یادداشت مجله ی مشهور کایه دو سینما درباره ی سینمای ایران

[seyed mehdi hoseyni 27119]

ماهنامه معتبرسينمائي «کايه دو سينما» در شماره 698 مارس 2014 خود درباره سينما ي ايران مطلبي منتشر کرده است .مجله کايه دو سينما اين مطلب را با عکسي از فيلم «عصباني نيستم» ساخته رضا درميشيان تزئين شده است. آنچه مي خوانيد خلاصه اي از اين مطلب با ترجمه مسعود نورمحمدي است.

با به پايان رسيدن دوران رياست جمهوري احمدي نژاد، سينماي ايران بار ديگر رنگ و بوي تازه اي گرفته و نسل جديدي از سينماگران ايراني شروع به فعاليت کرده اند. پس از هشت سال ويراني اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي در زمان محمود احمدي نژاد رئيس جمهور محافظه کار، نسيم آرامي در فضاي فرهنگي ايران شروع به وزيدن کرده است. انتخابات ژوئن 2013 منجر به انتخاب حسن روحاني به عنوان رئيس جمهور ميانه روي ايران شد. روحاني اعلام کرد که قصد داشتن روابط حسنه با مردم ايران و کشورهاي خارجي را دارد. سينماي ايران نيز که مانند ساير بخش هاي اجتماع در آستانه تشنج اعصاب قرار داشت با انتصاب حجت الله ايوبي به عنوان معاون وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در امور سينمايي توانست اندکي نفس بکشد. آقاي ايوبي در اولين اقدام خود خانه سينما را در تاريخ 12 سپتامبر 2013 بازگشايي کرد. خانه سينماي ايران که در سال 1993 افتتاح شده است بزرگترين سازمان سنديکايي سينماي ايران محسوب مي شود که داراي نزديک به 2500 عضو فعا ل و حرفه اي هنر هفتم است. خانه سينما در ابتداي سال 2012 به دستور (شمقدري) معاون محمد حسيني وزير فرهنگ وقت تعطيل شد. سازمان سينمائي براي مقابله با کاهش شديد تعداد تماشاگران در سالهاي اخير تصميم گرفت که در روز سي ام ژانويه تمامي سينما ها به صورت رايگان پذيراي تماشاگران باشند. جمعيت مشتاق به سالن هاي سينما هجوم بردند،(که ضايعاتي البته به بار آورد!) اين استقبال، علاقه شديد ايرانيان به سينما را نشان مي دهد. در مجموع فضاي کنوني سينماي ايران نسبت به دوران احمدي نژاد قابل تنفس تر است. دوراني که دو کارگردان مشهور ايراني در خارج از کشور، يعني جعفر پناهي و محمد رسول اف زنداني شدند و پس از آزادي در سال 2010 از کليه فعاليت هاي سينمايي منع شدند. هر چند اين دو به شکل حدودا مخفي هرکدام موفق به ساخت دو فيلم شده بودند که در جشنواره هاي کن و برلين هم به نمايش درآمدند. تعداد ديگري از سينماگران نيز مجبور شدند و يا ترجيح دادند که در خارج از ايران به کار خود ادامه دهند. عباس کيارستمي فيلم هاي «کپي برابر اصل» را در ايتاليا و «مثل يک عاشق» را در ژاپن ساخت، بهمن قبادي فيلم «فصل کرگدن» را در ترکيه، محسن مخملباف «باغبان» را در اسرائيل، اصغر فرهادي «گذشته» را در فرانسه و همين اواخر، عبدالرضا کاهاني فيلم «وقت داريم حالا» را در فرانسه ساخت. بنابر شنيده ها، استاد عباس کيارستمي در حال حاضر مشغول آماده کردن نمايشگاه عکاسي خود در ايران است. هرچند مشکلات بطور کامل رفع نشده است اما پس از چند ماه، لبخند بر لبان بسياري از سينماگران ايراني بازگشته است و شاهد پويايي مجد د آنها هستيم.در سي و دومين جشنواره فيلم فجر در تهران که از اول تا يازدهم فوريه 2014 برگزار شد، کميته انتخاب نزديک به 110 فيلم بلند را بازبيني کرد که از ميان آنها شصت و پنج فيلم به عنوان اولين اثر کارگردان ها محسوب مي شدند. بايد اضافه کرد که البته برخي از اين فيلم ها در طي دو سال گذشته ساخته شده بودند ولي موفق به کسب مجوز براي نمايش نشده بودند. از سوئي برخي از کارگردانان مشهور ايراني در سالهاي گذشته از شرکت در جشنواره فيلم فجر خودداري کرده بودند در حالي که در جشنواره امسال عده زيادي از آنان با ميل شرکت کردند، از