گروه درماني Group Therapy

[Dreamy Girl 6672]

گروه درماني Group Therapy

 

 

گروه‌درمانی یا روان‌درمانی گروهی، به معنای به کار بردن روش‌های روان‌درمانی بر روی یک گروه، به منظور بهره‌گیری از تاثیر متقابل اعضای گروه بر همدیگر است.

 

 

 

 

گروه‌درمانی ممکن است به تنهایی یا توام با روان‌درمانی فردی و سایر انواع درمان‌های روان‌پزشکی مورد استفاده قرار ‌گیرد. گروه‌درمانی، غالبا از یک نفر درمان‌گر و شش یا هشت نفر بیمار تشکیل می‌شود.

بسته به تشخیص، ممکن است گروه، همگن(Homogenous) یا ناهمگن(Heterogeneous) باشد.

نمونه‌ای از گروه‌های همگن، شامل افرادی است که خواهان کاهش وزن یا قطع مصرف دخانیات هستند.

نمونه‌ گروه‌های ناهمگن، بیماران پسیکوتیک، بیماران حاد و انتحاری هستند که معمولا از گروه‌درمانی نفع چندانی نمی‌برند.

اعضای گروه معمولا هفته‌ای 2-1 بار و به مدت 90 دقیقه همدیگر را ملاقات می‌کنند. گروه‌درمانی نیز مثل روان‌درمانی‌های فردی بر نظریه‌های متعدد مبتنی است. گروه‌ها از انواعی که بر حمایت و بالا بردن مهارت‌های اجتماعی تاکید می‌کنند، تا آن‌ها که بر رفع علایم خاص تاکید می‌کنند و آن‌هایی که به تعارض‌های درون‌روانی حل نشده می‌پردازند، تفاوت می‌کنند. تمرکز ممکن است بر فردی خاص در گروه یا تعامل بین افراد گروه یا کل گروه باشد و ممکن است حل مسایل فردی یا گروهی مطرح باشد.[1]

گروه‌درمانی، یک فرآیند روانی است که در آن یک متخصص آموزش دیده، با استفاده از تعامل هیجانی گروه‌های کوچک و بسیار حساب شده، سعی می‌کند مشکلات شخصیتی افراد را اصلاح نماید.

انسان‌ها در گروه‌ها زندگی می‌کنند. آن‌ها در طول روز در گروه‌های کوچک و بزرگ بسیاری شرکت می‌کنند که برخی از آن‌ها عبارتند از: خانواده، دوستان، خرده گروه‌ها و باشگاه‌ها، گروه‌های شغلی و سازمان‌های سیاسی. تحقیقات فراوان صورت گرفته، نشان‌گر تاثیر گروه بر رفتار اعضایش است. با این نیروهای گروهی می‌توان افراد را درمان و در شخصیت آن‌ها تغییراتی ایجاد کرد. تقریبا تمام انواع روان‌درمانی‌ها یک نسخه گروهی نیز دارند که هر دو درمان هدف یکسانی دارند. با توجه به این‌که در هر دو روش، علت آسیب‌های روانی در درون افراد جستجو می‌شود، هدف هر دو ایجاد تغییر در شخصیت افراد است، با این تفاوت که در یکی از آن‌ها درمان در گروه‌ها صورت می‌گیرد.[2]

مزیت گروه‌درمانی بر درمان‌های فردی

ـ درمان‌گر می‌تواند به چندین نفر یاری دهد و در وقت کاملا صرفه‌جویی شود.

ـ فرد می‌تواند از مشاهده مشکلات دیگران که مشابه یا شاید شدیدتر از مشکل خود اوست، احساس راحتی و دلگرمی کند.

ـ از مشاهده رفتار دیگران می‌توان چیزهایی یاد گرفت و نگرش‌ها و عکس‌العمل‌ها را در تعامل افراد مختلف و نه فقط با یک درمان‌گر، شکافت.[3]

ـ گروه‌درمانی از لحاظ وقت و هزینه مقرون به صرفه‌تر از درمان انفرادی است، چون در آن‌واحد چند نفر درمان می‌شوند. در این روش افراد بیشتری شرکت کرده و درمان می‌شوند. اگرچه اندازه گروه‌ها متفاوت است، ولی غالبا شش تا ده نفر عضو و یک یا دو رهبر دارند.

ـ مزیت دیگر گروه‌درمانی این است که شرکت کنندگان می‌توانند مهارت‌های اجتماعی موثری را یاد بگیرند و این سبک‌های ارتباطی جدید را روی دیگر اعضای گروه امتحان کنند. در عین حال اعضای گروه غالبا همسن هستند و گروه می‌تواند مقیاس کوچکی از جامعه باشد. چون گروه‌ها می‌توانند به افرادی با مشکلات مختلف کمک کنند، اعضای گروه می‌توانند در کشف و رسیدگی به مسایل مهم از یکدیگر حمایت نمایند.

ـ همچنین گروه‌ها به افراد کمک می‌کنند نسبت به نیازها و مشکلات دیگران توجه و حساسیت بیشتری به خرج دهند.

ـ گرچه گروه‌ها عمدتا جنبه درمان‌بخش دارند، یعنی روی کسب مهارت‌های اجتماع یا رفع مشکلات روانی متمرکزند، ولی برخی از آن‌ها جنبه آموزشی نیز دارند و مهارت‌های مفید زندگی را به مراجعان آموزش می‌دهند.[4]

 

اهداف گروه‌درمانی

اهداف مشترک گروه، اعضای گروه را به هم ‌پیوند داده و موجب انسجام و همبستگی آنان می‌گردد. رسیدن یا نرسیدن به هدف موجب دلگرمی و یا دلسردی اعضا می‌شود و در بقای گروه نقش مهمی ایفا می‌کند.تنوع در اهداف باعث تمایز گروه‌ها از یکدیگر می‌شود.

