پوشش گیاهی استان سمنان

[masi eng 47044]

با توجه به اشکال ناهمواری و تغییرات بارندگی، انواع پوشش گیاهی در نواحی مختلف استان سمنان دیده می‌شود. پوشش گیاهی استان سمنان از دو گروه جنگل‌ها و مراتع تشکیل شده‌اند.

جنگل‌های استان سمنان شامل گروه‌های زیر می‌باشند:

* جنگل‌های پهن برگ: این جنگل‌ها در حاشیه شمالی استان سمنان و ادامه جنگل‌های کوهستانی شمال کشور (هیرکانی) است که در مجاورت استان‌های مازندران و گلستان قرار دارند. فصل رویش نهال‌ها در این جنگل‌ها حدود 5 ماه در سال است که اکثر مواقع نهال‌های کوچک بر اثر چرای دام‌ها از بین می‌روند. جنگل‌های پهن برگ اغلب دارای گونه‌های درختی و درختچه‌های نسبتاً پراکنده مانند بلوط، مَمرز، راش، افرا و ... هستند.

* جنگل‌های سوزنی برگ: این جنگل‌ها در دامنه‌های جنوبی رشته کوه البرز قرار گرفته و گونه شاخص آن اُرس است. از گونه‌های دیگر این جنگل پیرو، مای مرز، زرشک، بادام وحشی را می‌توان نام برد. در بعضی از مناطق استان به علت چرای بی‌رویه دام تجدید حیات اُرس به خطر افتاده است.

* جنگل‌های کویری و بیابانی: این جنگل‌ها در نواحی مرکزی و جنوبی استان قرار گرفته‌اند. عمده‌ترین گونه‌های درختی و درختچه‌ای تشکیل دهنده این جنگل‌ها، گیاهان خشکی‌پسند و شورپسند مانند تاغ‌زارهای طبیعی، گز، پسته وحشی و بادام کوهی است.

مراتع استان سمنان را می‌توان به دو دسته مراتع ییلاقی و مراتع قشلاقی تقسیم کرد.

مراتع ییلاقی: این مراتع در حاشیه شمالی استان واقع شده‌اند و از پوشش گیاهی مرغوب و متنوعی مانند گون، چوبک، دِرمَنه، آویشن و ... برخوردارند. با توجه به کوهستانی بودن این مناطق و نقش آن‌ها در حفاظت از خاک و استفاده از گیاهان دارویی، اهمیت ویژه‌ای دارند.

مراتع قشلاقی: این مراتع نسبتاً مرغوب، در حاشیه شمالی دشت کویر واقع شده‌اند. گونه‌های گیاهی این مراتع معمولاً گیاهان خشکی‌پسند و شورپسند مانند خارشتر، اسپند، گز و ... است.

مراتع استان از نظر درجه‌بندی پوشش گیاهی به 4 دسته تقسیم می‌شوند:

الف- مراتع درجه یک: این مراتع در نوار شمالی استان سمنان و دامنه‌های جنوبی البرز قرار دارند. این مراتع از گیاهان خوش خوراک و ریز و انواع گیاهان دارویی تشکیل شده است. از این مراتع در فصل تابستان استفاده می‌شود.

ب- مراتع درجه دو: این مراتع در ارتفاعات شمالی استان بین 1800 تا 2000 متر ارتفاع از سطح دریا واقع شده‌اند. این مراتع از گیاهان خوش خوراک و کوتاه قد و خاردار پوشیده شده‌اند و در تابستان مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ج- مراتع درجه سه: این مراتع در حاشیه شمالی دشت کویر استان سمنان واقع شده‌اند. پوشش گیاهی این مراتع شامل تاغ، گز، قیچ، اسپند، خارشتر، شور، گون و درمنه می‌شود. از این مراتع در فصل زمستان استفاده می‌شود.

د- مراتع درجه چهار: این مراتع در جنوبی‌ترین بخش استان سمنان واقع شده‌اند. گیاهانی چون اسپند، خارشتر، گز شور و درمنه پوشش گیاهی این مراتع را تشکیل می‌دهند. از این مراتع در فصل زمستان استفاده می‌شود.

