این مقاله پیش از این در مرجع زیر به چاپ رسیده است:
کامران خداپرستی، اصول سختی سنجی و کاربردهای آن، نشریه مشانیر، شماره 56، 1390
پیشگفتار
آزمون بخش اساسی هر فعالیت مهندسی است. در بسیاری از مراحل فرآیند پیچیده تولید مواد مهندسی از شکل دادن این مواد و ساخت قطعه گرفته تا در اتصال این قطعات و ایجاد یک فرآورده مهندسی، بازرسی و آزمون انجام می شود. نیاز به آزمون با پایان یافتن تولید از بین نمی رود و لازم است محصول در طول عمر کاریش مورد بازبینی و آزمون قرار گیرد تا تغییرات احتمالی ایجاد شده در آن مانند آسیبهای مربوط به خوردگی و خستگی مشخص گردد.
انواع آزمونهای مورد استفاده را می توان به دو دسته کلی: الف) آزمونهای تعیین خواص مواد و ب) آزمونهای تعیین درستی مواد یا قطعات جای داد. آزمونهای دسته اول عموما مخرب بوده و روی نمونه های مواد انجام می شوند اما آزمونهای دسته دوم عموما ماهیت غیر مخرب دارند.
دامنه خواص قابل بررسی در مواد بسیار گسترده است؛ از میان اینها می توان به بدست آوردن استحکام تسلیم، استحکام کششی، فشاری و برشی در دمای محیط و دیگر دماها، اندازه گیری سفتی، سختی و استحکام ضربه ای، بررسی ریز ساختار، محاسبه و بررسی خواص تابع زمان مانند پدیده های خستگی، خزش، مقاومت به اکسید شدن، مقاومت به انواع خوردگی و ... را نام برد. ارزیابی تمام این خواص برای هر ماده بسیار وقت گیر و پرهزینه است و مهندس باید مشخص کند کدام ویژگی ها برای کاربرد مورد نظر دارای اهمیت هستند.
در این نوشتار تلاش بر این است تا ضمن معرفی سختی، به جنبه های مختلف آزمون سختی سنجی که روشی در دسترس، سریع، ارزان و بسیار پرکاربرد برای بررسی خواص مواد و نیز بازرسی و آزمون قطعات است، پرداخته شده و انواع سختی سنجی، روشهای انجام آزمون و نکات عملی مرتبط با آن، معرفی شوند.
.: جهت دریافت فایل pdf و کامل مقاله اینجا را کلیک کنید:.
منبع