زندگی پیاده در شهر با رویکرد معماری فضاهای پیاده

[Mohammad Aref 120454]

مقدمه

 

امروزه فضاهاى پياده روى شهرى يكى از مهمترين فضاهاى شهرى و عرصه هاى عمومى در شهرها هستند. جين جيكوبز پياده روها را به عنوان فضاى عمومى و اصلى شهر و نيز حياتى ترين عضو آن برمی شمرد . پياد ه روهاى شهرى مدت مديدى است كه به عنوان تربيون عمومى شهرى مطرح شد ه اند. پياده روها نيز همانند بسيارى از جنبه هاى زندگى شهرى، داراى ساختار اجتماعى و فيزيكى خاص خود هستند. در كشورهاى گوناگون، تلاشهاى زيادى در سطوح متفاوت برنامه ريزى شهرى براى تشويق و تسهيل حركت در پياد ه روها صورت مى گيرد و حمايتهاى دولتى و شهرداريها در اين زمينه سهم بسزايى دارند.آنچنان كه بسيارى از شهرها به تدوين برنامه ها و چشم اندازهاى توسعة شبكه هاى پياده در مقياسهاى زمانى متفاوت و به ويژه با چشم انداز قرن بيست ويكم همت گماشته اند.

 

 

تعریف پیاده رو

 

پیاده‌رو راهی است که در امتداد خیابان و برای عبور عابرین پیاده ساخته می‌شود. گاهی پیاده‌روها به وسیله جدول و یا باغچه با پوشش گیاهی (درخت، چمن، شمشاد) از خیابان جدا می‌شوند. گاهی پیاده‌روها فقط یک راه هموار مناسب برای قدم زدن و کاملا مستقل از خیابان هستند و مثلا برای تردد عابرین در یک پارک ایجاد می‌شوند.(ویکی پدیا، دانشنامه آزاد)

 

 

نيازهاي عابرين پياده

 

هنگام طراحي تسهيلات عابرين پياده اين مطلب را بايد در نظر گرفت که نيازهاي عابرين پياده طيف گسترده اي دارد و زماني تسهيلات مخصوص عابرين پياده موفق است که قابليت انعطاف براي برآورده کردن نيازهاي کليه گروههاي عابرين را داشته باشد.

 

 

برخي از شهروندان اکثر سفرهاي خود را به صورت پياده انجام ميدهند . برخي از افراد سالمندکودکان و نوجوانان معلولان جسمي و افرادي که توانايي خريد اتومبيل را ندارند جزو اين گروه از شهروندان محسوب ميشوند.

 

 

نيازهاي اصلي و اوليه عابرين پياده بسيار متفاوت است و ميتوان به مواردي از جمله نياز به : مسيرهاي پياده روي ايمن راحتي محلهاي مناسب براي پياده روي وجود سرپناه و محل نشستن محيط تميز و جذاب دسترسي به وسايل حمل و نقل عمومي مناظر و جذابيتهاي بصري براي تماشا (هنگام پياده روي )و امکان برقرار کردن ارتباطهاي اجتماعي با ساير شهروندان و ... با توجه به شرايط و خصوصيات جسماني بسيار متنوع ميباشد .

 

 

در طراحي تسهيلات عابرين پياده بايد به اين نکته توجه نمودبه طور مثال مسيرهاي پياده روي بايد قابل استفاده براي کليه افراد باشد. در صورتي که در پياده رو پله موجود است در کنار آن رمپي با شيب مناسب براي عبور افراد معلول موجود باشدهمچنين کف سازي پياده رو به صورتي انجام گيرد که افراد نابينا نيز قابليت استفاده از پياده رو را داشته باشند( به ويژه در مناطق مرکزي شهرها). در کنار ايستگاههاي حمل و نقل عمومي پلهاي ارتباطي موجود باشدتا عابران پياده بتوانند از پياده رو به ايستگاههاي حمل و نقل عمومي دسترسي یابند.

 

 

در اغلب کشورهاي جهان پياده روي به عنوان يک روش حمل و نقلي مورد توجه قرار گرفته است و به منظور کاهش مصرف انرژي تراکم و آلودگي هوا افراد به پياده روي و استفاده از کريدورهاي عابر پياده تشويق ميشوند. در شهرهاي ايران متاسفانه به دلايلي که در ادامه ذکر ميشود استقبال از تسهيلات پياده روي و کريدور هاي عابر پياده کم ميباشد لذا لازم است مديران شهري با احداث مسيرهاي مناسب پياده روي و يا اصلاح در کريدورهاي عابر پياده موجود به طوري که قابل استفاده براي کليه گروهها باشد اقدام به تشويق مردم به استفاده ازکريدورهاي عابر پياده در انجام سفرهاي روزانه نمايد. اهم دلايل کمي استفاده از تسهيلات عابر پياده در ايران را ميتوان موارد ذيل برشمرد :

 

 

الف-کمبود تسهيلات عابر پياده:که عبارتست از فقدان پياده رو و مسيرهاي عابر پياده عدم وجود سيستم پيوسته اي از تسهيلات عابرين پياده و يا عدم وجود تسهيلات مجزا شده عابرين براي انجام سفرها. همچنين دليل ديگر اين است که مسيرهاي عابر پياده براي کليه گروههاي استفاده کننده تجهيز نشده اند.

 

 

ب-کمبود انگيزه:به اين دليل که مسيرهاي عابرين پياده از ايمني کافي برخوردار نميباشند و نيز به علت عرض نامناسب کريدورهاي عابر پياده و وجود تراکم زياد در آنها و يا عدم وجود روشنايي کافي در مسيرهاي عابر پياده کاربران انگيزه کافي براي استفاده از کريدور هاي عابر پياده را ندارند. و مسيرهاي عابر پياده مورد استقبال آنها قرار نميگيرد.

 

 

توجه مديران شهري به اين دو نکته در طراحي مسيرهاي عابر پياده موجب ميگردد تا مسيرهاي عابر پياده از تسهيلات لازم براي استفاده گروههاي مختلف برخوردار باشند و همچنين انگيزه لازم براي استفاده کنندگان چه از لحاظ ايمني و چه از لحاظ زيبايي فراهم شود.

 

 

انواع پیاده راه ها به لحاظ محدودیت حرکت سواره

 

الف- پیاده راههایی که هیچ وسیله نقلیه ای اجازه تردد درآنها را ندارد.

ب- پیاده راه هایی که بعضی وسایل نقلیه بسیار کم سرعت اجازه تردد در آنها را دارد.

ج- پیاده راه هایی که در ساعات خاصی از روز ( معمولا عصرها) و یا روزهای خاصی ازهفته یا سال مانع ورود وسایل نقلیه می شوند.

 

 

Haga Nygata-Sweden(الف)

Rua-flores-turismo-curitiba(ب)

Saturday Farmer's Market(ج)

[Mohammad Aref 120454]

تجهیزات محدوده های پیاده

 

1- امکاناتی برای استراحت

 

يكي از عناصر مهم در پهنه‌هاي پياده از نقطه نظر طراحي، پيش بيني مكانهايي براي استراحت است. مكان‌هايي كه شخص مي‌تواند در آن گردش كند و زمانيكه نياز باشد، توقف نمايد. جاييكه شخص ميتواند هم بصورت فعال و هم غيرفعال در آنچكه روي مي دهد، شركت كند.

 

 

 

Lima's Plaza de Armas -peru

 

نمیکت های نصب شده و فضاهای نشستن در طول مسیر باید پراکنده شوند تا امکان استفاده از آنها در طول پیاده راه باشد و نوع طراحی و مواد بکار رفته در ساخت آنها نیز مناسب باشد.

 

 

2- طراحي مناسب سطوح

 

کيفيت مصالح رويه دارای تاثير قابل توجه بر واکنش پياده ها نسبت به مسيرهاي پياده و ایجاد حس امنيت فردی سطح مناسب و حداقل تغییرات ارتفاع برای تردد همه عابرین پیاده اعم از افراد سالمند و معلولین با ویلچر همچنین عبور دوچرخه ها (چنانچه از مسیر بصورت مشترک استفاده می کنند) فراهم شود.

 

 

 

3- مبلمان

 

انواع مبلمان محدوده‌هاي پياده سبب مكث و توقف انساني در فضا و ایجاد حس‌مكان علاوه بر جنبه‌هاي عملكردي و اغناي حس زيبايي‌شناختي بصري عابران

 

مبلمان موجود در طول مسیر مثل نیمکت ها، دکه ها و... نباید مزاحمتی در تردد عابران پیاده ایجاد نمایند.

 

 

 

4- تجهيزات بازي و سرگرمي

 

تجهيزات بازي و سرگرمي همچون زمينهاي اسكيت، فضاهاي بازي بولينگ و شطرنج، ميزهاي تنيس، كاشيهاي طرحدار و خطوطي براي بازيها سبب صرف زمان بيشتر عابران در فضاهاي شهري

 

 

 

 

5- نورپردازی و روشنایی

 

شكلي از طراحي بوده و بوسيله نوع قرارگيري نورپردازي، نشانه‌هاي شناسايي مي توانند ايجاد شوند و محدوده هاي پياده شكل گيرند.

روشنایی مناسب شامل؛ منابع روشنایی مرتفع جهت روشن کردن کلی پیاده راه و منابع روشنایی کوتاهتر برای روشن سطح پیاده رو می باشند. در پیاده راه خرید بخشی از روشنایی از فروشگاهها و مغازه ها تامین می شود.

 

 

 

 

6- گياهان و فضای سبز

 

ايجاد فضاي سبز در محدوده‌هاي پياده عامل تلطيف و زيباسازي فضا، آرامش روانی عابران، ایجاد سایه و بوجود آوردن مقياس انساني از طريق حضور عناصر طبيعي به جهت تعديل منظر شهري و كيفيت‌ بخشي به فضاهاي شهري

 

درختان و پوشش گیاهی باید بگونه ای انتخاب شوند که رشد و تغییرات آنها مزاحم تردد عابرین پیاده نگردیده و نیاز به نگهداری و مراقبت زیادی نیز نداشته باشند.

 

 

 

7- آب نماها

 

فواره‌ها و آب‌نما‌ها نه تنها به منظور تصفيه هوا، ايجاد خنكي و عناصر طراحي بكار مي روند بلكه همچنين مكانهاي ملاقات و مكانهايي سودمند براي نوشيدن آب و آبتني مي باشند.

 

 

 

 

 

8- مراکز تفریحی و ارائه آثار فرهنگی- هنری

 

طراحي يك حوزه پياده، فرصت خوبي براي تلفيق هنر در مكان‌هاي عمومي شهري و شکل گیری هنر عامه پسند

ارائه آثار هنری امکان مناسبی جهت مکث و ایجاد کشش برای کسانی که به دلایل مختلف دیگری وارد پیاده راه شده اند (بویژه جهت کودکان همراه خانواده ها) می باشد.

 

 

 

[Mohammad Aref 120454]

اهميت طرح هاي مناسب براي عابرين پياده

 

طرح هاي مناسب براي عابرين پياده نه تنها شامل احداث تسهيلات جديد بلکه شامل اصلاح تسهيلات موجود عابرين مي گردد. زيرا در صورتي که دسترسي هاي عابرين پياده افزايش يافته و شرايط مناسب تري براي آنان فراهم شود طبعا تعداد بيشتري از عابرين از تسهيلات موجود و مکانهاي در نظر گرفته شده باي پياده روي استفاده خواهند کرد.

 

 

لازم است تسهيلات عابرين پياده ايمن جذاب و مناسب باشدتا به سهولت مورد استفاده قرار گيرد . در صورتيکه طراحي تسهيلات عابر پياده اصولي و صحيح باشددوام آن بيشتر و حفظ و نگهداري آن نيز آسانتر خواهد بود . بديهي است در صورتيکه طراحي و ارائه تسهيلات عابر پياده ضعيف باشد عابرين پياده هنگام استفاده از آن احساس نا امني و عدم آسايش مي نمايند و لذا ميزان استفاده آنان از اينگونه تسهيلات کاهش خواهد يافت . تسهيلات نا کارامد با طراحي ضعيف باعث ميشودعابران پياده از آن استفاده ننمايند و اين امر باعث هدر رفتن سرمايه ميشود.

 

 

عواملي که در طراحي تسهيلات عابر پياده بايد مورد توجه قرار گيردعبارتند از:ويژگي ها و مشخصات محل تراکم منطقه مبدا و مقصد سفر هاي عابران پياده ميزان استفاده عابرين از تسهيلات موجود و همچنين تعيين ميزان افزايش استفاده از تسهيلات عابر پياده در صورت اصلاح و بهبود اينگونه از تسهيلات .

 

 

در اغلب موارد مطالعات ترافيکي دقيقي در مورد ضرورت احداث مسير هاي عبور عابر پياده صورت نمي پذيرد و طراحي بر اساس شاخص هاي ترافيکي و شهر سازي (حجم عابر پياده کاربري هاي اطراف و ..) انجام نميشود. لذا اين مسيرها از عملکرد مناسبي برخوردار نبوده و مورد استقبال عابران پياده قرار نميگيرد. طراحي مناسب کريدور هاي عابر پياده با استفاده از شاخص هاي ترافيکي و افزايش ايمني آنها با استفاداه از تجهيزات مناسب (مانند نرده کشي)ميتواند باعث افزايش کارايي آنها گردد. همچنين با ايجاد تسهيلات مناسب براي عابران پياده ميتوان سفرهاي عابران پياده را به صورت ايمن و يکپارچه ايجاد نمود.

