بیماریهای شترمرغ

[masi eng 47044]

بيماري نيوکاسل

بيماري نيوکاسل يکي از بيماري هاي شناخته شده ماکيان است که توسط ويروس بيماري زاي سروتيپ 1 پاراميکوويروس ها (pmv 1) ايجاد مي شود. هم اکنون پاراميکوويروس ها به 9 سروتيپ مجزا دسته بندي شده اند که به خاطر اهميت صنعت طيور،بيشترين مطالعه بر روي pmv 1 انجام شده است.

بيماري نيوکاسل در شترمرغ ها توسط همان ويروس ايجاد کننده بيماري در ساير گونه هاي پرندگان ايجاد مي شود. اين بيماري در شترمرغها بعد از عفونتهاي طبيعي و تجربي گزارش شده است.

بيماري نيوکاسل ممکن است که در پرندگان جوان يک بيماري ويران کننده نباشد اما تاثير مهمي در روي تجارت و اقتصاد صنعت شترمرغ خواهد داشت. به طور کلي شترمرغ ها نسبت به mpv به طور متوسطي حساس هستند. انتقال اين بيماري اغلب با قرار گرفتن شترمرغ هاي حساس در معرض ويروس مولد ناشي از پرنده هاي آلوده صورت مي گيرد. Pmv مي تواند از تمام ترشحات پرنده آلوده (اساسا تنفسي) و مواد دفعي (اساسا مدفوع) منتشر شوند. خوردن مواد آلوده يا استنشاق ذرات آلوده، مهم ترين روشي است که پرنده را به ويروس آلوده مي سازد. ذرات مدفوع معلق در هوا و بستر آلوده منابع بالقوه تماس مستقيم با پاراميکو ويروس ها محسوب مي شوند. از آنجا که ويروس بيماري نيوکاسل در خارج از بدن مقاوم است، لذا حشرات، جوندگان و انسان را بايد بعنوان ناقلين بالقوه در انتشار pmv بين گله هاي حساس محسوب نمود.

همچنين پرندگان مهاجر، بويژه پرندگان آبزي و گنجشک سانان، ناقل بالقوه pmv هستند که مي توانند ويروس را به گله ها منتقل کنند. تخم مرغ هائي که با مدفوع آلوده به ويروس پوشيده شده اند مي توانند دستگاه جوجه کشي را آلوده نموده و مخزن ويروس براي جوجه هاي تازه از تخم مرغ بيرون آمده باشند.

دوره نهفتگي مي تواند از 3 تا 28 روز و بر اساس مقدار ويروسي که پرنده با آن مواجه مي شود، متغير باشد.

..................

علائم باليني و آسيب شناسي

نشانه هاي کلينيکي شامل علائم عصبي و افزايش نرخ مرگ و مير است. علائم عصبي مي تواند شامل عدم تعادل، پيچش گردن، فلج گردن همراه با تورم سر ناشي از ادم در زير پوست باشد.

در شترمرغ هاي مبتلا التهاب روده نيز ظاهر گرديده و متعاقب آن پرندگان مبتلا به طور ناگهاني دچار بي قراري مي شوند. همچنين در مواردي ممکن است شترمرغ هاي مبتلا، بيماري تنفسي و اسهال آبکي نيز نشان دهند. جراحات خونريزي دهنده روده و دستگاه تنفس نيز جز موارد دال بر وجود بيماري است. سويه هاي با حدت زياد از راه اتصال به گلبول قرمز به سرعت در تمام بدن پخش مي شوند. اين ويروس به سلولهاي ديواره رگ ها آسيب مي زند که نتيجه آن خونريزي است.

.............

تشخيص

تشخيص عفونت هاي PMV 1 مي تواند از راه هاي زير انجام گيرد:

1- با استفاده از دو نمونه سرمي، تا افزايش تيتر سرمي را هم نشان دهد.

2- تشخيص ذرات ويروس پاراميکو ويروس در مدفوع به وسيله ميروسکوپ الکتروني.

3- با کشت ويروس از بافت هاي آلوده ناي يا مدفوع.

[masi eng 47044]

شترمرغ نیز مانند حیوانات دیگر در معرض بیماریها و عفونتهای مختلفی میباشد .جهت مدیریت صحیح گله های شتر مرغ كه از اهمیت حیاتی در این صنعت برخوردار است بایستی به نكات ذیل توجه نمود .

- حداكثر حصاركشی مطلوب جهت كاهش خطرات ناشی از صدمات و شكستگی استخوانها

- ایجاد استانداردهای بالایی بهداشتی ، پائین نگهداشتن آلودگیهای باكترهایی مانند كلستریدیا و هیستوموناس كه منجر به آنژیت می شوند

- تهیه جیره های غذایی صحیح

تهیه جایگاه نگهداری خشك ، بدون كوران هوا و یخبندان در زمستان ، بالابردن انطباق پذیری طبیعی و مقاومت طیور

گزارشات مربوط شترمرغها در باغ و حشها بندرت در پرورش صنعتی شترمرغ كاربرد دارند. جوجه شترمرغها نیاز به مراقبت بیشتر دارند 90% تمامی مرگ و میر جوجه شترمر غها ناشی از بیماریها ذیل میباشد .

-عفونت كیسه زرده

-تعییرشكل پاها و پنجه ها

اسنداد و اسهال / عفونت معده ( كه توسط E.COLIُ، سالمونلا ، هیتوموناس و دیگرباكتریها) ایجاد میشوند.

تجربیات عملی نشان داده اند كه جوجه شترمرغها نیاز به مراقبت دائمی دارند. همچنین ثابت شده است كه مشاهده ظاهری به تنهایی كافی نیست ، چون زمانی كه علائم بیماری ظاهر میشود ممكن است برای درمان دیر باشد . كلید موفقیت پرورش جوجه شتر مرغها رعایت بهداشت در گرمخانه و توزین مداوم جوجه شترمرغها در چهار هفته اول پرورش میباشد .

تنها این سنجش هاست كه میتواندمشكلات رشد را قبل از بروز علائم قابل مشاهده مشخص نماید علاوه بر مدیریت بسیار دقیق ، همكاری نزدیك با دامپزشك با تجربه بسیار ضروری است .

عفونتهای ویروسی

نیوكاسل

موارد وقوع بیماری نیوكاسل در گله های شتر مرغ تنها در نواحی از اسرائیل و افریقای جنوبی گزارش شده است جهت پیشگیری از بروز بیماری استفاده از واكسن كشته روغنی نیوكاسل به مقدار 1 سی سی قابل توصیه است . بایستی این واكسن 6 هفته بعد تكر ار شده وهر شش ماه یكبار یك یادآوری تزریق شود. استفاده از واكسن زنده ( لاسو تا بصورت اسپری چشمی همزمان با واكسن كشته توصیه شده است

آبله طیور

وقوع آبله درشتر مرغ در اسرائیل و آمریكا گزارش شده است . این بیماری جوجه شتر مرغها رادرگروه سنی یك هفته تا چهارماه و با میزان مرگ و میر تا 15 درصد مبتلا میكند. با استفاده از واكنسهای تجاری آبله این بیماری قابل كنترل میباشد .