[masi eng 47044]

ممرز

 

[TABLE]

[TR]

[TD=class: pico_body]درخت ممرز (Carpinus betulus) از تيرهٔ Betulaceae و از جنس Carpinus مى‌باشد. گونه‌اى است که سايه را به‌خوبى تحمّل مى‌کند و به همين لحاظ براى اشکوب زيرين بلوط ستان‌ها بسيار مناسب است. نظر به ايجاد شاخ و برگ فراوان به‌عنوان ديواره و حد جنگل مورد استفاده قرار مى‌گيرد. اين درخت در جلگه و ميان‌بند به حدّ وفور يافت مى‌شود. ممرز داراى ريشه‌هاى سطحى مى‌باشد از اين رو در هنگام وزش بادهاى سخت بيش از ديگر درختان گزند مى‌بيند. درختان دانه‌زاد ممرز خيلى به‌کندى مى‌رويند. نظر به اينکه چوب ممرز خيلى سخت و سفت مى‌باشد، لذا مورد تقاضاى شديد نجارها به منظور ساختن ابزار نجارى مى‌باشد، همچنين از چوب ممرز براى ساختن دستهٔ ابزار، قالب و چرخ‌هاى دندانه‌دار استفاده مى‌شود. درخت ممرز خوب جست مى‌دهد و لذا درختان شاخه زاد در جنگل به‌وفور ديده مى‌شوند. [/TD]

[/TR]

[TR]

[TD][/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=class: pico_body][TABLE]

[TR]

[TD=class: level6]لور (Carpinus orientalis) [/TD]

[TD=class: level6]ممرز (Carpinus betulus) [/TD]

[/TR]

[/TABLE]

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD][/TD]

[/TR]

[TR]

[TD=align: center][TABLE]

[TR]

[TD][/TD]

[/TR]

[/TABLE]

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

[masi eng 47044]

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

، گیاهی است چندساله به ارتفاع ۲۰ تا ۱۲۰سانتی‌ متر و دارای شاخه‌های متعدد خاردار به‌رنگ سبز تا سبز مات. طول خارها، از ۱ تا ۶سانتی‌متر متغیر بوده و زاویه آنها، تقریباً راست است. برگ‌ها، بیضی‌ شکل به‌طول۱۰ تا ۱۵ و عرض۳ تا ۵ میلی‌متر و گُل‌ها، که معمولاً در محور خارها و به‌تعداد ۲ تا ۸عدد در هر خار ظاهر می‌شوند، به‌رنگ قرمز ارغوانی تا جگری هستند. کاسه گُل، بدون کُرک است و میوه، به‌صورت نیام دانه‌تسبیحی، حاوی ۴ تا ۷دانه می‌باشد. سطح نیام، صاف یا دارای خارهای کوتاه است.

 

 

گیاه دارویی خارشتر و خواص گیاه خارشتر

 

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

 

 

در دنیا، ۱۲گونه

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

وجود دارد که فقط ۲گونه آن در ایران می‌روید. گونه غالب در ایران، Alhagi maurorum است که شرح گیاهشناسی آن، در بالا آورده شد؛ اما گونه‌ای دیگر به‌نام Alhagi graecorum نیز در جنوب و جنوب‌غربی ایران می‌روید که قدّی کوتاه‌تر، خارهای انبوه‌تر، کاسه گُل کاملاً دندانه‌دار، میوه پوشیده از کرک‌های ابریشمی فشرده و نیامی تقریباً دانه‌تسبیحی دارد. این گیاه را پیش‌تر به‌نام Alhagi manifera می‌شناختند. خارشترِ غالب یا Alhagi maurorum، دارای اسامی قبلی و مترادف A. persarum،A. camelorum و A. pseudalhagi بوده است. نام‌های دیگر فارسی خارشتر عبارت است از خاراشتر، خاربز و علف ترنجبین، که در گناباد به آن خرنگبین (خارانگبین) می‌گویند. نام عربی این گیاه، الحاج است که نام علمی گیاه، Alhagi نیز از همین واژه گرفته شده است. واژه camelorum نیز به زبان لاتین، به معنی شتر است. ریشه خارشتر بسیار عمیق، قوی و گسترده است؛ به‌طوری‌که یکی از عوامل تخریب بناهای باستانی به‌شمار می‌رود. این گیاه معمولاً در بیابان‌ها ومناطق کویری می‌روید؛ ‌اما به‌صورت یک علف‌هرز سِمِج در اکثر مزارع، باغ‌ها و زمین‌های دست‌ورزی‌شده، به‌سرعت گسترش پیدا می‌کند و حتی گاهی آسفالت را نیز شکافته و از آن سر بَر می‌آورد. جالب است بدانیم هرچند خارشتر، مورد تعلیف شتر و بُز قرار می‌گیرد و زنبور عسل نیز به گُل‌های آن علاقه دارد، اما تنها در بعضی زیست‌بوم‌های خاص و در صورت وجود و فعالیت حشره‌ای خاص می‌تواند ترنجبین تولید کند.

