بي‌رنگ و بي‌بو است و فقط زماني قابليت انفجار پيدا مي‌كند كه با هوا مخلوط و يا تبخيرشده و غلظت آن در هوا به 5 الي 15 درصد برسد. Lng چه در حالت مايع و چه در زماني كه تبخير شده باشد، قابليت انفجار در فضاهاي باز را ندارد. Lng در مقايسه با گاز طبيعي فشرده شده (cng) داراي مزيت‌هايي است: عدد اكتان بالاتر، يكنواختي، ثبات، كيفيت و سرعت سوختگيري بالاتر (حدود 10 الي 40 گالن در هر دقيقه) از مزيت‌هاي آن به حساب مي‌آيد. Lng از لحاظ چگالي حجمي انرژي و ساير خصوصيات، مشابه گازوييل است و در خودروهاي سنگين مي‌توان از آن بعنوان سوخت استفاده نمود. اين نوع خودروها برعكس خودروهاي سواري با محدوديت فضا جهت ذخيره‌سازي lng مواجه نيستند. از سوي ديگر به سبب توقف‌هاي طولاني در خوردوهاي سواري، سوخت lng مناسب اين نوع خودروها نيست زيرا به مرور زمان تبخير مي‌شود. البته بايد توجه داشت كه هم سرعت تبخير و هم ميزان تبخير، بستگي مستقيم به مقدار و سرعت نشتي lng دارد. ابعاد و نوع محيطي كه در آن lng تبخير مي‌شود و نيز شرايط جوي و ميزان فشار lng بر سرعت و ميزان تبخير تا حدي تاثيرگذار است. مقادير كم lng كه از خوردو نشت مي‌كند، به محض تماس با سطح زمين بخار مي‌شود. در دماي منفي 160 درجة فارنهايت، بخار lng در هوا شناور مي‌شود و به سرعت در فضاي محيط، منتشر مي‌شود. هرگونه نشتي عمده كه باعث ايجاد بخار متراكمي از lng شود، براثر حرارت زمين به سرعت در فضا منتشر مي‌شود كه در اين بين باد نيز در انتشار بخار حاصل از تبخير lng مؤثر است. در دماي منفي 160 درجة فارنهايت، بخار lng در هوا شناور مي‌شود و به سرعت در فضاي محيط، منتشر مي‌شود. هرگونه نشتي عمده كه باعث ايجاد بخار متراكمي از lng شود، براثر حرارت زمين به سرعت در فضا منتشر مي‌شود كه در اين بين باد نيز در انتشار بخار حاصل از تبخير lng مؤثر است. براي خودروهايي كه عمر مفيد آنها حدود 3 سال است و يا مصرف ساليانه سوخت آنها تقريباً 1200 گالن مي‌باشد (خودروهاي سواري وسبك)، سوخت cng مناسب‌تر است. البته بايد توجه داشت كه اينسبك)، سوخت cng مناسب‌تر است اين امر باعث نمي‌شود تا از اهميت cngكاسته شود. بدين ترتيب كه cng مورد نياز را مي‌توان از تبخير lng و با هزينه‌اي بسيار پايين به دست آورند. بنابراين خودرو هايي با سوخت lng و همچنين خودروهايي كه سوخت cng مصرف مي‌كنند،مي‌توانند از يك جايگاه توزيع سوخت براي سوخت‌گيري استفاده كنند. Lng به‌عنوان سوخت داراي ويژگي‌هاي متعددي است كه عبارتند از: 1- چگالي بالا: از آنجاييك lng بصورت مايع مي‌باشد، مي‌توان مقدار زيادي از اين سوخت را در فضاي كوچكي ذخيره نمود. در خودروها عواملي چون حداقل وزن سوخت و بيشترين مسافت پيموده شده در هر گالن از مزيت‌هاي يك سوخت به حساب مي‌آيند و در انتخاب نوع سوخت از اهميت بالايي برخوردار مي‌باشند. 2- سرعت سوختگيري: زمان سوختگيري كاميون‌هاي بزرگ با سوخت lng حدود 4 الي 6 دقيقه است. اخيراً ميزان خلوص متان در lng توليد شده، بيش از 99 درصد رسيده است. اين خلوص بالا در سوخت lng، باعث عملكرد منظم و صحيح سيستم سوخت‌رساني و موتور خودروها مي‌شود، در نتيجه ميزان مصرف و نيز آلايندگي خودروها به نحو چشمگيري كاهش مي دهد. 3- قابل حمل بودن و دسترسي آسان: سوخت lng را مي‌توان در مخازني به ظرفيت پانزده هزار و پانصد گالن، روي تريلرها، واگن‌هاي قطار و يا روي كاميون‌هاي كوچكتر و نيز در مخازن 30ميليون گالني در كشتي‌هاي مخصوص حمل lng از جايي به جاي ديگر منتقل نمود. براي انتقال lng به جايگاه هاي توزيع سوخت، بيشتر از تريلرهاي مخصوص