آنفولانزای طیور

چندین موردشیوع آنفلانزا درنواحی خاص از افریقای جنوبی گزارش شده است .درمورد این بیماری درمان شناخته شده ای وجودنداشته و واكسنهای موجود در پیشگیری از ابتلاء به بیماری موثر نمیباشد . شتر مرغهای آلوده ویروس را به تخم خود منتقل نموه كه خطر الوده كردن گرمخانه و تخم های سالم موجود در آن را در بر دراد. ضمنا این ویروی باعث مرگ و میر جنین میشود.

عموما شترمرغها نیزمانند سایر طیور و پرورش به عفونتهای ویروس كورناو یروسها، هرپس و یروسها و آدنو ویروسها مبتلا میشوند.

عفونتهای باكتر یایی

علت اصلی آلودگیهای باكتر یایی بهداشت ضعیف در اتاق گرمخانه ، بستر وهچری و جایگاه نگهداری جوجه ها میباشد و معمولا درمان بعدی كمتر موفقیت آمیز میباشد درنتیجه رعایت اكید بهداشت نقش كلیدی در پرورش شتر مرغ دارد. عفونت های بند ناف و كیسه زرده

این یك مشكل متداول گله های شتر مرغ می باشدكه همواره در ارتباط بامدیریت ضعیف است . پس از خارج شدن جوجه شترمرغها از تخم بایستی بندناف انها به یك ژل یا اسپری آنتی بیوتیكی آغشته گردد. در آمریكا بتادین مورداستفاده قرار میگیرد ضدعفونی صحیح سترها ، هچری و تخم شترمرغها نقش ویژه ای در پیشگیری از وقوع آلودگی دارد.كف جایگاه نگهدار ی جوجه ها در روزهای اول بعد ازخروج از تخم با یستی گرم باشد . سرما از طریق پوست شكم به روده ها و كیسه زرده رسیده منجر به كاهش فعالیت میكربی فلور روده ها و به تعویق افتادن متابولیسم كیسه زرده میشود . بایستی توجه خاص نسبت به بهداشت و گرمای كف جایگاه جوجه ها مبذول داشت .

پنومونی

ممكن است مانندعفونت بند ناف پنومونی هم در طی مدت انكوباسیون تخم ها رخ دهد این آلودگی موجب مرگ ومیر جنین ها شده یا راندمان از تخم در آمدن جوجه ها را كاهش میدهد . بایستی تمهیداتی اتخاذ شود تا پیشگیری از طریق بهداشت اكید و احتمالا درمان توسط آنتی بیوتیكهای وسیع ا لطیف انجام گیرد .

آنترینهای كلی باسیلی

برای جوجه هایی كه در گرمخانه از تخم خارج میشوند آنژینهای كلی باسیلی یكی از بیماریها ی معمول در طول هفته های اول زندگی میباشد یك قدم اساسی جهت ایجاد ایمنی غیر فعال علیه باكتریهای كلی فرمی و ایجاد گله ایمن استفاده منظم از مدفوع جوجه ها در تغذیه شتر مرغها ی تخمگذار در طول مدت تخمگذاری می باشد . تنها از این طریق است كه پادتنهای مادری ایجاد شده در خون شترمرغها از طریق زرده به جوجه ها منتقل میشود. استفاده از واكسن جهت پیشگیری از وقوع این بیماری موفقیت آمیز نمی باشد. مسمومیت خونی

این بیماری غالبا درجوجه ها و اغلب در اثر آنتریتهای كلی باسیلی كه در بالا شرح داده شده . ایجاد میشود . رعایت اكید بهداشت و ارتقاء سطح ایمنی گله معیارهای اساسی در پیشگیری ازوقوع این بیماری می باشند

افزودن آنتی بیوتیكها به غذا یا آب آشامیدنی درموارد اضطراری و بمدت كوتاه بعنوان یك پیشگیری مطرح میباشد. همچنین استفاده از باكتریهای لاكتو باسیلوس كه از تكثیرشدید كلی باسیلها در روده جلوگیری میكنند موفقیت آمیز بوده است. انتریت نكروتیك ( عفونتهای كلستریدیایی)

كلستریدیاها تقریبا درتمامی خاكها و گیاهان علوفه ای در غلظتهای پائین وجود دارند . این بیماری شتر مرغها رادر هر سنی مبتلا نموده باعث مرگ ومیر بالایی میشود خطر عفونت درآغاز بهار و در طول پائیز بسیار زیاد بوده و بنظر می رسد كه در اثر افزایش خوردن لجن و ذرات خاك ایجاد میشود . بنظر میرسد كه شترمرغهای جوان كه درچراگاههای یونجه خالص نگهداری میشوند حساسیت بیشتری دارند . به منظور حل این مشكل معاینه دقیق تك تك شتر مرغها و تغییر دادن چرای آنها ضروری است . همچنین بایستی داروی مناسب از طریق آب اشامیدنی تجویز شود. گاستریت مگا باكتریال

اولین گزارشات بر روی این سندرم مربوط به افریقای جنوبی در سال 1992 میباشد . این باكتری عمدتا جوجه ها را در سن 10 روز تا 6 هفته مبتلا می نماید. این باكتری در دیواره معده شترمرغهای مرده یافت شد كه بنظر میرسد موجب تضعیف و ناتوانی عضلات معده میشود . هیچ درمان موثری وجود ندارد . عفونت كمپیلو باكتریایی

اخیرامشخص شده است كه كمپیلوباكتر ژوژنی ممكن است موجب ایجاد عفونتهای نیمه حاد تامزمن در جوجه شتر مرغها در سن 10 روز تا 4 ماه شده و درعرض 5 روز باعث ایجاد تلفات شدید در گله شود. در شتر مرغهای مسن تر این مرگ ومیر كمتر میباشد . باكتری از طریق غذا و آب آشامیدنی منتقل شده . همچنین ممكن است در اثردستكاری غیر بهداشتی تخم ها ، جنین را الوده كند. جوجه های مبتلا بایستی از بقیه گله جدا شده و در قرنطینه مورد درمان آنتی بیوتیكی مناسب قرار گیرند .

