آموزش عکاسی خبری ( ارزش یکبار خواندن رو داره )

[mohammad.khoshnood 4710]

عکس خبری

اگر روزگاري استفاده از دوربين هاي عكاسي صرفا جنبه تفنني داشت و بيشتر در ميان دربار و متمولين رایج بود، امروزه با پيشرفت و

گسترش تكنولوژي مي توان حضور آن را در بسياري از صحنه هاي زندگي شاهد بود. پيدايش ژانرهاي گوناگون عکاسی چون عكاسي

خبري، هنري، مستند، خياباني، ورزشي، جنگي، گوتيگ، مد و... بيانگر توسعه جدی اين هنر- صنعت است كه هريك از آنها امکانات و

كاربردهاي خاصي را در بر مي گيرند. متن و تصوير دو ركن اساسي و مهم در رسانه های الکترونيک و مطبوعات است كه اگرچه هریک با

امكانات و توانايي هاي خاص خود مي تواند واقعيت ها را ثبت و ضبط و منتقل كند ولی تركيب مناسب آنها در انتقال بهتر پيام به مخاطبان

مي تواند موثرتر باشد. عكاسي خبري از جمله شاخه هاي مهم روزنامه نگاري و عكاسي است كه در اين مقاله به اختصار به برخي از اصول

و قواعد آن اشاره می شود.

استاد دانشكده خبرنگاري ميسوري براي نخستين بار در سال 1924 تعريفي از عكاسي خبري ارائه داد. وي عكاس خبري « فرانك لوترمات »

را كسي مي داند كه هم در عكاسي ماهر است و هم به اصول خبررسانی اشراف دارد. عكاس خبري به مدد تصوير رويدادهايي را كه با

متن و كلام نمي توان ثبت نمود به تصوير مي كشد و با بازگویی يك داستان خبري آن را مستند [به تصویر] مي كند.

انتخاب سوژه:

همانطور كه يك خبر بر اساس ارزش هاي خبري در رسانه ها انعكاس مي يابد، تصاوير نيز بر اساس ارزش هاي خبري به تصوير كشيده مي

شوند. به مدد ارزش هاي خبري است كه عكاس خبري تشخيص مي دهد كدام تصوير ارزش خبري دارد و بايد انعكاس يابد. اين ارزش ها

عبارتنداز:

• دربرگيري: رويدادهائي كه برروي تعداد زيادي از افراد جامعه تأثير مي گذارند بيشتر توجه عكاسان را به خود جلب مي كند.

• برخورد: تصاويري كه حاوي صحنه هاي برخورد و درگيری باشد؛ برخوردهایی شامل برخورد فرد با فرد، فرد با گروه، گروه با گروه، در اشکال

مختلف منازعات مثل جنگ و ترور ... مي شود.

• شهرت: افراد مشهور بيشتر سوژه عكاسي قرار مي گيرند.

• استثناء: رويدادهايي كه عجيب و غيرعادي هستند قابليت زیادی برای به تصوير كشيدن دارند.

• مجاورت: عكسي مخاطب را به خود جلب مي كند كه از لحاظ جغرافيايي و يا از نظر فرهنگي و عقيدتي به مخاطب نزديك باشد.

• تازگي: عكسي مي تواند مشهور و ماندگار باشد كه پس از وقوع رويداد به سرعت به تصوير كشيده شود.

ويژگي هاي عكس هاي خبري: 

-1 روايي بودن: از مهمترين ويژگي عكس هاي خبري روايي بودن است، عكس خبري معمولا داستاني را روايت مي كند.

-2 لحظه اي بودن: يك عكاس خبري معمولا نمي تواند عكس هايش را از قبل پيش بيني كند و کمتر فرصت می یابد تا از جنبه هاي هنري

مانند تنظيم نور، زاويه ديد و ... بهره گيرد. عكاس خبري در فاصله اي كوتاه كه به ثانيه اي ختم مي شود اتفاقات را پيش بيني و تجزيه و

تحليل مي كند و سرانجام در مدت زمانی كوتاه اقدام به عكاسي مي كند.