 

 

خط مشي هاي اصلي در طراحي مسيرهاي عابران پياده در معابر شهري شامل موارد زير است :

 

1- ايجاد مسيرهاي مناسب براي حرکت عابران پياده

 

2- توجه به نيازهاي عابرين پياده در کليه تسهيلات حمل و نقل

3- اولويت دادن به طرح هاي حمل و نقل که مورد استفاده عابرين قرار ميگيرد.

4- ايجاد مسيرهاي پيوسته عابر پياده

5- افزايش ايمني و تردد عابرين پياده

6- حمايت از طرحهاي کاربري زمين و حمل و نقل که تسهيلات عابر پياده در آنها منظور شده باشد.

7- فراهم آوردن دسترسي آسان و مسيري مناسب براي معلولين و افراد کم توان

8- ايجاد دسترسي مناسب بين کريدورهاي عابر پياده و سيستم هاي حمل و نقلي مختلف (ايستگاههاي اتوبوس و تاکسي و..)

9- طراحي مسير عابر پياده بر اساس پارامترهاي اصلي ترافيکي(مانندحجم عابر پياده کاربري زمينهاي اطراف و....)

 

 

نکات مورد توجه در طراحی مسیرهای تردد عابران

 

به طور کلي مسئولان شهري بايد در طراحي مسيرهاي تردد عابران پياده به نکات زير توجه نمايند :

1- مسيرهاي عابرين پياده بايد داراي عرض کافي باشند لازم است عرض اين مسيرها با توجه به کاربري هاي زمينهاي اطراف و نيز با توجه به حجم موجود عابرين پياده ،طراحي شود تا از سطح سرويس مناسبي برخوردار باشد و برنامه ريزي در خصوص برآورده نمودن نيازهاي عابران پياده حد اقل براي يک دوره 5 ساله صورت پذيرد.

 

 

2- ميسرهاي عابر پياده بايد طوري طراحي شود تا پيوستگي ميان پياده روها ،خط کشي هاي عابر پياده، پلهاي زير گذر و رو گذر و ساير تسهيلات فراهم شده براي عابران پياده به وجود ايد اين مسئله ميتواند با نصب نرده ، پلهاي ارتباطي مناسب در ميسر عابران پياده بر روي کانالهاي زهکشي و .. تامين گردد .

 

 

3- مسير عابران پياده حتي الامکان بايد طوري طراحي شود تاکوتاه ترين مسير را براي عبور عابران پياده فراهم نمايند.

 

 

4- مسيرهاي عابر پياده بايد به طور کامل از مسير وسايل نقليه به وسيله جدول ، باغچه ، جوي آب و... جدا شود و مسير ايمن براي عبور عابران فراهم نمايد .

 

 

5- مسيرهاي عابران پياده لازم است طوري طراحي شوند که قابليت استفاده براي گروههاي مختلف مردم سالمندان و معلولين و ... را داشته باشند و در طراحي انها وجود عرض کافي براي عبور عابران پياده ،شيب مناسب ،روسازي و زهکشي مناسب و... لحاظ شود.

 

 

6- مسيرهاي عابران پياده لازم است توسط خط کشي ها تابلوها علايم باز تابنده و تجهيزات ايمني هم براي رانندگان و هم براي عابران پياده مشخص گردد .

 

 

7- مسيرهاي عابران پياده بايد از ايمني کافي برخوردار بوده و روشنايي کافي براي آنها تامين گردد همچنين در نقاطي در معبر که عرض سواره رو زياد ميباشد و حجم تردد عابران پياده از عرض معبر قابل توجهي بوده و يا مراکز جذب سفر عمده در طرفين معبر موجود ميباشد لازم است از پلهاي رو گذر و يا مسيرهاي زير گذر به شکل مناسب و به ايمني کافي استفاده گردد .

 

 

8- در صورت انجام مطالعات کافي در محدوده مرکزي شهرها ميتوان بعضي از معابر را تنها به عابرين پياده اختصاص داد و از ورود وسايل نقليه به آن معابر جلو گيري نمود بدين منظور لازم است از راهکارهاي مديريتي براي توسعه پياده روي استفاده نمود.

 

 

9- براي عبور ايمن عابران پياده از عرض معابر شهري در صورتي که سرعت وسايل نقليه و يا عرض معابر زياد باشد لازم است از روشهاي آرام سازي ترافيک براي وسايل نقليه استفاده شود. روشهاي آرام سازي ترافيک طي دستور العمل هاي جداگانه اي توسط دفتر حمل و نقل وزارت کشور تهيه و به استانهاي کشور ارسال شده است بدين منظور در صورتي که حجم عابران پياده در نقطه اي از معبر زياد بوده و با مشکل ايمني يا تداخل با وسايل نقليه مواجه باشند ميتوان از چراغهاي راهنمايي مخصوص عبور عابران پياده استفاده نمود

 

 

10- ارتباط مناسبي بين کريدور هاي عابر پياده و ايستگاههاي حمل و نقل عمومي در سطح معابر لازم است ايجاد شود.

 

 

بهتر است کريدورهاي عابر پياده ترتيب فضاهاي جذابي براي عبور استفاده کنندگان گردد. بدين منظور لازم است کريدورهاي عابر پياده به مبلمان شهري و فضاي سبز مناسب مجهز گردند و همچنين در پاکسازي و حفظ و نگهداري آنها اقدامات مقتضي صورت پذيرد.

[Mohammad Aref 120454]

نتيجه گيرى

 

امروزه، محدوده هاى پياده يكى از مهم ترين فضاهاى شهرى و عرصه هاى عمومى در شهرها هستند كه به ويژه به دليل شاخصة مقياس انسانى، ايجاد پويايى و افزايش تعاملات اجتماع در عصر ارتباطات مجازى، بسيار مورد توجه صاحب نظران هستند. هم چنين، پهنه هاى پياده داراى عملكردهاى فراوان و متنوع گذران اوقات فراغت، مانند استراحت، بازى و سرگرمى، فضاى سبز، خريد و عرضة آثار فرهنگى و هنرى هستند كه بر جذابيت آنها به عنوان يك فضاى تفريحى بيش از پيش مى افزايد. به همين ترتيب، محدوده هاى پياده به دليل ويژگيهاى چند بعدى خود كه تعامل عوامل اصلى طراحى كالبدى يك فضاى فراغتى هم چون پاسخ گويى به طيفهاي گوناگون نيازهاى فراغتى استفاده كنندگان، دربرگيرى تمامي زمان هاى استفاده از فضا، اقتصادى بودن و قابليت انجام تمامى فعاليتهاى فعال و غير فعال را شامل مى شود، به عنوان يكى از بهترين، كم هزينه ترين، در دسترس ترين و مورد توجه ترين فضاهاى تفريحى و گذران اوقات فراغت در دنيا مطرح و روزبه روز در حال گسترش هستند. آن چنان كه در حال حاضر، شبكه ها و پهنه هاى پيادة چند منظوره به عنوان يكى از اصلى ترين موارد توسعه يافتگى و رقابت شهرها، به منظور جذب گردشگران و رونق اقتصادى به شمار مى روند.

 

منابع

 

- مرکز اطلاعات علمی و تخصصی حمل و نقل و ترافیک

- وبلاگ گروه شهرسازان جوان

 

منبع: سازمان زیباسازی شهر تهران

[Mohammad Aref 120454]

در جهت کمک به معلولان

 

مقدمه

 

شهر فقط یک سیستم کالبدی یا طبیعی نیست بلکه بستر زندگی انسانها است و بنابراین مکانی برای تحقق آرمانها،بروز خلاقیتها و جستجوی سعادت و رضایت آنان محسوب می شود،از این نظر برنامه ریزی شهری می باید فراتر از اهداف کالبدی و فنی به خواست های اجتماعی،فرهنگی و روانی مردم پاسخ گوید . لذا برنامه ریزیها و طراحیها باید با ویژگی جسمی تمامی مردم نیز سازگار باشد در این میان معلولان جسمی _حرکتی از ویژگی خاص برخوردار بوده و در طرحهای شهری و مخصوصًا در طراحی پیاده روها به دست فراموشی سپرده شده اند باید براین امر اعتقاد داشت که اگر بتوان دسترسی را برای افراد معلول فراهم ساخت چنین تسهیلاتی در اصل برای همه افراد جامعه فراهم گشته است بنابراین ایجاد تمهیدات لازم برای این شهروندان، دراولویت قرار دارد توجه به آنها در طرحها امری است که باید در رأس طرحهای شهری قرار گیرد. در کشور ما باوجود قوانین مربوط به این امر، تا کنون توجه اساسی به معلولان صورت نگرفته است.

 

 

تعاریف

 

پیاده رو: قسمتی از کنار راه که مخصوص عبور عابرین غیر سوار بر اسب و درشکه است.

 

پیاده رو هریک از دو طرف خیابان که مردم پیاده از آنجا رفت و آمد کنند (سید صدر، ٢٠٧:١٣٨١)

پیاده رو: قسمتی از خیابان که در امتداد آن واقع شده و برای عبور و مرور پیاده گان اختصاص یافته است .

گذر گاه: در تقاطع راها ،امتداد پیاده روها ، در سواره روها یا هر محل دیگری از سواره رو که به وسیله خط کشی یا میخکوبی یا سایر علائم جهت عبور پیادهگان اختصاص داده شده (ناصر زاده: ٨،١٣٧٣)

ماده ٢٦ در گذر گاه پیاده حق تقدم عبور با عابر پیاده است .

 

 

عابر پیاده : کسی که به صورت پیاده یا با استفاده از صندلی چرخدار با وسیله نقلیهای بغیر از دوچرخه که به وسیله نیروی انسانی حرکت می کنند تردد می نماید.

در این قوانین فرد معلول به صورت زیر تعریف شده است :

 

 

معلول عبارت است از فردی که دارای محدودیت های حرکتی ، عدم چالاکی کافی ، عکس العمل کند و ضعف بینایی و شنوایی باشد. فردی که در راه رفتن مشکل دارد و ممکن است از وسایل کمکی یا صندلی چرخدار برای تردد استفاده نماید .

 

 

بر طبق قوانین آمریکا اسکیت سواران نیز جزء عابران پیاده محسوب می شوند(حکیمی: ٧،١٣٨٤)

متاسفانه در قوانین راهنمایی و رانندگی ایران و تعاریف دیگری که ذیل عنوان عابر پیاده در ایران ذکر شده، اشاره ای به معلولان به عنوان عابرین پیاده نشده و شاید عدم یک تعریف کامل که در برگیرنده همه شهروندان باشد باعث گردیده که در طول زمان شرایط معلولان و ایجاد فضاهایی مناسب وضعیت آنان نه تنها در معابر شهری بلکه در خطوط حمل و نقل شهری به فراموشی سپرده شود . این مسئله در کشور ما که تعداد زیادی معلول مخصوصًا معلولان جنگی دارد باید در طراحی های شهری جایگاه ویژه یابد.

 

 

در سی و ششمین اجلاس بین المللی کار در سال ١٩٥٥ که در ژنو برگزار شد فرد معلول چنین تعریف شده است اصطلاح شخص معلول مفهوم فردی است که امکان تهیه و حفظ شغل مناسب برای وی در نتیجه مشکل و نواقص جسمانی و عقلی به میزان قابل توجهی تقلیل یافته است.

 

 

طبق برخی از تعاریف فرد معلول کسی است که به علت ضایعه مادر زادی و یا اکتسابی از لحاظ جسمانی یا روانی نتواند از عهده انجام کارهایی که سایر اشخاص هم سن او معلومات و تجربیات مساوی انجام انجام میدهد برآید و علت معلولیت در موردی ثابت شده باشد.