 

عفونت باسلیوس آنتراسیس در حالیكه تفریبا تمامی پرندگان به دلیل درجه حرارت بالای بدنشان یك ایمنی طبیعی در برابر باسلیوس آنتراسیس دارند، شتر مرغها نسبت به این بیماری حساس میباشند . این باكتری وهاگهای آن بسیار مقاوم بوده و ممكن است سالها در خاكها ی الوده باقی بمانند. معمولا عفونت از طریق گوارشی و عمدتا از طریق پودر استخوان حیوانات آلوده كه در تغذیه شتر مرغها مورد استفاده قرار گرفته رخ میدهد جهت پیشگیری از وقوع بیماری استفاده از واكسن شاربن موثر وموفقیت آمیز می باشد . سل

تا سالهای 1960 بیماری سل یكی از علل عمده مرگ ومیر شتر مرغ در باغ وحشها بود. در صنعت پرورش شترمرغ موارد بروز سل بصورت تك تك و بخصوص در پرندگان مسن تر دیده میشود باسیل سل درخاك ، كود و بستر سالها باقی می ماند . از آنجا ئیكه هنوز درمان قاطعی برای این بیماری در شترمرغ وجودندارد . لذا از این عفونت تهدید مزمنی برای شترمرغها محسوب میشود. استرس ، سوءتغذیه و دیگر عوامل منفی خطر عفونت را افزایش میدهند . شتر مرغها بایستی تنها از گله هایی كه دارای گواهی عاری بودن از بیماری را دارند ، تهیه شوند و پرندگان ییمار جدا شده و فورا معدوم گردند. عفونت چشم ها

گرد و غبار بعضی غذاها یا بستر ممكن است چشم جوجه شترمرغها راتحریك نموده منجر به بروز كونژونكتیویت مكانیكی شود .این آزردگی ممكن است توسط باكتریهای بیماری زا تشدید شده موجب بروزكراتیت یا حتی آبسه های روی قرنیه چشم شوند. كونژونكتیویت ، رینیت و سینوزیت

هموفیلوس گالینا روم به تنهایی و با همراه بامایكو پلاسها موجب بروز این عوارض می شوند. استرس هوای سرد وكوران هوا از عوامل مستعد كننده محسوب میشوند. این بیماری معمولا در گله بطور سریع گسترش می یابد ( از طریق تماس مستقیم با‌آب آشامیدنی ) . برای حل مشكل بایستی مبتلایان را از گله جدا نموده درمان نمود . ضمنا شرایط محیط نگهداری را نیز بهبود بخشید مایلكو پلاسموز

این بیماری تنها جوجه شترمرغ های جوانی كه كمتر از یك سال سن دارند را مبتلا نموده و در پرندگان مسن تر بدون علائم یا به شكل سینوزیت ظاهر میشود

انتقال عامل بیماری از طریق ذرات معلق درهوا، ورود پرندگان بیمار ، ناقلین بیجان و یا از طریق تخم های هچری صورت میگیرد . درمان با آنتی بیوتیكهای وسیع الطیف انجام میشود . پرندگان بهبود یافته ایمنی موقتی را نشان میدهند .

اورنیتوز حیوانات درهر سن و تمامی گونه های پرندگان نسبت به عفونتهای كلامید یایی حساس میباشند. بنابراین جای تعجب نیست كه گزارشاتی از وقوع انفرادی این بیماری درشترمرغ در فرانسه و افریقا جنوبی وجود دارد . بیماری عمدتا از طریق تنفس هوای آلوده انتقال می یابد . ممكن است عفونتهای نهفته توسط آلودگیهای ثانویه ، عوامل محیطی ، استرس حمل ونقل ،سوء تغذیه وغیر فعال شود . این بیماری ممكن است از طریق گزش حشرات منتقل شود. درمان مناسب تاحصول اطمینان از پاك شدن گله بایستی انجام گیرد

قارچها و تخم ها

كاندیدیاز:

كاندیدیاز یك عفونت قارچی است كه میتواندتوسط كاندید ا آلبیكنس ، كاندیدا مونیلیفورمیس و دیگر مخمرها ایجاد شود. استفاده ازآنتی بیوتیكها وضعف بهداشت تغذیه و آب آشامیدنی زمینه بروز این عفونت را مساعد میكنند این عفونت ضایعاتی را درمحوطه دهانی شترمرغها ایجاد مینماید . همچنین در شتر مرغهای تخمگذار موجب كاهش جذب ویتامینهای ب - كپملكس شده و موجب مرگ و میر جنین ها قبل ازمرحله ازتخم در آمدن میگردد. اسپرژیلوز

غذای گل آلود یا دارای گرد و غبار رطوبت بالا و تهویه ضعیف ( مقادیر بالای آمونیوم ) از عوامل مستعد كننده بروز اسپرژیلوز می باشند . عفونت از طریق تنفس هاگهای قارچ منتقل میشود . هنگامیكه یك تخم آلوده درگرمخانه قرار میگیرد ، ممكن است هاگهای قارچ راشدیدا پخش نموده و موجب عفونت دیگر جوجه ها شود جوجه های جوان كه ایمنی طبیعی كافی در برابر اسپروفیتها ی قارچ ندارند ، در سنین زیر یك ماه متحمل تلفات زیادی میشوند به منظور پیشگیری ازوقوع این عفونت رعایت اكید بهداشت در محوطه گرمخانه ساده ترین و بهترین راه حل میباشد درماتیت قارچی

این بیماری بیشتر در جوجه های مسن تر شتر مرغ دیده میشود . كمبود تغذیه ای (ویتامین ب -كمپلكس ، روی )و جایگاهی مرطوب وكثیف موجب تشدید بیماری میشوند. برای حل این مشكل رعایت موازین بهداشتی و درمان مناسب ضروری است .

انگلهای داخلی

كوكسیدیوز

كوكسیدیوز در بین پرندگان جوان بخصوص زمانیكه روی بستر باز یا مرطوب نگهداری میشوند ممكن است موجب بروز تلفاتی درگله شود نكته مهم در خصوص شتر مرغ آن است كه در بین داروهای كوكسیدیو استات گروه Ionophore برای شترمرغها سمی بوده و نبایددمورد استفاده قرار گیرند هیستومونیاز

این بیماری بنام بیماری سرسیاه نیز شناخته میشود هیستومونیاز درجوجه شترمرغهای جوان مرگ ومیر زیادی را ایجادمینماید این بیماری از طریق مدفوع پرندگان آلوده منتقل شده وضایعاتی را در روده ایجاد میكند . آزمایش منظم مدفوع همراه با درمان پیشگیری كننده بایستی صورت گیرد. كرم نواری شترمرغها ((houttuynia struathionis

مانند سایر آزردگیها، جوجه شتر مرغ نسبت به كرمهای نواری حساستر می باشند . در پرندگان مسن تر آلودگی به كرمهای نواری علیرغم استفاده از جیره های متعادل میتواند موجب سوء تغذیه شود. درمان با داروهای مناسب صورت گرفته و بایستی شش ماه بعد تكرارشود كرم نخی شكل(libyostrongylus douglassi)

این كرمها مویی شكل وبی رنگ بوده ومیتواند در معده شترمرغ موجب انسداد غدد ترشحی شوند.با بوجود آمدن یك لایه محافظ موكوسی برروی این انگلها شیرابه های معده به غذا نمیرسد این ‌آلودگی كرمی درجوجه های جوان كمتر از 8 ماه میتواند تا 80 درصد مرگ و میر را موجب شود. شتر مرغها تنها میزبان این انگل میباشند . همچنین این انگل یك انگل بیابانی بوده و بسیار مقاوم میباشد . این كرمها به مدت سه سال بدون هیچ میزبانی زنده باقی می مانند . درمان منظم مبتلایان و پرندگان كه در معرض آلودگی هستند ضروری میباشد. بایستی توجه نمود كه استفاده از داروی ضد انگل لوامیزول موجب بروز اختلالاتی در معده و روده شترمرغها شده و درانگلها موجب بروز مقاومت میشود. كرمهای معدی و دیگرنماتودها

كرمهای معدی ( گونه های آسكاریدیا ) و دیگر گونه های نماتود میتوانند شترمرغها را آلوده نمایند . بایستی با استفاده دوره ای از داروهای ضد انگل شترمرغها عاری از این آلودگیها نگهداری شوند.

