جستجو در تالارهای گفتگو

نقدی بر پژوهش های تفسیری تاریخی درخصوص معماری معاصر

چکیده: آثاری که از معماری گذشته ایران به جا مانده، گنجینه های ارزنده معماری ایران است، اما این آثار، نماینده تام معماری ای نیست که در طی سده ها در این سرزمین تحقق یافته است. بیشتر آنچه از بناها به دست ما رسیده، آثار فاخر و شاهانه است و از طریق این آثار، به دشواری می توان به بخش اعظم معماری ایران ـ معماری عموم مردم ـ پی برد. از این گذشته، آثار معماری نتیجه نهایی مسیر معماری است. معماری فقط اثر معماری نیست؛ اندیشه ها و خیال های معماری، پسند و ذوق فردی و جمعی، مسیر طراحی و ساخت، آموزش معماری، حرفه و نظام صنفی معماری، بانیان و حامیان معماری، معماران و کارگزاران معماری همه در این مسیر دخیل اند و شناخت معماری مستلزم شناخت اینها نیز هست. پس برای فهم معماری مردم، باید علاوه بر بناهای ایشان، از پندارها و اندیشه هایشان درباره بناها و همه وجوه دیگر معماری هم باخبر باشیم. یکی از وظایف تاریخ پژوه معماری ایران، جستن راه هایی برای پی بردن به جنبه هایی از معماری ایران است که روزگار از ما پنهان داشته است؛ راه هایی که به واسطه آن ها به معماری عوام، یا نسبت های عوام با معماری فاخر، پی ببریم. در روزگار ما، در دیگر حوزه های تاریخ نویسی و تاریخ پژوهی، کسانی در صدد برآمده اند تا تاریخ مبتنی بر زندگی اشراف و اعیان و پادشاهان را کنار بگذارند و از خلال یافته ها و دانسته های تاریخی، به شناخت زندگی و اندیشه عامه مردم بپردازند و برای این منظور، رویکردهایی پیش نهاده اند. یکی از این رویکردها، «تاریخ فرهنگی» است و یکی از شاخه های آن، «تاریخ ذهنیت» یا «تاریخ نگرش عامه» است. هدف از این مقاله، گشودن باب مطالعه تاریخ ذهنیت عامه در معماری ایران است. بدین منظور، نخست تاریخ ذهنیت، ماهیت و سیر تکوین و تحول آن را به اجمال معرفی می کنیم، سپس امکانات آن را برای مطالعه تاریخ معماری ایران، بررسی و منابع آن را معرفی می کنیم. آن گاه نمونه ها و موضوع ها و منابعی برای آزمودن این شیوه تاریخ پژوهی در معماری ایران پیش می نهیم. مشخصات مقاله: مقاله در 21 صفحه به قلم مهرداد قیومی(استادیار دانشکده ی معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی،نویسنده ی مسئول)، امید شمس(عضو هیئت تحریریه دانشنامه ی تاریخ معماری ایران شهر )منبع:مطالعات معماری ایران سال اول پاییز و زمستان 1391 شماره 2,ensani.ir درآمدی بر تاریخ ذهنیت عامه در معماری ایران.pdf

چکیده: معماری بیش از آن که محصول تصمیم یک یا چند فرد باشد، محصول فرهنگ جامعه است. بسنده کردن به شناخت کالبد و جسم معماری و غفلت از پیوندهای آن با فرهنگ به سطحی نگری در تاریخ معماری می انجامد. تاریخ فرهنگی رویکردی در تاریخ و تاریخ معماری است که اگر به مطالعات تاریخ معماری ایران وارد شود، می تواند آن را ژرف تر و برخی از زوایای تاریک آن را روشن کند. در این مقاله، نخست رویکرد تاریخ فرهنگی را، از طریق بررسی سیر تحول این نوع رویکرد و آثار آن، معرفی می کنیم. به دنبال این بررسی و معرفی، ویژگی های مشترک اقسام تاریخ فرهنگی را برمی شماریم. آن گاه امکان استفاده از این رویکرد را در تاریخ معماری ایران می سنجیم. بخش آخر این مقاله حاوی پیشنهادهایی برای مطالعه تاریخ فرهنگی معماری ایران است. مشخصات مقاله:مقاله در 21 صفحه به قلم نازنين شهيدي مارناني (كارشناس ارشد مطالعات معماري ايران دانشگاه شهيد بهشتي)،مهرداد قيومي بيدهندي(استاديار دانشكده ي معماري و شهرسازي دانشگاه شهيد بهشتي).منبع:مطالعات تاریخ فرهنگی سال پنجم پاییز 1392 شماره 17.ensani.ir رویکرد تاریخ فرهنگی و امکان و فواید آن در مطالعات معم.pdf

چکیده: منابع مکتوب از مهم ترین منابع تاریخ معماری ایران است؛اما تا کنون چنان که باید بدان ها اعتنا نشده است.برای شناخت جایگاه این منابع در تحقیق های تاریخ معماری ایران،نخست باید واژه های "تاریخ" و "معماری" و "ایران" را بررسی کنیم.از این بررسی،درمی یابیم که هر متن فارسی بالقوه حاوی اطلاعات معماری است و از پیش نمی توان نوعی از انواع متون فارسی را بیرون از دایره ی منابع تاریخ معماری ایران قرار داد.این نکته به ویزه از آن رو اهمیت دارد که در فرهنگ های نامدرن،متون مختص معماری بسیار اندک است.در فرهنگ ایرانی،این کمبود از آن روست که معماری را از قبیل طی طریق می شمرند،نه از قبیل رسمی. مشخصات مقاله:مقاله در 16 صفحه به قلم مهرداد قیومی بیدهندی(استادیار دانشکده ی معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی و عضو وابسته ی فرهنگستان هنر).منبع:پژوهشکده علوم انسانی و مطالعات فرهنگی سخنی در منابع مکتوب تاریخ معماری ایران و شیوه ی جتسجو.pdf