-3 درگيري با موضوع: عكاس معمولا در معرض همان مسائلي قرار مي گيرد كه در محيط عكاسي وجود دارد؛ به همين دليل عكاس خبري

خود را با موضوع عكس درگير مي بيند، براي مثال عكاسي در جنگ عكاس را به لحاظ حسّي، روانی و جسمی درگير مي كند.

-4 عيني بودن: در عكس هاي خبري عيني گرايي و بي طرفي اصل مهمي است؛ به گونه اي كه واقعيت به همان صورتي كه اتفاق افتاده

است بايد به تصوير كشيده شود. يك عكاس خبري وظيفه دارد جهان را به آن صورتي كه هست به تصوير بكشد نه به آن صورتي كه خود مي

خواهد. عكاس نبايد مخاطب را در برزخ واقعيت و غير واقعيت رها كند.

-5 تحرك: هر عكس خبري بايد داراي سوژه متحرك باشد. اين حركت شامل حركت فيزيكي و غير فيزيكي مي شود. حركت فيزيكي در

تصاويري مانند تصاوير ورزشي ديده مي شود. حركت غيرفيزيكي عكس هائي را شامل مي شود كه در آن به رغم سكون، حركت هائي در

بطن عكس ديده مي شود. مثلا حركتي كه در چهره آرام يك زن آسيب ديده از زلزله بم وجود دارد حس مظلوميت را به مخاطب انتقال مي

دهد.

عكاس خبري بايد از اطلاعات گسترده اي برخوردار، و با ادبيات عكاسي و روزنامه نگاري آشنا باشد. مباحث تركيب بندي، نقطه توجه،

پرسپكتيو خطي، كادربندي، لحظه قطعي، و عمق ميدان جزئي از اصول اوليهّ حرفه عكاسي است كه عكاس خبري بايد در اين زمينه آموزش

هاي لازم را دیده باشد. ازسوي ديگر شناخت عناصر خبري، ارزش هاي خبري، و سوژه يابي از مباحثي است كه وي را جهت رسيدن به

عكسي مطلوب هدايت خواهد نمود. گذشته از مباحث نرم افزاري و سخت افزاري اين حرفه، بايد يادآور شد كه عكاس خبري بايد از فرهنگ

و آداب، سنن و باورهاي مردم، روانشناسي و جامعه شناسي اطلاعات مفيدی داشته باشد. او باید مخاطب را بشناسد و نيازهاي وي را

تشخيص دهد. كسب شناخت در اين حوزه ها مانند زنجيره اي است كه فقدان هر يك از حلقه ها تداخلي را در كليتّ موضوع ايجاد مي كند.

در صورت جمع شدن اين عوامل است كه عكس قدرت خواهد يافت و عكاس خواهد توانست به هدف اصلي خود نائل شود.

نما در عكس خبري: 

نماهاي عمومي:

نماي عمومي يك رويداد خبري، كل محل وقوع رويداد را به طور نسبي بيان مي كند. عكاس خبري بايد چندين عكس از نماي رويداد تهيه

كند، هر چند ممكن است مورد استفاده قرار نگيرد. رويداد خبري به ما مي گويد كه عكاس چه نمايي لازم دارد. نماي عمومي نيز نشان مي

دهد كه واقعه خبري در كجا و چه زماني به وقوع پيوسته است.

نماي متوسط:

در نماي متوسط بايد تمام عوامل سازنده در خبر حضور داشته باشد. نماي متوسط مانند ليد، داستان را بيان مي كند و خلاصه داستان در آن

شرح داده مي شود. براي نماهاي متوسط در عكسبرداري خبري لنزهاي با فاصله كانوني 24 و 28 ميليمتري كاربرد خوبي دارند.

نماي درشت:

نماي درشت حالت دراماتيك به عكس مي دهد و به دليل نماي درشت است كه ارتباط نزديك بين موضوع عكس و بيننده به وجود مي آيد. در

نماي درشت تنها به يك موضوع اكتفا مي شود و

نمي توان 2 يا چند موضوع را در يك عكس به تصوير كشيد.

