جستجو در تالارهای گفتگو

[h=4]چگونه باغ مرجانی در اعماق خلیج فارس کشف شد؟ علی عبدی پور*[/h] [h=5]سبزپرس - سردبیر: زمانی که در سال 1386، دلفین ها در ساحل جاسک در استان هرمزگان به گل نشستند، یک مستندساز که دست بر قضا غواص خوبی هم هست، دوربین و وسایل تصویربرداری را برداشت و به جنوب رفت تا از این واقعه تلخ مستندی بسازد که بعدها با عنوان «راز مرگ دلفین ها» تمجید کارشناسان و فعالان محیط زیست را به خود اختصاص داد. هنوز چیزی از موفقیت راز مرگ دلفین ها نگذشته بود که این بار پدیده کشند سرخ، آبهای خلیج فارس را آلود و بار دیگر همان کارگردان با دوربینش به زیر آب رفت و صحنه های منحصر به فردی از پدیده کشند سرخ به ثبت رساند. او نام این مستند را «قاتلین سرخ» گذاشت که در اولین روزها پس از اتمام تدوین، آن را در دومین جشنواره رسانه های حوزه محیط زیست خلیج فارس و دریای عمان (راپمی) به نمایش گذاشت و رای قاطع هیئت داوران برای دریافت جایزه اول این جشنواره را به خود اختصاص داد. «علی عبدی پور» همان مستند ساز است که حالا به همراه دوستانش مجموعه ای مستند به نام «کاوش در اعماق خلیج فارس» را می سازد که قرار است از شبکه های سیمای کشور به نمایش گذاشته شود. او این بار و در حین تصویربرداری، موفق شده تا گونه های مرجانی جدیدی را در خلیج فارس با ثبت برساند. [/h]برای بسیاری قابل تصور نبود که در اعماق بین 40 تا 60 متر در خلیج فارس زیستگاه منحصر به فردی با تنوع زیستی بالایی از ماهی ها و مرجانها وجود داشته باشد. وقتی به این منطقه که در میانه تنگه هرمز و در مسیر کشتی های بزرگ واقع شده، می رفتیم حتی برخی غواصانی که خبری از ما به آنها می رسید با تمسخر می گفتند «مگر در همچین عمقی چیزی هم وجود دارد؟» حدود شش سال پیش از طریق دوست عزیزی که اهل جنوب است متوجه شدم در بخشی از خلیج فارس مرجان های «باد بزنی» وجود دارد. مرجان های باد بزنی (Sea fan) از جمله مرجان های نرم و کمیاب در خلیج فارس هستند که در اعماق زیاد زندگی و رشد می کنند. با این که تا کنون هیچ گزارشی از این نوع مرجان ها در خلیج فارس ثبت نشده است و هیچ یک از مراکز علمی در ایران و خارج از کشور اطلاعاتی از این نوع مرجان ها در خلیج فارس به دست نیاورده بودند. سخن دوستم را باور کردم و مدت های طولانی در این منطقه کاوش و غواصی کردیم و با استفاده از تجهزات روز توانستیم نقاطی را شناسایی کنیم. وقتی قرار شد مجموعه مستند «کاوش در اعماق خلیج فارس» را برای تلویزیون بسازم، تصمیم گرفتم به این منطقه سفر کنم و پرده از راز آن بردارم. تا اینکه به همراه گروه سه نفره به اعماق آب های این منطقه ناشناخته قدم گذاشتیم. جریان های زیر آبی این منطقه خارج از تصور بود. رودخانه ای در آن زیر جاری بود.