 

[Mohammad Aref 120454]

لزوم توجه به معلولان

 

در نخستین سالهای قرن بیستم مدرنیسم موجب تغییر چهره خیابانها و فضاها و عناصر تشکیل دهنده آنها شد . با افزایش تعداد اتومبیل ها و تراکم خیابانها ، پباده رو دیگر حفاظی کافی برای عابرین پیاده محسوب نمی شد.نخستین راه مخصوص عابرین پیاده در سال ١٩٦٥ در شهر روآن و همزمان با اولین طرح عبور و مرور ایجاد شد.این راه به طول تقریبی ٣٠٠ متر در نظر گرفته شد (موره:١٣٧٣،٦٩)

 

 

مطالعه دقیق تصادفات نشان می دهد که علل اصلی نا امنی ،نوع خاص سازمان دهی فضای شهری است نه فقدان تجهیزدقیق یا ساختار مکانی که تصادف در آن روی داده است . این نوع سازمان دهی مناسب کاربرد مورد نظر نیست و برای استفاده کنندگان آن در بیشتر موارد نامطلوب بوده و موجب آسیب پذیری آنان می شود . با توجه به این عوامل در نظر گرفتن امنیت استفاده کنندگان در عملیات شهرسازی ضروری است بهترین طریقه در رعایت حقوق عابرین پیاده به عنوان استفاده کننده از معابر، ایجاد و اختصاص شبکه هایی جدا از مسیر اتومبیل رو به آنها و یا دادن حق تقدم به عابرین و حفاظت محل عبور آنهاست (همان منبع: ٦٨)

 

تا پایان قرن گذشته،عابر پیاده از تقریبا از تمامی معابر استفاده و تمام آنها را اشغال می کرد. خیابانها و میادین محلهایی برای گذر، ملاقات ، خرید و فروش و توزیع بودند، در معابر برای سهولت و تسریع در رفت و آمد وسایل حمل و نقل جدیدی چون اتومبیل ،تغییرات اندکی صورت گرفت این وضعیت تا موقعی که استفاده از وسایل نقلیه نادر بود و مشکلات زیادی به همراه نداشت ادامه یافت اما اشغال روز افزون معابر توسط اتومبیل ها و وسایط نقلیه عمومی سریع السیر روز به روز شدیدتر شده و عابرین پیاده بتدریج به فضایی ناچیز،که جداکننده ساختمانها از خیابانها بود به عقب راند چون وسایل حمل و نقل سریع و السیر از نظر ابعاد هندسی نیازمند فضایی بیشتری هستند ، معابر مختص عابرین پیاده با قابلیت شکل پذیری بیشتر آنها ،اساسا فضا را از دست می دهند(قریب، ١٣٨٢،٩٠)

 

 

معلولان به عنوان گروهی که دارای نقیصه هستند معمولا به صورت وابسته و طیفی بدانها نگریسته میشود چون محدودیتشان ممکن است تا حدود زیادی موجب وابستگی آنها به دیگران شود.

 

 

امروزه ارزش در بی نیازی،قدرت،عدم وابستگی و تصمیم گیری است در حالیکه در مورد یک فرد معلول همه موارد بالا بالعکس مطرح میشود و عدم توانایی،وابستگی،تردید و نیازمند بودن آنان همگی ضد ارزش است. بهمین دلیل این گروهاز حضور در مجامع محروم بوده و اقلیت پنهان محسوب میشوند. متأسفانه جامعه در یک برخورد انفعالی برای اینکه وظایف خود را نسبت به آنها انجام ندهد آنها را بیشتر به انزوا و گوشهگیری در خانهها و آسایشگاهها هدایت میکند و از سوی دیگر خانوادهها در صورت داشتن فرزند معلول در نتیجه همین فشارها و انگارههای اجتماعی از ظاهر کردن اینگونه فرزندان خود اکراه داشته و آنها را پنهان میکند.

 

 

مجموعه مشکلات ذکر شده با توان استفاده از امکانات شهری همچون وسایل نقیله عمومی،تسهیلات لازم در معابر و ساختمانهای عمومی ، و مبلمان شهری ارتباط تنگاتنگ دارد این گونه برخورد انفعالی سبب شده است تا در شهرسازی ما طرحها بیشتر مسبب انزوای هرچه بیشتر معلولان گردد.

 

 

ایمنی عابر پیاده در پیاده روها : پیاده رو ها مهمترین مسیرها جهت عبور عابرین پیاده در شهرها محسوب می شود . با توجه به حجم ترافیک در شهرهای بزرگ تسهیلات جهت عابرین پیاده می تواند انگیزه ای جهت سفرهای پیاده در شهروندان ایجاد نماید. پیاده رو به عنوان مهمترین معبر شهری می بایست قابل اعتماد و ایمن باشد و عبور عابر پیاده از آن به بدون برخورد با موانع انجام پذیرد . این موانع عبارتند از تیرهای چراغ برق ،مصالح بنایی ،جدول با ارتفاع زیاد ،شاخ و برگ درختان و درختچه های کنار پیاده رو ،بستن زنجیر ،دکه های مختلف ،باجه تلفن ،صندوق پست ، مسدود شدن پیاده روها در عملیات ساختمان سازی ،برخی مشکلات پیاده روها نیز مربوط به چاله ،گودال در کف پیاده رو ،زیاد بودن شیب طولی پیاده رو،اختلاف سطح غیر مجاز ،را می توان نام برد . در اکثر پیاده روها نیز مغازه هایی که در معرض تابش خورشید قرار دارند در برخی از ساعات روز سایه بان مغازه را به طور کامل پایین آورده و باعث کاهش ارتفاع در قسمتی از پیاده روها می گردند.

 

 

معلولان جسمی _ حرکتی و مشکلات آنان: طراحان شهری معتقدند همواره در طراحی پیاده روها این اصل را باید پذیرفت که همه مردم به گونه ای معلول جسمی و حرکت یاند. در وضعیت کنونی مشکلات کالبدی فراوان در شهر ها عملا استفاده مفید از فضاهای شهری و ساختمان های عمومی را برای پیاده ها به حداقل رسانده و در برخی موارد عملا غیر ممکن ساخته است.این میتواند برای افراد معلول جسمی و حرکتی به شرایط بحرانی تبدیل شود به گونه ای که این گونه از افراد به مرور ناتوانی خود را مهمترین عامل در بروز مشکلات زندگی می پندارند، در حالی که این موضوع به وجود اشکالات کالبدی یا به عبارتی معلول بودن شهر مربوط می شود.(شهبازی: ٥٨،١٣٨٣)

 

 

طبق آمار سازمان بهداشت جهانی ١٠ درصد از جمعیت جهانی به نوعی دچار معلولیت جسمی هستند در کشور ما بعد از انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی،پدیده معلولیت سیری فزاینده داشته است. معلولان برای زندگی اجتماعی در شهر با موانع معماری و شهری متعددی روبرو هستند؛بنابراین سازگاری محیط شهری با نیاز معلولان جسمی،ضرورتی حیاتی است و طراحی شهرها باید براساس معیارها و ظوابط خاص بر آنها انجام پذیرد. (سعید نیا: ١٣،١٣٨٣)

 

 

در کشور ما تا قبل از سال۶۸ ظوابط و مقررات شهرسازی برای افراد معلول حرکتی وجود نداشت تا اینکه در این سال ( ١٣٦٨) ظوابط و مقررات شهرسازی برای افراد معلول جسمی حرکتی توسط با در نظر گرفتن شرایط موجود تصویب شد و سپس در سال ١٣٧٨ مورد بازنگری قرار گرفت که اهم این مصوبه به قرار زیر می باشد:

 

 

1- از این تاریخ در کلیه طرح های آتی و در دست تهیه شهرسازی و مجتمع های مسکونی و ساختمانی سراسر کشور اعم ازاینکه توسط دستگا ههای دولتی و وابسته به دولت و شهر دار یها و یا بخش خصوصی تهیه گردد،رعایت ظوابط برنامه ریزی و طراحی برای تسهیل حرکت معلولین در سطح شهر می باشد الزامی بوده و کلیه مراجع مسئول تهیه،بررسی و تصویب و اجرای طر حهای توسعه شهری،شهرک سازی ،مجتم عهای ساختمانی و مسکونی موظفند در مراحل مختلف تصویب و صدور پروانه و نظارت ظوابط مذکور را رعایت نمایند.

 

 

بر اساس این مصوبه مقرر شده است که ساختمانهای عمومی بخصوص ادارات دولتی باید تدریجا با شرایط آیین نامه تطبیق داده شوند و تشخیص میزان تطبیق این ظوابط و زمان لازم برای اعمال آن به عهده کمسیونی مرکب از نمایندگان سازمان بهزیستی،بنیاد جانبازان،وزارت مسکن و شهرسازی،وزارت کشور،سازمان برنامه و بودجه و وزرات فرهنگ و راشاد اسلامی خواهد بود .

در بازنگری که در این مصوبه انجام گردیده به وزارت آموزش و پرورش و سایر سازمانها و موسسات که با امر آموزش انسانی ارتباط دارند،در رشته های مرتبط با طراحی کالبدی تدابیر لازم را جهت گنجاندن واحد درسی مستقلی برای تدریس اصول و ظوابط طراحی برای افراد معلول جسمی حرکتی اتخاذ نمود و صدا و سیما نیز در برنامه های خود آگاه سازی عمومی در زمینه مناس بسازی محیط برای افراد معلول جسمی حرکتی را در جهت حمایت از ایجاد فرصت های مساوی برای حضور آنان در جامعه در نظر بگیرد (مقررات شهرسازی و معماری: ٤٧،١٣٨٣)

 

 

اعتقاد بر این است که اگر بتوان دسترسی را برای افراد معلول فراهم ساخت چنین تسهیلاتی در اصل برای همه افراد جامعه فراهم گشته است بدین ترتیب افراد معلول و ناتوان ملاک تعیین طراحان پیاده روها و دسترسیها قرار گرفته اند.(شهبازی: ١٣٨٣،٦٠ )

 

 

در زمان حاضر مشکلات جدی در مسیر ارتیاطی پیاده و سواره در شهرها،عدم دسترسی به تجهیزات شهری ،دسترسی به و سایل موتوری و امکانات حمل ونقل شهری و ساختمانها برای معلولان جسمی و حرکتی،در شه رها وجود داردکه از مهمترین آنها بر اساس نوع مشکل و موانع به صورت زیر گروه بندی میشود:

 

 

وجود موانع حرکتی در مسیر ها،پهنای نامناسب معابر و دسترسی ها،کفساز یهای نامناسب،مسیرعبور،وجود اختلاف سطح زیاد یا پله در مسیر ها،شیب نامناسب طولی مسیر ها،عدم پیش بینی تمهیدات مناسب برای افراد نابینا و کم بینا نظیر علائم صوتی و کف سازی،پیش بینی نشدن محلهای مناسب برای توقف اتومبیلهای افراد معلول و عدم دسترسی آنها به ساختمانها و یا تجهیزات مورد نیاز (همان منبع: ٥٩)

 

 

به جز این مصوبه در مورد دستوالعمل یا ماده قانونی دیگری که طراحان و برنامه ریزان را جهت انطباق طرحها یا شرایط معلولان وادار سازد وجود ندارد و همانطور که در سطح شهر مشاهده م یگردد این امر در هیچ جای از شهر به انجام نرسیده است هنوز پیاد هروها با مشکلات فراوان برشمرده مواجه هستند شاید یکی از دلایل مهم ان ضعف این مصوبه دراجرا و عدم نظارت و پیگیری در انجام باشد ودیگر اینکه در این مورد با اینکه صدا و سیما ملزم به آگاهی سازی عمومی شده است هیچ اقدام موثری توسط این یخش به عنوان مهمترین رسانه جمعی صورت نگرفته و شاید یکی از مهمترین عوامل بروز کاستیها و نارساییهای معابر شهری ،ضعف آگاهی عمومی و نبود آموزشهای تخصصی در زمینه رعایت مقررات جاری و حقوق افرادمعلول و سالم است.طیفی وسیعی از طراحان،مجریان،ناظران وجود دارند که ضعف هریک در آموزشها و عدم اگاهی از مقررات جاری و حقوقی معلولان و افراد سالم م یتواند موجب کوتاهی و تعلل گردد و معابرشهری از کارایی لازم خارج سازد.

 

 

تسهیلات معلولان و لزوم توجه به آن:در چند دهه اخیر در طراحی شبکه از ارتباطی شهری سعی بر آن بود که شبکه ارتباطی را به صورت یک سیستم بسته و کامل فقط برای سواره طراحی کنند؛که با این نوع طراحی حق تقدم را همواره ترافیک سواره داشت و معابر پیاده در طول مسیر خود مرتبا توسط سواره قطع می شدند و چون عابر پیاده نسبت به طولانی شدن مسافت ،عوامل جوی و آلودگی صوتی مسیر او را به نفع مسیر سواره تغییرمی داد . اگر امروزه هدف کاهش ترافیک ترافیک و مشکلات ناشی از آن است این، عمل از طریق تشویق این عمل از طریق تشویق شهرنشینان به استفاده کمتر از وسایل نقلیه ممکن میگردد(قریب: ١٣٨٢،٦٥)

 

 

با شدت گرفتن مسائل آلودگی ناشی از وسائل حمل و نقل و تراکم رفت و آمد در شبکه های اصلی ارتباطی که منجر به اتلاف وقت زیاد و کاهش کارآیی می گردد،تجدید نظر در راه های تامین دسترسی در شهرها و جانشین کردن وسائل نقلیه عمومی،پیاده و دوچرخه جزء اهداف طراحی شهری امروز درآمده است (بحرینی: ١٣٧٧)

 

 

جهت ایجاد یک محیط سالم شهری با توجه به توضیحات بالا باید توجه داشت در کشور ما که در چنده اخیر زندگی شهروندان قربانی اتومبیل شده است توجه به تسهیلات عمومی جهت سفر های درون شهری امری ضروری ولازم الاجراء است که این امر از طریق بالابردن کیفیت حمل و نقل عمومی،استفاده از دوچرخه ،و تشویق شهروندان به پیاده روی ممکن میگردد . تشویق شهروندان به پیاده روی و موفق شدن در این امر در وهله اول تسهیلاتی را جهت عابرین پیاده نیاز دارد تا بتواند انگیزه لازم را در شهروند جهت طی مسیر به صورت پیاده ایجاد کند.