اين كار استفاده مي شود. 4- تاسيسات توزيع سوخت كم هزينه‌تر: براي بدست آمدن lng، غالباً گاز طبيعي را به‌صورت مايع در آورده سپس بوسيلة كاميون آنرا حمل مي‌كنند. بدين ترتيب با كمترين هزينه از تاسيسات موجود نظير خطوط لوله انتقال گاز طبيعي و منابع تامين گاز ارزان قيمت، مي توان حداكثر استفاده را نمود. 5- مخازن ذخيره‌سازي سبك‌تر 6- عدم كاهش كارايي موتور‌ها با سوخت lng 7- شباهت به سوخت‌هاي فعلي: جداي از مسائل اقتصادي، انگيزه و مشوق اصلي صاحبان و مديران ناوگان حمل و نقل جاده‌اي براي تبديل سوخت خودروهاي خود به lng، شباهت lng به سوخت‌هاي متعارف فعلي و شفافيت عملكرد خودروها با اين نوع سوخت است. لذا ديگر نيازي به بازسازي و تجهيز جايگاه‌هاي سوخت‌ رساني نيست و لازم نيست در مسير رفت و آمد خودروها تغييرات اساسي صورت گيرد. در ضمن نيروي انساني نيز با گذراندن دوره‌هاي كوتاه‌مدت، آمادگي و مهارت لازم جهت كاركردن با جايگاههاي سوخت‌رساني lng را به‌دست مي‌آورند. عوامل عدم پذيرش lng به عنوان سوخت خودرو‌ها 1- دماي بسيار پايين: يكي از عواملي كه باعث شده است تا lng كمتر از سوخت‌هاي گازي مورد استقبال قرار گيرد، دماي بسيار پايين آن است. از آنجايي كه هنوز مردم كاركردن با چنين سوخت‌هايي كه داراي دماي بسيار پايين هستند را فرانگرفته‌اند، آموزش زيادي لازم است تا آنها بتوانند به راحتي از اين نوع سوخت استفاده كنند. 2- سوختگيري: رانندگان و صاحبان شركتهاي حمل و نقل خواهان سوختي هستند كه مراحل سوختگيري آن طولاني‌تر و پيچيده‌تر از گازوييل و بنزين نباشد. حال آنكه بدليل رعايت نكات ايمني در ارتباط با lng كه تحت دماي بسيار پايين نگهداري مي‌شود، حمل و نقل اين سوخت از محلي به محل ديگر با مشكلاتي روبرو است. بعنوان مثال، در اكثر مواقع لوله‌ها، شيرها، تجهيزات اندازگيري و شلنگ‌هاي سوختگيري كه مخزن ذخيره‌سازي lng را به خودرو متصل مي‌كنند قبل از شروع عمليات سوخت‌گيري بايد خنك شوند، اين عمل باعث تبخير بخشي از سوخت مي‌شود. استفاده از ساير روش‌ها با استفاده از پمپ، يا فشار باعث به حداقل رسيدن ميزان تبخير lng مي‌شود. 3- حداكثر ميزان سوختگيري: يك مخزن ذخيره‌سازي سوخت كه تحت دماي بسيار پايين است را نمي‌توان كاملاً پر نمود، بايد فضايي را براي گازهاي تبخير شده خالي نگاه داشت. هرگز نبايد مخزن ذخيره‌سازي lng را پرنمود، زيرا اين امر باعث افزايش بيش از حد فشار داخل مخزن مي‌شود. امروزه، سيستم‌هاي سوخت‌گيري lng طوري طراحي شده‌اند كه هنگام پر شدن حجم معيني از مخزن بطور خودكار، عمل سوخت‌گيري را متوقف مي‌كنند. 4- ذخيره‌سازي سوخت در خودرو: اگرچه lng بصورت مايع در خودرو ذخيره مي‌شود، اما قبل از ورود به موتور بايد مجدداً به گاز تبديل شود. در حالت مطلوب، عمل تبخير lng مي‌بايست در پايين‌ترين درجة ممكن صورت گيرد. اين امر سبب خواهد شد تا چگالي بار سوخت وارد شده به موتور و در نتيجه شدت موتور افزايش يابد. جمع‌بندي در مجموع مي‌توان گفت كه lng مي‌تواند جايگزين خوبي براي سوخت‌هاي متعارف و متداول امروزي باشد. قيمت lng در كشورهاي مختلف جهان از قيمت بنزين و گازوييل پايين‌تر است. هزينه‌هاي تعمير و نگهداري خودروهاي با سوخت lng نيز به دليل مرغوبيت اين سوخت، كمتر از ساير خودروهاست. احتراق عاري از دود و آلايندگي lng، باعث افزايش طول عمر شمع‌ها، كاهش تعداد دفعات تعويض روغن و ميزان فرسودگي قطعات موتور مي‌شود. با در نظر گرفتن اين عوامل، هزينه‌هاي مربوط به خودروهاي با سوخت lng بسيار پايين‌تر از خودروهاي بنزيني و گازوييلي خواهد شد. منبع:موتورها