اصول و کاربرد کم آبیاری

[masi eng 47044]

شناساییواهمیتکمآبیاری -1 -1مقدمه کم آبیاری یک راهکار (Strategy) بهینه برای به عمل آوردن محصولات تحت شرایط کمبود آب است که همراه با کاهش محصول در واحد سطح و افزایش آن با گسترش سطح می باشد. گرچه، راهکار بهینه از نقطه نظر زارع، کاربرد حجمی از آب آبیاری است که درآمد خالص او را به حداکثر می رساند و نه مقدار آبی که بیشترین محصول را تولید می کند. کم آبیاری راهکار بهینه سازی است که در آن آگاهانه به گیاهان اجازه داده می شود با دریافت آب کمتر از نیاز، محصول خود را کاهش دهند. هدف اصلی از اجرای کم آبیاری، همانا افزایش راندمان) بازده( کاربرد آب، چه از طریق کاهش میزان آب آبیاری در هر نوبت و یا حذف آبیاری هایی است که کمترین بازدهی را دارند . هرگاه منابع آب محدود بوده و یا هزینه های آب و آبیاری زیاد باشد، کارایی مصرف آب برای تو لید بیشترین محصول زیاد نخواهد بود . هنگامی که مشکلاتی از نظر تأمین سرمایه، انرژی، نیروی کارگر ویا سایر منابع اساسی وجود داشته باشد ، یا هنگامی که هزینه های این گونه منابع زیاد باشد، اعمال کم آبیاری میتواند در افزایش عملکرد و سود مفید واقع شود. کم آبیاری میتواند برای گسترش سطح زیر کشت و به حداکثر رسانیدن و یا بهبود و تثبیت تولید محصولات یک منطقه نیز استفاده شود. قبل از پرداختن به تحلیل های ریاضی و نمونه های عینی کم آبیاری، شرح مختصری از اهمیت، ضرورت و جایگاه کم آبیاری درکشاورزی بیان می شود . (1)

[masi eng 47044]

2 -1 اهمیتوجایگاهکم آبیاری در مناطقی که کشاورزان آب کمی در اختیار دارند تا با آن گیاهان را آبیاری کنند، میتوانند یکی از راه های زیر را انتخاب کنند ( 1 : سطح زیر کشت را کاهش دهند و آب را تا حد کافی و نیاز در اختیار گیاهان باقی مانده قرار دهند و یا (2 تمام سطح را زیر کشت ببرند ولی بخشی از نیاز آبی گیاهان ر ا برآورده کنند . راهکار دوم مرتبط با کم آبیاری است . گرچه کم آبیاری قرن هاست که در کشور ایران به صورت سنتی توسط کشاورزان عمل می گردد و شاید در سایر کشورهای خشک و نیمه خشک نیز با آن به نحوی آشنا هستند ، اما این روش چنان تحولی را در اقتصاد آب در بخش کشاورزی به همراه داشته و خواهد داشت که نیازمند تبیین مفاهیم و تحقیق پیرامون جنبه های علمی، عملی و کاربردی آن است . ضرورت اعمال کم آبیاری به نحوی احساس شده است که پیشنهاد طراحی آبیاری بر مبنای اطمینان 50 درصد آب موجود مورد تأیید و تصدیق قرار می گیرد. برخی از سیستم های) سامانه های ( نوین آبیاری که نیازمند تخصیص هزینه های کلان هستند با اعمال کم آبیاری سودآور، اقتصادی و به صرفه خواهند شد. (1)