 

گروه‌درمانی می‌تواند اهداف زیر را دنبال کند:

1. مشاهده و شناخت نحوه وجود و رابطه خود با اجتماع.

2. کمک به رشد شخصیت بیمار و افزایش اعتماد به نفس او.

3. افزایش بینش و آگاهی بیمار از طریق آشنایی با دوستان جدید و مشکلات آن‌ها.

4. ارضاء شدن نیاز به حس قدرت.

5. کمک به بیماران برای انطباق با شرایط زندگی.

6. و بهبود بخشیدن روابط بیماران با اطرافیان و جامعه.[5]

 

گروه‌درمانی از نظر وجود اعضا دو نوع است:

1. گروه بسته(Closed Group): که تعداد اعضا از اول تا آخر دوره درمان ثابت و در حدود 8-6 نفر می‌باشند و از شروع تا پایان دوره، بیمار جدیدی وارد نمی‌شود.

2. گروه باز(Open Group): که تعداد در همان حد ثابت است، ولی با رفتن و مرخص شدن عضوی از گروه، عضو دیگری وارد گروه می‌شود و در نتیجه هر عضوی از گروه در یک مرحله خاص از درمان است.

 

مراحل گروه‌درمانی

1. شناسایی و مکاشفه: حدود 5 جلسه اول را می‌گویند. در این مرحله هر یک از اعضا گروه درصدد شناخت هم هستند. 2. انتقال: پس از طی مرحله مکاشفه با موفقیت و ایجاد امنیت و اعتماد، هر یک از اعضا گروه معمولا بحث درباره مشکل خود را آغاز می‌کند. ابراز مشکل با نوعی شک و تردید همراه است، زیرا روابط اعضا آن طوری که باید و شاید، هنوز عمیق نشده است.

3. عمل و فعالیت یا سازندگی: پس از عمیق‌تر شدن روابط و اعتماد اعضا به یکدیگر و طرح مسایل و مشکلات، تلاش و فعالیت برای حل آن‌ها آغاز می‌گردد.

4. مرحله پایان: سرانجام گروه به جایی می‌رسد که باید به طور موقت یا برای همیشه به کارش پایان داده شود. بهترین زمان برای خاتمه دادن به جلسه مشاوره گروهی، هنگامی است که گروه به هدف‌های تعیین شده نایل آمده باشد.[6]

 

گروه‌های خودیاری Self-help groups

این گروه‌ها توسط افرادی که دارای یک مشکل مشابه هستند مانند: چاقی، الکلیسم، افسردگی بعد از زایمان و یا مراقبت از کودک مبتلا به اختلال مادرزادی، سازمان داده می‌شوند. این گروه‌ها بدون یک درمان‌گر حرفه‌ای تشکیل شده و غالبا توسط افرادی که بر مشکل خود فایق آمده، رهبری می‌شود. گروه الکلیک‌های بی‌نام و گروه مراقبین وزن، دو نمونه از این گروه‌ها به شمار می‌روند. این گروه‌ها وقتی توسط افراد مطلع و به طرز صحیحی هدایت شوند، منابع حمایتی ارزشمندی به شمار می‌روند.[7]

 

تاریخچه گروه‌درمانی

انسان که ذاتا موجودی اجتماعی است، از زمان‌های بسیار دور برای غلبه بر قهر طبیعت، انجام بهتر کارها و کسب رضایت بیشتر، به عنوان یک ضرورت، به زندگی گروهی روی آورده است. ارسطو، انسان را ذاتا حیوان اجتماعی قلمداد می‌کند. دورکیم، تعلق فرد را به گروه موجب رضایت خاطر و رشد شخصیت می‌داند. هابس و جان‌لاک، معتقدند زندگی گروهی، باعث حل مسایل زندگی و شادی و پیشرفت فرد می‌گردد. زندگی گروهی، به انسان احساس تعلق و امنیت و ارزشمندی می‌دهد. انسان همواره از بودن با اطرافیان و نزدیکان، احساس شادی کرده و ناراحتی‌ها و نگرانی‌های خود را در جمع به فراموشی می‌سپرده است.

همچنین حمایت‌های فامیل و دوستان در مواقع بحرانی، موجب تسلی خاطر فرد می‌گردد. مسمر(Mesmer)، که در پیدایش و گسترش گروه‌درمانی سهم بسزایی داشت، به وجود نیروی مرموز مغناطیس حیوانی در بدن انسان معتقد بود و برای اولین بار با استفاده از تلقین، بیماران روانی را به صورت گروهی درمان کرد. تاریخچه منظم و مدون گروه‌درمانی که در قرن نوزدهم مطرح گردیده است، در دوره اولیه از سال‌های 1932-1905 و در دوره توسعه از سال‌های 1932 تا امروز قابل بررسی می‌باشد.[8]