تا عمق 45 متری پایین رفتیم ولی شفافیت آب به خاطر جریان شدید و نیز املاح معلق دریا خوب نبود. چند گونه ای که در آنجا دیدیم کافی بود تا به یقین برسیم که با پدیده ای خارق العاده ای روبرو شده ایم. چند روز منتظر ماندیم تا جریان جزر و مد به شرایط ایده آل برسد. برای رفتن به عمق فرصت زیادی در اختیار نداشتیم. باید در کمتر از یک ساعت به پایین می رفتیم و تصاویر لازم را می گرفتیم و بعد از 15 دقیقه غواصی به سطح آب باز می گشتیم تا توقف های ضروری در عمق شش متری و سه متری را انجام می دادیم تا نیتروژن مضر و اضافه از بدن خارج شود. این بار خوشبختانه دید آب فوق العاده بود. از 20 متر مانده به کف دریا میشد باغی که در بستر خلیج فارس آرمیده است را دید. هر سه نفرمان شگفت زده شده بودیم. نفسم به شماره افتاده بود. نمی دانستم این هیجان مربوط به فضای وهم انگیز عمق دریا بود یا زیبایی هایی که تاکنون به عمرم و بعد از این همه سال غواصی در خلیج فارس می دیدم. به سرعت مشغول کار شدیم. زمان به سرعت می گذشت و هوای کپسول غواصی در حال تمام شدن بود. سر خوش از آنچه در برابر خود می دیدیم، با حیرت و احتیاط به اطراف می نگریستیم. زیرا با وجود همه زیبایی ها، اینجا زیستگاه کوسه های نسبتا بزرگ هم هست. برخی از صیادانی که با آنها صحبت کردم می گفتند در سال های گذشته قبل از اینکه صید کوسه در خلیج فارس به حد جنون آور امروز رسیده باشد، آنها کوسه های بزرگ چهار متری در این منطقه صید می کرده اند. مجبور بودیم به خاطر اتمام هوا به سطح آب بازگردیم. وقتی آمدیم بالا، ناخدای شناور گفت «یک کوسه دو متری بالای سرتان می چرخید...» وقتی تصاویر مرجان های را به گروه تحقیقاتی نشان دادیم برای چند روز خواب از سرشان پرید! برخی از این مرجان ها نزدیک به 300 سال قدمت دارند! برای همه ما باور این موضوع بی اندازه هیجان انگیز بود! خوشحال بودیم که کار بزرگ بالاخره نتیجه داد. این نوع مرجان ها تا پیش از این، تنها در دریای عمان گزارش شده بودند و این برای اولین بار است که این نوع مرجان ها در خلیج فارس به ثبت می رسند. در فصل های مختلف، چند بار به این منطقه رفتیم. در یکی از سفرها به این منطقه دچار حادثه شدیم. ریه من به شدت آسیب دید که هنوز هم بهبود نیافته و یک نفر دیگر دچار تپش شدید قلب شد. همه این سختی ها و رنج هایی که در روزهای گرم تابستان جنوب و شب های سرد متحمل شدیم ارزش آن را داشت تا بتوانیم از ناشناخته های اعماق خلیج فارس تصاویری منحصر به فرد ثبت کنیم. انواع ماهی های بزرگ مانند «شیر»، «باراکودا»، «سفره ماهی» و... در این زیستگاه وسیع وجود دارند و این تنها بخشی از زیبایی های نهفته در اعماق خلیج فارس است. هیچ چیز زیباتر از آن نیست که به این گوهر گرانبها، خلیج فارس، توجه ویژه ای داشته باشیم و از تخریب آن دست برداریم و به طور عملی از آن نگهداری کنیم. خلیج فارس تنها یک نام نیست. اینجا زیستگاه هزاران گونه از موجودات زیبایی است که نیاز به مراقبت و همت بلند ایرانیان دارند.

