روش‌های تجزیه تحلیل شغل

[Dreamy Girl 6,672]

روش‌های تجزیه تحلیل شغل

 

 

 

نویسنده: حمید وثیق زاده

 

 

 

آیا تمایل دارید روش‌های مختلف تجزیه تحلیل مشاغلی را که متخصصان منابع انسانی برای تعریف و تفکیک شغل‌های مختلف بکار می‌گیرند را بیاموزید؟ مقاله زیر خلاصه‌ای از این روش‌های را برای شما فراهم نموده‌است.

 

قبل از یادگیری این روش‌ها لازم است که مفهوم تجزیه تحلیل مشاغل را دریابید. تجزیه تحلیل مشاغل با مطالعه سیستماتیک شغل صورت می‌گیرد تا فعالیت‌ها، وظایف و مسئولیت‌های افراد در هر شغل مشخص گردد. همچنین ویژگی‌ها و شاخص‌های عملکرد مورد نیاز کارکنان برای دستیابی به سطح بهینه‌ی عملکرد برآورد می‌گردد.

این روش‌ها برای اطمینان از استخدام افراد مناسب برای هر شغل کاربرد دارند. به زبان ساده، این روشی سیستماتیک از جمع‌آوری اطلاعات و تعیین ویژگی‌های مورد نیاز برای تصدی شغل می‌باشد. این چنین تکنیک‌هایی برای تجزیه تحلیل برمبنای نیاز شغل در زمان کنونی بوده نه برای شغل در زمانی دیگر یا سازمانی دیگر، در واقع این روش، مطالعه‌ی ذهنی تنها یک فرد شاغل در آن پست و ویژگی‌های فردی نمی‌باشد.

 

پس مزیت‌های این روش چیست؟ اطلاعاتی که در نتیجه‌ی این تجزیه تحلیل بدست می‌آید به فرآیندهای تصمیم‌گیری در سازمان کمک بسیاری می‌کند.همچنین به سازمان‌ها برای کنار آمدن با تغییرات تکنولوژیک یا تغییرات محیطی دنیای امروزی کمک می‌نماید. برای این کار به اطلاعات قابل اعتمادی برای تفکیک مشاغل با ویژگی‌های مختلف نیاز است. عدم دریافت اطالاعات صحیح، منجر به ارزیابی‌های ناصحیح و در نتیجه، جداول پرداخت غیرمنصفانه خواهد شد. در کنار استفاده در تدوین جداول پرداخت حقوق، از این اطلاعات می‌توان برای استخدام، برنامه‌ریزی سلسله‌مراتب سازمانی، آموزش و سایر برنامه‌ها استفاده نمود. همچنین در افزایش رضایتمندی کارکنان هم مؤثر است.

 

روش‌های متداول

چندین روش برای تجزیه تحلیل تقاضای شغلی وجود دارد. مانند مصاحبه، پرسشنامه، مشاهده و تحقیق و پژوهش. به طور معمول متخصصان منابع انسانی از مجموعه‌ای از این روش‌ها استفاده می‌نمایند. یک متخصص ممکن است به مشاهده عملکرد کارکنان بپردازد و سپس با آنها مصاحبه کند تا دریابد از نظر آنها شغل‌شان به چه چیزهایی نیاز دارد. یعنی از هر دو روش مشاهده و مصاحبه استفاده می‌کند. ممکن است از بررسی سوابق کارکنان و تشکیل جلساتی با مشاوران برای دریافت جزئیات هر شغل بهره ببرد. روش‌های متداول در زیر توضیح داده می‌شوند:

 

مشاهده

همان‌طور که از نام این روش پیداست، در این روش مصاحبه‌های تحلیلی طرح می‌شود تا از مهارت‌های مورد نیاز کارکنان برای انجام مشاغل آگاهی ایجاد شود، توصیه شده که با بیش از یک فرد مصاحبه شود تا اطلاعات جامع‌تری حاصل گردد، حتی می‌شود مصاحبه‌ای گروهی هم ترتیب داد تا همه کارکنان مشارکت داشته باشند.این روش برای افسران پلیس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

پرسشنامه

یکی دیگر از روش‌های متداول است که در این شیوه، متخصصین پرسشنامه‌هایی حاوی سوالاتی استاندارد و سازمان‌یافته برای دریافت ویژگی‌های لازم هر شغل و زمان مناسب برای آن، طراحی می‌کنند. پرسشنامه‌ها ممکن است باز طراحی شوند به گونه‌ای که خود کارکنان به تعریف مشاغل و ویژگی‌های آنها به زبان خود بپردازند.

استفاده از دفتر یادداشت کارکنان که حاوی وظایف و مسئولیت‌های کارکنان در شغلی که ایفا می‌کنند، می‌باشد، یکی دیگر از روش‌های رایج است، در کنار همه این‌ها، روش‌های دیگری هم وجود دارد که به متخصصین مربوطه برای تجزیه‌تحلیل‌های مناسب کمک می‌نماید.