 

 

اگر چه در قوانین راهنمایی و رانندگی تعریف دقیقی از تسهیلات عابر پیاده وجود ندارد. باید توجه داشت که تسهیلات عابر پیاده به مراتب گسترده تر از پیاده روهای صرف میباشد که در قانون به آن اشاره شده است .

 

 

تسهیلات عابر پیاده شامل موارد زیر میباشد:

- پیاد ه روها و تسهیلات سطح سواره رو

- معابر پیاده و جاده های سلامتی

- شیب راهه حاشیه جدول پیاده رو

- وسایل کنترل و آرام سازی ترافیک

- گذ رگا ههای عابر پیاده

- زیر گذر و روگذر عابر پیاده

- شانه عریض راهها در مناطق روستایی

- سایر فنآوری ها،طراحی ها و استراتژی هایی که باعث تشویق سفر های پیاده می شود (مثل آرام سازی ترافیک شامل احداث میدا نها و سرعت گیر ایمنی )

- ایجاد فضای سبز،سرپناه ،روشنایی،آثار هنری و...

- مبلمان شهری که باعث بوجود آوردن محیطی دوستانه می شود(مثل نیمکت و منظر شهری)( حکیمی: ٤٨،١٣٨٤)

 

 

عابر پیاده جزء لاینفک سیستم حمل و نقل شهری است و طرح های شهری نه تنها شامل اصلاح تسهیلات جدید بلکه شامل اصلاح تسهیلات موجود عابرین نیز می گردد.عابرین پیاده طالب تسهیلاتی هستند که ایمن،جذاب و مناسب باشد و به سهولت مورد استفاده قرار گیرد برخی از سیاستهای تشویقی جهت عابرین پیاده عبارتند از :

- تصویب و اجرای قوانین در جهت ایمنی و رفاه عابرین پیاده

- توجه به نیا زهای عابرین پیاده در کلیه تسهیلات حمل و نقل

- اولویت دادن به طرح های حمل و نقل که مورد استفاده عابرین قرار می گیرد

- ایجاد مسیرهای پیوسته عابر پیاده در مناطق شهری

- افزایش ایمنی و تردد عابرین پیاده در مناطق روستایی و حومه شهری

- مشخص کردن قانون در فراهم کردن تسهیلات عابر پیاده

- حمایت از طر حهای کاربری زمین و حمل و نقل که تسهیلات عابرین پیاده درآن منظور شده باشد.

- طراحی و احداث تسهیلات عابر پیاده بعنوان بخشی از توسعه اقتصادی ،تجارت و کسب و کار محلی که امکان دسترسی آسان کارکنان این بخش را فراهم کند.

- فراهم آوردن دسترسی آسان معلولین به سیستمهای مختلف حمل ونقل

- حفظ و نگهداری کارآمد سیست مهای حمل و نقل موجود بطوری که استفاده معلولان از این سیستم به حداکثر برسد(حکیمی: ١٣٨٤،٧٠)

 

 

با توجه به موارد بالا در نظر گرفتن تسهیلات در جهت معلولان جسمی _ حرکتی فراهم نمودن فضایی مطلوب برای آنها از دو جنبه اساسی مهم می باشد:

 

١- توجه به معلولان و ساختن فضایی مناسب شرایط آنها دقیقا فضایی است که تمام شهروندان را در بر خواهد گرفت

٢- از نظر روحی باعث خواهد شد که معلولان نقص بدنی خود را دلیل اصلی مشکلات خود نداند.

 

 

بدین جهت گسترش طرحها و پروژه هایی شهرسازی که تاکنون بدون توجه به این امر مهم بوده اند از هر نظر هم که بی نقص باشند به دلیل بی توجهی به امر معلولان بسیار ناقص می باشند ویک بازنگری کلی را مطلبند.

[Mohammad Aref 120454]

نتیجه گیری

 

به طور کلی باید بر این امر اعتراف کرد که اگر چه طی چند سال اخیر قوانینی جهت بهبود وضعیت پیاده رو و توجه به عابر پیاده تصویب گردیده اما این قوانین در مرحله اجرا و نظارت بسیار ضعیف بوده وبه این امر به هیچ وجه توجهی نگردیده است . در شهر های ما معلولان به طور کلی به دست فراموشی سپرده شدهاند ،معلولان نه تنها نمی توانند به کمک دیگران در شهر حرکت کنند بلکه به دلیل بی توجهی به آنها در طرحها حتی قادر به استفاده از حمل ونقل عمومی نیزنیستند . لذا جهت رسیدن به یک شهر پایدار که بستری را جهت رفاه،سعادت و رضایت همه اقشار فراهم می کند امری ضروری و لازم الاجراست . با توجه به مشکلات معلولان در پیاده روهای شهری ،لزوم کاستن از مشقات این شهروندان و مناسب سازی فضای شهری توجه به موارد زیر ضروری به نظر میرسد :

 

 

1- تقویت و فعال سازی دبیرخانه یا ستاد کشوری مناسب سازی و کمیته های استانی مناسب سازی فضای شهری باتاکید بر عضویت نمایندگان سازمانهای غیر دولتی،معلولان و سازمانهای نظام مهندسی کشور واستان

 

٢- شهرداری های تمامی کشور ملزم به مناسب سازی کامل فضاهای شهری شوند

3- با استناد به بند ٦ شورای عالی شهرسازی و معماری(مصوبه ١٣٧٨ ) دستورالعمل و آیین نامه های موجود مناسب سازی به منظور تعمیم مناسب سازی برای تک تک افراد در تمام رده ها (سنی،جنسی و توانایی) در موعد مقرر بازبینی و روزآمد گردد.

4- ایجاد خیابانها به عنوان فضاهایی برای زندگی نه صرفًا عبور و مرور

5- در طرح ها و برنامه های اجرایی جهت تسهیلات عابر پیاده توجه اصلی متوجه معلولان شهری باشد

٦- بالا بردن آگاهی عمومی و آموزش لازم در زمینه رعایت حقوق افراد معلول و سالم

 

 

منابع

 

- بحرینی ، حسین،( ١٣٧٧ )فرایند طراحی شهری ، دانشگاه تهران،چاپ اول

 

- حکیمی، فرزانه ،( ١٣٨٤ )راهنمای تسهیلات عابرین پیاده ،سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران

- سعید نیا،احمد( ١٣٨٣ )طراحی مبلمان شهری ،انتشارات سازمان دهیاریها و شهرداریها،تهران

- سید صدر، سید ابوالقاسم(١٣٨١)، دایره المعارف معماری و شهرسازی ،انتشارات آزاده

- شهبازی، فاطمه( ١٣٨٣ )،پیاده رو گذری فراموش شده در شهر، مجله شهرداریها،آذر ماه،شماره ٦٧ ،سال ششم

- قریب،دکتر فریدون،(١٣٨٢)شبکه ارتباطی در طراحی شهری، انتشارات دانشگاه تهران ،چاپ سوم

- لوکوربوزیه(١٣٨٢)،منشورآتن،ترجمه منصور فلامکی،انتشارات دانشگاه تهران

- مقررات شهرسازی و معماری طرحهای تویعه و عمران مصوب شورای عالی شهر سازی و معماری

ایران،( ١٣٨٣ )،دبیرخانه شورای عالی معماری وشهرسازی ایران

- ممفورد،لوئیز ( ١٣٨١ )مدنیت و جامعه مدنی در بستر تاریخ،ترجمه احمد عظیمی بلوریان،انتشارات رسا

- موره،ژان پیتر و دیگران(١٣٧٣) فضاهای شهری طراحی،اجرا،مدیریت،ترجمه حسین رضایی و دیگران،انتشارات پیام رسا

- ناصر زاده،هوشنگ ( ١٣٧٣ )، مجموعه قوانین راهنمایی و رانندگی، انتشارات علوی

[Mohammad Aref 120454]

زندگی پیاده در شهر با رویکرد معماری فضاهای پیاده و تجارب جهانی

 

مقدمه

 

با ساخت اتومبيل و جا بجايي آن در سطح معابر بحث چگونگي عبور عابرين و عدم برخورد بويژه در مناطق شهري مطرح به مرور با توسعه وسايل نقليه موتوري و تردد آنها در بين شهرها چگونگي عبور عابرين پياده از عرض مسير هاي سواره رو بين شهري نيز مطرح تا اين كه اولين گذرهاي عبور عابر پياده در دهه 1950 و بعد از جنگ جهاني دوم در حين بازسازي شهرهاي اروپاي احداث و هم چنين در ايالات متحده نيز در سال 1959 اولين گذر عابر پياده در شهر كالاماز ساخته شد. در ايران تاريخچه ساخت محلهاي عبور عابر پياده بسيار قديمي بوده لاكن به زمان مشخص را نمي توان اشاره نمود با بررسي هاي تاريخي مشخص مي گردد و در همدا ن راهها و گذرهاي شهر با مقياس انساني جهت عبور عابرين پياده و چهار پايان در راستاي شيب عمومي شهر احداث و مسيرها طوري شكل گرفته كه ضمن ارتباط تمام نقاط شهر به بازار در مواقع بارندگي برف و باران حتي آب سطحي جمع آوري گردد.

 

چرایی ساخت پیاده رو

 

از دلائل اصلي ساخت پياده رو افزايش ايمني عبور و مرور عابران پياده است . در ساخت پياده رو ، بايد عوامل مختلفي مانند نيازهاي عمومي و ضعف امكانات و حركات اتوبوسها و تاكسي ها مورد توجه قرار مي گيرند از آثار ساخت پياده رو مي توان ايجاد رونق در اقتصاد و مراكز تجاري نواحي مجاور، سهل نمودن ارتباط پياده روي بين ساختمانهاي نوساز، ايجاد هماهنگي بين عوامل مختلف ترافيكي،ايجاد امنيت و آرامش (كاهش صدا و دود)، كوتاه نمودن مسيرهاي حركت و لذت بردن از پياده روي را دانست.

 

 

اهداف ساخت پیاده رو

 

تشويق مردم به پياده روي،شناسايي مناطقي كه رفت و آمد مردم در آنجا بيشتر است ،كاهش آلودگي زيست محيطي ،حفظ منابع طبيعي شهر،افزايش در آمدهاي عمومي،كاهش تصادف ،جلوگيري از استفاده خطوط دو چرخه ها و اتوبوس ها توسط عابران پياده

 

 

 

 

مزایای ایجاد پیاده رو

 

افراد بجاي استفاده ازوسايل نقليه براي خريد وانجام دادن كارهاي شخصي به پياده روي ترغيب ميشوند تعداد عابران پياده افزايش مي يابد ، در منطق تجاري كنار پياده روها رونق اقتصادي ايجاد مي كند ، در خيابانهاي شلوغ به عبور و مرور نظم مي بخشد ، باعث افزايش سرعت پياده رو ي در مناطق شلوغ مي شود ، ضمن حفاظت از منابع طبيعي شهر باعث افزايش زيباي شهر مي شود ، امنيت و سلامت بيشتر عابرين را تامين مي كند ، ضمن تفكيك ترافيك عابرين از وسايل نقليه باعث آرام سازي ترافيك مي شود.

 

نگاهی به تجارب جهانی

 

1- اسن آلمان؛ پیشرو شهرهای اروپایی

 

ایجاد اولين مسير پياده در دهه 1930 در خیابان ليمبكر

تبدیل خيابان كتويگر بصورت تدریجی و طي 30 سال از يك خيابان پرترافيك به يك خيابان كاملاً پياده

 

ایجاد تعداد زیاد پارکینگ و گسترش روزافزون آن

 

2- الگوی وونرف (آرام سازی ترافیکی) در هلند

 

 

 

3- تجربه انگلستان در ایجاد پیاده راه

 

تا سال 1980 تمرکز دولت بر توسعه مناطق مسکونی کم جمعیت اطراف شهرها و ایجاد جاده ها و خیابانهای مورد نیاز آنان بود.

دولت انگلستان از سال 1980 به بعد، سیاستهای جدیدی را پیش گرفت و به این نتیجه رسید که ادامه ساخت جاده ها برای تردد مردم غیر ممکن بوده و همیشه این جاده ها پر از خودرو خواهند شد.

ایجاد شهرک مسکونی بدون نیاز به تردد خودرو از روشهای موفق در انگلستان بوده که یکی از بهترین نمونه های آن ادینبورگ ازسال 2000 مورد استفاده قرار گرفته است.