عكسبرداري زياد از رويداد خبري:

عكاس در اين حالت است كه مي تواند به عكس مورد نظر برسد، در اين روش توصيه مي شود كه عكاس از هر وضعيت 6 عكس بگيرد، براي

مثال چند قدم به عقب برود و از جايگاه جديد عكس بگيرد. اين روش به ويژه در مواردي كه موضوع رويداد در حال تحول و دگرگوني است

بيشتر استفاده مي شود.

اخلاق حرفه ای در عكاسي خبري:

اصول اخلاقي مجموعه اي از اصول و ضوابطي را شامل مي شود كه به عمل جهت مي دهند. يك عكاس غيرخبري مي تواند با قراردادن

سوژه در مكانی مشخص و حذف بعضي از جنبه ها به كمك نرم افزار رايانه اي دخل و تصرفي در عكس ايجاد كند، ليكن اين مسئله در

عكاسي خبري به دور از اخلاق است. تغيير و دستكاري يك عكس خبري منجر به از دست رفتن اعتماد مخاطب به عكاس از يك سو و رسانه

از سوي ديگر خواهد شد و مؤسسه منتشركننده را زير سؤال خواهد برد، بنابراين براي عكاسان حرفه اي و مسئولين رسانه ها، هرگونه

دستكاري و يا تغيير عكس در محدوده نكات غير اخلاقي قرار مي گيرد به همين دليل است كه عكاس خبري به علت صداقت در ثبت تصوير،

كاربردي ترين شاخه عكاسي محسوب مي شود.

همانگونه كه اشاره شد در عكاسي خبري روايت عكس مقدّم بر قضاوت است. در عكس هاي خبري، عكاس نبايد قضاوت خود را القاء كند،

بلکه تنها بايد به مخاطب كمك كند تا واقعيت ماجرا را خود كشف كند.

برخي از اصول اخلاقي در زمينه عكاسي خبري به شرح زير است:

-1 عكاس خبري بايد در جهت حق دسترسي همگان به حقايق, عكس هاي صحيح، دقيق و منصفانه تهيه كند.

-2 هر عكاس يك مسئوليت حرفه اي و اجتماعي دارد. مبناي عمل وي بايد وجدان اخلاقي باشد.

-3 سرقت عكس و عدم رعايت حقوق معنوي عكاس هميشه مذموم و مطرود است.

-4 پذيرش هرگونه پاداش غير قانوني و نامشروع براي پيشبرد مقاصد خصوصي مغاير با منافع و مصالح عمومي است.

-5 عكاس بايد فردي آزاد و داراي استقلال باشد و از قبول هرگونه فشار و تهديد براي انتشار يا عدم انتشار، تغيير و اصلاح عكس خودداري

كند.

-6 عكاس بايد به استقلال و حاكميت ملي، نظم و امنيت عمومي، آسايش، سلامت و آرامش رواني جامعه احترام بگذارد.

-7 عكاس بايد به اصول ديني و معتقدات مذهبي، آداب و سنن قومي و ملي احترام بگذارد.

-8 عکاس باید در جهت صلح و آرامش بين المللي و همزيستي مسالمت آميز فعاليت كند و در جهت ارزش هاي بشري از هيچ كوششي

دريغ نكند.

-9 حريم خصوصي مردم را به رسميت بشناسد و از توهين و تهمت و افترا به آنها بپرهيزد.

-10 از افشاي اطلاعات و تصاويري كه محرمانه است بپرهيزد.

-11 از دخالت در موضوع مورد عكاسي بپرهيزد.

-12 در مواجهه با ديگران بايد فروتنانه رفتار كند.

-13 در مواجهه با موقعيتي كه اقدام مناسب روشن نيست، از كساني كه در اين امر خبره مي باشند مشورت بگيرد.

-14 از درگير شدن در امور سياسي مدني و شغلي يا مشاغلي كه موجب به خطر افتادن استقلال آنها مي شود پرهيز كند، چرا كه در اين

صورت قالب هاي فكري گروه يا حزب بر وي تأثير مي گذارد و ممكن است سوگيري هايي در عكس هاي خبري اعمال شود.

-15 عمدا تلاش هاي خبري ديگران را خراب نكند.