sam arch 55879 اشتراک گذاری ارسال شده در 24 آذر، ۱۳۹۲ ﺣﺠﺖ ﻛﺠﺎﻧﻰ ﺣﺼﺎﺭﻯ(ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﺍﺭﺷﺪ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻓﺎﺭﺳﻲ) ﭼﻜﻴﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺤﺜﻰ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﺓ ﺁﻏــﺎﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﻭﺍژﻩ ﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﻭ ﺗﺄﺛﻴﺮﻱ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍژﮔﺎﻥ ﺑﺮ ﻟﻐﺎﺕ ﻭ ﺗﻠﻔﻆ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ. ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺑﻴﺴــﺖ ﻭ ﺩﻭ ﻭﺍژﺓ ﺩﺧﻴﻞ ﺩﺭ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﭘﻬﻠﻮﻯ (ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ) ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ. ﻭﺍژﻩ ﻫﺎﻱ ﻛﻠﻴﺪﻱ: ﻫﺰﻭﺍﺭﺵ، ﻋﺮﺑﻰ، ﻓﺎﺭﺳﻰ، ﭘﻬﻠﻮﻯ اﻋﺘﻘﺎﺩ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺗﺎﺯﻯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺁﻳﻴﻦ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ، ﻧﻔﻮﺫ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻟﻐﺎﺕ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ، ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﻣﻴﺎﻧﻪ (ﭘﻬﻠﻮﻯ)، ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ 300 ﻕ. ﻡ ﻧﻴﺰ ﺗﺄﺛﻴﺮﺍﺗﻰ ﺑﺮ ﺧﻂ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺯﺑﺎﻥﺷﻨﺎﺳﻰ ﺑﺪﺍﻥ «ﻫﺰﻭﺍﺭﺵ» ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ. ﻫﺰﻭﺍﺭﺵ ﻫﺰﻭﺍﺭﺵ ﻳﺎ ِ ﻫﻮﺯﻭﺍﺭﺷــﻦ ﻭﺍژﻩﺍﻯ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺷﺮﺡ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺑﻪ ﻭﺍژﻩﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺧﻂ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺷﻜﻞ ﺁﺭﺍﻣﻰ (ﻋﺮﺑﻰ) ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎ، ﺳﻔﺎﻝ ﻧﻮﺷــﺘﻪﻫﺎ، ﺍﺳــﻨﺎﺩ، ﻛﺘﻴﺒﻪﻫﺎ ﻭ ... ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻰﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ، ﻣﻌﺎﺩﻝ ﻣﻌﻨﺎﻳﻰ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﺭﻓﺖ؛ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﻭﺍژﻩ «ِﻣﻦ» ﻛﻪ ﻋﺮﺑﻰ ﺍﺳــﺖ، ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ «ﺍﺯ» ﻛﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﻰﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ. ﻋﻠﺖ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ، ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﺍﻟﻔﺒﺎﻯ ﺁﺭﺍﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻣﺘﻮﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺓ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻰ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺮﻧﮕﻮﻧﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﻠﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﻮﺭﺵ (529 ﻕ. ﻡ)، ﺑﺎﺑﻞ ﻛﻪ ﻣﺤﻞ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺁﺭﺍﻣﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩ، ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﺳﺎﺗﺮﺍپﻫﺎ ( ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎ)ﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﮔﺸﺖ ﻭ «ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻰ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﺭﺍﻣﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺳﻤﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﮕﻰ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﺸﻮﺭﺩﺍﺭﻯ ﺧﻮﺩ، ﺩﺭ ﻫﻤﺔ ﺳــﺮﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻯ ﺯﻳﺮ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩ ﻭ ﻛﺎﺗﺒﺎﻥ ﺁﺭﺍﻣﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺩﺑﻴﺮﻯ ﻭ ﻣﻨﺸﻰﮔﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮔﻤﺎﺷﺖ؛ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺭﻳﺰﻯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺮﻭﺍﻳﻰ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻴﺎﻥ، ﺯﺑﺎﻥ ﺁﺭﺍﻣﻰ ﺑﻪ ﻫﺴﺘﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ. ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺳﺪﺓ ﺳﻮﻡ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻣﻴﻼﺩ، ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﺧﻂ ﺁﺭﺍﻣﻰ ﺭﻭ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻥ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ، ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻭﺍژﮔﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﺑﺮﺩﻧﺪ. ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻭﺍژﻩ ﻳﺎ ﺭﻳﺸﺔ ﺁﻥ، ﺣﺮﻑ ﺍﺿﺎﻓﻪ، ﺿﻤﺎﻳﺮ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﺎﻡﻫﺎ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺁﺭﺍﻣﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺳﺎﺩﻩﺗﺮ ﻣﻰﻧﻤﻮﺩ، ﻭﺍﺭﺩ ﺯﺑﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ.» (ﻣﻴﺮﺯﺍﻯ ﻧﺎﻇﺮ، 21 :1379) «ﺍﻣﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺭﻭﺵ ﺩﺑﻴﺮﺍﻥ ﺁﺭﺍﻣﻰﺯﺑﺎﻥ ﺩﻭﺭﺓ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸــﻰ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺮﺟﻤﺔ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﻮﺩ، ﻫﺮﮔﺰ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺻﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺗﻠﻔﻆ ﻧﻤﻰﺷﺪﻧﺪ، ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻌﺎﺩﻝ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻆ ﺩﺭﻣﻰﺁﻣﺪ. ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻛﻪ ﺩﺑﻴﺮﺍﻥ ﻭ ﻛﺎﺗﺒﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺗﻠﻔﻆ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﻫﺰﻭﺍﺭﺵﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ، ﻓﻘﻂ ﺷﻜﻞ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻰﺳﭙﺮﺩﻧﺪ.» (ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ، 60 :1387) ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﻫﺰﻭﺍﺭﺵﻫﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺍﺑﻦ ﻧﺪﻳﻢ ﻫﺰﺍﺭ ﻭﺍژﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺩﻛﺘﺮ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ، «ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ً ﻋﻤﻼ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﻴﺼﺪ ﻫﺰﻭﺍﺭﺵ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.» (ﻫﻤﺎﻥ: 61) ﻫﺰﻭﺍﺭﺵﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭﺍژﻩ (ﺍﺳﻢ- ﻓﻌﻞ- ﺣﺮﻑ) ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺭﻓﺘﻪﺍﻧﺪ. ﺩﺭ ﺫﻳﻞ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﺍژﻩﻫﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰﮔﺮﺩﻧﺪ: ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎﺕ، ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺍﺯ ﺭﻳﺸﺔ ﺁﺭﺍﻣﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﺷﺪ، ﻭﻟﻰ ﭘﺴﻮﻧﺪﻫﺎﻯ ﻓﺎﺭﺳﻰ به بن ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪﻫﺎ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺭﻳﺨﺘﻰ ﺗﺮﻛﻴﺒﻰ ﺍﺯ ﺁﺭﺍﻣﻰ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ. ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻛﻠﻤﻪ «ﺁﻣﺪﻥ» ﺍﺯ ﻫﺰﻭﺍﺭﺵ ﺁﻥ ﻳﻌﻨﻰ « َ ﻳﺄﺗﻮﻥ» ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﻼﻣﺖ ﻣﺼﺪﺭﻯ ﻓﻌﻞ ﻳﻌﻨﻰ «ﺗﻦ» ﺭﺍ ﻣﻰﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ ﻭ ﻛﻠﻤﻪ «ﻳﺄﺗﻮﻧﺘﻦ» ﺭﺍ ﻣﻰﺳﺎﺧﺘﻨﺪ: ﻳﺄﺗﻮﻥ (ﺭﻳﺸﻪ ﺁﺭﺍﻣﻰ) + َﺗﻦ (ﻋﻼﻣﺖ ﻣﺼﺪﺭﻯ ﻓﺎﺭﺳﻰ) = ﻳﺄﺗﻮﻧﺘﻦ (ﺁﻣﺪﻥ) ﻛﺘﺎﺑﻨﺎﻣﻪ: ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ، ژﺍﻟﻪ ﻭ ﺍﺣﻤﺪ ﺗﻔﻀﻠﻰ، 1387، ﺯﺑﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ: ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺁﻥ. ﭼﺎپ ﺷﺸﻢ. ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﻣﻌﻴﻦ. ﻣﻮﺳﻮﻳﺎﻥ، ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ، 1388، ﺳﻴﺮ ﺗﺤﻮﻝ ﭘﺴﻮﻧﺪ ﺍﺯ ﺑﺎﺳﺘﺎﻥ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ. ﭼﺎپ ﺍﻭﻝ. ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺳﺒﺰﺍﻥ. ﻣﻴﺮﺯﺍﻯ ﻧﺎﻇﺮ، ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ، 1379، ﺧﻮﺩﺁﻣﻮﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﭘﻬﻠﻮﻯ، ﭼﺎپ ﺍﻭﻝ. ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﻫﻴﺮﻣﻨﺪ. ﻫﺪﺍﻳﺖ، ﺻﺎﺩﻕ، ﺑﻰﺗﺎ، ﺯﻧﺪ ﻭﻫﻮﻣﻦ ﻳﺴﻦ. ﺗﻬﺮﺍﻥ. ﺟﺎﻭﻳﺪﺍﻥ. [TABLE=width: 95%] [TR] [TD=class: HTitle, width: 100%, colspan: 2]هزاورش، نخستين تاثير پذيري زبان فارسي از تازي[/TD] [/TR] [TR] [TD=colspan: 2] نويسنده:حجت كجاني حصاري ادبيات ،شماره پياپي 163، ،سال پانزدهم،، شماره در سال 1، ارديبهشت، 1390، ويژه فردوسی، صفحه 66-67 برای مشاهده این محتوا لطفاً ثبت نام کنید یا وارد شوید. ورود یا ثبت نام [/TD] [/TR] [/TABLE] 1 لینک به دیدگاه
ارسال های توصیه شده