بیماری تی-ساکس

[شــاروک 30242]

[h=1]شرح حال و یافته‌های بالینی[/h]

R.T و S.T یک زوج یهودی اشکنازی بودند که برای ارزیابی احتمال به دنیا آوردن فرزندی مبتلا به تی-ساکس به درمانگاه ژنتیک ارجاع شدند. S.T خواهری داشت که در کودکی به علت بیماری تی-ساکس فوت کرده بود. R.T عمویی داشت که در بیمارستان روانی بود اما نمی‌دانست که عمویش چه بیماری دارد. سابقه خانوادگی از سایر جهات قابل توجه نبود.

 

R.T و S.T هر دو در دوره نوجوانی از انجام آزمایش غربالگری وضعیت حامل بودن برای تی-ساکس سرباز زده بودند. آزمایشهای آنزیمی از نظر حامل بودن مشخص کرد که R.T و S.T هر دو کاهش شدید فعالیت هگزوزآمینیداز A نشان می‌دهند. تجزیه و تحلیل مولکولی بعدی برای جهشهای HEXA شایع در یهودیان اشکنازی تائید کرد که S.T حامل نوعی جهش بیماری‌زا بود در حالی که R.T نوعی الل کمبود کاذب داشت اما فاقد جهشهای بیماری‌زا بود.

[h=1]علت بیماری[/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h]

بیماری تی-ساکس نوعی اختلال آتوزومی مغلوب کاتابولیسم گانگلیوزیدها است که در تمام نژادها دیده می‌شود و ناشی از کمبود هگزوزآمینیداز A است. علاوه بر بیماری شدید با تظاهر در شیرخوارگی ، کمبود هگزوزآمینیداز A باعث بیماری خفیف‌تری با تظاهر در نوجوانی یا بزرگسالی نیز می‌شود.

 

 

 

 

 

[h=1]بیماریزایی[/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h]

گانگلیوزیدها گروهی از الیگوساکاریدهای سرامیدی هستند که حداقل یک واحد سیالیک دارند. گانگلیوزیدها در غشاهای سطحی تمام سلولها جای دارند، اما در

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

فراوان‌تر از نقاط دیگر می‌باشند. هگزوزآمینیداز A نوعی آنزیم لیزوزومی است که از دو زیر واحد تشکیل شده است. زیر واحد آلفا توسط ژن HEXA روی کروموزوم 15 و زیر واحد بتا توسط ژن HEXA روی کروموزوم 5 رمزگردانی می‌شود.

 

در حضور پروتئین فعال کننده ، هگزوزآمینیداز A ، واحد N-استیل گالاکتوز آمین انتهایی را از روی GM2-گانگلیوزید بر میدارد. جهشهای زیر واحد آلفا یا پروتئین فعال کننده باعث تجمع GM2 در

برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید.

• ورود
• یا
• ثبت نام

و در نتیجه بیماری تی-ساکس یا واریانی از آن می‌شود. مکانیسمی که از طریق آن تجمع GM2-گانگلیوزید باعث مرگ سلولیمی‌شود، شناخته نشده است.

 

 

 

[h=1]فنوتیپ و سیر طبیعی[/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h][h=1][/h]

GM2-گانگلیوزیدوز با تظاهر در شیرخوارگی با زوال عصبی از 6 - 3 ماهگی به بعد و پیشرفت به سمت مرگ تا 4 - 2 سالگی مشخص می‌شود. تا 18 - 9 ماهگی تکامل حرکتی ثابت می‌شود یا شروع به سیر قهقرایی می‌کند و ظرف سال دوم عمر به سمت از دست رفتن حرکات ارادی می‌رود. کاهش بینایی ، در سال اول عمر آغاز می‌شود و سریعا پیش می‌رود. تقریبا همیشه با یک لکه قرمز آلبالویی در معاینه ته چشم همراه است. تشنجات معمولا در نزدیک به انتهای سال شروع می‌شوند و بطور پیشرونده بدتر می‌گردند.

 

GM2-گانگلیوزیدوز کودکی که بین 2 تا 4 سالگی تظاهر می‌بابد و معمولا در دهه دوم عمر به مرگ منتهی می‌شود با زوال عصبی که به صورت آتاکسی و عدم هماهنگی آغاز می‌شود، مشخص می‌شود. در پایان دهه اول ، اکثر بیماران دچار اسپاسم و تشنجات شده‌اند. GM2-گانگلیوزیدوز با تظاهر در بزرگسالی ، تنوع بالینی چشمگیر مثلا استحاله غشایی-مخچه‌ای با بیماری نورون حرکتی یا اختلالات روان پزشکی نشان می‌دهد. تا 40 درصد بیماران تظاهرات روانی پیشرونده بدون زوال عقل دارند. بینایی ندرتا درگیر می‌شود و معاینه چشم عموما طبیعی است.

 

[h=1]اداره بیمار[/h][h=1][/h][h=1][/h]تشخیص GM2-گانگلیوزیدوز ، متکی بر نشان دادن فقدان کامل تا تقریبا کامل فعالیت هگزوزآمینیداز A در سرم یا گویچه‌های سفید خون و نیز طبیعی بودن تا افزایش فعالیت هگزوزآمینیداز B است. از تجزیه و تحلیل جهش HEXA نیز می‌توان برای تشخیص استفاده کرد اما بیشتر برای روشن ساختن وضعیت حامل بودن فرد و برای آزمایش پیش از تولد نگه داشته می‌شود. در حال حاضر تی-ساکس اختلالی لاعلاج تلقی می‌شود و لذا درمان بر اداره علایم و مراقبت تسکینی بیمار متمرکز است. تقریبا تمام بیماران نیاز به اداره دارویی تشنجات خود دارند. لیتیم و درمان با شوک الکتریکی موثرترین روشها می‌باشند.

