حفر کانال سوئز بدست مهندسان ایرانی
پیشینه عمیق و کهن مهندسی ایرانیان در دوران باستان ، با در نظر گرفتن آثار ساختمانهای باقیمانده از دوران هخامنشیان ، پارتیان و ساسانیان ، مجموعه حیرت انگیز تخت جمشید و... به خوبی روشن است . مهمترین موضوعی که در اینجا مورد گفتگو وتوجه می باشد ایجاد کانال دریایی بوسیله ی مهندسان ایرانی به سرپرستی "مهندس ارتاخه" هخامنشی است که به فرمان داریوش اول هخامنشی بوجود آمده و افتخار آن برای همیشه از آن ایران و ایرانی است. داریوش بزرگ با توجه به اهمیت راه های دریایی بویژه راه دریایی بین ایران و مصر در اواخر قرن ششم پیش از میلاد دستور داد کانالی بین دریای سرخ و دریای مدیترانه از راه نیل ایجاد شود تا کشتی های ایرانی به راحتی بتوانند از آن آبراه عبور کرده و در نتیجه راه بسیار کوتاهی بین ایران و مصر از طریق دریا ایجاد گردد. البته لازم به ذکر است که ترعه ای ( کانال) داریوش حفر کرد با کانال کنونی که در سال ۱۸۶۹ میلادی توسط " مون فردیناند اوسپس" حفر شد کمی اختلاف دارد زیرا ترعه کنونی از پرت سعید شروع و به خلیج سوئز منتهی شده درحالیکه ترعه داریوش کبیر قدری بالاتر از بوباستیس شروع شده و در نهایت در نزدیکی سوئز به دریای سرخ ملحق می شود .
به یادبود این کار بزرگ و پرارزش جهانی لوحه سنگی با خطوط میخی، پارسی، عیلامی، بابلی و مصری در آنجا نصب گردیده شده :
منم داریوش ، شاه شاهان، شاه کشورهایی که تمام نژادها مسکون است ،شاه این سرزمین بزرگ تا آن دور ها ، پسر ویشتاسب هخامنشی ، من پارسی هستم و به همراهی پارسیان مصر را گرفتم ، امر کردم این کانال را بِکنند، این ترعه کنده شد چنانکه فرمان دادم و کشتی ها از مصر بوسیله این کانال بسوی ایران روانه شدند چنانکه اراده من بود.
منبع : نقش ایران در تاریخ نمدن جهان . نگارش عبدالرفیع حقیقت . تهران : کومش