جمله خانم رخشان بني اعتماد با فيلم «قصه ها» که در سال 2011 آن را ساخته بود. خانم بني اعتماد به دليل حمايت از يک جناح سياسي در انتخابات در سال 2009 در کانون حملات محافظه کاران قرار داشت. وي در فيلم «قصه ها» از برخي شخصيت هاي فيلم هاي قبلي خود استفاده کرده و تغيير شرايط زندگي آنها را از سال 2009 به بعد روايت کرده است. جشنواره سي و دوم فيلم فجر نفس جديدي به کالبد سينماي ايران دميده است. در اين جشنواره مولفان جوان نيز حضور داشته اند از جمله رضا درميشيان کارگردان فيلم «عصباني نيستم» که در (بخش پانوراماي جشنواره فيلم برلين) نيز شرکت کرده است. اين فيلم داستان نويد دانشجوي طغيان گري است که از دانشگاه تهران اخراج شده است. « عصباني نيستم» روايت کننده داستان نسل جوان ايراني است که هيچ آينده اي را پيش روي خود نمي بيند. اين نسل گمشده، نااميد، خشمگين و عصباني است، دقيقا بر خلاف آنچه نام فيلم به آن اشاره دارد اين فيلم غليان اين جوانان را به نمايش مي گذارد. فيلم «چند متر مکعب عشق» اثر جمشيد محمودي، شخصيت اصلي اش يک مرد افغان است که در ايران پناهنده شده است. همچنين مي توان به فيلم هاي «ملبورن» ساخته نيما جاويدي يا «مردان» اثر بتين قبادي (که تداعي کننده سينماي نوري بيلگه سيلان، کارگردان ترک است) اشاره کرد. بتين قبادي در فيلم خود داستان يک مرد جوان را روايت مي کند که در دوران کودکي خود شاهد مورد تجاوز قرار گرفتن برادرکوچکش بوده که سپس رودخانه او را با خود برده بود. به اين فيلم ها بايد دومين فيلم مستند مهران تمدن را نيز اضافه کرد، تمدن که در فرانسه زندگي مي کند در بخش فروم جشنواره فيلم برلين شرکت کرده است. وي در فيلم «ايراني» (مانند فيلم «بسيجي» که در سال 2010 در فرانسه پخش شد) از اينکه در برابر حريف خود استوار بايستد، اجتناب نمي کند. او به دنبال يافتن راهي براي همزيستي مسالمت آميز در يک جامعه اسلامي و گفت گو ميان يک شخص (خود کارگردان) و چند روحاني است. مسئله بسيار بزرگ اين است که قانع کردن هر يک از طرفين از سوي ديگري، کاري بس دشوار است. دو مورد فيلمهاي مولف جشنواره فيلم فجر مي توان به دو مورد اشاره داشت: مورد اول تاثير پذيري قابل توجه بسياري از کارگردان هاي جوان ايراني از اصغر فرهادي است (با اين حال خود او اعلام کرده است که فيلم بعدي اش را هم باز در خارج از ايران خواهد ساخت). دومين مورد وجود سه سوژه به طور مستقيم يا غيرمستقيم، تمايل به مهاجرت، طلاق و جنگ ايران و عراق است که در بسياري از فيلم هاي جشنواره سي و دوم به نمايش درآمده است. ازمحصولات سينماي ايران همچنين مي توان به آثاري که با تامين بودجه هاي عظيم از سوي حکومت پرداخت شده کرد. به عنوان مثال مجيد مجيدي (که سه فيلم او يعني - بچه هاي آسمان – و- رنگ خدا- و – باران - در فرانسه به نمايش درآمده اند) با بودجه اي که يک رکورد براي سينماي ايران محسوب مي شود، فيلم «محمد (ص) را ساخته است. توليد اين فيلم که بدون سر و صدا در اکتبر 2011 آغاز شد، در حال حاضر در مرحله مونتاژ در آلمان قرار دارد. در اين فيلم - ويتوريو استورارو- فيلمبردار نامدار ايتاليايي و برنده سه جايزه اسکار (از جمله «واينک آخرزمان» ) همکاري کرده واز طرفي متخصص هاي جلوه هاي ويژه هاليوود نيز همکاري مي کنند. در جشنواره سي و دوم، فيلم ديگري از اين دست به نمايش در آمد؛ فيلم «رستاخيز» ساخته احمد رضا درويش. فيلمي حماسي – و تاريخي که روايت کننده جنگ هاي امام حسين در زماني است که به شهادت مي رسد. تعجب برانگيز نبود که اين فيلم جايزه اي از داوران جشنواره ببرد. موضوعي را که در حال حاضر مي توان احساس کرد اين است که با و جود بهبود نسبي شرايط، هنوز سينماگران ايراني بايد مسير بسياري را بپيمايند. منبع : بانی فیلم