گل زنبق بنفش و زرد Iris

[masi eng 47044]

زنبق‌ها به صورت “پیازدار”، “ریزوم‌دار” و “غده‌دار” تقسیم بندی میشوند. هر کدام از این رده‌ها انواع مختلفی دارند. از ریزوم‌دارها برای کاشت در باغچه و حاشیه‌کاری استفاده میشود، و کمتر به عنوان شاخه بریده استفاده میشوند چون عمر پس از برداشت شاخه گل بسیار محدود و کوتاه است در حالیکه از انواع پیازدارها به عنوان کاشت برای استفاده به عنوان شاخه بریده و همچنین کاشت در گلدان و باغچه استفاده میشود. شاخه گلهای زنبق های پیازدار طول عمر پس از برداشت خوبی دارند.

تقریبا تمام انواع زنبق ها به سرما مقاومند. شکل متفاوت گلها و مقاومت آنها به شرایط مختلف (در واریته‌های مختلف) یکی از دلایل گسترش و محبوبیت این گیاهان هست.

منشاء زنبق‌ها مناطق مختلف جهان بوده و در ایران نیز خوشبختانه گونه‌های بومی وجود دارد. (حدود 20 گونه). به جز زعفران، بقیه اعضای خانواده زنبق ها معمولا به صورت خوراکی استفاده نمیشوند.

اغلب گیاهان پیازی خواستار زهکشی خوب در اطراف پیازها هستند (یعنی دوست ندارند آب دور و اطراف پیازها زیاد باقی بماند) ولی این مورد در مورد زنبق‌ها و اخترها متفاوت است و از آنجا که برخی ارقام این گیاهان در کنار آبشارها روییده‌اند به شرایط باتلاقی مقاومند. (کتاب گلکاری، اسماعیل پیش‌بین) زنبق پیازی نیز خواستار رطوبت خوب در اطراف ریشه‌هایش است.

زمان کاشت:

زنبق‌ها نیز مانند اغلب گیاهان پیازی دوره زندگی و رشدشان از پاییز شروع میشود، یعنی در ابتدای پاییز کاشته میشوند، در طول پاییز و زمستان فعل و انفعالات هورمونی و شیمایی‌ درونشان انجام میشود، ریشه‌ها گسترده میشوند و در نزدیکی بهار جوانه‌ها سبز شده و اواسط بهار به گل مینشینند. لذا زنبق‌های پیازی عرضه شده را میتوان تا نزدیکی اوایل بهار کشت کرد.

نیاز نوری:

زنبق ها به آفتاب کامل یا نیمه کامل نیاز دارند. اگر در گلدان کاشته شوند، میباید گلدان را پشت پنجره نورگیر یا در گلخانه قرار دهیم.

دما:

زنبق ها کاملا به سرما مقاومند. (هرچند باید توجه داشت که همانند لاله، در زنبق ها نیز پیازهای بالغ بعد از گلدهی ازبین رفته و پیازچه‌های جدید تولید میشود، لذا برخی باغبانان بعد از گلدهی زنبق پیازها را از خاک در آورده در انبار نگهداری میکنند).

نیاز سرمایی در گونه‌های ریزوم‌دار به مقدار بیشتری نسبت به زنبق‌های پیازدار وجود دارد. و زنبق‌های پیازدار میتوان گفت نیاز سرمایی قابل توجهی ندارند. ولی برای تنظیم زمان گلدهی میتوان گلدانهای پیازهای زنبق را در طول زمستان در فضای آزاد و سرد قرار داد تا به گل نروند و نزدیکی عید به محل گرم و پرنور منتقل کرد تا گل بدهند.

خاک:

ترکیبی از خاک باغچه خوب + مقداری شن و ماسه + مواد آلی زیاد (کومپوست‌هایی مانند ورمی‌کومپوست یا کود حیوانی کاملا پوسیده یا برگ درختان جنگلی پوسیده) که دارای رطوبت کافی باشد.

عمق کاشت:

زنبق های پیازی: اگر در باغچه بکارید، عمق کاشت دو تا سه برابر ارتفاع پیاز باشد. (حدود 10 تا 15 سانتی متر) ولی اگر در گلدان میکارید نوک پیاز یک سانتیمتر زیر خاک باشد.

زنبق‌های ریزوم دار: معمولا ریزوم را زیر سطح خاک و در نزدیکی سطح میکارند.

فاصله بین پیازها:

پیازهای زنبق از هم دیگر 10 تا 15 سانتیمتر فاصله داشته باشند.

آبیاری:

آبیاری باید بعد از خشک شدن سطح گلدان گل زنبق انجام شود، آبیاری خیلی زیاد مضر است و آبیاری کم نیز خوب نیست.

زمان گلدهی:

اواسط بهار تا اوایل تابستان.