 

 

خواص و کاربردهای گیاه دارویی خارشتر

 

طبیعت خارشتر از نظر حکمای طبّ سنتی، خیلی گرم‌وخشک است و به‌عنوان مُدرّ و مُسهِل از آن بهره می‌برند. همچنین، جوشانده آن مُعرِّق است و مالیدن روغن برگ‌های آن برای روماتیسم مفید است. گُل‌های آن نیز برای التیام بواسیر مؤثر است. بر طبق تحقیقات جدید مشخص شده است که مواد موجود در ریشه خارشتر می‌تواند در تقویت سیستم دفاعی بدن مؤثر واقع شود و لذا گزینه مناسبی برای درمان و مهار بیماری ایدز به‌شمار می رود.

 

ترنجبین

 

ترنجبین، معرَّب ترنگبین (ترانگبین=عسل تازه) است که به عربی، مَنّ (بر وزن ظَنّ) گفته می‌شود. بر اثر فعالیت گونه‌ای حشره سخت‌بالپوش (احتمالاً نوعی Larinus) بر روی شاخه‌های جوان گیاه خارشتر، شیرابه‌ای تراوش می‌شود که به‌تدریج مانند ذرات نبات بر روی گیاه، سفت شده و مستقر می‌شوند. این حشره معمولاً در مناطق کویری و بیابانی دیده می‌شود؛ بنابراین جایی که این حشره نباشد، گیاه خارشتر نمی‌تواند ترنجبین تولید کند. افراد محلی، صبح زود و قبل از طلوع آفتاب، شاخه‌های حاوی ترنجبین را جمع‌آوری کرده و در محل تمیزی آنها را قرار می‌دهند. سپس با ضربه‌زدن و تکاندن آنها روی پارچه‌های سفید و تمیز، ترنجبین را به‌دست آورده و پس از تمیز کردن، آن را به بازار عرضه می‌کنند. واژه عربی مَنّ (ترنجبین) در تورات و قرآن هم آمده است؛ به‌صورتی‌که در قرآن سه‌بار (سوره بقره آیه۵۷‌، سوره اعراف آیه۱۶۰ و سوره طه آیه۸۰) به آن اشاره شده است. علمای قدیم اسلامی می‌پنداشتند که مَنّ، شبنمی است که از آسمان روی خاری که آن را حاج (خارشتر) می‌نامند، می‌نشیند و پس از خشک‌شدن مبدّل به مَنّ می‌شود. برای اولین‌بار، ابوریحان بیرونی دریافت که ترنجبین، از تراوشات خود گیاه است.