 

ادینبورگ دارای امکانات ذیل است:

- فضای عمومی بدون تردد خودرو

- خطوط اتوبوسرانی پر تردد

- مدارس و سوپرمارکت های در دسترس

- فضای بازی کودکان

- کلوپ خودرو جهت استفاده ضروری

 

 

3-1- سیاست های جدید دولت انگلستان

 

توقف بسیاری از پروژه های ساخت جاده های جدید

تمرکز بر روشهای حمل و نقل بدون خودرو شخصی

 

تجدید نظر در بازده استفاده از زمین ها

کاهش فضای پارکینگ های خودرو

توسعه مناطق مسکونی پرجمعیت (مجتمع ها)

 

 

3-2- سیاست های آتی دولت انگلستان

 

توسعه حمل و نقل عمومی

برنامه های وسیع ایجاد شهرک های بدون تردد خودرو

توسعه شهرهای کوچک در حومه با سیستم حمل و نقل عمومی

بهینه سازی حمل و نقل در بسیاری از مناطق مرکزی شهرها

افزایش آگاهی مردم نسبت به مزایای مناطق بدون تردد خودرو

 

4- کپنهاگ دانمارک؛ نمونه موفق یک شهر پیاده

 

1- تبديل خيابانها به راههاي اصلي كاملاً پياده

2- كاهش تدريجي ترافيك و پاركينگ

3- تبديل محوطه هاي پاركينگ به ميادين عمومي

4- متراكم و پايين نگه داشتن مقياس

5- احترام به مقياس انساني

6- ساكن كردن مردم در هسته مركزي

 

 

7- تشويق زندگي دانشجويي

8- انطباق منظر شهر با تغييرات فصول

9- ترويج دوچرخه سواري

10- در دسترس قرار دادن دوچرخه ها

 

5- بزرگراه مخصوص عابرین پیاده در میشیگان

 

 

 

6- تجربه کلمبیا در ایجاد پیاده راه

 

یکشنبه هر هفته و روزهای تعطیل تردد خودرو درخیابانهای اصلی شهرهای بوگوتا؛ کالی و مدلین ممنوع شده و از ساعت 7 صبح تا 2 عصر مردم پیاده و یا با دوچرخه و اسکیت تردد می کنند و گروههای مختلف ورزشی و موسیقی نیز در کنار آنها فعالیت دارند.

 

در بوگوتا حدود 2 میلیون نفر در بیش از 120 کیلومتر از خیابانهای شهر روزهای تعطیل خود را می گذرانند. این آمار شامل 30 درصد از جمعیت این شهر می شود.

اجرای این طرح سبب استقبال بیش از پیش مردم از شبکه های وسیع مسیرهای دوچرخه سواری این شهر گردیده است.

 

 

روز بدون خودرو CFD: Car free day

 

آغاز طرح روز بدون خودرو در سال 1993-1994 و برای اولین بار با پیشنهاد Eric Britton با هدف بازگشت انسان به طبیعت و دیدن شهر بدون خودرو و لذت بردن از زندگی بدون آلودگی هوا و سروصدا حتی برای یک روز

برگزاری این طرح ابتدا فقط در کشورهای فرانسه، انگلستان و ایسلند ولی در سال 1995 برای اولین بار در همه کشورهای دنیا

 

از سال 2000 تا کنون روز 22 دسامبر بعنوان روز بدون خودرو در سراسر جهان و برگزاری آن در هر کشور با روشی خاص

 

 

روز بدون خودرو در کانادا

 

در کانادا درچنین روزی بعضی خیابانها تمام روز و بعضی از ساعت 9.30 الی 3.30 بسته می شوند.

در این روز مردم تشویق می شوند از جایگزین های دیگری برای رفت و آمد خود استفاده کرده و با برنامه های شاد و سرگرم کننده ای که در خیاباهای مختلف برگزار می شود روز خوشی را بگذرانند.

این روز، فرصت مناسبی است تا با روشهای آموزشی مناسب، آگاهی مردم افزایش یابد.

[Mohammad Aref 120454]

طراحی پیاده روهای سبز در ونکوور کانادا

 

مقامات شهر ونکوور کانادا می خواهند پیاده روی و دوچرخه سواری را تبدیل به بخشی از فعالیت روزمره شهروندان کنند.آنها به همین منظور مسیرهای مخصوص پیاده روی و دوچرخه سواری سرسبزی را در اختیار شهروندان خواهند گذاشت تا در آنها به راحتی تردد کنند.

 

 

پیاده روی این روزها میان شهروندان شهرهای بزرگ آنچنان مرسوم نیست. اما مسئولان شهر ونکوور با اجرای برنامه جدیدی آن را دوست داشتنی تر و راحت تر کنند. این برنامه شهروندان را تشویق به خداحافظی با خودروها و دوچرخه سواری و پیاده روی روزمره در مسیرهایی که از چمنزارها می گذرد ،خواهد کرد.

 

 

6 منطقه مهم شهری در این طرح گنجانده شده اند تا دیگر بهانه ای برای تنبلی شهروندان باقی نماند. هدف این است که طی دوره ای کوتاه شهروندان برای رفتن به محل کار، خرید روزانه در مناطق پر رفت و آمد یا استفاده از خدمات شهری فعالیت بدنی بیشتری انجام دهند.

 

 

"اوون کروی" یکی از مجریان این طرح می گوید که شهر هم اکنون صاحب 75 کیلومتر مسیر سبز است که می تواند برای این کار استفاده شود. اما تحقیقات سال 2008 در این شهر نشان می دهد که تنها 70 درصد شهروندان به استفاده از این مسیرهای سرسبز برای پیاده روی و دوچرخه سواری علاقه نشان داده اند.

 

 

این در حالی است که بررسی بر روی جامعه محلی منطقه هم نشان می دهد که این افراد از این مسیرها بصورت مستمر و برای انجام امور روزمره خود استفاده نمی کنند.

 

 

برای بررسی اینکه چرا شهروندان زیاد مایل به استفاده از این مسیرها نیستند تحقیقی صورت گرفته است، یکی از عمده ترین دلایل شهروندان این بوده که این مسیرها منتهی به مراکزی که آنها قصد جابجایی به آنها را دارند، نمی شوند.

 

 

در این تحقیقات همچنین به این نکته اشاره شده است که دوچرخه سواری و پیاده روی یکی از مهمترین راههای جایگزین برای کنار گذاشتن خودرو ها هستند و در صورت جدی تر گرفتن آنها تاثیر زیادی در کاهش آلودگی هوا و بهداشت شهروندان خواهند داشت. با این حال در ادامه تحقیق این واقعیت که تمام مسیرهای پیاده روی و دوچرخه سواری موجود در منطقه بستر سفر پیاده روی 8 درصد از شهروندان و تنها 6.5 درصد آنها برای مراجعه به محل کار هستند مورد انتقاد قرار گرفته است.

 

 

بر اساس طرح ارتقای کیفیت مسیرهای سبز قرار است که این مسیرها تبدیل به مسیرهایی برای رفت و آمد روزمره شهروندان و نه مسیر تفننی و تفریحی آنها شوند. این مسیرها قرار است که 4 متر عرض داشته باشند و کاملاً از خیابان های ماشین رو تفکیک شوند تا جذابیت بیشتری برای مردم پیدا کنند. در نقاط مسکونی هم قرار است که عرض آنها به 10 متر افزایش یابد، این شاید بتواند به شهروندانی که برای فرار از ترافیک به پیاده روی و دوچرخه سواری پناه می آورند ،نوعی حس برتری ببخشد. در طول مسیر مراکز کوچکی برای راهنمایی شهروندان، استراحتگاه و حتی فروشگاههای خرده فروشی هم احداث خواهد شد تا آنها بدون نیاز به خروج از مسیر سبز امن پیاده روی خود برخی از کارهای روزمره شان را هم انجام دهند.

 

 

این طرح اولین بار در سال 1985 اجرا شده بود و این مسیرها از همان زمان برای پیاده روی و دوچرخه سواری آماده شده بودند اما با گذشت زمان کم کم مورد فراموشی قرار گرفته بود. حالا مسئولان شهر می گویند که مردم برای شروع دوباره آماده اند. آنها به کار خود ایمان دارند و می گویند که اگر این مسیرها را بازطراحی و نوسازی کنند، مردم استقبال خواهند کرد.

 

 

طراحان شهری با اجتماعات محلی کوچک در حال برقراری ارتباط هستند تا نظرات آنها را هم در مورد مسیرهای جدیدی که باید به طرح اضافه شود، بدانند. آنها می گویند که باید نظرات مهم شهروندان قدیمی ساکن در مناطق درگیر طرح را بررسی کرد چرا که مهمترین استفاده کنندگان طرح آنها هستند.

 

 

امروزه در ونکوور که می خواهد پاک ترین شهر جهان در سال 2020 شناخته شود نیمی از ترددهای شهری با خودروهای تک سرنشین صورت می گیرد، این در حالی است که 17 درصد از ترددشهری بصورت پیاده روی انجام می شوند و 12 درصد آن هم بر عهده خودروهای جمعی است. این در حالی است که تنها 3 درصد از سفرها با دوچرخه صورت می گیرد. البته اقبال دوچرخه ها در برخی مناطق تا 12 درصد هم می رسد.

 

در تحقیقاتی که در سال 1990 توسط مقامات ونکووری صورت گرفت 92 درصد شهروندان گفته بودند در صورتی که مسیرهای خاص پیاده روی برای آنها آماده شود، بصورت منظم و بخاطر لذت پیاده روی روزانه، حاضرند که مسیرهای خود را پیاده طی کنند.

 

 

نتیجه گیری

 

به طوركلي، هر چند برنامه ريزي و عملكرد محور پياده تربيت، بيانگر وجود كاستيها و نقايصي است، اما اين نكته را نيز نبايد از نظر دور داشت كه هر اقدام شهرسازي متضمن تبعات كاملا مثبت و با ارزش نيست، بلكه مسأله مهم تعيين اولويتها و برآيند حركتي است كه ضرورت آن در بافت كهن شهرهاي تاريخي احساس ميشود . از سوي ديگر، اگرچه گسترش حركت سواره و غلبه الگوي شهر ماشيني، ضرورت پياده گستري در شهرهاي ايران را پررنگ مينمايد، اما واقعيت اين است كه كارآيي يك محور پياده، تابع شرايط متفاوتي است كه از انگاره هاي ثا بتي تبعيت نميكنند و نبايد به منزله الگوي اجرايي براي شهرهاي ديگر تلقي شود.

تجارب موفق جهاني نشان داده است كه برنامه ريزي و طراحي فضاهاي پياده زماني موفق خواهد بود كه علاوه بر عوامل كالبدي، شرايط اجتماعي، فرهنگي، اقليمي و حتي الگوي رواني و رفتاري مردم در نظر گرفته شود. بنابراين، در برنامه ريزي و ساماندهي پياده، لازم است روابط متقابل نظام حركت پياده با ديگر عرصه هاي حيات شناسايي و تحليل گردد. از اين رو، به منظور بهره گيري مناسب از اين رويكرد در مراكز كهن شهري، شناخت اهميت، جايگاه و عملكرد فضاهاي پياده لازم و ضروري است و براي ساماندهي آن بايد با نگرشي جامع از اصولي، همچون كوتاه نمودن و محلي كردن سفرها، ايجاد پوشش كامل و متنوع از شبكه معابر پياده در شهر، رعايت تداوم در مسيرها، ايمني و آسايش مسيرها، بدنهسازي و ايجاد چشم اندازهاي مطلوب، تامين تجهيزات لازم و فراهم كردن زمينه هاي تقويت اجتماعي، كمك گرفته شود.

 

منبع: سازمان زیباسازی شهر تهران

[Mohammad Aref 120454]

مقدمه مدت هاست تردد در پیاده روها برای بسیاری از شهروندان مشکل ساز وسبب شده شهروندان در کلان شهرها از ابتدایی ترین حقوق خود که سهولت در رفت وآمد است برخوردار نباشند. اما فقدان پیاده روهای استاندارد وعدم رعایت ضوابط لازم دراین مورد نیز کار را به جایی رسانده که کارکرد اصلی پیاده رو شهرها ،که ایجاد پیوند بین شبکه سواره وپیاده رو ، ایجاد آسایش روحی روانی و امنیت خاطر شهروندان میباشد را دچار نوعی عقب ماندگی کند.

 

 

وجود مشکلاتی چون سطوح نامتقارن وناصاف ، سنگفرش نامناسب و غیر استاندارد که آن هم به پارکینگ موتورسیکلت ها ، دوچرخه ها وگاری دستفروشان تبدیل شده ،خود عاملی جهت ترغیب شهروندان از کاربری حاشیه خیابان به جای مسیر پیاده رو می باشد و جدای چهره نامناسب شهر ،خطراتی برای شهروندان به دنبال خواهد داشت .

 

 

مفهوم محدوده پیاده (پیاده راه)

 

محدوده‌هاي پياده قسمتي از فضاهاي شهري هستند كه به دلايل ويژه عمدتا به خاطر دارا بودن برخي پتانسيل‌هاي خاص و در تمام يا بخشي از ساعات شبانه روز كاملا بر روي حركت سواره بسته شده و بطور كامل به حركت عابران‌ پياده اختصاص مي‌يابند.

 

 

 

 

اصل فلسفه وجودی پیاده راه ها نه صرفا عملکرهای فیزیکی و ارتباطی، تثبيت و تقويت برخي كاربريها و مسائل اقتصادی بلکه گسترش ارتباطات و تعاملات اجتماعی- فرهنگی و ایجاد مقیاس انسانی در عرصه عمومی می باشد.