انگلهای خارجی

كنه ها

كنه ها میتوانند با گزش شترمرغها به پوست صدمه وارد كنند. همچنین كنه های گونه آمبلیوما میتوانند بیماریها را از طریق گزش به انسان منتقل نمایند(ویروس تب كنگو - كریمه ) شپش

شپش شترمرغ (Struthhiolipeurus Struthionsis ) به پرهای پرنده صدمه وارد نموده و باعث ایجاد ظاهری ژولیده در حیوان میشود در این آلودگیها ، سمپاشیهای منظم وتكرار آن بعد از یك هفته ضروری است . جربهای ساقه پر

جربهای ساقه پر (pterolichus bicaudatus ) همراه با گونه های gabucinia Sculpturata در حال حاضر بسیار نادر هستند. این جربها موجب صدمه به پرهای پرنده شده ، همچنین موجب ایجاد آب ریزش از بینی میشوند مگس ها ( تاسرانیا)

مگش شتر مرغ (hypoboscis Struthionis) موجب تحریك و خارش پوست میشود و بدنبال گزش و خونخواری ممكن است محل گزش عفونی شده ضایعات پوستی ایجاد نماید .

بیماریهای تغذیه ای

كمبودها

جدای از ظاهر عمومی یك شتر مرغ رنگ پوست نشانگر خوبی از وضعیت تغذیه پرنده میباشد كه از پشت حیوان بخوبی دیده میشود . بدینوسیله میتوان از تغذیه مطلوب و یا سوء تغذیه و كمبودحیوان آگاهی یافت . آزردگیهای ناشی از كمبود سلنیوم و ویتامین Eدر افریقا جنوبی و استرالیا معمول میباشند در اثر این كمبود علائم بیماری عضله سینه در شترمرغ ایجاد شده موجب ناتوانی حركتی میشود . همچنین میتواند موجب كاهش باروری در شترمرغ شود. كمبود اسید پانتوتنیك و بیوتین بسیار نادر بوده ، در جوجه شتر مرغهایی كه منحصرا توسط جیره های خالص گندم تغذیه میشوند رخ میدهد . تغییر شكل غضروف و استخوانها

تغییرات مرضی در غضروفها اغلب ناشی از اسیدوز میباشد . علت بروز این حالت درصد بالای تركیبات كلر در برابر سدیم و پتاسیم میباشد . آغاز تغییر شكل استخوانها ناشی از عدم تعادل كلسیم در برابر فسفر میباشد تكمیل متقابل جیره غذایی ضروری می باشد . در بسیاری از مزارع پرورش شترمرغ در آفریقای جنوبی شترمرغها سولفات منیزیم در غذا با آب آشامیدنی داده میشود . انسداد

پیلور معده شترمرغ بسیار كوچك بوده ، لذا نسبت به انباشتگی سنگدان بسیار حساس است . با افزایش سن ، خطر انسداد معده كاهش می یابد . این مشكل در ارتباط مستقیم با تغذیه و مدیریت گله میباشد . در تغذیه شترمرغها بایستی به میزان علوفه ، كاه ، مواد فیبری ، شن، سنگریزه و خوردن اشیاء خارجی توجه نموده وآنها راتحت كنترل در آورد . پیچ خوردگی

پیچ خوردگی روده ها در شتر مرغ ملاحظه شده است اما در شتر مرغهای جوان 12- 4 ماهه نادر است . این عارضه بدنبال تغییرات ناگهانی در جیره غذایی و خوردن مقادیر زیاد فیبر رخ میدهد . راشیتیسم

این عارضه عمدتا در سنین 1تا 4 ماهگی دیده میشود ، كمبود كلسیم ، ویتامین D كمبود یا فقدان فسفر و یا مقادیر بالای كلسیم در جیره غذایی شتر مرغها میتواند موجب بروز این عارضه شود .

در جیره های كنستانتره ای كه 3تا 4 درصد كلسیم دارند جذب فسفر مختل شده این عارضه در پرنده ایجاد شود . همچنین اسهال مداوم میتواند موجب كاهش جذب املاح و ویتامینها گردد .لذا بدنبال آن میتوانداین عارضه ملاحظه شود.

متفرقه :

پاهای باز ( سندرم پاكمانی )

این عارضه در دو هفته اول زندگی جوجه شتر مرغها دیده میشودكه نشا ن دهنده میزان رطوبت بالا در گرمخانه میباشد . جوجه شترمرغهای مرطوب و ادماتوز این عارضه را در دو روز اول زندگی خود نشان میدهند تغییر شكل پاها

پیچ خوردگی پا : چرخش 90 درجه یك پا به بیرون كه بطور ناگهانی ایجاد شده و سریعا پیشرفت میكند . پاكمانی : خمیدگی /كمانی شدن پا كه مفاصل تیبیوتارس و متاتارس رادر گیر میكندو معمولا در هر دو پا رخ میدهد . پوكی استخوان ، تورم مفصل قوزك پا كه موجب تغییر محل تاندون اشیل میشود.

قسمت اعظم استخوانها در شتر مرغها ی جوان را غضروف تشكیل میدهد ، جوجه شترمرغهایی كه به تازگی از تخم خارج میشوند بطور تجربی دارای پوكی استخوان بوده استخوانهایشان بدلیل نسبت كم كلسیم به فسفر نستبا نرم میباشد . علت اصلی حساسیت شتر مرغها به تغییر شكل استخوانها رشد سریع استخوانها میباشد این رشد بسیار سریع توسط غذای كنستانتره ای كه غنی از انرژی میباشد تشدید می گردد . لذا كنترل تغذیه ای بسیار ضروری میباشد .

[masi eng 47044]

[masi eng 47044]

آسپرژیلوس، شایع ترین بیماری قارچی در گونه های مختلف پرندگان می باشد. این بیماری ، از نظراقتصادی، مهم ترین بیماری قارچی مشاهده شده در شتر مرغها می باشد. آسپرژیلوس فومیگاتوس (A.fumigatus) و آسپرژیلوس فلاووس (A.flavous) به همراه آسپرژیلوس نیجر (A.niger) به عنوان عامل این بیماری از شتر مرغهای مبتلا جدا شده است. همچنین این عوامل از جوجه هایی که به طورمصنوعی به دنیا آمده اند، جدا سازی شده و خسارات سنگینی را به بار آورده اند دستگاه های هچری آلوده ، منبع اصلی آسپرژیلوس در جوجه های تازه تولد یافته می باشند. دما و رطوبت همراه با مواد آلی موجود در تخم های هچ شده ، شرایط مطلوبی را برای تولید مثل سریع قارچها و تولید مقادیر زیاد هاگ فراهم می کند.