ریشه‌های روان‌درمانی گروهی به سیاقی که امروزه می‌شناسیم، به سنت روان‌کاوی برمی‌گردد. در آن زمان سعی می‌شد با تحلیل گروهی، تعداد بیشتری از بیماران درمان شوند. به نظر برخی از صاحبنظران، گروه‌های روان‌کاوی(psychoanalytic groups)، روان‌درمانی گروهی واقعی هستند. آن‌ها سایر گروه‌های درمانی را تحت عنوان "گروه‌های درمانبخش" می‌آورند که "هدفشان حمایت هیجانی و تقویت عزت نفس و مهارت‌های اجتماعی است". در مورد برخی از بیماران علاوه بر تحلیل فردی از تحلیل گروهی نیز استفاده می‌شود. از آن‌جا که اختلال در کارکردهای درونی افراد برای دیگران هم مشکلاتی به بار می‌آورد، تحلیل گروهی به بینش پیدا کردن، سرعت و قدرت بیشتری می‌بخشد. روان‌کاوان فرض را بر این می‌گذارند که گروه با درمان‌گر رابطه انتقالی و با اعضایش رابطه‌ای شبیه رابطه با خواهران و برادران خود برقرار می‌کند. درمان‌گر باید هر دو نوع انتقال را تفسیر کند. بیماران با همکاری یکدیگر تداعی آزاد انجام می‌دهند و خواب‌های خویش را با هم در میان می‌گذارند. همچنین درمان‌گر و اعضای گروه، رویاها و مقاومت‌ها را تفسیر می‌کنند. اعضای گروه با موافقت خویش با تفسیرهای تحلیل‌گر و اشاره به مصادیق آن در تعاملات گروه، تفسیر وی را تقویت می‌کنند.[9]

 

نویسنده : هانيه بشارتي

 

---------------------------

[1] . اسدی نوقابی، احمدعلی؛ روان‌پرستاری(بهداشت روان 2)، تهران، نشر و تبلیغ بشری(با همکاری نشر تحفه )، 1384، چاپ پنجم، ص 60.

[2] . تاد، جودیت؛ اصول روان‌شناسی بالینی و مشاوره، مهرداد فیروزبخت، تهران، موسسه خدمات فرهنگی رسا، 1379، چاپ اول، ص 467.

[3] . اتکینسون، ریتال‌ال و دیگران؛ زمینه روان‌شناسی هیلگارد، حسن رفیعی و دیگران، تهران، نشر ارجمند، 1384، چاپ ششم، جلد دوم، ص 201.

[4] . شارف، ریچارد اس؛ نظریه‌های روان‌درمانی و مشاوره، مهرداد فیروزبخت، تهران، خدمات فرهنگی رسا، 1386، چاپ سوم، ص 46.

[5] . روان‌پرستاری(بهداشت روان 2)، ص 60 و 61.

[6] . همان، ص 61 و 62.

[7] . گلدر، مایکل گراهام؛ درسنامه فشرده روان‌پزشکی آکسفورد، مهدی نادری‌فر و دیگران، تهران، نشر طبیب، 1381، چاپ اول، ص 265.

[8] . شفیع آبادی، عبدالله؛ پویایی گروه و مشاوره گروهی، تهران، رشد، 1381، چاپ ششم، ص 56 و 57.

[9] . اصول روان‌شناسی بالینی و مشاوره، ص 468.

 

[Dreamy Girl 6672]

گروه درمانی چیست؟

 

 

 

گروه درمانی یا روان درمانی گروهی همانند روان درمانی انفرادی است با این تفاوت که در این روش روانشناس به جای تمرکز بر روی یک فرد و مشکلات مختص به وی با یک گروه و یا چندین نفر سروکار دارد. هر یک از اعضا مشکلات خود را در گروه مطرح می کنند. بازخورد و مشکلات دیگر اعضا را نیز می شنوند و در مورد آنها نظر، احساسات و افکار خود را بیان می کنند. در نتیجه این تعاملات، اعضای گروه در روند ایجاد تغییرات به یکدیگر کمک می کنند و روانشناس نیز به عنوان عضو تسهیل گر و بی طرف مسائل گروه را در مسیر مناسب و تا رسیدن به بینش هر یک از اعضا نسبت به مشکل خود هدایت می کند.

 

 

 

 

گروه درمانی چیست و چه افرادی تحت گروه درمانی قرار می‌گیرند؟

 

مقدمه

انسانها در گروههای اجتماعی متنوعی زندگی می‌کنند و فعال هستند. در این شرایط عجیب نیست که بسیاری از مسائل احساسی و عاطفی آنها از روابط مخدوش شده این گروهها ناشی می‌شود. با پی بردن به اهمیت روز افزون روابط اجتماعی و میان فردی در سالهای اخیر بجای توجه به عوامل درون شخصی توجه به عوامل حاکم میان افراد گروههای اجتماعی از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. و بر این اساس در محیط بیمارستانهای روانی ، کلینیکها ، دفاتر مشاوره و روان درمانی و ... به شکل بندیهای گروهی توجه خاص مبذول می‌شود.

امروزه انواع شیوه‌های گروه درمانی از جمله متداولترین شیوه‌های روان درمانی هستند. در مقابل گروه درمانی ، روان درمانی انفرادی قرار دارد.

 

تاریخچه گروه درمانی

در گذشته مردم مشکلات روانی را به عنوان بیماری قبول نداشتند بلکه آن را نوعی جن زدگی می دانستند که در اثر بادهای بد و ارواح خبیثه و اجنه به وجود می آیند و فرد مبتلا تا پایان عمر با آن دست به گریبان خواهد بود و راه علاجی وجود ندارد. این بدبینی و باورهای غلط باعث شد مردم تصور کنند این قبیل بیماری ها از کنترل انسان خارج هستند. در آن دوران بیماران روانی را در دارالمجانین ها به غل و زنجیر می کشیدند و جن گیرها و جادوگران به حل این مسائل می پرداختند.