 

 

واژگانی همچون Pedestrian zone، Car free zone، Pedestrian Area، Walkable Street و Pedestrian Mall برای مفهوم پیاده راه بکار برده می شوند.

این مناطق ممکن است از همان ابتدا برای تردد عابرین ساخته شده باشند و یا خیابانهایی باشند که تغییر کاربری داده و به پیاده راه تبدیل می شوند. اصطلاح تغییر کاربری منطقه و تبدیل آن به پیاده راه را Pedestrianization می گویند.

 

 

 

 

انواع پياده راهها

 

احداث پياده راه ها يکي از روشهاي مناسب در ايجاد محيط مناسب براي تردد عابرين پياده مي باشد. مناطق مخصوص تردد عابر پياده و انواع مختلف پياده راهها را مي توان با روشهايي همچون کنترل عبور و مرور وسايل نقليه شخصي تعريض پياده راهها ايجاد تقاطع هاي غير همسطح براي تردد عابران پياده و پياده راهها ي مقطع (پلازا) تکميل نمود و مورد استفاده قرار داد . در ادامه به انواع مختلف پياده راهها اشاره مي شود :

 

 

الف- پياده راه موقت

 

پيادهراهاي موقت معمولا در مراسم خاص مانند اعياد نماز جمعه تاسوا و عاشورا و راهپيمايي ها و ... ايجاد مي شود و بطور کلي تغييرات عمده فيزيکي در خيابانها بوجود نمي اورد براي مدت زمان محدودي به تردد عابران پياده اختصاص پيدا مي کند.

 

 

ب- پياده راه آزمايشي

 

معمولا قبل از احداث پياده راههاي دايمي به منظور مطالعه عکس العمل شهروندان و تعيين ميزان اصلاحات لازم و آشنايي استفاده کنندگان به تغييرات بوجود مي آيد در هر حال قبل از ايجاد پياده راههاي آزمايشي بايد برنامه ريزي هاي لازم جهت کاهش تراکم ترافيک مشکلات مربوط به پارکينگ و تخليه بار وبارگيري مراکز تجاري انجام گيرد به طور کلي قبل از اجراي پياده راهها مطالعات ترافيکي کاملي لازم است تا مسير هاي جايگزين براي وسايل نقليه شاناسايي شود . و اطلاع رساني کاملي در خصوص مسيرهاي عبور وسايل نقليه وعابران پياده در سطح منطقه صورت پذيرد.

 

 

پ- پياده راههاي دايمي

 

دراجراي چنين طرحهايي تغييرات فيزيکي درخيابان ها داده مي شود و فضاي پارکينگ مناسب تامين شده و اصلاحات در سيستم هاي حمل و نقل عمومي بوجود مي ايد تا ارتباط مناسبي بين ايستگاههاي حمل ونقل عمومي و پياده راه ايجاد گردد.

 

 

ت- اجراي اصلاحات در معابر شهري

 

از طريق اجراي اصلاحات فيزيکي در طرح معابر مانند تعريض پياده روها (بطوريکه از مقادير حداقل عنوان شده در قسمت هاي قبل اين دستورالعمل بيشتر باشد).

مي توان فضاي مناسب تري جهت تردد عابرين پياده بوجود آورد در اين صورت وسايل نقليه بصورت محدود مي توانند از کنار عابران پباده عبور نمايند. در چنين شرايطي معمولا عرض پياده رو از عرض معبرکه به وسايل نقليه اختصاص داده شده است بيشتر مي باشد و سطح سواره رو اغلب براي تخليه وبارگيري مراکز تجاري مورد استفاده قرار مي گيرند در چنين شرايطي ممکن است ايمني مسير هاي عبوري عابران پياده در اولويت قرار گيرد .

 

 

ث- ايجاد مسيرهاي ويژه وسايل نقليه عمومي

 

از طريق ايجاد مسيرهاي ويژه وسايل نقليه عمومي در معابر شهري و اختصاص مابقي فضاي خيابان به عابرين پياده جابجايي عابران با سهولت بيشتري انجام مي گيرد .

در اجراي چنين طرحهايي از مبلمان شهري جهت رفاه عابرين پياده و زيبايي محيط به عمل مي آيد .

 

همچنين در اين معابر ايمني عبور عابران پياده بايد مد نظر قرار گيرد و توسط تجهيزات ايمني مسير وسايل نقليه عبوري از عابران پياده جدا گردد.

 

 

ج- پياده راه مقطع يا پلازا

 

عبارت است از خيابانهايي که به تردد عابرين پياده اختصاص داده مي شود . طراحي آن به شکلي است که اين معبر با معابري متقاطع است که تردد وسايل نقليه موتوري در انها آزاد مي باشد ولي وسايل نقليه موتوري اجازه گردش و ورود به معبري که به پياده راه اختصاص داده شده است را ندارند در چنين شرايطي لازم است در تقاطع ها با استفاده از تجهيزات ايمني ترافيک ايمني عابران پياده تامين شده و امکان برخورد وسايل نقليه و عابران پياده حداقل گردد .

 

 

چ -پياده راه ممتد

 

عبارت است از خياباني که در مراکز خريد و اطراف ابنيه تاريخي واقع شده است و کاملا به تردد عابرين پياده اختصاص داده مي شود و هيچ گونه وسيله نقليه (بجز اتومبيل هاي اوژانس) مجاز به حرکت در آن نمي باشند. در اين گونه پياده راهها مبلمان شهري مناسب براي عابرين پياده در نظر گرفته مي شود .و عابرين در همديگر کامل در يک محيط دلپذير تردد مي نمايند.

 

 

ح- تقاطع هاي غير همسطح ويژه عابران پياده

 

احداث تقاطع هاي غير همسطح بصورت زير گذر و رو گذر براي تردد عابرين پياده باعث ميشود عابرين بدون تداخل با وسيله نقليه موتوري بصورت در مراکز خريد تردد نمايند . چنين تقاطع هايي براي مناطقي که حجم عابرين پياده و تداخل با وسايل نقليه زياد مورد استفاده قرار مي گيرد . همچنين از پلهاي رو گذر مسيرهاي زير گذر نيز در معابر عريض که داراي مراکز تجاري يا اداري مهم در اطرافشان ميباشند لازم است به منظور افزايش ايمني عابران پياده استفاده نمود.

 

 

[Mohammad Aref 120454]

ضرورت احداث پياده رو

 

مسلما وجود تسهيلات مناسب براي عابرين پياده باعث افزايش سفرهاي عابر پياده ميگردد مطالعات انجام شده،نشان ميدهد که تعداد عابرين پياده در مراتبي که داراي تسهيلات مناسب و پيوسته، گذرگاهها و معابر مناسب براي عابرين باشد،بيشتر است.بنابراين افزايش تسهيلات عابرين پياده در شبکه راهها اهميت ويژه اي دارد حتي در مواردي که شرايط حاضر تقاضا براي تسهيلات عابرين پياده وجود نداشته باشد بايد به خاطر داشت که وجود چنين تسهيلاتي باعث ايجاد تقاضا وانجام سفرهاي روزانه به صورت پياده سفرهاي عابرين ميگردد.

 

 

با توجه به اين واقعيت پيشنهاد ميشود که در طول و عرض تمام خيابانها ،گذرگاههاي پياده با معيارهاي مناسبي براي عبور عابرين احداث ميشود.مسلما با احداث و توسعه معابر پياده استاندارد در شهرهاي کشور ميتوان پياده روي را به خصوص در مراکز شهر ها گسترش داد و از تراکم ترافيک در مناطق تجاري شهرها کاست نکته حائز اهميت در مراکز شهرها ايجاد پيوستگي ميان گذرگاههاي عابر پياده ميباشد.

 

 

به طور کلي ميتوان اولويت هاي لازم را براي احداث گذرگاههاي استاندارد براي عابران پياده در معابر شهري را به صورت زير برشمرد :

1- ايمني

گذرگاههاي عابر پياده به وسيله تجهيزات ايمني از ايمني کافي براي عبور عابران پياده برخوردار باشد.

2- امکان جابه جايي

گذرگاههاي عابر پياده با توجه به حجم عبوري عابران از سطح سرويس مناسبي در زمان حال و آينده برخوردار باشند.

3- معبرهاي مشخص شده براي عابر

گذرگاههاي عابر پياده توسط علايم و خط کشي مشخص شود و از پيوستگي مناسبي برخوردار باشد .

4- قابليت رويت

گذرگاههاي عابر پياده از روشنايي کافي برخوردار بوده و ترجيحا به صورت مسيرهاي مستقيم طراحي شوند.

5- دسترسي

مسيرهاي عابر پياده دسترسي مناسبي براي مراکز جذب سفر و ايستگاههاي حمل و نقل عمومي فراهم نمايند.

6- فضاي مناسب و جذاب

مسيرهاي عابر پياده فضاي مناسب و جذابي را براي عبور عابران پياده فراهم نمايد.

 

 

اگرچه تصميم گيري نهايي در مورد احداث و توسعه پياده روها و معبرهاي پياده به عهده مديران شهري ميباشد ولي توصيه هايي به شرح زير در مورد توسعه تسهيلات عابرين پياده ميتواند به عنوان راهنما مورد استفاده قرار گيرند.

 

 

- توسعه و ايمن سازي پياده روها بايد به عنوان بخشي از سياست هاي مديريت شهري در نظر گرفته شود.

- در صورت پيش بيني افزايش تردد عابرين پياده بايد پياده روها نيز به عنوان بخشي از خيابان توسعه يابند.

- پيوستگي مسيرهاي عابران پياده به عنوان بخشي از مديريت شهري لازم است مدنظر قرار گيرد.

 

- به طور کلي در قسمتهايي از معابر شهري که عابرين پياده ناچار به عبور از عرض معابر هستندبايد گذرگاه مناسب (همسطح يا غير هم سطح وابسته به شرايط)براي عابرين پياده احداث شود.

- در صورتيکه سرعت حرکت وسايل نقليه بالا باشد لازم است تجهيزات آرام سازي ترافيک در معابر شهري براي عبور ايمن عابران پياده استفاده گردد.

- بطور کلي در کليه معابر حتي اگر حجم عابرين پياده بسيار کم باشد بايد نسبت به به احداث پياده رو اقدام گردد.پياده رو هاي ساخته شده را ميتوان توسط جوي باغچه و نرده کاملا از مسير عبور ترافيک مجزا کرد.

 

 

محل احداث پياده رو

 

در اکثر موارد لازم است پياده رو در دو طرف خيابان احداث شود وجود پياده رو در دو طرف خيابان باعث افزايش ايمني عابران پياده ميشود زيرا عابرين پياده ميتوانند در جهتي حرکت کنند که رو به ترافيک عبوري باشند و علاوه بر اين عبور عابرين از عرض خيابان به منظور دسترسي به پياده رو کاهش مي يابد. احداث پياده رو در يک سمت خيابان براي خيابان هاي محلي ميتواند مورد استفاده قرار گيرد.

عوامل متعددي بر احداث پياده رو در دو طرف يا يک طرف خيابان تاثير مي گذارد . مهمترين عامل وجود فضاي کافي جهت اختصاص به پياده رو ميباشد در مواردي که بنا به دلايلي در مناطق مسکوني و خيابانهاي محلي امکان احداث پياده رو فقط در يک سمت خيابان وجود داشته باشد بايد وضعيتهاي کاربريهاي موجود در خيابان از قبيل مدرسه و ايستگاههاي حمل و نقل عمومي بررسي گردد و نهايتا پياده رو در قسمتي که داراي بيشترين کاربريهاي داراي اهميت ميباشد احداث شود.

 

 

به طور کلي پيشنهاد ميشود در کليه معابر شهري پياده رو در دو طرف خيابان احداث گرددو تنها در معابر محلي مسکوني با حجم تردد بسيار کم وسايل نقليه در صورتي که امکان احداث پياده رو در دو طرف خيابان وجود نداشته باشد. احداث در يک طرف بلامانع است.

 

 

 

 

کف سازي

 

استفاده از سيمان پرتلند براي سطح پياده روهاي مناطق شهري پوشش بسيار مناسبي ميباشد زيرا دوام بسيار خوبي دارد . باعث هموار شدن سطح پياده رو ميشود و تعميرات آن آسان بوده و به راحتي براي پوشش شيبها مورد استفاده قرار ميگيرد.

 

 

موادي که براي پوشش سطح پياده رو ها به کار برده ميشود بايد در مقابل لغزندگي و ترک مقاوم بوده و حفظ و نگهداري آن نيز اسان باشد.پوشش آسفالت نيز براي سطح پياده روها مناسب ميباشد ولي بايد خاطر نشان کرد که آسفالت عمر کمتري نسبت به سيمان پرتلند دارد . عمر سيمان پرتلند 40 سال و عمر اسفالت 15تا20 سال تخمين زده ميشود. بنابراين پوشش اسفالت براي پياده روهاي با حجم کم عابرين پياده و و يا براي پياده رو هاي واقع در مناطق کم تراکم مناسب ميباشد . رشد ريشه هاي گياهان باعث تخريب پوشش اسفالت مي گردد و در عين حال پوشش اسفالت اصولا به حفظ و نگهداري بيشتري نياز دارد . در مواردي که رشد ريشه گياهان و درختان موجود در باغچه هاي حاشيه پياده رو باعث تخريب پوشش آسفالت پياده رو ميشود ميتوان از طريق احداث ديواره مانعي در مقابل رشد ريشه درختان به وجود اورد.در پياده روهاي واقع در مرکز شهر و برلخي مناطق خاص معمولا به منظور افزايش جذابيت پياده روها و مشخص تر شدن مسيرهاي عابرين توصيه ميشود از پوششهاي خاص مثل سنگفرش آجر سيمان رنگي و غيره استفاده شود.