 

خواص و کاربرد ترنجبین

 

ترنجبین، در حقیقت ماده‌ای قندی است که مقدار زیادی ساکارز طبیعی دارد؛ به‌همین علت، طعمی شیرین داشته و به‌عنوان طعم‌دهنده و شیرین‌کننده در صنایع داروسازی کاربرد دارد. سابقاً، در خراسان و یزد به‌صورت سنتی از آن قند تهیه می‌کردند و هم‌اکنون نیز در صنعت ساخت گَز مورد مصرف قرار می‌گیرد. ترنجبین به‌عنوان یک فرآورده گیاهی، در طبّ سنتی بسیار رایج است و طبق نظر حکمای طب سنتی، طبع آن کمی گرم و تر است و ‌به‌عنوان مُلیِّن، ‌مسهل صفرا، تب‌بر، خنکی، رافع سرفه‌، رافع زردی، برطرف‌کننده یبوست، برطرف‌کننده درد سینه و رافع عطش و تب‌های گرم، کاربرد دارد. استفاده مقدار کمی از آن، برای فرونشاندن تب‌های نوزادان و کودکان و نیز برای لینت مزاج آنها متداول بوده است. مصرف ترنجبین با آب پنیر برای اخراج اخلاط سوخته، با ماءالشعیر برای دفع اخلاط گرم، مخلوط با کره گوسفندی برای بازکردن مجاری ادراری‌ (حبس‌البول) و با آب زیره برای رفع صدای شکم (قرقر شکم) ‌که با تب خفیف توأم باشد، مفید است.

 

 

احتیاط

 

بیماران مبتلا به حصبه، اسهال خونی، بواسیر، خون‌ادراری و آبله نباید از ترنجبین استفاده کنند. ترنجبین، مضرّ طحال است و برای اشخاص گرم‌مزاج، مناسب نیست.

 

هنگام و مقدار مصرف

 

بهترین موقع برای بهره‌گیری از خواص درمانی ترنجبین، خوردن آن به‌صورت ناشتا در صبح‌ها می‌باشد و مقدار خوراک آن نیز بسته به سنّ بیمار، از۱۰ تا ۳۵گرم می‌باشد

[masi eng 47044]

[h=1]درخت گز[/h]

 

ارتفاع این درخت کوچک به 6 – 10 متر و قطر آن به 30 سانتی کمتر می رسد و گاهی هم بر اثر جست های پاجوش بصورت درختچه در می آید. دارای انشعابات زیاد و سخت است. برگهایش خیلی کوچک و صاف است. رنگ آنها گرد سفید بنظر می رسد. شکل آنها لوزی شکل شل و تخم مرغی با انتهای تیز و قاعده ای متسع است. گل آذین کوتاه و متراکم و برگه آن نوک تیز و از پاپک گل بلندتر است. گلبرگهایش واژ تخم مرغی کشیده است.

تعداد پرچم های گل آن پنج است و قاعده میله آنها کمی متسع شده است و به لوبهای دیسک متصل می باشد. چوب آن سخت و شکننده است و برون چوبی سفید و درون چوبی سرخ رنگ دارد و در مصارف نجاری بکار می آید پوست آن نیز دارای مقداری تانن می باشد. شهدی که از گزانگبین استخراج می شود در اثر نیش حشره ای به نام Eriococus mannifer ترشح می گردد و در آن 55 درصد ساکارز، 25 درصد لولز و 20 درصدد کستروز دارد. نام متداول آن گزانگبین و به زیان کردان آذربایجان غربی گرگزو می باشد. نام عربی آن را طرفا، طرفه المن حطب احمر نام برده اند شهد آن معمولاً انگبین نامیده می شود.

[masi eng 47044]

قيچ

 

[TABLE]

[TR]

[TD=class: class9, width: 55%] نام فارسی : قيچ

 

نام علمی: Zygophyllum eurypterum

نام انگلیسی:

[/TD]

[TD=class: class9, width: 40%, align: justify]

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

قيچ درختچه اي است همراه با انشعباات چوبي فراوان که در عرصه هاي بياباني بصورت پراکنده در جوامع گياهي درمنه دشتي مشاهده مي شود. ارتفاع متوسط اين درختچه تا ٥/٢ متر مي رسد

 

. قيچ در نقاط مختلف ايران ، قفقاز ، افغانستان و پاکستان انتشار دارد.