دستگاه های ستروهچر باید به طور کامل توسط مواد ضد قارچ مؤثر، تمیز و ضد عفونی گردد؛ بدین منظور می توان از فرمالین و یا محلول 1% کلینا فارم پس از هر هچ و قبل از جایگزینی تخم ها در دستگاه جوجه کشی استفاده کرد. کاه یا علوفه خشک آغشته به قارچ که به عنوان بستر استفاده می شود و یا یونجه های خشک شده حاوی قارچ که شتر مرغ از آن تغذیه می کند، منشاء مهم آسپرژیلوس درجوجه های تازه تولد یافته و درشتر مرغهای در حال رشد می باشد. همچنین رطوبت بالا و تهویه ضعیف به علت افزایش میزان آمونیاک به بروز آسپرژیلوس کمک می کند. جوجه های جوانی که فرصت کافی جهت کسب ایمنی طبیعی علیه قارچهای ساپروفیت را پیدا نکرده اند بیشترین درگیری را دارند که در این زمینه عمده خسارات مربوط به جوجه های زیر یک ماه می باشد. پرندگان بزرگ تا حدودی قادر به تحمل عامل بیماریزای موجود در مواد غذایی انبارشده هستند. درآب و هوای سرد و در زمستان، گاهی اوقات لازم می شود که شتر مرغهای جوان را برای مدتی در محیط بسته نگهداری کرد؛ در این موارد بستر و تهویه مطلوب ساختمان اهمیت زیادی می یابد. بستر شتر مرغها بایستی تقریبا" هر روز عوض شود و مواد ضد عفونی ضد قارچی مؤثر نیز باید مورداستفاده قرارگیرد تا سبب کاهش تولید مثل قارچها و در نتیجه کاهش هاگهای حاصل از آنها دربستر و ساختمان گردد. پرندگان به طور معمول درمعرض قارچها قرار دارند و فقط در شرایط خاص ، این قارچها پاتوژن می شوند. آسپرژیلوس معمولا" تحت شرایطی همچون استرس ، نقصان ایمنی بدن ، درمان طولانی مدت با داروهای آنتی بیوتیکی و یا اینکه اگر دام در معرض مقادیر زیادی از ارگانیسم قرار گیرد، سبب ایجاد بیمای می شود.

علائم بالینی و یافته های پاتولوژی: همانند گونه های دیگر پرندگان، آسپرژیلوس در شترمرغها معمولا" یک بیماری تنفسی می باشد. تمامی قسمتهای دستگاه تنفسی می تواند درگیرشود اما اغلب در جوجه های جوان ریه ها و در جوجه های بزرگتر کیسه های هوایی درگیر می شوند. استرس یک عامل مستعد کننده برای ابتلا به این بیماری می باشد. علائم بالینی بستگی به محل وشدت ضایعات دارد که می تواند سبب ایجاد صداهای تنفسی تا کوتاه شدن تنفس در شترمرغها گردد. ضایعات موجود در کیسه های هوایی با شنیدن صداهای دستگاه تنفسی تشخیص داده نمی شود. عفونت دستگاه تنفسی با آسپرژیلوس ممکن است قسمت فوقانی دستگاه تنفسی را درگیر کند. در این صورت سبب آماس قارچی نای می شود که ضایعات کوچک گرانولوماتوزی درطول سطح داخلی نای دیده می شود. اما دربیشتر موارد آسپرژیلوس درشتر مرغها، ریه ها درگیر می شوند که سبب ایجاد ضایعات شدید گرانولوماتوزی می شود. البته در شتر مرغهایی که ازطریق بستر و یا کاه آلوده ، درگیر شده اند تورم و عفونت شدید قارچی کیسه های هوایی رخ می دهد. در شتر مرغهایی که ریه هایشان درگیر و دچار آماس گرانولوماتوز ریوی شده است ، علائم بالینی تنفسی به خوبی دیده نمی شود ولی در شتر مرغهایی که دچار آماس کیسه های هوایی شده اند، علائم بالینی تنفسی به خوبی قابل مشاهده است. علائم بالینی در شتر مرغهای مبتلاء شامل : بی حالی و افسردگی ، بی اشتهایی ، توقف رشد ، جمع شدن خلط در دهان ، یبوست شدید، نرمی استخوان و نهایتا" افزایش مرگ ومیر می باشد. جوجه های مبتلا معمولا" با سرهای افتاده و نزدیک به زمین حرکت می کنند چنین جوجه هایی دارای گرانولومها و آبسه های زرد و سبز پراکنده در سراسر بافت ریه خود هستند. آسپرژیلوس تنفسی درشتر مرغ پنج ماهه ای درشهریور ماه 1383 توسط دکتر کمیلی و مهام تشخیص داده شد. این شتر مرغ چند روزی علائم افسردگی و بی حالی را از خود نشان می داد و با دهان باز نفس می کشید ودر هنگام غذا خوردن از گله جدا می ماند. پس از کالبد گشایی ، التهاب و عفونت شدید کیسه های هوایی ، همراه با ضخیم شدن دیواره ها مشاهده گردید. درگیری ریه ها بصورت کانونهای نکروتیک سبز رنگی قابل تشخیص بود. پس از آزمایشات پاتولوژی و میکروبیولوژی این تشخیص تآیید گردید. آسپرژیلوس در شترمرغها فقط یک بیماری تنفسی نمی باشد. بلکه در شرایط خاص ممکن است دستگاه گوارش را درگیر کند و یا حتی سبب مشکلات پوستی گردد. آسپرژیلوس در دستگاه گوارش شترمرغها ، با تکثیر زیاد لایه های پیش معده و التهاب شدید آن نمایان می گردد که سبب انباشتگی معده و در نهایت مرگ می شود. عفونتهای قارچی دستگاه گوارش معمولا" ازطریق آلودگی های شدید بستر، غذا و استفاده درازمدت آنتی بیوتیک ها بوجود می آید. درصورتیکه شتر مرغها درمحیطی با رطوبت بالا و بهداشتی ضعیف نگهداری شوند ممکن است به درماتیت قارچی دچار شوند. ضایعات پوستی آسپرژیلوس ممکن است موضعی باشد یا اینکه بخش وسیعی از پوست را فرا گیرد. آزمایشات بافت شناسی ریسه های انشعاب یافته ای را نشان می دهد که درلایه های پوست رسوخ کرده اند. دامپزشکان استرالیایی ، آسپرژیلوس ریوی موجود در شترمرغهای 6 ماهه را توصیف کرده اند. این شتر مرغها در محیط شلوغ و بستر پر گرد وخاک و محیطی با دما و رطوبت بالا نگهداری می شدند. پرنده های مبتلا ممکن است عامل بیماری را در اواخر دوران انکوباسیون و یا در اوایل به دنیا آمدن کسب کرده باشند که این عامل عفونی نهفته توسط استرس فعال می شود. پرنده های مبتلا به این بیماری دچار تنگی نفس ، سیانوز و کاهش مقاومت فیزیکی بدن می شود. بیماری قارچی آسپرژیلوس در شترمرغهای بالغ ممکن است به اشکال گرانولوماتوزی بروز کند. روشهای تشخیص : عائم بالینی توسط کشت نمونه های دستگاه تنفسی ، رادیو گرافی ، اولتراسوند، اندوسکوپی و آزمایشات سرولوژیک تأیید می شوند. برای ردیابی و تشخیص وجود آنتی بادی های آسپرژیلوس در سرم ، می توان از عصاره آسپرژیلوس به عنوان یک آنتی ژن درآزمایش agar gel diffusicon test استفاده کرد. همچنین از تست ELIZA نیز می توان در تشخیص این بیماری استفاده کرد. یک شتر مرغ 4 ماهه با وزن 24 کیلوگرم مبتلا به این بیماری در آمریکا مورد آزمایشات قرار گرفت و نتایج زیر مشاهده گردید. این پرنده ضعیف بوده و با دهان باز تنفس می کرد و دائما" بالهایش را به سمت پایین و بالا تکان می داد. این شتر مرغ دچار لوکوسیتوزیس11/900 ? L : normal , 15/27 ? L) ( هیپوگلیسمی ( 150 – 200 mg/dl : normal , 365 mg/dl ) و افزایش فعالیت آسپارتات ترانسیناز552ul ) ( 90 – 15 ul :, normal, رادیو گرافی از ناحیه سینه در حالیکه شتر مرغ ایستاده بود انجام گرفت و اپسیفیکاسیون ( opacification) کیسه های هوایی و ضخیم شدن پرده جنب را نشان داد. برونکوسکوپی با ویدئو اسکوپ قابل انعطاف به اندازه 3m × 9/8mm انجام گرفت که در قسمت انتهایی نای پلاکهای سبز رنگی مشاهده شد و بعضی از برنش های ثانویه کاملا" بسته شده بود و با شیوه اندوسکوپی از نواحی مختلف این پرنده برای بررسی نمونه های بافت شناسی هم جدا شد درمان : هیچگونه درمان مؤثر و عملی در برابر درگیری های سیستمیک آسپرژیلوس در مزارع پرورش شتر مرغ وجود ندارد و پیشگیری تنها راه مؤثر در برابر این بیماری می باشد. مهم ترین اقدام در مواجه با شیوع آسپرژیلوس یافتن منبع آلودگی و جلوگیری از عفونت بیشتر توسط هاگها و ضدعفونی ضد قارچی می باشد. در موارد تک گیر، شتر مرغها را می توان با تجویز داری ایتراکونازول (Itraconazol) با دز mg/kg 10 به مدت 5 تا 10 روز درمان کرد ( در صورت مصرف این دارو باید دقت شود که اگر علائم عصبی رخ داد، دارو کم یا متوقف شود). همچنین می توان از محلول 1:50 انیلوکونازول ( enilkonazole) استفاده کرد، یا از دود ناشی از قرص های انیلوکونازول در درمان پرنده ها یاری برد که در این حالت بایستی تمامی پرندگان به محلی کوچک و بسته برده شوند تا مجبور به استنشاق این دارو گردند. درمان با کتوکونازول به میزان 10 تا 20 میلی گرم برای هر کیلوگرم وزن زنده بصورت یک تزریق روزانه به مدت 7 روز ممکن است با موفقیت همراه باشد. به منظور ضد عفونی کردن انکوباتورها، دستگاههای هچری و بستر می توان از محلول 1% اینلکونازول( کلینا فارم ) به صورت اسپری استفاده کرد. همچنین این محلول در درمان عفونتهای قارچی پوستی و تنفسی نیز مورد استفاده قرار می گیرد. دردستگاههای هچری که توسط قارچها آلوده شده اند دود ناشی از قرص های انیلوکونازول می تواند در هچ مورد استفاده قرار گیرد. تا شدت آلودگی در جوجه های تازه متولد شده را کاهش دهد.