استفاده از اجر و ساير پوشش هايي که نياز به نصب دارد بايد دقت بسيار زيادي انجام گيرد بطوريکه کف پياده رو هموار و بدون هر گونه پستي و بلندي باشد.

 

 

جداسازي پياده رو از سطح سواره رو

 

معمولا پياده رو ها بوسيله باغچه يا فضاي سبز از خيابان مجاور جدا ميشوند و فضاي ايجاد شده توسطي باغچه علاوه بر افزايش ايمني پياده رو باعث جلو گيري از نفوذ آلودگي صوتي و پاشيده شدن آب ناشي از حرکت اتومبيلها به پياده رو ميشود. جداسازي پياده رو از خيابان به وسيله فضاي سبز براي هر نوع بافت شهري اعم از تجاري مسکوني و غيره مناسب ميباشد. وجود باغچه و فضاي سبز به عنوان حائل بين پياده رو و خيابان باعث احساس امنيت بيشتر عابرين و جذب بيشتر انها به پياده رو ميگردد.عرض مناسب حائل بين پياده رو وخيابان 5|1 متر ميباشد و زماني که عرض فضاي حائل مناسب نباشد ميتوان در آن درخت نيز کاشت . در مناطقي که به علت کمبود زمين امکان ايجاد فضاي سبز به عرض 5|1 متر نباشد ميتوان فضاي حائل را با عرض کمتر احداث نمود و به طور کلي وجود اين فضا باعث افزايش ايمني و راحتي استفاده کنندگان از کريدورهاي عابر پياده مي گردد.

 

 

 

 

در محلهايي که به علت عدم وجود فضاي کافي امکان احداث فضاي حائل بين پياده رو و سطح سواره رو وجود ندارد بايد با استفاده از تجهيزات ايمني (نرده) و آرام سازي ترافيک ايمني لازم را براي عابران پياده فراهم نمود .

 

 

 

در ادامه مزايا و معايب استفتده از فضاي حائل حد فاصل پياده رو وسطح سواره رو آورده شده است.

 

 

الف)مزاياي استفاده از فضاي حائل بين پياده رو و سطح سواره رو

- جداسازي تردد عابرين پياده از ترافيک وسايل نقليه عبوري از سطح خيابان

- امکان هدايت آب باران و آبهاي سطحي پياده رو بطرف باغچه

- ايجاد فضاي مناسب براي نصب مبلمان شهري از قبيل پايه تابلوها،چراغهاي راهنمايي صندوق پست پارکومتر شير آتش نشاني و غيره به طوريکه فضاي پياده رو عاري از هر گونه مانعي گردد و عرض موثر پياده رو به علت نصب مبلمان شهري کاهش پيدا ننمايد .

- وجود فضاي سبز باعث زيبايي محيط پياده رو و جذب عابران پياده ميگردد .

- در صورتيکه عرض باغچه به اندازه کافي باشد امکان کاشت درخت فراهم ميشود و بدين ترتيب وجود درختان ميتواند به عنوان سايبان و پناه گاه در فصل تابستان و زمستان مورد استفاده عابرين قرار گيرد حداقل عرض مناسب حائل بين پياده رو و سطح سواره رو براي کاشت درخت 5|1 متر ميباشد.

- در صورت وجود فضاي کافي روش کم هزينه اي براي جدا کردن پياده رو از سطح خيابان ميباشد.

 

 

ب)معايب استفاده از فضاي حائل بين پياده رو و سطح سواره رو

- با توجه به نوع درختان و گياهاني که در باغچه کاشت ميشود بايد به طور مرتب به آن رسيدگي کرد تا زيبايي خود را حفظ نمايد .

- در صورتيکه به طور مرتب به فضاي سبز رسيدگي نشود و شاخه هاي اضافي درختان هرس نگردد باعث ايجاد مانع شده و مشکلات ايمني براي عابرين بوجود آورد.

- رشد ريشه هاي درختان ميتواند باعث تخريب رو سازي سطح پياده رو(به ويژه روسازي هاي آسفالتي ) گردد.

[Mohammad Aref 120454]

جدول عمودي و جوي آب

 

جدول و جوي آب واقع در حاشيه پياده رو علاوه بر اينکه آب باران و آبهاي سطحي را به فاضلاب هدايت ميکند باعث جداسازي پياده رو از مسير سواره رو ميگردد. وجود جدول وجوي آب به موازات معابر شهري و در امتداد کريدورهاي عابر پياده ضروري است زيرا جدول و جوي آب به عنوان حائل بين عابرين پياده و تردد وسايل نقليه عمل ميکنند .

 

علاوه بر موارد مذکور جدول وجوي آب واقع در حاشيه پياده رو باعث ميشود رانندگاني که اتوميبل خود را در حاشيه خيابان پارک ميکنند نتوانند به حريم پياده رو تجاوز کنند . بدين ترتيب جدول و جوي آب به عنوان يک مانع فيزيکي در خيابان هاي شهري عمل ميکنند و نصب جدول در معابر اصلي که حجم عبوري وسايل نقليه در آنها نسبتا بالا ست اولويت دارد.

 

 

روشنايي

 

استفاده از سيستم هاي مناسب روشنايي در کليه مسيرهاي عابرين پياده و مسيرهاي ويژه دوچرخه باعث افزايش ايمني و راحتي عابرين ميگردد . معمولا پياده رو هاي مناطق شهري سيستم جداگانه روشنايي ندارد وسيستم روشنايي سطح سواره رو خيابانها بايد طوري باشد که روشنايي کافي براي پياده روها نيز تامين نمايند . بنابراين هنگام طراحي سيستم هاي روشنايي خيابانها بايد ايمني و نيازهاي عابرين پياده نيز در نظر گرفته شود.

 

 

 

 

در طراحي سيستم هاي روشنايي خيابانهاي جديد يا تغيير واصلاح سيستم هاي موجود بايد نيازهاي عابرين پياده در نظر گرفته شود تجربه نشان ميدهد استفاده از تيرهاي کوتاه روشنايي ولامپ هايي که ايجاد نور مزاحم نميکنند باعث جلب رضايت عابرين پياده ميگردد.در بسياري از موارد استفاده از نور اضافي در تقاطع ها و گذر گاههاي عرضي عابرين پياده بعنوان مکمل سيستم روشنايي موجود ضرورت دارد .

 

معمولا ميزان نور مناسب براي کليه مسيرهاي عابرين پياده با توجه به شرايط محيطي بين 2 تا 5 لوکس ميباشد.

 

 

 

 

تابلوها

 

در تسهيلات عابرين پياده معمولا تابلوهاي بسيار کمي به کار برده ميشود زيرا اکثر تابلوهاي انتظامي و اخطاري به منظور هدايت وسايل نقليه استفاده شده و معمولا قبل از گذرگاههاي عرضي عابر پياده لازم است از تابلوهايي که هشدار لازم براي عبور عابران پياده را ميدهند استفاده شود همچنين از تابلوهايي نيز که مسيرهاي غير همسطح (زير گذر و رو گذر )براي عابران پياده را مشخص مينمايد استفاده گردد. تابلوهاي اخباري و جهت نما که به منظور اطلاع رساني به رانندگان نصب ميشود ممکن است براي استفاده از عابرين مناسب نباشد.بنابراين بهتر است که تابلوهاي خاصي را که مراکز عمده جذب سفر (پارکها کتابخانه ها موزه ها وغيره)را مشخص ميکنند به منظور اطلاع رساني براي عابرين پياده نصب نمود . در اين تابلوها بايد اطلاعاتي در زمينه فاصله تا مرکز جذب و متوسط زمان پياده روي تا اين مراکز ارائه شود . وجود نقشه هاي پياده روي که حاوي اطلاعات در مورد خطوط و ايستگاههاي حمل و نقل عمومي نيز ميباشد باعث راهنمايي عابرين پياده براي پيدا کردن مسيرها و ايستگاههاي حمل ونقل عمومي در محيط هاي شهري ميشود. در برخي از شهرها نقشه ها و تابلوهاي اطلاع رساني عابرين پياده در پياده رو ها نصب ميشوند.

حروف به کار برده شده در تابلوها بايد خوانا و قابل فهم باشد. حروف و نمادهايي که در تابلوها به کار برده ميشوندبايد پر رنگ بوده و با رنگ زمينه تضاد داشته باشند تا خوانا تر شوند.معمولا حروف روشن بر روي زمينه تيره باعث وضوح ديد بهتري ميشود.

نوشته ها و نمادهاي تابلوها بايد براي اکثر شهروندان و افراد خارجي نيز مفهوم باشد بهتر است براي اطلاع رساني به عابرين پياده از نمادهاي بين المللي استفاده شود.

 

 

پيشنهادهاي لازم در خصوص طراحي مسيرها ي عبور عابران پياده

 

در اين قسمت ضوابط کلي و پيشنهادهاي موثر در طراحي مسيرهاي عبور عابران پياده به صورت خلاصه ارائه ميگردد و لازم است مديران شهري در اجراي مسيرهاي عبور عابران پياده ضوابط زير را رعايت نمايند.

 

 

الف- در مراکز تجاري شهرها لازم است گذرگاههاي پياده روي مناسبي طراحي شوند و گذرگاههاي پياده روي ميتواند با ترکيبي از پياده راهها گذرگاههاي عرضي عابر پياده گذرگاههاي غير همسطح عابر پياده و ... به وجود آيند در نظر گرفتن اين مساله که هر گذرگاه لازم است تحت شرايط مناسب و مکان مشخصي طراحي ونصب گردد ضروري است .

 

- در طراحي گذرگاههاي پياده روي در مراکز تجاري شهرها به توسعه آتي گذرگاههاي عابرپياده و تبديل آنها به شبکه کامل پياده روي به طوري که نقاط جاذب سفر اصلي را به يکديگر ارتباط دهند توجه شود.

- ايجاد مسيرهاي مناسب براي عابران پياده در نواحي توسعه شهري (قطبهاي جديد درون شهري و شهرک هاي اقماري )به عنوان پيشگامان تغيير الگوي مصرف و مطرح شدن به عنوان پروژه هاي نمونه توجه گردد.

- طراحي مسيرهاي عبوري عابران پياده متناسب با خطوط تمايل سفر و يا مسيرهاي با احجام تردد بالاي وسايل نقليه موتوري صورت پذيرد.

- تلاش در ايجاد مسيرهاي عابر پياده به منظور اتصال محل زندگي به جاذبه هاي مهم مناطق تفريحي ايستگاهها و پايانه ها و مراکز خريد در دستور کار قرار گيرد .

 

 

ب- ضوابط مربوط به روسازي و جدول سازي مسيرهاي عابر پياده

 

-کف سازي مسيرهاي عابر پياده بايد طوري باشد که صاف و محکم و متفاوت از محل عبور وسايل نقليه موتوري طراحي شوند.

-کف سازي پياده رو لازم است با استفاده از مصالح سخت و غير لغزنده صورت پذيرد.

- درپوشهاي به کار رفته در سطح پياده رو بايد همسطح ساير قسمتها نصب گردد.

- ايجاد اختلاف سطح بين پياده رو و سطح سواره رو الزامي ميباشد.

- طرف آزاد پياده رو بايد با استفاده از جدول از سطح خيابان و يا باغچه کناري مجزا گردد در اين صورت مصالح سازنده جدول کناري پياده رو و رنگ آن بايد نسبت به کف سازي سطح پياده رو مشخص گردند.

- در سطح پياده رو ها اختلاف ارتفاع تا ميزان 5|2 سانتي متر مجاز ميباشد براي اختلاف ارتفاع بيشتر لازم است سطح شيبدار احداث گردد.

- سطح پلهاي واصل پياده رو و سواره رو بايد از مصالح سخت و غير لغزنده پوشيده و در صورت وجود پلهاي فلزي شياردار لازم است فاصله شيارها پر شوند.

 

 

پ- ضوابط مربوط به عرض مسيرهاي عبور عابران پياده

 

- عرض کريدورهاي عابر پياده بايد با توجه به کاربريها و حجم عبوري عابران پياده طراحي شود و رشد آينده و توسعه آتي مراکز تجاري(معمولا براي 5 سال آينده) در نظر گرفته شود تا سطح سرويس مناسبي براي عابران پياده فراهم گردد. در تعيين عرض موثر پياده رو ها عواملي تاثير گذار هستند که در متن اين راهنما به طور کامل به آنها اشاره شده است و لازم است مورد توجه قرار گيرند.

- حداقل عرض مورد نياز براي مسيرهاي عابر پياده در نقاط مختلف شهري 2 متر پيشنهاد مي گردد.