رويشگاههاي اصلي قيچ در ايران ، جنوب شرقي شاهرود ، خراسان ، زنجان ، دامنه هاي مشرف به کوهستان سفيد آب و دشت کوير، ارتفاعات انارک و چوپانان مي باشد. قيچ معمولا" در خطوط همباران ١٠٠تا ١٥٠ميليمتر بصورت طبيعي ايجاد رويشگاههاي مشجر مي نمايد.

دامنه ارتفاعي رويشگاه قيچ در دامنه هاي کوهستاني سفيد آب بين ١٠٠٠تا ٢٠٠٠متر از سطح دريا است. قيچ گياهي است بومي مناطق خشک و نيمه خشک در خاکهاي شور ، قليا و شور و قليايي که عمدتا" داراي آهک فراوان است ، بخوبي رويش دارد. گلهاي زرد اين درختچه پيش رس بوده و معمولا" در اواسط اسفندماه ظاهر مي شوند.

بدنبال آن ميوه هاي بالدار حاوي سه عدد بذر، در اوايل ارديبهشت ماه بوجود مي آيند. وجود باله هاي نسبتا" بزرگ ميوه ، جابجايي بذر را توسط باد آسان کرده است. اين گياه بوسيله بذر و قلمه قابل تکثير است.

[masi eng 47044]

درختچه تاغ

[TABLE]

[TR]

[TD=class: class9, width: 55%] نام فارسی : تاغ

 

 

نام علمی:

Haloxylo

 

 

نام انگلیسی: Saxaul

 

[/TD]

[TD=class: class9, width: 40%, align: justify]

 

 

 

 

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

گیاهانی خشبی در ختچه ای ویا به اندازه ئ متوسط گوشتی ویا کم وبیش گوشتی بجز توده های کرکی در محل گره ها معمولا بی کرک .ساقه ها مشخصا بند بند برگ ها متقابل مقدماتی وابتدایی یا کاملا رشد یافته .خطی سه گوشه کوتاه یا مستطیلی.گلها کوچک نر ماده یا ماده معمولا در محور برگهای برگه مانندحائل .مولد گلاذین سنبله ای تنک یا متراکم یا پانیکول ها ی گسترده و پهن .قطعات گلپوش 5 تائی .غشایی در حالت میوه تمام قطعات رشد یافته وگسترده با بالهایی در نزدیکی میانه قطعات پرچم ها 5تایی میله های پرچم ها معمولادر قاعده پیوسته روی طبق زیر تخمدا نی متناوب با پرچم های عقیم پرز دار-تخم مرغی .تخمدان با دو تاسه خامه معمولا کوتاه وضخیم.دانه ها افقی .البومین وجود ندارد جنین حلقوی .

 

 

درختچه یا درختانی شن روی به ارتفاع 1-8 متر .ساقه های مسن با ترکها ی حلقوی .

برگهایی فلس مانند با طولی بیشتر از عرض با سیخک فشرده زرد -قهوه ای به طول 0/5 تا1میلیمتر buge ex bosis&buhse H.persicum

برگهای فلس مانند با طول عرضی مساوی بدون سیخکی مشخص H.ammoden dron(C.A.Mey)Bunge ex fezl

درختچه هایی معمولا غیر شن روی به ارتفاع تا100 سانتیمتر یا کمی بیشتر .ساقه های مسن بدون ترکه های حلقوی .گل آذین معمولا متراکم و درانتهای شاخه های جانبی گسترده افقی ودر انتهای شاخه های انتهایی

 

 

H.salicornicum(moq) bunge ex booiss

گونه ایست که نسبت به بقیه گونه های گیاهی در امر مبارزه با تثبیت شنهای روان مقاومت و موفقیت بیشتری دارد .

 

 

این گیاه از خا نواده اسفنا جیان است و دارای 6 واریته مختلف به شرح زیر است :

 

 

1-سیاه تاغ H.aphyllouom

2-تاغ گرد آلودH.recarvum

3-زرد تاغH.ammodemdrom

4-سفید تاغH.persicum

5-H. griffithii

6-H. articulatum

 

ساقه های جوان تاغ بند بند و سبز رنگ بوده وبه افیلا معروف است.