در قرن ۱۷ تا ۱۸ «پینل» غل و رنجیرها را از دست و پای این بیماران باز کرد، اما مدت ها زمان لازم بود تا بالاخره فروید در اوائل قرن بیستم گفت: این افراد بیمار هستند و بیماری آنها معلول علتی است که علت آن جن و اوراح خبیثه و... نیست. فروید علم روانکاوی را معرفی کرد و گفت می توان بسیاری از بیماری های روانی را درمان کرد. او به گونه ای کاشف ناخودآگاه بود و اساس نخستین روان درمان هایی که در قرن بیستم انجام می شد نیز ناخودآگاه بود. فروید معتقد بود افراد بشر به همه انگیزه های درونی کارهای خود آگاه نیستند.

در ابتدا روان درمانی فقط به صورت انفرادی انجام می شد اما از سال ۱۹۲۰ کم کم شیوه های مختلف گروه درمانی به وجود آمد. اولین گروه درمانی توسط یک پزشک آمریکایی به نام دکتر کلَت انجام شد. او که متخصص درمان مسلولین بود برای عده ای از بیماران خود به صورت گروهی کلاس هایی گذاشت و در مورد بیماری و مسائل بیماری آنها صحبت کرد. دکتر کلَت متوجه شد افرادی که در این گروه ها شرکت کرده اند روند سریع تر و بهتری در درمان دارند. از آن پس کم کم روش های مختلف درمان های گروهی مانند روان آموزش، روان نمایش و... متداول شد، اما مشهورترین روش های گروه درمانی مبتنی بر یافته های روانکاوی بود که بعد از جنگ جهانی دوم در انگلیس و آمریکا مرسوم گردید، این گروه ها اولین بار در ارتش انگلیس توسط بیام تشکیل شد. استفاده منظم از گروه‌ها در روان درمانی پدیده نسبتا تازه‌ای است. هر چند التیام یابی گروهی سابقه‌ای به قدمت تاریخ دارد که نمونه‌های بارز آن را در تعالیم مذهبی می‌توان مشاهده کرد. ژوزف پرات (1974) پزشک اهل بوستون را اغلب پدر گروه درمانی می‌دانند، در آغاز قرن بیستم ژوزف پرات مسأله گردهم آوری بیمارن معلول و آموزش جنبه‌های پزشکی بیماری آنها بطور دسته جمعی را مطرح ساخت. او صرف نظر از کار تعلیم ، فضایی گروهی بوجود آورد تا بیماران در سایه آن در مقام کمک متقابل به یکدیگر برآیند.

چندین سال بعد ، تعدادی از روانپزشکان آمریکایی نقطه نظرهای پرات را در زمینه درمان روانی بکار بردند. از جمله لازل و مارش که از یک شیوه آموزشی به صورت گروهی برای درمان ناخوشیهای دماغی استفاده می‌کردند. این شیوه به زودی منسوخ گردید و جای آنرا روان تحلیلی گران پر کردند. فروید شخصا به کار گروه درمانی نپرداخت، اما مقالاتی که در زمینه روان شناسی گروهی و تحلیل خود منتشر کرد، حاکی از اطلاع او از اهمیت پدیده گروهی بود.

آدلر شخصا از برنامه‌های گروه درمانی در مراکز هدایت کودکان و نیز معتادان به الکل استفاده نمود. جنگ جهانی دوم به گروه درمانی وسعت تازه‌ای بخشید. گروه درمانی برای توده‌های عظیم بیماران روانی که به ارتش بریتانیا فرا خوانده شده بودند، نقش مهم درمانی ایفا نمود. بیمارستان نظامی نورت فیلد بخصوص مرکز مهمی برای ابداع شیوه‌های مختلف گروه درمانی بود. از جمله سایر بانیان گروه درمانی در آمریکا می‌توان به گروهی از روانشناسان اجتماعی به سرپرستی کورت لوین اشاره نمود.

چه مشکلاتی با استفاده از گروه درمانی می‌توانند درمان شوند؟

مشکلات و مسائلی که با استفاده از گروه درمانی قابل هستند گسترش وسیعی دارند، از جمله مشکلات مرتبط به خود انگاره ، نداشتن احساس هویت ، عزت نفس و هدف و مقصود. مشکلات نشانه‌ای شامل اضطراب ، افسردگی روان تنی ، عملکرد ضعیف شغلی ، برخورد غیر مؤثر با فشارهای روانی ، مشکلات عاطفی ، ناتوانی در ابراز اهمیت ، ناتوانی در کنترل احساسات ، پرخاشگری ، روابط اجتماعی نامناسب ، ناراحتی در مجمع ، ناتوانی در اعتماد به دیگران ، وابستگی شدید به دیگران ، ابراز وجود بیش از حد ، ناتوانی در برقراری ارتباط با جنس مخالف ، اعتیاد ، مشکلات زنانشویی مثل اختلافات و مشاجرات همسران و ... ویژگی افرادی که تحت گروه درمانی قرار می‌گیرند بسیار باید از انگیزه لازم برخوردار باشد، میل به تغییر داشته باشد و در راستای رسیدن به این هدف بکوشد. ورود به برنامه گروه درمانی باید داوطلبانه باشد و بیمار به صرف توصیه دوستان و اقوام و مسئولین روان درمانی به این کار وادار نشود. بیمار باید به گروه درمانی معتقد باشد و آنرا یک شیوه درمانی درست و مناسب بداند. معتقد باشد که گروه نیازهای او را برآورده می‌سازد و مفید واقع می‌شود. نظر به اینکه گروه درمانی اصولا فرآیند کلامی است، بیمار باید از مهارتهای کلامی و مفهومی کافی برخوردار باشد. در گروه درمانی برای بیماران شدیدا افسرده ، بیمارن مبتلا به اسکیزوفرنی حاد ، اختلال شخصیتهای پارانوئید ، اختلال شخصیت اسکیزوئید شدید ، اختلال شخصیت جامعه ستیز ، افراد مبتلا به بیمار انگاری و اختلال شخصیت خود شیفته در صورتی که گروه درمانی بلند مدت باشد، نمی‌توانند مفید باشند.

