ساخت گاورنر هیدروالکتریک نیروگاه برق‌آبی

[seyed mehdi hoseyni 27119]

پژوهشگران دانشگاه صنعتی شریف برای نخستین بار در کشور موفق به ساخت گاورنر هیدرو الکتریک به منظور کنترل نیروگاه‌های برق‌آبی شدند.به زودی سه واحد از گاورنرهای ساخت این دانشگاه که تمام آزمایش‌های استاندارد برای این دستگاه را با موفقیت گذرانده‌اند در نیروگاه 10 مگاواتی سد آزاد استان کردستان نصب خواهند شد و کار کنترل عملکرد این سد را انجام خواهند داد.

به گزارش « برق نیوز»، به زودی سه واحد از گاورنرهای ساخت این دانشگاه که تمام آزمایش‌های استاندارد برای این دستگاه را با موفقیت گذرانده‌اند در نیروگاه 10 مگاواتی سد آزاد استان کردستان نصب خواهند شد و کار کنترل عملکرد این سد را انجام خواهند داد.

واحدهای گاورنر نیروگاهی 3.3 مگاواتی ساخته شده توسط پژوهشگران دانشکده مکانیک دانشگاه صنعتی شریف که حاصل سه سال تحقیقات پایه و دو سال طراحی و ساخت با حمایت شرکت‌های فراب و آب نیرو می‌باشد با پردازش بیش از 300 داده ورودی و خروجی که با بخش‌های مختلف نیروگاه و سیستم‌های جنبی آن تبادل می‌کند، فرامین لازم را به عملگرهای کنترل آب توربین‌ها فرستاده و آنها را کنترل خواهد کرد.

دکتر محمد دورعلی، سرپرست پروژه طراحی و ساخت گاورنرهای نیروگاهی می‌گوید: بخش الکترومکانیکال یک نیروگاه برق‌آبی از سه جزء اصلی توربین، ژنراتور و گاورنر، تشکیل شده است که در این میان، گاورنر را می‌توان مغز نیروگاه نامید.

وی همچنین بر اهمیت دستگاه گاورنر در حفظ ایمنی عملکرد نیروگاه در شرایط مختلف کاری تاکید کرد و گفت: گاورنر الکتروهیدرومکانیکی ساخته شده که حاصل کار تیمی از فارغ‌التحصیلان دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف می‌باشد تمامی قابلیت‌های دستگاه‌های پیشرفته خارجی را دارا می‌باشد و می‌تواند رژیم‌های کنترلی سرعت و توان خروجی توربین همچنین کنترل جریان، گشودگی، سطح، تولید جزیره‌یی، قطع بار، راه اندازی از خاموشی کامل و کنترل در نبود شبکه را انجام دهد و تصمیمات مقتضی برای عملکرد ایمن نیروگاه در شرایط مختلف اضطراری را اخذ نموده و اجرا نماید.

تلرانس‌های عملکردی این گاورنر منطبق بر بالاترین استاندارد‌های موجود دنیا می‌باشد و عملکرد آن تحت سخت‌ترین شرایط آزمایشی مورد تایید کارشناسان نیروگاهی کشور قرار گرفته است.

دورعلی خاطرنشان کرد: نمونه‌های ساخته شده بدون توجه به اندازه نیروگاه دارای تمام مشخصات لازم برای عملکرد کیفی یک نیروگاه برق آبی استاندارد بوده و و به راحتی می‌توانند بر اساس امکانات و ظرفیت مورد نیاز برای نیروگاه‌های با ظرفیت بالا نیز طراحی و ساخته شوند.

از سایر دستاورد‌های این پروژه می‌بایست به طراحی و ساخت شبیه سازهای مختلف برای ایجاد پایانه آزمایش و کنترل کیفی عملکرد گاورنر‌های نیروگاه‌های برق آبی اشاره کرد.

طراحی و ساخت این گاورنرها که بدون دریافت هیچگونه کمک خارجی یا انتقال تکنولوژی انجام شده گام بزرگی در خودکفایی صنعت نیروگاهی کشور محسوب می‌شود.

در حال حاضر گاورنرهای مورد نیاز برای ساخت نیروگاه‌های کشور تماما با هزینه‌های گزاف از کشورهای اروپایی به ویژه آلمان و اتریش خریداری می‌شود.

بر اساس آمار اعلام شده، 128 نیروگاه برق‌آبی با ظرفیت مجموعا 3800 مگاوات در کشور در حال ساخت می‌باشد که می‌توان در تمامی آن‌ها از گاورنرهای پیشرفته ساخت داخل استفاده کرد.

به گفته دورعلی، هر واحد گاورنر نیروگاه سه مگاواتی ساخته شده در داخل کشور با هزینه‌ای کمتر از 220 میلیون تومان و در عرض کمتر از یک سال قابل ساخت است، این در حالی است که هر واحد از گاورنرهای اروپایی با عملکردی منطبق بر نمونه‌های داخلی هزینه‌ای در حدود 200 هزار یورو یا بیش از 800 میلیون تومان را به کشور تحمیل می‌کنند.

از سویی دیگر در حال حاضر تعدادی از 339 نیروگاه برق‌آبی کشور با ظرفیتی در حدود 10 هزار مگاوات نیاز به تعویض گاورنرهای قدیمی خود دارند که چنین ظرفیت عظیمی اهمیت دستیابی به فناوری ساخت گاورنرهای نیروگاهی را دو چندان می‌کند.

علاوه بر این، ساخت گاورنرهای نیروگاه‌های برق‌آبی، دانش ساخت نمونه‌های این دستگاه برای استفاده در نیروگاه‌های گازی، بخاری و بادی را نیز فراهم کرده است که این امر باز هم لزوم حمایت از پژوهشگران داخلی، برای توسعه محصول خود را یاد‌آور می‌شود.

گفتنی است، هر واحد نیروگاهی برای کنترل سرعت و قدرت توربین به یک دستگاه گاورنر (Governor) برای تنظیم جریان آب ورودی به توربین، مجهز می‌شود.