 

 

 

انواع تا غ ها

 

سیا ه تاغ HALOXYLON Ammodenderon:

درختچه ای با شاخه های فراوان به ارتفاع تا 100-200سانتیمتر .اغلب کروی شکل باپوست خاکستری مایل به سفید شاخه های سال جاری سبز یا سبز کلمی شونده .طویل نسبتا گوشتی به قطر 5/1تا2 میلیمتر به ساقه فشرده . برگها نامشخص .به فلسهای زگیل مانند متقابل نوک کند تبدیل شده با کرک های کوتاه قاعده ای گلها منفرد در محور برگه های فلسی شکل .روی شاخه های کوتاهی که سر انجام به شاخه های رویشی شکننده تبدیل میشود .برگک ها تخم مرغی پهن -خشن با لبه های غشایی -شفاف پهن هم اندازه گل .قطعات گلپوش خیلی کوچک تخم مرغی با لبه غشایی.کرکی در قاعده با کرک های زیگزاگی .در میوهادر بالا به بالی به اندازه 3/4 طولش تبدیل می شود .بالها تقریبا دایره ای حداقل سه تای آنها در قاعده قلبی .دو تای دیگر گاهی گوه ای .اغلب با صفحه ای به طول 8-10 میلیمتر .خمیده یا گاهی در حالت رسیده مورب ایستاده .لوب های بالای گلپوش میوه دار واگرا .سپس میوه در داخل حفره ای فنجان مانند قرار می گیرد .

 

 

میوه سبز تیره -با راس محدب. با غده ای در مرکز و اطراف.

 

 

زرد تاغ HAGOXYLON Persicum:

درختی به ارتفاع تا 5 cmبا تنه محکم چرو کیده و پوست خاکستری روشن با چوب سنگین شکننده .شاخه های سال قبل مایل به سفید پوشیده با ترکهای حلقوی متراکم شاخه های یک ساله سبز کم رنگ نسبتا سخت شکننده به قطر 1-2mm

 

 

درگیاهان جوان راست در گیاهان مسن اغلب سر به زیر .برگها کوچک شده فلس مانند .منتهی به نوک گاهی فشرده به ساقه .گلها منفرد در محور برگها فلس مانند .نوک کند .روی شاخه های معین خیلی کوتاه برگکها تخم مرغی -دایره ای در لبه ها غشایی با ناو کند هم اندازه گل . گلپوش نوک کند غشایی در انتها بال دار بالها تقریبا دایره ای یا تقرییبا کلیوی شکل -نیم دایره ای .معمولا تا حدودی پیچیده -گرد شده و یا درقاعده تقریبا قلبی میوه فشرده شده به قطر2-2/5mm

 

پراکنش جغرافیایی در ایران:کرمان(غرب هامون جا زموریان شرق دشت لوت )سیستان وبلو چستان (اطراف نصرت اباد حاشیه مرز افغانستان بین کوه ملک سیاه و زابل زاهدان به زابل ) سمنان(منطقه حفاظت شده توران : بین احمد آبادوزمان آباد 2کیلومتری شمال چاه جم 15کیلو متری جنوب شزق طرود چاه جم حسینیان به جندق ) اصفهان (جندق انارک رباط خان غرب طبس 20-30 کیلو متری خور به بیابانک )

 

پراکنش جهانی :ایران فلسطین مصر سینا .اردن .جنوب عراق .عربستان سعودئ عمان .امارات متحده عربی .ترکمنستان .سرزمین های پست آسیای مرکزی .پاکستان .چین

 

 

ترات Haloxylon Salicornicum:

درخچه ای یا نیمه درخچه ای افشان .به ارتفاع 25 تا100cmبا شاخه های یک ساله نا منظم بر خاسته از ساقه های کوتاه چوبی سال گذشته .شاخه های جوان کم وبیش ایستاده .شکننده به رنگ روشن تا سبز کلمی -عاجی رنگ یا به هنگام خشکی زرد مومی . برگها به فلسهای کوتاه سه گوشه وکوچک تبدیل شده .پیوسته فنجانی شکل .با لبه ای غشایی شکل .و کرک های پشمالو در داخل آن .گل آذین افشان .شامل سنبله های پراکنده به طول3-6cm اغلب در انتهای شاخه های اصلی یا جانبی سبز .گلها با دو برگک تو گود تخم مرغی شکل.با قاعده پشمالو .پرچم ها 5 تایی .متناوب با پرچم های عقیم.خامه ها کوتاه کلاله ها دو تایی میوه به همراه بال به عرض7-6mm