[masi eng 47044]

• 
  
• 1
  
• 2
  
• 3
  
• 4
  
• 5
  

 

(0 امتیاز)آسپرژیلوس در شتر مرغها (بخش دوم ) آسپرژیلوس ( A.spp ) در جوجه ها : انیولوژی : آسپرژیلوس فومیگاتوس و سایر گونه های آسپرژیلوس انتقال : در معرض قرار گرفتن جنین در حال رشد در برابر هاگهای آسپرژیلوس ، بخصوص در دوره Internal piping در طی 48 ساعت پس از هچ ( در آمدن جوجه از تخم ). اپیدمیولوژی :

آلودگی محل نگهداری شتر مرغها به خصوص بسترشان وحمل غیر اصولی و غیر بهداشتی تخم ها می تواند سبب نفوذ هاگهای آسپرژیلوس از پوسته تخم گردد. خنک شدن محتویات تخم پس از تخم گذاری پرنده ماده یک فشار منفی جزیی را بوجود می آورد که باعث نفوذ راحت تر هاگها از طریق منافذ لایه خارجی پوسته تخم می گردد. معمولا" هاگها به صورت نهفته در کیسه هوایی تخم باقی می مانند و جوجه ها را در زمان internal piping مورد تهاجم قرار می دهند. زمانی که در مرحله هچ شدن ، پوسته تخم شکسته می شود هاگها در انکوباتور و تجهیزات هچری پخش می گردند که این عمل جوجه هایی را که از تخم های سالم بیرون آمده اند را هم آلوده می کند.کمبود جریان هوا و پایین بودن بهداشت و نگهداری جوجه ها در دستگاه هچر بیش از 24 ساعت سبب افزایش آلودگی جانبی و انتقال افقی می گردد. علائم بالینی : جوجه های مبتلا معمولا" به بی اشتهایی ، عدم رشد و ننگی نفس ( که با دهنک زدن جوجه ها در طی 2 روز بعد از هچ شدن نمایان می شود) دچار می شوند. معمولا" مرگ در طی 2 هفته اول رخ می دهد. در موارد شدید که باعث آلودگی وسیع انکوباتورها می گردد، تقریبا" تمامی جوجه های آن دوره آلوده می شوند که ممکن است به مرگشان در اثر آسپرژیلوس منتهی شود. ضایعات کالبد گشایی: ضایعات گرانولوماتی زرد رنگ تا سبز در حدود 1 تا 2 میلی متر در کیسه های هوایی و ریه ها.

