آلاینده های هوا و اثرات آن بر سلامتی

[An@hita 8666]

هوایی که اطراف ما را احاطه کرده است در بهترین شرایط فقط حدود 21% اکسیژن، 78% آن را ازت و 1% باقیمانده را گازهای نادر، بخار آب و گرد و غبار تشکیل میدهد.

 

آلودگی هوا از نظر سازمان بهداشت جهانی (who)

آلودگی هوا عبارتست از وجود یک یا چند ماده آلوده کننده به غلظت یا مدتی که باعث زیان به حیوان، انسان و گیاه و خسارت به متعلقات انسان یا اختلال در زندگی انسان گردد که در نهایت باعث تغییرات فیزیکی و شیمیایی جو می شود.

 

 

آلاینده های اصلی هوا

1. مونوکسید کربن (co)

2. دی اکسید گوگرد (so2)

3. اکسیدهای ازت (nox)

4. ازن

5. ذرات معلق

[An@hita 8666]

اثرات مونوکسید کربن (co)

 

مونوکسید کربن گازی بی رنگ و بی بو و بی طعم می باشد که به سبب ایجاد اختلال در تهیه اکسیژن مورد نیاز بافت های بدن به واسطه کاهش ظرفیت هموگلوبین و همچنین تشکیل کربوکسی هموگلوبین بر روی سلسله اعصاب مرکزی اثر می گذارد و بیشترین صدمات آن متوجه بیماران قلبی و عروقی است. قرار گرفتن در معرض غلظت بالای این گاز باعث کاهش در دقت بینایی، توان کاری، قابلیت یادگیری و انجام فعالیت های دشوار می شود.

 

 

 

 

 

اثرات دی اکسید گوگرد (so2)

 

از مهمترین اثرات این آلاینده در غلظت بالا، تاثیر آن بر سیستم تنفسی، کاهش سیستم دفاعی ریه ها و تشدید بیماری های قلبی (غیرمستقیم) و سیستم تنفسی (مستقیم) است.

مهمترین زیرگروه افراد جامعه که به دی اکسید گوگرد حساس هستند، افراد دارای بیماری آسم، برونشیت و بیماری های قلبی هستند. بچه ها و افراد مسن نیز به این گار حساس می باشند.

 

 

 

 

 

اثرات ذرات معلق

 

تاثیر ذرات معلق بر سلامتی انسان به شرح ذیل می باشد :

الف - تاثیر سوء بر دستگاه تنفسی

ب - تاثیرات بر مکانیسم های دفاعی (مانند فعالیت سلولهای مژک دار)

ج - تاثیرات سرطانی

[An@hita 8666]

اثرات اکسیدهای ازت (NOx)

 

دی اکسید نیتروژن یکی از گازهای فعال در واکنش های جو است و از عوامل تولید مه دود فتوشیمیایی می باشد. این گاز می تواند باعث کاهش میزان مقاومت سیستم تننفسی در بیماری هایی مثل آنفلونزا گردد. اثرات کوتاه مدت این گاز تا کنون ناشناخته مانده است ولی مواجهه پیوسته یا گاه به گاه با غلظت های بالاتر از آنچه که معمولا در هوا یافت می شود می تواند باعث بیماری شدید تنفسی در کودکان گردد. اکسیدهای نیتروژن هسته اولیه تشکیل ازن و بارانهای اسیدی هستند . ممکن است بر اکوسیستم های آبی و هوایی اثرات منفی بگذارد.

 

 

 

 

اثرات ازن (O3)

 

ازن یک ماده اکسید کننده قوی با قابلیت واکنش زیاد می باشد. فعالیت شیمیایی بالای ازن باعث بروز مشکلات برای افراد می شود که در معرض این گاز قرار می گیرند. مسایل از قبیل از بین رفتن بافت ریه، کاهش عملکرد و حساس شدن آنها نسبت به سایر آلاینده ها از جمله این مشکلات می باشد. شواهد عملی نشان می دهد که مقادیر ازن موجود در هوا نه تنها باعث آسیب رساندن به افراد دارای ناراحتی های تنفسی می شود بلکه باعث بروز ناراحتی هایی برای افراد مسن و کودکان نیز می گردد.

قرار گرفتن در معرض غلظت پایین این گاز حدود 6 تا 7 ساعت متوالی باعث کاهش توان ریه ها توام با عوارضی مانند درد قفسه سینه و سرفه می شود. آزمایشاتی که در مورد حیوانات انجام شده است که مواجهه با این آلاینده به مدت طولانی باعث آسیب رساندن به ساختمان ریه ها و کاهش کارایی آن و پیری ریه ها می شود.

ازن باعث کاهش بازدهی محصولات کشاورزی و از بین رفتن جنگل ها و اکوسیستم های گیاهی نیز می شود.

[An@hita 8666]

حال چه باید کرد؟

 

برای حفظ سلامت و بهداشت شهروندان کنترل و کاهش آلودگی هوا از اولویت خاصی برخوردار است و نیازمند اقدامات جدی و فوری مسئولین کشور و همکاری های بین بخشی برای اجرای قوانین و استانداردها و راهکارهای مناسب می باشند. در کنار آن مشارکت فعال مردمی و همکاری شهروندان را طلب می نماید.

 

با اجرای نکات زیر در کاهش آلودگی هوا سهیم باشیم:

 

معاینه فنی و تنظیم و سرویس به موقع اتومبیل، انتشار آلاینده های ناشی از تردد اتومبیل را کاهش می دهد.

پشت چراغ قرمز و ترافیک های طولانی اتومبیل خود را خاموش کنید تا هوا را کمتر آلوده کرده باشیم.

از روشن گذاشتن اتومبیل هنگام توقف خودداری کنیم.

با استفاده از وسایل نقلیه عمومی و اجتناب از تردد با وسیله شخصی تک سرنشین در کاهش آلودگی هوا سهیم باشیم.