 

 

پراکنش جغرافیایی در ایران: استانهای خوزستان .بوشهر هرمز گان .بلوچستان .یزد .کرمان اصفهان و جنوب خراسان

 

 

پراکنش جهانی: ایزان .مصر سینا .فلسطین .اردن .جنوب عراق .کویت .مرکز وشرق شبه جزیره عربستان .افغانستان .پا کستان (3).

 

 

مصارف چوب تاغ:

به علت کج ومعوج بودن برای کارهای ساختمانی مناسب نیست ولی بیشتر از آن برای سایبان وچتر استفاده می شود . در کارهای نجاری مصرفی ندارد .هیزم آن خوش سوز ومورد علاقه مردمان اطراف کویر می باشد .

 

 

اهمیت از لحاظ چرای دام :تاغ را نمی توان یک گیاه علوفه ای بشمار آورد .ولی در پناه خودمحیط خاصی را ایجاد می کند که گیاهان علوفه ای بهتر بتوانند رشدکنند .در بین انواع تاغ ها تاغ سفید خوشخوراکتر است.و موقع چرای آنها در اواخر پاییز وفصل زمستان شروع می شود.

 

 

 

حفاظت خاک

این گیاه در مناطق کویری سبب می شود که خاکهای ماسه ای سبک کمتر در معرض فرسایش و باد رفتگی قرار بگیرد وبه عنوان باد شکن استفاده می شود .

 

 

جمع آوری بذر تاغ

معمولا درختان 10 تا20 ساله و درختان پیر تر مقدار بیشتری بذر می دهند .بذور در اواسط آذر ماه رسیده وآماده جمع اوری است. برای جمع آوری می توان کیسه را در زیر شاخه قرار داد وبا تکان دادن شاخه بذر در داخل آن می ریزد

 

چون بذر ها دارای رطوبت هستند آنها را باید در مکانی قرار داد تا جشک شود.

بذر تاغ بعد از جمع آوری وپاک کردن هر کیلوی آن بالغ بر360 تا370 هزار عدد است . قوه نامیه آن 4تا5 ماه پس از جمع آوری به خوبی حفظ می شود

 

 

کشت

حداکثر موفقیت بذر پاشی موقعی است که در دی ماه بذور زیر برف کاشته یا روی برف کاشته شود. برای تولید نهال لازم است از اواخر بهمن تا اواسط اسفند بذوردرخزانه کشت وآبیاری شود.در صورتیکه حرارت بین 20-15 سانتیگراد باشد بذور پس از سه یا چهار روز سبز خواهند شد. و بذور سبز شده در سه ماهه آخر سال جهت عرصه به شنزار خوب است. بردن نهالها در فروردین مناسب نیست.

 

 

 

روش کاشت در جای اصلی

نهالها را بر روی نوارهای به عرض 6 متر وبه فواصل 3 متر از یکدیگر ودر سه ردیف می کارند و فواصل بین هر نوار در حدود10 تا14 متر از یکدیگر است . برای کاشت گودالی به عمق 30 سانتی مترکنده ونهال را درگودال قرار می دهند .

رشد ریشه های تاغ در سالهای اول ودوم تا حدود 2/5متر ودر سالهای بعد تا16 متر در خاک نفوذ می کند .

 

 

 

منابع

قهرمان-احمد 1373 کروموفیت های ایران جلد1 نشردانشگاهی -1

2- حبيب الله ثابتي – 1382 جنگلها درختان ودرختچه هاي ايران انتشارات دانشگاه علم وصنعت ايران

3-مظفریان-ولی الله 1383 درختان ودرختچه های ایران فرهنگ معاصر