[h=4]حادثه برای گروه مستند سازی «کاوش در اعماق خلیج فارس»؛ مستندساز جوان ایرانی در اعماق خلیج فارس با خطر مرگ روبرو شد [/h] [h=5]سبزپرس – گروه تشکل ها و رسانه: گروه مستند سازی « کاوش در اعماق خلیج فارس» به کارگردانی و تهیه کنندگی «علی عبدی پور» که برای ادامه تصویر برداری زیر آب به اعماق آبهای خلیج فارس رفته بودند با وقوع حادثه ای تا سر حد مرگ پیش رفتند.[/h] به گزارش سبزپرس، این مجموعه که با هدف بررسی و معرفی زیستگاه های عمیق و ناشناخته خلیج فارس و با استفاده از پیشرفته ترین تجهیزات غواصی و سه دوربین حرفه ای فیلمبرداری زیر آب ساخته می شود تا کنون توانسته بخش های کشف نشده ای از خلیج فارس را به تصویر کشیده و ثبت کند. روز شنبه گذشته، سه نفراز تصویر برداران این مجموعه که به عمق 45 متری رفته بودند، دچار حادثه شدند اما از این حادثه جان سالم به در بردند. حادثه زمانی اتفاق افتاد که گروه به عمق خلیج فارس رفتند و به دلیل تاریکی و عمق زیاد آب، دید افراد گروه بسیار کاهش یافته بود؛ به گونه ای که میدان دید آنها کمتر از یک متر بود. علی عبدی پور در حالی که با اسکوتر (وسیله ویژه حرکتی زیر آب) در حال فیلبرداری از مرجانهای عمیق بود متوجه اختلال در عملکرد اسکوتر شد و اسکوتر به یکباره از کنترل وی خارج شد. اختلال دستگاه و همچنین جریان های شدید زیر آب و فشار عمق، باعث شد تا وی انرژی مضاعفی برای مهار اسکوتر مصرف کند. از طرف دیگر «یاسین جمالی» عضو دیگر گروه غواصی نیز که وضعیت عبدی پور را در خطر دید، برای کمک و مهار دستگاه به طرف او آمد. اما در همان حین دچار عارضه شدید قلبی شد. تلاش برای نجات از این وضعیت نیز منجر به اتمام کپسول هوای این دو غواص شده بود و شرایط بسیار خطرناکی را برای آنان رقم زد. هرچند که در نهایت این دو عضو گروه خود را به سطح آب رساندند اما این حادثه باعث بروز مشکل تنفسی . کشیدگی شدید عضلات عبدی پور نیز شد. این دو عضو گروه در شناور سطح آب تحت درمان اولیه و تنفس اکسیژن خالص قرار گرفتند و به سرعت به مرکز درمانی منتقل شدند. پس از آزمایش های اولیه در مرکز درمانی مشخص شد عبدی پور علاوه بر آسیب دیدگی ریه، دچار کشیدگی شدید عضلات دست چپ و پا و همچنین عارضه مسمومیت ناشی از نیتروژن شده و باید تحت درمان پزشکی قرار گیرد . علی عبدی پور، کارگردان مستند سازی «کاوش در اعماق خلیج فارس» خوشبختانه هر دو عضو این گروه هم اکنون دوران نقاهت خود را می گذرانند و طبق نظر پزشک، عبدی پور باید طی مدت دو هفته در شرایط استراحت مطلق باشد. پس از این مدت و بعد از انجام تست ریه و بررسی عکس های پزشکی و درمان کامل، این فیلمساز زیر آب می تواند فعالیت های خود را از سر بگیرد و تصویربرداری از اعماق خلیج فارس را ادامه دهد. علیرغم حجم بالای فعالیت های دریایی در ایران، هنوز مراکز درمانی استاندارد برای معالجه بیماری ها و حوادث ناشی از غواصی وجود ندارد. این مسئله خطر کار در زیر آب به ویژه عمق های زیاد در ایران را چند برابر کرده و افرادی که دراین محیط های پر خطر به کار مشغول هستند با کوچکترین حادثه ای با خطرات جانی روبرو می شوند. عبدی پور تاکنون فیلم های زیر آب زیادی را در خارج و داخل ایران به تصویر کشیده است. مستندهای «راز مرگ دلفین ها» (درباره مرگ دلفین ها در سواحل جاسک) و هم چنین «قاتلین سرخ» (درباره کشند سرخ) در سال های گذشته، از معدود مستندهای زیر آب با موضوع اتفاقات روز در خلیج فارس بوده است. او تا کنون موفقیت های ملی و بین المللی زیادی را کسب کرده است. جایزه ویژه هیات داوران جشنواره فیلمهای زیر آب بلگراد؛ جایزه اول راپمی 2009 ؛ دیپلم افتخار جشنواره زیر آب مسکو 2010 ، منتخب جشنواره فیلمهای زیر آب آمستردام؛ جایزه ابن سینا از جشنواره سینما حقیقت تهران برخی از موفقیت های این فیلم ساز جوان کشور است.