- عرض کليه گذرگاههاي پياده روي و تغيير مسير پياده روي نبايد از 90 سانتي متر براي عبور يک صندلي چرخدار و 150 سانتي متر براي عبور 2 صندلي چرخدار از کنار هم کمتر باشد.

- در طول مسيرهاي پياده روي لازم است براي تغيير جهت و چرخش صندلي هاي چرخدار فضاهايي تعبيه شود. بدين منظور هر گاه طول پياده رو از 10 متر تجاوز نمايد بهتر است فضايي براي مانور دادن چرخش و تغيير جهت صندلي چرخدار در هر 10 متر در ناحيه اي مسطح از پياده رو با مساحت 150*150 سانتي متر در نظر گرفته شود.

- پل هاي ارتباطي بين پياده رو و سواره رو حداقل بايدداراي عرض 90 سانتي مترباشند.

- عرض پلهاي ارتباطي که در امتداد پياده رو نصب مي شوند بايد برابر عرض پياده رو باشد و حداقل عرض پلهاي عمود بر مسير پياده رو بايد 90 سانتي متر طراحي گردد.

- حداقل عرض رمپ جدول به استثناء بريدگي هاي کناري آن بايد 90 سانتي متر باشد.

 

 

ت- ضوابط مربوط به شيب مسيرهاي عبور عابران پياده

در مسيرهاي عبور عابران پياده لازم است از طول شيب در سر بالايي ها کاسته شود و شيب مناسب متوسط در مسيرهاي عبور عابران پياده 7/1 در صد مي باشد.

حداکثر شيب طولي در پياده روها 5 درصد مي باشد و طراحي پياده رو با شيبي بيش از آن غير مجاز است.

حداکثر شيب عرضي پياده رو نبايد بيش از 2 درصد طراحي شود.

هر گاه اختلاف سطح در طول پياده رو و سواره رو وجود داشته باشد ، مي توان از سطح شيبدار استفاده نمود . در اين صورت لازم است اولا رمپ ها داراي شيب ملايمي باشند وثانيا ورودي رمپ بايد به وسيله رنگ و يا به کمک علامت مخصوص مشخص گردد.

حداکثر شيب رمپ جدول بايد کمتر از 15 درصد و رمپهايي که داراي بريدگي در دو طرف هستند حداکثر شيب اين بريدگي ها بايد 10 درصد باشد.

هرگاه پياده رو داراي شيب باشد و مقدار اين شيب نيز کمتر از شيب مجاز (5 درصد) باشد بايد در فواصل 15 متري ناحيه مسطح براي استراحت و توقف افراد کم توان ايجاد نمود . براي شيبهاي بيش از مقدار مجاز (بيشتر از 5 درصد) در صورتي که مجبور به اجراي چنين شيبي باشيم ، اين فاصله را مي توان به نسبت کاهش داد تا جايي که براي شيب 8 درصد ، اين محل را بايد در فواصل 10 متري اختيار نمود.

 

 

ث- ضوابط مربوط به ايمن سازي مسيرهاي عبور عابران پياده در معابر شهري

 

- مسيرهاي طولي پياده روي لازم است به طور کامل از مسير وسايل نقليه تندرو مجزا شود.

- ايمني کليه مسيرهاي حرکت عابران پياده (پياده روها پياده راهها گذرگاههاي عرضي عابر پياده و ....) لازم است با استفاده از تجهيزات ايمني مناسب تامين گردد.

- لازم است در معابر جمع و پخش کننده و محلي به منظور افزايش ايمني عابران پياده سرعتگير يا خط کشي برجسته در سطح روسازي معابر به همراه نصب علائم هشدار دهنده و رنگ آميزي مناسب در محل خط کشي هاي عرضي عابر پياده به منظور کاهش سرعت وسايل نقليه صورت پذيرد. استفاده از تجهيزات مذکور در معابر شرياني با انجام مطالعات ترافيکي ميتواند اجرا گردد.

- احداث رفوژ مياني با عرض مناسب در خيابانهاي عريض به منظور ايجاد توقف گاه براي عابرين پياده و کم کردن طول پياده روي و مدت زمان لازم براي عبور عابر از عرض خيابان ميتواند باعث افزايش ايمني عابران پياده در معابر شهري شود.(لازم است در اين خصوص مطالعات ترافيکي و هندسي صورت پذيرد.)

- آرامسازي جريان ترافيک در مکانهايي که به علت قرار گيري کاربري هاي تجاري و نقاط داراي جاذبه گردشگري افراد زيادي را به خود جذب مينمايد و افراد بنا بر ماهيت کاربري مناطق مذکور تمايل دارند به صورت پياده در آن محدوده حرکت نمايند . در چنين مکانهايي لازم است شرايطي فراهم گردد تا تداخل عابران پياده با وسايل نقليه کمتر شود و عابران پياده با ايمني کامل تردد نمايند.

- روشنايي مناسب و کافي لازم است در گذرگاههاي عبوري عابران پياده تامين گردد.

 

 

ج- ضوابط مربوط به نصب مبلمان شهري و تابلوهاي راهنما در مسيرهاي عبوري عابران پياده

- راحتي تردد در کريدورهاي عابران پياده با نصب مبلمان شهري و تابلوهاي راهنما مورد احتياج عابران پياده لازم است تامين گردد.

 

 

 

- گلدانها سطلهاي زباله لوازم تزئيني و کليه مبلمان شهري نبايد در مسير پياده رو واقع شوند .

- پيشامدگي اشيا نصب شده بر روي ديواره پياده رو مانند تلفن و ... که لبه خارجي آنها در ارتفاع بين 70 تا 200 سانتي متر از کف تمام شده قرار داشته باشند نبايد بيشتر از 10 سانتي متر باشد.

تابلوهاي تبليغاتي و ساير موانع نصب شده در مسير عابران پياده نبايد در ارتفاع کمتر از 210 سانتي متر از سطح زمين واقع شوند.

-در طول مسيرهاي عبوري عابران پياده از علائم راهنمايي مناسب به طوري که مقاصد و مراکز جذب سفر توسط عابران پياده به راحتي قابل شناسايي باشد لازم است بکار رود.

 

 

ج- در تقاطعهايي که بدون چراغ راهنمايي کنترل ميشوند و همچنين در نواحي پر تردد عابران پياده به خصوص در معابر جمع و پخش کننده و محلي لازم است خط کشي هاي راه راه اجرا شود.

ح- در تقاطع هاي داراي چراغ راهنمايي زماندار لازم است خط کشي مخصوص عابر پياده (مطابق با دستور العمل خط کشي ها که توسط دفتر حمل و نقل وزارت کشور تهيه شده است )ترسيم گردد.

 

 

خ- نصب گذرگاه غير هم سطح عابر پياده در معابري که متوسط سرعت وسايل نقليه عبوري از آنها بالا بوده و يا عرض سواره رو زياد مي باشد و يا به دليل حجم بالاي وسايل نقليه سر فاصله زماني ايمن براي تردد عابران پياده از عرض معبر بوجود نمي آيد پيشنهاد ميگردد.

 

 

د- در معابر عريض يا معابري که سرعت وسايل نقليه در آنها زياد ميباشد در صورتي که امکان نصب گذرگاه هاي عرضي پيشنهاد ميگردد.

 

 

ذ- ارتباط مناسب و پيوستگي در مسيرهاي عبور عابران پياده (پياده روها پياده راهها گذرگاههاي عرضي عابر پياده و گذرگاههاي غير هم سطح عابران پياده )لازم است ايجاد شود.

 

 

ر- طراحي مسيرهاي عابر پياده بايد طوري باشد که واسط بين زوج مبادي و مقاصد مختلف حداقل گردد.(براي اين منظور نسبت طول واقعي مسير به طول خط مستقيم که مبادي و مقاصد را به هم متصل ميسازد بايد حداقل شود)

 

 

ز- تقاطع هاي شهري بايد طوري طراحي شوند تا ايمني عابران پياده تامين گردد.(در طراحي تقاطعهاي شهري مساله عبور عابران پياده بايد به عنوان يک عامل اصلي در نظر گرفته شود)

 

 

س- احداث پل هاي ارتباطي بين پياده رو و سواره رو در امتداد خط کشي عابر پياده الزامي ميباشد.

 

 

ش- ايجاد خط کشي عابران پياده در محل تردد معلولان و مکانهاي خاص الزامي است اين مکانها بايد با علامت عبور افراد معلول مشخص گردد.

 

 

ص- باز شدگي جزيره و جدول وسط خيابان در محل خط کشي عابران پياده بايد براي عبور صندلي چرخدار طراحي گردد.(حداقل عرض باز شدگي 90 سانتي متر در نظر گرفته ميشود)

 

 

ض- مسيرهاي عبور عابران پياده لازم است ارتباط مناسبي با ايستگاههاي وسايل نقليه عمومي در طول مسير داشته باشند.

 

 

ط- پيشنهاد ميشود در کنار مسيرهاي پياده روي (به ويژه پياده راهها)فضاهايي براي پارک وسايل نقليه به منظور تشويق افراد به پياده روي لحاظ گردد.

 

 

ظ- به منظور ترغيب پياده روي لازم است زيبايي مسير کريدورهاي عابر پياده مد نظر قرار گيرد.(زيبايي محيط اطراف تغيير محيط اطراف امنيت محيط و منظرهايي که در ديد مسير قرار دارد.)

 

 

ع- استفاده از معابر فرعي و خيابانهاي باريک و تبديل آنها به پياده راه دريافت مرکزي پر تراکم به منظور کوتاه تر نمودن مسير حرکت عابران پياده پيشنهاد ميگردد.

 

 

غ- پيشنهاد ميشود در جهت مطلوب ساختن پياده روي و مشکل نمودن حرکت وسايل نقليه سواري در مراکز تجاري شهرها با ايجاد تسهيلات و مسيرهاي ويژه براي پياده روي اقدام مناسب صورت پذيرد.

 

 

ل- نظافت و پاکيزگي مرتب مسيرهاي عبوري عابران پياده لازم است در اولويت قرار گيرد.

[Mohammad Aref 120454]

نتیجه گیری

 

مساله اي واحد با شدت هاي كم و بيش وجود دارد كه عبارت است از بي توجهي يا ناتواني نسبت به ايجاد پياده رو هاي مناسب كه شهروندان بتوانند با آسودگي و به نحوي رضايتبخش از آن بهره مند شوند. اين كاستي ها خطرات و محدوديت هاي مضاعفي را براي عموم شهروندان و از جمله گروه هاي خاص با محدوديت هاي حسي و حركتي ايجاد مي كند. چنانچه هزينه هاي احداث چنين پياده رو هاي غير فابل استفاده يي به علاوه هزينه هاي ناشي از پيامد هاي بعدي آن شامل هزينه هاي درماني آسيب ديدگان مستقيم(در اثرسقوط از اختلاف سطح ها يا ليز خوردن در شيبراهه هاي اتومبيل رو كه امتداد پياده رو را قطع مي كنند) و هزينه هاي درماني و جبراني آسيب ديدگان غير مستقيم (شامل آن دسته از عابران پياده كه به دليل عدم امكان استفاده از پياده رو ها در حاشيه خيابان ها پياده روي مي كنند و دچار سانحه مي شوند يا گروهي از شهروندان كه مجبور به خانه نشيني و كم تحركي مفرط مي شوند) در نظر گرفته شود، مي توان نتيجه گرفت كه عدم توجه به مساله يي كه از نظر سازندگان و مديران شهري كم اهميت مينمايد چگونه ممكن است هزينه هاي هنگفتي را به جامعه تحميل كرده و نارضايتي شهروندان را نيز به همراه داشته باشد. مناسب سازي محيط هاي شهري بويژه با تاكيد بر امكان بهره وري پياده از فضاهاي شهري مقوله يي كاملاً جدي است كه از جهات اجتماعي، اقتصادي و بهداشتي در زندگي شهروندان و جامعه شهري تاثير عمده و نقشي برجسته دارد. گرچه بهره وري پياده از شهر به هيچ وجه محدود به پياده رو ها نبوده ولي ساده ترين شكل آن به شمار مي رود و هنوز در شهر هاي ما نهادينه نشده واز استاندارد هاي كيفي لازم فاصله دارد، لازم است تا به عنوان يكي از زمينه هاي راهبردي مناسب سازي محيط هاي شهري تلقي شده و در خصوص آن اقدامات ضروري شامل تدوين و تحكيم مقررات و ضوابط مناسب معطوف و ناظر به اين مقوله، احياي طرح هاي شهري با مقياس هاي بينابيني شهرسازي و معماري در جهت ملاحظه و حل مسائل قبل از احداث و نهايتاً آموزش همگاني دانش هاي شهري به ويژه به مديران شهري در راستاي ارتقاي فرهنگ شهرنشيني و كيفيت زندگي در شهر ها به عمل آيد.

 

 

 

منابع

 

- امیری، شهرزاد،(1389)پیاده روها حلقه مفقوده معابر شهری

 

- وبلاگ گروه شهرسازان جوان

 

منبع: سازمان زیباسازی شهر تهران