ضوابط مربوط به تاسیسات و طراحی موتور خانه

[سامیار220 10919]

1- عبور لوله های تاسیساتی از محل درز انقطاع اكیدا" ممنوع می باشد.

2- توصیه می گردد از قرار دادن بارها و تاسیسات سنگین در طبقات فوقانی خودداری گردد. تا مركز جرم ساختمان در پائین ترین سطح ممكن قرار گیرد.

3- دودكشها و بادگیرهای ساخته شده از مصالح بنایی و اجزاء مشابه نباید بلندتر از 150 سانتیمتر از كف بام باشد.

4- تعبیه كلیه تاسیسات حرارتی و برودتی در فضاهای مشرف به معابر مجاز نمی باشد، و این امر می بایست در مكان هایی كه به دور از مسیر تردد عموم است طراحی و اجراء گردد.

5- در بناهایی كه نیاز به طرح تاسیسات دارند نصب برق گیر و اتصال به زمین آن طبق ضوابط و قوانین الزامیست.

6- برای هر یك از وسایل گازسوز گرمایشی در نظر گرفتن لوله دودكش مناسب و مستقل و نصب كلاهك ایمنی ترجیحا از نوع H الزامیست.

7- ورودی سیستم لوله كشی گاز به درون هر یك از واحدهای مسكونی، تجاری و.... می بایست مجهز به یك عدد شیر كنترل بمنظور قطع گاز در مواقع اضطراری باشد.

8- سیستم لوله كشی گاز ساختمان می بایست توسط شركت گاز مورد تائید قرار گیرد .ضمنا كلیه دستگاههای گازسوز می بایست به شیركنترل و وسایل گرمایشی (شومینه ، بخاری ، آبگرمكن و...) به ترموكوپل مجهز گردند.

9- بهترین موقعیت برای احداث موتورخانه ها، استقرار آنها در خارج از بنای اصلی یا در مجاورت یكی از جداره های خارجی ساختمان است، بنحویكه موتورخانه از طریق پنجره به هوای آزاد راه یافته و از آن طریق تهویه طبیعی نیز داشته باشد.

10- موتورخانه های واقع در داخل بنا فقط می بایست در طبقه همكف (تراز خروج) یا یك طبقه پائین تر از آن( زیرزمین اول) طراحی و اجراء شوند. و چنانچه در زیرزمین -1 مستقر باشند می بایست امكان تهویه طبیعی در آنها مطابق بندهای ذیل اجراء گردد:

10-1- در هر موتورخانه برای انجام تهویه طبیعی ، می بایست در قسمت بالا و پائین دیوار خارجی آن دو دریچه یا پنجره، هر یك با سطح مفیدی معادل 20 سانتیمتر مربع به ازای هر 000،10 BTU در ساعت از كل ظرفیت حرارتی موتورخانه در نظر گرفته شود. این دریچه یا پنجره ها باید بطور مستقیم به فضای آزاد راه داشته و همیشه باز باشند.

10-2- هر وسیله حرراتی باید از طریق لوله و اتصالات كاملا درز بندی شده به یك دودكش یا تهویه سالم ، بدون درز و شكستگی بطور مستقل و مختص بخود وصل گردند.

10-3- در مواردی كه گنجایش منبع ذخیره سوخت از 220 لیتر تجاوز كند (موتورخانه های با سوخت مایع) باید ازطریق یك لوله فلزی به هوای آزاد و به بیرون ارتباط یافته و تهویه شود.

10-4- لوله تهویه منبع سوخت باید در بالاترین قسمت منبع به آن متصل شده و حداكثر 5/2 سانتیمتر به درون مخزن وارد گردیده و بطور كامل درز بندی شود.

 

 

11- موتورخانه ها نمی بایست در مجاورت فضاهای خواب یا فضاهایی كه احتمال خوابیدن در آنها وجود دارد، واقع شوند.

12- موتورخانه ها باید درمحلهایی از بنا طراحی و اجراء شوند كه برای دستیابی به هیچ یك از سایر فضاهای ساختمان و نیز برای خروج از بنا (عادی واضطراری) نیازی به عبور از درون موتورخانه نباشد. همچنین درب ورودی موتورخانه نباید در مسیر راه خروج واقع شود.

13- در هر موتورخانه علاوه بر تعبیه پنجره جهت تهویه طبیعی، می بایست ازتهویه الكتریكی (از نوع ضدجرقه) متناسب با حجم محیط نیز استفاده نمود.

