گامي تازه به ‌سوي درمان سرطان

[YAGHOT SEFID 29302]

گامي تازه به ‌سوي درمان سرطان ... :icon_gol: محققان دانشگاه تربيت مدرس با استفاده از نانوتوپك‌ها موفق به ارايه روشي براي درمان سرطان پستان شدند.

 

به گزارش سرويس فن‌اوري ايسنا، دكتر فرزانه شيخ‌الاسلامي، با استفاده از نانوتوپك‌ها در تصويربرداري توام با نور موفق به ارائه روشي در درمان سرطان پستان شد.

 

دکتر شيخ‌الاسلامي در تشريح اين پروژه گفت: «اين روش در آمريكا به كمك آنتي‌بادي مونوكلونال انجام شده كه از لحاظ اندازه و وزن تقريبا 10 برابر آنتي بادي شتري است كه ما استفاده كرده‌ايم. اين اولين بار است كه آنتي‌بادي شتري براي چنين روشي به كار مي‌رود.»

 

وي در مورد اساس كار تصويربرداري توام با نور يا گرما درماني به وسيله نانوتوپک اظهار داشت: «در اين روش هسته سيليسي به عنوان پايه‌اي براي ذرات طلا به كار مي‌رود. به اين كمپلكس، آنتي بادي‌اي كه عليه آنتي‌ژن عمده سلول سرطاني(HER-2) طراحي شده متصل و پس از برهم‌كنش آنتي‌ بادي و آنتي‌ژن، اين كمپلكس به سطح سلول سرطاني مي‌چسبد و زماني كه از محيط بيرون نور ليزر با طول موجي بين 1100-750 نانومتر به آن تابانده شود ذرات طلا تحريك شده به تراز بالاتر رفته و هنگام بازگشت به تراز اصلي خود انرژي دريافت شده را به صورت گرما آزاد مي‌كنند و به اين ترتيب سبب مرگ سلـول‌هاي سـرطاني(SK-Br-3) مي‌شوند؛ در حالي كه براي سلـول‌هاي شاهد (HelaS3) اتفاقي نمي‌افتد و آنها سالم مي‌مانند».

 

وي درباره نتايج اين پژوهش گفت: «ما انتظار داشتيم نانوتوپکي که به نانوبادي SR-87 متصل است فقط به سلول‌هاي SKBr3 که داراي گيرنده HER-2 بودند، متصل شود و اثر مرگ‌آور خود را فقط بر اين سلول‌هاي سرطاني نشان دهد که عملا همين نتيجه حاصل شد. تصاوير اخذ شد و MTT Assay نشان داد که پس از تابش ليزر، فقط 19درصد از سلول‌هاي SKBr3، زنده مانده‌اند، در حالي ‌که 89 درصد سلول‌هاي HElaS3 سالم مانده‌اند زيرا اين سلول‌ها بر سطح خود، گيرنده HER-2 ندارند تا نانوبادي و نانوتوپک‌هاي همراه آن بتوانند به سطح آنها متصل شده و سلول‌ها را از بين ببرند. اندکي کاهش در تعداد اين سلول‌ها (11درصد) به ‌دليل شست‌وشوهاي مکرر، افزودن و کاستن معرف‌ها و تعويض محيط کشت است که سبب کنده شدن سلول‌ها و از دست رفتن آنها مي‌شود.

 

در نهايت ما به نتيجه‌اي که از قبل در فرضيه پايان‌نامه خود پيش‌بيني کرده بوديم نايل شديم و موفق به از بين بردن سلول‌هاي سرطاني که در سطح خود داراي گيرنده فاکتور رشد اپيدرمي2 انساني هستند، شديم.»

 

محقق رشته بيوشيمي باليني دانشگاه تربيت مدرس، براي انجام اين کار، ابتدا نانوتوپک‌هاي سيليکاي طلا اندود شده را با مشخصات ويژه، تهيه و سپس بخش خارج سلولي گيرنده HER-2 را (که بصورت نوترکيب (درون مخمر پيکياپاستوريس کلون شده بود) تخليص كرده است. در ادامه، از کتابخانه‌اي که حاوي قسمت‌هاي بسيار متغير ايمونوگلبولين‌هاي زنجيره سنگين شتري است؛ آنــتي‌بادي نــوترکيب تک‌دومـيـني شـــتري(VHH) عليه بخش خارج سلولي گيرنده HER-2 را جداسازي، تعيين توالي و تخليص کرده و خصوصيات آن را تعيين كرده است.

 

گفتني است كه نتيجه تعيين توالي اين نانوبادي به نام محقق، در بانک جهاني ژن به ثبت رسيده‌ است.

 

پس از آن آنــتي‌بادي نــوترکيب تک‌دوميــني شـــتري عليه گيرنده HER-2 را به نانوتوپک‌ها متصل كرده ‌است. در بخش پاياني فرايند نور- گرما درماني سلول‌هاي SKBr3) HER-2 مثبت) وCHO) HER-2 منفي) را به کمک نانوتوپک‌هاي دي‌اکسيد سيليسيم طلا اندود و مسلح شده با آنتي‌بادي ضد گيرنده فاکتور رشد اپيدرمي 2 انساني (HER-2) و منبع ليزر 810 نانومتر انجام داده ‌است.

 

بخشي از جزئيات اين پژوهش که با راهنمايي دكتر محمدجواد رسايي و دكتر محمدعلي شكرگزار و مشاوره دكتر منيژه مختاري ديزجي انجام شده، در مجله LABMEDICINE (جلد4، صفحات 76-69، سال 2010) به چاپ رسيده ‌است.