[h=1]خطر توارث[/h]در مورد والدین بالقوه بدون سابقه خانوادگی GM2-گانگلیوزیدوز ، خطر تجربی به دنیا آوردن فرزندی مبتلا به GM2-گانگلیوزیدوز، بستگی به فراوانی GM2-گانگلیوزیدوز در گروههای نژادی آنها دارد. تشخیص پیش از تولد متکی بر شناسایی جهشهای HEXA یا کمبود هگزوزآمینیداز A در بافتهای جنینی مانند پرزهای کوریونی یا آمنیوسیتها می‌باشد.

[masi eng 47044]

بیماری تای ساکس عبارت است از یک اختلال ارثی و نادر دستگاه عصبی مرکزی در شیرخواران و کودکان کم سن که باعث اختلال پیشرونده و مرگ زودرس می گردد.

 

[h=2]شرح بیماری[/h]بیماری تای ساکس عبارت است از یک اختلال ارثی و نادر دستگاه عصبی مرکزی در شیرخواران و کودکان کم سن که باعث اختلال پیشرونده و مرگ زودرس می گردد.

[h=2]علایم شایع[/h][h=3]کودک در بدو تولد، طبیعی به نظر می رسد. بین ۶ ۳ ماهگی علایم زیر ظاهر می شوند:[/h]الف) از دست دادن آگاهی و تأخیر تکامل ذهنی

ب) از دست دادن قدرت عضلات مثلاً مشکل در نشستن یا چرخیدن

ج) کری

د) کوری

و) یبوست شدید ناشی از عصب دهی مختل به کولون

هـ) تشنج

[h=2]علل[/h]یک بیماری ارثی ناشی از یک ژن مغلوب که باعث کمبود آنزیم می گردد. اگر هر دو والد ژن را داشته باشند، کودک آنها به احتمال ۲۵% مبتلا به بیماری تای ساکس می گردد. اگر تنها یک والد، ناقل باشد، کودک مبتلا نخواهد شد. در یهودیان اشکنازی یا کانادایی های فرانسوی تبار، از هر ۶۰ نفر یک نفر دارای این ژن است .

[h=2]عوامل تشدید کننده بیماری[/h]عوامل ژنتیک . بیشتر والدینی که دارای ژن مغلوب هستند، از یهودیان اروپای شرقی (اشکنازی ) یا کانادایی های فرانسوی تبار هستند.

[h=2]پیشگیری[/h][h=3]در خانواده های مبتلا به تای ساکس ، کودکان را از لحاظ ژنتیک غربالگری کنید.[/h][h=3]اگر شما یا همسرتان سابقه خانوادگی تای ساکس را داشته باشید، مشاوره ژنتیک انجام دهید.[/h][h=3]اگر در انتظار یک کودک هستید و سابقه خانوادگی تای ساکس را دارید، برای تشخیص ابتلای جنین ، آمنیوسنتز را مدنظر قرار دهید.[/h][h=2]عواقب مورد انتظار[/h]مرگ معمولاً قبل از ۵ سالگی رخ می دهد.

[h=2]عوارض احتمالی[/h][h=3]پنومونی ( ذات الریه )[/h][h=3]زخم های فشاری[/h][h=2]درمان[/h]الف) اصول کلی

[h=3]در صورتی که والدین قادر به فراهم کردن تسهیلات مراقبتی گسترده ، برای مراقبت های پایه نباشند، ترتیب آن را فراهم نمایید.[/h][h=3]روان درمانی یا مشاوره برای والدین و فرزندان . یاد بگیرند با زجر حاصل از این بیماری کنار بیایند.[/h][h=3]جستجوی گروه های حمایتی برای خانواده قربانیان تای ساکس[/h]ب) داروها

[h=3]ضد تشنج ها برای کنترل تشنج[/h][h=3]ملین ها و مسهل ها برای برطرف کردن یبوست[/h][h=3]سایر داروها برای کنترل عوارض در صورت ظهور[/h]ج) فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری

[h=3]در مراحل اولیه کودک را تشویق کنید تا در حدامکان فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری کند. افزایش نقایص ذهنی ، عصبی و عضلانی سرانجام کودک را در اکثر مواقع زمین گیر خواهد کرد.[/h]د) رژیم غذایی

مایعات کافی و رژیم غذایی طبیعی و پر فیبر برای به حداقل رساندن یبوست فراهم کنید. با پیشرفت بیماری معمولاً تغذیه با لوله معده ضرورت می یابد.

[h=2]درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟[/h][h=3]اگر در مورد تکامل ذهنی و فیزیکی شیرخواران خود نگران شده اید.[/h][h=3]اگر گمان می کنید که شما یا یکی از اعضای خانواده شما حاصل یک ژن غیرطبیعی هستید. یک مشاور ژنتیک می تواند به شما کمک کند که چگونه از داشتن کودک مبتلا به این بیماری جلوگیری کنید.[/h]