14- نصب كاشفهای نشت گاز شهری در قسمت تاسیسات برای موتورخانه های با سوخت گاز شهری الزامیست.

15- طول و عرض موتورخانه می بایست متناسب با ظرفیت حرارتی و نحوه استقرار دستگاهها باشد تا امكان عملكرد صحیح تمام تاسیسات و تجهیزات با توجه به اندازه و رعایت حریم های ایمنی متعلق به هر یك از دستگاهها را تامین نماید.

16- دیوارها، سقف و كف موتورخانه از نوع مقاوم در برابر حریق اجراء و از ایجاد روزنه در سقف خودداری گردد. (استاندارد ملی ایران شماره 8299)

17- تركیب تصرفات در موتورخانه ها مجاز نمی باشد و فضای موجود در موتور خانه به هیچ عنوان نباید برای منظورهای دیگری مانند انباری ، رختشویخانه ، ذخیره سازی مایعات قابل اشتعال و..... استفاده گردد.

18- محل موتورخانه در مجتمع های بزرگ مسكونی و ساختمانهای مشمول این ضوابط باید دارای دو درب به فضای باز و بطور جداگانه بوده، بنحوی كه اگر یكی از آنها به هر دلیل مسدود گردید درب دوم قابل استفاده باشد.

19- درصورتی كه سوخت تاسیسات توسط نفت گاز (گازوئیل) تامین می شود، لازم است مخازن در محلی دور از تاسیسات درون زمین با توجه به معیارهای فنی دفن و توسط لوله كشی به محل مصرف هدایت شود و درصورتیكه محل مناسبی در محوطه وجود نداشته باشد و مخازن می بایست بلااجبار در موتورخانه قرار داده شوند، می بایست محل استقرار مخازن جدا در نظرگرفته شود و توسط دیواری با ساختار بتون مسلح به ضخامت حداقل 30 سانتیمتر از سایر قسمتهای موتورخانه تفكیك گردد.

20- جهت فروكش كردن موادسوختی (گازوئیل) لازم است محل دفن منبع سوخت مجهز به یك حلقه چاه متناسب با ظرفیت مخزن باشد.

21- موتورخانه می بایست به راه آب فاضلاب مجهز باشد.

22- درصورتی كه سوخت موتورخانه از طریق گاز تامین می گردد ، می بایست دستورالعملهای شركت ملی گاز ایران به مورد اجراء گذاشته شود.

23- سیستم برق محل بصورت توكار و یا از داخل لوله های فلزی عبورداده شود و كلیه تجهیزات الكتریكی در موتورخانه از نوع ضدجرقه انتخاب و نصب گردد.

24- حداقل یك دستگاه خاموش كننده پودرگاز 12 كیلوگرمی در بیرون درب ورودی به موتورخانه در ارتفاع 110 سانتیمتری از كف و بر روی دیوار نصب گردد.

25- لوله انتقال دود می بایست حداقل 60 سانتیمتر بالاتر از دیوار جان پناه بام اجراء گردد و به كلاهك مناسب (از نوع H ) تجهیز گردد.

26- نقشه های اطلاعاتی موتورخانه كه مسیر اصلی خطوط انتقال سوخت و چگونگی دستیابی به شیرهای قطع سوخت و آب و همچنین مسیر سیستم برق و كلیدهای موتورخانه را بوضوح نشان می دهد ، می بایست بر روی دیوار موتورخانه (بصورت قاب شده) و نیز در مكان دیگری (ترجیحا اتاق كنترل یا فرمان) كه در مواقع اضطراری كاملا در معرض دسترس باشد نصب گردد.

27- طراحی و اجرای دستگاه اعلام خطر گاز منواكسید كربن (CO) در موتورخانه الزامیست ، این سیستم میبایست به سیستم مركزی (پنل مركزی) كشف و اعلام حریق متصل باشد.

28- دربهای ورودی موتورخانه و تاسیسات از نوع فلزی مقاوم در برابر حریق بدون شیشه خور و دارای آستانه با مصالح مقاوم به ارتفاع حداقل15cm از كف تمام شده باشد.

29- تابلو برق منازل مجاور درب اصلی واحد در نظر گرفته شود و به فیوزهای مینیاتوری مستقل برای هر قسمت مجهز باشد.

30- استفاده از دریچه های مشبك درنما بعنوان دودكش وسایل گازسوز اكیدا ممنوع میباشد.

31- رعایت مباحث 13 و 14 مقرارت ملی ساختمان دراین خصوص الزامیست.