درمان : در این موارد به علت گستردگی و هزینه بالا و پاسخ ضعیف ، درمان توصیه نمی گردد. البته در موارد تک گیرو ابتدای بیماری ، می توان به شیوه مذکور درمان کرد. پیشگیری : بهداشت در زنجیره جمع آوری تخم و انکوباسیون بایستی مرتبا" مورد ارزیابی قرار گیرد و سعی در بهبود و افزایش بهداشت این چرخه گردد . استعمال مواد ضد عفونی کننده که دارای عملکرد قارچ کشی نیز باشند در دستگاههای انکوباتور و هچری و همچنین تمیز کردن مادرهای مصنوعی و محوطه آنها با این مواد باعث جلوگیری و توقیف آلودگی می گردد. دستگاههای سترو هچر را با قرار دادن ظروف پتری که شامل سابورا دکستروز باشد را به مدت 15 دقیقه می توان کنترل کرد. فصلنامه علمی- صنفی ، سال هشتم ، شماره3 (متوالی 31) ، بهار 1384

[masi eng 47044]

علائم کمبود ویتامین ها در شترمرغ

مهندس حمید راستگویان - کارشناس ارشد تغذیه طیور

جدول (1) : علائم کمبود ویتامینها در شترمرغ و مقادیر مورد نیاز آنها در تن جیره غذایی

[TABLE=class: caption, width: 450, align: center]

[TR]

[TD] ویتامین [/TD]

[TD]

علائم کمبود

[/TD]

[TD]

مقدار در تن برای جلوگیری از علائم کمبود

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] ویتامین A [/TD]

[TD] عدم باروری ، کاهش رشد ، شاخی شدن سلولهای اپی تلیوم دستگاههای تنفسی ، ادراری و بخش فوقانی دستگاه گوارش ، عدم تشکیل چشم در جنین ، مرگ زودرس جنین ، ناهنجاریهای جنین ، کاهش کیفیت اسپرم ، تأخیر در تخمک گذاری ، کاهش یا حذف رفتارهای مخلی [/TD]

[TD]

(IU) 12000000

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] ویتامین D3 [/TD]

[TD] نرمی و پوکی استخوان ، ضعف پا ، کاهش کیفیت و ضخامت پوسته تخم مرغ ، کاهش جوجه درآوری ، غیرطبیعی بودن شکل نوک در جوجه ها ، تأخیر در رشد و ایجاد حساسیت بالا نسبت به بیماریها [/TD]

[TD]

(IU) 3900000

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] ویتامین E [/TD]

[TD] مرگ ناگهانی و مرگ و میر شدید جوجه ها ، کاهش جوجه درآوری و دیستروفی عضلانی [/TD]

[TD]

(IU) 45000

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] ویتامین K [/TD]

[TD] خونریزی ، هماتوم و مرگ و میر شدید جنین [/TD]

[TD]

(mg) 15000

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] ریبوفلاوین

(ویتامین B2) [/TD]

[TD] مرگ و میر شدید جنین طی سومین و چهارمین هفته انکوباسیون ، تأخیر در رشد ، کاهش جوجه درآوری ، پیچ خوردگی انگشتان و تضعیف بازده غذایی [/TD]

[TD]

(mg) 11000

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] اسیدپانتوتنیک [/TD]

[TD] مرگ و میر شدید جنین در مراحل آخر انکوباسیون ، خیز عمومی ، تأخیر در رشد و پرهای ژولیده [/TD]

[TD]

(mg) 21000

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] بیوتین [/TD]

[TD] پروزیس ، آماس پوستی ، کاهش جوجه درآوری ، ناهنجاری سیستم اسکلتی و جمجمه [/TD]

[TD]

(mg) 150

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] اسید فولیک [/TD]

[TD] مرگ و میر شدید جنین در آخر دوره جنینی ، غیرطبیعی بودن شکل نوک ، خم شدن مفصل درشت نی – مچی ، تأخیر در رشد. [/TD]

[TD]

(mg) 2100

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

[masi eng 47044]

علائم کمبود مواد معدنی در شترمرغ و مقادیر مورد نیاز آنها در تن جیره غذایی.

مهندس حمید راستگویان - کارشناس ارشد تغذیه طیور

[TABLE=width: 450, align: center]

[TR]

[TD] مواد معدنی [/TD]

[TD]

علائم کمبود

[/TD]

[TD]

مقدار در تن برای جلوگیری از علائم کمبود

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] منگنز (Mn) [/TD]

[TD] تأخیر در رشد ، ناهنجاری سیستم اسکلتی ، پروزیس ، کاهش جوجه درآوری ، کندرودیستروفی ، کوتاهی و عریضی استخوانهای پا [/TD]

[TD]

(gr) 80

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] آهن (Fe) [/TD]

[TD] تأخیر در رشد ، آنمی هیپوکرومیک ، افزایش حساسیت به بیماریها و عدم اشتها. [/TD]

[TD]

(gr) 45

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] روی (Zn) [/TD]

[TD] تأخیر در رشد ، کاهش رشد پرها ، کوتاهی و عریضی استخوانهای پا ، کاهش جوجه درآوری و افزایش ضخامت پوست ران و پاها. [/TD]

[TD]

(gr) 80

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] مس (Cu) [/TD]

[TD] غیرطبیعی و بد شکل شدن اسکلت ، افزایش وقوع شکستگی ها ، کاهش استحکام رگهای خونی و پارگی آئورت و اختلال در سیستم اعصاب مرکزی. [/TD]

[TD]

(gr) 10

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] ید ( I ) [/TD]

[TD] مرگ در زمان خروج جوجه از تخم و تأخیر در جوجه درآوری [/TD]

[TD]

(gr) 1

[/TD]

[/TR]

[TR]

[TD] سلنیوم (Se) [/TD]

[TD] تأخیر در رشد، دیستروفی عضلانی و لوزالمعده [/TD]

[TD]

(mg) 272

[/TD]

[/TR]

[/TABLE]

[masi eng 47044]

انباشتگی در شترمرغ

دکتر هوشنگ کمیلی ودکتر هژیر معین نیا تعریف : انباشتگی عبارتست از تجمع مواد غذایی یا غیر غذایی در پیش معده که متعاقب آن حرکات گوارشی متوقف شده و سرانجام پرنده در اثر گرسنگی مفرط و ضعف شدید تلف می شود. اتیولوژی : انباشتگی پیش ازآنکه علامت یک بیماری باشد، ناهنجاری رفتاریست، استرسهای مختلف وارده به شتر مرغ مانند استرس جدایی از والدین ، استرس ناکامی در یافتن غذا، استرس ناتوانی در جهت یابی و غیره می توانند باعث بروز ناهنجاری های رفتاری مثل نوک زدنهای غیرطبیعی وتغییر رفتار تغذیه ای گردند که اغلب منجر به خوردن مواد موجود در بستر مانند شدن ، سنگریزه ، سنگ، علوفه، خشک ، تیغه های بلند علوفه ها و غیره می شوند. بطورکلی هر یک از استرسهای عنوان شده بعنوان مقدمه ای برای آغاز بیماری محسوب می شود. در مورد هریک از این استرس ها توضیحات مختصری آورده شده است:1- استرس ناتوانی در جهت یابی :

