ساختار دیواره ی سلولی چوب

[masi eng 47044]

ساختار دیواره ی سلولی چوب

 

مطالعات میکروسکوپی نشان می دهد که دیواره ی سلول های چوبی ، دارای ساختار لایه ای است ، و لایه نازکی به نام لایه بین سلولی ، سلول های مجاور را به یکدیگر متصل می کند . تبدیل و انتقال از لایه بین سلولی به لایه های دیواره سلولی مجاور ، خیلی واضح نیست و در لایه ی بین سلولی ، تقریباً هیچ میکروفیبریلی یافت نمی شود .

 

در سلول های چوبی می توان دو دیواره متمایز از یکدیگر به نام دیواره اولیه ( p ) و دیواره ثانویه ( s) را ملاحظه کرد ، که جهت میکروفیبریل های سلولزی در لایه های مختلف دیواره های سلول ، فرق می کند .

 

اولین لایه ای که طی رشد سلول به وجود می آید ، دیواره اولیه ( p ) است . عرض این لایه ، کم و دارای دیواره ای نازک است . جهت یابی میکروفیبریل ها در این دیواره ، تصادفی و اکثراً به صورت مایل است . در این دیواره لیگنین ، پکتین ، چربی و موم ، به مقدار زیاد وجود دارد .

 

دیواره ثانویه ، خود از سه لایه s₁ , s₂ , s₃ تشکیل شده است . لایه s₁ ، اولین لایه دیواره ثانویه است . جهت یابی میکروفیریل ها در این لایه ، تقریباً مارپیچی و با شیب ملایم است که با محور سلول ، زاویه ای در حدود 50 تا 90 درجه می سازند . این لایه ، خود از 4 تا 6 لایه تشکیل می شود .

 

ضخیم ترین لایه دیواره سلول ، لایه s₂ دیواره ثانویه ، بویژه در چوب پایان است . این لایه ، خود از 30 تا 150 لایه تشکیل می شود که هر کدام حدود 600 تا 700 آنگستروم ضخامت دارند . در این لایه ، میکروفیبریل ها تقریباً موازی محور طولی سلول و با زاویه ای حدود 30 درجه قرار دارند .

 

لایه s₃ دیواره ثانویه ، معمولاً از لایه ی s₁ نازک تر ، و تعداد لایه های آن از 0 تا 6 عدد است . در این لایه ، زاویه میکروفیبریل ها نسبت به محور طولی سلول بزرگتر از 50 تا 90 درجه است . با این همه لایه s₃ گاهی اوقات در سلول به وجود نمی آید .

 

دیواره سلول های چوبی از اجتماع دسته های فیبریلی به وجود می آید ، که فیبریل ها ، خود از اجتماع دسته های میکروفیبریل ها و میکروفیبریل ها نیز از اجتماع زنجیرهای سلولزی تشکیل می شوند . میکروفیبریل ها در بعضی از قسمت ها ، کاملاً منظم و موازی ( ناحیه بلورین ) و در بعضی مناطق ، درهم و نامنظم ( ناحیه بی شکل ) هستند .