 

مراحل طبیعی در فرآیند گروه درمانی

در آغاز تشکیل گروه ، گروه هنوز کاملا روشن نشده است. به درمانگر وابسته است چرا که درمانگر را بوجود آورده و ادامه فعالیت گروه به نظر اعضاء گروه به درمانگر ارتباط دارد. اعضاء گروه در انتظار راهنمایی و دستور العمل درمانگر هستند. در نظر آنها درمانگر شخصی با معلومات و متخصص است و اعضاء خود را وابسته به درمانگر احساس می‌کنند و نیز تلاش می‌کنند رفتارهای مناسب داشته باشند تا بتوانند در گروه ماندگار شوند، هر چند آگاهی کامل از اهداف گروه ندارند. در مرحله دوم وابستگی تغییر شکل می‌دهد و گروه یاد می‌گیرد که وابسته به درمانگر نباشد و مسئولیت پذیر باشد.

در مرحله سوم صمیمت بیشتری بین گروه ایجاد می‌شود. احساسات خود را بیان می‌کنند و واکنشهای مناسب در مقابل احساسات دیگران نشان می‌دهند. درمانگر در جلسه درمان حضور دارد، اما تنها اداره کننده جلسه نیست. سعی می‌کند به عنوان یک عضو گروه انسجام جلسه را حفظ کند. و از تکنیکهای مختلف در مورد اعضاء گروه و واکنشهای آنها استفاده کند. ممکن است گروه درمانگر جلسه را با خطاب گروهی آغاز کند و ادامه جلسه را با تشویق و باز خورد به اعضاء تداوم بخشد. هدف مشاوره، یادگیری در مورد عادات و الگوهای احساسی و رفتاری و چگونگی نقش آنها در مشكلات می باشد. در نتیجه می توانیم عادات و رفتارهای جدیدی را یاد بگیریم كه به موفقیت بیشتر ما كمك نمایند.

دفاتر مشاوره دانشگاهها, در اغلب مراكز , خدمات مشاوره گروهی نیز ارائه می دهند. هر گروه توسط یك روانشناس یا یك متخصص مشاوره هدایت می شود. بعضی از موضوعات ویژه این گروهها اضطراب امتحان یا اداره استرس می باشد. بعضی از گروههای مشاوره ای حالت عمومی داشته و به شركت كننندگان كمك می كند تعداد زیادی از مشكلات شخصی, شامل احساس افسردگی, اضطراب افراطی, نگرانی, مشكلات مربوط به احساس ارزشمندی و مشكلات ارتباطی را حل و فصل نمایند.

 

● چه چیزی در یك گروه مشاوره ای رخ می دهد؟

عموماً ، گروهها از ۴ الی ۸ نفر كه بطور منظم هفته ای یكبار به مدت ۱ تا ۵/۱ ساعت دور هم جمع می شوند, تشكیل می شود. حضور كامل در تمام جلسات از آغاز تا پایان هر جلسه بسیار مهم است. در جلسات گروهی, شركت كننده ها درباه علائق شان بحث می كنند. در بعضی از گروهها, مشاور ممكن است با هر شركت كننده بصورت فردی كار كند در حالی كه نظر تعداد معدودی از سایر افراد گروه را نیز جویا می شود. در صورتیكه گروههای دیگر عمدتاً بر مشاهدات و مباحث بین شركت كنندگان و مشاور استوار هستند و مشاور در مواقع لزوم جهت تسهیل كار, مشاوره هایی را ارائه می دهد.

 

● در حالی كه مشكلات افراد متفاوت است چگونه گروه می تواند برایم مفید باشد؟

هر فرد موجودی منحصر بفرد است و بنابراین علائق اش نیز منحصر به فرد است. با این همه به عنوان موجودات انسانی ما اشتراكات فراوانی نیز داریم (ما همگی در خانواده ها رشد و تحول را آغاز می كنیم, همه ما به یك شیوه نسبت به ضربه ها واكنش نشان می دهیم, همهٔ ما در اساس از توانایی رشد و تغییر یكسانی بخورداریم)و تجربیات ما نشان می دهد گرچه مشكلاتی كه افراد با آنها وارد مشاوره می شوند، می توانند متفاوت باشند اما علل زیربنایی ایجاد كننده این مشكلات در اغلب موارد مشابه هستند.

عامل اساسی مشكلات ما در زندگی, ریشه در الگوها و عاداتی دارد كه در طی رشد یاد گرفته ایم و اكنون در پیشامدهای فعلی زندگی موثر نیستند و یا موجب عقب ماندگی ما می شوند. (به عنوان مثال خانواده ممكن است به ما یاد داده باشد كه از نشان دادن اشكال خاصی از بیان عواطف اجتناب كنیم, اما اكنون كه با فشارهای طبیعی مربوط به زندگی بزرگسالی مواجه هستیم, احساسات سركوب شده ناشی از این اجتناب علایمی همچون افسردگی, نگرانی یا واكنش افراطی را در ما برمی انگیزند.) هدف مشاوره، یادگیری در مورد عادات و الگوهای احساسی و رفتاری و چگونگی نقش آنها در مشكلات می باشد. در نتیجه می توانیم عادات و رفتارهای جدیدی را یاد بگیریم كه به موفقیت بیشتر ما كمك نمایند.

گرچه عجیب به نظر می رسد كه فكر كنیم چیزهایی را كه در مورد خود نمی دانیم ولی تجارب نشان می دهد كه بسیاری از عادات و الگوهای رفتاری مشكل زای ما چیزهایی هستند كه در زندگی خودمان انجام می دهیم ولی آنها آنقدر حالت خودكار پیدا كرده اند كه حتی نمی توانیم فكر كنیم كه شاید حاصل یادگیری بوده و اختیاری باشند. گروه،شرایطی ویژه برای فهم و یادگیری دربارهٔ خودمان، دیگران و ما در رابطه با دیگران فراهم می كند. در نتیجه ما قادر می شویم در روابط خود با دیگران و نیز در رابطه با خودمان در خارج از گروه كارآمدتر عمل كنیم. گروه درمانی به ما فرصت می دهد تا از مشاهدات كمك كننده و حمایت دیگران جهت فهم و تغییر شیوه های زندگی استفاده كنیم.

 

● آیا نمی توانم از روشهای (كمكی) فردی استفاده كنم؟

در حالی كه مشاوره فردی در مورد مشكلات شدید خاص بسیار مفید است, تجارب نشان می دهد كه گروه درمانی حتی در اغلب موارد درباره بسیاری از مشكلات مفیدتر است. در مشاوره گروهی ما این فرصت را پیدا می كنیم كه بفهمیم بسیاری از رازهای وحشت زا و جنبه های نفرت انگیز خودمان در واقع تجارب معمول انسانی هستند و این باز شناسی بسیار كمك كننده است. شرم و خجالت بسیاری از مردم را از منافع گروه درمانی محروم می كند. غلبه بر احساسات مربوط به این جنبه از خودمان بخش مهمی از زندگی و موفق تر شدن حیاتمان است. گروه درمانی در این رابطه بسیار سودمند است.

● اعتماد و حرمت (رازداری) هر چیزی كه در گروه گفته می شود به صورت یك راز حفظ می شود.

آنها به خارج از گروه منتقل نمی شوند و حتی در خارج از گروه یا سایر اعضای گروه نیز مطرح نمی شوند. هر عضو گروه موافقت خود را در التزام به این قاعده با امضا كردن (برگه توافق) اعلام میدارد. (اگر می خواهیداز فرصت های مشاوره گروهی برای شناخت خودتان و تغییر جنبه های مشكل زای رفتارتان استفاده كنید با كارشناسان دفاتر مشاوره تماس حاصل نمائید.)

 

یک نمونه گروه درمانی

روان درمانی گروهی یک نوع درمان کاملا پذیرفته شده روانشناختی است که از تعاملات سازنده بین اعضا و مداخلات یک رهبر آموزش دیده جهت تغییر رفتار غیر انطباقی تفکرات و احساسات افراد مبتلا به نارضایتی استفاده می نماید. طی دهه های گذشته تعداد قابل ملاحظه ای از بیماران روانی توسط گروه درمانی مداوا شده اند گروه درمانی برای بیماران بستری سرپائی و در خیلی دیگر از موقعیت های اجتماعی قابل اجرا می باشد همچنین بربخی اصول رواندرمانی گروهی با موفقیت زیادی در زمینه های اقتصادی آموزشی و به صورت گروههای رویا روی کاربد داشته است.

بسیاری از مسائل و مطالب عنوان شده در روان درمانی گروهی در زندگی روزانه ما بسادگی اتفاق می افتد تدابیر درمان که مهمترین مسئله مورد بحث در روان درمانی گروهی است تنها به گروه درمانی اختصاص ندارد بلکه در هر گروه عادی کم و بیش وجود دارد بطور عادی ما درزندگی روزمره خود با افراد و گروه های مختلفی ارتباط داریم که این روابط برای سلامتی ما لازم است البته همه روابط زمینه سلامت بخشی ندارند و حتی بعضی از روابط نیز ناسالم و بیماری زا هستند.میگنا دات آی آر، آن دسته از روابط فیمابین افراد که توام با ریا و تزویر و فخر فروشی باشد و همچنین روابط توام با فشار تحقیر روابطی ناسالم و صمیمانه رابطه ای است که از نظر روانشناسی نیازهای روانی انسان را ارضا می کند و هر انسانی با تمام وجود آنرا طلب می کند. روان درمانی گروهی چیزی جز ارائه شناخت و تصحیح رفتار بیمار گونه نیست رفتاری که باعث شده دیگران از فرد فاصله یگیرند واو تنها منزوی گردد شاید یکی ازعلل رشد درمان های روانی در جوامع بزرگ و پیشرفته مسئله تنهائی و بی همدمی افراد باشد بنابراین روان درمانی گروهی زمانی ضرورت پیدا می کند که نیازاجتماعی فرد در ارتباط با دیگران برآورده نشده و یا محیط به گونه ای است که هر چند روابط انسانی به حد کافی وجود دارد ولی روابط موجود غلط و ناسالم می باشد.

دربررسی های کلینیکی به عمل آمده ازمعتادین مشخص شده است که اغلب آنها قبل از اعتیاد دچار بیماری افسردگی بوده و درروابط درون فردی و بین فردی دارای مشکل هستند معتادین معمولا با خانواده خود روابط سالمی ندارند. همچنین با گروه های طبیعی اجتماعی نیز دچار مشکل هستند بنابر این پس از طی دوره سم زدایی و ترک جسمی بایستی شرکت در جلسات گروه درمانی با جدیت دنیال شود تا خلاء روابط ناسالمی که قبلا در گروه های طبیعی داشته است برطرف گردد و روابط بین فردی بتدریج بهبود یابد. ناگفته نماند که بر اثر تعامل ایجاد شده در گروه علاوه بر بهبودی روابط بین فردی روابط درون فردی معتادان نیز دستخوش تحول گردیده و نگرش های فردی نسبت به خود مثبت شده و نهایتا درمان کامل دنبال می شود.

● گروههای خود یار معتادان گمنام یک منبع یا یک سازمان غیر انتفاعی بین المللی متشکل از معتادان در حال بهبودی است که به شکل محلی و منطقه ای در بیش از ۶۰ کشور جهان مشغول به فعالیت میباشند اعضاء انجمن معتادان گمنام از یکدیگر یاد میگیرند که چگونه بدون مواد مخدر زندگی کنند و به چه طریق از اثراتی که اعتیاد در زندگیشان گذارده است بهبود یابند.

● چه کسانی اعضای معتادان گمنام هستند؟ هر کس که مایل به قطع مصرف ماده مخدر باشد میتواند به عضویت معتادان گمنام در آید عضویت دراین انجمن محدود به مصرف کنندگان هیچ نوع ماده مخدر بخصوصی نیست و هر کس با هر گونه ماده مخدر قانونی و غیر قانونی الکل هم جز مواد مخدر محسوب میشودمیتواند به عضومیت معتادان گمنام در آید.

● جلسات معتادان گمنام زیر بنای گروه و طرز برخورد اصولی واساسی معتادان گمنام با مسئله بهبودی برپایه ارزش درمانی استوار است اعضای این انجمن با در میان گذاشتن تجربیات ونحوه بهبودی خود از اعتیاد فعالانه در جلسات شرکت میکنند جلسات معتادان گمنام حالتی غیر رسمی دارد و در مکانهایی که توسط گروهها اجراره شده اند برگزار میشود. رهبری جلسات وانجام بقیه امور آن را اعضای جلسه بطور نوبتی وم داوطلبانه برعهده میگیرند کلیه مخارج جلسات معتادان گمنام و خدمات دیگر از طریق کمک مالی داوطلبانه اعضا و فروش نشریات تامین میشود هیچ گونه کمک مالی از افراد غیر عضو پذیرفته نمیشود. اکثر جلسات معتادان گمنام بطور مرتب در همان محل و طبق برنامه زمانی همه هفته تشکیل میشود محل این جلسات معمولا از میان مکانها مؤسسات عمومی وعام المنفعه انتخاب میشود جلسات معمولا دو نوعند: جلسات علنی یا باز و جلسات غیر علنی یا بسته حضور در جلسات علنی برای عموم آزاد است جلسات غیر علنی فقط با حضور معتادان برگزار میشوددستور جلسه و موضوع صحبت در هر یک از جلسات با یکدیگر تفاوتهای زیادی دارند در تعدادی از جلسات موضوع خاصی انتخاب میشود و برخی جلسات مخصوص سئوال وجواب هستند ولی هدف جلسات همیشه یکی است و آن بوجودآوردن یک محیط مطمئن و مناسب برای بهبودی فرد میباشد.

● روش کار معتادان گمنام همیاری و کمک معتادان به یکدیگر بمنظور بهبودی پایه و اساس کار معتادان گمنان است اعضای این انجمن بطورمرتب جهت در میان گذاشتن تجربیات بهبودی خود گرد هم میایند و همچنین اعضای با تجربه تر که به آنها راهنما گفته میشومد شخصا به اعضای جدیدتر کمک میکنند. قدمهای دوازده گانه اصولی ترین برنامه معتادان گمنام هستند و به منزله قلب این انجمن میباشند این قدمهایکسری دستورالعملهای شخصی را جهت بهبودی ارائه میدهد با بکارگیری این دستورالعملها و تماس نزدیک و دائم باسایر اعضا در نتیجه معتادان میآموزندکه چگومنه ا ز مصرف مواد مخدر خودداری کنند و با فراز و نشیبهای زندگی روبرو شوند.

 

 

What is Group Therapy

In group therapy approximately 6-10 individuals meet face-to-face with a trained group therapist. During the group meeting time, members decide what they want to talk about

Members are encouraged to give feedback to others. Feedback includes expressing your own feelings about what someone says or does. Interaction between group members are highly encouraged and provides each person with an opportunity to try out new ways of behaving; it also provides members with an opportunity for learning more about the way they interact with others. It is a safe environment in which members work to establish a level of trust that allows them to talk personally and honestly. Group members make a commitment to the group and are instructed that the content of the group sessions are confidential. It is not appropriate for group members to disclose events of the group to an outside person

Why is group therapy helpful

1. When people come into a group and interact freely with other group members, they usually recreate those difficulties that brought them to group therapy in the the first place. Under the direction of the group therapist, the group is able to give support, offer alternatives, and comfort members in such a way that these difficulties become resolved and alternative behaviors are learned2. The group also allows a person to develop new ways of relating to people

3. During group therapy, people begin to see that they are not alone and that there is hope and help. It is comforting to hear that other people have a similar difficulty, or have already worked through a problem that deeply disturbs another group member

4. Another reason for the success of group therapy is that people feel free to care about each other because of the climate of trust in a group

As the group members begin to feel more comfortable, you will be able to speak freely. The psychological safety of the group will allow the expression of those feelings which are often difficult to express outside of group. You will begin to ask for the support you need. You will be encouraged tell people what you expect of them

In a group, you probably will be most helped and satisfied if you talk about your feelings. It is important to keep in mind that you are the one who determines how much you disclose in a group. You will not be forced to tell you deepest and innermost thoughts

 

 

 

ترجمه : مجید محمودعلیلو ، كارشناس دفتر مركزی مشاوره وزارت علوم, تحقیقات و فناوری و همكار مركز مشاوره دانشگاه تهران

دفتر مرکزی مشاوره وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری

 

آفتاب / میگنا/ ستاد مبارزه با مواد مخدر

 

 

[Dreamy Girl 6672]

از سير تا پياز گروه درماني

 

 

 

در روانشناسي، از روش هاي مختلفي براي درمان استفاده مي شود. علاوه بر روان درمانيِ فردي که همه آن را مي شناسند، از حدود ۷۰-۶۰ سالِ پيش، مکتب ها و روش هاي تازه اي مثل گروه درماني، خانواده درماني، انرژي درماني، هيپنوتيزم و... شکل گرفته که هر يک، ابعادِ مثبت و منفي ، موافقان و مخالفانِ خودشان را دارند. با توجه به اين که تمرکز پرونده امروز بر گروه درماني است، با هم نگاهي داريم بر کلياتِ اين روش.

 

گروه درماني چيست؟

گروه درماني يا Group Therapy، به معناي به کار بردن روش هاي روان درماني روي يک گروه، به منظور بهره گيري از تاثير متقابل اعضاي گروه بر يکديگر است.

گروه درماني ممکن است به تنهايي يا توام با روان درماني فردي و ديگر درمان هاي روان پزشکي باشد. اين روش غالبا از دو نفر درمانگر و کمک درمانگر و ۸-۶ بيمار تشکيل مي شود. اعضاي گروه معمولا هفته اي يک يا دو بار و به مدت ۹۰ دقيقه همديگر را ملاقات مي کنند و با نظارتِ درمانگر، به تعامل مي پردازند. گروه درماني هم مثل روان درماني هاي فردي، بر نظريه هاي متعدد مبتني است. گروه ها از انواعي که براي بالا بردن مهارت هاي اجتماعي تلاش مي کنند، تا آن ها که بر رفع علايم خاص تاکيد دارند و آن ها که به تعارض هاي دروني حل نشده مي پردازند، متفاوتند. گروه درماني، يک فرآيند رواني است که در آن يک متخصص آموزش ديده، با استفاده از تعامل هيجاني گروه هاي کوچک، سعي مي کند مشکلات شخصيتي افراد را اصلاح کند.

 

انواعِ گروه

 

بسته به تشخيص، ممکن است گروه، همگن يا ناهمگن باشد. نمونه اي از گروه هاي همگن، شامل افرادي است که خواهان کاهش وزن يا قطع مصرف دخانيات هستند و نمونه گروه هاي ناهمگن، مي توانند بيماراني با اختلالات ارتباطي و اجتماعي باشند.

 

گروه درماني از نظر وجود اعضا دو مدل است:

 

گروه بسته که تعداد اعضا از اول تا آخر دوره درمان ثابت است و از شروع تا پايان دوره، بيمار جديدي وارد گروه نمي شود و گروه باز که تعداد ثابت است، ولي با رفتن و مرخص شدن عضوي از گروه، عضو ديگري وارد مي شود و در نتيجه هر عضو، در يک مرحله خاص از درمان است.

 

گروه هاي خودياري هم شکل ديگري از گروه هستند که توسط افرادي با مشکلات مشابه مثل: چاقي، اعتياد، افسردگي بعد از زايمان و يا مراقبت از کودک مبتلا به اختلال مادرزادي، مديريت مي شوند. اين گروه ها معمولا بدون حضور يک درمانگر حرفه اي و غالبا به شکل خودجوش تشکيل مي شود و توسط افرادي که بر مشکل خود مسلط شده اند، رهبري مي شود. گروه هاي خودياري اگر توسط افراد مطلع و به شکل صحيحي هدايت شوند، منابع حمايتي ارزشمندي به شمار مي روند.

 

مراحل گروه درماني

 

معمولا چند جلسه اولِ گروه درماني، به شناخت و اعتماد مي گذرد و پس از آن، هر يک از اعضا، به صحبت درباره مشکل خود مي پردازد. منتها همواره ابراز مشکل با نوعي شک و ترديد همراه است، چرا که روابط، هنوز آن طور که بايد و شايد، عميق نشده است. پس از عميق تر شدن روابط و اعتماد اعضا به يکديگر و طرح مسائل و مشکلات، تلاش و فعاليت براي حل آن ها آغاز مي شود و سرانجام گروه به جايي مي رسد که بايد به طور موقت يا براي هميشه به کارش پايان دهد. بهترين زمان براي پايان دادن به جلسات مشاوره گروهي، وقتي است که گروه به هدف هاي تعيين شده، رسيده باشد.