ذهن شترمرغ نقشه ای از محیطی که در آن زندگی می کند را در اختیار دارد و همیشه نسبت به موقعیتش در محیط آگاه است یا به عبارتی می داند در چه قسمتی از نقشه واقع شده است. در مزرعه هنگامی که شترمرغ به محیط جدیدی منتقل می شود، به عنوان مثال از یک پن به پن دیگر یا از مزرعه ای به مزرعه دیگر، نقشه محیط جدید برای پرنده ناشناخته است. این امر باعث ناتوانی پرنده در جهت یابی می شود و مدتی طول می کشد تا با محیط سازگاری پیدا کند . این ناتوانی عمدتا" ایجاد استرس در پرنده می نماید. 2- استرس جدایی از والدین : دوری وجدایی از والدین باعث ایجاد استرس و بروز صدای لرزشی ( به صورت Kr Kr Kr) در جوجه ها می گردد. در صورتی که این استرس تداوم یابد جوجه دپرس شده و دچار ناهنجاری رفتاری می شود. 3- استرس ناکامی در یافتن غذا : این استرس عمدتا" به دنبال تغییر جیره غذایی و استفاده از مواد غذایی جدید و ناشناخته در جیره رخ می دهد در پرندگان بالغ عدم توانایی در دستیابی به یک شریک جنسی می تواند عامل مسبب بروز این استرس باشد. ضمنا" در مزارع با تراکم بالا ، بخصوص هنگامی که در یک پن شترمرغهایی با جثه های متفاوت نگهداری می شوند، شترمرغهای کوچکتر عمدتا" در رقابت برای دستیابی به غذا ناموفق بوده و گرسنه می مانند و این امر می تواند عامل بروز استرس در چنین پرندگانی باشد. پاتوژنز: شن و سنگریزه می توانند با عبور از سنگدان و ورود به روده باعث انسداد سکوم شوند. مواد خارجی نوک تیز با نفوذ به دیواره ، پیش معده و سنگدان باعث ایجاد یک عفونت موضعی با پریتونیت و سپتی سمی می شوند؛ ولی بطور کلی در تمامی موارد نتیجه بروز استاز گوارشی ثانویه ، لاغری مفرط و در نهایت مرگ می باشند. علایم بالینی : چنین کیس هایی علایمی مبنی بر لاغری مفرط و استاز گوارشی را نشان خواهند داد. برخی از این علایم عبارتند از : توقف رشد، کاهش وزن ، لاغری و در نهایت در اثر ضعف شدید توانایی ایستادن را از دست داده و در صورت عدم رسیدگی تلف می شوند. تشخیص : علاوه بر علایم بالینی فوق از روشهای ملامسه ، اندوسکوپی و رادیوگرافی هم می توان درتشخیص انباشتگی استفاده نمود. در روش ملامسه با لمس کردن ناحیه آناتومیکی پیش معده ( 15- 10 سانتی متر پشت جناغ ، سمت چپ خط میانی شکم ) می توان به راحتی پی به اتساع پیش معده برد و در صورتی که علت انباشتگی شن و سنگریزه باشد در ملامسه ، روده ها هم می توان اغلب این مواد را لمس نمود. در روش رادیو گرافی ، پس از بیهوش کردن پرنده از نماهای جانبی (Lateral) و پشتی – شکمی (Dosoventral) ناحیه شکم می توان مواد خارجی تجمع یافته ( مانند فلزات ، شن و سنگ ) را با دانسیته ء بیشتری مشاهده نمود. در شترمرغهای بالغ ، بدون نیاز به بیهوشی با استفاده از نمای جانبی مایل (Lateral Oblique) از بخش قدامی و خلفی ران می توان تصاویر مناسبی برای تشخیص تهیه نمود. تشخیص تفریقی : انباشتگی باید با استفاده از روشهای عنوان شده ء فوق از بیماریهایی مانند استاز معدی ، مگاباکتریوزیس ، التهاب قارچی پیش معده ، التهاب انگلی پیش معده ، بوتولیسم و تحلیل عضلانی تغذیه ای تشخیص داده شود. علایم کالبد گشایی : آزمایشات پس از مرگ ، لاغری مفرط همراه با تحلیل چربی های ناودان کرونر قلب و هیپرتروفی لایه کویلین سنگدان را نشان می دهد( لایه کویلین در حالت طبیعی ظاهر صاف و هموار دارد، درصورت تداوم استاز معدی و توقف انقباضات سنگدان ، این لایه از حالت طبیعی خارج شده ، شل و چین خورده می گردد که اصطلاحا" به این حالت هیپروتروفی لایه کویلین می گویند). از علایم واضح دیگر در کالبد گشایی، تجمع مواد خارجی در پیش معده است. درمواردی که عامل انباشتگی مواد خشبی باشد، تجمع ساقه های بلند علوفه در پیش معده همراه با سنگدان خالی مشاهده می شود و درصورتی که انباشتگی با شن و سنگریزه باشد، تجمع این مواد را می توان در روده کوچک و سکوم هم مشاهده نمود. درمان : درمان شامل خروج از انباشته شده از پیش معده می باشد و باید قبل از اینکه پرنده دچار ضعف شدید شود انجام گیرد. روشهای درمان انباشتگی در شتر مرغ عبارتند از: 1- شستشوی معدی 2- روش جراحی پیشگیری : بطور کلی مهمترین مسئله در پیشگیری از وقوع بیماری ، جلوگیری از وقوع عوامل استرس زاست. برخی از این روش ها عبارتند از: 1- پیشگیری از استرس ناتوانی در جهت یابی : برای پیشگیری از وقوع این استرس باید از جابجایی های بیهوده ممانعت به عمل آورد و هرتغییر مکانی باید به تدریج صورت گیرد تا به پرنده اجازه سازگاری با محیط جدید داده شود؛ بدین منظور می توان جوجه ها را در روزهای اولیه ء جابجایی بطور موقت روزانه به جایگاه اولیه شان منتقل نمود تا از این طریق با یادآوری مکان قبلی ، رفتارهای قالبی شان مانند خوردن و نوک زدن را به یاد آورند. درصورتی که پرنده در محیط جدید احساس ناامنی نماید ، یک شخص یا یکی از والدین را باید چند روز اول جابجایی کنار پرنده قرار داد. به عبارتی هیچ گاه نباید پرنده ای را که به محیط جدیدی انتقال یافته تنها گذاشت. 2- پیشگیری از استرس جدایی از والدین : برای پیشگیری از وقوع این استرس روشهای زیر قابل ذکرند: الف ) در شرایط فارم که جوجه ها به طور مصنوعی پرورش می یابند، انسان نقش والدین جوجه را بر عهده دارد؛ استفاده از لباسهای یک رنگ و یک شکل برای افرادی که با جوجه ها در ارتباطند باعث می شوند تا جوجه ها توانایی تفریق بین افراد مختلف را نداشته و در تمام طول شبانه روز وجود والدین را در کنارشان احساس کنند. ب ) استفاده از آدمکهایی با لباس مشابه افراد مرتبط با جوجه ها در داخل و خارج پن در کاهش این استرس مؤثرند. پ ) تحقیقات انجام شده نشان می دهد که حضور خرگوش در 3 هفته اول زندگی در پن جوجه ها ، در کاهش بروز این استرس نقش مهمی دارد. 3- پیشگیری از استرس ناکامی در یافتن غذا : برای پیشگیری از وقوع این استرس باید جیره ها به تدریج تغییر یابند و از قرار گرفتن جوجه هایی با جثه های متفاوت و تراکم بیش از حد دریک پن نیز جلو گیری گردد. 4- کلیه مواد مسبب انباشتگی مانند تیغه های بلند علوفه ها ، سنگ های درشت و مواد خارجی نوک تیز باید از بستر جمع آوری گردند. دکتر هوشنگ کمیلی دکتر هژیر معین نیا بخش علمی – تحقیقاتی شرکت گلبرگ طوبی منبع:

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام